فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۴۱ تا ۲۶۰ مورد از کل ۲۷٬۴۲۶ مورد.
حوزه های تخصصی:
بهتر است برادرمان اینگونه مسائل را به ما واگذارند، گزارشی از نقدهای متقابل روحانیان و سروش
حوزه های تخصصی:
دین ایران در دوره اشکانیان
منبع:
پارسه پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۱
93-108
حوزه های تخصصی:
سلسله اشکانیان که پس از حمله اسکندر و سلوکیان در ایران به قدرت رسیدند گروهی از سکاهای شرقی بوده که پیش از ورود به ایران دارای دینی ابتدایی شامل پرستش عناصر طبیعی، خورشید، ماه، ستارگان و هم چنین ستایش نیاکان می شد. آنها با آمدن به ایران وارد فضای جدیدی شدند که اقوام مختلفی با اعتقادات مجزا در آن زندگی می کردند. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی تحلیلی بر آن است تا با استفاده از اطلاعات موجود به این پرسش پاسخ دهد که دین اشکانیان پس از ورود به ایران چه تغییراتی کرد و اشکانیان چه سیاستی در قبال دیگر ادیان در پیش گرفتند؟ آنها پس از اینکه وارد ایران شدند و در جوار دیگر ایرانیان قرار گرفتند با معتقدات زرتشتی و ادیان غیرایرانی موجود در ایران نیز آشنا شدند. اسناد و منابع موجود بیانگر آن است که آنها معروفترین ایزدان زرتشتی مانند اهورامزدا، آناهیتا، آتش و ایزد مهر را ستایش می کردند. بنابراین یکی از ادیان رایج در عهد اشکانیان دین زرتشتی بوده است. همچنین در این دوره شاهد ترکیب ادیان و مذاهب مختلف در قلمرو اشکانیان هستیم. با توجه به سیاست تساهل مذهبی، نبود دین رسمی در شاهنشاهی اشکانی و حضور اقوام و ادیان مختلف در قلمرو اشکانیان، در این دوره ادیانی همانند یهود، مسیحیت، بودایی و مندایی نیز در ایران مجال گسترش پیدا کرده و صاحب پیروانی شدند.
از عدالتخانه تا مشروطه ، راهها و بی راهه ها
منبع:
زمانه ۱۳۸۲ شماره ۱۰
حوزه های تخصصی:
جریانشناسی سقوط پهلوی
حوزه های تخصصی:
در خلال سالهای 40 تا 57 گروهها و سازمانهای بسیاری در عرصه سیاسی ایران ظاهر شدند که مدعی رهبری مبارزات بودند و مشی سیاسی یا نظامی خویش را راهی صحیح و اصولی میدانستند. بعضی از این گروهها همچون نهضت آزادی و جبهه ملی مبارزه در چارچوب قانون اساسی (یعنی پذیرش نظام شاهنشاهی) را هدف قرار داده بودند و برخی دیگر که مشی مسلحانه را به عنوان تنها راه براندازی رژیم پهلوی در پیش گرفته بودند، در عمل در برابر ساواک شکست خوردند و از دور مبارزات خارج شدند. در چنین معرکه غریبی که هیچ امیدی به سرنگونی رژیم پهلوی نمیرفت، امام خمینی رهبری مبارزه را با شعار سرنگونی شاه و نظام شاهی و برقراری حکومت اسلامی به دست گرفت و در مدت کوتاهی توانست طومار این رژیم را در هم بپیچد. مقاله حاضر نقش گروهها، احزاب و سازمانهای مارکسیستی، التقاطی و ملیمذهبی را در دوران تبعید امام خمینی وا میکاود.
سیر تاریخی فرجام شناسی در دین یهود(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
آخرت شناسی از آن جهت که با غیب و به آینده نادیده بشر ارتباط دارد، همواره از مهمترین دغدغه های انسان و نیز از بحث انگیزترین آموزه های ادیان بوده است. بر اساس آموزه های قرآنی، همه انبیا به بهشت و سعادت بشارت داده اند و پیروان خویش را از عذاب های الهی ترسانیده اند و آنان را از سرکشی و عصیان و شومی عاقبت این اعمال انذار داده اند و فلسفه نبوت انذار و تبشیر بوده است و اتمام حجت خداوند بر مردم، تا در روز قیامت عذری در برابر محبت های الهی باقی نمانده باشد.بنابر چنین آموزه هایی موسی بن عمران، پیامبر بزرگ خداوند نیز می بایستی پیروان خود را نسبت به آینده ایشان انذار داده باشد و بحث معاد میان یهودیان مانند دیگر ادیان از همان ابتدای نبوت وی مطرح شده باشد. اما بیشتر دانشمندان دانش ادیان تصریح می کنند یهودیان اعتقاد روشنی به آخرت و روز جزا ندارند و جزای اعمالشان را بیشتر در این جهان می دانند و اعتقاد به رستاخیز که در دین آنان ذکر شده، قدمتی به اندازه قدمت دیگر اعتقاداتشان ندارد. متخصصان علوم ادیان بر آنند که اعتقاد به بهشت و جهنم و روز جزا در تورات مطرح نشده و این عقیده پس از همجواری بنی اسراییل با ایرانیان در دوره اسارت بابلی، از آیین زرتشتیان تاثیر گرفته است. به نظر می رسد مهم ترین و اولین منابع تشریح اعتقاد به معاد در منابع دین یهود، کتاب تلمود است. در کتاب گنجینه تلمود آمده است معاد جزو اصول دین یهودیان است و انکار آن گناهی بزرگ محسوب می شود، اما گروهی از یهودیان به نام فرقه صدوقیان معتقد به نابودی روح همراه با معدوم شدن جسم بوده اند. همچنین در این که آیا معاد شامل همه انسان هاست یا بعضی از اقشار مردم را شامل می شود، میان دانشمندان یهودی اختلاف است. مجموعه این مباحث و سوالات، ذیل عنوان معاد و فرجام شناسی از دیدگاه یهود به تفصیل در این مقاله مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته و نیز به تناسب، موضع قرآن درباره آخرت شناسی در دین یهود بیان گردیده است.
حقوق بشر، غربی نیست، منشور کوروش
حوزه های تخصصی:
ساندینیستها در نیکاراگوئه
منبع:
شهروند ۱۳۸۶ شماره ۵
حوزه های تخصصی:
علم الحیل در تمدن اسلامی
حوزه های تخصصی:
پژوهش های دانشمندان مسلمان در چندین شاخه از علوم، از جمله نظریه های آنان در فیزیک و شاخه های آن چون مکانیک(علم حرکت اجسام)، استاتیک(علم تعادل اجسام)، اپتیک(نورشناسی)، هیدرولیک(مکانیک سیالات)، زمان سنجی، و چندین شاخه دیگر موضوع دانشی است که در علوم اسلامی به "حیل" یا علم الحیل که همان علم تدابیر و حیله های ریاضی و طبیعی مشهور شده بود. نقش دانشمندان مسلمان در تکامل علم فیزیک و مکانیک و ترجمه ی آثار و کتب و رساله های آنان به دست دانشمندان غربی، زمینه ساز پیشرفت این علم در اروپا و غرب گردید. برای آگاهی از نقش دانشمندان و مهندسان اسلامی در طراحی و ساخت این دستاوردها نیاز به بررسی دیدگاه ها و بررسی مهم ترین آثار به جای مانده در حوزه مکانیک و فیزیک می باشیم، آثار دانشمندانی چون؛ بنوموسی، بدیع الزمان جزری، خازنی، ابنهیثم، محمدبن احمد بیرونی، کندی، و جیّانی می تواند گویای این دانش و مهارت آنان باشد.
قانون نامه برادر کشی سلطان محمد فاتح و نحوه اجرای اعدام اعضای خاندان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نوشتارحاضر به مسئله ریختن خون اعضای خاندان شاهی که می توانستند به گونه ای ، تهدیدی برای قدرت سلطان و یا جانشین او به شمار آیند، پرداخته است.مسئله قتل و خونریزی های سیاسی در نظام های موروثی به تبع بحران جانشینی که مبتلا به آن بودند همواره وجود داشته است.امپراتوری عثمانی نیز از این قاعده مستثنی نبود و در طول دوره استقرار با بحران مذکور دست و پنجه نرم می کرد.در این مقاله در کنار تبیین موضوع به صورت مقایسه ای بین امپراتوری عثمانی و دیگر حاکمیت های دوره میانه سعی شده است، به طور ویژه «قانون برادرکشی»سلطان محمد فاتح مورد تامل و ارزیابی قرارگیرد.
ظهور و افول کاپیتولاسیون در ایران
منبع:
یاد ایام ۱۳۸۹ شماره ۵۶
حوزه های تخصصی:
واژه کاپیتولاسیون برگرفته از کلمه لاتین capitular به معنای انعقاد، قرارداد و عهدنامه است. سابقه کاپیتولاسیون به دوران روم باستان برمیگردد، اما بهطور مشخص این اتفاق در دوره خلافت فرمانروایان عثمانی رخ داد.
اصلاحات سیاسی - اجتماعی در ایران معاصر
منبع:
زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۷
حوزه های تخصصی:
یکی از مباحث مهم در تحلیل تغییرات اجتماعی، پیامدهای وقوع آن ها می باشد. به بیان دیگر، صرف نظر از منشا تغییرات اجتماعی، چگونگی گسترش و نفوذ آن ها در تاروپود نظام اجتماعی پرسشی اساسی در تبیین فرازوفرودهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است. آنچه درخصوص کشورهایی نظیر ایران موضوعیت می یابد مبحث نوسازی می باشد؛ واقعیتی که تدریجا رشد و گسترش یافت و در دوران پهلوی با پشتوانه ای دولتی، صورت جامعه را به کلی دگرگون ساخت. با وجود این، وقوع انقلاب اسلامی حاکی از ناکامی این اقدامات است. بنابراین لازم است برای عبرت آموزی، از یک سو، و شناخت دقیق تر تحولات تاریخی کشور، از سوی دیگر، به این موضوع توجه شود. مقاله حاضر چنین هدفی را تعقیب کرده است.
مهندسی فرهنگی : راهکار مقابله با تهاجم فرهنگی
منبع:
زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۸
حوزه های تخصصی:
در کنار عوامل متعدد و متنوع سخت افزاری، عوامل غیرمادی و به اصطلاح «نرم»، همواره تاثیری تعیین کننده در نتیجه رقابت ها و چالش ها دارند. تشخیص صحیح زمان، مکان و نحوه مواجهه امری است که در گرو اعتماد ناشی از تسلط بر قوای موجود و در دسترس می باشد. «اعتماد» را می توان خروجی نظامی مستقر و تثبیت شده دانست که امکان بقای توام با پویایی را برای سیستم فراهم می سازد. تهاجم فرهنگی به مثابه یک چالش فقط زمانی می تواند برای نظام جمهوری اسلامی مثمر ثمر واقع گردد که حضور فرهنگی خود را مبتنی بر مباحثی چون مهندسی فرهنگ و مهندسی فرهنگی شفاف و مستند ساخته باشد. مقاله حاضر مهندسی فرهنگی را به مثابه راهکار مقابله با تهاجم فرهنگی بررسی کرده است.
تاریخ تکرار میشود
حوزه های تخصصی:
ماجرای کتاب «در شناخت حزب قاعدین زمان» در گفتوگو با عمادالدین باقی
منبع:
شهروند ۱۳۸۶ مهر شماره ۲۰
حوزه های تخصصی:
روابط امنیتی ـ اطلاعاتی ایران و اسرائیل با تکیه بر سازمانهای ساواک و موساد
حوزه های تخصصی:
برقراری ارتباط میان اسرائیل و دستگاه سلطنت پهلوی و گسترش همکاریهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اطلاعاتی و نظامی این دو حکومت، انگیزه مهمی برای کوششها و حضور صهیونیستها در ایران بود. دولت شاهنشاهی ایران، در اسفندماه 1328 خورشیدی (1949م)؛ یعنی کمابیش یک سال و اندی پس از برپایی دولت اسرائیل، این رژیم را به صورت غیر رسمی و ناآشکار و بدون داشتن سفیر در اسرائیل (دوفاکتو)، رسمی دانست.
اسرائیل از دید جایگاه و وضع ویژه خود، بهویژه نداشتن راهبردهای ژرف و آسیبپذیری آن از تهدیدهای امنیتی و تلاش برای تحقق برتری نظامی بر دیگر کشورهای منطقه، به ارتباطهای امنیتی و اطلاعاتی با کشوری در منطقه نیاز داشت که به پشتوانه آن بتواند خواستهها و هدفهایش را برآورد. ایران از همسایههای کشورهای عربی خاورمیانه بود که شمار فراوانی از اتباع یهودی در آن میزیستند و آزادانه در آنجا به کارهای مذهبی، فرهنگی، اقتصادی خود میپرداختند و از نفوذ و حضور در دستگاه حکومت محمدرضا پهلوی برخوردار بودند و از اینرو، مناسبترین مکان برای فعالیت اطلاعاتی و عملیاتی اسرائیل به انگیزه تأمین امنیت آن به شمار میرفت. بنابراین، نیاز شدید ساواک به آموزشها، ساز و برگ و کارشناسان موساد برای تقویت ساختار خود، زمینهای برای حضور و فعالیتهای گوناگون موساد در ایران فراهم آورد.
رابطه ناصرالدین شاه با برادرانش و نحوه به کارگیری آن ها در سیستم حکومتی
حوزه های تخصصی:
ناصرالدین شاه در خلال حکومت پنجاه ساله اش(1264-1313ه ق) همانند سایر حکومت هایی که در طول تاریخ ایران بر اساس سیستم بوروکراسی ابتدایی و نظام سنتی حکومتی خود بر ایران حکومت کردند، سعی داشت با به کار گرفتن ابزارهای قدرت و استفاده از شرایط حاکم سلطه خود را مستحکم تر کند. یکی از این روش ها به کار گرفتن افراد خانواده و خویشاوندان خود بود. چرا که از طریق اینان می توانست علاوه بر کنترل بهتر ایالات، با قرار دادن خویشان خود در برابر یکدیگر و سران ایلات و حاکمان ولایات موازنه ای هر چند نا پایدار ایجاد کند. یکی از گروه های خویشاوند شاه، برادران وی ـ عباس میرزا ملک آرا، عبدالصمد میرزا عزالدوله و محمد تقی میرزا رکن الدوله ـ بودند. لذا در این پژوهش سعی بر آن است که رابطه شاه با برادرانش و چگونگی به کارگیری آها در نظام اداری و سیاسی مشخص گردد.
پادشاهان قاجار و جنگهای بدفرجام ایران و روس
منبع:
شهروند ۱۳۸۶ مهر شماره ۱۸
حوزه های تخصصی:
سحر و جادو، طلسم و تعویذ و دنیای زنان در عصر قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در ایران روزگار قاجار گرایش به خرافات و بهره گیری از طلسمات و تعویذ ها گسترده و عمومی بود. با این حال بیش تر، و یا اساساً، عملی زنانه تعریف می شد. این نگرش ریشه ها و پایه ها و در ادامه آثار و پیامدهایی داشت و مقالة حاضر در صدد است پایه ها و پیامدها را بررسی و درباره چرایی و چگونگی به وجود آمدن این تعاریف پرسش کند. می توان ادعا کرد اساس مرتبط کردن زنان با پدیده خرافاتْ چیرگی فکر و فرهنگی مردسالار بود که زن را ذاتاَ ناقص و ضعیف تلقی می کرد. پیامد این تفکر نیز «زن هراسی» بود که به محرومیت زنان از بدیهی ترین حقوق اجتماعی و مدنی شان، همچون محرومیت از حق رأی در قانون انتخابات مجلس مشروطه، انجامید. از اواسط دوران قاجار پاره ای از نواندیشان و نوگرایان ایرانی به ارتباط معنادار میان عقب ماندگی عمومی جامعه و عقب ماندگی زن ایرانی پی بردند و تلاش کردند با نشان دادن ریشه های اجتماعی و تاریخی مشکلات جامعه، از جمله مسائل و مشکلات زنان، رویکرد و نگاه ذات باورانه سنتی را به چالش بکشند و راه را بر اندیشة اصلاح و ترقی بگشایند.