درخت حوزه‌های تخصصی

طی سالهای گذشته چند عنوان کتاب به زبان فارسی برای نوسوادان نوشته و پخش شده است ‘اما معیارهایی که این کتابها براساس آنها نوشته شده مشخص نیست. در نوشته های فارسی به گونه کیفی به اهمیت نقش طول کلمه‘طول جمله و تعداد پیامهای موجود در هر جمله در خواناتر کردن نوشته ها اشاره شده است ولی معیار کمی برای تشخیص سطح خوانایی نوشته ها ارائه نشده است. این بررسی در پی آن بوده است که دریابد آیا میتوان از سه فرمول موجود برای تشخیص سطح خوانایی نوشته های کتابهای انگلیسی زبان در مورد تشخیص سطح خوانایی نوشته های فارسی بهره برد. بررسی نشان داد که چنانچه در هر یک از فرمولها تغییراتی داده شود هر سه فرمول قادرند به گونه ای ساده و سریع سطح سادگی یا سطح خوانایی نوشته های فارسی را مشخص سازند.

با توجه به اهمیت علوم انسانی و نقش مهم آن در زندگی، فرهنگ و تمدن هر جامعه و با عنایت به تفاوت ماهیت، الگوی ارتباط و رفتار علمی آن با سایر حوزه های علمی، این مقاله رفتار انتشاراتی و استنادی علوم انسانی و اجتماعی را در پیوند با شاخصهای علم سنجی در دو سطح ملی و بین المللی مورد مطالعه قرار داده است.برای این منظور با استفاده از روش تحلیل ثانویه در سطح ملی مقاله های تالیفی حوزه علوم انسانی به زبان فارسی مندرج در مجله های علمی پژوهشی در یک دوره زمانی 5 ساله و در سطح بین المللی به عنوان نمونه مقالات یک رشته علوم اجتماعی (کتابداری و اطلاع رسانی) نمایه شده در پایگاه اطلاعاتی SSCI از مجموعه پایگاههای اطلاعاتی موسسه ISI در یک دوره پنج ساله مطالعه شده است. بر مبنای داده های بدست آمده چالش های روش شناسی و روشی علم سنجی مانند مدارک قابل استناد، عامل تاثیر، شاخص فوریت، نرخ استناد و خود استنادی تحلیل شده است. یافته های پژوهش نشان داد که رفتار انتشاراتی و استنادی حوزه علوم انسانی متفاوت از حوزه علوم است. بنابراین، شاخص های اساسی علم سنجی مانند نرخ استناد، عامل تاثیر و شاخص فوریت با توجه به اینکه نیمه عمر استنادی در حوزه علوم انسانی طولانی است، از کارایی چندانی برخوردار نیستند.

هدف این تحقیق، سنجش عامل های اثرگذار بر مهارت های جستجوی پیوسته در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز و تعیین توانایی آنها در استفاده از هر یک از مهارت ها است. بر اساس پژوهش های انجام شده و منابع موجود در زمینه مهارت های جستجوی پیوسته، هفت مهارت جستجو که از پرکاربردترین و رایج ترین مهارت ها هستند، برای این پژوهش انتخاب گردید. به علاوه، 10 عامل اثرگذار در شناخت و آشنایی با این مهارت ها نیز تعیین شد. این پژوهش به دنبال سنجش تاثیر این عامل ها بر سطح مهارت ها است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش های آمار توصیفی و استنباطی چون اندازه گیری های مکرر و تحلیل واریانس و جز آن و به کمک نرم افزار آماری علوم اجتماعی انجام شد. یافته های این پژوهش نشان داد که نمره مهارت استفاده از محدود کننده زمانی در بالاترین سطح و مهارت جستجوی مجاورتی در پایین ترین سطح قرار دارد. همچنین در میان عامل های 10 گانه اثرگذار بر سطح مهارت ها، یافته ها نشان داد که میان سن، میزان علاقه به اینترنت و استفاده از پایگاه های اطلاعاتی خریداری شده توسط دانشگاه شیراز، و نمره مهارت های جستجوی پیوسته رابطه معناداری وجود دارد. به علاوه میان گروه های تحصیلی مهندسی و علوم انسانی تفاوت معناداری از جنبه نمره مهارت ها مشاهده شد. به عبارت دیگر، دانشجویان گروه تحصیلی مهندسی از مهارت بیشتری نسبت به دانشجویان گروه علوم انسانی برخوردار هستند

در این مقاله ابتدا به مثالهای فکری(پارادیم ها)در پژوهشهای حوزه علوم انسانی و اجتماعی اشاره شده است . بر این اساس رویکرد پژوهش کیفی و رویکرد پژوهش کمّی در علوم تربیتی مورد نظر قرار گرفته است . پس از آن مطالعه موردی به عنوان یک روش پژوهش ‘ که میتواند به شیوه کیفی و کمی انجام پذیرد ‘ توصیف شده و مراحل انجام آن بیان گردیده است. سرانجام‘به عنوان مثالی از کاربرد مطالعه موردی‘نتایج یک پژوهش‘که درباره نیازهای آموزشی مدیران مدارس متوسطه استان لرستان در سال 1372 انجام گرفته ‘ عرضه شده است.

بررسی دانش مورد نیاز آموزگاران برای تدریس ریاضی، از موضوع های جدی پژوهشی در حوزه آموزش معلمان ریاضی است، زیرا همة درس های دورة ابتدایی را تدریس می کنند و علاوه بر دانش ها و مهارت های ضروری برای یک معلم عمومی، نیارمند آموزش های تخصصی برای تدریس ریاضی نیز هستند. بدین سبب، آموزش های حرفه ای و ضمن خدمت آموزگاران، با معلمان موضوعی، تفاوت بسیاری دارد، زیرا این آموزش ها در حالی که شامل دانش ها و مهارت های زیربنایی و عمومیِ مربوط به معلمی است، به نوع خاصی از دانش ها و مهارت های موضوعی هم که بتواند به گونه ای کارآمد، با دانش ها و مهارت های عمومی آن ها تلفیق شود، نیازمندند. این مقاله، مطالعه ای را ارائه می دهد که به قصد شناخت دانش های مورد نیاز آموزگاران برای تدریس ریاضی به منظور بهبود دانش حرفه ای و تدریسی ریاضی آنان، تدوین شد که در آن، 30 آموزگار از شهر تهران، در آن شرکت کردند. هم زمانی این مطالعه با تعییرات همه جانبه در دوره ابتدایی، زمینه مناسبی ایجاد نمود تا از منظرهایی واقع-بینانه و ملموس، به انواع دانش های مورد نیاز شرکت کنندگان، پرداخته شود، زیرا مسأله بازآموزیِ محتوای کتاب های تازه تألیف و روش های ارائه آن، چالشی واقعی برای آموزگاران بود. به همین منظور، ابتدا بر اساس مؤلفه های مدل ارایه شده توسط کرینر(2011)، پنج پرسش نامه طراحی، آزمایش و اجرای نهایی شد. هدف از این پرسش نامه ها و ضرورت پرداختن به آن ها در واقع، بررسی میزان اهمیت هر یک از این مؤلفه ها در برنامه های ارتقای حرفه ای آموزگاران برای تدریس ریاضی بود. سپس، از طریق برگزاری یک جلسه هم اندیشی، بدون در نظر گرفتن هیچ مؤلفه ای برای ارتقای حرفه ای آموزگاران برای تدریس ریاضی، نظرات آنان نسبت به انواع دانش های ضروری برای چنین ارتقایی به بحث گذاشته شد و در آخر، مدل پیشنهادی برای دانش مورد نیاز آموزگاران برای تدریس ریاضی تبیین شد.

پژوهش حاضر به بررسی مقایسه ای و میزان رضایت از الگوی جستجوی کلید واژه ای بدون دریافت کمک و الگوی جستجوی کلید واژه ای با دریافت کمک در موتور جستجوی گوگل از دیدگاه کاربران پرداخته است. روش انجام این پژوهش طرح یک گروهی پیش آزمون پس آزمون بود. ابزار گرد آوری داده ها سه پرسشنامه پژوهشگر ساخته، یکی حاوی سوال های بسته پیرامون مشخصات فردی و وضعیت استفاده از رایانه و ابزارهای کاوش و دو مورد دیگر برگه هایی فرایندمدار پیرامون پرسش های جستجو، نحوه جستجو و جداول ارزیابی در هر مرحله بوده است. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان کارشناسی ارشد رشته های زبان های خارجی و زبان شناسی دانشگاه شیراز تشکیل دادند. حجم نمونه با توجه به نوع پژوهش 30 نفر تعیین شد که از روش نمونه گیری تصادفی و غیر تصادفی برای افرادی که همکاری نکردند استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که حدود 70% پیشنهادهای خدمت "گوگل ساجست بتا" به عنوان ارایه دهنده یک الگوی کلید واژه ای با دریافت کمک از ربط متوسط به بالا برخوردار بود. همچنین بین الگوی جستجوی کلید واژه ای بدون دریافت کمک و الگوی جستجوی کلید واژه ای با دریافت کمک از لحاظ میزان دقت بر مبنای ربط کاربر مدار اختلاف معناداری وجود نداشت، اما الگوی دوم منجر به افزایش معنادار دقت بر مبنای ربط نظام مدار و میزان دقت کلی گردیده است. در نهایت الگوی دوم موجب افزایش معنا دار میزان رضایت از سهولت استفاده و عملکرد کلی نظام در دستیابی به منابع مورد نظر گردید. لیکن این اختلاف بین میزان رضایت از زمان صرف شده در فرایند جستجو و ارزش کلی نتایج جستجو معنا دار نبود. ولی رضایت کلی کاربران در روش دوم به طور معناداری افزایش یافت.