تعامل روانشناسی و دین

نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱٬۸۱۳ مورد.

۸۱.

طراحی الگوی آموزشی حل تعارض خانواده: برمبنای دیدگاه انسانشناسانه آیه الله جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سمیه کاظمیان سید صدرالدین شریعتی معصومه اسماعیلی کیومرث فرح بخش

منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال چهارم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۳

کلید واژه ها: تعارضات زناشویی مبانی انسان شناسی عوامل خوددرمانبخش آرای آیت الله جوادی آملی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 95 تعداد دانلود : 222

«خانواده» یکی از رکن های اصلی جامعه به شمار می رود. دستیابی به جامعه سالم، آشکارا در گرو سلامت خانواده و تحقق خانواده سالم، مشروط بر برخورداری افراد آن از سلامت روانی و داشتن رابطه های مطلوب با یکدیگر است. از این رو، سالم سازی اعضای خانواده و رابطه هایشان، بی گمان اثرهای مثبتی را در جامعه به دنبال خواهد داشت. در این پژوهش درصدد آن بودیم تا الگویی را برای حل تعارض زوجین مبتنی بر عوامل خود درمانبخش در خانواده ها و مبانی انسان شناسی اسلامی ارائه دهیم. جامعه این پژوهش کلیه زوجین با عملکرد سالم ازدواج بود که حداقل ده سال از زندگی مشترک آنها گذشته باشد. نمونه پژوهش، شامل 30 زوج (30 نفر مرد و 30 نفر زن) می شد که از بین زوجین با عملکرد سالم ازدواج با روش نمونه گیری هدفمند در فاصله زمانی 3 ماه تابستان 1391 انتخاب شدند. ابزار به کار رفته در این پژوهش؛ پرسشنامه «سنجش عملکرد ازدواج» و مصاحبه با زوجین بود. این تحقیق در قالب روش های کیفی انجام گرفت. نتایج این پژوهش الگوی آموزشی را متشکل از سه محور اصلی ارائه داد که عبارتند از: باور، اخلاق (درون فردی)، اعمال و هر کدام نیز شامل زیرمقوله ها و روابطی مختص خود است.

۸۲.

انسان کامل از دیدگاه روان شناسی

نویسنده: سوسن سیف

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۷۹ شماره ۱۵۳ و ۱۵۴

کلید واژه ها: سلامت رشد روان شناسی اسلامی رفتارهای پویا

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 413 تعداد دانلود : 422

رابطه میان مفاهیم انسان و مفاهیم مذهبی ریشه ای عمیق به قدمت پیدایش اولین اجتماعات انسانی و شاید آغاز سخن گفتن و جدل کردن داشته باشد و مسئله مورد بحث و قابل توجه اغلب دانشمندان ومکاتب مختلف بوده است .در این میان هدف غایی انسان که در سالهای 1126-1196 میلادی توسط ابن رشد و ابن میمون ‘ آن هم جهت ارتباط دادن به ایمان و خرد مطرح می شود‘ تقریبأ همان است که هشتصد سال بعد یعنی در فاصله سالهای 1902-1987 میلادی توسط کارل راجرز و آبراهام مازلو بنیانگزاران انسانی مطرح می شود. جالب آنکه این همان است که قرآن در آیات مختلف بیان می کند‘ آنجا که می گوید انسان استعداد دستیابی به والاترین مراتب کمال را دارد ‘ یعنی می تواند به چنان مقامی برسد که موجودی ملکوتی شود.

۸۳.

دیدگاه جوانان و میانسالان در مورد حجاب برتر(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: اکبر آقایانی چاوشی داوود طالبیان مهدی حبیبی وحیده دهاقین سمیه السادات انوری

منبع: علوم رفتاری ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

کلید واژه ها: جوانان حجاب برتر میانسالان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : 330 تعداد دانلود : 940

"مقدمه: با توجه به پذیرش حجاب بهعنوان یکی از احکام مهم و اساسی برای بانوان در دین مبین اسلام و نقش آن در استقلال فکری، سیاسی و اجتماعی جامعه، این تحقیق با هدف مقایسه دیدگاه جوانان و میانسالان درباره حجاب برتر صورت گرفت. روش: این مطالعه از نوع زمینهیابی مقطعی است. 823 نفر از جوانان و میانسالان مراجعهکننده به مراکز درمانی یکی از دانشگاههای علوم پزشکی تهران در سال 1384 جامعه آماری مطالعه را تشکیل دادند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محققساخته بود. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS 15 و روشهای آماری فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار و آزمون مجذور کای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: تفاوت معنیداری (01/0>p) بین دیدگاه جوانان و میانسالان نسبت به ضرورت رعایت حجاب توسط بانوان، میزان آشنایی با شرایط پوشش صحیح اسلامی، بهترین نوع پوشش برای بانوان جامعه و ایجاد محدودیت در فعالیتهای زنان در صورت استفاده از چادر وجود داشت. نتیجه گیری : توجه بیشتر به فرهنگ اصیل اسلامی و سرمایه گذاری در فعالیتهای فرهنگی و هویت واقعی بخشیدن به شخصیت زن مسلمان در جهت شناخت و پذیرش ارزشهای اسلامی و انتقال صحیح آن به نسل آینده لازم و ضروری است"

۸۴.

رابطه ابعاد جهت گیری مذهبی با پایداری هیجانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مهدی عباسی مسعود جان بزرگی

منبع: روانشناسی و دین سال سوم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۱)

کلید واژه ها: جهت گیری مذهبی مذهب درون سو مذهب برون سو

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : 576 تعداد دانلود : 886

یکی از موضوعات عرصه مناسبات مذهب با سلامت روان و مؤلفه های شخصیت، توجه به نوعی جهت گیری دینی است که به بهزیستی روانی کمک می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ابعاد جهت گیری مذهبی و پایداری هیجانی در پایان دوره نوجوانی می باشد. نمونه آماری این پژوهش 295 نفر؛ (168 دختر و 127 پسر) از دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی شهرستان قم می باشند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. تمامی آزمودنی ها با دو پرسش نامه جهت گیری مذهبی آلپورت و شخصیت NEO مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های پژوهشی نشان داد که بین پایداری هیجانی و جهت گیری مذهبی رابطه معناداری وجود دارد؛ به این صورت که بین جهت گیری مذهبی درون سو با ناپایداری هیجانی رابطه عکس، و بین جهت گیری مذهبی برون سو با ناپایداری هیجانی رابطه مستقیم وجود دارد. همچنین هرچه جهت گیری مذهبی افراد برونی تر می شود، پایداری هیجانی آنها پایین تر می رود. در این جامعه آماری، افراد کمتر متصف به دین گریزی هستند و کمتر افرادی به جهت گیری مذهبی نامتمایز متصف می باشند.

۸۵.

" بررسی رابطه بین گرایش های مذهبی و سالمندی موفق "(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالله معتمدی جواد اژه ای پرویز آزادفلاح علیرضا کیامنش

منبع: دانشور رفتار سال ۱۳۸۴ شماره ۱۰

کلید واژه ها: مذهب گرایش مذهبی پرسشنامه سلامت عمومی سالمندی موفق رضایتمندی از زندگی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : 539

سالمندی موفق، الگوی مناسبی از سالمندی است که طی سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به این که جمعیت جهان رو به پیری می رود و امید به زندگی در کشورهای مختلف، از جمله کشور ما سیر افزایشی نشان می دهد، موضوع کیفیت زندگی در دوره سالمندی مورد علاقه همگان است. به همین سبب، شناسایی مولفه های اساسی سالمندی موفق حائز اهمیت است. یکی از متغیرهایی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته، گرایش های مذهبی سالمندان و نقش آن بر سالمندی موفق بوده است. با توجه به تعاریفی که صاحبنظران از سالمندی موفق ارائه داده اند، در این تحقیق، سالمندی موفق با استفاده از دو مقیاس رضایتمندی از زندگی و پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-12)، شناسایی و نقش گرایش های مذهبی با استفاده از آزمون جهت گیری مذهبی اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده با استفاده از آزمون های آماری "t"، F و رگرسیون لاجیستیک تجزیه و تحلیل شد. نتایج گویای آن است که سالمندان موفق به طور معناداری گرایش بیش تری به مذهب نشان داده اند.

۸۶.

رابطة «جوّ عاطفی خانواده و جهت گیری مذهبی» با «گرایش به اعتیاد»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: پرویز عسگری سحر صفرزاده مریم قاسمی مفرد

منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۸

کلید واژه ها: جهت گیری مذهبی جو عاطفی خانواده گرایش به اعتیاد

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 544 تعداد دانلود : 328

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطة «جوّ عاطفی خانواده و جهت گیری مذهبی» با «گرایش به اعتیاد» در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز می باشد. نمونه شامل 200 نفر (100 دختر و 100 پسر) بود که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از سه پرسشنامه: «جوّ عاطفی خانواده»، «جهت گیری مذهبی» آلپورت و «گرایش به اعتیاد» زرگر، استفاده شد. تحقیق حاضر از نوع همبستگی بود و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه در سطح معناداری 0001/0>p نشان داد که؛ بین جوّ عاطفی خانواده و جهت گیری مذهبی با گرایش به اعتیاد دانشجویان رابطه معنی دار وجود دارد. همچنین یافته ها نشان دادند که بین جوّ عاطفی خانواده، جهت گیری مذهبی و گرایش به اعتیاد دانشجویان رابطة چندگانه وجود دارد. در عین حال تحلیل رگرسیون نشان داد که جوّ عاطفی خانواده نسبت به جهت گیری مذهبی، پیش بینی کنندة بهتری برای متغیر ملاک گرایش به اعتیاد می باشند.

۸۷.

رابطه اعتقاد به حجاب و آسیب پذیری فردی، خانوادگی و اجتماعی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: خدابخش احمدی زهرا بیگدلی آزاده مرادی فتح الله سیداسماعیلی

منبع: علوم رفتاری ۱۳۸۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۲)

کلید واژه ها: حجاب آسیب پذیری فردی آسیب ‌پذیری خانوادگی آسیب پذیری اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : 937 تعداد دانلود : 633

"مقدمه: هدف این مطالعه شناخت رابطه بین اعتقاد به حجاب و انواع آسیب‌پذیری در حوزه‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی بود. روش: در این پژوهش همبستگی، 531 دختر نوجوان و جوان 29-15ساله از سراسر ایران با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه محققساخته در زمینه ابعاد مختلف آسیبپذیری متشکل از 20 زیرمقیاس جمعآوری شد. داده‌های حاصل با استفاده از روش‌های آماری ضریب همبستگی، تحلیل رگرسیون و تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: اعتقاد به حجاب با کاهش آسیبپذیری بهمیزان 80/0، رابطه معنیدار داشت (0001/0>p). گرایش به غرب بهتنهایی 66% واریانس عدم رعایت حجاب را پیش‌بینی کرد. میزان پایبندی به حجاب با ویژگی‌های جمعیتشناختی (سن، تحصیلات، روابط خانوادگی و میزان کنترل والدین) در سطح 01/0>p رابطه معنیدار داشت. نتیجه‌گیری: اعتقاد به رعایت حجاب بهعنوان مانعی در برابر آسیبپذیری فرهنگی عمل می‌کند. بنابراین رشد و تقویت آن یکی از روش‌های مناسب برای پیشگیری و کاهش آسیب‌پذیری است."

۸۸.

رویکردی جامع به مباحث انگیزش از دیدگاه قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: محمد کاویانی ارانی

منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۳

کلید واژه ها: انگیزش علم دینی رویکرد سیستمی روان شناسی اسلامی قرآن پژوهی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : 573 تعداد دانلود : 830

هدف این پژوهش، عبارت از استکشاف و ارائه رویکرد جامع قرآنی در باب انگیزش است. سؤال اصلی این است که مبانی و علل انگیزش از دیدگاه قرآن کدام است و طی چه مکانیزمی، انگیزه ها و رفتارهای انسان را شکل می دهد؟ به منظور پاسخگویی به این سؤال، از روش تفسیریِ قرآن به قرآن و با تأکید بر روش تحلیلِ معناییِ ایزوتسو، تمام قرآن با تأنی و تأمل فراوان به صورت آیه به آیه مورد مطالعه قرار گرفت، آیات مرتبط گردآوری شد و درنهایت، با تحلیل محتوای آیات، رویکردی منسجم به دست آمد. بعضی از دستاوردهای پژوهش عبارت است از: الف) دیدگاه انگیزشیِ قرآن را باید از تمام آیات، به روش معنایابیِ واژه ها و معنایابیِ گزاره ها به دست آورد. ب) خاستگاه های اولیه انگیزه ها از دیدگاه قرآن، مجموعه ای از ابعاد درهم تنیده انسان (اراده، عقل، سیستم های بیولوژیک و هوای نفس) و وسوسه های شیطان است که همه تحت تأثیر «باور انسان به مشیت الهی» عمل می کنند. ج) علاوه بر تقسیماتِ موجود برای انگیزه ها، تقسیمات جدیدی را نیز از دیدگاه قرآن، می توان مطرح کرد. د) از دیدگاه قرآن، تعارض انگیزه ها، به صورت «مادی _ مادی»، و «مادی _ معنوی» وجود دارد، اما به صورت «معنوی _ معنوی» وجود ندارد.

۸۹.

تأثیر قصه های قرآنی بر هوش هیجانی کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضا هویدا رضا همایی

منبع: مطالعات تربیتی و روانشناسی دوره یازدهم بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱

کلید واژه ها: کودکان هوش هیجانی قصه های قرآنی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 660 تعداد دانلود : 760

هدف این پژوهش «تعیین تأثیر قصه های قرآنی بر هوش هیجانی کودکان» بود. روش پژوهش آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل، و انجام پیش آزمون و پس آزمون بود. حجم نمونه برابر با 30 کودک 6-4 ساله (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) از سه مهد کودک در شهر اصفهان در سال 1386 بود که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه30 سؤالی سنجش هوش هیجانی پیترایدز و فارنهام (2003) بود. ضریب پایایی پرسشنامه برابر با 84/0 محاسبه گردید. داده ها با استفاده از روش آماری کوواریانس تجزیه و تحلیل گردید. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس در سطح نشان داد که بین میانگین نمرات کودکان گروه آزمایش و کنترل در زمینة تأثیر قصه های قرآنی بر چهار حیطة هوش هیجانی (درک عواطف و احساسات خود و دیگران، کنترل احساسات و عواطف، مهارت های اجتماعی، خوش بینی و نگرش مثبت) تفاوت معناداری وجود داشت.

۹۰.

دین و بهداشت روان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: ابوالفضل ساجدی

منبع: روانشناسی و دین ۱۳۸۷ شماره ۲

کلید واژه ها: آرامش روان خودشکوفایی ثبات شخصیت سه گانه بینش گرایش و کنش خوش بین سازی وجدان گرایی و وجدان ستیزی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : 674 تعداد دانلود : 394

این نوشتار، بخش دوم سخنی است که با هدف تبیین ساز و کارهای تامین بهداشت روانی در دین نوشته شده است. در شماره پیشین، چیستی بهداشت روانی در مکتب‏های گوناگون روان‏شناسی و نیز اسلام بررسی شد. سپس برخی از مؤلفه‏های بهداشت روان را که مورد توجه پژوهشگران غربی است، ارائه شد. در این شماره، از میان دیگر مؤلفه‏های بهداشت روان که در دین فراهم می‏آید، به چهار مورد می‏پردازیم: ثبات شخصیت؛ خودشکوفایی؛ هماهنگی در سه‏گانه بینش، گرایش و کنش و رفع اضطراب. راه‏کارهای اسلام برای رسیدن به خودشکوفایی عبارتند از: تقویت روحیه تعهدپذیری آدمی و جلوگیری از آزادی افسارگسیخته؛ ضعف دل‏بستگی‏های مادی؛ ایجاد انگیزه قوی؛ جهت‏دهی انگیزه‏ها؛ تحقق هدف‏های تعلیم و تربیت دینی و خودشناسی. برای هماهنگی در سه‏گانه بینش، گرایش و کنش، اسلام به هدایت در هر سه جنبه می‏پردازد. بسترهای لازم را برای حفظ در مسیر و بازگشت خطاکار فراهم می‏سازد و در نتیجه، بسترساز بهداشت روانی است. این دین خاتم، برای اضطراب‏زدایی و رساندن به آرامش روان، ساز و کارهای متفاوتی در عرصه‏های مختلف ذهن، دل و رفتار دارد که برخی از راه‏کارهای ذهنی و بینشی آن عبارتند از: ارتقای معرفت و جلوگیری از آشفتگی بینش؛ رفع کاستی شناختی؛ خداباوری؛ ایجاد، حفظ و رشد تدریجی جهان‏بینی الهی و خوش‏بین‏سازی. آخرین راه‏کار آرامش‏زا که در این نوشتار بدان می‏پردازیم، موضوع فطرت و احیای آن است. در این بخش، از اضطراب‏زایی پایمالی اخلاق و وجدان و ساز و کار تقویت وجدان در دین سخن به میان می‏آید.

۹۱.

بررسی ارتباط جهت گیری مذهـبی با اضطراب و افسردگی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: امیر موسی رضایی همایون ناجی اصفهانی طاهره مومنی قلعه قاسمی مهین امین الرعایا

منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره دهم ۱۳۹۱ شماره ۶ (پیاپی ۲۷) ویژه نامه سلامت روان

کلید واژه ها: افسردگی اضطراب جهت گیری مذهبی دانشجو دانشگاه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : 943 تعداد دانلود : 939

زمینه و هدف: اضطراب و افسردگی با توجه به آثار و عواقب آن از جمله مسایل مهم در دانشجویان می باشد. از طرفی التزام عملی به اعتقادات دینی و گرایش به سمت مذهـب به عنوان عامل بازدارنده بسیاری از اختلالات روانی، به ویژه افسردگی و اضطراب، توجه تعداد زیادی از روانشناسان را به خود جلب کرده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه جهت گیری مذهـبی با اضطراب و افسردگی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، طراحی و اجرایی شده است. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد که به شکل مقطعی اجرا گردیده است. 715 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با روش نمونه گیری تصـادفی طبـقه ای وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این مطالعه شامل فرم اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه سنجش استرس، اضطراب وافسردگی DASS-42 و پرسشنامه جهت گیری مذهـبی Alport بود. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزارآماری SPSS-V18 و روش های آماری آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی Pearson مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین نمرات اضطراب وافسردگی دانشجویان دختر بالاتر بود، لیکن در جهت گـیری مذهبی تفاوت معناداری بین دانشجویان دختر و پسر وجود نداشت. بر اساس یافته های مطالعه حاضر بین افسردگی (05/0p< و61/0r=-) و اضطراب (05/0p< و56/0r=-) دانشجویان با جهت گیری مذهـبی ارتباط آماری معناداری وجود داشت. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد بین جهت گیری مذهبی با اضطراب و افسردگی دانشجویان ارتباط وجود دارد، لذا ارتقاء باورهای مذهـبی موجب کاهش اضطراب و افسردگی دانشجویان شده و به گونه ای نقشی پیشگیرانه را در ابتلا به اختلالات حوزه روان، در زندگی افراد و بالاخص دانشجویان ایفا می کند.

۹۲.

بررسی نظریه های همسرگزینی و نقد آنها با تکیه بر منابع اسلامی و روان شناسی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: هادی حسین خانی نائینی مسعود جان بزرگی بهروز مهرام

منبع: روانشناسی و دین سال هفتم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلید واژه ها: ازدواج انتخاب همسر نظریات همسر گزینی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : 262 تعداد دانلود : 12

آمار بالای طلاق زوجین در سال های آغازین زندگی، نشانگر این است که انتخاب ناصحیح یکی از عوامل مؤثر در ناسازگاری و عدم تفاهم همسران محسوب می شود. بر این اساس، انتخاب همسر مرحله ای سرنوشت ساز در زندگی هر فرد به شمار می رود. در خصوص همسرگزینی، دیدگاه های متفاوتی از سوی روان شناسان و جامعه شناسان ارائه شده و هر یک از این دیدگاه ها، انتخاب همسر را از منظر خاص خود بررسی کرده اند. بنابراین هدف این پژوهش، که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، بررسی نظریه همسان همسری، فرضیه همانندی، نظریه نیازهای مکمل و نظریه مبادله معرفی و سپس نقد آنها می باشد. در نقد دیدگاه های مذکور، علاوه بر استفاده از یافته های تجربی، منابع اسلامی نیز به کار گرفته شده است. به نظر می رسد در دیدگاه اسلامی، بر همسان همسری دینی و هماهنگی در میزان دین داری و نیز برخی خصوصیات اخلاقی از قبیل پاکدامنی تأکید و بر عدم اهمیت ابعاد دیگر همسانی تصریح شده است.

۹۳.

تأثیر آموزش سبک زندگی اسلام محور با تأکید بر نظام خانواده بر صمیمیت زوجین اراک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جواد رضایی سید احمد احمدی عذرا اعتمادی مریم رضایی حسین آبادی مریم شهدوست

منبع: مطالعات روانشناختی دوره نهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳

کلید واژه ها: نظام خانواده صمیمیت زوجین سبک زندگی اسلام محور

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : 79 تعداد دانلود : 152

هدف این پژوهش تعیین میزان اثر بخشی آموزش سبک زندگی اسلام محور با تأکید بر نظام خانواده بر صمیمیت زوجین(زنان و مردان) اراک بود. روش این پژوهش تجربی با استفاده از پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه والدین دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی در شهر اراک بودند. نمونه این پژوهش 30 زوج از والدین دانش آموزان دبستان دخترانه شهر اراک بودند که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 زوج) و کنترل (15 زوج) جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه صمیمیت زوجین بود. متغیر مستقل آموزش سبک زندگی اسلام محور با تأکید بر نظام خانواده بود که در هفت جلسه به گروه آزمایش آموزش داده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های t اختلافی دو نمونه مستقل و با استفاده از نرم افزار آماری16 SPSS. انجام شد. نتایج آزمون t نمرات اختلافی دو نمونه مستقل نشان داد که تفاوت معناداری بین میانگین نمره اختلافی کلی صمیمیت و ابعاد صمیمیت (عاطفی، جسمی، تفریحی- اجتماعی، ارتباطی، معنوی، روان شناختی، جنسی و صمیمیت کلی) در گروه آزمون نسبت به گروه کنترل وجود دارد (005/0P<)، اما تفاوت معناداری بین میانگین نمره اختلافی صمیمیت در بعد صمیمیت عقلانی در گروه آزمون و کنترل یافت نشد (05/0P>). با توجه به اثر بخشی این رویکرد پیشنهاد می شود از این روش در مراکز مشاوره خانواده و ازدواج استفاده شود.

۹۴.

رابطة خدا آگاهی با خودآگاهی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مسعود نورعلیزاده میانجی ابوالقاسم بشیری مسعود جان بزرگی

منبع: روانشناسی و دین سال پنجم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۹)

کلید واژه ها: آگاهی ذکر خودآگاهی دین داری خود خداآگاهی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : 810 تعداد دانلود : 170

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطة بین خداآگاهی و خودآگاهی، و تبیین نقش خداآگاهی در خودآگاهی است. روش این پژوهش از نوع همبستگی و پس رویدادی می باشد. تعداد 225 نفر، به شیوة تصادفی خوشه ای نمونه گیری شدند. داده های گردآوری شده توسط آزمون خداآگاهی و مقیاس خودشناسی انسجامی که از اعتبار و روایی لازم برخوردارند، با استفاده از همبستگی پیرسون، رگرسیون و شاخص های آماری دیگر تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که بین خداآگاهی و خودآگاهی رابطة معنادار مثبت وجود داشته، خداآگاهی نقش پیش بینی کننده در خودآگاهی دارد. نتایج این پژوهش حکایت از بعد مهمی از دین داری، در تبیین چگونگی اثربخشی آن در کارکردهای روان شناختی دارد. با افزایش میزان خداآگاهی، میزان خودآگاهی نیز افزایش خواهد یافت. همچنین با ارتقای سطح دانش و آگاهی دین شناختی و پایبندی مذهبی، میزان خداآگاهی و خودآگاهی افراد افزایش می یابد. بنابراین، خداآگاهی به منزلة عامل بنیادین وحدت، در رأس سازمان روانی انسان، فرایند خودآگاهی را در کنش وری بهتر «خود»، یک پارچگی و توحید یافتگی شخصیت و دیگر کارکردهای روان شناختی، تحت تأثیر قرار می دهد.

۹۵.

سلامت روان سالمندان: نقش بهزیستی معنوی و امیدواری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهران فرهادی محسن احمدی طهور سلطانی ولی الله رمضانی احمد قره خانی

منبع: پژوهش در سلامت روانشناختی سال سوم تابستان ۱۳۸۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 153 تعداد دانلود : 946

۹۶.

بررسی سهم تاثیر جهت گیری مذهبی بر سلامت روان در مقایسه با عوامل جمعیت شناختی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: رامین تبرایی علی فتحی آشتیانی سید کاظم رسول زاده طباطبایی

منبع: روانشناسی و دین ۱۳۸۷ شماره ۳

کلید واژه ها: سلامت روان جهت گیری مذهبی معلمان عوامل جمعیت شناختی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : 765 تعداد دانلود : 772

هدف این پژوهش، بررسی میزان تاثیر جهت گیری مذهبی بر سلامت روان و ابعاد آن در مقایسه با میزان تاثیر سایر عوامل جمعیت شناختی پژوهش است. برای آزمون فرضیه پژوهش، با مراجعه به دو مرکز بازآموزی معلمان شهر تهران در سال تحصیلی 85 ـ 86 تعداد 382 نفر از معلمان شاغل به تدریس به صورت نمونه در دسترس برگزیده شدند. همه افراد شرکت کننده به «پرسش نامه سلامت عمومی» (28- (GHQ و «مقیاس جهت گیری مذهبی» پاسخ دادند. هر دو مقیاس از روایی و اعتبار مناسب برخوردارند. سپس داده ها با روش همبستگی پیرسون، آزمون T مستقل و روش تحلیل رگرسیون لوجتیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان می دهد که از میان متغیرهای اصلی و جمعیت شناختی پژوهش، تنها مؤلفه جهت گیری مذهبی(کل) مناسب ترین متغیر برای پیش بینی سلامت روان افراد شرکت کننده در پژوهش می باشد.

۹۷.

نقش معنویت و دین داری درکار، بر مهارت های کارآفرینی کارکنان دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رویا رسولی زینب محمدعلی پور مرتضی عباسی نسرین سبزفروش

منبع: مشاوره شغلی و سازمانی دوره پنجم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۵

کلید واژه ها: کارآفرینی معنویت دینداری در کار

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 158 تعداد دانلود : 71

چکیده: در جهان چالش¬برانگیز کنونی، اگر افراد نتوانند زندگی کاری لذّت¬بخشی تجربه کنند، با مشکلات جدّی در سلامت روان رو¬به¬رو می¬شوند. هدف این پژوهش تعیین نقش معنویت و دینداری، در کار بر مهارت¬های کارآفرینی کارکنان دانشگاه و مقایسه زنان و مردان شاغل از نظر معنویت و دینداری در کار بود. بدین ¬منظور 117 نفر از کارکنان بخش آموزش دانشگاه تهران به¬روش نمونه¬گیری در¬ دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه¬های سنجش معنویت هال و ادواردز، دینداری در کار، لین و همکاران و مهارت¬های کارآفرینی شفیع¬آبادی و فکری پاسخ دادند. نتاج حاصل از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون حاکی از همبستگی مثبت معنادار بین معنویت و دینداری در کار با مهارت¬های کارآفرینی و هم¬چنین قدرت¬ پیش¬بینی¬کنندگی بالای معنویت و دینداری در کار برای مهارت¬های کارآفرینی بود. هم¬چنین میانگین نمره¬های معنویت و دینداری در کار زنان به¬طور معناداری بالاتر از مردان بود. یافته¬ها مؤکّد آن است که توجه به منابع دینی و معنوی مراجعان در مشاوره می¬تواند به سلامت حرفه¬ای و در نتیجه سلامت روان آن¬ها منجر شود.

۹۸.

طرح خودیابی اسلامی و درمان وسواس ( آلودگی و طهارت ، نجاست )(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: رحیم نارویی نصرتی محمود منصور

منبع: روانشناسی و دین ۱۳۸۸ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: درمان اثربخشی وسواس آلودگی خودیابی اسلامی طهارت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 790 تعداد دانلود : 844

این پژوهش در پی ارائه درمان خودیابی اسلامی در زمینه وسواس در آلودگی، طهارت و نجاست می باشد. برای بررسی، 15 نفر( شامل 9مرد و 6 زن) به صورت نمونه در دسترس، برگزیده شدند. آزمون وسواس مادزلی، افسردگی بک و اضطراب کتل به عنوان پیش آزمون به اجرا درآمد. در پایان درمان خودیابی اسلامی، پس آزمون اجرا شد. پی گیری نیز بین شش ماه تا یک سال بعد از درمان به انجام رسید و نتایج با نمرات پیش آزمون و پس آزمون مقایسه گردید. با استفاده از آزمون t، گروه های وابسته در هر سه متغیر، به ویژه میزان وسواس، نتایج با سطح اطمینان 99٪ معنادار می باشد. در مرحله پیش آزمون و پی گیری نیز تفاوت ها با همین سطح اطمینان، معنادار است. در نتیجه، درمان خودیابی اسلامی در درمان وسواس، افسردگی و اضطراب اثر معنادار دارد، و برخی از آزمودنی ها را می توان برای به کارگیری آن درمان نهایی نمود.

۹۹.

نظریه توحید در شادکامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: عباس پسندیده

منبع: روانشناسی و دین سال چهارم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۵)

کلید واژه ها: توحید شادکامی نشاط رضامندی واقعیت شناسی توحیدی هماهنگ سازی با واقعیت های توحیدی الگوی خداباوری در شادکامی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین

تعداد بازدید : 663 تعداد دانلود : 502

هدف نوشتار آن است که روشن سازد با توجه به ساختار دو بعدی شادکامی (نشاط ـ رضامندی)، تئوری شادکامی از نظر اسلام کدام است و چه چیزی میتواند تحقق شادکامی را تبیین کند. این پژوهش، یک بررسی کتابخانهای است. بدین منظور، آن بخش از منابع اسلامی (قرآن و حدیث) که مربوط به این مسئله میباشد، مشخص و با استفاده از روش تحلیل محتوا (متن) مطالعه شده اند. نتایج نشان میدهد که تئوری شادکامی در اسلام، بر «توحید» مبتنی است که به معنای «واقعیتشناسی توحیدی» و «هماهنگسازی با واقعیتهای توحیدی»ِ مربوط به شادکامی میباشد. بر اساس این تئوری، شادکامی بر واقعیتهایی مبتنی است که توسط خداوند متعال تقدیر شده و دستیابی به آن نیز راه خاصی دارد که باز توسط خداوند متعال تنظیم شده است. شناخت این واقعیتها و پذیرش آنها، از سویی موجب «رضامندی» از تقدیرهای خداوند متعال میشود، چون آنها را مبتنی بر «خیر» میبیند. همچنین موجب «نشاط» میشود، چون لذتهای مورد نیاز را بر اساس الگوی الهی آن تأمین میکند.

۱۰۰.

بررسی تاثیر ادراک مفهوم خداوند بر احساس افسردگی، اضطراب و تنیدگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: راضیه نصیرزاده سیدکاظم رسول زاده طباطبایی

منبع: روانشناسی دانشگاه تبریز زمستان ۱۳۸۶ شماره ۸

کلید واژه ها: افسردگی اضطراب مفهوم خداوند

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 627 تعداد دانلود : 453

مفهوم خداوند، تحول و شکل گیری دین داری شخصی افراد را تعیین می کند. و در طول دهه گذشته، بیش از هر مفهوم مذهبی دیگر، مورد برسی پژوهش گران قرار گرفته است (هاید، 1990). تاثیر ادراک افراد از مولفه های مختلف این مفهوم بر بهداشت روانی افراد توجه بسیاری از متخصصان روان شناسی، را به خود جلب نموده است. پژوهش حاضر نیز با هدف بررسی تاثیر ادارک مفهوم خداوند بر احساس تنیدگی، اضطراب و افسردگی صورت گرفته است. بدین منظور نمونه ای مشتمل بر 251 نفر از دانشجویان با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه های مفهوم خداوند گورسوچ و مقیاس DASS مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای بررسی داده ها ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون گام به گام و تحلیل واریانس یک طرفه به کار گرفته شد نتایج حاصل از تحلیل یافته ها نشان داد که ادراک خداوند به عنوان نیک خواه، ارزش مند و لایتناهی با افسردگی رابطه منفی و ادراک خدای نامربوط و خدای تنبیه گر با افسردگی رابطه مثبت داشت. تنیدگی نیز با ادراک آزمودنی از خداوند به عنوان خداوند لایتناهی رابطه منفی و با مولفه خداوند تنبیه گر رابطه مثبت داشت. همچنین ادراک آزمودنی از خداوند به عنوان خداوند تنبیه گر با اضطراب رابطه مثبت داشت.

درخت حوزه‌های تخصصی