دین و ارتباطات

نمایش ۱۴۱ تا ۱۶۰ مورد از کل ۲۸۲ مورد.

۱۴۱.

بررسی میزان دینداری سرپرستان خانوار طبقه متوسط شهری مورد مطالعه شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضا برهان حسن سرایی سیف الله سیف اللهی

منبع: دین و ارتباطات سال بیست و پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۵۴) 33 - 69

کلید واژه ها: دین داری ابعاد دین داری طبقه متوسط لایه های طبقه متوسط سکولاریزم

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات دین و ارتباطات

تعداد بازدید : ۵۶۹ تعداد دانلود : ۴۱۳

هدف این مقاله توصیف دین داری سرپرستان طبقه متوسط شهر تهران است. بدین منظور مطابق با چارچوب نظری بوردیو میزان دین داری به عنوان سرمایه فرهنگی در ساختار طبقه متوسط مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تصویر دقیق تر از دین داری طبقه متوسط، این طبقه در سه لایه متوسط بالا، متوسط میانی و متوسط پایین بر اساس دو شاخص هزینه خانوار و تحصیلات دسته بندی و میزان دین داری به عنوان نوعی از سرمایه فرهنگی در این لایه ها بررسی گردید. دین داری نیز در چهار بعد اعتقادی، عبادی، مناسکی و پیامدی مورد سنجش قرار گرفت. اجرای این بررسی به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه انجام شد. بدین منظور نمونه ای به حجم 613 نفر و به روشpps جهت جمع آوری اطلاعات انتخاب شدند. نتایج بررسی نشان داد که بعد اعتقادی پاسخگویان در حد بسیار بالایی است ولی سایر ابعاد دین داری نسبت به بعد اعتقادی به صورت قابل ملاحظه ای پایین تر است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دو بعد اعتقادی و پیامدی رابطه معکوس و ضعیفی با پایگاه اقتصادی و اجتماعی افراد دارد به صورتی که افراد لایه بالای طبقه متوسط میزان کمتری از دین داری را نسبت به دو لایه متوسط و پایین از خود نشان می دهند. همچنین بین دو متغیر تحصیلات و هزینه خانوار و بعد پیامدی و اعتقادی دین داری رابطه معکوسی وجود دارد. چارچوب نظری تحقیق نتایج نشان می دهد بعد پیامدی دین داری به عنوان نمودی از سرمایه فرهنگی امکان ایجاد تمایز در طبقه متوسط را دارا می باشد.

۱۴۲.

بررسی ابعاد آموزش سواد رسانه ای و اطلاعاتی در نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید مهدی شریفی سجاد کرمی نامیوندی

منبع: دین و ارتباطات سال بیست و پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۵۴) 111 - 140

کلید واژه ها: سواد رسانه ای آموزش سواد رسانه ای تعلیم و تربیت رسمی و عمومی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات دین و ارتباطات

تعداد بازدید : ۲۲۳۱ تعداد دانلود : ۹۲۲

وزارت آموزش و پرورش، به عنوان یکی از رسمی ترین سازمان های آموزشی در کشور عمل می کند. نقش این سازمان به عنوان مبدأ تحولات در جامعه پررنگ است. در دنیای رسانه ای شده امروز، این گروه به عنوان مرکز علم جامعه تحت تأثیر فعالیت های رسانه ای داخل و خارج از کشور قرار دارند. هدف این پژوهش بررسی ابعاد آموزش سواد رسانه ای و اطلاعاتی در نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی کشور، در راستای ارتقا سطح سواد رسانه ای و اطلاعاتی است. نتایج نشان می دهد این ابعاد شامل: 1)روش های آموزش، 2) سطوح آموزش، 3) تفکیک رسانه ها، 4) تعیین جامعه هدف، 5) محتوای آموزش، می شوند. در این پژوهش جامعه هدف، معلمان و مربیان سازمان آموزش و پرورش هستند. بر اساس یافته ها تعیین این ابعاد نقش مهمی در ارتقای سطح سواد رسانه ای و اطلاعاتی جامعه هدف دارد. جامعه آماری پژوهش حاضر خبرگان حوزه سواد رسانه ای بوده و داده ها براساس مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شدند تا آنجایی که اشباع نظری حاصل شود. روش پژوهش نیز تحلیل تم است.

۱۴۳.

جایگاه کرامت انسانی در روابط عمومی اسلامی

نویسنده: رحمان سعیدی

منبع: علوم خبری سال هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۵

کلید واژه ها: روابط عمومی اسلام کرامت ارتباطات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۳۲ تعداد دانلود : ۷۳۰

هدف نهایی از مجموعه استراتژی های درازمدت و تاکتیک های و تکنیک های کوتاه مدت روابط عمومی اسلامی آن است که با احترام به حریم افراد و جایگاه و کرامت انسانی آنها فضایی همراه با آرامش، حسن تفاهم و دوستی و همکاری میان یک مجموعه انسانی در جهت نیل به اهداف متنوع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ایجاد نماید. لذا در این مقاله سعی شده است ضمن تشریح نیازهای معنوی انسان و تأکید اسلام بر جایگاه والا و کرامت انسانی افراد به برخی از کارکردهای معنوی روابط عمومی اسلامی بپردازد از جمله این کارکردها نیاز انسان به سرور و شادی و نشاط به عنوان یک ضرورت فطری و پاسخگویی به نیاز انسان تنها در انبوه خلق و نیاز مبرم انسان به همدلی و هم زبانی با دیگران است که با استناد به آیات و روایات اسلامی به عنوان کارکردهای روابط عمومی اسلامی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و چگونگی پاسخگویی، روابط عومی اسلامی به انسان متحیر و سرگردان در جامعه صنعتی و فراصنعتی امروز بشری به بحث گذاشته شده است. در ادامه نویسنده در مورد کارکردی مادی روابط عمومی معتقد است در دنیای جدید تا نتوانیم نظرات مخاطبان را بدانیم و به کار ببندیم نمی توانیم به مدیریت درست اهداف دست یابیم به نظر می رسد قرن 21 قرن پرفروغی برای روابط عمومی بلکه برای دنیای بازرگانی است و استفاده از قوانین منطقی روابط عمومی می تواند باعث موفقیت شود. وقتی مسأله ای در سازمان به وجود می آید روابط عمومی برای حل آن تلاش می کند و وقتی مراحل حل مسأله طی شد مأموریت روابط عمومی پایان یافته است. البته باید به طور مداوم به بررسی تاکتیک ها و روش های دستیابی به انتظار مخاطبان پرداخت و آنها را همیشه به روز نگه داشت.

۱۴۴.

ضعف های برنامه های گفت وگو محور دینی سیمای جمهوری اسلامی ایران بر مبنای خوانش مخاطبان جوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا ترکاشوند سیاوش صلواتیان

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۲۳)

کلید واژه ها: جوانان جذابیت سیمای جمهوری اسلامی ایران کاستی ها برنامه های گفت وگومحور دینی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۵۲ تعداد دانلود : ۵۸۰

در میان انواع برنامه های دینی تولیدشده در گروه معارف سیمای جمهوری اسلامی ایران، برنامه های گفت وگومحور دینی با بیشترین فراوانی از جمله برنامه های شاخص رسانة ملی محسوب می شوند. با این حال، نتایج نظرسنجی های اخیر چه داخل سازمان صداوسیما و چه در مؤسسه های پژوهشی فعال در خارج از صداوسیما نشان می دهد این برنامه ها منتخب بخش وسیعی از مخاطبان گروه سنی جوانان نیستند. براین اساس، در پژوهش حاضر با انتخاب روش تحقیق کیفی از میان دانشجویان سنین 18 تا 28 سال که بینندة این برنامه ها بوده اند، به روش نمونه گیری هدفمند و گلولة برفی 35 نفر انتخاب شد و از طریق مصاحبه های عمیق بررسی آسیب شناسانة برنامه های گفت وگومحور دینی از نگاه آن ها صورت گرفت. طبق نتایج این پژوهش، برنامه های گفت وگومحور دینی سیما با ضعف های جدی مانند نبود مؤلفة جذابیت، اصرار بر ارائة محتوا در قالبی یکنواخت و کلیشه ای، عدم انتخاب موضوعات کاربردی برای جوانان و نادیده گرفتن انتظارات و علایق نسل جوان در فرایند تهیه و تولید مواجه اند. بدیهی است آگاهی از کاستی های موجود و سعی بر رفع موانع جذب مخاطبان جوان، به آشنایی بیشتر جوانان با معارف عمیق دینی و درنهایت به کارگیری آموزه های دین در بطن زندگی فردی و اجتماعی آن ها منجر می شود.

۱۴۵.

اصول اخلاقی ارتباطات کلامی در قرآن

نویسنده: حسام الدین خلعتبری مجید بیگی

منبع: علوم خبری سال ششم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴

کلید واژه ها: اخلاق قرآن ارتباطات کلام تفاسیر فریقین گفتار

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات دین و ارتباطات

تعداد بازدید : ۱۲۸۵ تعداد دانلود : ۶۲۱

ارتباطات کلامی یکی از شیوه های بسیار مهم و اصلی در ایجاد ارتباط انسان ها با یکدیگر می باشد که بخش عمده ای از زندگی و روابط اجتماعی انسان را در بر می گیرد. قرآن به عنوان کامل ترین کتاب هدایتی وتربیتی برای اصلاح و هرچه بهتر کردن این بخش مهم از زندگی انسان ها، دستورها و سفارشاتی را بیان کرده است که آنها را می توان در چند اصل جمع کرده و در قالب منظومه و چهارچوبی ارائه داد که قابل تفریع بر مصادیق متعدد باشد این اصول در دو بخش اصول سلبی واصول ایجابی دسته بندی شده است که اصول سلبی عبارتند از : اصل اجتناب از گفتار باطل، اصل اجتناب از زشتگویی، اصل اجتناب از تبدیل کلام دیگران، اصل اجتنباب از کاربرد واژگان شبهه آفرین و بهانه ساز و اصول ایجابی عبارتند از اصل استماع اقوال، اصل گفتگوی نیکو با همه مردم، اصل استحکام در سخن، اصل استعمال قول معروف. این تحقیق بر اساس روش کتابخانه ای و تحلیل متن و محتوا انجام شده است .

۱۴۶.

تحلیل شبکه ابرپیوند پایگاه های فرهنگی و مذهبی ایران در فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حامد طالبیان هادی خانیکی

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال سوم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۱ 1-33

کلید واژه ها: تحلیل شبکه ابرپیوند مدل اسناد جایگزین صفحة فیلترینگ وب سنجی تحلیل شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۳۰ تعداد دانلود : ۴۸۳

ابرپیوند در فضای وب پیوندی است از یک پایگاه به پایگاه دیگر که پایگاه های مختلف را در فضای مجازی به یکدیگر متصل می کند. با اتصال پایگاه ها از طریق ابرپیوندها شبکه ای تودرتو از منابع اطلاعاتی شکل می گیرد که وسعت آن به طور پیش فرض کل فضای وب را دربرمی گیرد. در این پژوهش تلاش کردم شبکة ابرپیوندی را مطالعه کنم که میان پایگاه های معرفی شده در صفحة مشهور به فیلترینگ به نشانی اینترنتی Peyvandha.ir شکل می گیرد. هدف های اصلی، مطالعة ساختار پیوند در این شبکه و نیز شناسایی گره ها یا همان پایگاه های کلیدی است. برای این منظور پس از مرور مبانی نظری دو رویکرد اصلی تحلیل پیوند در وب سنجی و تحلیل شبکة پیوند در حوزة تحلیل شبکه های اجتماعی، فهرست 2370 پایگاه بخش فرهنگی و مذهبی معرفی شده در صفحة فیلترینگ را در 5 بخش استخراج و به عنوان فهرست ورودی خزندة وب سوسیوبوت در نظر گرفتم. نتایج پژوهش نشان می دهد که در سطح کلان تنها 3 شبکة ابرپیوند با تراکم بسیار کم و دو پایگاه کلیدی در سطح خرد وجود دارد.

۱۴۷.

تأثیر ماهواره در بی ثباتی ازدواج؛ نقش واسطه ای دینداری و نگرش مثبت نسبت به رابطه با جنس مخالف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: داریوش غفاری محمدسجاد صیدی خدیجه رضایی

منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۸

کلید واژه ها: طلاق دینداری ماهواره بی ثباتی ازدواج

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۵۱ تعداد دانلود : ۱۲۷۹

هدف پژوهش حاضر مشخص کردن تأثیر استفاده از ماهواره در بی ثباتی ازدواج، با آزمون نقش واسطه ای دینداری و نگرش مثبت به رابطه با جنس مخالف است. تعداد 360 نفر نمونه این پژوهش از بین زوجینی که در سال 1393 در شهرستان کرمانشاه سکونت داشتند به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه های سنجش دین داری، استفاده از ماهواره، شاخص بی ثباتی ازدواج (MII) و مقیاس رابطه خارج از عرف با جنس مخالف، بر روی افراد نمونه اجرا شد. داده ها به روش آزمون رگرسیون تحلیل شد که نتایج حاکی از معناداری روابط متغیرهای پژوهش داشت. رابطه استفاده از ماهواره و بی ثباتی ازدواج و استفاده از ماهواره و نگرش مثبت نسبت به رابطه با جنس مخالف مثبت و معنادار بود. همچنین رابطه استفاده از ماهواره و دینداری و همچنین دینداری و نگرش مثبت نسبت به رابطه با جنس مخالف منفی و معنادار بود. بنابراین، نتایج این پژوهش حاکی از تأثیر منفی ماهواره بر ثبات ازدواج است. ماهواره این تأثیر را از طریق خرده مؤلفه های گوناگون برجای می گذارد که در پژوهش حاضر از دو مؤلفه آن بررسی شد.

۱۴۸.

تحلیل ساختاری برنامه های تبلیغی اوانجلیستها در شبکه های تلویزیونی ماهواره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ویدا همراز

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلید واژه ها: تبلیغ مسیحیت رسانه دینی اوانجلیست ها کلیسای مجازی شبکه های ماهواره ای

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۵۱ تعداد دانلود : ۸۱۵

تبلیغ دینی از طریق رسانه ها در دو حوزه درونی و بیرونی همواره مورد توجه فرقه های مسیحی بوده است.در چند دهه اخیر و هم زمان با پدیدار شدن ارتباطات رسانه ای نوین مانند ماهواره و اینترنت مسیحیت باچالشی جدید در تبلیغ پیامهای دینی روبرو شد. تحولی اساسی به شکل رسانه ای شدن دین و فاصله گرفتن از نمادها و مفاهیم مسیحیت سنتی در ساحتی که رسانه ها برایش به ارمغان اوردند موجب شد برخی فرقه های مسیحی ماننداوانجلیستها در ارزیابی شرایط جدید خود و پیش بینی فرصتها و تهدیدهایی که وجودداشت [1]شکل جدیدی از مراسم دینی و تبلیغی را ارئه کردندکه با استقبال مخاطبانشان مواجه شد. در این تحقیق انواع برنامه های تبلیغی مسیحی از نظر ساختار و شکل ارائه پیام با تحلیل محتوای نمونه برنامه های پخش شده مشهورترین مبلغان مسیحی در شبکه های تلویزیونی و ماهواره ای مورد بررسی قرار گرفته است.

۱۴۹.

بررسی امکان بازنمایی امر قدسی در قالب تصویر متحرک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم راودراد بشیر معتمدی

منبع: دین و ارتباطات سال بیست و چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۵۱)

کلید واژه ها: امر قدسی تصویر متحرک بازنمایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۴۳ تعداد دانلود : ۶۸۰

پرسش از نسبت بین دین و رسانه، در سال های اخیر به دغدغه جدی صاحب نظران دینی از یک سو و متخصصان رسانه از سوی دیگر تبدیل شده است. در این میان، تجربه تصویری نمودن امر قدسی یا ماورائی یکی از تجاربی است که بیش از سایر تجربه ها به ویژه در برنامه های دینی تلویزیون مشاهده شده است. لذا این سؤال به طور جدی مطرح می شود که آیا اساساً امکان بازنمایی امر قدسی وجود دارد؟ در این مقاله تلاش شده است تا ضمن برشمردن موانع پیش روی این بازنمایی و مسائل آن، تا حد امکان راه حل هایی برای خروج از بن بست ها ارائه گردد . نتیجه مطالعه نشان می دهد که دو راه حل اصلی بازنمایی امر قدسی در قالب تصویر، «سبک استعلایی» و «بهره گیری از سمبول ها» هستند. این دو راه حل در دو انتهای یک محور قرار دارند که یک سوی این محور، امر قدسی و سوی دیگر محور، امر بشری است. سبک استعلایی، مخاطب را از امر بشری به سوی امر قدسی می کشاند و تجربه آن را برای مخاطب فراهم می کند و با بهره گیری از سمبول ها، امر قدسی را در قالب امر بشری برای مخاطب به ارمغان می آورد. این هر دو راه حل اگر چنانچه بر پایه شناخت دقیق دینی و عقلانیت مبتنی بر آن شکل نگرفته باشد، این مسیر را به بیراهه می کشاند.

۱۵۰.

A Reflection on Shaping the Virtual Space Based on Religious Values

نویسنده: سعیده بابایی مصطفی تقوی

منبع: Cyberspace Policy Studies Winter ۲۰۱۷ , Volume ۱, Issue ۱

کلید واژه ها: alternative thinking value framework concretization virtual space sand desert metaphor

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۴۳ تعداد دانلود : ۵۰۲

This paper initially examines theories proposed by Feenberg about technical systems and alternative modernity, analyzes his thoughts, and concludes that a framework of values needs to be provided in shaping technical systems. In a society like Iran, where policy makers are looking for the realization of Islamic values, this framework of values is derived from Islam. To explain the relationship between religion and technology, the concept of concretization has been used up, according to which, all aspects of civilization, including technical systems must be concretized based on Islamic values. Virtual space as a part of the technical systems must be concretized with a holistic approach, based on Islamic values, and for this purpose, there is no choice but a collective social life based on religious values. The concluding section of the paper also tries to deal with another significant issue which predicts the future of concretization at the level of civilizations which will be offered using the metaphor of the ‘sand desert’.

۱۵۱.

تمدن نوین اسلامی بر بستر رسانه تمدنی:گذار از رسانه های دولت محور

نویسنده: محمد بابایی

منبع: علوم خبری سال ششم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴

کلید واژه ها: تمدن نوین اسلامی بین الاذهانی عصبیت رسانه ای رسانه های تمدنی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات دین و ارتباطات رسانه های دینی

تعداد بازدید : ۱۳۲۸ تعداد دانلود : ۷۲۶

مطالعات تاریخ رسانه نشان داده است، رسانه ها صرف نظر از نوع و شکل آنها و مدرن یا سنتی بودن، این قابلیت را دارند که در هرگونه حرکت و تحول اجتماعی از جمله پیشران ها باشند. این مقاله به بررسی الزامات ساختاری و محتوایی رسانه هم در زمینه سازی و هم در چشم انداز تمدن نوین اسلامی می پردازد. مقاله تلاش می کند به این پرسش اصلی پاسخ دهد که اگر قرار است رسانه ها در زمینه سازی تحقق تمدن نوین اسلامی پیشران و یاریگر باشند از نظر ساختاری و محتوایی از کدام ویژگی ها باید برخوردار باشند؟ از آنجا که نوع و عملکرد رسانه در مقیاس محلی با نوع و عملکرد آن در مقیاس ملی و در اینجا تمدنی متفاوت است؛ انتظار می رود نوع و عملکرد رسانه در مقیاس تمدن نوین اسلامی نیز در تراز چنین تمدنی عمل کند. طرح مفهوم"رسانه های تمدنی"از یک سو و تبیین ویژگی های آن نظیر برخوردار بودن از رویکرد تمدنی، حرکت در مسیر وحدت آفرینی در عین کثرت، توحیدگرایی، عدالت محوری، پیشرفت گرایی، نفی سلطه و....به لحاظ محتوایی؛ و نیز طرح مفهوم«عصبیت رسانه ای» از سوی دیگر؛ بر مبنای خصلت هایی همچون همگرایی، یاریگری و نیز تعلق خاطر رسانه ای فراگیر و....بر پایه اصول و مبانی اعتقادی به جای منافع رسانه ای، گروهی، ملی، منطقه ای، نَسَبی، طایفه ای و قومیتی،مهم ترین یافته های این مقاله است. مقاله برای گردآوری داده های پژوهش از روش اسنادی و نیز برای تحلیل داده از رویکرد توصیفی – تحلیلی بهره گرفته است.

۱۵۲.

A Reflection on Shaping the Virtual Space Based on Religious Values

منبع: Cyberspace Policy Studies Winter ۲۰۱۷ , Volume ۱, Issue ۱

کلید واژه ها: alternative thinking value framework concretization virtual space sand desert metaphor

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۹۸

۱۵۳.

سیاست گذاری رسانه مطلوب در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا خواجه سروی مرتضی بیات

منبع: دین و ارتباطات سال بیست و چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۵۲)

کلید واژه ها: رسانه های جمعی الگوی رسانه مطلوب سیاست گذاری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۶۱ تعداد دانلود : ۱۰۳۹

نگاه اجمالی به سپهر رسانه ای که جامعه ایرانی و جامعه بین الملل را در برگرفته است، به علاوه امکانات و نوآوری های فنی، شرایط جدیدی در این سپهر ایجاد کرده است. این تغییرات مهم از یک طرف و از طرف دیگر تا حدی اشباع فضای رسانه از انواع گوناگون شبکه های رادیویی و تلویزیونی و گسترش فضای مجازی ، برنامه ریزان و تصمیم گیران را وادار می کند تا برای گسترش و توسعه انواع رسانه ها، در پی الگویی کارآمد مناسب با این شرایط باشند. بر اساس چنین نگاهی است که پژوهش حاضر این سؤال را طرح کرده است که الگوی مطلوب برای سیاست گذاری رسانه در جمهوری اسلامی ایران چیست و چه مشخصاتی دارد؟ برای اینکه رسانه ای در جامعه اسلامی به عنوان الگوی مطلوب شناخته شود، با رجوع به مبانی اندیشه سیاسی اسلام و استخراخ شاخصه ها به توصیف و سپس تبیین آن ها در الگودهی به رسانه های جامعه اسلامی پرداخته شد. بر این اساس رسانه در جامعه اسلامی باید از یک سری اصول اساسی تبعیت کند. در این نگاه، اولین ویژگی رسانه مطلوب در اسلام «دین مداری» است، اهمیت دین مداری در این است که وقتی دین باشد، بصیرت، امنیت و آرامش هم به وجود خواهد آمد، لذا باید رسانه در محور دین بچرخد. «اخلاق مداری» ، امیدبخشی و «آگاهی بخشی» از دیگر شاخصه های اصیل در طراحی و سیاست گذاری رسانه مطلوب در جامعه اسلامی است که عناوین فوق باید برای موضوعات زندگی ایرانی و اسلامی، استحکام درونی خانواده، ایجاد تمدن نوین اسلامی، افزایش جمعیت، حفظ هویت ملی، دشمن شناسی، تشویق برای ازدواج، آگاهی در خصوص چالش های کشور و تبیین بحران های غرب ... برنامه ریزی های عقلانی و جدی اتخاذ کنند.

۱۵۴.

شناخت آموزه های دینی در سینمای کودک پس از انقلاب اسلامی ایران

نویسنده: سید رضا نقیب السادات محبوبه ظریفیان یگانه

منبع: علوم خبری سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۲

کلید واژه ها: کودک سینمای کودک آموزه های دینی انواع آموزه های دینی سینمای پس از انقلاب

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۶۰ تعداد دانلود : ۹۰۰

پژوهش حاضر با عنوان شناخت آموزه های دینی در سینمای کودک پس از انقلاب اسلامی ایران می باشد. هدف از این پژوهش این است که آیا در سینمای کودک آموزه های دین جایگاه و کاربردی دارد و اگر دارد میزان آن از دهه اول انقلاب تا دهه چهارم چه تغییراتی داشته است. در این پژوهش فیلم های سینمایی کودک پس از انقلاب اسلامی با روش تحلیل محتوا استنباطی با دو تکنیک مقوله ای – ارزیابی بررسی شده است. به طور کلی می توان نتیجه گرفت آموزه های دینی در سینمای کودک پس از انقلاب آن طور که باید رعایت نشده است و بیشتر فیلم ها از نبود انواع آموزه های دینی در محتوای خود خبر می دهند. با وجود افزایش محسوس آموزه های دینی در فیلم های کودکانه دهه نود نسبت به دهه هشتاد که با استفاده از تکنیک فضای شهری و فرهنگ حاکم(اسلامی)، بهره گیری از کارکرد رسانه و آموزش، اعتدال در صحنه های غمناک و شادی آفرین، جذابیت و روشنی پیام، کم رنگ کردن نقش موسیقی، برجسته سازی نقش محبت و دوستی و به کارگیری زبان عامیانه در بررسی عمیق آثار ارائه شده می توان دریافت که همچنان فقدان برخی آموزه های دینی در سینمای کودک خودنمایی می کند.

۱۵۵.

نحوه بازنمایی شخصیت های سریال ستایش مبتنی بر گفتمان توحیدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سعیدرضا عاملی طوبی کریمی

منبع: دین و ارتباطات سال بیست و چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۵۱)

کلید واژه ها: توحید عملی تحلیل گفتمان بازنمایی مجموعه تلویزیونی ستایش شخصیت های داستانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۷۹ تعداد دانلود : ۵۱۶

از یک سو قرار گرفتن تلویزیون جمهوری اسلامی ایران در بطن گفتمان اسلام با محوریت اصلی این گفتمان یعنی توحید و طبق قانون اساسی، این رسانه رسالتی خطیر در تعمیق این گفتمان دارد. از دیگرسو سریال ها باتوجه به ژرف ساخت و با خصوصیت ممتاز لایه بندی ها و شخصیت های داستانی، همجواری با زندگی مردم و همذات پنداری مخاطب توانایی خاصی در گفتمان سازی دارند. باگره زدن گفتمان توحیدی و تمرکز بر شخصیت های سریال، این تحقیق در پی پاسخگویی به این سؤال است که شخصیت های داستانی سریال ستایش مطابق گفتمان توحیدی به چه نحو ی چینش شده اند؟ برای پاسخگویی به این سؤال از نظریه برساخت گرایی بازنمایی و به طور اخص نظریه گفتمانی فوکو و با استفاده از روش ترکیبی تحلیل گفتمان فرکلاف، بشیر و سلطانی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که شخصیت ها در یک طیف از شخصیت های نسبتاً توحیدی تا شخصیت های کاملاً مشرک چینش شده اند؛ که در این طیف شخصیت های کمتر توحیدی برخلاف شخصیت های توحیدی به گونه ای کاملاً سیاه بازنمایی شده اند.

۱۵۶.

واکاوی نظریه فرهنگی «سپهرنشانه ای» یوری لوتمان و کاربست آن در زمینه تحلیل مناسبات میان دین و سینما(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین سرفراز احمد پاکتچی مسعود کوثری حسام الدین آشنا

منبع: راهبرد فرهنگ سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۹

کلید واژه ها: دین سینما نشانه شناسی فرهنگی سپهر نشانه ای یوری لوتمان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۷۷۹ تعداد دانلود : ۱۹۹۸

یوری لوتمان پایه گذار مکتب نشانه شناسی فرهنگی تارتو مسکو با طرح نظریه فرهنگی با محوریت مفهوم سپهرنشانه ای به توصیف و تبیین سازوکار عملکرد نشانه ای فرهنگ در مقام یک سپهرنشانه ای می پردازد. نشانه شناسی فرهنگی که نظریه و روش شناسی آن مکتب است، با هدف مطالعه تعامل، همبستگی یا جدایی و تضاد میان نظام های نشانه ای شکل می گیرد. به زعم لوتمان، سپهرنشانه ای نه تنها حاصل جمع نظام های نشانه ای، بلکه به علاوه شرط لازم وقوع هر نوع عمل ارتباط و وجود هر نوع زبان و متنی است. در این مقاله، تعامل دین و سینما به مثابه دو نظام نشانه ای به صورت بازنمایی دین در سینما پیش فرض ماست. مسئله اما چگونگی این بازنمایی با اِعمال روش نشانه شناسی لوتمان است. با انتخاب فیلم سینمایی «هر شب تنهایی» (رسول صدرعاملی، 1386) به عنوان مطالعه موردی از آثار منتسب به سینمای دینی، تعامل سپهر های نشانه ای منتخب، تحلیل می شود.

۱۵۷.

بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی بر فرهنگ و باورهای دینی (هویت) کاربران مطالعه موردی: کاربران استان اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: محمد رستمی روزیتا جمیلی اسکویی الهه نشاط محمدرضا فرقانی

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال یازدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۷)

کلید واژه ها: انگیزه هدف هویت دینی شبکه اجتماعی فرهنگ و باورهای دینی مدت استفاده میزان تحصیلات کاربران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۳۴۲ تعداد دانلود : ۲۱۶۱

شبکه های اجتماعی اینترنتی پایگاه یا مجموعه پایگاه هایی هستند که امکانی فراهم می آورد تا کاربران بتوانند علاقه مندی ها، افکار و فعالیت های خودشان را با دیگران به اشتراک بگذارند و دیگران هم این افکار و فعالیت ها را با آنان سهیم شوند. یک شبکه اجتماعی، مجموعه ای از سرویس های مبتنی بر وب است که این امکان را برای اشخاص فراهم می آورد که توصیفات عمومی یا خصوصی برای خود ایجاد کنند، یا با دیگر اعضای شبکه ارتباط برقرار کنند و منابع خود را با آن ها به اشتراک بگذارند و از میان توصیفات عمومی دیگر افراد، برای یافتن اتصالات جدید استفاده کنند. از بین رفتن زمان و مکان و نقش بیشتر فضا در دنیای مجازی تجلی آشکاری دارد. افراد در مواجهه با این فضای دوم، بنیان های هویت خود را متزلزل می بینند و دچار تردید و اضطراب می شوند. اگرچه شبکه های اجتماعی مجازی در فرآیند ارتباطات می توانند دارای تأثیرات مثبت و منفی باشند، پژوهش حاضر بر بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی بر هویت دینی کاربران تأکید کرده است و یکی از آثار فضای مجازی شبکه های اجتماعی را در جوامع، به خصوص جوامع در حال گذار، ایجاد بحران هویت ملی و دینی می داند. یافته های پژوهش نشان می دهد که کاربران نسل سوم بیشترین کاربران فضای مجازی در ایران بوده و بیش از نسل های دیگر در معرض آثار ناشی از شبکه های اجتماعی مجازی اند. نتایج نشان می دهد که بین میزان استفاده کاربران از شبکه های اجتماعی و هویت دینی آنان رابطه معناداری وجود دارد. هر چه میزان استفاده کاربران از شبکه های اجتماعی افزایش یابد احتمال تأثیرپذیری هویت دینی آن ها بیشتر است. در این پژوهش با کاربرد روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسشنامه بر روی 2065 نفر از کاربران بالای 18 سال در شهر اصفهان که از طریق نمونه گیری خوشه ایی (در جامعه آماری خانوار) و هدفمند (در جامعه آماری کافی نت) با سطح خطای 05/0 و ضریب اطمینان 95 درصد انتخاب، اطلاعات و داده های مورد نیاز جمع آوری گردید. جهت احتساب اعتبار شاخص ها از اعتبار سازه ای (با استفاده از تحلیل عامل)، همچنین جهت احتساب روایی شاخص ها از ضریب آلفای کرونباخ با دامنه صفر تا یک استفاده شده است. از میان کاربران مورد مطالعه در این پژوهش 7/17 درصد دارای هویت دینی بازتابی، 43 درصد دارای هویت دینی ترکیبی و 3/39 درصد نیز دارای هویت دینی سنتی می باشند. یافته های پژوهش نشان می دهد که فضای مجازی شبکه های اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری با هویت و فرهنگ دینی کاربران دارد.

۱۵۸.

بررسی نقش برنامه های تلویزیونی ج. ا. ا در ایجاد الگوی هویت دینی

نویسنده: نسیم مجیدی امیرمسعود امیرمظاهری

منبع: فرهنگ مردم ایران زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴۷

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۴۴ تعداد دانلود : ۴۴۲

۱۵۹.

بررسی نیم رخ مؤلفه های دین داری و تأثیر پذیری دینی مخاطبان فیلم های جشنواره رویش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حامد بخشی فائزه اعظم کاری

منبع: دین و ارتباطات سال بیست و سوم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۴۹)

کلید واژه ها: دین داری سینمای دینی تأثیرپذیری دینی جشنواره فیلم دینی رویش

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۲۲ تعداد دانلود : ۷۰۱

سینما و فیلم به عنوان محصول محتوایی آن، به عنوان یک ابزار فرهنگی انتقال پیام نقش قابل توجهی در برآوردن اهداف سیاست گذاران فرهنگی جامعه دارد. به تبع در جوامع دینی یکی از روش های حفظ و ارتقاء ارزش های دین، انتقال پیام های دینی از طریق ابزارهای فرهنگی از جمله فیلم است. در این نوشتار ابتدا ابعاد دین داری بر اساس مدل پنج بعدی گلاک و استار مشخص گردیده و میانگین دین داری مخاطبان بر اساس ابعاد پنج گانه این مدل مشخص شد. فیلم ها نیز بر اساس میزان تأثیرگذاری در هر یک از ابعاد دین داری بر مخاطب مورد بررسی قرار گرفتند. با استفاده از پیمایش از 533 نفر از تماشاگران 1593 پرسشنامه حاصل گردید که مخاطبان در آن میزان دین داری خود و تأثیری که فیلم های جشنواره در هر یک ابعاد بر آن ها گذارده بود را نمره دهی کردند. بررسی نیم رخ دین داری مخاطبان نشان می دهد که میانگین دین داری آنان در همة ابعاد در حد متوسط بوده ولی در بعد دانش دینی قوی تر از سایر ابعاد و در بعد اعتقاد دینی ضعیف تر است. میانگین تأثیر پذیری آنان از فیلم ها نیز نشان می دهد که افراد بیشترین تأثیر را در ایجاد حس معنوی و افزایش معلومات دینی از فیلم ها گرفته اند، پس بیشترین تأثیر پذیری در گرایش به کاربست دین در زندگی روزمره، تقویت اعتقادات و در نهایت گرایش به انجام مناسک دینی بوده است.

۱۶۰.

عوامل ساختاری بی تقوایی در شبکه های اجتماعی سایبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید حسین شرف الدین محمدجواد نوروزی اقبالی

منبع: دین و ارتباطات سال بیست و سوم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۴۹)

کلید واژه ها: اینترنت گناه راهکار عوامل ساختاری شبکه اجتماعی فضای سایبر بی تقوایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۷۷ تعداد دانلود : ۶۶۷

ظهور شبکه های اجتماعی سایبری در جوامع مذهبی چالش هایی را به همراه داشته است. به نظر می رسد اینترنت و شبکه های اجتماعی آن، جدای از فرصت هایی که به وجود آورده اند، تفاوت هایی از نظر ساختاری با فضای حقیقی دارند که دین داری و رعایت تقوا را با چالش های اساسی روبه رو کرده است. به دلیل همین تفاوت ها، فعالیت کردن در فضای مجازی و پاک ماندن در آن تقوای دوچندانی می خواهد. این مقاله، با استفاده از پارادایم دوفضایی شدن و آسیب های مجازی، در سنت روش تحقیق کیفی با تلفیق سه روش مصاحبه عمیق برخط، مصاحبه گروه متمرکز و مشاهده مشارکتی و غیرمشارکتی، درصدد کشف تفاوت های ابعاد رعایت تقوا در محیط سایبر با فضای حقیقی است. در نهایت 11 عامل ساختاری بی تقوایی در این شبکه ها، ارائه گشته است. همچنین در جدولی راهکارهایی بر اساس این عوامل ساختاری برای کاربران، خانواده آن ها و مسئولان پیشنهاد شده است.

درخت حوزه‌های تخصصی