دین، هویت ملی و روایت امپراطوری در مجموعه تلویزیونی «حریم سلطان» (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

سریال تلویزیونی «حریم سلطان» با نام اصلی «سده باشکوه» محصول (2015- 2011) کشور ترکیه از مجموعه های تلویزیونی پرطرفدار بود که تاکنون چندین بار از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان پخش شده است. در این پژوهش به بررسی محتوایی این سریال پرداخته و برای این کار نیز از بین روش های مختلف مطالعه متون ارتباطی روش تحلیل روایت را انتخاب کرده ایم. نمونه مورد بررسی این مطالعه شامل 21 صحنه مرتبطی است که به روش نمونه گیری هدفمند از میان 60 قسمت این سریال انتخاب شده اند. ویژگی ها و کارکردهای مهم روایت، چگونگی روایت در سریال و تفاوت های آن با روایت داستان در رمان «سلطانه»، چارچوب گذاری های سریال، رابطه هویت و روایت و مهم ترین عوامل عاطفی و دراماتیک موجود در روایت این سریال شناسایی گردید. در نهایت نیز تحلیلی از عوامل موجود در روایت تاریخی زندگی «سلطان سلیمان» که تماشای این سریال را برای مخاطبان ایرانی جذاب کرده است، ارائه شد. اگرچه داستان سریال حریم سلطان، حوادث روزگار پیشین حکومت عثمانی ها را در قرن شانزدهم عنوان می کند اما زبان و گفتمان تصویری و شیوه روایت قصه، مدرن است و مخاطب به هیچ عنوان احساس دوری و غرابت با شخصیت های داستان نمی کند. به عبارت دیگر، این سریال سعی دارد روایت گذشته را با نگاهی مدرن ارائه و با استفاده از نشانه های مدرن در روایت خود به بیننده چنان القاء کند که گویی این رویدادها با زمان حال در ارتباط هستند.