درخت حوزه‌های تخصصی

بقعه پیربکران از نظر تنوع آرایه های معماری در کشور ایران کم نظیر است. تکنیک های مختلف آرایه گچی، آجری، سنگی، کاشی کاری، دیوار نگاری و طلاکاری در این بنا به چشم می خورد که در نوع خود، از نظر تاریخی، هنری و فنی بسیار ارزشمند است. معماری این بقعه و آرایه های آن در دوره های مختلفی ساخته شده است که استفاده از مصالح گوناگون، قرارگیری لایه ها بر روی یکدیگر، کتیبه های تاریخ دار و ... شواهدی بر این ادعا هستند. کتیبه گچی طلاکاری شده در اتاق مقبره، یکی از زیباترین و مهم ترین کتیبه های این بناست که از نظر فنی مورد مطالعه قرار گرفته است. حین بررسی این کتیبه، آثاری از کتیبه ای دیگر نمایان گشت که تلفیقی از گچ و کاشی بود. در این مقاله، آرایه های معماری اتاق مقبره، معرفی شده و همچنین کتیبه ی گچی و کاشی کاری ضلع شمالی مورد بررسی قرار گرفته است

این مقاله به مقایسه تطبیقی دو اثر نمایشی تعزیه امام حسین ع و فیلم مصایب مسیح( مل گیبسون) می پردازد هر چند که این دو اثر به لحاظ نوع ابزار نمایشی و حتی پیشینه هنری و دینی و اجتماعی تفاوت های قابل توجهی دارند اما در بسیاری موارد مشابهت هایی میان آنها دیده میشود که در دیگر آثار نمایشی که طبق زندگی حضرت مسیح ع ساخته شده اند و جود ندارد این مقاله در تلاش برای نشان دادن این شباهت ها ابتدا به شباهت های کلی تر می پردازد که از آن جمله می توان به شرح مصایب در این دو اثر دلیل و انگیزه مبارزه و شهادت این دو شخصیت اهمیت خون در این دو روایت خیانت یاران و تنها ماندن اشاره کرد که هر یک از این موارد در هر دو اثر بررسی شده اند سپس مقاله به شباهت های جزیی تر مانند شخصیت های مشابه و اتفاقات مشابه در این دو اثر می پردازد برای مثال شخصیت حضرت مریم‘ حضرت زهرا س‘ حضرت زینب س‘ پلاتیس سردار رومی‘ و حر از دیدگاه مقایسه ای بررسی میشوند. همچنین حوادثی مانند دریده شدن لباس بر پیکر این دو شخصیت‘ تیره شدن زمین و آسمان در هر دو روایت و دیگر شباهت های جزیی مورد توجه قرار میگرند. در واقع این مقاله می کوشد با مقایسه این آثار و درک شباهت هایی میان این گونه آثار که از وقایع دینی سرچشمه می گیرند توجه خواننده را به اصلی مشترک در ادیان مختلف و روایت مختلفی که ریشه دینی دارند جلب کند.

رسانه های هنری جدید (ویدیو آرت، چیدمان، عکاسی، هنر مفهومی، هنر دیجیتال، هنر اجرا و ...) در بازگویی دغدغه های زنان هنرمند، نقش مؤثری داشته اند. هنرمندان زن معاصر با استفاده از امکانات رسانه های جدید ضمن نحوه ارائه هنرها فراتر از عرصه موزه ها و گالری ها با مخاطبین بیش تری ارتباط برقرار کرده و در بیان محتوا مؤثرتر عمل کرده اند. در این راستا، هنرمندانی از جمله مونا حاتوم[i] که دغدغه ذهنی او برقراری ارتباط میان سیاست و هنر با استفاده از هنر رسانه ای نو بوده است؛ همچنین سندی اسکاگلند[ii] هنرمندی که در آثارش به نقد زندگی و فرهنگ مصرف گرا و روزمره آمریکایی پرداخته است؛ و دیگری لورنا سیمپسون[iii]هنرمندی که نژادپرستی و جنسیت، موضوع اصلی آثارش را تشکیل داده است؛ و خانم جنی هولتزر[iv]که معتقد به آموزش توسط هنر بوده است، مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته اند. اصلی ترین هدف این مقاله، بررسی تحولات ابزارهای بیانی هنری و چگونگی عملکرد هنر رسانه ای نو در هنر زنان معاصر است. این تحقیق درصدد پاسخ به این سؤالات است که مهم ترین آن ها عبارت اند از: رسانه های هنری جدید کدامند؟ کاربرد رسانه های هنری جدید در هنر زنان معاصر و تأثیرگذاری بیش تر در ذهن مخاطب چگونه بوده است؟ پس از پژوهش و تحلیل به نتایج ذیل دست یافتیم: رسانه های هنری جدید در بازگویی دغدغه های زنان هنرمند معاصر، به شکل مؤثری عمل نموده اند و به عنوان ابزار هنری باعث شده اند که هنرمندان زن، امکانات جدید و متفاوتی برای ارائه مفاهیم و پیام های خود داشته باشند. رسانه های هنری جدید، به دلیل امکانات متفاوت و بهره گیری از فنّاوری جدید باعث شده اند که پیام هنرمند صریح تر و واضح تر بیان شود و در ارتباط با اقشار متنوعی از مخاطبین قرار گیرد و تاثیرگذارتر باشد. تا کنون هنر زنان از دیدگاه فمینیسم و رسانه به طور عام در حوزه های علوم انسانی و رسانه های فرهنگی مانند تلویزیون، اینترنت و...مورد مطالعه قرارگرفته است؛ اما پژوهش حاضر منحصراً به رسانه های هنری جدید و تحلیل محتوایی آثار چهار هنرمند شاخص پرداخته است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی، به شیوه کیفی و با رویکرد تصویری انجام گرفته است. نحوه گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و از طریق بررسی اسناد و منابع موجود و مکتوب و مشاهده آثار از طریق منابع الکترونیکی بوده است.

اعلان یکی از قدیمی ترین ابزارهای تبلیغات به شمار می رود. اما نبود رویکردی نظام یافته در طراحی اعلانرا می توان چالش اصلی رویه ی موجود طراحی اعلان به شمار آورد. این امر به طراحی اعلان هایی سطحی و شکل گرایانه منجر گشته که قادر به تعامل و انتقال صحیح پیام به مخاطبان نیستند. تدوین راهکاری مؤثر و مرحله به مرحله در این زمینه به معنای ارائه ی روشی است که بر اساس آن بتوان با برقراری ارتباطی سه جانبه میان سفارش دهنده، گروه طراحی و مخاطبان، گروه را به سمتی رهنمون ساخت تا از این طریق، امکان پیروی از دستورالعملی یکپارچه در چهارچوب برنامه ای علمی، امکان پذیر گردد. نظر به کمبود منابع نظری در این گونه زمینه ها، مراحل ارائه شده در این مقاله حاصل مطالعاتی بر نمونه های موجود و نیز تجربیات عملی نگارنده در این زمینه بر پایه ی یک روش تجربی بوده و الگویی پیشنهادی است که در جهت تسهیل و تسریع امور تبلیغاتی، بر اساس اهداف و موقعیت طراح و مخاطبان، قابل دخل و تصرف، ایجاد گزینه های جدید و یا ادغام می باشد. در مجموع، تدوین این برنامه می تواند در ترتیبی مشتمل بر ۱۳ مرحله مندرج در متن مقاله حاضر، انجام گیرد. عناوین مراحل: ۱.تشکیل گروه ( از جمله: بازاریاب، متصدی پذیرش سفارش، مدیر تحقیقات، طراح پیام نوشتاری (شعار تبلیغاتی)، ایده پرداز، طراح حروف، عکاس تبلیغاتی، تصویرساز، اجرا کار، ناظر چاپ و مدیر هنری) و تقسیم وظایف۲.دریافت سفارش ۳.جمع آوری اطلاعات ۴.تعیین مخاطبان هدف ۵.ایده یابی (مرور مجموعه ی تصاویر، ایده یابی گروهی، جمع آوری اطلاعات و تداعی معانی، ادغام تصاویر، ترکیب حروف و کلمات، مکتوب نمودن و ثبت تفکرات، دیدن و مکاشفه، یافتن استعاره ها، اصلاح و گسترش ایده های اولیه)۶.انتخاب و به تصویر در آوردن ایده ها ۷.طرح پیام نوشتاری ۸.انتخاب موفق ترین و مرتبط ترین ایده و پیام نوشتاری با تصویرگری متناسب ۹.طراحی حروف ۱۰.ترکیب بندی و اجرای نهایی ۱۱.چاپ اعلان (آماده سازی سند، انتخاب نوع چاپ و کاغذ مناسب، ارسال اثر جهت چاپ، نظارت فنی بر فرآیند چاپ)، ۱۲.انتخاب مکان نصب اعلان ها ۱۳.سنجش بازخورد اعلان تبلیغاتی.

رشد و گسترش شهر تهران و تغییر مداوم ابعاد شهری ضرورت ایجاد شبکه ای منسجم و به هم پیوسته از راه های شهری را به صورت سلسله مراتبی معین و تعریف شده ایجاب می کند. شبکه ای منطبق با ضوابط و آیین نامه های موجود که در آن ترتیب قرارگیر و ارتباط راه های دسترسی از راه های فرعی تا جمع کننده ها و در نهایت بزرگراه های درون شهری کاملا رعایت شده باشد. در چنین مجموعه ای بزرگراه به عنوان بیرونی ترین عنصر شبکه راه های درون شهر در نظام سلسله مراتب (مبتنی بر تعاریف موجود در آیین نامه) بیشتر واحد ارزش و نقش جابجایی و دسترسی خواهد بود. بدین ترتیب بزرگراه های درون شهری باید بتواند سواره ها را از مکانی به مکانی دیگر منتقل کند و وظیفه تامین دسترسی را بر مبنای سلسله مراتب شبکه به خیابان های شریانی واگذار نماید. اما مسئله ای که اغلب از نظر طراحان شبکه راه ها به دور می ماند این است که با توجه به وضعیت فعلی شهر تهران شبکه راه های شهری باید با تغییرات درونی محله ها ساماندهی گردد. نه اینکه مانند یک نقشه از پیش تعیین شده بر روی نقشه فعلی شهر قرار گیرد بلکه به مقتضای وضعیت پیشنهادیش تغییر حالت ها و اتفاقات ناگهانی را در زمینه و بافت شهر سبب گردد. برای رسیدن به این هدف نکاتی باید مد نظر طراحان قرار گیرد که نقطه مشترک کار طراحان شهری و طراحان بزرگراه ها می باشد. از اصلی ترین این نکات مسئله حریم راه و ارتباط آن با بافت مجاور است که به طور کلی در قالب مسائلی مثل آلودگی ها و ایمنی و دید بصری موضوع منظر شهری بزرگراه ها را شکل می دهد. بنابراین در این مقاله که با همکاری خانم مهندس غزال کرامتی تهیه شده است سعی گردیده با این نکات که برای رسیدن به طراحی مناسب بزرگراه و همخوانی آن با زمینه بافت شهری باید مد نظر طراحان بزرگراه از سویی و طراحان راه از سوی دیگر قرار گیرند بررسی و تحلیل شده و منظر بزرگراه های شهری موجود در تهران نیز بر این مبنا ارزیابی شود.

یکی از حوزه های مهم تحقیق در معماری ، تاریخ معماری است . نویسنده این مقاله تحقیق در تاریخ معماری را از نوع تحقیق تفسیری ـ تاریخی می داند و می کوشد ، متناسب با مجال مقاله ، این نوع تحقیق را تعریف و حدود و راهکارها و قوت ها و ضعف های آن را آشکار کند . بدین منظور ، در مقدمه مقاله درباره تحقیق تفسیری ـ تاریخی سخن می گوید . این تحقیق نوعی از « تحقیق تفسیری » است که موضوع آن در گذشته روی داده است . ...