درخت حوزه‌های تخصصی

هنر و معماری

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
تاریخ هنر جنبش ها/سبک ها/مکاتب گروه های ویژه منابع و کلیات نقد و بررسی کتاب هنرهای زیبا هنرهای کاربردی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۶۰۱ تا ۴٬۶۲۰ مورد از کل ۲۷٬۸۲۵ مورد.
۴۶۰۱.

تبیین و شناخت پیشران های کارآفرینی و کارکردهای رقابت پذیری در مناطق روستایی (نمونه موردی: بخش چشمه ساران شهرستان آزادشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۳۹ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۷۱ ۱۱۶-۱۰۳

کلید واژه ها: کارآفرینی رقابت پذیری کارکرد تخصصی بخش چشمه ساران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۸۲
کارآفرینی و ایجاد رقابت پذیری، در عصر جهانی سازی و با گسترش پهنه های تسلط و کارکرد آن امری گریزناپذیر برای پویایی و دینامسیم فضا می باشد. این مبحث به خصوص در نواحی روستایی برای جلوگیری از رکود و انزوای فضایی، با توجه به اهمیت یابی شهرها به عنوان نقاط ثقل توسعه و تحول فضا در عصر جهانی شدن، امری بسیار حیاتی می باشد. در این پژوهش، با هدف گذاری کاربردی و با روش شناسی «توصیفی – تحلیلی» تلاش شده است تا به تبیین و شناخت پیشران های کارآفرینی و کارکردهای رقابت پذیری روستایی به عنوان محرک های توسعه مندی فضا در مناطق روستایی بخش چشمه ساران شهرستان آزادشهر در استان گلستان پرداخته شود. گرداوری داده ها به شیوه کمی و کیفی با روش پیمایشی و داده های آمارنامه ای اتفاق افتاده است. جامعه نمونه در بخش کیفی، اعضای شورای اسلامی و دهیاران مناطق روستایی بخش چشمه ساران بوده است. ابزار تحلیلی پژوهش تحلیل عاملی اکتشافی (EFA) برای شناخت پیشران های تبیین کننده کارآفرینی و تحلیل تناظری برای شناخت کارکردهای رقابت پذیری نواحی روستایی در بخش چشمه ساران بوده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که پیشران های تبیین کننده کارآفرینی روستایی در بخش چشمه ساران با تبیین 74 درصد از واریانس داده ها، پنج پیشران اقتصادی، زمینه ای، زیرساختی، سرمایه اجتماعی و دانش می باشد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد، چهار روستای فارسیان، کاشیدار، وامنان و وطن به عنوان روستاهای دارای ظرفیت های کارآفرینی شناسایی می شود. زمینه ها و فرصت های کارآفرینی در این روستاها متفاوت از یکدیگر است. همچنین تحلیل شناخت کارکردهای رقابت پذیری در نواحی روستایی بخش چشمه ساران زعفران و گیاهان داروئی، مرغداری، صنایع چوبی و گردشگری فعالیت های رقابت پذیر نواحی روستایی منطقه موردمطالعه هستند. براساس نتایج تحلیل تناظری مشخص شد، روستاهای وامنان، فارسیان و سوسرا روستاهای رقابت پذیر بخش چشمه ساران می باشند. این روستاها در کارکردهای رقابت پذیر شناسایی شده، واجد تخصص می باشند. درنهایت باید گفت، با توجه به وجود افراد کارآفرین در روستاهای وامنان و فارسیان، ظرفیت های ارتقاء رقابت پذیری در این روستاها بیشتر از روستاهای سوسرا و وطن می باشد.
۴۶۰۳.

رویکرد هارمونیک مرتضی حنانه با نگاهی بر قطعه «بزرگداشت فردوسی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی سال ۲۵ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 5 - 13

کلید واژه ها: بزرگداشت فردوسی هارمونی زوج پلی مدالیته مد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۳۹
بی گمان رویکرد هارمونیک مرتضی حنانه در استفاده از مدهای موسیقی دستگاهی و پدیدآوردن زبانی نو درخور تامل است. هدف این پژوهش بررسی رویکرد هارمونیک حنانه در اثر "بزرگداشت فردوسی" بوده و فرض بر آن است که هارمونی اثر یا به تعبیر آهنگساز هارمونی زوج، برگرفته از موسیقی دستگاهی ایران باشد. این نوشته در ابتدا به روش توصیفی تحلیلی به مدهای مورد استفاده و رابطه ی آن با رویکرد هارمونیک می پردازد. رویکرد هارمونیک حنانه نوعی پلی مدالیته در جهت تقویت فواصل ساختاری و شاخص دستگاه است که آهنگساز ریشه آن را در اهمیت فواصل چهارم درست در موسیقی ایران می داند. برای نمونه در این اثر با بکارگیری همزمان شور می و دشتی متعلق به آن (دشتی سی)، نتهای می و سی اساس بیشتر آکوردهای قطعه را تشکیل می دهند و آهنگساز نتهایی به عنوان متبدلات به این فاصله می افزاید. گزینش فاصله متغیر مذکور (متبدل) به گونه ای است که تاثیر مد مورد نظر را و نیز تاثیر میکروتن را بصورت همزمان تداعی کند. برای مثال، آکورد مورد استفاده در ابتدای قطعه متشکل از می-سی (ثوابت) و فا است که همزمانی می و فا تداعی کننده فا سری است. پس از بررسی نمونه ها می توان نتیجه گرفت در رویکرد حنانه، هارمونی ها، غالبا غیرتیرس و مبتنی بر مدهای ایرانی است و در پلی مدالیته در درون یک دستگاه ریشه دارد.
۴۶۰۴.

زیبایی شناسی ملال و دلزدگی در سینما از منظر اندیشه های گئورگ زیمل و والتر بنیامین: مطالعه ی موردی فیلم گاوخونی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی سال ۲۵ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 5 - 14

کلید واژه ها: ملال دلزدگی گاوخونی والتر بنیامین گئورگ زیمل مدرنیته ی شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۴۸
در سینمای ایران فیلم های مختلفی را می توان یافت که ساختار خود را بر ترسیمِ ملال و دلزدگی قهرمان های خویش بنا نهاده اند. در این آثار، شخصیت هایی منفعل، برآمده از وضعیت مدرن حضور دارند که با شخصیت-های کنش گرِ سینمای کلاسیک قرابتی ندارند. نکته ی مهم در اینجا است که علی رغم وجودِ فیلم هایی که بر ملال متمرکز بوده اند تا کنون کمتر پژوهشی در سینمای ایران انجام شده که بر چگونگی نمایشِ ملال و دلزدگی تمرکز کرده باشد. این مقاله تلاش دارد با تمرکز بر فیلم گاوخونی (بهروز افخمی،1381) چگونگی ظهورِ ملال و دلزدگی را در این فیلم، براساس اندیشه های متفکرانی چون والتر بنیامین و گئورگ زیمل مورد واکاوی قرار دهد. برای نیل به این هدف در ابتدا مفاهیم مذکور از منظر متفکرانی چون بنیامین و زیمل مورد واکاوی قرار می گیرد تا وجوه مختلفِ آن ها نمایان شود. در ادامه با تمرکز بر فیلم گاوخونی چگونگی نمایشِ ملال و دلزدگی در این اثر بررسی می شود تا مشخص گردد که فیلمساز به چه طریقی توانسته معادل های سینمایی مورد نظرش را برای ملالِ مدرن گزینش کند. یافته های این پژوهش آشکار می سازد که فیلم گاوخونی به شیوه های مختلف به ترسیمِ کرختی شخصیت اصلی اش پرداخته و موفق شده این حس را توسط عناصر مختلفِ سینمایی بازنمایی کند.
۴۶۰۵.

ارزش ها و گرایش های فلسفه ی اسلامی بر معماری مسکونی صفوی (مطالعه موردی: خانه های جلفای نو صفوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۷ 279 - 297

کلید واژه ها: فلسفه اسلامی معماری اسلامی تفکر معنوی خانه ی صفوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۳۰۳
معماری، به مثابه یک صورت تمدنی، همواره نشان دهنده ی ژرف ترین گرایش های معنوی یک ملت است. هنگامی که از معماری اسلامی سخن می گوییم، چنین موضوعی را در پیش چشم داریم. معماری سنتی اسلامی در پیوندی ژرف با معرفت شناسی و هستی شناسی تاریخی مسلمانان است. دوران صفوی از چشم انداز فلسفی، دوران یگانه ای محسوب می شود. در این دوران گرایش های دوگانه ی فلسفه ی اسلامی، یعنی گرایش مشائی و اشراقی بار دیگر به یکدیگر رسیدند و در فلسفه نوین صدرایی یگانه شدند. شکل گیری یک نگرش فلسفی جدید و دگرگونی جهان بینی نوین اسلامی، به تبع آن تأثیرهای بسیاری بر تمامیت حوزه تمدنی گذاشت. معماری عصر صفوی نیز از این تأثیرها به دور نبوده است و می توانیم بازتاب آن نگرش های فلسفی را در آن بیابیم. در فلسفه دکارتی ما شاهد نگرشی کمی به فضا هستیم که موجب می شود در دوره ای از تاریخ، انسان غربی دچار فراموشی نسبت به خاطرات کیفی بشود که فضا را تحت تأثیر قرار می دهند و بنیاد نگرش معنوی انسان به مکان هستند. در معماری مسکونی عصر صفوی برخلاف این نگرش یادشده، ما شاهد کیفی شدن فضا هستیم. کیفیتی که تمام عناصر معماری را در اصلی یگانه، یعنی نمایش جایگاه انسان در جهانی معنوی، متحد می کند. همین اصل بنیادین است که خانه صفوی را در ادامه مسجد و مکانی برای ظهور معنا قرار می دهد. در این پژوهش کوشیده ایم از خانه صفوی ابزاری انتقادی برای بهبود وضعیت خانه های امروز بسازیم. برای تحقق این هدف از روشی توصیفی-تحلیلی با ابزار پرسشنامه سود جسته ایم و سعی نموده ایم تا نگرش مردم اصفهان را به خانه های صفوی و امروزی مورد ارزیابی قرار دهیم. نتایج پژوهش حاضر حاکی از این است که نگرش عمومی به خانه های سنتی صفوی مثبت است و افراد چنین خانه هایی را به خانه های امروزی تر ترجیح می دهند. دلیل این ترجیح نیز وجود همان عناصر معنوی است که در خانه های مسکونی صفوی وجود دارد. اهداف پژوهش: شناسایی تأثیرات فلسفه اسلامی بر معماری مسکونی صفوی. بهبود طراحی مسکونی در زمان حاضر با یاری گرفتن از معماری صفوی. سوالات پژوهش: فلسفه اسلامی چه تأثیراتی بر معماری مسکونی صفوی گذاشته است؟ ارزیابی جامعه هدف از تفاوت های معماری مسکونی مدرن و صفوی چیست؟
۴۶۰۶.

مقایسه تطبیقی آثار صنایع د ستی با ضوابط «نشان اصالت صنایع د ستی یونسکو» (مطالعه مورد ی آثار چوبی «عبد الرحیم فروتن» خراط د زفولی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال هفدهم مرداد ۱۳۹۹ شماره ۸۶ 65 - 76

کلید واژه ها: اصالت صنایع دستی خراطی چوب دزفول نشان اصالت یونسکو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۳۰۳
بیان مسئله: ارزش نماد ین صنایع د ستی ملی و منطقه ای و نیز هم ترازی آنها با سرمایه اقتصاد ی، که به وسیله نظریه پرد ازانی چون «بورد یو»، بیان شد ه، نشان از ارجمند ی آنها د ر نزد جوامع توسعه یافته است. جایگاه نماد ین صنایع د ستی و کارکرد فرهنگی این هنرها، که برآمد ه از اصالت آنها است، سبب می شود تا اصالت این آثار همواره مورد توجه قرار گیرد . بر این اساس د ر این مقاله، معیارهای سنجش اصالت اثر، صنایع د ستی یونسکو، به عنوان مرجع تعیین اصالت، با آثار صنایع د ستی خراطی «عبد الرحیم فروتن» که د ارند ه نشان ذکر شد ه، تطبیق د اد ه شد ه است. د ر این راستا سؤالات پژوهش بد ین شرح است: معیارهای اصالت اثر هنری یونسکو چیست و چگونه با آثار خراطی عبد الرحیم فروتن منطبق است؟ هد ف: هد ف این مقاله، آگاهی صنعتگران و علاقه مند ان صنایع د ستی از این معیارهاست. اهمیت این موضوع اعتباربخشی به صنایع د ستی با بیان معیارهایی مشخص و ضرورت آن کسب اعتبار آثار تولید ی هنرمند ان صنایع د ستی ایران و منتفع شد ن آنها د ر ابعاد مختلف کاری است. روش تحقیق: این پژوهش کیفی و روش آن تطبیقی است که با بهره گیری از معیارهای اصالت یونسکو و انطباق و همسنجی آنها با شیوه کار هنرمند مورد نظر، به صورت توصیفی و تحلیل نتایج خود را ارائه می د هد . منابع و اطلاعات این تحقیق، برآمد ه از منابع کتابخانه ای، پایگاه های معتبر اطلاعاتی علمی و اطلاعات مید انی است. ،نتیجه گیری: یافته های این مقاله نشان می د هد ، رعایت حق کپی رایت، اصالت اید ه، حقوق اجتماعی (مانند پای بند ی به رعایت حقوق کارگران توسط کارفرما و ایمنی محیط کار، آموزش به د اوطلبان یاد گیری این هنر و قرارد اد ن امکانات کارگاهی د ر اختیار افراد تحت آموزش) مرغوبیت و کیفیت مواد اولیه، توجه به هویت و اصول زیباشناسی سنتی، د ر نظرد اشتن مسائل زیست محیطی چون به کاربرد ن چوب یکپارچه بد ون استفاد ه از مواد شیمیایی مانند چسب و د یگر مواد ، اقد ام به کاشت و نگهد اری از د رختان جغ د ر منطقه، بازیافت و مد یریت پسماند د ر کنار قابلیت بازاریابی و عرضه د ر بازارهای جهانی، ارکان اصلی اصالت یک اثر از نظر یونسکو است که همه این موارد به شرح گفته شد ه، د ر کارگاه هنرمند مورد نظر، اجرا شد ه است.
۴۶۰۷.

امکان سنجی پیدایش معماری التقاطی متأثر از معماری اقلیمی سنتی ایران و معماری سبز غرب

نویسنده:
منبع: معماری سبز سال ششم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۲۲)

کلید واژه ها: معماری اقلیمی معماری سبز معماری سنتی معماری التقاطی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۲ تعداد دانلود : ۹۷۷
معماری التقاطی در ایران پیشینه ای تاریخی دارد. معماران با استفاده از سبک های التقاطی در پی خلق بناهایی نوین با کارآیی مناسب تر در فضاهای معماری و شهرسازی بوده اند. سبک های معماری مدرن به دلیل تعدد، تأثیر بسزایی در تنوع کالبدی ساختمان ها و فضاهای شهری گذاشته اند. معماران ایرانی دوره قاجار و پهلوی از این نوع معماری در التقاط با معماری سنتی استفاده کرده اند که در پیدایش سبک و خلق بناهای شاخص این دوران به خوبی مشهود است. یکی از مهم ترین دغدغه های انسان عصر جدید وجود پیامدهای منفی جهان صنعتی، نظیر آلودگی روزافزون محیط زیست، کاهش منابع طبیعی و سوخت های فسیلی می باشد. معماری سبز با جست وجوی راه حلی برای به حداقل رساندن اثرات منفی ساختمان ها بر محیط زیست است. بدین جهت این نوع معماری، با اصول و مبانی منطبق با ویژگی های طبیعت و انرژی های پاک، اثرات نامطلوب آلودگی های زیست محیطی را کنترل نموده و به مناسب ترین طریق در ساختمان ها مورداستفاده قرار می گیرد و موجب پیدایش معماری پایدار می گردد. معماری اقلیمی سنتی ایران نیز، راهکارهای مناسبی متناسب با شرایط اقیلمی هر منطقه و مهار عوامل مخل جوی داشته است. گرچه استفاده از عوامل جوی و بهره برداری از تابش خورشید و جریان هوا، رایج ترین نوع کاربرد انرژی های بی زیان در معماری سنتی ایران است. در این مقاله سعی بر آن است تا با مطالعه و تحلیل معماری اقلیمی سنتی ایران و معماری سبز غرب، امکان التقاط این دو سبک از معماری در ایران مورد بررسی است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع مکتوب کتابخانه های علمی تخصصی معماری و مطالعه وب سایت های علمی پژوهشی بوده است.
۴۶۰۸.

جستاری در ریشه های پیدایش تالار در معماری عصر صفوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معماری ایران بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷ 35-56

کلید واژه ها: تالار معماری ایرانی عصر صفوی سازه های چادری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۳۵۵
یکی از ابداعات فضایی چشمگیر در معماری عصر صفوی، تالارهایی است که هرچند بازماندگان امروزی شان اندک است و در پاره ای موارد نظیر تالار عالی قاپو با یک فاصله زمانی به این بناها الحاق شده ، برازندگی و زیبایی ترکیب این عنصر با این عمارات ها چنان است که امروزه تصور این بناها بدون تالارهایشان، تقریباً امکان ناپذیر است. این موضوع به خودی خود پرسش هایی را درباره ریشه این تالارها، نحوه ظهورشان در معماری این دوره و سیر تحول آن ها پیش می کشد؛ پرسش هایی که هرچند پاسخ های گوناگونی برای آن ها تدارک شده، به عقیده اغلب صاحب نظران هنوز هیچ یک از پاسخ ها به حد کافی قانع کننده به نظر نمی رسد. بررسی حاضر ظهور این پدیده را در ارتباط با گونه ای از ساختارهای معماری ایرانی که تاکنون کمتر بدان پرداخته شده، یعنی سازه های چادری و ساختارهای موقت به کاررفته در باغ ها، ریشه یابی می کند. این پژوهش به روش تفسیری تاریخی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و تحلیل داده های متنی و تصویری (نگاره ها) انجام می گیرد. این تحقیق نشان می دهد که تالارها را باید حاصل تحولی گسترده تر در روند تکامل سایبان های موقت کوشک مانند به شمار آورد؛ تحولی که در پی آن سایبان با ابعادی به مراتب گسترده تر ، با ستون های بیشتر و به نیت استقرار دائم ساخته می شود.
۴۶۰۹.

نقش مایه های مفهومی و بصری در اشعار شاعران معاصر و انعکاس آن در پوسترهای دفاع مقدس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸ 100 - 120

کلید واژه ها: شعرمعاصر دفاع مقدس موتیف بن مایه تکرار پوسترهای دفاع مقدس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۵۱۱
دفاع مقدس که یکی از مهمترین رویدادهای تاریخیِ جامعه ایران در سده اخیر است، امروزه تبدیل به یکی نمادهای فرهنگی  مهم در جامعه ایران شده است. این  مسئله سببب شده است تا شاعران و نویسندگان بخشی از آثار خویش را به آفرینش آثار با مضامین و مفاهیم مربوط دفاع مقدس اختصاص دهند. این رویکرد سبب شکل گیری سبک خاصی در آثار این افراد شده است. موتیف درون مایه، شخصیت یا الگوی معینی است که به صور گوناگون در ادبیات و هنر تکرار می گردد. شعر دفاع مقدس که با پشتوانه رخداد تاریخی ملت ایران از دهه شصت شکل گرفت، منجر به تقویت عناصر هویتی- فرهنگی ما شد. این بن مایه های فرهنگی پرکاربرد، معرف شعر جنگ با مختصات سبکی خاص خود است که به شناخت اشتراکات اندیشه، فرهنگ، ارزش ها و باورهای مردم کمک می کند. مسئله ای که  اینجا مطرح می گردد تأثیرِ این سبک خاص در شعرِ شاعران دفاع مقدس بر شکل گیری و خلق نقش مایه های مفهومی و بصری و انعکاس آن در پوسترهای دفاع مقدس و است. این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی و تحلیلی و تکیه بر داده های کتابخانه ای انجام شده است. یافته های پژوهش، بیان گر آن است که برخی موتیف ها در شعر این دوران با تکرار واژگانی، تصویری و موضوعی روبروست؛ بخش موضوعی شامل مفاهیمی چون شهادت طلبی، وطن دوستی، نبرد حق بر باطل، عشق و... است. بررسی ها نشان داد که موتیف های ویژه شعر دفاع مقدس کارکرد عاطفی، زیباشناسانه، هدایت گری و تأکیدی بر محتوای شعر و احساس مخاطب دارند. شاعران دفاع مقدس با برجسته کردن این گونه عناصر در شعر آن دوران، درخشان ترین آثار خود را رقم زدند. این مفاهیم، سبب ماندگاری دفاع مقدس در تاریخ ادبیات ایران و جاودانگی آن برای آیندگان است. بنابراین اتخاذ این سبک شعری سبب افزایش نقش مایه های مفهومی و بصری در اشعار دفاع مقدس  شده است. پوسترهای دفاع مقدس که در راستای بزرگداشت و گسترش فرهنگ دفاع مقدس ساخته می شوند،  جلوه گاه انعکاس این نقش مایه های مفهومی و بصری موجود در اشعار شاعران دفاع مقدس هستند.   اهداف پژوهش: 1.بررسی انواع موتیف ها و  عناصر آنها در شعر مقدس.  2.بررسی درون مایه ها و عناصر شعر دفاع مقدس در پوسترهای دفاع مقدس سؤالات پژوهش: 1.شعر دفاع مقدس از چه عناصری در توصیف ارزش ها و باورهای دفاع مقدس بهره می برد؟ 2. شعر دفاع مقدس چه بازتابی در پوسترهای دفاع مقدس دارد؟
۴۶۱۰.

پیوند زیرساخت های آبی سنتی و نظام محله ای در شهرهای ایران؛ ساختارشهری و زیرساخت آبی در شهر سمنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنر و تمدن شرق سال هشتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۷ 5 - 14

کلید واژه ها: سمنان ساختار محله ای زیرساخت آبی مورفولوژی شهر ساختارشهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۴۶۷
زیرساخت آبی سنتی شهر سمنان از نمونه های منحصربه فرد پیوند شبکه آبی با ساختارشهر در ایران به شمار می رود و فرصتی مغتنم در خوانش وجوه مختلف پیوند زیرساخت های آبی با ساختارهای شهری در ایران را مهیا می سازد. شناخت وجوه پنهان و پیدا این پیوند چندوجهی، در بازتعریف نقش زیرساخت های آبی در ساختارهای شهری در شهرهای امروز ایران مورد توجه قرارگیرد. این نوشتار با مطالعه نمونه موردی سمنان، به سوال از نحوه شکل گیری و توسعه زیرساخت های آبی سنتی در انطباق با ساختارهای محله ای شکل دهنده به شهرهای ایرانی، و به صورت ویژه بر نقش پیوندهای فیزیکی و فرافیزیکی برآمده از روابط محله ای در شکل گیری زیرساخت های آبی در سمنان می پردازد. به این منظور با رجوع به مستندات تاریخی و مطالعات معاصر درباب ساختارشهر سمنان و سیستم تقسیم آب سنتی این شهر، به شیوه تاریخی به شناسایی وجوه مختلف پیوند ساختار شهرتاریخی سمنان با زیرساخت آبی سنتی این شهر می پردازد. نتایج مطالعات نشان می دهد که پیوند دوجانبه میان شهر و زیرساخت آبی در سمنان به صورت ویژه از نظام محله ای شکل دهنده به شهر پیروی می کند. سیستمی که از مدیریت پایین به بالا ساختارهای فیزیکی فراتررفته و به صورتی چند وجهی با ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شهر پیوند می خورد. این پیوند به صورت ویژه در مقیاس محلات شهری و زندگی فردی و جمعی ساکنین محلات شهری، نظام محله ای حاکم بر شهر را بر زیرساخت آبی نیز جاری ساخته و زمینه بقا و حفظ این زیرساخت سنتی را فراهم ساخته است.
۴۶۱۱.

بررسی تاثیر تحولات سیاسی - اجتماعی دوره قاجار در نقاشی های دیواری خانه امام جمعه در تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جلوه هنر سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۸) 7 - 24

کلید واژه ها: دیوار نگاری خانه امام جمعه تهران قاجاریه فرنگی مآبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۶ تعداد دانلود : ۵۵۵
با شروع دوره قاجاریه در تاریخ این مرز و بوم و به واسطه پیشرفت در زمینه های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و هم چنین، گسترش روابط خارجی با کشورهای غربی و آشنا شدن ایرانیان با دنیای جدید و شروع فرنگی مآبی در کشور، تصویرگرایی و از جمله آن دیوارنگاری دستخوش تغییرات گردید. در این پژوهش، با بهره گیری از روش گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه ای و میدانی و با استفاده از روش تفسیری-تاریخی در قالب استدلال استنتاجی به بررسی تحولات دیوارنگاری در دوره قاجاریه پرداخته شده است. بستر تحولات سیاسی- اجتماعی، همراه با نقش نقاشی در این دوره، منجر به پیدایش م ولفه های جدیدی می گردد که حاصل از به اشتراک گذاری این دو زمینه می باشد که خود منجر به تفسیر شرایط اجتماعی و فرهنگی حاکم در آن دوران می شود؛ که برای پی بردن به این مهم باید به پرسشی هم چون، تاثیر تحولات سیاسی- اجتماعی دوره قاجار بر نقاشی های دیواری خانه امام جمعه چگونه است؟ پاسخ داد؛ که خود منجر به تولید مولفه های کلیدی می شود و از ایجاد اشتراک با نقاشی های خانه امام جمعه می تواند چارچوب تحولات فکری در آن دوران را از طریق تصویرگرایی برای خواننده تشریح نماید؛ که این موضوع، خود می تواند در پیوند تحولات سیاسی و اجتماعی آن زمان با مفاهیم دیوارنگاری در آن دوره تاثیرگذار باشد. به این دلیل، سعی شد تا با بهره گیری از مولفه های تولید شده در این دو زمینه به مضامین تصویرگرایی در این خانه پی برد؛ که خود منجر به پیدایش نگرش صحیح در این بازه از تاریخ و هم چنین، در چارچوب زمینه هنری مختص به زمان خود می شود.        
۴۶۱۲.

پرنده و پرنده انسان در سفال های لعابدار رقه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پیکره دوره نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۰ 1 - 12

کلید واژه ها: ظروف لعابدار نقش پرنده پرنده- انسان رقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۵۶۴
بیان مسئله: سفال«رقه» گروهی از سفال هایی هستند که متعلق به دوره ایوبی در شمال سوریه است. بررسی سفال های بدست آمده از این منطقه، نشانگر ایجاد یک سبک ترکیبی در تزیینات که به طور کلی تأثیر گرفته از سفال بومی منطقه تحت عنوان «سفال های محلی کهن» است. نقش مایه پرنده به عنوان یکی از نقوش اصلی در هنر اسلامی، بخش قابل ملاحظه ای از سفال منقوش رقه را در قرن دوازدهم در دوره حکمرانی ایوبیان به خود اختصاص داده است که بیش از سایر نقوش، با اندیشه های هنرمند سوری مطابقت دارد. این نقش به سه شکل کلی، سایه نما به رنگ سیاه بر زمینه فیروزه ای در ترکیب با نقوش گیاهی استلیزه شده، به صورت حجم گرایانه و پرتزیین در سفال های زرین فام و مینایی و به شکل منفرد با نوع طراحی ابتدایی و ساده در تکنیک لکابی دیده می شود. این مقاله با انتخاب نقش پرنده و پرنده انسان، سعی دارد، خصوصیات این نقوش را در ظروف لعابدار رقه به عنوان تجلی گاه فرهنگ و هنر دوره ایوبی، مورد مطالعه قرار دهد. هدف: شناخت و آگاهی از  فرهنگ و هنر دوره ایوبی،  به عنوان بخشی از فرهنگ اسلامی روش پژوهش: روش این مقاله به شیوه توصیفی، تحلیلی است. داده ها به صورت موردی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند؛ گردآوری اطلاعات نیز به شیوه کتابخانه ای و اینترنتی است. یافته ها: هنرمندان سفالگر در نمایش نقش پرنده سه نوع نگاه ویژه را به کار گرفته اند؛ توجه به طبیعت و بازنمایی آن، نگاه نمادین و سمبلیک و ترکیب عناصر و موجودات با یکدیگر به همراه تکنیک های خاص ارائه، دستور زبان خاص سفال رقه را ایجاد کرده است.
۴۶۱۳.

میراث باغ ایرانی، در جست وجوی ردپای باغ ایرانی از شرق تا غرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: منظر دوره ۱۲ بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۰ 6 - 15

کلید واژه ها: باغ ایرانی گستره چین اسپانیا هند آفریقا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۸۰۷
باغ ایرانی یک کالبد نیست، یک فرهنگ است. مجموعه ای است از هنر، معماری، نظام گیاهی، نظام آبیاری، اعتقادات، ادبیات شفاهی، سبک زندگی و قواعد زیبایی شناسی. در نتیجه ردپای باغ ایرانی را تا جایی که این فرهنگ حضور دارد، می توان دنبال کرد. اگرچه گستره باغ ایرانی غالباً به سرزمین ایران محدود شده، اما اگر باغ را یک امر فرهنگی در نظر بگیریم، می تواند حوزه نفوذ وسیع تری را در بر گیرد. شواهد ارائه شده در این پژوهش که جوانب تازه تری از باغ ایرانی را بررسی کرده، حاکی از گسترش باغ ایرانی تا کرانه اقیانوس اطلس از غرب و تا میانه چین از شرق است. همچنین ردپاهایی از آن در شرق آفریقا و منطقه سواحیلی قابل رؤیت است. بنابراین می توان تصویری نو از میراث باغ ایرانی ترسیم کرد که اصالت، غنا و تعامل آن با جهان را توضیح می دهد و دلیل ماندگاری آن در طول تاریخ را آشکار می کند.
۴۶۱۴.

بازشناسی اصول سلسله مراتب مکانی در مساجد سنتی ایران و تحلیل آن با روش نحو فضا (مطالعه موردی: مساجد شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۰ 250 - 267

کلید واژه ها: سلسله مراتب مکانی مساجد سنتی ایران نحوه فضا طراحی مساجد شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۲۶۳
معماری به صورت ابزاری برای پاسخگویی به نیازهای انسان است و در این زمینه، مساجد به عنوان یکی از جلوه های معماری اسلامی، سهم ویژه ای در پاسخگویی به نیازهای روحی انسان برعهده دارد. مساجد در گذر زمان دارای اصولی واحد برای ایجاد سلسله مراتب هستند. این پژوهش به دنبال بازشناسی سلسله مراتب در مساجد شهر شیراز است تا بتوان آن را در مساجد معاصر شیراز مورد استفاده قرار داد. بر همین اساس در ابتدا با مراجعه به متون معماری و نیز دیدگاه صاحب نظران، به بازشناسی اصل سلسله مراتب مکانی پرداخته شد و سپس به تعریف علمی این کلمه و یافتن بن مایه های آن پرداخته شده است. برای این منظور از روش توصیفی- تحلیلی برای بدست آوردن مبانی نظری و از روش نحوه فضا به کمک نرم افزار Depthmap برای تحلیل چهار مسجد نمونه موردی برگرفته شده است. یافته های پژوهش بیانگر این موضوع است که در مساجد شهر شیراز، فضاهای عمومی که بیشتر مورد استفاده قرار می گرفته اند مانند شبستان در درجه اول دسترسی در نظر گرفته شده اند و تمام فضاهای دیگر دارای محرمیت بیشتری بودند و در درجه دوم دسترسی قرار داشتند تا جایی که افراد استفاده کننده عادی حتی شاید متوجه وجود این فضاها در مسجد نمی شدند. همچنین در مساجد شهر شیراز در صورتی که امکان ایجاد دو ورودی بوده است، دو ورودی را از دو محل کاملاً متفاوت می ساختند تا جایی که حتی مساجد ارتباط دهنده دو محله با هم بودند. اهداف پژوهش: 1.بازشناسی اصول سلسله مراتب مکانی در مساجد سنتی ایران. 2.تحلیل سلسله مراتب مکانی مساجد شیراز با روش نحو فضا. سؤالات پژوهش: 1.چه عواملی بر شکل دهی به ساختار مکانی مساجد سنتی ایران تأثیرگذار بوده است؟ 2.سلسله مراتب مکانی مساجد شیراز  بر چه اساسی بوده است؟
۴۶۱۵.

نقش شهریاران صفوی در پیشرفت صنعت پارچه های ابریشمین ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای صناعی ایران سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴) ۱۰۹-۱۲۴

کلید واژه ها: عصر صفویه هنر ایران صنعت نساجی شهریاران صفوی پارچه ابریشم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۷ تعداد دانلود : ۴۱۳
شهریاران صفوی به عنوان عاملان تأثیرگذار در رشد و شکوفایی فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ایران، پس از دوران طولانی مدت آشوب و فترت پیش از خود قلمداد می شوند. هنر بافت پارچه های ابریشمین، یکی از مواردی است که در پرتو توجه و حمایت بزرگان صفوی بالندگی یافت. آشنایی با چگونگی رشد ابریشم بافی در دوران صفوی، ما را در درک درست هنر این دوره یاری می کند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و تاریخی و با مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، گسترش هنر و صنعت بافت پارچه های ابریشمین تحت حمایت همه جانبه بزرگان صفوی را مورد کنکاش قرار می دهد. این که پشتیبانی اشراف و شاهزادگان صفوی چه نقشی بر پیشرفت پارچه های صفوی داشته است؟ و حوادث و رویدادهای دوران صفوی چه تأثیری بر توسعه پارچه های آن عصر داشته اند؟ سوالاتی هستند که نگارندگان تلاش دارند با هدف شناسایی عوامل و زمینه های شکوفایی پارچه های ابریشمین دوره صفوی به آن ها پاسخ دهند. جامعه آماری این پژوهش مشتمل بر 13 نمونه ابریشم صفوی می باشد که از مجموعه ها و موزه های خارج از کشور گردآوری و انتخاب شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که در دوره زمامداری پادشاهان دوره صفویِ علاقه مند به پارچه بافی از جمله شاه اسماعیل اول، شاه طهماسب اول، شاه عباس اول، شاه عباس دوم و شاه سلطان حسین، گرایش به باززنده سازی شکوه ایران باستان و جاه گرایی بزرگان و مال داران و هم چنین نیازهای بازار داخلی و خارجی، بر رشد و پیشرفت ابریشم بافی افزود. در این میان، بیش از همه شَمِّ اقتصادی شاه عباس اول در ارتقاء سطح کیفی و کمّی ابریشم بافی مؤثر بود و با پشتیبانی همه جانبه وی و البته صدور این بافته ها، علاوه بر اعتلا بخشیدن به این هنر اصیل و سنتی، بر اعتبار و ثروت کشور افزوده شد. برخی عوامل در رشد و پیشرفت این صنعت اهمیت داشتند که می توان به زمینه های داخلی، منطقه ای و بین المللی اشاره نمود.
۴۶۱۶.

راهکارهای مشارکتی در تدوین شاخص های بازآفرینی شهر بجنورد بارویکرد توسعه پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸ 20 - 36

کلید واژه ها: بازآفرینی شهری توسعه پایدار شهری روش ANP شهر بجنورد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۸ تعداد دانلود : ۴۵۹
  بازآفرینی شهری، برنامه ای جامع است که زمینه بهبود پایداری شرایط اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و زیست محیطی را فراهم می آورد و عمدتا به دنبال حل مشکلات بافت های فرسوده شهری از طریق بهسازی به وسیله مشارکت های مردمی است و هدف آن به کارگیری توان های بالقوه و بالفعل موجود در بافت های شهری می باشد. بدین منظور 386 پرسشنامه در بین ساکنین محله ای در بجنورد که بازآفرینی شهری آن در حال انجام است توزیع شده و مورد ارزیابی قرار گرفته است. روش تحقیق در پژوهش حاضر، روش توصیفی- تحلیلی و تجربی- پیمایشی است. ابزار تجزیه و تحلیل آماری، نرم افزار SPSS است. بر اساس یافته های تحقیق، میانگین شاخص ها به جز ابعاد کالبدی و محیطی بقیه کمتر از 3 است، که این نتیجه نشان می دهد شاخص های بازآفرینی در وضعیت مناسبی قرار نگرفته اند. همچنین به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش ANP استفاده شده است، که در بین معیارهای اقتصادی زیرمعیار فرصتهای اقتصادی، در معیارهای اجتماعی و فرهنگی زیرمعیار کاهش جرائم، در معیار کالبدی و محیطی زیرمعیار مسکن و زیرساخت های آن و در نهایت در معیار حکمروایی زیرمعیار مشارکت اجتماع محلی بالاترین ارزش ها را به دست آورده اند. برای رفع مشکلات ساکنین و اجرای بهتر بازآفرینی شهری نیازمند مطالعات گسترده، هم پیوند و همه جانبه نگر با نگرش سیستمی در سطح خرد و منطقه ای می باشیم، که این امر می بایست با مشارکت و دخالت دادن ساکنین این محلات در تصمیم گیری ها همراه باشد. اهداف پژوهش 1- ایجاد زمینه جهت یک سیستم مدیریتی مطلوب در زمینه بازآفرینی در شهر بجنورد. 2- ایجاد شرایط برای ارتقاء میزان مشارکت شهروندان با سازمان ها و مدیران شهری در زمینه ارتقاء و بازآفرینی بافت های فرسوده شهر بجنورد.  سوالات پژوهش 1- آیا بازآفرینی شهری در شهر بجنورد بر مبنای توسعه پایدار بوده است؟ 2- آیا در بازآفرینی شهری در شهر بجنورد به جنبه کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی آن توجه لازم شده است؟
۴۶۱۷.

بررسی تأثیر افزایش سطوح معنایی گیبسون در رضایت مندی محیطی دانش آموزان مدارس غیرانتفاعی منطقه یک تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مرمت و معماری ایران سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۱ ۱۲-۱

کلید واژه ها: سطوح معنایی گیبسون وضعیت ایده آل ضریب پیرسون مدارس غیرانتفاعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۴۵
بحث انسان و بیگانگی وی در محیط های معاصر، به چالشی مهم در مطالعات روان شناسی محیط تبدیل شده است. در این راستا، جیمز ژرمه گیبسون به عنوان نظریه پرداز در زمینه مطالعات روان شناسی محیط، مؤلفه معنا را مطرح می کند و آن را به شش سطح تقسیم بندی کرده که ششمین سطح را نهایت پیوستگی انسان با محیط می داند. اما از نظر مخاطبان فضا، نگاه به این امر چگونه بوده و چه انتظاری از برقراری سطوح معنا در فضاهای آموزشی دارند؟ به عبارتی هدف پژوهش، تعیین سطح انتظار دانش آموزان از برقراری سطوح معنا و همچنین مشخص نمودن ارتباط بین افزایش سطوح و رضایت مندی محیطی مخاطبان اصلی این گونه فضاها است. روش پژوهش حاضر، اثبات گرایانه، با تأکید بر داده های کمیِ بنیان و از نوع پژوهش کمی است. در فاز گردآوری داده ها، روش اتخاذشده، روش پیمایشی بوده و در فاز بحث و تحلیل نیز روش پژوهش، مبتنی بر دلایل آماری و با ماهیت توصیفی تبیینی است. سطوح معنایی گیبسون و وضعیت ایده آل مد نظر دانشجویان، به عنوان دو متغیر اصلی پژوهش در نظر گرفته شده اند که با استفاده از ضریب پیرسون، رابطه هم بستگی بین این دو متغیر مشخص می شود. در نهایت، این پژوهش به این نتیجه می رسد که افزایش سطوح معنایی در فضای داخلی، اهمیت بیشتری برای مخاطبان فضا داشته و بعد از آن، حیاط، بیشترین ضریب هم بستگی را به خود اختصاص داده است؛ اما در فضای ورودی، افزایش سطوح معنایی، رابطه ای معکوس با رضایت مندی محیطی دانش آموزان دارد و آنها به دنبال افزایش سطوح معنایی در این گونه فضاها نیستند
۴۶۱۸.

اصول سامان دهی حفاظت مبنای معابر تاریخی به روش الگوبرداری قیاسی تجارب سامان دهی ایران و سایر کشورها (مورد پژوهی: سنجش وضعیت سامان دهی یک معبر تاریخی سواره و پیاده اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مرمت و معماری ایران سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۲۳ ۱۰۰-۸۳

کلید واژه ها: سامان دهی حفاظت مبنا بافت تاریخی معابر تاریخی الگوبرداری قیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸ تعداد دانلود : ۱۳۸
معابر، قوی ترین فضاهای شهری و استخوان بندی اصلی شهر و به تبع آن، بافت تاریخی هستند. در گذشته نیز هندسه شهر تاریخی، برگرفته از راسته بازارها و گذرها بود، اما با ورود وسایل نقلیه و به دنبال آن خیابان کشی های شطرنجی در بافت تاریخی، هندسه ارگانیک و سلسله مراتب شبکه معابر، انسجام و ساختار بافت، در هم شکست. مسئله اصلی این پژوهش، تأمین دسترسی مطلوب در عین حفاظت از ارزش های بافت تاریخی بوده که نیازمند تدوین چارچوب حفاظت مبنای سامان دهی معابر تاریخی است تا جوانب حفاظت از هویت تاریخی، روحیه انسانی، مسائل اجتماعی و در عین حال، تأمین دسترسی سواره را پاسخ گو باشد. تجارب سامان دهی معابر تاریخی ایران نشان می دهند دغدغه اصلی، تأمین دسترسی سواره بوده است. ناکارآمدی سامان دهی های گذشته با وجود هزینه هنگفت، این ضرورت را ایجاب می نماید تا با الگوبرداری قیاسی تجارب جهانی در این زمینه مشخص شود که اصول سامان دهی حفاظت مبنای معابر تاریخی چه هستند؟ و شباهت ها و تفاوت های سامان دهی ایران و جهان کدام هستند؟ عدم انجام چنین مطالعه ای، سبب تکرار دور باطل ناکارآمدی سامان دهی معابر تاریخی و عدم حفاظت آنها می شود؛ در حالی که مطالعات نشان می دهند یکی از بیشترین عوامل رکود و متروک شدن بافت تاریخی، ناکارآمدی معابر است. تا کنون دیده نشده در زمینه سامان دهی معابر بافت تاریخی ایران با رویکرد حفاظت مبنا، مطالعات جامعی صورت پذیرند و ضعف ادبیات تحقیق در این زمینه مشهود است. این مقاله برای اولین بار، سامان دهی معابر بافت تاریخی ایران را با روش الگوبرداری قیاسی با تجارب سامان دهی سایر کشورها مقایسه نموده است. هدف پژوهش حاضر، دست یابی به اصول سامان دهی حفاظت مبنای معابر بافت تاریخی است. روش داده اندوزی، کتابخانه ای و میدانی است. نتایج نشان دادند سامان دهی معابر ایران، ناقص و فاقد برنامه و نگرش حفاظتی است. در نمونه مطالعاتی نیز سامان دهی معبر پیاده و سواره، ناقص با درجه کیفی ضعیف بود. در پایان، اصول سامان دهی حفاظت مبنای معابر بافت تاریخی و عصاره معابر تاریخی، به عنوان چارچوب اقدامات آینده ارائه شده اند.
۴۶۱۹.

تحلیل اثرات اقتصادی- اجتماعی کلان شهرها بر روستاهای پیرامون شهری از دیدگاه جوامع محلی (مطالعه موردی: روستای مهرآباد- شهرستان دماوند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۳۹ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷۲ ۴۶-۳۳

کلید واژه ها: روستا کلان شهر جامعه محلی روستای مهرآباد روستاهای پیراشهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۰۹
شهرها و روستاها به عنوان مراکز اصلی تجمع انسان ها و شکل دهنده اصلی بنیان های جغرافیایی یک ناحیه بوده که دارای روابط خاص با تکیه بر ویژگی های اقتصادی- اجتماعی و فضایی با یکدیگر هستند. گسترش شتابان تکنولوژی طی دهه های اخیر، شیوه سکونت و فعالیت را در شهرها و روستاها دگرگون ساخته است؛ این گسترش از یک سو باعث شهرگریزی و ازسوی دیگر باعث افزایش رغبت به خانه های دوم و استراحت در مکان هایی به دور از شهرها شده است. این موضوع به ویژه برای روستاهای هم جوار کلان شهرها، خصوصاً تهران و شهرهای بزرگ جدی است؛ بنابراین هر سکونتگاه روستایی که در حاشیه و پیرامون این مراکز شهری استقرار یافته باشد در معرض توجه و تأثیر قرار گرفته است که این امر در روستاها اثرات مختلفی را بر جای گذاشته است حال اینکه روستاییان چه ادارکی از این تحولات و تغییرات دارند و چگونه اثرات آن را درک می نمایند موضوعی است که بایستی مورد بررسی و تحقیق قرار بگیرد. هدف این مقاله بررسی اثرات اجتماعی و اقتصادی حاصل از گسترش و رشد کلان شهر تهران در روستای مهرآباد از دیدگاه خود روستاییان است. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی و روش کمی و کیفی است، جامعه آماری این پژوهش سرپرستان خانوار روستای مهرآباد (612 خانوار) بوده که با توجه به محدودیت های مالی و زمانی، محقق با استفاده از فرمول کوکران، 230 نفر از سرپرستان خانوار را به عنوان جامعه نمونه در نظر گرفته است و در ادامه پرسش نامه ها به صورت تصادفی در میان سرپرستان خانوار توزیع گردید و با استفاده از نرم افزار SPSS پرسش نامه ها تحلیل گردید، نتایج بیانگر آن بود که در بعد اجتماعی مهم ترین اثر رشد کلان شهرها و پدیده شهرگرایی، تغییر نگرش روستاییان نسبت به زندگی روستایی و فعالیت اقتصادی است و در بعد اقتصادی عدم تعادل در اشتغال و کاهش درآمد و پس انداز روستاییان که درنتیجه مغفول ماندن کشاورزی و دامداری رخ داده است مهم ترین اثر اقتصادی حاصل از گسترش رشد کلان شهری در روستای مهرآباد است.
۴۶۲۰.

هنرو زیبایی از دیدگاه مبانی فقه اخباری و اجتهادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۰ 40 - 53

کلید واژه ها: اخباریون اصولیان هنر زیبایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۲۵۳
مسئله هنر و زیبایی به عنوان یکی از وجوه ذاتی حیات انسان ها در ادیان مختلف مورد توجه بوده است به طوری که بخش مهمی از هنر در جوامع مختلف حول هنر مذهبی تکوین یافته است. بخش مهمی از تاریخ تشیع به تقابل علمای اخباری و اصولی اختصاص داشته است. اثرات این تقابل معمولاً از حیطه نظر فراتر رفته و در ادوار تاریخی به اشکال مختلف بروز یافته است. هرکدام از این نحله ها در برخی زمان ها در منزوی ساختن طرف مقابل در عرصه نظر و عمل کوشیده و  گاهی به دلیل الزامات این دو تفکر به همزیستی رسیده اند. با ظهور قاجاریه، اصولیان و اخباریان پس از مدت ها انزوا به عرصه سیاست بازگشته و رقابت های گذشته را تجدید کردند. به هر حال تقابل اصولیان و اخباریان آخرین مقابله ی جدی آن ها بود که بروز یافت. هنر و زیبایی یکی از وجوه مهم اجتماع است و به عنوان یک موضوع محوری بررسی آن از نگاه فقه اصولی و اخباری حائز اهمیت است. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی  و با تکیه بر داده های کتابخانه ای انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که اصولیان و اخباریون هر دو با توجه به مبانی بنیادین دین اسلام و احادیث بر جای مانده از ائمه دیدگاهی مثبت و حمایت گرانه نسبت به مسئله هنر، ابعاد آن و زیبایی داشته است. اهداف پژوهش: 1.بررسی هنر از دیدگاه مبانی فقه اخباری و اجتهادی. 2.بررسی زیبایی از دیدگاه مبانی فقه اخباری و اجتهادی. سؤالات پژوهش: 1.هنر از دیدگاه مبانی فقه اخباری و اجتهادی چگونه است؟ 2.زیبایی از دیدگاه مبانی فقه اخباری و اجتهادی چگونه است؟

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان