درخت حوزه‌های تخصصی

این پژوهشبه شیوة پیمایشی توصیفی، به منظور تعیین وضعیت استفاده از منابع اطلاعاتی خریداری شده اینترنتی در کتابخانه های مرکزی و دانشکده ای دانشگاه تهران و تبریز در سال تحصیلی 85-86 در بخش مرجع انجام شده است. 33 کتابخانة این دو دانشگاه، جامعة آماری پژوهش را تشکیل میدهند. برای گردآوری داده های مربوط به استفاده و یا عدم استفاده از منابع اینترنتی، از پرسشنامه استفاده شد. این پرسشنامه ها توسط مسئولان بخش مرجع تکمیل شدند. از بین 33 کتابخانة مورد بررسی، تنها 15 کتابخانه در سال تحصیلی 85-86 برای پاسخگویی در بخش مرجع از این نوع منابع اطلاعاتی اینترنتی استفاده کرده اند. مهمترین دلیل استفاده از منابع اینترنتی برای پاسخگویی به سؤالها، در رابطه با انجام پژوهشهای وسیع بوده است. در بین انواع منابع اینترنتی، نشریه های الکترونیکی بیشترین درصد را به خود اختصاص داده اند و کتابها و پایان نامه های الکترونیکی کمترین استفاده را در بین سایر منابع الکترونیکی داشته اند. نبودِ امکانات سخت افزاری و نرم افزاری، مهمترین علت استفاده نکردن از منابع اینترنتی گزارش شده است

هدف: پژوهش حاضر به بررسی میزان رضایت دانشجویان تحصیلات تکمیلی پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران از پایگاه اطلاع رسانی تخصصی موجود در وب سایت دانشگاه تهران می پردازد. روش: روش پژوهش از نوع پیمایشی است. برای گردآوری اطلاعات، پرسش نامه بین 335 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران توزیع گردید که در مجموع 255 پرسش نامه تکمیل و برگشت داده شد. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که 79/98 درصد دانشجویان کارشناسی ارشد و 86/71 درصد دانشجویان دکتری پاسخگوی پرسش های پژوهش بودند و بطور میانگین به ترتیب بیش از 43 درصد به مقدار «متوسط»، 27 درصد به مقدار «زیاد»، 19 درصد به مقدار « کم»، 6 درصد به مقدار «خیلی کم» و 3 درصد به مقدار «خیلی زیاد» از پایگاه اطلاع رسانی تخصصی موجود در وب سایت دانشگاه تهران رضایت دارند.

تاریخنگاری دقیق کتابخانه ها می تواند تواناییها ویا کم وکاستیهای کتابخانه های کشوررا طی زمان های گذشته نشان بدهد و ازاین راه توانایی ها را تقویت کند وکمبودها رابرطرف سازدو در نتیجه نظام کتابداری کشور رابهبود بخشد.تاریخنگاری کتابخانه های ایران تاکنون-به سبب کمبود منابع ومتون کهنی که پیشینه های کتابخانه ها رابه خوبی نشان بدهند-به درستی وبا دقت انجام نگرفته است .درعین حال،برخی از محققان براساس همین منابع اندک ،به بررسی تاریخ کتابخانه های ایران پرداخته اند.در نتیجه تاریخنگاری با پاره ای مشکلات همراه بوده است .از جمله ی مهمترین مشکلات تاریخنگاری کتابخانه های ایران میتوان به اجمال به مواردی چون: به کار گرفته نشدن معیاری مشخص برای ارزیابی کتابخانه های کهن ،نبودن اطلاعات روشن درباره ی کتابخانه ها،روشمند نبودن پژوهش ها ،عدم توجه به پیشینه های تحقیقاتی مربوط ،مبالغه های مربوط به ارقام مجموعه ها ،تعمیم اطلاعات کتابختنه های غیرایرانی به کتابخانه های ایران ،تعمیم اطلاعات مربوط به سه چهار کتابخانه درباری یا سلطنتی به همه کتابخانه های ایران ،دخالت استنباطها وعلایق وسلایق شخصی تاریخنگاران کتابخانه ها ومشابه های اینها اشاره کرد- که مجموعاً اعتبار وروایی تحقیقات تاریخ کتابخانه های ایران را کاهش می دهند. مقاله حاضر با توجه به این ویژگی ها،و با هدف جلب نظرتاریخنگاران کتابخانه های کشورمان فراهم شده است .

هدف: هدف از این پژوهش، بررسی مفهوم رضایت شغلی و اهمیت آن، نظریه های نیاز و رضایت شغلی، عوامل مؤثر بر رضایت شغلی، و همچنین اثرات مهم رضایت شغلی کتابداران میباشد. روش: این پژوهش به روش کتابخانه ای (سندی) انجام گرفته است. و اطلاعات آن از مطالعه منابع موجود در کتابخانه های معتبر و جستجوی مقالات در سایت و پایگاه های اطلاعاتی مربوط به موضوع فراهم گردیده است. یافته ها: کتابخانه، یکی از مهم ترین نهادهای یک جامعه است که منعکس کننده تحولات اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی آن جامعه است. کتابخانه های دانشگاهی جهت تحقق اهداف آموزشی و پژوهشی و با هدف ارائه خدمات به مراجعان (استاد، دانشجو و پژوهشگر)، نیازمند نیروی انسانی علاقه مند، متخصص و با تجربه است. بنابراین شناخت نیازهای کتابداران شاغل در این کتابخانه ها و تلاش در تأمین رضایت شغلی آنها تأثیر بسیاری بر کیفیت خدمات کتابخانه های دانشگاهی دارد.

کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران به عنوان یکی از بزرگ ترین و غنی ترین کتابخانه ذانشگاهی کشور است، در این مقاله سعی شده است در حد امکان ناریخچه، ساختار و نحوه ارانه خدمات بخش فهرست نویسی کنابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران ارائه کردد. در نهایت مروری بر روند فعالبت های فعلی بخش و نحوهء خدمات آن ببان گردبده است.

هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش، شناسایی میزان پراکندگی موضوعی کتاب های موجود در کتابخانه عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در رده های موضوعی مختلف و میزان استفاده مراجعان از این منابع است. روش شناسی روش / رویکرد پژوهش: در این پژوهش، از روش های تحلیل مجموعه و ارزیابی کاربران و استنتاج بر مبنای اصول معتبر استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد بیش از 50.3535/50 درصد کتاب ها فقط به دو رده موضوعی فلسفه و دین (B ) و زبان و ادبیات (P) اختصاص یافته است. میانگین کل امانت کتاب های مجموعه عدد 0.6161/0 هست که رقم بسیار پایینی را نشان می دهد. 74.8383/74 درصد کتاب های مجموعه حتی یکبار به امانت نرفته و فقط 17.43 43/17درصد اعضای فعال حداقل یک بار کتاب به امانت گرفته اند. سرانه امانت عدد 1.3434/1 به ازای هر نفر از جمعیت 51262 نفری را نشان می دهد. شاخص در دسترس بودن مجموعه کتابخانه عمومی نیز 96.1111/96 درصد برآورد گردیدشد. درنهایت مشخص شد بین تعداد کتاب ها با تعداد امانت همبستگی مثبت و بین تعداد کتاب ها با میانگین امانت همبستگی منفی وجود دارد. بین میانگین استفاده از کتاب ها در رده های موضوعی مختلف نیز تفاوت معنا داری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده عدم توازن لازم در مجموعه کتابخانه عمومی بر حسب علایق مراجعان بوده، لذا تغییرات بنیادی در بخش انتخاب منابع، مدیریت مجموعه، ارزیابی و وجین و در کل نظام مجموعه سازی کتابخانه عمومی ضروری به نظر می رسد.

ارزیابی درونی رهیافتی وابسته به الگوی ارزیابی اعتبارسنجی است که مرحلة آغازین کاربرد الگوی اعتبار سنجی تلقی می شود جامعه آماری در این ارزیابی شامل چهار زیر مجموعة گروه کتابداری و اطلاح رسانی دانشگاه اصفهان است که اعضای هیأت علمی دانشجویان، دانش آموختگان و مسئولأن دانش آموختگان را در برمیگیرد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه های متفاوتی بوده که بین این کروه ها وزیع شده است. تجزیه و تحلیل داده ها برحسب 9 عامل ثعیین شده مورد سنجش قرارگرنت. یافته ها نشان می دهد که سطح مطلوبیت ها نازل است، به نحوی که میزان عامل هیأت علمی و فرایند تدریس و یادگیری با کسب 21/3 بالاترین داده میزان مطلوبیت، و فقدان رسالت ها و اهداف گروه و نداشتن تعریف دقیق و مشخص از این اهداف به منزلهء پایین ترین سطح عوامل در میزان مطلوبیت با 9/1 از سوی جامعهء أماری تلقی شده است. در نهایت، پژوهش دارای پیشنهاداتی به منطور دگرگونی در وضعیت آمرزشی، پژوهشی، و عرضهء خدمات تخصصی است.

نوشتهء حاضر به بررسی عوامل موثر بر استفاده بهینه از کتابخانه های دانشگاهی می پردازد، سودمندی کتابخاهای دانشگاهی تا حد زیادی با میزان رضایت مراجعان ارزیابی می شود و این معیار می تواند به تغییر روشهای موجودو بکارگیری روشهای جدید اطاع رسانی منجر شود. در این پژوهش ,21 متن که مربوط به ""بررسی میزان رضایت "" بود. مورد بررسی قرارگرفته و عوامل موثر بر میزان رضایت که در آنها مندرج بود. به ترتیب میزان اشتراک در منابع مورد بررسی، از زیاد به کم مرتب شده اند. یافته ها نشان می دهد که سرعت دستیابی به اطلاعات با اشتراک30% آموزش چگونگی استفاده ازکتابخانه با اشتراک 4/33%. لزوم توجه بیشتر به بخش مرجع و پاسخگوی بهتر در آن با اشتراک6/28%. روزآمد بودن منابع با اشتراک 9/23%. وجود کتابدار متخصص با اشتراک 4/19%، و غیره از عواملی هستند که نقش بسزایی در افزایش میزان رضایت و بهره وری از کتابخانه های دانشگاهی دارند. در پایان، پیشنهاد هایی بر مبنای یافته های بررسی , ارا ئه شده ا ست.

هدف این پژوهش شناسایی رسانه های اجتماعیِ مورد استفاده در کتابخانه های دانشگاه های دولتی در شهر تهران و بررسی میزان کارایی و سودمندی آن ها برای کاربران و ارائة خدمات برای ارتقا و پیشبرد اطلاعات علمی و تبادلات علمی است. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش پیمایشی تحلیلی انجام شده و جامعة آماری آن کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران است. برای جمع آوری داده ها پرسشنامة الکترونیکی تهیه شد و تحلیل و بررسی داده ها نیز با استفاده از نرم افزار spss انجام گرفت. داده ها و اطلاعات به دست آمده نشان داد که بسیاری از رسانه های اجتماعی جایگاه مناسبی در کتابخانه های دانشگاهی ندارند و از آن ها استفادة چندانی نمی شود و حتی برخی از کتابخانه ها نیز اطلاع چندانی از کاربرد آن ها ندارند. این مسئله ممکن است به علت برخی محدودیت ها یا کمبود برخی زیرساخت ها باشد که باعث شده از انواع رسانه های اجتماعی مورد نظر در پژوهش اخیر به جز چند نوعِ شناخته شده استفادة چندانی در کتابخانه های دانشگاهی نشود و کارایی آن ها نیز چندان محرز نباشد. برای این مشکل پیشنهاد می شود که کتابداران شناخت بیشتری از رسانه های اجتماعی داشته باشند و برای تحقیقات علمی برخی محدودیت ها از این رسانه ها برداشته شود. لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان فرسودگی شغلی و عوامل مؤثر بر آن در میان کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان اردبیل است. روش: روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش و جکسون است که برای به دست آوردن میزان فرسودگی شغلی و عوامل مؤثر بر آن در میان 51 کارمند کتابخانه عمومی (کتابدار و مدیر) از 5 واحد کتابخانه عمومی شهرستان اردبیل توزیع شد. داده ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته است. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که میزان فرسودگی شغلی در میان کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان اردبیل در دو مقیاس فراوانی و شدت در سطح پایینی می باشد. همچنین میزان فرسودگی شغلی در بعد خستگی عاطفی، مسخ شخصیت و عملکرد فردی نیز در دو مقیاس فراوانی و شدت در سطح پایینی می باشد؛ اما میزان فرسودگی شغلی در بعد درگیری در مقیاس فراوانی، متوسط و در مقیاس شدت، بالا گزارش شده است. ارزش/اصالت: این مقاله را می توان در زمره نخستین پژوهش هایی قلمداد کرد که به بررسی عوامل مؤثر بر فرسودگی شغلی در میان کتابداران پرداخته است.