موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری

نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۶۴۹ مورد.

۶۱.

بررسی و مقایسه اشتراک دانش در میان کتابداران عضو گروه های بحث الکترونیکی علوم کتابداری و اطلاع رسانی ایران، آمریکا و استرالیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد حسن زاده رقیه قربانی بوساری هاجر زارعی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ بهار ۱۳۹۳ شماره ۷۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 708 تعداد دانلود : 123

هدف: پژوهش حاضر بر آن است تا وضعیت اشتراک دانش در میان کتابداران عضو گروه بحث الکترونیکی علوم کتابداری و اطلاع رسانی ایران، آمریکا و استرالیا را مورد مقایسه قرار دهد. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع کاربردی است. بر اساس روش نمونهگیری هدفمند، 460 نفر که بیشترین آمادگی خود را برای پاسخگویی به پرسشنامه طی دوره 7 ماهه 1/8/1389 (23/7/2010) تا 1/3/1390 (22/3/2011) در گروه بحث اعلام نمودند، بهعنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. از 460 پرسشنامه توزیع شده، 400 پرسشنامه (87 درصد) به طور کامل بازگردانده شد. یافته ها: پس از تجزیه و تحلیل نتایج مشخص شد که رفتار کتابداران عضو هر سه گروه بحث نسبت به اشتراک دانش، فعال و نگرش آنها نسبت به این فعالیت خوشبینانه است. طبق یافته ها، دانش کتابداران عضو گروه بحث ایران در سطح پایین تری نسبت به دانش کتابداران عضو دو گروه دیگر است. بین دانش، نگرش و رفتار کتابداران عضو هر سه گروه بحث نسبت به اشتراک دانش، به تفکیک، تفاوت معنی داری مشاهده شد. همچنین مشخص شد که تفاوت هایی میان دیدگاه کتابداران عضو هر سه گروه بحث نسبت به عوامل فردی، سازمانی و فن آوری مؤثر بر اشتراک دانش وجود دارد. بین شدت تأثیر عوامل مشوق و بازدارنده بر اشتراک دانش در میان کتابداران عضو هر سه گروه بحث تفاوت معنی داری مشاهده شد. افزون بر این، کتابداران عضو هر سه گروه بحث، بیشتر از ابزارهای الکترونیکی برای اشتراک دانش بهره می بردند؛ اما میزان استفاده آنها از ابزارها متفاوت بود. به طور کلی، اشتراک دانش در میان کتابداران عضو گروه بحث استرالیا و آمریکا، به ترتیب، مناسب تر از وضعیت اشتراک دانش در میان کتابداران عضو گروه بحث ایران ارزیابی شد. اصالت/ارزش: این پژوهش برای نخستین بار موضوع اشتراک دانش را بر اساس مؤلفههای رفتار، دانش، و نگرش کتابداران در میان کتابداران عضو گروه بحث الکترونیکی علوم کتابداری و اطلاع رسانی ایران، آمریکا و استرالیا مورد بررسی قرار داده است.

۶۲.

مطالعه تطبیقی مراحل دانشنامه نگاری در دانشنامه جهان اسلام و دایره المعارف اسلام (چاپ لیدن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید احمد حسین زاده فرشته سپهر

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۷۹

کلید واژه ها: دایره المعارف دانشنامه نویسی دایره المعارف اسلام دانشنامه جهان اسلام

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 286 تعداد دانلود : 843

هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه و ارزیابی دانشنامه جهان اسلام «دجا» و دایره المعارف اسلام «دما» در روند دانشنامه نویسی و تحلیل محتوای ارزیابانه آن دو است. روش: این پژوهش به صورت تحلیل محتوا و پیمایش تطبیقی انجام شده است. جامعه آماری 115 نفر اعضای هیئت علمی بنیاد دایره المعارف اسلامی و مدخل های این دو کتاب هستند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش پیمایش تطبیقی پرسشنامه و در بخش تحلیل محتوا، فیش برداری و نرم افزار دریچه است. اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: در هر دو دانشنامه موضوع جغرافیا، تاریخ و زبان و ادبیات به ترتیب بیشترین میزان مدخل ها را به خود اختصاص داده اند. بر اساس آزمون های T ، در اکثر زمینه ها رعایت شاخص ها در حدّ قابل قبول است. میزان رعایت همه شاخص ها در هر دو اثر در حد زیاد و یا بسیار زیاد است و فقط شاخص «مؤلف» در «دجا» در حد متوسط و یا حتی کم رعایت شده است. درصد تحقّق شاخص های «استناد» و «ویرایش» در «دجا» بالاتر از «دما» است. اما درصد تحقق شاخص های «مدخل»، «مؤلف»، «نشر» و «تألیف و ترجمه» در«دما» بالاتر از «دجا» بوده است. اصالت/ ارزش: جنبه های گوناگون تولید دانشنامه های هم موضوع به ندرت مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند. این مسئله سبب شده برخی نقاط افتراق و تشابه آنها از نظر مخاطبان پوشیده بماند. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند برخی وجه تمایز و تشابه آنها را برای مراجعان و سازمان های ذیربط عیان کند.

۶۳.

مقایسه کتابشناختی بروندادهای انتشاراتی حوزه های مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش؛ با تأکید بر سهم علم اطلاعات و دانش شناسی در هر یک از این حوزه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی کوکبی غلامرضا حیدری منصوره صراطی شیرازی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸۰)

کلید واژه ها: مدیریت دانش مدیریت اطلاعات علم سنجی پایگاه وب او ساینس

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 647 تعداد دانلود : 63

دامنه فعالیت حوزه های مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش و به ویژه سهم علم اطلاعات در این حوزه ها به دلیل تعدد تعاریف و همپوشانی موجود میان این دو حوزه ، همواره مورد بحث بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تولیدات علمی در حوزه های مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش در پایگاه وب او ساینس و تعیین سهم علم اطلاعات و دانش شناسی در هر یک از این حوزه ها انجام گرفته است. این پژوهش با استفاده از روش علم سنجی انجام شده و جامعه پژوهش دربرگیرنده 1457 مدرک حوزه مدیریت اطلاعات، 5993 مدرک حوزه مدیریت دانش و 183 مدرک است که در هر دو حوزه مدیریت اطلاعات و دانش در پایگاه وب آو ساینس ثبت شده اند. تحلیل داده ها نشان داد با این که از لحاظ تاریخی مدیریت دانش از مدیریت اطلاعات پیشینه کوتاه تری دارد، تعداد تولیدات علمی آن بیش از مدیریت اطلاعات است. بر اساس طبقه بندی پایگاه وب آو ساینس در حوزه مدیریت اطلاعات، علم اطلاعات و دانش شناسی رتبه اول و در حوزه مدیریت دانش، مدیریت رتبه اول و علم اطلاعات و دانش شناسی رتبه دوم را به خود اختصاص داده است. تحلیل موضوعی مدارک ایران و نیز وابستگی سازمانی نویسندگان پرتولید ایران در این حوزه نشان می دهد که این نسبت کمابیش با وضعیت جهانی هم خوانی دارد.

۶۴.

تحلیل جریان علمی حوزه های موضوعی مجلات مدیریت اطلاعات و انفورماتیک سلامت در پایگاه اطلاعاتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: فرحناز صدوقی کمال ابراهیمی

منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره یازدهم آذر و دی ۱۳۹۳ شماره ۵ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: انفورماتیک پزشکی پرونده الکترونیک سلامت مدیریت اطلاعات سلامت

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری تاب سنجی،علم سنجی

تعداد بازدید : 868 تعداد دانلود : 888

مقدمه: تحلیل جریان علمی، نقش اساسی در شناسایی حوزه های پژوهشی مهم ایفا می نماید که نشانگر تحولات، چالش ها و راهکار ها در یک حوزه علمی می باشد. لذا هدف این پژوهش شناسایی جریان و حوزه های پژوهشی مطرح در مدیریت اطلاعات و انفورماتیک سلامت در پژوهش های جهانی است. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی توصیفی بود که به روش تحلیل محتوا و علم سنجی انجام شد. نمونه این پژوهش 1502 مقاله حوزه مدیریت اطلاعات در پایگاه Web Of Science مربوط به سال های 2012-2008 میلادی بود. تحلیل داده ها در نرم افزار Histcite ,SPSS, Bibexcel , VOSviewer انجام شد. گروه بندی 14 گانه حوزه های پژوهشی در فرایند تحلیل محتوا توسط متخصصان مدیریت اطلاعات سلامت انجام شد. یافته ها: در این پژوهش چهار خوشه علمی از 100 پژوهش برتر شکل گرفت. در تحلیل محتوا نیز مقالات در 14 حوزه موضوعی گروه بندی شد. فناوری اطلاعات سلامت، سیستم های اطلاعات سلامت، هم کنش پذیری و امنیت سیستم های اطلاعاتی در حوزه سلامت بیشترین محورهای پژوهش در سال های اخیر را درمقالات نمایه شده در پایگاه Web Of Science به خود اختصاص داده بود. شبکه های اجتماعی، سیستم های مبتنی بر وب و فناوری گوشی همراه از رویکردهای جدید در مقالات مدیریت اطلاعات سلامت بودند. نتیجه گیری: تنوع حوزه های پژوهشی، نوآوری در پژوهش ها، کاربردی بودن پژوهش ها یا مبتنی بر تجربه پیاده سازی بودن از ویژگی های عمده مقالات حوزه مدیریت اطلاعات و انفورماتیک سلامت در جهان است.

۶۵.

مقایسه استنادهای سنتی و تحت وب به مقالات مجلات دسترسی آزاد در حوزه علوم انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نجلا حریری افسانه تیموری خانی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ بهار ۱۳۹۳ شماره ۹۷

کلید واژه ها: علوم انسانی گوگل اسکوپوس وب آوساینس استناد تحت وب استناد سنتی گوگل اسکالار

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 868 تعداد دانلود : 612

هدف: تعیین اینکه کدامیک از پایگاه های استنادی سنتی (وب آوساینس و اسکوپوس) و استنادهای اخذشده از محیط وب (گوگل اسکالار و گوگل) در ردیابی استنادهای حوزه علوم انسانی بهتر عمل می کنند روش/ رویکرد پژوهش: روش علم سنجی است. 211 مقاله پژوهشی از 21 مجله دسترسی آزاد در حوزه علوم انسانی در سال 2008 نمونه را تشکیل می دهد. نمونه گیری به روش طبقه ای نسبی انجام شده است. یافته ها: استنادهای گوگل اسکالار در حوزه مجلات دسترسی آزاد علوم انسانی خیلی بیشتر از وب آوساینس است. تقریباً نیمی از استنادهای وب آوساینس در پایگاه گوگل اسکالار وجود دارد و همچنین یک چهارم منابع وب آوساینس در گوگل موجود است. استنادهای گوگل اسکالار نشان داد این پایگاه علاوه بر زبان انگلیسی سایر زبان ها را هم پوشش می دهد. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود برای به دست آوردن تصویر جامع از تأثیر مقالات علوم انسانی، از چندین ابزار به صورت جمعی استفاده شود؛ و گوگل اسکالار می تواند یکی از آنها باشد.

۶۶.

همگونی یا تقابل؟ مرور رهیافت های نظری نوین به رفتار استنادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سعیده ابراهیمی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۰۰

کلید واژه ها: رفتار استنادی نظریه هنجاری رفتار استنادی نظریه ساختار اجتماعی رفتار استنادی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 905 تعداد دانلود : 560

هدف: مرور مهم ترین نظریه ها و رهیافت های نظری در حوزه رفتار استنادی برای شناسایی همگونی و تعارض میان آنها. روش/ رویکرد پژوهش: بررسی متون و پژوهش ها و نظریه های حوزه رفتار استنادی. یافته ها: رویکردهای مختلف در تبیین رفتارهای استنادی نویسندگان، به دو نظریه هنجاری و ساختار اجتماعی رفتار استنادی منجر شده است. رویکردهای نوین سه عامل پاداش و تنبیه، تمایل به درستکاری، و تمایل به همذات پنداری با نویسندگان برجسته را عوامل پیش بینی کننده و انگیزه رفتار استنادی شناخته اند. نتیجه گیری: هرچند رویکردهای نوین مفاهیمی متفاوت با انگیزه های خاص را مطرح می سازند، اما به طور ضمنی اعتبار دو نظریه هنجاری و ساختار اجتماعی رفتار استنادی را تأیید می کنند.

۶۷.

تحلیل استنادی و ترسیم نقشه تاریخ نگاشتی تولیدات علمی پاتولوژی کشورهای خاورمیانه طی سالهای 2000-2009(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرضیه گل تاجی زهرا بهزادی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۹۸

کلید واژه ها: علم سنجی تحلیل استنادی تولیدات علمی پاتولوژی نقشه تاریخ نگاشتی پایگاه وب آو ساینس

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 496 تعداد دانلود : 322

هدف: بررسی مدارک حوزه پاتولوژی تولیدشده توسط کشورهای خاورمیانه در محدوده زمانی 2000- 2009 در نمایه استنادی علوم است. روش/ رویکرد پژوهش: با استفاده از فنون تحلیل استنادی، نویسندگان و نشریات برتر این حوزه مشخص و نقشه تاریخ نگاشتی علم پاتولوژی ترسیم شد . یافته ها : محاسبه مقدار متوسط نرخ رشد سالانه انتشارات برای این سال ها، عدد 25/15 درصد را نشان داد. بررسی نوع مدارک نشان داد که مجموع 2488 رکورد، در8 نوع قالب مختلف ارائه شده اند. خوشه های شکل گرفته در نقشه تاریخ نگاشتی براساس LCS شامل 6 خوشه و براساس GCS شامل 4 خوشه بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد کشورهای خاورمیانه تنها دو درصد از تولیدات علمی حوزه پاتولوژی را به خود اختصاص داده اند که این میزان، وضعیت مطلوبی را نشان نمی دهد.

۶۸.

نظریه میمتیک یا تکامل فرهنگی و رابطه آن با علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسماعیل مصطفوی مرتضی کوکبی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: میم ژن علم اطلاعات و دانش شناسی نظریه ژنتیک نظریه میمتیک واحد پایه اطلاعات تکامل فرهنگی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 532 تعداد دانلود : 906

هدف: مطالعات بسیاری با عنوان علم ژنتیک بر روی چگونگی جابه جایی صفت ها و ویژگی های جانداران از نسلی به نسل دیگر انجام شده است. ژنتیک بخشی از علم زیست شناسی است که به وراثت و تفاوت های جانداران می پردازد. به وسیله قوانین و مفاهیم موجود در این علم می توان به همانندی یا ناهمانندی دو اندامگان نسبت به یکدیگر و اینکه چرا و چگونه چنین تفاوت هایی در درون بافت موجودات زنده پدید آمده است، پی برد. ژن ها واحد وراثت هستند. آرایش ژنتیکی یک موجود زنده تعیین کننده مشخصات آن، مانند رنگ چشم های یک جانور یا بوی گل یک گیاه و ... است. به تقلید از ژن، میم به عنوان پایه ای برای توصیف گسترش افکار و عقاید و پدیده های فرهنگی بر پایه اصول تکاملی به وجود آمد. در مطالعه حاضر روند گسترش ابداع واژه میم (به عنوان واحد پایه اطلاعات)، نظریه میمتیک، و معیارهای انتقال میم ها تشریح شده است. همچنین به نقش کتابخانه ها و مراکز اطلاعات، اینترنت و متعاقب آن شبکه های اجتماعی و غیره به عنوان بسترهای سنّتی و نوین رشد و گسترش میم ها پرداخته شده است. روش: این مطالعه با استفاده از روش سندی (کتابخانه ای) انجام گرفته است. یافته ها: پژوهشگران معتقدند که به یک واژه همانند ژن نیاز بود تا از طریق آن جریان ایده ها و رفتار در اجتماع با استفاده از ابزاری غیر ژنی نشان داده شود؛ بر این اساس واژه میم ابداع، و نظریه میمتیک بنا نهاده شد. کتابخانه ها و مراکز اطلاعات در گسترش و انتقال میم ها، چه در بعد آموزش و یادگیری و یا در روند انتقال دانش، نقش بسزایی دارند. این امر بخصوص با ایجاد منابع اطلاعاتی در محیط های مجازی و اینترنت پررنگ تر شده است.

۶۹.

بررسی وضعیت انتشار داستان های بازنویسی شده از شاهنامه و مثنوی برای کودکان و نوجوانان از سال 1369 تا 1389(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم مقدم زهرا اباذری هاجر زارعی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۱۹ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۷۴)

کلید واژه ها: مثنوی مولوی متون کهن ادبیات کودکان و نوجوانان بازنویسی شاهنامه فردوسی کودکان و نوجوان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 341 تعداد دانلود : 528

هدف: هدف اصلی این پژوهش تعیین وضعیت انتشار داستان های بازنویسی شده از شاهنامه و مثنوی برای کودکان و نوجوانان از سال 1369 تا 1389 در ایران به منظور شناسایی کاستی های موجود در این زمینه است. روش: پژوهش حاضر توصیفی است و به روش کتابخانه ای انجام گرفته است. در این پژوهش برای گردآوری داده ها از سیاهه وارسی استفاده شده است. نمونه آماری شامل 63 داستان مثنوی و 171 داستان شاهنامه است که با استفاده از نمونه گیری از بین 594 عنوان کتاب انتخاب شده است. یافته ها: بررسی سال انتشار آثار بازنویسی شده نشان داد که با گذر سال ها بر تعداد داستان های بازنویسی افزوده شده است. بیشترین شمارگان داستان های شاهنامه و مثنوی بین 3000 تا 5000 بوده است. 2/84 درصد کتاب ها در تهران و 8/15 درصد در شهرستان ها و 84 درصد کتاب ها تنها یک بار چاپ شده اند. 4/65 درصد کل کتاب ها دارای تصاویر رنگی هستند. 8/43 درصد از کتاب ها تا 20 صفحه و 6/8 درصد از کتاب ها نیز بیش از 150 صفحه دارند. تنها 18 کتاب شاهنامه و 6 کتاب مثنوی دارای ویراستار هستند. برای گروه سنی «الف» هیچ کتابی از شاهنامه به چاپ نرسیده است و تنها 1 کتاب از مثنوی برای این گروه سنی چاپ شده است. 145 داستان شاهنامه و 44 داستان مثنوی به شیوه بازنویسی ساده و 26 داستان شاهنامه و 19 داستان مثنوی به شیوه خلاق نوشته شده است. بیشتر داستان های بازنویسی شده شاهنامه از بخش پهلوانی و بیشتر داستان های بازنویسی شده مثنوی از دفتر اول و سوم گرفته شده است. اصالت/ارزش: از آن جایی که در سال های اخیر بازنویسی از متون کهن برای کودکان و نوجوانان از نظر کمی رشد قابل ملاحظه ای داشته است؛ لازم است تا ارزیابی های دقیق تری بر این نوع متون صورت گیرد. به نظر می رسد در این زمینه پژوهش های چشمگیری صورت نگرفته است. پژوهش حاضر بر آن است تا با بررسی وضعیت انتشار این نوع آثار، کاستی ها را شناسایی نماید و پیشنهادهایی به مسؤلان و نویسندگان ادبیات کودک ارائه دهد.

۷۰.

تحقیقات تحلیل محتوا در ادبیات کودکان و نوجوانان ایران از سال 1353-1390(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی محمدی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۱۹ بهار ۱۳۹۲ شماره ۷۲

کلید واژه ها: ادبیات کودکان و نوجوانان ایران تحقیقات تحلیل محتوا داستان های کودکان و نوجوانان شعر کودکان و نوجوانان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری ادبیات کودک و نوجوان

تعداد بازدید : 165 تعداد دانلود : 203

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی سیر مطالعات تحقیقات تحلیل محتوا در ادبیات کودکان و نوجوانان ایران و مشخص کردن زمینه های تکراری و خلاءهای موجود برای محققان در پژوهش های آتی و هدایت پایان نامه های دانشجویی است. روش: پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای انجام گرفته است. جامعه پژوهش را 42 تحقیق صورت گرفته با استفاده از روش تحلیل محتوا تشکیل می دهند که 11 عنوان آن به صورت مقاله در مجلات تخصصی منتشر شده و 31 عنوان در قالب پایان نامه نوشته شده اند. یافته ها: پژوهش های شناسایی شده در سه گروه تحقیقات تحلیل محتوای داستان های تألیفی، تحقیقات تحلیل محتوای داستان های ترجمه ای و تحقیقات تحلیل محتوای اشعار دسته بندی شدند. 34 اثر در خصوص تحلیل محتوای داستان های تألیفی، 4 اثر در خصوص تحلیل محتوای داستان های ترجمه ای و 4 عنوان در خصوص تحلیل محتوای اشعار صورت گرفته که 24 مورد از آنها به بررسی یک موضوع خاص در داستان ها پرداخته اند. اصالت/ارزش: تحقیقات تحلیل محتوا آیینه تمام نمایی از فعالیت های علمی هر حوزه می باشد که پژوهش های صورت گرفته را معرفی کرده و خلاءهای موجود را نشان می دهد. بررسی جایگاه رشته های مختلف دانشگاهی و نوع دانشگاه ها اعم از دانشگاه های دولتی و آزاد در انجام پژوهش های تحلیل محتوا در حوزه ادبیات کودکان و نوجوانان، معرفی افراد تأثیرگذار در هدایت پایان نامه های تحصیلی، بررسی چالش های موجود و ارائه راهکارهای متناسب از ویژگی های برجسته پژوهش حاضر هستند که برای اولین بار با رویکرد متن پژوهی در این حوزه نوشته شده است.

۷۱.

فیلدهای رابطه ای و میزان کاربرد آن ها در پیشینه های کتابشناختی فارسی برای نمایش روابط میان آثار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی کوکبی فریده عصاره رقیه حجازی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۴ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۹۴

کلید واژه ها: نرم افزار رسا یونی مارک روابط کتابشناختی فیلد رابطه ای الگوی اف.آر.بی.آر.

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 990 تعداد دانلود : 226

هدف: وضعیت فیلدهای رابطه ای در نرم افزار رسا و میزان کاربرد آنها در پیشینه های کتابشناختی فارسی بررسی شده است.. روش/رویکرد پژوهش: پیمایشی با استفاده از سیاهه وارسی محقق ساخته. یافته ها: علاوه بر تفاوت میان تعریف فیلدهای رابطه ای یونی مارک و نرم افزار رسا، در 21 درصد موارد از فیلدهای رابطه ای مورد نیاز برای پیشینه ها استفاده شده است. نتیجه گیری: میزان کاربرد فیلدهای رابطه ای در پیشینه های کتابشناختی فارسی پایین است. کاربرد مناسب فیلدهای رابطه ای یونی مارک، هم از نظر تعریف آنها در نرم افزار و هم استفاده برای نمایش روابط کتابشناختی، می تواند راهی برای برقراری پیوند میان پیشینه ها باشد.

۷۲.

مقایسه میزان اهمیت ملاک های رایج انتخاب کتاب کودک برای والدین و کودکان در شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن نوکاریزی مجید ضیغمی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۱۹ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۷۴)

کلید واژه ها: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کتاب کودک انتخاب کتاب کتابخانه عمومی کودکان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری ادبیات کودک و نوجوان

تعداد بازدید : 157 تعداد دانلود : 735

هدف: هدف پژوهش، مقایسه ی مقایسه اهمیت ملاک های رایج انتخاب کتاب کودک برای والدین و کودکان بوداست. روش: این پژوهش به روش ارزیابانه انجام گرفت. جامعه شامل دو جامعه گروه فرعی بود: نخست جامعه جامعه کودکان سنین 7 تا 12 سال شهر مشهد و عضو کتابخانه کتابخانه عمومی یا کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و جامعه جامعه دوم شامل والدین آن ها بود. از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات دو پرسشنامه بود. یافته ها: نتایج، مناسب ترین ملاک های والدین، کودکان و ملاک های رایج، هم چنین اهمیت مؤلفه های فرعی هر کدام از آن ها را مشخص کرد. والدین و کودکان هر کدام 9 مؤلفه را به عنوان مؤلفه های پیشنهادی خود معرفی کردند. بیش ترین همخوانی بین نظرات کودکان با ملاک های رایج شورای کتاب کودک، در ملاک کیفیت زبان و شیوه نگارش و بیش ترین همخوانی بین نظرات والدین با ملاک های رایج شورای کتاب کودک، در ملاک کیفیت تصویر بود. کم ترین همخوانی نظرات والدین و کودکان با ملاک های شورای کتاب کودک در کیفیت ارائه مشخص شدبود. در اولویت بندی ملاک های اصلی انتخاب کتاب، کودکان همانند والدین، کیفیت محتوا را اولویت اول، و کیفیت ارائه را اولویت آخر خود انتخاب کردند. هم چنین، در انتخاب کتاب کودک تفاوت معناداری بین وزن ملاک های والدین و کودکان در انتخاب کتاب کودک وجود داشت. و با این حال، بین وزن ملاک هایی کودکان دختر و پسر، و نیز بین وزن ملاک های پدرها و مادرها در انتخاب کتاب کودک تفاوت معناداری وجود نداشت. اصالت/ارزش: اهمیت این پژوهش در آشکار کردن مناسب ترین ملاک های کودکان و والدین در انتخاب کتاب کودک است. چرا که ممکن است اساس تصمیم گیری والدین و کودکان برای انتخاب کتاب کودک، ملاک های آن ها باشد.

۷۳.

مطالعه الگوهای جمعیت شناختی و رفتاری خوانندگان برای اشاعه گزینشی اخبار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی کاظمی محمد توکلی زاده راوری مهدی تویسرکانی راوری

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (پیام کتابخانه سابق) سال هجدهم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۷۱

کلید واژه ها: نظر مدیریت رابطه با مشتری علائق خبری مخاطبان خبر اشاعه گزینشی اطلاعات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 92 تعداد دانلود : 406

هدف: هدف این تحقیق نشان دادن الگوهایی برای شناسایی علایق خبری خوانندگان از طریق وب⁮کاوی نظرات آنان به منظور اشاعه گزینشی اخبار است. روش: داده⁮های این پژوهش، تعداد 840 خبر از وبگاه خبری یاهو است که از تاریخ 1/3/2011 تا 10/5/2011 منتشر شده و منبع آنها آسوشیتدپرس است. این اخبار با فن خوشه⁮بندی موضوعی دسته⁮بندی، و به صورت نظری تحلیل شدند. یافته⁮ها: بر اساس نتایج، 18 درصد از اخبار بیش از مقدار متوسط مورد توجه قرار می⁮گیرند، بنابراین، طبق توزیع 20 به 80 می توان امید داشت که 80 درصد از مراجعه⁮کنندگان به خبرهای برجسته علاقه نشان دهند. یافته دیگر نشان داد که میزان توجه به موضوعات خبری بین جنس مذکر و مؤنث تفاوت وجود دارد. بنابراین باید در تعیین خبرهای برجسته، بین مخاطبان خبری مؤنث و مذکر تفاوت قائل شد. محل زندگی تقریباً 70 درصد از نظردهندگان، ایالات متحده آمریکا بود. بنابراین، احتمالاً وبگاه⁮های غیر انگلیسی زبان، درصد بسیار بالاتری از مخاطبانشان از یک ملیت خواهند بود و همگنی بیشتری خواهند داشت. طبق یافته دیگر، 21 درصد از نظردهندگان فعال بودند. این موضوع نیز با الگوی 20 به 80 نزدیک است. بر اساس دست⁮آورد دیگر تحقیق، تعداد نظرات انتهایی خبرهای هم⁮خوشه تقریباً مساوی بود. با شناخت این⁮گونه خبرها می⁮توان سایر خبرهای هم⁮خوشه را به خواننده خبر اشاعه داد. یافته⁮های این تحقیق نشان می⁮دهد که الگوی فروش متقاطع برای اشاعه گزینشی اخبار قابل پیاده⁮سازی است زیرا برخی از خوشه⁮های موضوعی علاقه⁮مندان مشترکی دارند. اصالت/ارزش: نظرات ارائه شده ذیل هر خبر اینترنتی، منبع مهمی برای تصمیم⁮گیری و برنامه⁮ریزی جهت هدایت اخبار و اطلاعات به صورت گزینشی به سوی مخاطبان است. این تحقیق می⁮تواند الگوهای خوبی را از طریق تحلیل نظرات ذیل خبرها، جهت اشاعه گزینشی خبر و سایر محتواهایی از نوع خبر ارائه دهد.

۷۴.

مشارکت متولیان در حوزه ترویج علم و رضایتمندی از عملکرد آنها:دیدگاه صاحبنظران حقیقی و حقوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آزاده حیدری محمد حسن زاده

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۹۲)

کلید واژه ها: علم ایران رضایتمندی میزان مشارکت سازوکار ملی صاحبنظران متولیان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری ارتباطات علمی

تعداد بازدید : 96 تعداد دانلود : 457

هدف: تحلیل و بررسی میزان مشارکت متولیان در ترویج علم و رضایت مندی از عملکرد آنها از دید صاحبنظران حقیقی و حقوقی حوزه ترویج علم. روش/ رویکرد پژوهش: داده ها توسط تلفیقی از روش های اسنادی- کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته و روش نمونه گیری، هدفمند و گلوله برفی بوده است. جامعه پژوهش، شامل 30 نفر از صاحبنظران حقیقی و30 نفر از صاحبنظران حقوقیِ شاغل در نهادهای متولی ترویج علم در کشور است. یافته ها: از نظر «میزان مشارکت»، تنها «وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (دانشگاه ها)» و «وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» توانسته اند شاخص «متوسط به بالا» را از آنِ خود کنند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که میزان مشارکت متولیان در فرآیند ترویج علم در حد کمی است و همچنین نحوه عملکرد آنها نیز رضایت بخش نیست. به منظور تقویت فرآیند ترویج علم در کشور و موفقیت سازوکار ملی آن، میزان مشارکت متولیان ترویج علم باید افزایش یابد.

۷۵.

تحلیل محتوایی و پیوندی: مطالعه موردی وب سایت های آرشیوهای ملی جهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرامرز سهیلی لیلا خلیلی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات بهار ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۵)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا تحلیل پیوند میزان رؤیت آرشیو ملی وب سایت های آرشیو ملی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 472 تعداد دانلود : 568

پژوهش حاضر در نظر دارد ویژگی های محتوایی و پیوندهای وب سایت های آرشیو های ملی جهان را تحلیل کند. جامعه پ ژوهش، همه وب سایت های آرشیو های ملی جهان هستند که در یک دوره زمانی یک ماهه (مهر 1387) بازیابی شدند. پیوندهای مختلف وب سایت ها، با استفاده از روش تحلیل پیوند و راهنمای اینترنتی یاهو و ویژگی های محتوایی این وب سایت ها، با استفاده از روش تحلیل محتوایی استخراج شدند. نتایج نشان می دهد که وب سایت های آرشیوهای ملی استرالیا و اسپانیا و اسلوونی دارای بالاترین میزان رؤیت هستند. نتایج حاصل از تحلیل ویژگی های محتوایی این وب سایت ها نشان داد که ویژگی های «اخبار» و «جستجو» و «تماس با ما» با فراوانی 70 (287/5 درصد) دارای بالاترین فراوانی و وب سایت های آرشیوهای ملی آمریکا و انگلستان و اسکاتلند با تعداد 70، 66 و 55 ویژگی، به ترتیب دارای بالاترین فراوانی از نظر ویژگی های محتوایی بودند. همچنین، نتایج نشان داد که رابطه معنی داری بین میزان رؤیت وب سایت ها با زبان و سال تاسیس آنها در سطح 05/0= و بین تعداد ویژگی های محتوایی و میزان رؤیت این وب سایت ها در سطح 05/0= وجود دارد.

۷۶.

تحلیل استنادی و الگوی همکاری نویسندگان شش نشریه ایرانی انگلیسی زبان حوزه فنی و مهندسی نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) (ویژه نامه علم سنجی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا قانع فروغ رحیمی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶)

کلید واژه ها: ایران همکاری علمی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نشریات فنی و مهندسی نشریات ایرانی انگلیسی زبان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 238 تعداد دانلود : 474

پژوهش حاضر شش عنوان نشریه علمی پژوهشی انگلیسی زبان حوزه فنی و مهندسی را که در ایران به چاپ می رسند، مورد بررسی قرار داده است. الگوی مشارکت نویسندگان، ضریب مشارکت آنها (CC)، میزان همکاری نویسندگان ایرانی و خارجی، میزان منابع استناد شده در مقالات مورد بررسی، و نسبت ارجاع به مقاله در هر مجله مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی نشان داد که 4/75% از مقالات با همکاری نویسندگان ایرانی و 6/24% از مقالات با مشارکت نویسندگانی از 25 کشور دنیا انتشار یافته است. در تولید 367 مقاله مورد مطالعه، 1052 نویسنده مشارکت داشته اند که به طور میانگین برای هر مقاله، نزدیک به 3 نفر همکاری داشته اند. از این تعداد، 814 نویسنده ایرانی و 238 نویسنده خارجی بودند؛ بیشترین مشارکت مربوط به نویسندگان کشور هندوستان بود. در مورد پرکارترین مؤسسات و دانشگاه های داخل کشور در زمینه نشر مقالات حوزه فنی و مهندسی، نتایج نشان داد که دانشگاه علم و صنعت ایران در صدر دانشگاه ها و مؤسسات این حوزه قرار دارد. ضریب مشارکت نویسندگان حاکی از میل به مشارکت گروهی نویسندگان بود. در این میان، نشریه زیست فناوری ایران با ضریب مشارکت 668/0 در رتبه اول مجلات مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش می تواند برای هیات تحریریه نشریات جامعه تحقیق و سیاست گذاری آینده مفید باشد.

۷۷.

شناسایی و رتبه بندی معیارهای مؤثر بر مکانیابی کتابخانه های عمومی با استفاده از ANP فازی و TOPSIS فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جلال دهقانی سانیج حسن محمودی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره چهاردهم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)

کلید واژه ها: مکانیابی کتابخانه های عمومی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 164 تعداد دانلود : 956

این پژوهش با هدف شناسایی و رتبه بندی معیارهای مؤثر بر مکانیابی کتابخانه های عمومی انجام شده است. با بررسی متون و پژوهشهای مشابه، شش معیار اصلی و 24 معیار فرعی به دست آمد. این معیارها مطابق نظر استادان و متخصصان رشته های کتابداری و جغرافیای برنامه ریزی شهری و با استفاده از تکنیک TOPSIS فازی و ANP فازی رتبه بندی شد. پس از تجزیه و تحلیل داده ها، با توجه به وزن نهایی به دست آمده برای هر یک از معیارهای اصلی و فرعی، معیارهای اصلی سازگاری، مرکزیت، اندازه و فضای مکان، عوامل و ویژگیهای بومی، جغرافیای طبیعی منطقه و جهتیابی مکان کتابخانه، به ترتیب در رتبه های اول تا ششم قرار گرفتند. نتایج این پژوهش میتواند در مکانیابی کتابخانه های عمومی کشور به کار گرفته شود و راهگشای پژوهشهای آتی باشد

۷۸.

ارزیابی و رتبه بندی وبلاگ های کتابداری ایران (ویژه نامه علم سنجی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم پاکدامن نایینی منصوره باقری امیر غایبی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶)

کلید واژه ها: ایران ارزیابی وب سنجی کتابداری معیارها وبلاگ ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 830 تعداد دانلود : 635

پژوهش کاربردی حاضر با هدف یافتن معیارهای ارزیابی وبلاگ های کتابداری و اطلاع رسانی ایران با استفاده از روش پیمایشی- تحلیلی و در برخی مراحل با روش وب سنجی، به ارزیابی 107 وبلاگی که حداقل یک پست طی 6 ماه آغاز سال داشته اند ، پرداخته است. این وبلاگ ها از مجموع 222 وبلاگ ثبت شده تا تاریخ 26 خرداد 1389 در راهنمای وبلاگ های ایران، انتخاب شده است. در این پژوهش براساس استفاده از متون مرتبط با حوزه وبلاگ، نظر کارشناسان و معیارهای ارزیابی وب سایت ها، سیاهه ای تدوین شد که پس از مراحل استانداردسازی، جهت ارزیابی وبلاگ های جامعه مورد مطالعه به کار گرفته شد. در نهایت، یک سیاهه وارسی مشتمل بر 23 معیار جهت ارزیابی وبلاگ ها تهیه شد. در پایان، پیشنهاد می شود از سیاهه استاندارد شده پژوهش برای داوری در جشنواره های انتخاب وبلاگ های برتر استفاده شود.

۷۹.

بررسی انتشارات علمی کشورهای خاورمیانه در نمایه استنادی علوم اجتماعی طی 30 سال اخیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرشته دیده گاه آرزو دیده گاه

منبع: علوم و فناوری اطلاعات بهار ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۵)

کلید واژه ها: علم سنجی انتشارات علمی کشورهای خاورمیانه نمایه استنادی علوم اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 367 تعداد دانلود : 928

پژوهش حاضر با هدف تعیین وضعیت علمی کشورهای منطقه خاورمیانه در حوزه های علوم اجتماعی انجام گرفته است. جامعه پژوهش را تولیدات علمی کشورهای منطقه در نمایه استنادی علوم اجتماعی پایگاه وب آوساینس، طی سال های 1980 تا 2009 تشکیل می دهد. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از این امر است که این کشورها سهم بسیار اندکی از تولیدات علمی جهان را در این نمایه نامه استنادی به خود اختصاص داده اند. کشورهای ترکیه و ایران و مصر، به ترتیب جایگاه های اول تا سوم تولید علم را در این نمایه استنادی به دست آورده اند. از نظر نرخ رشد سالانه، کشور امارات متحده عربی با نرخ رشد 4/16 درصدی، بیشترین میزان نرخ را طی سی سال داشته است و کشورهای ترکیه و ایران پس از آن در جایگاه های دوم و سوم در میان سایر کشورهای منطقه قرار دارند. این کشورها، در امر تولید علم، مشارکت وسیعی با سایر کشورهای جهان، به ویژه، کشورهای توسعه یافته غربی داشته اند. بیشتر تولیدات علمی آنها نیز در حوزه های روان شناسی، مدیریت، اقتصاد، و سلامت شغلی و محیطی منتشر شده است.

۸۰.

ارزیابی تطبیقی مدارک علمی نمایه شده دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه اسکوپوس در سال های 2007 و 2008(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: عبدالرضا نوروزی چاکلی جعفرقلی ملامحمدی

منبع: دانش شناسی سال چهارم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱۲

کلید واژه ها: دانشگاه آزاد اسلامی علم سنجی تولیدات علمی اسکوپوس

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 609 تعداد دانلود : 775

درخت حوزه‌های تخصصی