شناسایی سبک حاکمیت اسلامی پیامبر اکرم (ص)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۳۱ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴
11 - 40
حوزه های تخصصی:
حاکمیت پیامبر اکرم(ص) الگویی ارزشمند برای حکمرانی اسلامی در عصر حاضر محسوب می شود. این مقاله با هدف شناسایی سبک حاکمیت نبوی(ص) و الگوبرداری برای دستیابی به حکمرانی اسلامی، با روش تحلیل مضمون به بررسی بیانات و رفتار آن حضرت در دوران حکومت در مدینه پرداخته است. وفق یافته های مقاله، سبک حاکمیت نبوی(ص) معرف الگویی پنج وجهی شامل «پایه مناسبات»، «میزان همگرایی»، «واسطه مبادله»، «ابزارهای هماهنگی و رفع تعارض» و «فرهنگ غالب» در جامعه اسلامی است. یافته ها همچنین نشان می دهند که سبک حاکمیت پیامبر اکرم(ص) برپایه ویژگی هایی همچون اخوت و یگانگی بر مبنای اهتمام به امور مسلمین، تکریم برادران دینی و حفظ پیوند برادری؛ وابستگی متقابل ناشی از تأکید بر یگانگی امت اسلامی؛ انگیزه پاداش الهی از طریق ترغیب به اعمال صالح؛ حکمیت الهی با تأکید بر اطاعت از خدا و رسول؛ و فرهنگ همیاری و یاری رسانی بنا شده است. این ویژگی ها حاکی از آن است که سبک حاکمیت حضرت محمد(ص) را می توان با تشبیهی استعاری، سبک مبتنی بر «نظام خانواده» دانست. این الگو می تواند راهنمای مناسبی برای طراحی حکمرانی اسلامی در عصر حاضر باشد.