درخت حوزه‌های تخصصی

با پیشرفت علوم نوین و رقابتی تر شدن محیط در عرصه دستاوردهای فناوری، مدیریت دانش به عنوان یکی از مهم ترین مزیت های رقابتی پایدار سازمان های درگیر تکنولوژی محسوب می شود. این امر در سازمان های با تکنولوژی های پیشرفته، به خصوص سازمان های فعال در حوزه فناوری اطلاعات، به دلیل ماهیت آن ها، نمود بیشتری پیدا می نماید و از این جهت موضوع مدیریت دانش، در حال حاضر به یکی از مهم ترین اولویت های این قبیل سازمان ها تبدیل شده است که در صورت عدم شناسایی، به کارگیری، ثبت، ذخیره و خلق دانش، سازمان ناچار به پرداخت هزینه های هنگفتی در ازای احیای مجدد آن خواهد شد. هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل جامعی در پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فناوری اطلاعات می باشد. بنابراین، مؤلفه های مدل پیشنهادی پژوهش با مطالعه مقالات و پژوهش های مشابه صورت گرفته در حوزه مدیریت دانش و فناوری اطلاعات و نیز با نظرسنجی از خبرگان این حوزه شناسایی گردیدند و بدین جهت پرسش نامه ای در دو بخش طراحی گردید و در اختیار خبرگان سازمان های مورد بررسی قرار گرفت. داده های پژوهش از طریق آزمون T تک نمونه ای (T Test) و آزمون دو جمله ای (Binomial) تحلیل شدند. همچنین، به دلیل محدودیت هایی که طیف لیکرت در ارائه پاسخ های دقیق ایجاد می نماید، از رویکرد فازی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهند که مراحل مدل پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فناوری اطلاعات به ترتیب اهمیت شامل ارزیابی دانش، ارتقاء دانش، برنامه ریزی دانشی، فرهنگ دانش محور، استراتژی های مدیریت دانش، فرایندهای مدیریت دانش، زیرساخت های مناسب دانش، سازمان دانش محور و نمایش دانش می باشند، و نیز اقداماتی در هر یک از این مراحل وجود دارند که در پیاده سازی موفق این مراحل نقش مؤثری ایفا می نمایند.

هدف پژوهش حاضر تعیین میزان رضایت مراجعان از خدمات کتابخانة مرکزی آستان قدس رضوی است و در آن به میزان رضایت از خدمات کتابخانه ای، تأمین نیازهای اطلاعاتی، رفتار کتابداران، و منابع کتابخانه پرداخته شده است. جامعة آماری این پژوهش، کلیة مراجعان به کتابخانه اعم از عضو و غیر عضو، فارغ از محدودیت جنس، وضعیت اقتصادی و فرهنگی میباشد.نوع پژوهش توصیفی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بوده. یافته های پژوهش نشان داد که مراجعان رضایت کلی خود را از خدمات کتابخانه ابراز داشته اند. در پایان پیشنهادهایی با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش در زمینه های تحقیقی و اجرایی ارائه شده است.

سنجش اثربخشی تولیدات و خدمات، همواره یکی از مؤثّرترین روشهای شناسایی میزان موفقیت هر سازمان در دستیابی به هدفها و مأموریتهای خود به شمار میرود. نتایج تازه ترین تحقیقات نشان میدهد استفاده از «روش مبتنی بر نظرسنجی از گروه های ذینفع» که به «روش مبتنی بر شاخصهای اساسی» نیز شهرت دارد، به دلیل این که چند گروه را مورد توجه قرار میدهد، مؤثّرترین روش سنجش اثربخشی خدمات هر سازمان و بخصوص سازمانهای غیرانتفاعی به شمار میرود. از این رو، در پژوهش حاضر با همین رویکرد به سنجش اثربخشی تولیدات و خدمات چند مورد از مهم ترین مراکز ملّی اطلاعات علمی پرداخته میشود که برای اجرای آن از روش «تحقیق موردی» و از نوع «چندموردی» استفاده شده است. در راستای اجرای تحقیق «چندموردی» حاضر، از روشهای «پیمایشی»، «تاریخی» و «کتابخانه ای» نیز استفاده شده است. با توجه به اینکه در «تحقیقات چندموردی»، امکان استفادة همزمان از اطلاعات کمّی و کیفی وجود دارد، در تحقیق حاضر نیز هر دو نوع اطلاعات مذکور مورد استفاده قرار گرفت. از طرفی، برای تجزیه و تحلیل و تطبیق یافته ها، از «روش تطبیقی» استفاده شد. نتایج هر دو نوع یافته های کیفی و کمّی تحقیق نشان میدهد که در بین مراکز ملّی اطلاعات علمی مورد مطالعه، تولیدات و خدمات «کتابخانة منطقه ای علوم و تکنولوژی شیراز» بیشترین اثربخشی و تولیدات و خدمات «پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران» کمترین اثربخشی را داشته اند

مدیریت برخی تغییراتی را که با ورود فن آوری به کتابخانه ها به وقوع میپیوندند، مانند دستیابی به مجموعه ها: ایجاد تغییر در فهرست ها، چگونگی استفاده از کتابخانه، تغییر در نوع مهارت های فنی کتابداران، تغییر شیوه های مدیریت، و ساختار سازمانی کتابخانه ها در نظر میگیرد، در حالیکه هدف اصلی از ورود هرگونه فن آوری به سازمان ها افزایش تواناییها و کاهش محدودیت هاست، مدیران کتابخانه ها از فن آوری نوین انتظار دارند که ضمن تحقق رشد و ایجاد هماهنگی میان نیازهای جاری و آینده، هزینه ها را نیز کاهش دهد، همچنین مدیران واقفند که همه تغییرات ساختاری کتابخانه ها در حالی شکل میگیرد که منابع انسانی هر کتابخانه ارزشمندترین دارایی آن است و دستیابی به اهداف سازمانی توسط آنها محقق میشود، بنابراین، مواجهه با مقاومت های فردی و سازمانی در مقابل این تغییرات از مهم ترین دغدغه های این مدیران است، این مقاله سعی دارد ضمن برشمردن تغییرات ناشی از فن آوری و شناسایی و تحلیل آثار این تغییرات بر کارکنان کتابخانه و مقاومت های احتمالی آنان را بیان کرده و وظایف مدیران کتابخانه ها را در این زمنیه یادآور شود،

هدف: استناد غیر رسمی درج اطلاعات کتاب شناختی (عنوان یا نشانی اینترنتی) منابع استناد شده در منابع اطلاعاتی است که به منظور ارتباطات علمی غیر رسمی ایجاد شده است که، همواره مورد مسامحه پایگاه های استنادی سنتی هستند. این پژوهش جهت پاسخ به این سوال که آیا این استنادها در محیط وب قابل ردگیری هستند، انجام شده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان استنادهای رسمی و غیررسمی در موتور کاوش گوگل است. روش پژوهش: روش به کار رفته وب سنجی است . جامعه پژوهش ۱۳۴۴ مقاله پژوهشی از ۹۸ مجله دسترسی آزاد است. برای استخراج استناد وبی از موتور کاوش گوگل، از روش"" Web/URL citation extraction"" استفاده شده است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که ده درصد از استنادهای وبی موتور کاوش گوگل مربوط به استنادهای رسمی و غیررسمی است. بالاترین میزان استناد رسمی در موتور کاوش گوگل با ۱۹/۲۷ درصد به رشته کتابداری و اطلاع رسانی و پایین ترین میزان استناد رسمی با ۱/۵۴ درصد به رشته مهندسی شهری اختصاص دارد. بالاترین درصد استنادهای غیررسمی با ۳/۵۷ درصد به رشته جامعه شناسی و پایین ترین درصد استنادهای غیر رسمی با ۰/۳۹ درصد به رشته مهندسی شهری اختصاص دارد. نتیجه گیری: با توجه به رقم ده درصدی استنادهای رسمی و غیررسمی در موتور کاوش گوگل و کاهش این میزان نسبت به پژوهش های پیشین به نظر می رسد که برای ردگیری استنادها توسط این موتور کاوش باید با احتیاط بیشتری برخورد کرد. .

هدف: این پژوهش با هدف بررسی وضعیت روند انتشار آثار حوزه مطالعه، وضعیت اقشار اجتماعی و جنبه های مورد توجه پژوهشگران در زمینه مطالعه صورت گرفته است. همچنین به شناخت عوامل بازدارنده و کاهنده امر مطالعه، شناخت عوامل مشوق و تسهیل کننده امر مطالعه و شناخت راهکارهای ترویج و توسعه امر مطالعه از دیدگاه آثار مؤلفان جامعه مورد بررسی پرداخته است. روش: این مقاله به بررسی 95 منبع (اثر شامل مقاله های علمی و پایان نامه ها و طرح های پژوهشی) در حوزه مطالعه در طول چهار دهه از 1350 تا 1390با روش تحلیل متون و مطالعه کتابخانه ای پرداخته است. اطلاعات این پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، گردآوری شده است. یافته ها: مروری بر نوشتار تحقیق در چهار دهه در ایران نشان داد بیشتر مطالعات در باره وضعیت مطالعه دانش آموزان و جامعه انجام شده است و کمتر در مورد وضعیت مطالعه سایر اقشار اجتماعی تحقیق صورت گرفته است. علاوه بر آن بیشتر پژوهش ها به بررسی وضعیت مطالعه منابع غیردرسی دانش آموزان، بررسی فرهنگ و عادت مطالعه و راه های ترویج آن در جامعه پرداخته شده است. همچنین پژوهشگران بیشترین عوامل بازدارنده مطالعه را ناشی از نبود فرهنگ مطالعه در خانواده و نظام آموزش و پرورش می دانند.

این مقاله با نگاهی درون رشته ای به بررسی رفتار اطلاع جویی دانشمندان زیرشاخه های مختلف فیزیک و نجوم می پردازد و تاثیر دو عامل ماهیت میان رشته ای حوزه ی پژوهشی و پراکندگی متون را بر رفتار اطلاع جویی آنان بررسی می کند. روش پژوهش عبارت است از پیمایش 114 دانشجوی دکترا و عضو هیئت علمی در رشته فیزیک و نجوم در کالج دانشگاهی لندن که در سال 2006 انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که حوزه هایی که بیشتر ماهیت میان رشته ای دارند و یا پراکندگی متون آنان بیشتر است اغلب از روش جستجوی عمومی برای یافتن اطلاعات بهره می برند. این مطالعه نشان داد که استفاده از متون سایر حوزه ها صرفاً به معنی پراکندگی متون نیست. مطالعه همچنین تفاوتهای درون رشته ای را در رفتار اطلاعاتی منجمان و فیزیکدانان آشکار کرد و نشان داد که در مطالعات رفتار اطلاعاتی برای پرهیز از خطر تعمیم نادرست یافته ها بهتر است که جامعه پژوهش به یک حوزه تخصصی خاص محدود شود.

هدف از نگارش این مقاله بررسی تأثیر نمایه سازی مفهوم-محور بر بهینه سازی بازیابی تصاویر با استفاده از عملگر سایت است. با توجه به اهمیت روزافزون تصاویر در دنیای کنونی؛ این مقاله پیرامون ویژگی های مورد توجه عملگر سایت در بازیابی تصاویر بحث می کند. پژوهش حاضر از نوع پژوهش کاربردی است و بر میزان بازیابی تصاویر در عملگر سایت تمرکز دارد. روش پژوهش مورد استفاده در آن از نوع پژوهش مبتنی بر فناوری و نیمه تجربی است. تعداد تصاویر بازیابی شده براساس عملگر سایت (site:) 151 تصویر از کل تصاویر مجموعه که تعداد 900 تصویر با 9 پیوند (صفحه) بوده است است. آماره خی دو جهت بررسی تفاوت فراوانی تعداد تصاویر بازیابی شده بر اساس کدهای مختلف معنی دار بوده است و نشان می دهد که تعداد تصاویر بازیابی شده در کدهای مختلف، متفاوت بوده است. تخصیص عنوان و شرح حاشیه تصویر به زبان فارسی به ترتیب باعت افزایش رتبه و تعداد بازیابی تصاویر در مرحله بازیابی از طریق عملگر فوق می شود. آزمون کروسکال والیس برای تفاوت میانگین رتبه های بازیابی تصاویر در 9 گروه معنی داری است و از این رو میانگین رتبه بازیابی تصاویر در گروه های نه گانه متفاوت است. بنابراین، توجه به برخی متغیرها، بر بهبود سازماندهی تصاویر یک وبگاه تاثیر دارد و لازم است نمایه سازان و مدیران وبگاه ها در استفاده از تصاویر آن ها را مد نظر قرار دهند. این مقاله با تاکید بر نمایه سازی مفهوم-محور تصاویر، ویژگی ها و محدودیت های نمایه سازی تصاویر از طریق عملگر سایت را مورد بررسی قرار داده است.