درخت حوزه‌های تخصصی

علم اطلاعات و دانش‌شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
صنعت و تجارت کتاب علوم اطلاع رسانی علوم کتابداری کتاب کتابخانه ها کتابخانه ها(به طور عام) کتابخانه های الکترونیکی مراکز اطلاع رسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶٬۱۸۱ تا ۶٬۲۰۰ مورد از کل ۷٬۲۷۳ مورد.
۶۱۸۱.

تحلیل کمّی و انتقادی پژوهش های حوزه کتابخانه های دیجیتالی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۵ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۲) 921-952

کلید واژه ها: کتابخانه های دیجیتال مقالات پایان نامه ها تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۱۸۰
پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کمّی و انتقادی پژوهش های انجام شده حوزه کتابخانه های دیجیتال پژوهشگران ایرانی از منظر روش تحقیق، جامعه پژوهش، موضوعات، نویسندگان و وابستگی سازمانی آن ها و نتایج حاصل از پژوهش های پیشین انجام شد. روش پژوهش تحلیل محتوای کمّی است و برای این منظور اطلاعات نویسندگان، عنوان، چکیده، کلیدواژه های مقالات و پایان نامه های مربوط به این حوزه مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل 209 برونداد پژوهشی ایران (138 مقاله و 71 پایان نامه) در حوزه کتابخانه های دیجیتالی است که مبتنی بر ملاک اعتبار درون سنجی تمامی آن برگزیده شدند . از نظر محل انتشار و انجام پژوهش، در مقالات پژوهشی، مجله علمی پژوهشی«پردازش و مدیریت اطلاعات» (13)؛ در مقالات ترویجی، مجله کتاب ماه کلیات (12)؛ و در پایان نامه های تحصیلی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران- واحد شمال (12)، بیشترین فراوانی را به دست آوردند. از نظر موضوعات به کار رفته، نتایج نشان داد موضوعات « ارزیابی کتابخانه های دیجیتال»، « مفاهیم کتابخانه های دیجیتال، مجازی و الکترونیک »، « امکان سنجی ایجاد کتابخانه دیجیتال و « محیط رابط کاربر کتابخانه های دیجیتال » بیشترین فراوانی را کسب کردند. نتایج تحلیل محتوا گویای آن است که موضوع کتابخانه های دیجیتال در پژوهش های پیشین در سال های اخیر فرایند رو به رشدی داشته و موضوعات جدیدی از جمله وب معنایی، هستی نگاشت، یکپارچه سازی و سازماندهی معنایی در این حوزه توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. همچنین، بررسی پژوهش ها نشان داد که اولاً بخش عمده تحقیقات درصدد معرفی و ترویج مفهومی و مصداقی کتابخانه دیجیتالی بودند، یعنی دانشی که عمده آن به زبان انگلیسی موجود است؛ ثانیاً، موضوع بخش زیادی از تحقیقات تکراری است؛ ثالثاً، پژوهشی که از نظر مفهومی و یا خلق فناوری به توسعه حوزه کتابخانه دیجیتالی بپردازد، یافت نشد. اضافه بر این، نتایج تحقیق برخی کژی های روش شناسی تحقیقات پیشین را نشان داد که نمونه بارز آن، ذکر روش های تحقیقی است که کاملاً قابل تأمل می باشند. در مجموع، بررسی موضوعات مورد مطالعه و سیر زمانی انجام آن ها در حوزه نظری و کاربردی کتابخانه های دیجیتال در ایران، منجر به شناسایی خلأهای پژوهشی مربوط به این حوزه شد. لذا به پژوهشگران پیشنهاد می شود به سایر جنبه های کتابخانه های دیجیتال که مورد بررسی قرار نگرفته اند و یا مطالعات کمتری به آن اختصاص داده شده، بپردازند.
۶۱۸۲.

بررسی تاثیر اجرای طرح "کتاب من" بر میزان مراجعه پسندی اعضای کتابخانه های عمومی منتخب شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفدهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۶۵) 163 - 182

کلید واژه ها: طرح «کتاب من» مراجعه پسندی کتابخانه های عمومی نهاد کتابخانه های عمومی مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۱۴۸
هدف : این پژوهش به منظور بررسی مراجعه پسندی کتابخانه ها در پی اجرای طرح «کتاب من» در کتابخانه های عمومی شهر مشهد انجام شده است. روش پژوهش : پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش تمامی کتابداران شاغل و استفاده کنندگان از طرح «کتاب من» در 8 کتابخانه منتخب بود که با روش نمونه گیری طبقه ای و بر مبنای جدول مورگان و کرجسی، تعداد 361 مراجعه کننده و 26 کتابدار، به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. یافته های پژوهش : یافته های پژوهش نشان داد هم کتابداران و هم مراجعه کنندگان درباره مراجعه پسندتر شدن مجموعه، نظر مثبتی داشتند. نتیجه گیری: از یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که اجرای طرح «کتاب من» در دراز مدت؛ در عین حال که موجب سازگاری بیشتر مجموعه با نیازهای کاربران خواهد بود، از لحاظ تناسب موضوعی مجموعه با سیاستهای کتابخانه های عمومی نیز سازگاری بیشتری به وجود خواهد آمد.
۶۱۸۳.

بررسی عملکرد مرور دانشجویان در محیط وب برحسب تجربه و سطح کامل بودن مدل ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیستم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۸۰) 80 - 105

کلید واژه ها: مدل ذهنی سطح کامل بودن مدل ذهنی تجربه جستجوی مروری وب سایت فروش کالا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۳۹۹
هدف : هدف پژوهش حاضر، شناخت نقش مدل های ذهنی دانشجویان کارشناسی دانشگاه شیراز در فرایند مرور در وب سایت های فروش کالا با توجه به میزان تجربه آنهاست. روش شناسی: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی است. نمونه مورد مطالعه شامل 90 دانشجوی داوطلب دانشگاه شیراز است. ابزار گردآوری داده ها شامل یک پرسش نامه محقق ساخته برای تعیین میزان تجربه و سطح کامل بودن مدل ذهنی کاربران و ضبط و مشاهده فایل های ثبت رخداد به منظور استخراج عملکرد مرور(میزان موفقیت و زمان) بود. یافته ها : یافته ها نشان داد بین کاربران با سطوح متفاوت کامل بودن مدل ذهنی از حیث میزان موفقیت در مرور، تفاوت معناداری وجود دارد. کاربرانی که مدل ذهنی کامل تری دارند بیشترین موفقیت و کاربران با مدل ذهنی ناقص، کمترین میزان موفقیت را دارند. از سوی دیگر، بین گروه های باتجربه و بی تجربه از نظر عملکرد مرور تفاوت وجود دارد، به طوری که کاربران باتجربه نسبت به کاربران بی تجربه در مدت زمان کمتری به موفقیت بیشتر در مرور دست می یابند. در گروه بندی افراد از نظر تلفیق تجربه و مدل ذهنی، نتایج نشان داد کاربران باتجربه با مدل ذهنی کامل، بیشترین و کاربران مبتدی با مدل ذهنی ناقص، کمترین موفقیت را در مرور دارند. ارزش/ اصالت : با وجود اهمیت شناخت وضعیت و سطح کامل بودن مدل ذهنی کاربران از قابلیت ها و ویژگی های  مرور، این مسئله کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
۶۱۸۴.

شناسایی قابلیت های سیستم های خبره و چت بات ها در کتابخانه ها: مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۰) ۱۱۸۲-۱۱۵۳

کلید واژه ها: هوش مصنوعی پردازش زبان طبیعی سیستم های هوشمند سیستم خبره چت بات کتابخانه کتابخانه هوشمند خدمات فنی خدمات عمومی خدمات مدیریتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۲۴۲
هدف: همواره در سطح جهان، بر تعداد کتابخانه هایی که برای ارائه خدمات مختلف از رایانه و نرم افزارهای هوشمند استفاده می کنند، افزوده می شود و کتابداران و اطلاع رسانان نیز کوشیده اند که با به کارگیری فناوری های هوش مصنوعی مانند سیستم های خبره، چت بات ها و دیگر سرویس های هوشمند به بهبود و ارتقا کیفیت و کمیت خدمات بپردازند. لذا پژوهش حاضر با هدف معرفی قابلیت های سیستم های خبره و چت بات ها، به تفیکیک خدمات مختلف کتابخانه ها انجام شده است. روش شناسی: این مطالعه به روش مرور نظام مند و با فرآیند هفت مرحله ای رایت و همکاران اجرا شده است. این مراحل در روش نظام مند عبارتند از: تعیین سوال پژوهش، تعیین قرارداد انجام کار، جستجوی متون، استخراج داده ها، ارزیابی کیفیت، تحلیل داده ها و ارائه نتایج و درنهایت تفسیر نتایج. کلیدواژه های این حوزه در هر سه پایگاه استنادی (خارجی) «وب آو ساینس»، «اسکوپوس» و «گوگل اسکالر» و در سه پایگاه اطلاعاتی داخلی «بانک اطلاعات نشریات کشور»، «پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی» و «مرجع دانش»، بدون در نظر گرفتن بازه زمانی، بررسی شد. در نهایت ۳۴ مقاله گزینش شد. یافته ها: مرور ۳۴ مطالعه مرتبط نشان داد که سیستم های خبره، در سه نوع خدمات فنی، عمومی و مدیریتی کتابخانه ها کاربرد دارند اما با توجه به ماهیت چت بات ها که در مکالمات و ارتباطات هوشمند از جنس تعاملات انسانی کاربرد دارند؛ مشخص شد که تاکنون پژوهش های گوناگون، کاربردهای این بات های مکالمه را تنها در بخش خدمات عمومی کتابخانه ها و به طور خاص تر در خدمات و مصاحبه مرجع شناسایی و معرفی کرده اند. نتیجه گیری: در پایان انتظار می رود که کتابداران ضمن آشنایی با قابلیت ها و کاربردهای سیستم های خبره و چت بات ها، از همان مراحل طراحی تا به کارگیری این نظام های هوشمند برای کتابخانه ها، مشارکت داشته باشند. همچنین پیشنهاد می شود که در مطالعات آینده نقش و کاربرد چت بات ها در خدمات فنی و مدیریتی کتابخانه ها بررسی شود تا در ادامه زمینه طراحی این سرویس های هوشمند برای تمامی خدمات کتابخانه فراهم شود.
۶۱۸۵.

بررسی دیدگاه های اعضای هیأت علمی و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و علوم وابسته به فناوری اطلاعات دانشگاه های اصفهان در مورد متغیرهایی درباره معماری اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۳ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۹۲) 615-638

کلید واژه ها: معماری اطلاعات معماری سازمانی اطلاعات سازماندهی اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۳۶۵
هدف از انجام این پژوهش شناسایی دیدگاه اعضای هیأت علمی و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و علوم وابسته به فناوری اطلاعات دانشگاه های اصفهان در مورد متغیرهایی درباره معماری اطلاعات است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش، که بر اساس سرشماری انجام گردید، کلیه اعضای هیأت علمی و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و علوم وابسته به فناوری اطلاعات دانشگاه های منتخب اصفهان که در سال 1394 مشغول به کار بوده اند، می باشد که جمعیت آنها بالغ بر 110 نفر بود. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته با مقیاس پنج درجه ای طیف لیکرت استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که دیدگاه اعضای هیأت علمی و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و علوم وابسته به فناوری اطلاعات دانشگاه های منتخب اصفهان در بیشتر موارد در متغیرهای مورد نظر پژوهش درباره معماری اطلاعات متفاوت است. تنها در ارتباط با تأثیر در بهینه سازی سرمایه گذاری سازمانی در فناوری اطلاعات نمی توان گفت که دیدگاه آنان متفاوت است. در نهایت نتیجه پژوهش نشان می دهد که معماری اطلاعات از دو رویکرد معماری اطلاعات سازمانی و معماری اطلاعات تجربه کاربر، مد نظر اعضا هیأت علمی و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و علوم وابسته به فناوری اطلاعات است. و بهترین پیشنهاد برای سازماندهی اطلاعات، با توجه به معماری اطلاعات، ایجاد سیاهه وارسی از سطح زیر ساخت تا سطح رابط کاربری می باشد.
۶۱۸۶.

مقایسه بین وضع موجود و مطلوب کاربرد فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرم افزارهای کتابخانه های دیجیتالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) 48 - 75

کلید واژه ها: معماری فناوری معنایی مدل سازی معادلات ساختاری بازیابی اطلاعات ابزارهای معنایی کتابخانه های دیجیتالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۲۴۹
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه بین وضع موجود و مطلوب به کارگیری فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایران انجام شد . روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و به صورت توصیفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 8 نرم افزار کتابخانه دیجیتالی سیمرغ، پیام مشرق، پارس آذرخش، پیام حنان، رسا، تبیان، سامان و پاسارگاد بود. ابزارگردآوری داده ها سیاهه وارسی است که در زمینه کاربرد فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرم افزارهای کتابخانه های دیجیتالی بر اساس نظر متخصصان و با روش دلفی در سه بخش معماری فناوری معنایی، ابزارهای فناوری معنایی، فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات مورد استفاده قرارگرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری واریانس محور، مدل سازی حداقل مربعات جزئی (PLS-SEM)، آزمون های کلموگروف اسمیرنوف و کروسکال والیس استفاده شد. یافته ها: بین وضع موجود شرکت های نرم افزاری کتابخانه های دیجیتالی ایران از نظر ساختار معماری فناوری معنایی، ابزارهای معنایی و فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات با وضع مطلوب به دست آمده در پژوهش اختلاف معنی داری وجود دارد. میانگین رتبه ها برابر با 5/14، 63/11و 5/29 است که بسیار بزرگ تر و بهتر از وضع موجود می باشد. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت فناوری های معنایی، کتابخانه های دیجیتالی ایران، از نظر کاربرد این فناوری ها در بازیابی اطلاعات، وضعیت مطلوبی ندارند و نیازمند لایه هایی فراتر از طراحی اولیه خود هستند و همچنین مستلزم بازنگری جدی و تلاش برای رسیدن به وضع مطلوب از سوی طراحان نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی هستند.
۶۱۸۷.

بررسی استنادی و محتوایی کتاب های تألیفی فارسی موجود در سرفصل جدید کارشناسی کتابداری و اطلاع رسانی (مصوب ۱۳۸۸) کشور برپایه استنادهای درون متنی آن کتاب ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا کتابداری و اطلاع رسانی تحلیل استنادی سرفصل کارشناسی استناد درون متنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۳۱۱
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اعتبار نویسندگان و منابع مورد استفاده به بررسی وضعیت استنادهای درون متنی در کتاب های تألیفی فارسی موجود در سرفصل جدید کتابداری و اطلاع رسانی پرداخته است. روش: روش مورد استفاده این پژوهش، روش تحلیل استنادی و محتوایی بوده است. بدین منظور از ۱۰۳ عنوان کتاب تألیفی موجود در منابع سرفصل مورد مطالعه، تعداد ۴۹۹۴ استناد درون متنی استخراج شد. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که ۷۲/۵۳ درصد استنادها را منابع خارجی و ۶۸/۳۸ درصد را منابع فارسی تشکیل داده است. از مجموع استنادها، کتاب ها (۵۳/۶۱ درصد)، بیش ترین تعداد استناد را به خود اختصاص داده اند، و سپس مجله ها(۸۲/۲۴ درصد) در رتبه دوم قرار گرفتند. از میان کتاب ها، کتاب های «اصطلاحنامه کتابداری و اطلاع رسانی» با ۸۰ و «Children’s Literature in the Elementary School» با ۴۶ مورد استناد، به ترتیب پربسامدترین کتاب های فارسی و انگلیسی، و نشریات «فصل نامه کتاب» و «Academy of Management Journal»، پربسامدترین نشریات فارسی و انگلیسی بوده اند. «پوری سلطانی» با ۱۰۷ استناد و «چارلز ساماران» با ۵۶ استناد نیز به عنوان پراستنادترین نویسندگان فارسی و انگلیسی تعیین شدند. علاوه براین، موضوع «رکوردهای کتاب شناختی» (۷۸/۷ درصد) بیش ترین میزان استفاده را در تدوین منابع مورد استناد داشته است.
۶۱۸۸.

موردپژوهی تاثیر ابعاد فرهنگ اطلاعاتی سازمانی بر گرایش به اشتراک دانش کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۹۳) 130 - 155

کلید واژه ها: فرهنگ اطلاعاتی سازمانی اشتراک دانش مدیریت اطلاعات ارزش ها و هنجارهای اطلاعاتی رفتارهای اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۳۰۵
هدف:هدف پژوهش تعیین تأثیر ابعاد فرهنگ اطلاعاتی سازمانی بر گرایش به اشتراک دانش کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز است. روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی است و به دنبال استفاده از اطلاعات واقعی و روش های مختلف آماری برای آزمون فرضیه ها، با روش پیمایشی تحلیل انجام شد. جامعه پژوهش کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز به تعداد 380 نفر بودند که با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان حجم نمونه به تعداد 181 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. داده های پژوهش با توزیع پرسشنامه محقق ساخته 55 پرسشی بر اساس مطالعه چو و دیگران (2006)، چو (2013) و هاوسمن، ویلیامز، هاردی و شوبرت، 2014 و ویک، ناگانو و پاپادیوک (2015) برای فرهنگ اطلاعاتی سازمانی و لی، لی و کانگ (2005) و همتی (1389) برای گرایش به اشتراک دانش بین اعضای نمونه، پس از تأیید روایی و پایایی (9/0=α) گردآوری شد. سپس داده ها وارد نرم افزار نسخه 21  SPSS شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که وضعیت دو بعد مدیریت اطلاعات و ارزش ها و هنجارهای اطلاعاتی کمتر از حد متوسط است و بر اساس طیف نانلی (سنجش مطلوبیت) وضعیت نامطلوبی دارد. این در حالی است که سایر ابعاد، بالاتر از حد متوسط و در سطح نسبتاً مطلوبی قرار داشتند. همچنین نتیجه آزمون فرضیه با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که فرهنگ اطلاعاتی سازمانی تأثیر مثبت و معنی داری (660 = r و 05/0 > P-Value) بر گرایش کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز به اشتراک دانش دارد. نتیجه گیری: فرهنگ اطلاعاتی سازمانی، انگاره ای حاکم بر فضای اطلاعاتی سازمان و دربرگیرنده ارز ش ها، هنجارها، نیازها و رفتارهای اطلاعاتی است که بر اساس یافته های پژوهش 2/43 درصد توانایی پیش بین گرایش کارکنان به اشتراک دانش را دارد.  
۶۱۸۹.

ارزیابی معماری وبگاه کتابک از منظر معماری اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۹۰) 86 - 116

کلید واژه ها: معماری اطلاعات ارزیابی وبگاه سازمان دهی برچسب زنی پیمایش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۴۱۴
هدف: هدف اصلی این پژوهش ارزیابی تطبیقی معماری وبگاه کتابک بر اساس مؤلفه های اصلی معماری اطلاعات است. روش پژوهش: از روش تحلیل محتوا و ارزیابی استفاده شد. شیوه تحلیل محتوا به منظور شناخت بافت، محتوا و کاربر  و روش ارزیابی مبتنی بر ابزار سیاهه وارسی برای تحلیل وضعیت معماری وبگاه کتابک به کار رفت. یافته ها: مأموریت وبگاه شامل 1) ترویج کتابخوانی میان کودکان و نوجوانان و 2) کمک به انتخاب مواد خواندنی مناسب. کاربران اصلی وبگاه پدران، مادران، مربیان، آموزگاران، کتابداران و هر کسی که به ترویج کتابخوانی علاقه مند باشد هستند. محتوای وبگاه در راستای تحقق مأموریت و اهداف وبگاه منتشر می شود. بر اساس تحلیل سیاهه های وارسی، امتیازهای به دست آمده برای هر یک از سیستم های سازمان دهی، برچسب زنی، پیمایش و جستجو به ترتیب 25، 32، 51 و 20 امتیاز بود. این امتیازها به ترتیب خیلی خوب، خوب، خیلی خوب، و ضعیف ارزیابی می شوند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، طرح سازمان دهی الفبایی وبگاه نیاز به گسترش دارد. طرح سازمان دهی جغرافیایی باید تغییرات اساسی پیدا کند. سیستم پیمایش اصلی وبگاه باید به سیستم پیمایش محلی مجهز شود. تعدادی از نقاط ضعف سیستم های پیمایش مختلف باید برطرف شود. سیستم جستجوی وبگاه ضعیف است. یکی از راهکارهای تقویت سیستم جستجو استفاده از پردازش زبان طبیعی در نمایه سازی است. همچنین اضافه کردن سیستم پیشنهاددهنده به سیستم جستجوی وبگاه از جمله روش هایی است که می توان با کمک آن عملکرد سیستم جستجو را بهبود بخشید.  
۶۱۹۰.

تحلیل کاربرد الگوی فراگفتمان هایلند در خلاصه سازی خودکار استناد مدار: پیشنهاد طرح حاشیه نویسی بافتارهای استنادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و دوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۸۷) 91 - 111

کلید واژه ها: فراگفتمان هایلند بافتارهای استنادی خلاصه سازی استنادمدار طرح حاشیه نویسی متون علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۳۵۹
هدف: هدف مقاله حاضر، تحلیل کاربرد الگوی فراگفتمان هایلند در خلاصه سازی خودکار استنادمدار متون علمی و پیشنهاد یک طرح حاشیه نویسی فراگفتمان مدار برای بافتارهای استنادی به منظور به کار گیری در خلاصه سازی استنادمدار می باشد. روش شناسی: روش شناسی این پژوهش از نوع کتابخانه ای است و پاسخ دهی به سؤالات پژوهش، از طریق مطالعه و تحلیل منابع مربوط به الگوی فراگفتمان هایلند، خلاصه سازی خودکار متون علمی، تحلیل بافتارهای استناد و طبقه بندی کارکردهای استناددهی انجام شده است. یافته ها: فراگفتمان تعاملی هایلند برای نشان دادن چشم انداز نویسنده نسبت به اطلاعات گزاره ای و خواننده به کار می رود، از ابزارهای زبانی مناسب ژانر نقد بهره می برد و برای تحلیل بافتارهای استنادی مناسب است. بنابراین، طرح حاشیه نویسی فراگفتمان مدار بافتارهای استنادی بر اساس تردیدنما، یقین نما، نگرش نما، خوداظهارها و دخیل سازها که از مؤلفه های اصلی فراگفتمان تعاملی - مشارکتی هایلند هستند، پیشنهاد شد. این طرح شامل 70 طبقه می باشد. نتیجه گیری: از فراگفتمان تعاملی هایلند می توان برای ساخت پیکره مناسب جهت خلاصه سازی خودکار استنادمدار بهره گرفت و مراحل ایجاد رده بند های مورد نیاز فرآیند خلاصه سازی، پالایش بافتارهای استنادی و انتخاب جملات برای درج در خلاصه نهایی را بر اساس آن انجام داد. حاشیه نویسی پیکره ها عموماً بر اساس یک طرح حاشیه نویسی انجام می شود. بنابراین، طرح پیشنهاد شده می تواند مفید واقع شود. با توجه به این که طرح حاشیه نویسی پیشنهاد شده مبتنی بر نظریات موجود است، لازم است در به کارگیری آن، از حاشیه نویسان خواسته شود تا در حین برچسب زنی، هر برچسب دیگری غیر از موارد مطرح شده در طرح را که به ذهنشان می رسد با ذکر دلیل، یادداشت نمایند تا در صورت احراز توافق مطلوب به طرح اضافه گردد.
۶۱۹۱.

استفاده از عناصر هستان نگاری موجود در ساخت هستان نگار جدید: ارائه و آزمون روشی نظام مند مبتنی بر ادغام هستان نگارها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۶ بهار ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۵) ۶۵۵-۶۷۸

کلید واژه ها: توسعه هستان نگار استفاده مجدد از هستان نگارها ادغام هستان نگار روش تولید هستان نگار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۲۹۹
کیی از رو کیردها در ساخت هستان نگار جدید ادغام عناصر هستا ننگارهای موجود است. ب هرغم ارائه ابزار و رو شهای مختلف ادغام هستان نگار، تعداد بسیار کمی از آ نها در تعاملی یکپارچه با یک رو ششناسی توسعه هستان نگار عمل کرده و هی چیک زبان فارسی را پشتیبانی نم یکند. در این نوشتار روشی نظام مند برای استفاده از هستا ننگارهای موجود با پشتیبانی از زبان فارسی و در تعامل با یک رو ششناسی کامل توسعه هستان نگار معرفی شده است. از آنجا که این پژوهش ب هدنبال ارائه یک محصول فناوری اطلاعات )یک روش و ابزار مرتبط با آن( است، روش پژوهش علم طراحی را به کار گرفته است. فرایند و الگوریت مهای روش پیشنهادی این پژوهش بر اساس چرخه عمومی پژوهش علم طراحی ایجاد شده و بهبود و تکامل یافته اند. این روش برای تولید هستا ننگار جامع مؤسس ههای آموزشی و پژوهشی زیرمجموعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورد استفاده قرار گرفت و محصول نهایی در تقابل با یک استاندارد طلایی، ارزیابی و صحت آن تأیید شد. یافت ههای مهم این پژوهش شامل یک روش ساخت هستا ننگار با رویکرد ادغام عناصر هستان نگا رهایموجود و همچنین، یک هستان نگار آموزش عالی حاصل از اجرای این روش است.
۶۱۹۲.

بررسی نقش مدیریت دانش در اولویت بندی منابع انسانی

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال اول تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳ 3 - 21

کلید واژه ها: تحلیل سلسله مراتبی فازی مدیریت دانش منابع انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۶۲۰
هدف: در این پژوهش ، سطح نیروی انسانی (کارکنان عادی ، کارکنان کلیدی ، مدیران ارشد ) ، با توجه به زیر معیارهای حوزه های مدیریت دانش و حوزه های پنج گانه مدیریت دانش (داده ، اطلاعات ، دانش ، خرد، کارکنان) با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی باهدف بیشینه سازی مدیریت دانش در شرکت های پروژه محور (شرکت گسترش هوانوردی پارس یا پادیکو ، شرکت مهندسی سپتا و شرکت خدماتی مهندسی آوا بهبود) اولویت بندی شده اند . روش: برای تحلیل اطلاعات به دست آمده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) استفاده می شود . روش تحلیل توسعه ای چانگ مورد استفاده قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق عبارت بود از کارشناسان خبره شرکت های پروژه محور که تعداد آن ها بالغ بر 12 نفر بود و ابزار گردآوری داده ها، اسناد و پرسشنامه بود. یافته ها: با توجه به پاسخ هایی که به وسیله گروه تصمیم گیرنده ارائه شد . نتایج نشان داد که ترتیب نهایی اهمیت معیارهای مدیریت دانش به این صورت بود که داده با اختلاف وزنی فاحش در اولویت نخست قرار دارد و خرد ، کارکنان ، دانش ، اطلاعات در اولویت بعدی قرار می گیرند . در مقایسه 6 شاخص، با توجه به داده ، مشخص شده است که تحلیل نظر مشتریان در اولویت نخست قرار می گیرد، در مقایسه 6 شاخص با توجه به اطلاعات مشخص شده است که هماهنگی و یکپارچه سازی اطلاعاتی در درون سازمان در اولویت نخست قرار می گیرد. در مقایسه 6 شاخص با توجه به دانش ، مشخص شده است که میزان توسعه کاربرد دانش در سازمان در اولویت نخست قرار می گیرد. در مقایسه 6 با توجه به خرد ، مشخص شده است که قابلیت های نوآوری در کارکنان در اولویت نخست قرار می گیرد. در مقایسه 6 شاخص با توجه به کارکنان مشخص شده است که نرخ کارکنانی که سازمان را ترک کرده اند در اولویت نخست قرار می گیرد.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان داد کارکنان عادی در اولویت نخست و مدیران ارشد در اولویت دوم کارکنان کلیدی در اولویت آخر قرار می گیرد . .واژه های کلیدی :منابع انسانی ،مدیریت دانش ، تحلیل سلسله مراتبی فازی
۶۱۹۳.

مستندسازی دانش تجربی آب: رویکردی عملیاتی به فرآیند مدیریت دانش طرح های توسعه منابع آب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: مدیریت دانش دانش تجربی متخصصان آب مستندسازی دانش طرح های توسعه منابع آب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۳۰۳
مقدمه: مستندسازی تجربیات، نوعی مدیریت دانش است. مسئله اصلی چگونگی مستند نمودن سرمایه فکری و تجارب متخصصان در جهت بهره گیری از گنجینه دانش در راستای حفظ منابع و عدم تکرار اشتباهات گذشته می باشد. هدف پژوهش، تعیین خط مشی طرح های توسعه منابع آب شرکت آب منطقه ای فارس، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از مستندسازی دانش تجربی متخصصان با اهداف اختصاصی اولویت بندی مراحل اجرای طرح ها در سه سطح، ملی، استانی و نقش دانش تجربی متخصصان است. روش شناسی: جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان معاونت طرح و توسعه در سه استان فارس، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد شامل 36 نفر بودند. این پژوهش با رویکرد ترکیبی اکتشافی متوالی (کیفی و کمی) انجام شده است. در روش کیفی از روش مصاحبه و پانل دلفی و در روش کمی از پرسشنامه در مقیاس لیکرت استفاده گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد که افراد پانل در رابطه با اولویت بندی مراحل اجرای طرح ها به ترتیب در سطح ملی، استانی و با در نظر گرفتن نقش دانش تجربی متخصصان اتفاق نظر داشته و در نهایت، مستندسازی طرح به عنوان خدمات مکمل برای تمام مراحل باید انجام شود. نتیجه گیری: بنابراین فقدان سیستم مدیریت دانش طرح ها باعث بروز مشکلاتی همچون عدم اولویت بندی و عدم استفاده از دانش تجربی کارکنان شده است.
۶۱۹۴.

شناسایی و اولویت بندی فناوری های نوین در مدیریت کتابخانه های عمومی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۷ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۷) ۶۵۰-۶۱۱

کلید واژه ها: فناوری های نوین مدیریت کتابخانه عمومی اولویت بندی تصمیم گیری با معیارهای چندگانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۱۷۴
هدف: این پژوهش برآنست تا ضمن شناسایی فناوری های نوین قابل کاربرد در مدیریت کتابخانه های عمومی، اولویت کاربست آن ها در کتابخانه های عمومی کشور ایران را مشخص کند. روش: در مرحله اول، ابتدا مبتنی بر روش مطالعه کتابخانه ای و مرور پیشینه ها، فهرست اولیه ای از فناوری های نوین قابل کاربرد در مدیریت کتابخانه های عمومی و همچنین فهرست معیارهای ارزیابی آن ها استخراج شد. به منظور اعتباریابی فهرست های اولیه، از دو روش کیفی مبتنی بر اجماع ذی نفعان (پنل دلفی و گروه اسمی) با حضور ذی نفعان اصلی در کتابخانه های عمومی در حوزه های 1- بودجه و مالی، 2- مدیریت و راهبری، 3- فناوری، 4- کتابداری، و 5- کاربر استفاده شد. در مرحله دوم نیز به منظور ارزیابی فناوری ها مبتنی بر معیارهای ارزیابی، از روش «آنتروپی شانون» برای وزن دهی به معیارهای ارزیابی و از تاپسیس گروهی برای اولویت بندی فناوری های نوین بر اساس معیارهای استخراج شده استفاده شد. یافته ها: در مرحله اول، فهرستی شامل 28 فناوری نوین قابل کاربرد در مدیریت کتابخانه های عمومی و 27 معیار ارزیابی آن ها که در سه سطح راهبردی (7 معیار)، فنی و عملیاتی (11 معیار) و کاربری (9 معیار) دسته بندی شده اند به دست آمد. در نهایت، فناوری های شبکه اجتماعی/پیام رسان، اینترنت مبتنی بر فیبر نوری، سامانه عضویت فراگیر کتابخانه های عمومی (کتابخانه متصل)، برنامه کاربردی کتابخانه عمومی بر بستر تلفن همراه و سامانه کتابخانه دیجیتال در اولویت های اول تا پنجم قرار گرفتند. اصالت/ارزش: با توجه به این 28 فناوری نوین و همچنین توسعه و کاربست فناوری های دارای اولویت بالای به دست آمده، می توان سطح کیفیت عملکرد کتابخانه های عمومی ایران را در حوزه های گوناگون ارتقا داد. بر اساس نتایج، پیشنهاد می شود تا نهاد کتابخانه های عمومی کشور ضمن ایجاد زیرساخت های نرم و سخت برای فناوری های شناسایی شده، امکان سنجی طراحی و پیاده سازی یا کاربست فناوری های دارای اولویت این پژوهش را مدنظر قرار دهد.
۶۱۹۵.

تعیین رابطه بازاریابی اجتماعی با فرهنگ مطالعه کاربران و مقایسه دیدگاه آنها با کتابداران: مطالعه موردی کتابخانه های عمومی شهرستان لنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: بازاریابی اجتماعی کتابخانه های عمومی کتابداران کاربران فرهنگ مطالعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۲۹۸
مقدمه: این پژوهش با هدف تعیین رابطه بازاریابی اجتماعی با فرهنگ مطالعه کاربران و مقایسه دیدگاه آنها با کتابداران انجام شده است. روش شناسی: روش پژوهش حاضر پیمایشی - توصیفی و از نظر هدف کاربردی می باشد. ابزار گردآوری داده ها؛ دو پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری شامل کتابداران و اعضای فعال با مدرک دیپلم به بالای کتابخانه های عمومی شهرستان لنجان است. روش نمونه گیری به ترتیب برای گروه اول سرشماری و برای اعضای کتابخانه، تصادفی طبقه ای است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری اس پی اس اس 23 استفاده شد. یافته ها : یافته ها نشان داد از نظر کاربران و کتابداران، فعالیت های مرتبط با بازاریابی اجتماعی بیش از حد متوسط (3) است. با ضریب اطمینان 95 درصد می توان بیان داشت فرهنگ مطالعه در بین کاربران از مقدار متوسط (3) بیشتر بوده است. همچنین بین دو متغیر دیدگاه کاربران در مورد بازاریابی اجتماعی و فرهنگ مطالعه رابط معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: کسب میانگین بالای حد متوسط از نظر کاربران و کتابداران برای فعالیت های بازاریابی اجتماعی کتابخانه های عمومی شهرستان لنجان، نباید دست کشیدن از تلاش بیشتر بخصوص از سوی مسئولین را سبب شود. زیرا یافته ها نشان می دهند که کتابداران سوق دادن افراد جامعه به مطالعه را وظیفه خود می دانند و آن را بالاترین مؤلفه ارزیابی کرده اند (52/4) ولی اختصاص بودجه برای جذب کاربران و اهدای پاداش به افراد خوش فکر در این زمینه چندان در سیستم کتابخانه ها در نظر گرفته نشده است و کمترین میانگین ها را به خود اختصاص دادند. این ها موارد و موانعی هستند که باید توسط سرپرستان نهاد کتابخانه های عمومی و مسئولین حتماً در نظر گرفته شود.
۶۱۹۶.

بررسی وضعیت موجود و آرمانی تأثیر مؤلفه های فنی بر کاربست شبکه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و دوم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۸۵) 122 - 147

کلید واژه ها: مؤلفه های فنی شبکه های اجتماعی کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۲۹۱
هدف: امروزه شبکه های اجتماعی به دلیل برخورداری از قابلیت های گوناگون، نقش بسزایی را در ارائه خدمات درکتابخانه ها ایفا می کنند از این رو، پژوهش حاضر به بررسی میزان تأثیر مؤلفه های فنی بر استفاده از شبکه های اجتماعی درکتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران در دو وضعیت موجود و آرمانی پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر بر حسب هدف کاربردی و از نظر روش پیمایشی- تحلیلی می باشد. 146 کتابدار شاغل در کتابخانه های مرکزی 40 دانشگاه دولتی در مراکز استان های کشور که زیر پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می کنند جامعه و نمونه تحقیق بودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته می باشد که در برگیرنده 10 مؤلفه فنی از جمله  قابلیت دسترسی، سهولت استفاده، قابلیت چند رسانه ای بودن، ساختار و ارائه محتوای متناسب با نیاز مخاطبان، تازگی و روزآمد بودن، صحت و دقت، قابلیت درک و فهم مطالب ، ساختار گرافیکی و دیداری مناسب، پوشش موضوعی (جامعیت)، برقراری ارتباط و کنش متقابل (تعامل پذیری) بود که بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت طراحی شد. برای تحلیل داده ها نیز از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و برای بررسی معناداری تفاوت ها از آمار استنباطی (آزمون تی جفتی) استفاده شد. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش در رابطه با وضع موجود تأثیر مؤلفه های فنی  بر استفاده از شبک ه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی، دو متغیر سهولت استفاده با میانگین 47/3 و قابلیت دسترسی با میانگین 38/3 بیشترین تأثیر را بر استفاده از شبکه های اجتماعی داشتند. همچنین در مورد وضع آرمانی تأثیر مؤلفه های فنی، دو متغیر سهولت استفاده و تازگی و روزآمد بودن با میانگین 56/4 بیشترین تأثیر را بر استفاده از شبکه های اجتماعی داشتند. به طور کلی یافته ها نشان داد که که میانگین کل تأثیر مؤلفه های فنی بر استفاده از شبکه های اجتماعی در وضع موجود 28/3 در حد متوسط و در وضع آرمانی 44/4 در حد بالا قرار دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن بود که تفاوت معناداری بین تأثیر عوامل فنی بر استفاده از شبکه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی در وضع موجود و آرمانی وجود دارد. این وضعیت نشان می دهد که ظرفیت بسیار مناسبی برای استفاده از شبکه های اجتماعی در کتابخانه ها وجود دارد و در وضعیت کنونی از این ظرفیت بهره برداری نمی شود. ارتقای وضعیت موجود در نهایت می تواند به ارتقای اثربخشی کتابخانه های دانشگاهی بیانجامد.
۶۱۹۷.

تاثیر سواد اطلاعاتی کتابداران بر رشد سازمانی کتابخانه های عمومی

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 61 - 87

کلید واژه ها: رشد سازمانی سواد اطلاعاتی کتابخانه های عمومی کتابداران کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۳۱۰
پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر سواد اطلاعاتی کتابداران بر رشد سازمانی کتابخانه های عمومی کرمانشاه است. در این پژوهش وضعیت سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های عمومی کرمانشاه بررسی شده و همچنین تأثیر سواد اطلاعاتی بر رشد سازمانی آن ها تعیین گردید. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تمامی کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه که درمجموع 215 نفر می باشند، تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 138 نفر تعیین شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد رشد سازمانی و پرسشنامه محقق ساخته سنجش سواد اطلاعاتی در طیف لیکرت پنج گزینه ای استفاده شده است. در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. همچنین داده های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که سواد اطلاعاتی و مؤلفه های آن (توانایی جایابی اطلاعات، توانایی ارزیابی اطلاعات و توانایی استفاده مؤثر از اطلاعات) در بین کتابداران کتابخانه های عمومی کرمانشاه در سطح نسبتاً مطلوبی قرار دارد. بیشترین فراوانی مربوط به مؤلفه توانایی جایابی اطلاعات (60/3) و کمترین فراوانی، مربوط به توانایی استفاده مؤثر از اطلاعات (30/3) بود. همچنین میانگین رشد سازمانی و مؤلفه های آن (پاداش، روابط، ساختار، مدیریت، مکانیسم های سودمند، نگرش نسبت به تغییر و هدف) در کتابخانه های عمومی کرمانشاه در سطح مطلوب است. کسب سواد اطلاعاتی یک نیاز اساسی برای همه افراد است و ازآنجاکه مهارت تک تک افراد در رشد و توسعه جامعه نقش دارند، بنابراین نتایج ارزیابی سواد اطلاعاتی کتابداران و رابطه مهارت آن ها با توسعه و کارآیی سازمانی همچنین تلاش و برنامه ریزی برای ارتقای سطح آن، در جهت رسیدن به این اهداف کمک شایانی خواهد کرد. ازآنجاکه یافته های پژوهش نشان داد که سطح توانایی استفاده از اطلاعات در بین کتابداران نسبت به دیگر مؤلفه های سواد اطلاعاتی آن ها پایین تر است، نیاز به آموزش و فراهم کردن شرایطی برای بهبود این مهارت در بین کتابداران ضروری به نظر می رسد، زیرا توانایی استفاده از اطلاعات که یکی از شاخصه های اصلی سواد اطلاعاتی است، برای کتابداران به عنوان اشاعه دهندگان اطلاعات امری اجتناب ناپذیر و ضروری است. لذا هراندازه کارکنان سازمان وظایف خود را بهتر بشناسند و مهارت های لازم در خصوص حرفه خود را ارتقا ببخشند و درنتیجه عملکرد بهتری داشته باشند، در بهبود وضعیت، پیشرفت و توسعه سازمان خود، نقش مؤثرتری خواهند داشت.
۶۱۹۸.

کشف و دیداری سازی الگوهای برجسته، روابط پنهان و گرایش های موضوعی سازماندهی دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۶ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۴) 469-500

کلید واژه ها: سازماندهی دانش علم سنجی کتاب سنجی تحلیل هم واژگانی کلیدواژه وب گاه علم هم رخدادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۲۹۱
هدف پژوهش حاضر کشف و دیداری سازی الگوهای برجسته و روابط پنهان و گرایش های موضوعی سازمان دهی دانش در جهان است . نوع پژوهش کاربردی با رویکرد تحلیلی و با روش تحلیل هم رخدادی واژگان انجام شده است . جامعه این پژوهش را کلیدواژه های مقالاتی هستند که در بازه زمانی 1975-2018 با موضوع سازماندهی دانش در وبگاه علم نمایه شده اند. تعداد کلیدواژه های به دست آمده از مقالات 27124 است. در این پژوهش از نرم افزارهای بایب اکسل، یوسی نت، نت درا، ووس ویوِئر و اس پی اس اس به منظور یکدست سازی و تحلیل داده ها استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد در بازه زمانی (1975-1999) کلیدواژه " Information Technology " و در بازه زمانی (2000-2018) کلیدواژه " Information Literacy " بیشترین فراوانی را کسب کرده اند. همچنین یافته های حاصل از محاسبه نمره تراکم و مرکزیت حاکی از آن است که در دوره زمانی نخست، خوشه 5 (مدیریت دانش) با مقدار 500/5 بیشترین مرکزیت و خوشه 7 (برنامه ریزی استراتژیک) با مقدار 4804/0 بالاترین تراکم و در دوره زمانی 2000-2018 خوشه 1 (آموزش کاربران) دارای بالاترین مرکزیت (258/6) و تراکم (6954/0) در بین خوشه ها است. نتایج حاکی از آن است که با کم رنگ شدن موضوعاتی نظیر فهرست نویسی و نمایه سازی و ارتقاء رتبه کلیدواژه هایی نظیر فناوری اطلاعات، هستی شناسی و دولت الکترونیک، می توان گفت در گذار از دوره زمانی نخست به دوم، کلیدواژه هایی که موضوع های قدیمی دارند کم رنگ شده و موضوع های جدید جایگزین شده اند. نتایج حاصل از محاسبه شاخص دربردارندگی نشان داد که 32 درصد از موضوعات دوره زمانی دوم، در دوره زمانی نخست نیز حضورداشته اند. نتایج بخش ترسیم نمودار راهبردی در بازه زمانی نخست بیانگر آن است که خوشه های (بازیابی اطلاعات، نظام خبره بازیابی اطلاعات، آموزش کاربران و مدیریت سیستم های اطلاعاتی)، موضوعات اصلی هستند و خوشه های (آموزش کاربران، عدم قطعیت در رفتار اطلاعات سلامت، رفتار اطلاعاتی، مطالعات سنجشی، رده بندی و نمایه سازی، فهرست نویسی رایانه ای و داده کاوی) که هم پوشانی زیادی نیز باهم دارند خوشه های اصلی دوره دوم به حساب می آیند. تمرکز بر سازماندهی دانش به عنوان مهمترین رکن علم اطلاعات، بازه زمانی مورد بررسی، کلیدواژه ها و راهبرد جستجو که حاصل مشورت با متخصصان بود و نیز یافته های مهم، همگی بخشی از نوآوری های این مقاله است.
۶۱۹۹.

اثربخشی قصه گویی بر آموزش هوش اجتماعی کودکان پیش دبستانی شهرستان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) 155 - 172

کلید واژه ها: قصه گویی هوش اجتماعی کودک پیش دبستانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۳۷۸
هدف:  قصه عامل آموزش خیال پردازی به صورت غیرمستقیم در کودک و نوجوان است که با ایجاد سؤال در ذهن مخاطب به او آموزش می دهد و وی به کمک آن حوادث را به هم می چسباند و واقعیت ها را کشف می کند. قصه گویی خلاقانه روشی آموزشی و تربیتی برای انتقال انواع مفاهیم و بهینه سازی احساس و رفتار کودکان قلمداد می شود؛ لذا این پژوهش در پی تعیین اثربخشی قصه گویی بر آموزش هوش اجتماعی کودکان پیش دبستانی شهرستان کرمانشاه است. روش: این پژوهش با استفاده از روش نیم ه تجربی با گروه آزمودنی و گواه انجام شد. جامعه شامل کلیه کودکان مقطع پیش دبستانی است که در سال تحصیلی 98-99 به آموزشگاه می رفتند. افراد نمونه نیز با توجه به انجام پژوهش در فصل تابستان و تعطیلی مدارس و مراکز پیش دبستانی به صورت در دسترس به دست آمدند. برنامه آموزشی شامل یک دوره 8 جلسه ای بود که بر روی گروه آزمایش انجام شد. داده ها از طریق دو پرسشنامه  همدلی بهر و تحلیل بهر کودکان آیونگ و همکاران (2009) (فرم والدین) و مقیاس نوع دوستی برگرفته از پرسشنامه توانایی و مشکلات گودمن و همکاران (1997) (فرم والدین) قبل و بعد از اجرای مداخله جمع آوری و سپس توسط نرم افزار spss نسخه 20 و آزمون یومن وایتنی تجزیه و پردازش شدند. یافته ها: نتایج حاصل از پردازش داده ها حاکی از آن بود که در پس آزمون گروه آزمون تغییراتی معنی دار مشاهده شد. نتیجه گیری : با توجه به اثربخشی این روش آن را می توان در زمره روش های آموزشی، تربیتی، پرورشی و حتی درمانی مؤثر و مقرون به صرفه برای افزایش کیفیت تعاملات کودک با جامعه و دیگر افراد قرار داد و از آن در مراکز آموزشی و درمانی به صورت بهینه استفاده کرد.
۶۲۰۰.

مقایسه مدخل های استانداردهای فراداده ای در پایگاه های نسخه های خطی فارسی با مدخل های استانداردهای فراداده ای در پایگاه های خارج از ایران در پوشش مدخل های نسخه های خطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۳ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۹۱) 467-486

کلید واژه ها: ن‍س‍خ‍ه ه‍ای خ‍طی ف‍ارس‍ی دیجیتال سازی استانداردهای ابرداده ای پایگاه های اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۲۵۷
هدف: پژوهش حاضر به بررسی عدم یکدستی و جامعیت در استفاده از استانداردهای فراداده ای در پایگاه های نسخه های خطی فارسی در مقایسه با پایگاه های خارج از ایران و ارائه پیشنهادهایی بومی در فرایند دیجیتال سازی این پایگاه ها می پردازد. روش: جامعه پژوهش شامل 4 پایگاه داخلی و 11 پایگاه خارجی است که استانداردهای فراداده ای رکوردهای موجود در این پایگاه ها بررسی شده است. پژوهش، به روش پیمایشی توصیفی (فراوانی) و سیاهه وارسی از طریق تکنیک دلفی انجام گرفته است. داده ها از طریق سیاهه وارسی، گردآوری شده و با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: یافته ها نشان داد که در پایگاه های جامعه پژوهش، استاندارد TEI (با 4/81 درصد) دارای بیشترین میزان کاربرد و پوشش مدخل های نسخه های خطی است. در پایگاه های نسخه های خطی فارسی، استاندارد فراداده ای متس (به عنوان استاندارد فراداده ای ساختاری)، و استانداردهای فراداده ای دابلین کور (با 8/56 درصد) و مودس (با 1/77 درصد) در بخش توصیف، به ترتیب دارای بیشترین فراوانی بوده است. همچنین مشخص شد در بخش های مربوط به توصیف و ارائه اطلاعات نسخه های خطی، نبود یکدستی در استفاده از استانداردهای فراداده ای به چشم می آید. این مسأله که از ضعف های پایگاه های نسخه های خطی فارسی می باشد، لزوم توجه به یکدستی در توصیف نسخه ها و استفاده از استانداردهای فراداده ای یکدست با جامعیت بالا مانند تی ای آی و در نهایت وجود سازمانی همچون کتابخانه ملی ایران جهت ارائه خط مشی یکسان در این زمینه را آشکار می نماید. اصالت/ارزش: میزان پوشش مؤلفه های نسخه های خطی توسط استانداردهای ابرداده ای، شاخص مهم برای ارزیابی میزان بازیابی نسخه های خطی دیجیتال محسوب می شود. بنابراین پژوهش حاضر میزان این پوشش را در چهار پایگاه نسخه های خطی فارسی با 11 پایگاه نسخه های خطی خارج از ایران مقایسه می کند و راهکارهای بومی ارائه می دهد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان