درخت حوزه‌های تخصصی

در این مقاله، بازنمایی مسائل و معضلات اجتماعی در فیلم های ایرانی برگزیده در سه جشنوارة برجستة بین المللی شامل کن، برلین و ونیز بررسی شده است. حجم نمونه، برابر با جامعة آماری و 20 فیلم برندة جایزه را دربر می گیرد. موضوع کلی و داستان فیلم ها حاکی است که در 3/12 درصد صحنه ها، محدودیت های اجتماعی زنان و دختران و در 6/6 درصد ناهنجاری های اجتماعی بازنمایی شده است. همچنین 13 فیلم با مسائل و مشکلات اجتماعی ایران ارتباط نداشته و سه فیلم با مسائل اجتماعی، سه فیلم با محدودیت های اجتماعی زنان و یک فیلم با تهیه موسیقی زیرزمینی مرتبط بوده اند. رویکرد 15 فیلم به مسائل اجتماعی، انتقادی ـ اصلاحی بوده و در سه فیلم چنین رویکردی مشاهده نشده است. همچنین در سه فیلم، مؤلفه های سیاه نمایی به طور کامل دیده شده است.

سینما باید با نگاه معرفت شناختی براساس خاستگاه و مبانی برگرفته از فرهنگ اسلامی به ارائة الگوی مناسب از شخصیت مرد یا زن بپردازد. این مقاله ضمن بررسی نظریات موجود دربارة ارتباط مردان و زنان و نظریة حاکمیت مردان، برابری مردان و زنان، نظریة «تفاوت»، به طرح نظریة «مکمّلیت»، و ارتباط این نظریات با سینما می پردازد. سپس با بررسی شخصیت مرد در اسلام، ویژگی های مطلوب مردان را از آیات و روایات جمع آوری کرده است. در ادامه، به بررسی شخصیت مرد در فیلم سینمایی «تسویه حساب»، با روش «تحلیل روایت» و «تحلیل رمزگان» جان فیسک پرداخته شده است. هدف از این تحقیق، بررسی ویژگی های شخصیت مرد در اسلام و تطبیق آن با فیلم سینمایی مزبور است. به نظر می رسد، ویژگی هایی که در این فیلم برای شخصیت مرد بیان شده، نه تنها با فرهنگ اسلامی مطابقت ندارد، بلکه بعکس آن است و الگو های غیرخودی در آن نقش دارد.

مقالة حاضر به دنبال شناسایی عوامل مؤثر در تقاضای سینمای ایران است. بدین منظور، نمونه ای مشتمل بر 192 تن از تماشاگران سینما ارزیابی شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل پرسشنامه با استفاده از آزمون کروسکال ـ والیس نشان داد که رابطة مستقیمی بین درآمد افراد با تعداد دفعاتی که به سینما می روند، وجود دارد (به طوری که بیشترین دفعات سینما رفتن، مربوط به کسانی است که درآمد بیشتری دارند). همچنین بین تعداد افراد خانوار با دفعات سینما رفتن، رابطة معکوس وجود دارد (به طوری که با افزایش تعداد افراد خانوار، تعداد دفعات سینما رفتن کاهش می یابد). در ادامه، نتایج حاصل از آزمون دوجمله ای نشان داد که «موضوع فیلم»، «حضور بازیگران و کارگردان مشهور»، «کیفیت فیلم و سینماها»، «روز و ساعت رفتن به سینما»، «تناسب و تنوع موضوعات فیلم برای همة سطوح و گروه ها»، «زمان و مدت مناسب اکران فیلم» و «تبلیغات مناسب» از جمله عوامل مؤثر در سینما رفتن است. همچنین، در ادامة پژوهش به برآورد تابع تقاضای سینما با استفاده از اطلاعات سری زمانی دورة 1386 ـ 1361 پرداخته شد. نتایج حاکی از آن است که تمامی ضرایب از نظر آماری معنی دار و همخوان با واقعیت های اقتصادی است، یعنی افزایش تعداد افراد خانوار تقاضای سینما را کاهش و افزایش درآمد، تقاضای سینما را افزایش می دهد.

با توجه به اهمیت و جایگاه صنعت سینما و عرضه و تقاضای آن به عنوان یک کالای فرهنگی مصرفی دراقتصاد فرهنگ بویژه در کلان شهرتهران، مشاهده می شود که تقاضای آن از دو دهه گذشته تاکنون سیرنزولی داشته است، که این مسئله در مقاله مورد کنکاش قرارگرفته است. دراین پژوهش، از روش تحقیق موردی استفاده شده است. و طبق مبانی نظری تئوری تقاضاو الگوهای اقتصاد سنجی، تکنیک حداقل مربعات معمولی (OLS ) را بکار گرفته ایم و براساس داده های سری زمانی (89 ـ 1364) تابع تقاضا برای رفتن سینما در تهران استخراج شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد براساس تخمین های انجام شده، یک معادله بدون عرض از مبداء و تمام لگاریتمی به عنوان تابع تقاضای سینما در شهر تهران معرفی شده است. تمامی ضرایب و علائم متغییرهای برآورد شده دراین معادله مطابق با مبانی تئوریک تابع تقاضا و در جهت انتظار است. در این معادله، میزان تقاضا برای رفتن به سینما با قیمت بلیط و کالای مکمل سینما ارتباط معکوس ولی بادرآمدوقیمت کالای جانشین ارتباط مستقیم دارد.

تلفن همراه یکی از پدیده های نو ظهور عصر الکترونیک و دنیای دیجیتال است که در دهه اخیر جای خود را بین افراد خانواده به ویژه جوانان در همه جهان، از جمله ایران باز کرده است. تعداد مشترکین تلفن همراه در سراسر جهان از 4/12 میلیون در سال 1990به 3/5 میلیارد تا پایان 2010 رسید و تخمین زده میشود نرخ نفوذ این فنآوری در سال 2013 به 95 درصد خواهد رسید. در ایران نیز تعداد کاربران با یک رشد سریع از 3/4 میلیون در سال 2004 به 41 میلیون در سال 2008 رسید و تخمین زده میشود تا سال2012 نرخ نفوذ تلفن همراه به بیش از 80 درصد برسد. تلفن همراه میتواند دارای آثار اخلاقی و اجتماعی مثبت و منفی باشد ولی اکنون بسیاری از خانواده ها بدون توجه به تبعات منفی این فنآوری برای فرزندان خود تلفن همراه تهیه میکنند. لذا بر آن شدیم با استفاده از نظریه استفاده و خشنودی، مطالعه ای درباره الگوی استفاده از تلفن همراه در بین دانشجویان دختر و پسر ساکن در خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی یزد انجام دهیم. این مطالعه توصیفی از نوع مقطعی است. جامعه مورد مطالعه دانشجویان دختر و پسر ساکن در خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد هستند که 245 نفر از آنها به طور تصادفی انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته ای با روایی و پایایی مورد تایید بود. پس از تکمیل پرسشنامه ها، داده ها با استفاده از نرم افزار آماری اس پیاس اس و آزمون های آماری آنوا، کای اسکوآر و تیتست مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های این مطالعه نشان میدهند که 53 درصد از دختران و 39 درصد از پسران بعد از ورود به دانشگاه صاحب تلفن همراه شده اند (سطح معنیداری <0.05 ) . 14درصد از دختران و 24 درصد از پسران بعد از خرید تلفن همراه دچار اختلال خواب بیشتری شده اند (سطح معنیداری <0.05 ). با توجه به نتایج این مطالعه آشنا کردن دانشجویان با مزایا و معایب تلفن همراه از راه رسانه های ارتباط جمعی، کمپانیهای تلفن همراه، توزیع بسته های آموزشی به وسیله دفاتر مرکز خدمات ارتباطی و دفاتر فروش سیم کارت و تلفن همراه که باعث گسترش فرهنگ صحیح استفاده از این فنآوری و ارتقاء سلامت دانشجویان و در نهایت جامعه میشود، را پیشنهاد میکنیم.

سه گانة «اخراجی ها» از مهم ترین فراورده های فرهنگ مردم پسند در حوزة دفاع مقدس است. اخراجی ها را می توان پرفروش ترین داستان دفاع مقدس دانست. هرچند مضمون اصلی هر کدام از قسمت های سه گانة اخراجی ها متفاوت است، شخصیت های اصلی این سه گانه ثابت اند. این پژوهش با مبنا قرار دادن روایت شناسی ساختارگرا و با استفاده از الگوی مشارکت کنندگان «گریماس»، به دنبال یافتن فراز و فرودهای نقش رزمنده در روایت سه گانة اخراجی هاست. در هر فیلم در سه پی رفت، جایگاه سه نوع رزمنده مشخص شده و به تغییرات موقعیت رزمندگان مخلص، رزمندگان فرصت طلب و رزمندگان اخراجی در جایگاه های فاعل، یاری دهنده و بازدارنده توجه شده است. بررسی مجموع فراز و فرودهای سه نوع شخصیت رزمنده در سه گانة اخراجی ها، نشان می دهد که بر خلاف عنوان فیلم اخراجی ها، این رزمندگان مخلص هستند که در جایگاه محوری روایت قرار دارند و نه رزمندگان اخراجی. رزمندگان مخلص در پی رفت نهایی هر کدام از قسمت های سه گانه روایت فیلم، در جایگاه فاعل قرار می گیرند و داستان حول نقش آنها به پایان می رسد.

این مقاله گزارشی است از بررسی نگارنده در مرکز افکارسنجی و رصد فرهنگی پژ وهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در جست وجوی پاسخ به این پرسش که وضعیت کنونی حضور سینمای ایران، در عرصه های بین المللی، چگونه است؟ آیا مطلوب است یا نیازمند الزاماتی است که باید افراد ذی نقش در این فضا، از جمله سینماگران، سیاست گذاران و مدیران و نهادهای سینمایی کشور، در جهت تحقق آنها تلاش کنند. بدین منظور، دیدگاه های برخی فعالان سینما در حوزه های گوناگون بررسی شده و یافته ها در دو بخش تحلیلی و آماری عرضه شده است.

رسانه ها امروزه تلاش می کنند که آنچه را می خواهند بازنمایی کنند، نه آنچه حقیقت دارد. بنابراین، وجود شکاف میان واقعیت و آنچه در رسانه ارائه می شود، سبب شده است تلاش های بسیاری برای توصیف و تبیین چگونگی و چرایی شکل گیری بازنمایی رسانه ای از جهان خارج صورت گیرد. این مقاله به بازنمایی ایران هراسی در سینمای هالیوود پرداخته و تلاش کرده است با روش نشانه شناسی جان فیسک به نقد و بررسی فیلم سینمایی آرگو، که جایزة «اسکار» 2013 را گرفته، بپردازد. نتیجه ای که حاصل شده این است که فیلم مزبور به تحریف فرهنگ و رفتار ایرانیان و حقیقت واقعة 13 آبان 1358 پرداخته و تلاش کرده است مردمان ایران را مردمانی خشن، غیرمنطقی و نیمه وحشی نشان دهد. این مقاله به بررسی رمزگان اجتماعی و فنی و ایدئولوژیک نهفته در این فیلم پرداخته است.

مقالة حاضر، حاصل یافته های نظرسنجی تلفنی با هدف بررسی گرایش شهروندان 15 تا 45 سال تهرانی با تمرکز بر انواع موسیقی در دسترس است. حجم نمونه ، 804 نفر بوده و برای تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و استنباطی استفاده شده است. یافته ها نشان داد 78/2درصد شهروندان 15 تا 45سال تهرانی، شنوندة انواع موسیقی هستند. شنوندگان موسیقی، 72/1درصد به «موسیقی باکلام»، 68/4درصد به «موسیقی ایرانی» و 54/3درصد به «موسیقی با تصویر» علاقه دارند. 63/8درصد شنوندگان موسیقی، به «موسیقی پاپ ایرانی»، 52/6درصد به «موسیقی های لس آنجلسی»، 40/8درصد به «موسیقی سنّتی ایرانی»، 28/6درصد به «موسیقی های مذهبی»، 26/3درصد به «موسیقی محلی»، 19/4درصد به «موسیقی غربی»، 19/3درصد به «موسیقی های رپ»، 16/9درصد به «موسیقی پاپ ایرانی بی کلام»، 14/5درصد به «موسیقی سنّتی ایرانی بی کلام»، 13/3درصد به «موسیقی های پاپ زیرزمینی»، 11/5درصد به «موسیقی غیررسمی راک»، 10/4درصد به «موسیقی کلاسیک خارجی» و 4/6 درصد به «موسیقی سنّتی کشورهای خارجی» در حد زیاد گوش می دهند. 45/6 درصد شنوندگان موسیقی، به «محتوا» و 19/5 درصد به «ریتم و آهنگ» موسیقی اهمیت می دهند.

"موضوع مطالعه در نمایشگاه ساموئل بکت، خود را می‏نمایاند. در این نمایشگاه‏، اثر بکت به نام ”فیلم“ نمایش داده می‏شود. ”ویدئو“ و ”محاکمه“ در کنار ”فیلم“، زنجیره روایی این مقاله را شکل می‏دهند. ویژگی مشترک این ژانرها، ابهام در کیستی ابژه و چیستی ذهنیت است: موارد تاثیر گذار بر خودآگاهی به عاملیت سیاسی و احساس مسئولیت سیاسی. بکت در فیلم خود به دیدگاه تصاویر سه گانه دلوز نزدیک می‏شود؛ دلوز معتقد است که سه نوع تصویر مختلف به نام‏های تصویر درکی، تصویر احساسی (عاطفی) و تصویر عمل‏، در سینما وجود دارد که تماشاگر و کاراکتر با هم در تمام این تصاویر حضور دارند. تصویر احساسی‏، ابزار مفیدی برای توجیه فیلم ”ویدئو“ ساخته استان داگلاس است‏. این فیلم نوعی بازسازی فیلم ”محاکمه” اورسن ولز است که براساس اثری از فرانسیس کافکا، ساخته شده است. عناصر بسیاری ""ویدئو"" را به ""فیلم"" مربوط می‌کند، اثر داگلاس سلسله ارتباطاتی با اثر بکت بر قرار می کند و در نتیجه، قرار گرفتن این عناصر مشابه میان این دو فیلم، نوعی ""تاریخ غیر متعارف"" از دو فیلم، در دو زمان متفاوت را ارائه می‏کند. از سوی دیگر، ولز که با رسانه بصری کار می‏کند‏، قهرمان کافکا را بازسازی می‏کند و آن را تجسم می‏بخشد. در حالی که بکت از شخصیتش، شخصیت زدایی می‏کند، حمایت داگلاس از فیلم ولز، نشانگر علاقه او به کشف رابطه میان تجسم و شخصیت است. در عین حال، این هنرمندان، شکی سیاسی از هنر را ایجاد می‏کنند. این فیلم‏ها نمونه‏هایی از هنر سیاسی‏اند که نشان می‏دهد، چگونه یک هنر سیاسی می تواند به تله‏هایی که انتقاد از ایدئولوژی را می‏کشند، وابسته نباشد. هنر تاثیرگذار سیاسی، عاملیت را به بیننده وام می‏دهد. فیلم‏های مورد مطالعه در این مقاله‏، تقریبا صامت و بی‏واژه‏‏اند. البته گفتگوهای زیادی در فیلم رد و بدل می‏شوند. درواقع، با نمایش بصری واژه‏ها، نقش زبان تغییر می‏کند. زبان بصری فیلم به مثابه چیزی بیش از ابزاری صرف برای تک خطی بودن و انسجام روایت، کانون توجه و اعتبار قرار می‌گیرد. این مقاله می‏کوشد تا عاملیت، درک ایدئولوژیک و تعهد در فیلمساز و تماشاگر رسانه فیلم را بازپردازی کند. "

زنان حدود نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می دهند و در همة حوادث مهم کشور، بخصوص جنگ تحمیلی سهم بسزایی داشته اند. با توجه به همه گیر بودن رسانة سینما و تأثیر آن بر مخاطبان، بازنمایی نقش زن در سینمای دفاع مقدس بر اساس واقعیت، اهمیت بسیاری در رفع خلاءهای موجود دارد. این مقاله ضمن بیان مبانی نظری بازنمایی، به بررسی حضور واقعی زن در جنگ پرداخته، با بهره گیری از روش تحلیل کیفی، چگونگی بازنمایی حضور زنان، در سینمایی دفاع مقدس را مورد کنکاش قرار داده است. سؤال اصلی پژوهش این است که بازنمایی نقش زن در سینمای دفاع مقدس تا چه میزان به واقعیت حضور زن در دفاع مقدس و نقش وی به عنوان کنش گر اصیل توجه داشته است؟ یافته ها حاکی از آن است که بازنمایی در سه عرصه : فعالیت زنان در پشت جبهه، حضور در میدان نبرد و نیز نقش زنان پس از جنگ به صورت کامل انجام نشده و در برخی عرصه ها، زن به عنوان کنش گر اصیل نه تنها بازنمایی نشده، بلکه بیشتر به سمت کلیشه سازی و طبیعی سازی سوق پیدا کرده است.

هدف این مقاله، مطالعه ابعاد مختلف استفاده از اینترنت روی احساس تجربه شده ناشی از آن است. جامعه آماری این پژوهش همه افراد 15 تا 35 ساله شهر شیراز با حجم نمونه 400 نفر می­باشد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار اس پیاس اس در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شده­اند. در بخش آمار استنباطی از رگرسون لجستیک تک متغیره و چند متغیره استفاده شده است. یافته­های استنباطی نشان می­دهند بین استفاده روزمره بالا و استفاده خبری متوسط و بالا و احساس تجربه شده رابطه معناداری وجود دارد. همچنین رگرسیون چند متغیره نشان می­دهد استفاده خبری متوسط و بالا و استفاده بالا از بعد تفریحی وارد معادله شده اند.

ژانر(گونه) فیلم، در مجموعه ای از قوانین و توافقات مشترک بین سه گروه مخاطب، فیلمساز و منتقد برای طبقه بندی انواع فیلم شکل می گیرد. این قوانین هرکدام به نحوی در شکل گیری فیلم تاثیرگذارند. با مروری بر تاریخچه انیمیشن های ژانر موزیکال به سادگی می توان دریافت، این نوع انیمیشن به دلیل پتانسیل های خاص خود مورد استقبال بینندگان واقع شده است. پژوهش حاضر با بررسی و تحلیل نظریه های مختلف، شاخصه های بارز ژانر انیمیشن موزیکال را شناسایی و در ادامه، دو اثر متفاوت از این ژانر را در چارچوب تدوین شده، تحلیل می کند تا از این طریق، بخشی از کمبودهای مباحث تئوریک این ژانر را در ایران جبران کند و به دنبال اثبات این فرضیه است که مشخصه های ژانر موزیکال بر اساس پنج سطح روایت، شخصیت و بازیگری، موسیقی، ترانه و آواز و تصویر قابل تبیین است.