مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی

نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱٬۰۶۶ مورد.

۸۱.

تحلیل شبکه ابرپیوند پایگاه های فرهنگی و مذهبی ایران در فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حامد طالبیان هادی خانیکی

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال سوم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۱ 1-33

کلید واژه ها: تحلیل شبکه ابرپیوند مدل اسناد جایگزین صفحة فیلترینگ وب سنجی تحلیل شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۹۲ تعداد دانلود : ۴۵۴

ابرپیوند در فضای وب پیوندی است از یک پایگاه به پایگاه دیگر که پایگاه های مختلف را در فضای مجازی به یکدیگر متصل می کند. با اتصال پایگاه ها از طریق ابرپیوندها شبکه ای تودرتو از منابع اطلاعاتی شکل می گیرد که وسعت آن به طور پیش فرض کل فضای وب را دربرمی گیرد. در این پژوهش تلاش کردم شبکة ابرپیوندی را مطالعه کنم که میان پایگاه های معرفی شده در صفحة مشهور به فیلترینگ به نشانی اینترنتی Peyvandha.ir شکل می گیرد. هدف های اصلی، مطالعة ساختار پیوند در این شبکه و نیز شناسایی گره ها یا همان پایگاه های کلیدی است. برای این منظور پس از مرور مبانی نظری دو رویکرد اصلی تحلیل پیوند در وب سنجی و تحلیل شبکة پیوند در حوزة تحلیل شبکه های اجتماعی، فهرست 2370 پایگاه بخش فرهنگی و مذهبی معرفی شده در صفحة فیلترینگ را در 5 بخش استخراج و به عنوان فهرست ورودی خزندة وب سوسیوبوت در نظر گرفتم. نتایج پژوهش نشان می دهد که در سطح کلان تنها 3 شبکة ابرپیوند با تراکم بسیار کم و دو پایگاه کلیدی در سطح خرد وجود دارد.

۸۲.

مطالعه و بررسی جامعه شناختی نقش شبکه های اجتماعی نوین در بُعد حقوقی هویت شهروندی جوانان ایران مطالعه ی موردی: دانش آموزان دوره ی دوم متوسطه ی شهر تبریز / 1394(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیمراد موسی پور سیف الله سیف اللهی

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۳

کلید واژه ها: بعد مدنی شهروندی بعد سیاسی شهروندی بعد فرهنگی شهروندی شبکه های اجتماعی نوین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۱۵ تعداد دانلود : ۷۶۶

زمینه و هدف:هدف اصلی این تحقیق مطالعه ی جامعه شناختی نقش شبکه های اجتماعی نوین در بُعد حقوقی هویت شهروندی جوانانِ کاربر شبکه های اجتماعی است. برای این منظور وضعیت بُعد حقوقی هویت شهروندی که دارای چند مؤلفه ی مدنی، سیاسی و فرهنگی بود در بین کاربران این شبکه ها مورد بررسی قرار گرفت. روش:در این تحقیق بنا بر ماهیت موضوع از روش پیمایشی بهره گرفته شد، بنابراین با استفاده از تکنیکهای مصاحبه و پرسشنامه، داده های لازم گردآوری شده اند، روایی پرسشنامه توسط آلفای کرونباخ 912/. برآورد گردید؛ نمونه ی آماری 372 نفری مورد مطالعه، با روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی از بین جوانان 16 تا 18 ساله شهر تبریز انتخاب شده اند. یافته ها:جوانان کاربر از شبکه های اجتماعی نوین بین کمتر از 1 تا بیش از 6 ساعت در شبانه روز استفاده می کردند، بین مردان و زنان کاربر شبکه های اجتماعی در میزان و نوع استفاده از شبکه ها تفاوت وجود داشت، به علاوه بین کاربران با سطوح تحصیلی متفاوت هم از نظر نوع استفاده از شبکه های اجتماعی نوین و هم از نظر هویت شهروندی، تفاوت معناداری وجود داشت. همچنین، وضعیت هویت شهروندی جوانان مورد مطالعه در بُعد حقوقی در حد متوسط ارزیابی شد و بین متغیر میزان استفاده از شبکه های اجتماعی با مؤلفه های مدنی و سیاسی بُعد حقوقی هویت شهروندی همبستگی خطی منفی متوسط و با مؤلفه ی فرهنگی بُعد حقوقی هویت شهروندی همبستگی مثبت خطی متوسط مشاهده گردید، به علاوه نوع و میزان استفاده از شبکه های اجتماعی نوین بر بُعد حقوقی هویت شهروندی کاربران مؤثر بوده است.

۸۳.

أثیرات بازی های دیجیتال بر پرخاشگری: بررسی رویکردهای مختلف و نتیجه گیری های متضاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مقداد مهرابی

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال سوم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۲ 111-127

کلید واژه ها: بازی دیجیتال تاثیر بازی رویکرد علوم انسانی رویکرد علوم اجتماعی پرخاشگری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۹۶ تعداد دانلود : ۲۱۷۴

بازی های دیجیتال بخش مهمی از سرگرمی گروه های مختلف به ویژه نوجوانان و جوانان را تشکیل می دهد. بااین حال، همواره نگرانی هایی درباره تأثیرات منفی بازی ها ازجمله اشاعه رفتار پرخاشگرانه در بازیکنان وجود داشته است. نظریه ها و یافته های موجود درباره تأثیر بازی ها بر پرخاشگری، ناهمگون و بعضاً در تضاد است. در این مقاله با مطالعه اسنادی و فرا تحلیل ادبیات تحقیق رویکردهای اصلی بررسی تأثیرات بازی ها نسبت به اثرات بازی های دیجیتال بر رفتار پرخاشگرانه در زندگی واقعی را بررسی کردیم و نشان دادیم که چرا در یافته های علمی نسبت به تأثیرات بازی ها تناقض وجود دارد. همچنین نشان دادیم که چرا دو رویکرد اصلی در بررسی تأثیرات بازی ها بر رفتار پرخاشگرانه که عبارت اند از رویکرد علوم اجتماعی و رویکرد علوم انسانی در تعارض آشکار قرار دارند. به این نتیجه رسیده ایم که لزوماً انجام بازی های دیجیتال منجر به اعمال و افکار پرخاشگرانه در دنیای واقعی نمی گردد.

۸۴.

عضویت در شبکه های اجتماعی مجازی و فعالیت در عرصه عمومی غیرمجازی (با تأکید بر دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسماعیل عالی زاد نازگل ابراهیم طاری

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال سوم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۰ 89-112

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی مجازی عرصه عمومی غیرمجازی جامعه مدنی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی شبکه های اجتماعی

تعداد بازدید : ۶۶۳ تعداد دانلود : ۴۸۷

عرصه عمومی میدان حقیقی شکل گیری و تداوم ارتباطات اجتماعی، نهادها و تشکل های مدنی است. از جمله پدیده های اجتماعی ای که ارتباط تنگاتنگی با عرصه عمومی دارد، رسانه های جمعی به ویژه شبکه های اجتماعی مجازی است. در جهان امروز، حاصل فعالیت و تجربه اعضای یک جامعه در شبکه های اجتماعی مجازی می تواند به مثابه یکی از تعیین کننده های اجتماعی، حدود و ثغور عرصه عمومی را دستخوش تغییر کند. تمرکز این پژوهش نیز بر همین رابطه استوار است و به طور دقیق تر کاوشی است در یافتن پاسخ به این پرسش که در جامعه ما آیا شبکه های اجتماعی مجازی، توان و قابلیت کنشگران اجتماعی را در عرصه عمومی غیرمجازی تقویت می کنند؟. این پژوهش از نوع تحقیقات تبیینی، کمّی، کاربردی و پیمایشی است. منطق آن قیاس است و تمرکز نظری آن بر آرای هانا آرنت، یورگن هابرماس و دیدگاه های متأخر در مطالعات عرصه عمومی و رسانه می باشد. جمعیت مورد بررسی آن دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران در سال 95-1394 است. حجم نمونه این پژوهش، 310 نفر است و شیوه نمونه گیری آن از نوع احتمالی چند مرحله ای است. از جمله مهم ترین یافته های تجربی این پژوهش می توان به دو مورد اشاره کرد: نخست، عضویت در تعداد اندکی از شبکه های اجتماعی مجازی و یا در تعداد کثیری از آن ها، هیچ نقش تعیین کننده ای در میزان فعالیت در عرصه عمومی غیرمجازی (فعالیت در انجمن ها و تشکل های مدنی) نداشته است. دوم، با افزایش میزان فعالیت دانشجویان در شبکه های اجتماعی مجازی، میزان فعالیت آنان در عرصه عمومی غیرمجازی کاهش یافته است.

۸۵.

بررسی رابطه بین سبک زندگی متأثر از فضای مجازی و طلاق عاطفی در شهر ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سهراب مظفری نیا مریم قاسمی پور

منبع: فرهنگ ایلام دوره ۱۸ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۶ و ۵۷

کلید واژه ها: فضای مجازی سبک زندگی تأثیرپذیری طلاق عاطفی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۷۶۵

رسانه های جمعی، به ویژه فضای مجازی باعث تغییر و تحولات بسیاری در زندگی و سبک زندگی مردم شده است. میزان گرایش افراد به این فضا تحت تأثیر ویژگی های فردی و عوامل اجتماعی متفاوتی می باشد؛ تأثیرپذیری سبک زندگی از فضای مجازی، پیامدهای گوناگونی دارد. بنابر بر نظر جامعه شناسان متخصص در این حوزه، یکی از این پیامدها، رشد و قوام طلاق عاطفی است. طلاق عاطفی، محصول استراتژی های سرمایه گذاری فردی یا جمعی و آگاهانه یا ناآگاهانه در ایجاد و بازتولید ارتباطات اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سبک زندگی متأثر از فضای مجازی و طلاق عاطفی، به صورت پیمایشی، در بین 361 نفر از متأهلان شهر ایلام در سال 1395 انجام شده است. شیوه نمونه گیری در این تحقیق، نمونه گیری چند مرحله ای بوده و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفته است. مهمترین یافته های این پژوهش بدین قرار است: میانگین نمره سبک زندگی متأثر از فضای مجازی در بین زنان و مردان یکسان است. میانگین نمره سبک زندگی متأثر از فضای مجازی بر حسب میزان تحصیلات متفاوت می باشد؛ همچنین بین سبک زندگی متأثر از فضای مجازی و طلاق عاطفی، رابطه معنادار وجود دارد.

۸۶.

نقش نرم افزار اجتماعی «تلگرام» در تبلیغات دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از منظر رای دهندگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید محمد مهدی زاده اقبال خالدیان مهراوه فردوسی

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال سوم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۰ 9-42

کلید واژه ها: شبکه اجتماعی تلگرام انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری ایران تبلیغات

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی شبکه های اجتماعی موبایل محور

تعداد بازدید : ۱۶۴۸ تعداد دانلود : ۶۱۲

هدف عمده ای که این مقاله در پی آن بود، بررسی نقش نرم افزار اجتماعی تلگرام در تبلیغات دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران است. برای رسیدن به این هدف، با رجوع به آراء اساتید و صاحبنظران حوزه رسانه و جامعه شناختی، پدیده نرم افزار اجتماعی «تلگرام» را مطالعه می کند. صاحبنظران با نمونه گیری خوشه ای و هدفمند، انتخاب گردید. چارچوب نظری حول نظریات تبلیغات و اقناع، برجسته سازی و استفاده و رضامندی انتخاب شده است. نتایج در دو بخش توصیفی و استنباطی بررسی و تشریح شده است. نتایج توصیفی در محورهای چهارگانة میزان استفاده پاسخگویان از اینترنت (خیلی زیاد)، میزان استفاده از نرم افزار اجتماعی تلگرام (زیاد)، دلایل استفاده از نرم افزار اجتماعی تلگرام (کسب اطلاعات و آگاهی از اوضاع اجتماعی و سیاسی) و نقش نرم افزار اجتماعی تلگرام در تبلیغات انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری بررسی شده است. نتایج تبیینی نشان می دهد که بین جلب توجه به انیمیشن ها و ویدیوهای تبلیغاتی «تلگرام» و شرکت در انتخابات، رابطه معناداری وجود دارد. بین کارکردهای نرم افزار اجتماعی «تلگرام» (شبکه ای بودن، در دسترس بودن، سرعت بالا) و انتشار پیام های تبلیغاتی کاندیداهای انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. بین جذابیت شعارها و تبلیغات نامزدها در «تلگرام» و شرکت در انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. بین استفاده از نمادها و نشانه ها در تبلیغات کاندیداها و احزاب در «تلگرام» و شرکت در انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. بین انتشار پیام های افراد صاحب نفوذ سیاسی در تبلیغات انتخاباتی در «تلگرام» و شرکت در انتخابات رابطه ی معناداری وجود دارد. بین اعتماد به تبلیغات در «تلگرام» و شرکت در انتخابات رابطه معناداری وجود دارد.

۸۷.

مطالعه تاثیر استفاده از سایت های شبکه اجتماعی بر هویت قومی دانشگاه های تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین کرمانی منصور ساعی

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلید واژه ها: هویت جمعی هویت قومی فیسبوک شبکه های اجتماعی مجازی پیمایش آنلاین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۴۱ تعداد دانلود : ۹۵۸

این مقاله به مطالعه تاثیراستفاده ازسایتهای شبکه اجتماعی برهویت قومی دانشجویان دانشگاههای تهران می پردازند. شبکه های اجتماعی مجازی در سال های اخیر نقش گسترده ای در تحولات اجتماعی و سیاسی ایفا کرده اند و همین مسئله مطالعه آنها را ضروری ساخته است. چهارچوب نظری این مقاله را هویت قومی تشکیل می دهد. در چهارچوب نظری استفاده شده در این مقاله هویت ملی شامل چهار بعد هویت یابی قومی، تعلق به فرهنگ قومی، تعهد به اجتماع قومی و بعد سیاسی هویت قومی است. روش نمونه گیری نیز تلفیقی از روشهای هدفمند و گلوله برفی بود. روش پیمایش بعنوان روش تحقیق انتخاب شد و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه برخط استفاده شد. سایت فیسبوک نیز بعنوان زمینه تحقیق انتخاب شد چرا که پرکاربرترین و محبوبترین شبکه اجتماعی مجازی است. نتایج تحقیق نشان داد که استفاده از سایت فیسبوک با هویت قومی دانشجویان همبستگی مثبت دارد. این متغیر با هر سه بعد هویت قومی رابطه مثبت دارد اما مقدار این همبستگی پایین و ضعیف می باشد.

۸۸.

الگوهای به کارگیری راهبردهای سواد حریم خصوصی آنلاین؛ مطالعه موردی کاربران دختر اینستاگرام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرزانه سیاسی راد عبدالله بیچرانلو

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: حریم خصوصی خودافشاگری شبکه های اجتماعی مجازی سواد حریم خصوصی آنلاین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۳۳ تعداد دانلود : ۳۰۵۶

امروزه شبکه های اجتماعی در زندگی کاربران حضوری پُررنگ دارند، اما بهره مندی کاربران از مزایای آن ها، مانند اغلب تعاملات میان فردی در زندگی واقعی مستلزم حل تناقض میان خودافشاگری و حفظ حریم خصوصی کاربر است. این بهره مندی با فرایندهای بهینه سازی حریم خصوصی و با تأکید بر توانایی های کاربر در سطح فردی محقق می شود. هدف اصلی این نوشتار ایجاد درکی از چگونگی به کارگیری راهبردهای مبتنی بر سواد حریم خصوصی آنلاین برای دستیابی کاربران دختر اینستاگرام به سطح بهینه حریم خصوصی است. به این منظور ابتدا تناقض حریم خصوصی، مزایا و خطرهای خودافشاگری بررسی شده و سپس بر اساس سواد حریم خصوصی آنلاین، برخی از راهبرد های اجتماعی و فنّاورانه برای حل «تناقض حریم خصوصی» معرفی شده اند. در بخش یافته ها پس از توصیف مهم ترین مزایا و خطرهای خودافشاگری برای کاربران دختر، الگوهای فعلی چگونگی به کارگیری راهبردهای اجتماعی و فنّاورانه برای حل این تضاد استخراج و درباره آن ها بحث شده است. این بررسی به روش مردم نگاری و با مصاحبه نیمه ساخت یافته و مشاهده غیرمشارکتی صفحات 20 کاربر دختر اینستاگرام صورت گرفته است.

۸۹.

بررسی جامعه شناختی نگرش جوانان نسبت به ازدواج در فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نادر رازقی مهدی علیزاده سمیه محمدی سنگ چشمه

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هشتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۶۵)

کلید واژه ها: جوانان نگرش ازدواج اینترنتی شهرساری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۲۳ تعداد دانلود : ۱۲۶۲

با گسترش اینترنت، هنجارها، الگوها و ارزش های سنتی حاکم بر آشنایی و یافتن فرد مناسب برای ازدواج تغییر و تحول اساسی یافته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی نگرش جوانان شهرستان ساری به ازدواج در فضای مجازی و عوامل اجتماعی مرتبط انجام یافته است. پژوهش به صورت پیمایشی است و داده های آن با پرسشنامه جمع آوری شده است. نمونه پژوهش را 400 نفر از جوانان سن 18 تا 29 سال شهر ساری تشکیل می دهد. یافته ها نشان دادند 5/54 درصد از پاسخگویان، نگرشی منفی، 15 درصد، نگرش مثبت و 5/30 درصد نیز نگرشی بیطرفانه به ازدواج در فضای مجازی داشتند. یافته ها نشان دادند متغیرهای دینداری (43/0-= β)، وابستگی به خانواده (20/0-= β) و پایگاه اجتماعی و اقتصادی (16/0-= β) به ترتیب مهم ترین پیش بینی کننده در نگرش منفی به ازدواج در فضای مجازی بوده اند. همچنین متغیرهای ارتباط با دوستان و همسالان (26/0= β)، میزان استفاده از اینترنت (23/0= β) و سن (08/0= β) مهم ترین متغیرهای تأثیرگذار در نگرش مثبت به ازدواج در فضای مجازی بوده اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد تغییرات و دگرگونی های نگرشی و ارزشی در ارتباط با ازدواج در فضای مجازی یکی از مؤلفه های تغییرات وسیع اجتماعی است که در جامعه در حال گذار ما در حال شکل گیری و بازتولید است.

۹۰.

تاثیر عوامل فرهنگی - اجتماعی فناوری در خط مشی های مشارکت محور(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: امیر احسانی رضا نجف بیگی احمدعلی یزدان پناه کرم الله دانش فرد

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال یازدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۳۹)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۱۱ تعداد دانلود : ۵۹۲

خط مشی های مشارکت محور در بخش دولتی سبب افزایش مشارکت عمومی و افزایش اطمینان به دولت می گردد یکی از روش های خط مشی های مشارکت محور استفاده از دولت الکترونیک مشارکت محور است که با تکیه بر تعامل و ارتباط دوسویه بین دولت و شهروندان در پی افزایش مشارکت عمومی، پاسخگویی، شفافیت، بهبود کیفیت تصمیم گیری، توانمندسازی شهروندان، برقراری عدالت اجتماعی، بهبود وضعیت اعتماد عمومی و بطور کلی عرضه خدمات عمومی بهینه است که ارتباط مستقیمی با خط مشی های اصل 44 دارد از این رو پژوهش کاربردی حاضر، محقق با هدف شفاف-سازی مفهوم دولت الکترونیک مشارکت محور و تعیین تاثیر عوامل فرهنگی و فناوری بر دولت الکترونیک مشارکت محور قوه قضائیه است، در ابتدا محقق داده ها و گویه های مورد نیاز را با استفاده از ادبیات تحقیق و روش دلفی شناسایی، آنگاه گویه های مرتبط با عوامل فرهنگی و فناوری را از طریق مصاحبه و پرسشنامه با خبرگان و مجریان صحه گذاری شدند، سپس پرسشنامه نهایی بین جامعه آماری به تعداد صدو دوازده نفر توزیع شد، به منظور سنجش روایی پرسشنامه از تحلیل عامل تاییدی و برای بررسی آزمون فرضیه ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج تحقیق، حاکی از تایید دو فرضیه در خط مشی های مشارکت محور قوه قضائیه است، عوامل فرهنگی و فناوری بترتیب بیشترین تاثیر را بر دولت الکترونیک مشارکت-محور دستگاه قضایی داشتند.

۹۱.

فهم دیگری در فضای مجازی؛ مطالعه دو جناح سیاسی اصول گرا و اصلاح طلب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وحید شالچی سرکو رحیمی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال دهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۴۰)

کلید واژه ها: فهم دیگری فضای مجازی گفت و گو اصولگرایان اصلاح طلبان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۹۲ تعداد دانلود : ۱۰۲۹

جامعه ایران مانند هر جامعه بزرگ دیگری ترکیبی از نیروهای اجتماعی مختلف است که زیستن آن ها در یک جامعه منوط به حفظ حداقلی از فضای اشتراک است؛ ازاین رو، ایماژی که نیروهای اصلی اجتماعی جامعه از رقیب خود عرضه می کنند، دارای اهمیت است، زیرا این تصور از دیگری، چشم اندازها و چالش های تفاهم در کشور را مشخص می کند. این مقاله با بهره مندی از نظریه های باختین و باومن به فهمِ دیگری در سیاست ایران با محوریت فضای مجازی میان دو جریان اصول گرایی و اصلاح طلبی پرداخته است.این مقاله از روش تحلیل مضمون استفاده می کند و گزیده ای از وبگاه های دو جناح را برای تحلیل انتخاب می کند. این مقاله تصور از «خود» و «دیگری» نزد اصول گرایان و اصلاح طلبان را با توجه به آنچه آن ها در وبگاه هایشان از «خود» و «دیگری» بازنمایی کرده اند، بررسی می کند. سرانجام، براساس مضمون هایی که از وبگاه های دو جناح یادشده استخراج شد، تصور آن ها از هم نه برمبنای «فهم دیگری»، بلکه برمبنای «تحمل دیگری» بازنمایی شده است.

۹۲.

نقش شبکه های اجتماعی در هویت تمدنی کاربران ایرانی (مطالعه موردی فیس بوک و تلگرام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرهاد زیویار مهدی شاهین جعفر حسن خانی رضا رحمتی

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 105-128

کلید واژه ها: حوزه ی عمومی جدید رسانه بین المللی شده هویت تمدنی شبکه ی اجتماعی فیس بوک تلگرام

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۳۲ تعداد دانلود : ۸۳۶

اینک صحبت در خصوص این موضوع که شبکه های اجتماعی خود به تحولات سیاسی زیادی جامه عمل پوشانده، چنانکه در تحولات بیداری اسلامی عربی مشاهده میکنیم، چندان دور از واقعیت نیست. بدون تردید نمیتوان انقلاب ها و جنبشهای اخیر منطقه را جدای از نقش رسانه و شبکه های اجتماعی مورد بررسی قرار داد. رسانه های بین المللی شده و شبکه های اجتماعی مجازی، چه تأثیری بر هویت ملی (و بهطور خاص حوزه ی تمدنی فارسی زبان) کاربران ایرانی داشته است؟ از یکسو شکاف دیجیتال(digital divide) در توزیع اطلاعات از ناحیه رسانه بین المللی شده، توان تأثیرگذاری آنرا سلب نموده، و از دیگرسو، جهانی شدن مانع ازکارآمدی کارگزاری آگاهی بخش بین المللی شده، شده است که این مورد دوم خود، به دو دلیل منجر به بازگشت به هویت مادر (و در اینجا حوزهی تمدنی فارسی) میشود و توانایی رسانه بین المللی شده در جهت ایجاد دو و چند دستگی تمدنی و ملی را از کار انداخته است، این دو دلیل،یکی ضرورت توجه به هویت مادر و دیگر، ضرورت شکل گیری و قوام ائتلاف تمدنی است. که برای اثبات این دو مورد از اعضا و شهروندان شبکه های اجتماعی فیس بوک و تلگرام آزمونی صورت گرفته است

۹۳.

بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر برگرایش جوانان شهر اهواز به هویت ملی با تأکید بر استفاده از شبکه های غیر ایرانی ماهواره و سایت های اینترنتی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: ایمان امیری فر سارا شیرمردی

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال یازدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۳۶)

کلید واژه ها: جوانان هویت اینترنت عوامل فرهنگی هویت ملی اهواز عوامل اجتماعی ماهواره

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۲۲ تعداد دانلود : ۵۰۹

پژوهش حاضر که با هدف بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر برگرایش جوانان شهر اهواز به هویت ملی با تأکید بر استفاده از شبکه های غیر ایرانی ماهواره و سایت های اینترنتی است، از نظر نوع هدف یک بررسی کاربردی، از نظر وسعت پهنانگر، از نظر دامنه خرد و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی است. روش تحقیق در این پژوهش روش میدانی با استفاده از تکنیک پیمایش، و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است. همچنین حجم نمونه در این تحقیق 383 نفر است. پژوهش حاضر بر اساس تئوری های مختلف از جمله مارکس، گیدنز، کاستلز، هابرماس و مارشیا به دنبال بررسی ارتباط بین متغیرهایی چون شبکه های تلویزیونی خارجی، سایت های خارجی اینترنت، احساس محرومیت، دینداری، مشارکت اجتماعی، پایگاه اقتصادی – اجتماعی، وضعیت تأهل، سن و جنس به عنوان متغیرهای مستقل و گرایش به هویت ملی به عنوان متغیر وابسته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین استفاده از شبکه های تلویزیونی خارجی (ماهواره)، استفاده از سایت های خارجی اینترنت، احساس محرومیت، دینداری، مشارکت اجتماعی، جنس و وضعیت تأهل و میزان گرایش به هویت ملی ارتباط وجود دارد. اما بین متغیرهای پایگاه اقتصادی – اجتماعی و سن با گرایش به هویت ملی ارتباط معناداری مشاهده نشد.

۹۴.

مطالعه ابعاد نظارت والدین بر مصرف بازی های ویدئویی فرزندان و ضرورت ایجاد نظام رتبه بندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مقداد مهرابی علیرضا دهقان

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال سوم بهار ۱۳۹۶ شماره ۹ 1-29

کلید واژه ها: بازیهای ویدئویی نظام رتبه بندی والدین نظارت بر بازی های ویدئویی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی تکنولوژی های نوین ارتباطاتی بازی های رایانه ای

تعداد بازدید : ۵۷۶ تعداد دانلود : ۴۲۲

هدف از این پژوهش مطالعه ضرورت ایجاد نظام رتبه بندی از دید والدین است. در مطالعه این ضرورت، ابعاد نظارت والدین بر رفتار بازی فرزندان را نیز مورد مطالعه قرار دادیم. با روش تحقیق کیفی مصاحبه عمیق مقوله های مشترک مربوط به الگوهای نظارت، انواع والدین بر اساس دیدگاه نسبت به نظام رتبه بندی و بازی فرزندان و دیدگاه نسبت به تأثیرات بازی ها را شناسایی کردیم. با کمک ادبیات تحقیق و مقوله های استخراج شده رواج هر مقوله را در پیمایشی از 230 پدر و مادر مطالعه کردیم. مهم ترین نتایج تحقیق بیانگر آن است که الگوی نظارت محدودکننده زمانی به دلیل عدم وجود مکانیسم های دیگر نظارت در ایران، رایج تر است. در مقایسه با دیگر مقوله های مربوط به دیدگاه نسبت به نظام رتبه بندی، مقوله والدین مشتاق کسب آگاهی نسبت به شیوه های نظارت بر رفتار بازی فرزندان رایج تر است. اغلب والدین نسبت به تأثیر بازی ها بر فرزندان خود دیدگاه کاملاً منفی دارند. تحلیل رابطه بین داده های پیمایش نشان می دهد هر چه سن فرزندان کمتر باشد میزان نظارت والدین بر انجام بازی های ویدئویی فرزندان و اهمیت ایجاد نظام رتبه بندی از نظر آن ها افزایش می یابد.

۹۵.

بررسی رابطه بین میزان و نوع استفاده از اینترنت و انزوای اجتماعی در میان کاربران 15 - 29 ساله ی کافی نت های شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین بنی فاطمه توکل آقایاری هیر داریوش محمدپور

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلید واژه ها: انزوای اجتماعی جامعه پذیری مجازی اینترنت

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی

تعداد بازدید : ۹۵۹ تعداد دانلود : ۵۰۵

در هزاره ی سوم، اینترنت نقش مهم و روزافزونی در زندگی نوجوانان و جوانان ایفا می کند. جاذبه ی اینترنت باعث شده تا بسیاری از جوانان و نوجوانان به جای تعامل با همسالان و والدین، اینترنت را برگزینند. این همنشینی با اینترنت به مرور زمان تجربه ی شیرین در جمع بودن را از فرد می گیرد و می تواند به انزوای اجتماعی منجر شود. مطالعه ی حاضر به منظور تعیین ارتباط میان میزان استفاده از اینترنت و انزوای اجتماعی طراحی شده است. روش تحقیق مورد استفاده ی این پژوهش پیمایشی و شیوه ی تحقیق همبستگی است. جامعه ی آماری این تحقیق کلیه ی کاربران 29-15 ساله ی کافی نت های شهر تبریز در مرداد و شهریور ماه 1394 هستند. نتیجه ی حاصل از آزمون فرضیه ها نشان دهنده ی وجود رابطه ی معنادار بین متغیر های وضعیت تأهل، پایگاه اقتصادی – اجتماعی، میزان استفاده از اینترنت، میزان استفاده ی اجتماعی از اینترنت و جامعه پذیری مجازی به عنوان متغیر های مستقل و انزوای اجتماعی به عنوان متغیر وابسته ی تحقیق است. به علاوه نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره ی تحقیق نشان می دهد که 21 درصد از تغییرات متغیر وابسته، توسط متغیر های مستقل باقی مانده در مدل (وضعیت تأهل، میزان استفاده از اینترنت، جامعه پذیری مجازی و پایگاه اقتصادی – اجتماعی) تبیین می شود.

۹۶.

تحلیل محتوای اخبار مفاسد اقتصادی در خبرگزاری صداوسیما، ایرنا و وب سایت بی بی سی فارسی در نیمه اول سال

نویسنده: امیرحسین حسینی تاجی علی اکبر رزمجو

منبع: علوم خبری سال ششم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴

کلید واژه ها: خبرگزاری ایرنا اخبار مفاسد اقتصادی خبرگزاری صداوسیما وب سایت بی بی سی فارسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۴۹ تعداد دانلود : ۶۶۱

این پژوهش با هدف دستیابی به میزان و نحوه بازتاب اخبار مفاسد اقتصادی در وب سایت خبرگزاری صداوسیما، ایرنا و وب سایت بی بی سی فارسی است. محقق اخبار رسانه های مذکور را در شش ماهه اول سال 1395 به صورت تمام شماری و درمجموع 372 خبر(158 خبر از خبرگزاری صداوسیما، 140 خبراز خبرگزاری ایرنا و 74 خبر از وب سایت بی بی سی فارسی) را به روش تحلیل محتوای کمی مورد بررسی و تحلیل قرارداد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که بیشترین موضوعی که رسانه ها به آن پرداخته اند موضوع حقوق های نجومی بوده است و در موضوعات جزئی هرکدام از رسانه ها موضوعی را که در راستای سیاست های خبری رسانه بوده برجسته کرده اند و همچنین در نوع خبر رسانه های مذکور بیشتر از اخبار فرایند مدار استفاده شده و بیشترین قالب مورد استفاده رسانه ها گزارش بوده است. از لحاظ ارزش خبری و عناصر خبری، ارزش خبری شهرت و عناصر خبری (که و چه) بیشترین فراوانی را در رسانه های مذکور داشته است. همچنین در مقوله دستگاه مرتبط با مفاسد اقتصادی، خبرگزاری صداوسیما، ایرنا و وب سایت بی بی سی فارسی بیشترین فراوانی را به بانک و مؤسسه مالی اختصاص داده اند. طبق یافته های این پژوهش دلایل مفاسد اقتصادی مطرح شده در خبر، در خبرگزاری ایرنا، دولتی بودن اقتصاد، در خبرگزاری صداوسیما، خلأ قانونی و در وب سایت بی بی سی فارسی، خلأ قانونی و ضعف دستگاه های نظارتی بیشترین فراوانی را داشتند.

۹۷.

میزان و نوع استفاده از نرم افزارهای جانبی تلفن همراه (همچون تلگرام، وایبر و ...) در میان زنان 20 تا 30 سال منطقه 5 تهران

نویسنده: فاطمه جعفری ناهید کُردی سمیه تاجیک اسماعیلی

منبع: علوم خبری سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۲

کلید واژه ها: شبکه اجتماعی نرم افزار جانبی تلفن همراه میزان استفاده نوع استفاده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۴۸۳

نرم افزاهای موبایل، یکی از انواع رسانه های اجتماعی و یکی از انواع سرگرمی به شمار می روند و با سرویس هایی که ارائه می دهند و با کاربری هایی که دارند، انسان های امروزی را به خود مشغول کرده و اثرات عمیقی بر ابعاد مختلف زندگی بشر سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، امنیتی و اقتصادی بوده است. پژوهش حاضر در پی بررسی توصیفی از میزان و نوع استفاده از نرم افزارهای جانبی تلفن همراه(همچون تلگرام، وایبر و ...) زنان بوده است. جامعه آماری کلیه زنان 20تا 30 ساله منطقه 5 شهر تهران است که طبق آخرین سرشماری اداره آمار۴۰۲٬۴۵۳ نفر گزارش شده. بر اساس فرمول کوکران نمونه ای 380 نفری به شیوه خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد که همگی در حدود سنین 20 الی 30 سالگی بوده اند. یافته های حاصل از پژوهش با استفاده از نرم افزار spss تحلیل و آزمون گردید. نتایح حاصل از یافته ها بیانگر آن است که میانگین استفاده در بین نمونه های پژوهش 6/4 ساعت، میانه 5 و مد آنها 4 ساعت بوده است. در واقع این وضعیت بسیار قابل توجه است که به طور متوسط هر تهرانی 4 ساعت و نیم از وقت خود را به اینترنت اختصاص می دهد .آنچه از یافته های پژوهش بر حسب استفاده از نوع نرم افزارهای موبایل حاصل گردید، بیانگر آن است که 6/2 درصد(10 نفر) از نمونه های پژوهش تنها از نرم افزارهای بازی و سرگرمی استفاده می کنند که در شبکه های مجازی عضویت ندارند و 2/59 درصد نیز تنها از شبکه های مجازی استفاده می کنند که هیچ نرم افزار بازی و سرگرمی دیگری استفاده نمی کنند و 2/38 درصد نیز هم زمان از هر دو نرم افزارهای بازی و سرگرمی و همچنین شبکه اجتماعی استفاده کرده اند.همچنین در داخل این شبکه ها فیسبوک با بیشترین مقدار روابط( 9/10 نمره) و تیک تاک با کمترین مقدار روابط اجتماعی(9/7 نمره).

۹۸.

تحلیل وضعیت شبکه های اجتماعی مجازی در ایران با رویکرد حوزه عمومی هابرماس (مورد مطالعه چند گروه فیس بوکی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هادی خانیکی محمد اتابک فرید عزیزی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال هجدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳۷

کلید واژه ها: کاربران گفت وگو حوزه عمومی مجازی فیس بوک شبکه های اجتماعی مجازی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۸۲ تعداد دانلود : ۹۰۷

همراه با افزایش نقش روزافزون فضای مجازی در زندگی اجتماعی پرسش های بنیادی ازجمله در مورد تأثیرات اجتماعی و سیاسی فضای مجازی و فناوری های مرتبط با آن به وجود آمده است. هدف از این پژوهش بررسی امکان شکل گیری پدیدار حوزه عمومی در شبکه های اجتماعی فیس بوک با توجه به معیارهای حوزه عمومی هابرماس است. بدین منظور 8 گروه از میان گروهای فیس بوکی ایرانی فعال در زمینه مسائل عمومی به صورت هدفمند انتخاب و با استفاده از روش تحلیل محتوی کیفی مورد مطالعه قرار گرفته اند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که کاربران با پیگیری مسائل مطرح شده در شبکه های مجازی در پیوند با دنیای اجتماعی خود، می توانند نقش فعال تری در حوزه عمومی داشته باشند. همچنین یافته های به دست آمده نشان داد فیس بوک به رغم آنکه زمینه دسترسی شهروندان به اطلاعات مختلف و امکان گفت وگو بر سر موضوعات مختلف را فراهم آورده است، به دلایلی همچون، وجود توزیع نابرابر سرمایه های مختلف، خصلت سطحی بودن اطلاعات، ادامه دار نبودن مسائل مطرح شده، غلبه جلوه بر ایده، جنبه سرگرم کننده بودن مطالب، خصلت انتقادی نبودن مطالب؛ قابلیت تبدیل شدن به یک حوزه عمومی مجازی را ندارد.

۹۹.

واکاوی ابعاد فرهنگی مراکز آموزش نخبگان مبتنی بر دینامیسم خود و دیگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمد پاکتچی حامد سجادی

منبع: دین و ارتباطات سال بیست و چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۵۲)

کلید واژه ها: آموزش نخبگان مدارس سمپاد ابعاد فرهنگی نشانه شناسی فرهنگی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۶۹ تعداد دانلود : ۵۴۵

مدارس سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان (سمپاد) به عنوان یکی از ارکان اصلی سیاست گذاری نخبگان در عرصه آموزش و پرورش طی سه دهه اخیر به سرعت در سراسر کشور گسترش یافته و طیف وسیعی از دانش آموزان مستعد مناطق مختلف ایران را جذب نموده است. پژوهش حاضر در پی بررسی ابعاد فرهنگی متمایز اجتماع دانش آموزان/ دانش آموختگان سمپاد با تأکید بر پیکره اطلاعاتی در فضای مجازی می باشد. در این راستا با استفاده از نشانه شناسی فرهنگی به مثابه روش، بر مبنای نظریه ابعاد فرهنگی خِرت هوفستده (2012) چارچوب نظری سامان یافته است. به علاوه آنکه دینامیسم و پویایی مؤلفه های نشانه شناختی سمپاد در بستری از تقابل و ارتباط میان خود و دیگریِ غیرسمپادی، امکان دستیابی به برخی از ویژگی های مهم فرهنگی آن فراهم می سازد. براین اساس گروه دانش آموزان سمپادی در فیس بوک با بیش از 21900 عضو به عنوان بزرگترین گروه مختص به سمپادی ها در شبکه های اجتماعی، برای نمونه گیری انتخاب شد. از منظر تحلیل نشانه شناختی با توجه به اهداف تاریخی تأسیس مراکز آموزشی سمپاد و لزوم تمایزیابی هویتی اعضای آن، دوگانه تقابلی «هلنیسم بربریت» در شکل گیری اجتماع سمپاد جایگاهی محوری ایفا می کند. در این میان فاصله قدرتِ اندک، فردگرایی، مردگرایی، احتمال گریزی زیاد، جهت گیری بلند مدت و زیاده روی به عنوان ابعاد غالب فرهنگی هویت سمپادی در نسبت با دیگریِ فرهنگیِ خود، به شمار می آیند.

۱۰۰.

شبکه های اجتماعی مجازی و سبک زندگی جوانان: فراتحلیل پژوهش های پیشین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدسعید ذکایی محمدحسین حسنی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ششم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۲

کلید واژه ها: سبک زندگی جوانان شبکه های اجتماعی مجازی فراتحلیل و روش شناسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۹۶ تعداد دانلود : ۱۴۲۲

نگاه اجمالی به پژوهش های انجام شده در زمینه تأثیرات شبکه های اجتماعی بر سبک زندگی جوانان، نشان دهنده نتایج متفاوت و در برخی موارد متناقض آنهاست که شناخت دلایل آن عمدتاً از طریق فراتحلیل مسیر است. بدین منظور، پس از پالایش اولیه مقالات، شانزده مقاله علمی پژوهشی مرتبط به موضوع از طریق پایگاه اطلاعات علمی مگیران انتخاب و بر اساس معیار های مختلف، در سه سطح نظری، روش شناختی و نتیجه شناختی فراتحلیل شدند. تصویر کلی به دست آمده از فراتحلیل نشان داد که پژوهش های انجام شده به رغم داشتن نقاط قوت، متأثر از نقاط ضعف نظری و روش شناختی هستند که می تواند توضیحی بر تفاوت ها و تناقض های موجود در نتایج به دست آمده از این پژوهش ها باشد. پراکندگی و عدم انسجام در شاخص سازی سبک زندگی، تلقی متفاوت از مفهوم شبکه های اجتماعی مجازی، پس افتادگی روش شناسی نسبت به چهارچوب های نظری، کم توجهی به اعتبار ابزار، تعمیم نتایج به رغم استفاده از روش های نمونه گیری غیر احتمالی، ارزیابی تأثیر شبکه های اجتماعی به روش ذهنی و عدم آزمون فرضیه ها به تفکیک شاخص ها، از جمله نقاط ضعف قابل مشاهده در پژوهش های انجام شده هستند.

درخت حوزه‌های تخصصی