اندیشه و فقه سیاسی

تصور رایج آن است که آرا و اندیشه های ابن خلدون در حوزه فکری شیعه رواج نیافته است. این تصوّر تا چه اندازه به واقعیت نزدیک است؟ گفتار حاضر در صدد پاسخ گویی به این پرسش است. در این تحقیق، بسیاری از منابع علمای شیعه بررسی گردیده و از آن میان، 54 اثر شناسایی شده که در آنها از آرای ابن خلدون سخن به میان آمده است. بنابراین، درستی این تصوّرِ رایج، محل تردید است.

۲۱۹۴.

زندگانى و سیره امام على علیه السلام در دوران حکومت

نویسنده: داوود الهامى

منبع: فصلنامه پیام حوزه ۱۳۸۰ شماره ۲۸

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۳

۲۱۹۵.

مفهوم انحطاط در اندیشه سیاسی برخی از اندیشمندان مسلمان

نویسنده: مرتضی شیرودی

منبع: اندیشه تقریب زمستان ۱۳۸۸ شماره ۲۱

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۱ تعداد دانلود : ۷۳۰

۲۱۹۶.

امر به معروف و نهى از منکر دو اصل حیاتى اسلام

نویسنده: محمدتقی رهبر

منبع: نشریه پاسدار اسلام ۱۳۷۹ شماره ۲۲۹

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۱

۲۱۹۷.

کتابهاى حدیثى از نگاه امام خمینى(ره)

نویسنده: احمد عابدی

منبع: علوم حدیث ۱۳۷۸ شماره ۱۴

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۴

۲۱۹۸.

تفکر دینی و ماهیت جنبش ضد رژی با تکیه بر نظرگاه امام خمینی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن بهشتی سرشت حسن حاتمی

منبع: فصلنامه علمى پژوهشى متین ۱۳۸۷ شماره ۳۸

کلید واژه ها: امام خمینی علما استعمار تشیع جنبش تنباکو اقشار اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۰ تعداد دانلود : ۱۴۳۷

تعامل و تقابل نهاد روحانیت با سیاست و رویارویی علمای شیعه با حکومت یکی از مهم ترین مقولات اجتماعی و تاریخی در یک صد سال اخیر می باشد. واقعه «رژی» یا همان جنبش تنباکو که با فتوای مذهبی میرزای شیرازی به اوج رسید، توانست بر سلطه انگلیسی ها آسیب و خلل جدی وارد کرده و نظام استبدادی قاجار را به چالش جدی فراخواند. در چند و چون و ماهیت و خاستگاه این جنبش تاکنون تحلیلها و نظرات مختلفی از سوی متفکران و صاحبنظران حوزه تاریخ مطرح شده است. امام خمینی در مقاطع و موارد مختلف به حادثه «تنباکو» توجه ویژه مبذول داشته و آن را به عنوان سرفصل مهمی در تاریخ مبارزات مردم این سرزمین معرفی نموده است. این مقاله ضمن یادآوری نظرات مختلف پیرامون آن حادثه بر آن است تا بر تکیه بر مدارک گفتاری و نوشتاری امام خمینی به تبیین نظرات ایشان حول آن واقعه تاریخی بپردازد

۲۱۹۹.

نظام نظارتی در فقه حکومتی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: سید احمد مرتضایی مسعود راعی

منبع: معرفت حقوقی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۵

کلید واژه ها: حکومت قانون قوه نظارت ساختار

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۰ تعداد دانلود : ۱۳۰۹

از دیدگاه اسلام، نظارت جایگاه مهمی در امور فردی و اجتماعی دارد. نظارت دارای انواع متعدد درونی (خودکنترلی) و بیرونی (دیگرکنترلی) است. نظارت بیرونی به نظارت مردمی و حکومتی، و نظارت حکومتی به درون سازمانی و برون سازمانی تقسیم می شود. نظارت برون سازمانی تاکنون بیشتر در ضمن سایر قوای حکومتی مطرح شده و کمتر به طور مستقل و به عنوان یک نهاد نظارتی بدان توجه شده است. ازاین رو، در این تحقیق، نهاد نظارتی برون سازمانی با رویکردی فقهی حقوقی بررسی می شود. در این تحقیق، ضمن بررسی و نقد نظارت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نظارت حکومتی از دیدگاه اسلام بررسی و الگوی نظارتی اسلام به عنوان یک نظام جدید نظارتی ارائه می شود. این نظام نظارتی دارای مبانی، پیش فرض ها، ادله و ویژگی های خاصی بوده و از ساختاری جدید برخوردار است که در هیچ یک از نظام های کنونی مشابهی ندارد.

۲۲۰۰.

ذمّه از دیدگاه فقه امامیه با رویکردی بر نظرات امام خمینی(س)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید محمد موسوی بجنوردی فائزه مقتدایی

منبع: پژوهشنامة متین سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۵۹

کلید واژه ها: دین تعهد ضمان ذمّه عهده مافی الذمه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۰ تعداد دانلود : ۲۰۸۵

ذمّه که از نظر ما همان عهده است، لازمة وجود اعتباراتی همچون ضمان، دین، عهد، تعهد، التزام و اهلیت است. به عبارتی، فرض این اعتبارات در انسان مترتب بر وجود ذمّه است. ذمّه با تولد انسان ایجاد می شود، ولی با فوت او پایان نمی پذیرد و از آنجا که ماهیتی است اعتباری، قابلیت بقا حتی پس از فوت صاحبش را دارد و هرگاه میت دارای دیونی باشد، ذمّه همچنان باقی می ماند تا دیونی که پس از فوت به ترکة او تعلق گرفته است از ترکه ادا گردد، یا کسی ضمانت دین او را برعهده گیرد و دین را از جانب او ــ حتی به صورت تبرّعی ــ ادا نماید،. در این حالت ذمّة میّت افراغ می گردد و این پایان ذمّه است. همچنین ذمّه دارای ویژگی هایی است که در پایان به آن اشاره خواهد شد.

درخت حوزه‌های تخصصی