درخت حوزه‌های تخصصی

اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
اخلاق اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۰۶۱ تا ۱٬۰۸۰ مورد از کل ۸٬۶۶۷ مورد.
۱۰۶۱.

معیارهای شناختی حل اخلاقی برادران دروغین «استقلال» و «استبداد» قضات براساس منابع دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۸ ۱۱۹-۱۴۲

کلید واژه ها: اس تقلال اس تبداد قضات داده سازی داده پردازی برادران دروغین منابع دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۳ تعداد دانلود : ۵۰۵
استقلال قضات در داوری، فرآیند مهمی است که در اصل صد و پنجاه و ششم قانون اساسی بدان اشاره شده است. مسئله اصلی این پژوهش حل اخلاقی برادران دروغینِ استقلال و استبداد در قضاوت است. قضات در زمان تصمیم گیری و صدور حکم، گاهی دچار تحیر میان آن دو می گردند که تنها با شناخت ماهیت و معیارهای تمایز آنها قابل حل است. حل این چالش اخلاقی، در حوزه های دیگری نیز قابل طرح است ولی براساس آموزه های قرآن کریم و روایات اهل بیت(ع)، حوزه «شناختی» (داده سازی و داده پردازی های وابسته) اهمیت مبنایی دارد. آثار نوشته شده در این زمینه به استقلال قاضی، عدالت قضایی، آداب القضا و یا استبداد سیاسی پرداخته اند که فاقد شناخت و بررسی آن دو از حیث اخلاقی اند. این پژوهش تا حد امکان معیار، نشانه و مصداق استقلال و استبداد را در این حوزه، بیان کرده است تا قضات در موقعیتی که پیش می آید توانایی خروج از این تحیّر و سردرگمی اخلاقی را داشته باشد.
۱۰۶۲.

بررسی اهداف تربیت دینی نوجوانان، با رویکرد نشاط آوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۹ 155-179

کلید واژه ها: تربیت تربیت دینی نشاط آوری اهداف غایی اهداف واسطه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۱ تعداد دانلود : ۴۲۷
باتوجه به اینکه ما در جامعه ای با اصول و قواعد دینی زندگی می کنیم، آشنایی با اهداف تربیت دینی و خصوصاً ازمنظر دین مبین اسلام، از ضرورت های قابل توجه تربیت صحیح افراد به سوی مسیر سعادت است. ازآنجاکه بخش بزرگی از تربیت، در مدارس اتفاق می افتد، مربی باید با اهداف تربیت دینی آشنا باشد و لذا با شناخت اهداف تربیت دینی می توان گامی درست درجهت آموزش دانش آموزان برداشت. پژوهش حاضر به منظور بررسی اهداف تربیت دینی نوجوانان با رو یکرد نشاط آوری، انجام شده است که ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش، تحلیل محتوای کیفی است. جامعه آماری قرآن و روایات (شامل کتاب های منبع در زمینه حدیث و روایت) و استفاده از دیدگاه اندیشمندان در رابطه با تربیت دینی است. در این تحقیق ابتدا داده های موردنیاز از بررسی متون اسلامی استخراج شد. سپس تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفته و در مراحل بعد مقوله بندی، یکپارچه سازی و پالایش انجام شده و مقوله مرکزی به نام « اهداف تربیت دینی نشاط آور» حاصل شد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مهم ترین اهداف واسطه ای تربیت دینی با رویکرد نشاط آوری عبارتند از: اهداف اعتقادی شامل: تقویت روحیه حقیقت جویی، خداشناسی وتقویت ایمان به خدا، اهداف اخلاقی شامل: خودشناسی، خودباوری و خودسازی و اهداف علمی و آموزشی شامل: تقویت روحیه تعقل، تفکر و تحقیق، پرورش روحیه مشارکت و همکاری، پرورش روحیه تعلیم وتربیت مستمر و روحیه کتابخوانی و مطالعه که همگی درراستای تحقق هدف غایی که قرب الهی است، انجام می شود.
۱۰۶۳.

آسیب های کاربست قاعده «تسامح در ادله سنن» در احادیث اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 61 - 83

کلید واژه ها: قاعده تسامح روایات من بلغ روایات اخلاقی پالایش روایی نظام اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۴۵۸
احادیث اخلاقی از جمله بسترهای مهم اجرای قاعده «تسامح در ادله سنن» است. شدت تسامح در روایات ضعیف اخلاقی در مقایسه با احادیث اعتقادی و فقهی نشان می دهد که گویا احادیث اخلاقی بار مسئولیت کمتری برای مدوّنین کتب روایی داشته است. فقدان دانش فقهالاخلاق و عدم تفکیک گزاره های اخلاقی ِاخباری و انشائی، زمینه ساز اجرای همه جانبه این قاعده در احادیث اخلاقی شده است. این پژوهش با تتبع در مصادیق روایی، در پی واکاوی آسیب هایی است که کاربست قاعده «تسامح در ادله سنن» در حوزه احادیث ضعیف اخلاقی برجای گذارده است؛ لذا با حذف آنها از متون دینی، طراحی نظامِ ضابطه مندِ اخلاقیِ جامع تحقق بیشتری خواهد یافت. داده های این مقاله با تمرکز بر متون حدیثی جمع آوری و با شیوه توصیفی- تحلیلی پردازش شده است. پیامدهایی چون اختلال در نظام اخلاق اسلامی، وقوع جعل در روایات اخلاقی و ایجاد خوش بینی یا بدبینی کاذب نسبت به متون روایی اخلاقی از جمله نتایج کاربست بی ضابطه این قاعده در احادیث اخلاقی است. با توجه به گستره حدیث و تأثیر آن بر فرهنگ دینی، رفتارهای فردی و کنش های جامعه، آسیب شناسی و توجه خاص به کیفیت متون حدیثی، بازنگری در احادیث اخلاقی، ترسیم الگوی اخلاق اسلامی مبتنی بر روایات معتبر، در پالایش نظام یکپارچه اخلاقی بسیار ضرورت دارد.
۱۰۶۴.

بررسی تأثیر پذیری موفقیت مسیر شغلی عینی و ذهنی از اخلاق حرفه ای اسلامی

نویسنده:
منبع: تأملات اخلاقی دوره اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 155 - 178

کلید واژه ها: اخلاق حرفه ای اخلاق اسلامی مسیر شغلی دانشگاه زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۲۷۱
یکی از شاخه های دانش اخلاق که به تازگی در ایران جایگاهی پیدا کرده، حوزه اخلاق حرفه ای است. یکی از منابع غنی در اخلاق حرفه ای، آموزه های دین مبین اسلام است. برای این منظور اصول اخلاق حرفه ای در منابع دینی شناسایی شده است. مدیریت منابع انسانی در هر سازمانی موظف است به علایق فردی وسازمانی در کنار هم توجه نماید؛ نیازهای مسیر شغلی کارکنان را در نظر گیرد؛ تا ضمن افزایش انگیزه های کاری، شاهد افزایش تولید و بهره وری سازمان خود باشد. هدف از اجرای پژوهش حاضر، بررسی تاثیر پذیری موفقیت مسیر شغلی عینی و ذهنی از اخلاق حرفه ای اسلامی کارکنان دانشگاه زنجان است. به این منظور، 30 نفر از کارکنان به عنوان نمونه به طور تصادفی انتخاب شدند. روش جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. داده ها با استفاده از آزمون  t، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون در نرم افزار spss مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که سطح پایبندی به اصول اخلاق حرفه ای اسلامی در سطح متوسط به بالا بود؛ یعنی کارکنان به رعایت این عوامل مقید هستند؛ موفقیت مسیر شغلی عینی خود را که شامل حقوق، مزایا و ترفیع است، متوسط به پایین ارزیابی کرده اند؛ اما نمره موفقیت مسیر شغلی ذهنی آن ها که شامل درک و رضایت آن ها از پیشرفت در کار، رشد و ترقی، استقلال، رسیدن به اهداف شغلی و داشتن احساس خوب نسبت به کار است، متوسط ارزیابی نمودند. در نتیجه، بین مولفه های اخلاق حرفه ای اسلامی و موفقیت مسیرشغلی عینی و ذهنی رابطه معنی دار و مستقیم وجود دارد.
۱۰۶۵.

اخلاق حرفه ای در رسانه های خبری تراز انقلاب اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۹ (پیاپی ۶۱) 117 - 144

کلید واژه ها: اخلاق رسانه خبر اعتماد مخاطب انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۲۶۴
آگاهی بخشی به مخاطبان مسئولیت خطیری است که بر عهده رسانه های خبری نهاده شده است. فرایند تولید و انتشار اخبار مستلزم رعایت سه اصل سرعت، صحت و دقت است و اخلاق مداری، مسئولیت پذیری و جلب اعتماد مخاطب در این فرایند بسیار اهمیت دارد. در چنین ساختاری، کارکرد رسانه های مبتنی بر ارزش های اسلامی و انقلابی با کارکرد رسانه های مبتنی بر معیارهای غربی متفاوت است. در نظام های سرمایه داری، رسانه ها اغلب به قدرت و نظام سیاسی وابسته اند. روشن است که انگیزه ها و مصلحت های جناحی، گردانندگان این رسانه ها را به عدول از اصول و ارزش های حرفه ای و اخلاقی وامی دارد. البته اصل اعتماد به رسانه و تأثیر بسیار آن بر مخاطب را نباید نادیده گرفت. هرچه میزان اعتماد مخاطبان به رسانه بیشتر باشد، میزان اثرگذاری آن رسانه بیشتر می شود. عواملی همچون بی طرفی در انتشار اخبار، پخش اخبار موثق، صداقت در اطلاع رسانی و حفظ حریم شخصی وحقوق شهروندی در جلب اعتماد یا بی اعتمادی مخاطبان به رسانه مؤثر است. مروری بر اندیشه ها و دیدگاه های امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری که بخشی از آن در این مقاله آمده است، معیارهای رسانه مطلوب دینی ترسیم می کند؛ شاخص هایی همچون امانت داری در انتشار اخبار، صحت و دقت در اطلاع رسانی، ترویج مبانی و ارزش های اسلامی، پرهیز از دروغ و شایعه پردازی، حفظ استقلال رسانه و اخلاق مداری که از ویژگی های رسانه خبری تراز انقلاب اسلامی محسوب می شوند. در واقع، رسانه خبری تراز انقلاب اسلامی، رسانه ای است که رعایت اخلاق حرفه ای شاخصه اصلی آن است و مهم تر از آن رسانه ای مرجع، قابل اعتماد و تأثیرگذار در مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه است. در این مقاله با تبیین ویژگی های رسانه اخلاق مدار، بایدونبایدهای رسانه های خبری و تأثیرگذاری آن در افزایش اعتماد مخاطب بررسی و تحلیل شده است. روش تحقیق در این مقاله، کتابخانه ای و نحوه تبیین داده ها توصیفی-تحلیلی است.
۱۰۶۶.

اثربخشی آموزش مهارت های شهروندی مبتنی بر رساله حقوق امام سجاد (ع) بر آگاهی از حقوق شهروندی و عمل به آن در دانش آموزان متوسطه اول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال پنجم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۵) ۶۹-۹۴

کلید واژه ها: مهارت شهروندی رساله حقوق امام سجاد (ع) آگاهی از حقوق شهروندی رفتار شهروندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۲۰۱
هدف از پژوهش حاضر سنجش میزان اثربخشی آموزش مهارت های شهروندی مبتنی بر حقوق شهروندی رساله حقوق امام سجاد (ع) بر میزان آگاهی از حقوق و نیز عمل به این حقوق بود. این پ ژوهش از نوع تحقیقات ترکیبی کیفی- کمی بود. در قسمت اول با بهره گیری از روش کیفی محتوای آموزشی مناسب برگرفته از رساله حقوق تدوین شد و در قسمت کمی با شیوه نیمه تجربی و با پیش آزمون– پس آزمون همراه با گ روه کنترل انجام شد. روش نمونه گیری در بخش کیفی، هدفمند و تعداد 5 نفر از متخصصان برنامه ریزی درسی بود و در بخش کمی، جامعه پژوهش شامل نوجوانان متوسطه اول شهر بندرلنگه بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، تعداد 60 نفر در قالب دو گروه 30 نفره آزمایش و کنترل جایگزین شدند . پژوهش با طرح پژوهشی نیمه تجربی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل در 11 جلسه آموزشی انجام پذیرفت. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه های محقق ساخته «آگاهی از حقوق شهروندی» و «رفتار شهروندی» بود که از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار بودند. جهت تحلیل یافته ها از آزمون های تی مستقل و تحلیل واریانس چندمتغیری استفاده شد که یافته ها نشان داد آموزش مهارت های شهروندی منجر به افزایش آگاهی نوجوانان از حقوق شهروندی شده و همچنین باعث تغییر رفتار آنان می گردد. با توجه به نتایج این بررسی با تمرکز بر آموزش برنامه درسی مبتنی بر رساله حقوق می توان روابط اجتماعی را بهبود داد.
۱۰۶۷.

تبیین مؤلفه ها و خرده مؤلفه های حقوق بشر و تعیین جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش وپرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۹ 141-154

کلید واژه ها: آموزش و پرورش اسناد بالادستی حقوق بشر تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۱۵۸
پژوهش حاضر با هدف تبیین مؤلفه های حقوق بشر و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش وپرورش ایران انجام شد. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی شامل تحلیل اسنادی و تحلیل محتواست. جامعه پژوهشی، شامل دو بخش؛ متون مرتبط با حقوق بشر و محتوای چهار سند بالادستی نظام آموزش وپرورش است که باتوجه به ماهیت موضوع، از نمونه گیری صرف نظر شده و کل جامعه آماری مورد بررسی و تحلیل واقع شده است. ابزارهای اندازه گیری، فرم فیش برداری و نیز سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بوده است. داده های اسنادی به شیوه کیفی و داده های تحلیل محتوی با استفاده از شاخص های توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی قرار گرفته است. ی اف ت ه ه ای پ ژوه ش بیانگر آن است که: 1. چارچوب مفهومی حقوق بشر را می توان در سه حقوق اساسی، حقوق مدنی و سیاسی و حقوق اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی تدوین نمود. 2. درمجموع 364 مرتبه به مؤلفه های حقوق بشر توجه شده که میزان تراکم آن در مؤلفه حقوق اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی با 53/36 درصد زیاد و در مؤلفه حقوق مدنی و سیاسی با 21/30 درصد بسیار کم است. 3. بین اسناد موردبررسی، بیشترین ضریب اهمیت به سند تحول بنیادین (542/0) و کم ترین ضریب اهمیت مربوط به سند برنامه درسی ملی (202/0) است.
۱۰۶۸.

اخلاق پژوهش با تأکید بر علوم انسانی اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت اخلاقی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۷) 5-23

کلید واژه ها: اخلاق پژوهش علوم انسانی اسلامی عینیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۲۵۱
پژوهش در حوزه علوم انسانی اسلامی در سال های اخیر با رشد فزاینده ای روبرو بوده است و موافقان و مخالفان آن با بهره گیری از تبیین های گونا گون در مقام اثبات مدعای خود برآمده اند. فارغ از هرگونه قضاوت درباره نتایج به دست آمده از پژوهش های فراوانِ این حوزه فکری، توجه به اخلاق پژوهش به صورت عام و التزام به آن در تحقیقات علوم انسانی اسلامی به طور خاص اهمیت ویژه ای دارد. به نظر می رسد غفلت از این نکته، برخی دیدگاه ها به ویژه دیدگاه های مخالف علوم انسانی اسلامی را در تأمین واقع بینی و بی طرفی علمی با مشکل روبرو کرده است. نویسندگان مقاله پیش رو، با استفاده از روش تحلیلی انتقادی به واکاوی اخلاق پژوهش در حوزه علوم انسانی اسلامی پرداخته، با برشمردن بایسته ها و نبایسته های اخلاقی این کنش انسانی به این نتیجه دست یافته اند که حق طلبی با انگیزه الهی، اصلِ اخلاقی محوری در این حوزه است.
۱۰۶۹.

روش تدریس هدایت محور؛ پیوست اخلاقی روزآمد برای کارآمدسازی دروس معارف اسلامی در دانشگاه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۸ ۵۱-۷۴

کلید واژه ها: روش تدریس هدایت محوری پیوست اخلاقی کارآمدی تدریس دروس معارف اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۴۲۴
یکی از مهم ترین اهداف آموزشی در تدریس معارف اسلامی ارتقای سطح معرفتی و ایمانی دانشجویان به واسطه ارائه محتوای آموزشی مناسب است.برای تحقق این مهم روش های آموزشی مختلفی می توان پیشنهاد داد. به باور نگارنده «روش تدریس هدایت محور» به عنوان یکی از زیر مجموعه های روش تدریس فعال از مؤثرترین روش های تدریسی است که به عنوان مکمل روش تدریس سخنرانی می تواند در تغییر نگرش و تحقق اهداف شناختی و عاطفی دانشجویان درحوزه معارف اسلامی کارساز باشد. این پژوهش به روش تحلیلی توصیفی و مبتنی بر مراحل هدایت و تبلیغ در قرآن و سیره اهل بیت^ و با رویکرد مخاطب شناسانه دانشجویان نسل امروز، بر این باور است که هرگونه فعالیت هدایتی و تبلیغی مدرسان معارف اسلامی زمانی اثرگذار خواهد بود که آنان ضمن برخورداری از فنون و تکنیک های روان شناسی تربیتی، از هادیان حقیقی در تمامی جزئیات فرآیند سه گانه هدایت و دعوت قرآنی اعم از؛ دعوت حکیمانه، موعظه حسنه، جدال احسن به شکل صحیح پیروی نمایند.
۱۰۷۰.

انگیزش اخلاقی از دیدگاه فخرالدین رازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۹ 7-26

کلید واژه ها: فخرالدین رازی انگیزش اخلاقی رویکرد شناخت گرایانه درون گرایی الغاءپذیر واقع گرایی تعالی گرایانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۳۸۶
انگیزش اخلاقی، بحثی مهم در فرااخلاق است. سه مسئله ی اساسی آن عبارتند از: ماهیت انگیزش اخلاقی، ماهیت ارتباط بین داوری اخلاقی و انگیزش اخلاقی و ارتباط انگیزش اخلاقی و ماهیت اوصاف اخلاقی. آراء فخر کلامی و الهیّاتی است و با نگاه فلسفه اخلاق معاصر، خوانشی امروزی از آنها ارائه می شود. فخر به ماهیت انگیزش اخلاقی، رویکرد شناخت گرایانه دارد و بر این باور است که باور برای ایجاد میل و تحریک به عمل لازم و کافی ست. طبق دیدگاه فخر، رویکرد شخصیت گرا مکمّلِ رویکردِ شناختی است. ماهیتِ ارتباطِ داوری اخلاقی و انگیزش، درون گرایی الغاءپذیر است یعنی رابطه ای ضروری اما لغوشدنی میان داوری و انگیزش اخلاقی برقرار است. تعالی گرایی او فارغ از نقدهای احتمالی بر آن، با نظریه ی انگیزشِ او سازگار است. از نظر او داوری های اخلاقی، باور هایی در مورد وجودِ متعالی ارزش ها در ذات خداوند هستند که با کمک عواملِ پرورش دهنده ی شخصیت، ایجادِ میل نموده، به انگیزش اخلاقی می انجامند.
۱۰۷۱.

تبیین راهکارهای عملی و نظری کسب تواضع و فروتنی بر مبنای تحلیل محتوای خطبه قاصعه امیرالمؤمنین(ع)(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۷ (پیاپی ۵۹) 11 - 38

کلید واژه ها: امام علی (ع) تواضع فروتنی خطبه قاصعه روش تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۲ تعداد دانلود : ۶۹۲
تواضع و فروتنی از جمله فضایل اخلاقی است که از خود ملکوتی و الهی انسان نشأت می گیرد و بدان دلیل که در تکامل شخصیت انسان تأثیر بسزایی دارد، در آموزه های دینی بر آن بسیار تأکید شده است. یکی از مصادیق این تأکید را می توان در بلند ترین و مهم ترین خطبه امام علی مشهور به خطبه قاصعه که پس از جنگ نهروان ایراد شده، جستجو کرد. حضرت علی در این خطبه تلاش کرده است ضمن تبیین اهمیت این فضیلت اخلاقی و تأثیر آن در مقابله با تکبر به منزله مهم ترین عامل تسلط شیطان، راهکارهای عملی و نظری کسب تواضع را بیان و درنهایت، تصویر جامعی از این فضیلت ارزشمند اخلاقی ارائه کند. در این پژوهش کوشیده ایم با تکیه بر روش «تحلیل محتوا» و بهره گیری از فن «تحلیل مضامین کیفی»، گزاره های مرتبط با موضوع تواضع و فروتنی را در خطبه قاصعه تحلیل و الگوی جامع مفهومی تواضع را از منظر آن حضرت ترسیم کنیم. معرفی عوامل عملی و نظری ایجاد تواضع (مانند اقامه نماز، روزه داری، دادن زکات، احسان به والدین و احترام به مربی)، معرفی ویژگی های متواضع (مانند توجه به مستضعفان و فقرا، محبت به مؤمنان و سجده کردن)، معرفی نتایج برخورداری از تواضع (مانند دوری از وسوسه های شیطانی، دوری از کبر و تفاخر، کسب رضایت الهی و ایجاد الفت و محبت بین مردم) و معرفی مصادیق برگزیده متواضعان از جمله مباحثی است که امام علی در این خطبه بدان اشاره کرده است
۱۰۷۲.

الزامات حمایت سازمانی ادراک شده در مدرسه صالح در سند تحول آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال پنجم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۴) ۱۲۹-۱۷۲

کلید واژه ها: حمایت سازمانی ادراک شده عدالت تعهد سازمانی مدرسه صالح سند تحول آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۲ تعداد دانلود : ۳۱۰
تحقق مدرسه در افق چشم انداز 1404 نیازمند مدیریت ادراک منابع انسانی به جهت ایجاد تعهد، وفاداری، اعتماد و بهره وری است. بنابراین پژوهش حاضر در سال 1396-97 با رویکرد ترکیبی از نوع لانه ای همزمان به تبیین الزامات حمایت سازمانی مدرسه ترسیم شده در سند تحول آموزش و پرورش پرداخته است. ابتدا با تحلیل اسناد بالادستی آموزش و پرورش و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 13 نفر از مطلعان کلیدی و خبرگان نظام آموزشی الزامات حمایت سازمانی ادراک شده در زیرنظام های مدیریت منابع انسانی استخراج شد. به جهت عمق بخشی و نیز مطالعه عمیق پدیده و محک نتایج به دست آمده از شیوه کیفی، مجتمع آموزشی مفید، به عنوان نمونه ای در راستای اهداف چشم انداز انتخاب و از طریق پرسشنامه استاندارد آیزنبرگ (1986) نتایج حمایت سازمانی ادراک شده بین 118 نفر از کارکنان و معلمین نمونه انتخابی، بررسی شد. مطابق یافته های پژوهش در 4 زیرنظام مدیریت منابع انسانی (تأمین و تعدیل، بهسازی، نگهداری و کاربرد) اگر رهبری آموزشی مدرسه مبتنی بر احسان باشد، جوّ اخلاقی را در مدرسه ایجاد و تعهد اخلاقی در کارکنان که بسترساز حمایت سازمانی ادراک شده است را فراهم می کند. هرچند عدالت در جای خود اهمیت دارد و لازم است در سازوکارها، به خصوص مالی (در تأمین، تخصیص و مصرف) به آن توجه شود. در این میان، کرامت انسانی، راهبردی برای برقراری رابطه احسان و عدالت بین رهبری و فرد است. همچنین طراحی نظام جبران خدمت به گونه ای که بتواند با همه جانبه نگری و جامعیت رضایت عمومی اعضا را جلب نماید، نیازمند تنوع بخشی و تعهد است.
۱۰۷۳.

ارائه مؤلفه های تفکر انتقادی باتوجه به تربیت آیه ای مستخرج از سوره مبارکه بقره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هشتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۷ 63-85

کلید واژه ها: تفکر انتقادی تربیت آیه ای قرآن سوره بقره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۲ تعداد دانلود : ۳۵۳
تفکر انتقادی به منزله یک مهارت اساسی برای تربیت عاقلانه انسان در جامعه اسلامی شناخته شده است. قرآن کریم به عنوان منبعی جهت دعوت به تفکر برای همه انسان ها حاوی مؤلفه های تفکر انتقادی است. هدف پژوهش حاضر ارائه مؤلفه های تفکر انتقادی باتوجه به تربیت آیه ای مستخرج از سوره مبارکه بقره است. روش پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی انجام شده است. توصیفی به این دلیل که هدف پژوهشگر توصیف عینی، واقعی و منظم موضوع بوده است و ازسوی دیگر تحلیلی، به این دلیل که هدف آن تبیین ویژگی تفکر انتفادی حاصل از بررسی آیات سوره مبارکه بقره بود. برای رسیدن به هدف پژوهش، آیات مرتبط به صورت هدف مند از قرآن کریم انتخاب شده است، سپس ازطریق تحلیل کیفی، با استفاده از تحلیل محتوایی استقرایی قیاسی به شیوه کدگذاری باز داده های جمع آوری شده تجزیه وتحلیل شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که تفکر انتقادی ازجمله موضوعاتی است که در آموزه های اسلام تصریح و در قرآن مؤلفه هایی برای تفکر انتقادی ذکر شده است. درنهایت برای هریک از مؤلفه ها مصادیقی از سوره مبارکه بقره استخراج شد. نتایج پژوهش به تبیین مؤلفه هایی برای تفکر انتقادی انجامید که عبارتند از: قصه گویی، پرسشگری، داوری با معیار مشخص، تمثیل، استدلال، تحلیل انتقادی، پرهیز از تعصب و اغراض شخصی، عدالت ورزی و حقیقت جویی.
۱۰۷۴.

بررسی اثربخشی آموزش قصه های قرآنی بر رشد اخلاقی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هشتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۸ 147 - 170

کلید واژه ها: قصه های قرآنی رشد اخلاقی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۲۲۳
قصه گویی در طول تاریخ همواره مورد علاقه و توجه بشر بوده و برای او جذابیت خاصی داشته و یکی از ابزارهای مهم اصلاح رفتار محسوب شده است. قرآن کریم نیز به نیاز بشر و گرایش او به قصه توجه نشان داده و باتأکیدبر علائق طبیعی انسان، بسیاری از مباحث ظریف اعتقادی، اجتماعی و اخلاقی را درقالب زیباترین داستان ها طرح و ارائه نموده است. هدف از این پژوهش، تعیین تأثیر آموزش قصه های قرآنی بر رشد اخلاقی دانش آموزان ابتدایی مدارس شهرستان خسروشاه در استان آذربایجان شرقی در سال تحصیلی 96 1395 بود. به همین منظور از تحقیق نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل استفاده شد و از مقیاس فرم مصاحبه سنجش رشد اخلاقی نیز  جهت جمع آوری داده ها استفاده شد. همچنین 10 جلسه آموزشی برای آموزش قصه های قرآنی تدوین شد. در چارچوب طرح آزمایشی؛ 60 نفر دانش آموز پایه دوم ابتدایی با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند که 30 نفر از آنها جزء گروه آزمایش بودند و به مدت 2 ماه هفته ای 2 ساعت تحت آموزش قصه های قرآنی قرار گرفتند. 30 نفر هم در گروه کنترل قرار داشتند که هیچ مداخله آموزشی در این گروه صورت نگرفت. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. درنهایت یافته های پژوهش نشان داد که آموزش قصه های قرآنی موجب بهبود رشد اخلاقی در تمام مولفه های آن در دانش آموزان می شود. بنابراین کاربرد قصه گویی با موضوع قصه های قرآنی به عنوان الگویی مؤثر برای رشد اخلاقی کودکان پیشنهاد می شود.
۱۰۷۵.

قبای نظام حقوقی شایسته سالاری بر قامت کرامت انسانی به عنوان مفهومی اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 211-222

کلید واژه ها: اداره امور عمومی اخلاق شایسته سالاری کرامت انسانی نظام حقوقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۴۱۱
یکی از موضوعات مهم در قلمرو حقوق، کرامت انسانی است. این موضوع از این جهت دارای اهمیت است که خود پایه بسیاری از حقوق، امتیازات و تکالیف انسانی شناخته می شود و امروزه کرامت انسانی نه تنها به عنوان یک حق غیرقابل سلب شناخته می شود، بلکه مبنای حقوق بشر است. از آنجایی که اداره امور عمومی با تکیه بر نظام حقوقی، نقش ها، حقوق و تکالیف را در یک جامعه مشخص می کند، و به نیازهای جامعه پاسخ می دهد، بر سرنوشت جامعه و کرامت انسانی تاثیرگذار است. شایسته سالاری به عنوان مفهومی شاخص در مدیریت، به دلیل اینکه به توانمندی انسان ها و تبدیل آن به توانایی توجه کرده و نقش ها، حق ها و تکالیفی برای بهره مندی از توانایی های انسان ها در اجتماع، پیش بینی می کند، نقش بسزایی در بهبود نظام حقوقی دارد. پرسش پژوهش پیش رو این است که آیا شایسته سالاری در نظام حقوقی منتهی به کرامت انسانی می گردد؟ به نظر می رسد که شایسته سالاری به دلیل تاثیری که در ایجاد نظام حقوقی کارآمد از طریق پاسخگویی به نیازهای انسان و ایجاد اداره مطلوب امور عمومی دارد، منتهی به بهبود اخلاق عمومی و کرامت انسانی می شود. پژوهش پیش روی، با روش توصیفی و تحلیلی و روش گردآوری کتابخانه ای ، بابررسی و نقداطلاعات، به توصیف و تفسیر آنچه که باید باشد، می پردازد.
۱۰۷۶.

شناسایی واعتباریابی ویژگی های فضای کالبدی مدارس بر اساس معماری اسلامی و از دیدگاه مربیان پرورشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال پنجم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۷) 127-146

کلید واژه ها: محیط کالبدی فضای یادگیری معماری اسلامی مربیان پرورشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۲۲۵
هدف از انجام این پژوهش بررسی ویژگی های محیط کالبدی مدارس در تربیت دینی بود. روش پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی-متوالی بود. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و در بخش کمی از روش پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری بخش کیفی شامل دو گروه بود. دسته اول متون و مقالات معماری اسلامی بود که به روش هدفمند انتخاب شدند. گروه دوم مربیان پرورشی مدارس بودند که 9 نفر از آنان به روش نمونه گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب و بر اساس قاعده اشباع نظری انتخاب شدند. در بخش کمی نیز 118 نفر از مربیان پرورشی با استفاده از روش سرشماری در پژوهش شرکت نمودند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه و پرسشنامه بود که روایی و پایایی هر دو مورد تایید قرار گرفت. یافته های پژوهش در بخش تحلیل محتوایی نشان می داد که تنوع فضایی ، بهره گیری از هنر و جذابیت بصری ، توجه به جامعه پیرامونی (پایگاه عبادی مشترک)، طراحی فضای نیایشی (تأکید بر محراب و گنبد)، توجه به مرکزیت حیاط، تأکید بر عناصر طبیعی و دسترسی آسان به امکانات (وضوخانه) از مواردی هستند که در طراحی محیط فیزیکی مدارس در تربیت اسلامی باید رعایت شوند. در بخش مصاحبه نیز مربیان پرورشی به زیبایی مکان نیایش، امکانات رفاهی ، طراحی انعطاف پذیر و چند عملکردی ، محوریت داشتن فضای نیایشی، نمایان و دعوت کننده بودن، اشاره کردند. در نهایت نتایج تحلیل عامل تاییدی، پنج ویژگی تنوع فضایی، زیبایی و جذابیت بصری، توجه به جامعه پیرامونی، فضای نیایشی مطلوب،مرکزیت حیاط و توجه به طبیعت را به عنوان ویژگی های فضای کالبدی مدارس در تربیت دینی نشان داد.
۱۰۷۷.

بررسی جایگاه مولفه های تربیت جهادی در کتاب های درسی دوره متوسطه اول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال پنجم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۵) ۳۱-۶۸

کلید واژه ها: قرآن. جهاد تربیت جهادی ابعاد تربیت جهادی تحلیل محتوا کتاب های درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۴۰۹
هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه مولفه های تربیت جهادی در کتاب های درسی دوره متوسطه اول بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه 42 عنوان کتاب دوره متوسطه اول در سال تحصیلی 99 – 1398 می باشد. به علت گستردگی حجم و تحلیل محتوای مطالب، سه کتاب فارسی و سه کتاب پیام های آسمان و سه کتاب مطالعات اجتماعی دوره ی متوسطه به عنوان نمونه جهت تحلیل محتوا انتخاب شدند. روش پژوهش تحلیل محتوا با روش آنتروپی شانون بود که واحد تحلیل نیز کل صفحات( متن، پرسش ها، فعالیت ها و تصاویر) است. ابزارهای این پژوهش فرم تحلیل محتوا ، شامل دو بعد فردی و اجتماعی برای تربیت جهادی می باشد. بر اساس یافته ها بالاترین ضریب اهمیت ( (95%) در کتب مطالعات اجتماعی مربوط به مؤلفه ی "وظیفه شناسی"در بعد فردی و کمترین ضریب اهمیت(صفر) در هر سه کتاب مربوط به مؤلفه ی "روح امید در جامعه "در بعد اجتماعی می باشد. ارزیابی میزان توجه به مولفه های تربیت جهادی نشان داد که در محتوای کتابهای فارسی، پیام های آسمانی و مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول به مؤلفه های تربیت جهادی توجه نسبتا خوبی شده ولی توجهی متعادل و جامعی به مولفه های تربیت جهادی در محتوای کتاب ها نشده است.
۱۰۷۸.

مضامین عشق و جبر در داستانهای ناتورالیستی صادق چوبک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 105-126

کلید واژه ها: عشق جبر صادق چوبک ناتورالیسم داستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۳۱۵
عشق وجبر از برجسته ترین مضامین ادبیات فارسی است.جبر دربرابرواژه پربسامد اختیارقرار می گیرد وعشق در بعد معنوی وروحانی خود یادآور عرفان وحب ذات اقدس الهی می باشدودربعد جسمانی وباسر منشأ غریزه اش، عشق زمینی وجنسیتی نام می گیرد.نگارنده دراین پژوهش برآن است که بابررسی، توصیف وتحلیل آثار داستانی ناتورالیستی صادق چوبک دیدگاه وی را از نظر عشق زمینی وبعد جسمانی آن وسرنوشت انسان محکوم به تقدیررابیان کند. حیوانی بودن طبع انسان در این داستان ها واین که انسان بنا به سرشت حیوانی اش به صورت موجودی زیاده طلب ، شهوت ران تصویر می شود نگاهی ناتورالیستی است وعشق به صورت خواست جسمانی و جنسیتی به عنوان یک تجربه مشروع مطرح می شودوبه سبب جبر زیست شناختی؛ یعنی انسان، ناگزیر از تن دادن به الزام های زیستی است. وناکامی در اِعمال کردن اراده فردی مقهور بودن انسان در برابر سرنوشت محتوم است. چوبک در داستان هایش متکی بر تأثیرعناصرناتورالیستی سرنوشت، جبر محیط و وراثت بر شخصیت های داستان های خود می باشد
۱۰۷۹.

ریشه یابی بیماری «کبر» براساس آیات و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال سیزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۷ 73-102

کلید واژه ها: بیماری کبر ذلت تواضع سلامت اخلاقی عقل جهل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۳۰۴
بنا به تعالیم اسلامی، کبر یکی از اصلی ترین بیماری های اخلاقی و آفتی برای سلامت قلب و مانعی برای کسب کمالات و رسیدن به بهشت است. با توجه به اهمیت و ضرورت «سلامت اخلاقی» پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و استناد به آیات و روایات، به دنبال ریشه یابی بیماری کبر است تا بستر ریشه درمانی فراهم گردد. یافته های تحقیق نشان می دهد: الف) ریشه اصلی بیماری کبر «جهل» است و متکبران در سه حوزه خودشناسی، خداشناسی و جهان شناسی، دچار مشکلات جدی هستند؛ ب) در حوزه خودشناسی، اهل کبر از فقر ذاتی و نیاز دائمی خویش به فیض الهی غافل شده و در توهم مالکیت هستند؛ ج) در حوزه خداشناسی، متکبران از درک مالکیت، حاکمیت، قدرت و غنای مطلق خدای تعالی عاجزند؛ د) در حوزه جهان شناسی، واقعیت جهان و ماهیت حقیقی دنیا را درک نکرده اند. بنابراین، راهکار اصلی برای درمان این بیماری مهلک، کوشش در جهت خودشناسی، خداشناسی و جهان شناسی است.
۱۰۸۰.

نقش مکانیزم های حقوقی و اخلاقی در پیشیرد اهداف صنعت بیمه های دریایی P&I Club(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: اخلاق سازمانی بیمه دریایی حمل و نقل تجاری P&I Club

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۲۹۷
توجه به صنعت بیمه های دریایی P&I Club با تمام مزایای خود در ایران نسبتاً ناشناخته مانده است. توجه به تعهدات قراردادی بیمه دریایی و اطلاع از شمول مفاد قراردادی بیمه شرکت های بیمه دریایی و دسترسی به اطلاعات تفسیری آن نسبت به مالکان کشتی از اصول وظایف حقوقی و اخلاقی شرکت های بیمه محسوب می شود و عدم توجه به این موضوع یک خلاء آشکار در تضییع حقوق مالکان کشتی دریایی بشمار می رود. بنابراین بررسی و شناخت اثرات مکانیزم های حقوقی و اخلاقی در پیشبرد اهداف صنعت بیمه مرکزی حوزه دریایی P&I Club به منظور رعایت و جلوگیری از بداخلاقی شرکت های بیمه و پیامدهای ناشی از آن در جبران خسارت و غرامت و اثرات قهری و جبری نامطلوب طرفین بیمه گر و بیمه گذار، ضروری به نظر می رسد. بررسی ها حاکی از خلاهای قانونی و اخلاقی فرار روی صنعت بیمه دریایی بدلیل عدم استحکام و کارآیی لازم نسبت به ایفای تعهدات می باشد. ضرورتاً استفاده از نتایج این پژوهش و سیر پژوهش های مشابه که در این زمینه بکار رفته، می توان مشکلات حقوقی و اخلاقی صنعت بیمه را با بکاربردن استراتژیک های مدیریتی بصورت کلان بویژه در مناطق ساحلی– تجاری و بندرگاه های مناطق آزاد در راستای ارتقای کیفیت اخلاق گرایانه بیمه دریایی در برابر مالکان کشتی– رعایت اصول بیمه دریایی – تجربه و الگو گیری از صنعت دریایی کشورهای جهان- روش های مطمئن و بدور از بداخلاقی در ایفای تعهدات نسبت به حوادث ناشی از آن و... را در کشور، شاهد تحول عظیمی را خواهیم بود.لذا این پزوهش بدلیل توصیف و تحلیل مسائل و تدقیق در منابع از پیش آمده به روش کتابخانه ای استقرار دارد که امید است اعتلای مرزهای صنعت بیمه دریایی حوزه های وسیع تجاری را گسترش دهد

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان