حدیث و علوم حدیث

مطالعات موردی بر روی زنان ومردانی که در زندگی مشترک دچار تنش شده اند، نشان داده است که نگرش های غیرواقع بینانه به زندگی زناشویی، ضعف اخلاق، نبودن مهارت های ارتباطی وکمبود آگاهی از مسائل جنسی در بروز و افزایش تنش در زندگی آنان مؤثر بوده است. همچنین تحقیقات نشان می دهد که آموزش های صحیح و همه جانبه در باره هدف زندگی، نگرش ها و باورها، مهارت های اخلاقی و ارتباطی و آشنایی با مسائل جنسی، تأثیرات تربیتی روانی خوبی بر همسران داشته و در کاهش تنش و بهبود روابط آنها مؤثر بوده است. هدف این مقاله بررسی نتایج آموزش های حدیثی در زمینه های یاد شده بر بیست همسر (ده زوج) مراجعه کننده به مرکز مشاوره مؤسسه مطالعاتی مشاوره اسلامی در قم است که آموزش های فوق را دیده اند. روش در این تحقیق آن بوده است که پس از مصاحبة تشخیصی وپیش آزمون هر یک از همسران در شش جلسه به صورت گروهی و یا انفرادی ( درصورت عدم حضور یکی ازهمسران) آموزش می دیدند و پس از پایان آموزش، از آن ها پس آزمون گرفته می شد. اولین پس آزمون دوهفته پس ازپایان آموزش وپس آزمون دوم پنج ماه پس ازآن. سپس یافته های پس آزمون نخست و پیش آزمون مقایسه می گردید. پس آزمون دوم نیز با پس آزمون اول مقایسه می شد. مقایسه یافته ها نشان داد که آموزش های روانشناختی دربهبود روابط همسران و کاهش تنش بین آن ها مؤثر افتاده است. همچنین این بررسی نشان داد که آموزش به یکی از دو همسر ، نیز، در کاهش تنش در زندگی آنان تأثیر داشته است. همچنین به دست آمد که آموزش ها تأثیرات طولانی مدتی در کاهش تنش بین همسران داشته است.

۱۳۶۳.

اندیشه اسلامی: وجود پیشینی امام

نویسنده: محمدعلی امیرمعزی علیرضا رضایت

منبع: خردنامه همشهری شهریور و مهر ۱۳۸۸ شماره ۳۳ و ۳۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی وحی و نبوت و امامت در روایات

تعداد بازدید : ۱۷۹۶ تعداد دانلود : ۱۱۴۲

۱۳۶۴.

بررسی تطبیقی روایات مواجهه حضرت یوسف(ع) با پدر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی ایزدی مرتضی قاسمی حامد

منبع: مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت سابق) سال یازدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۴۳

کلید واژه ها: تفسیر قمی یوسف (ع) اسرائیلیات عصمت انبیا جامع البیان طبری تفسیر ابن ابی حاتم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۵ تعداد دانلود : ۷۲۸

در جوامع روایی و تفسیری، 10 روایت درباره مواجهه حضرت یوسف(ع) با پدر وجود دارد که در آنها از بی احترامی حضرت یوسف(ع) به پدر، سخن به میان آمده است. پنج روایت در منابع امامیه و پنج روایت در منابع اهل سنت نقل شده اند. روایات امامیه با اهل سنت تفاوت ماهوی دارند، هرچند یکی از روایات اهل سنت مشابه روایات شیعه است، اما همگی حکایت از این دارند که حضرت یوسف(ع) به پدرش احترام نکرد. در این نوشتار، اسناد و متون این روایات براساس معیارهای نقد حدیث، مورد نقد و بررسی تفصیلی قرار می گیرند و به ریشه یابی آنها پرداخته می شود. از بررسی این روایات، پی می بریم که هیچ کدام قابل استناد نیستند؛ زیرا: 1. همگی دچار ضعف سند بوده و از اقسام روایات ضعیف به شمار می روند. 2. در متن این روایات اختلافها، تناقضها و ابهامهایی وجود دارد. 3. در آنها مطالب شاذ و متضاد با قرآن بیان شده است. 4. روایتی متعارض در مقابل آنها وجود دارد که با متن قرآن سازگار است. به نظر می رسد ریشه این روایات به تلمود می رسد؛ زیرا در آنجا یوسف(ع) متهم شده که حالت ریاست و فرمانروایی به خود می گرفته است. بنابراین علت رواج این روایات، این تفکر موجود در تلمود بوده است که برخی از روایان، با قبول این تفکر، در صدد اتهام زنی به یوسف(ع) برآمده اند. البته در قرآن و تورات، از این اتهام خبری نیست. قدیمی ترین منابع این روایت: تفسیر منسوب به علی بن ابراهیم، جامع البیان طبری و تفسیر ابن ابی حاتم است که به نظر می رسد، از طریق آنها رواج پیدا کرده است.

۱۳۶۵.

نظرخواهی راجع به کتاب کافی و کلینی

نویسنده: محمد بیابانی اسکویی محمدمهدی رکنی محمد محمدی

منبع: سفینه ۱۳۸۷ شماره ۱۹

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر نقد نظریات

تعداد بازدید : ۱۷۹۵ تعداد دانلود : ۱۱۱۸

۱۳۶۶.

امامان و رفتار خرد ورزانه‏

نویسنده: سید احمد خاتمى

منبع: نشریه پاسدار اسلام ۱۳۸۳ شماره ۲۷۳

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۵

۱۳۶۷.

نقد و بررسی روایات جمع قرآن

نویسنده: تئودور نلدکه مترجم: مرتضی کریمی نیا تصحیح گر: فریدریش شوالی

منبع: علوم حدیث بهار و تابستان ۱۳۸۴ شماره ۳۵ و ۳۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۳ تعداد دانلود : ۱۰۲۲

۱۳۶۸.

نقش تاریخ در دانش رجال (1)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: على اکبر ذاکرى

منبع: فقه ۱۳۷۶ شماره ۱۳

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث علوم حدیث رجال مباحث کلی

تعداد بازدید : ۱۷۹۵

۱۳۶۹.

مصداق شناسی «اهل بیت» در قرآن و سنت

نویسنده: محمدرضا کیخا

منبع: الهیات و حقوق اسلامی دانشگاه سیستان پاییز و زمستان ۱۳۸۴ شماره ۲

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۳ تعداد دانلود : ۸۱۵

۱۳۷۰.

تاریخچه و سیر اجمالی((علم رجال الحدیث))

نویسنده: علی اصغر باستانی

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۷۶ شماره ۱۴۱ تا ۱۴۵

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث علوم حدیث رجال

تعداد بازدید : ۱۷۹۲ تعداد دانلود : ۸۰۸

یکی از نتایج عدم کتابت حدیث- پس از رحلت پیامبراکرم(ص)-این بود که حدیثهای ساختگی و جعلی شیوع یافت‘زیرا هنگامیکه احادیث نوشته نشد کمتر توانستند برای آن حد و مرزی قائل شوند‘و چنانکه مشهوراست درابتدا((سند))نیز مورد نظر نبود‘لذا خبرگان فن ناگزیر احادیث رادسته بندی کردند و عناوین: (( مسندومرسل‘معروف ومنکر‘مردودومتروک‘متفق ومفترق‘مؤتلف ومختلف)) و غیره را بر آنها نهادند. و نیز طریق بهتری که برای تمیز احادیث صحیح و سقیم به نظرشان رسید‘تحقیق درباره راویان حدیث بود که با تکیه بر میزان عدالت‘صداقت‘امانت‘علم و اخلاص آنان ‘بتوان احادیث مستند و صحیح را از مجعولات مخالفان و مغرضان بازشناخت ‘ و بدین طریق((علم رجال))بوجودآمد. تکیه بر شناخت رجال حدیث‘شاید بهترین راه تشخیص احادیث صحیح و تمیز انواع حدیث باشد.

۱۳۷۱.

روش نجاشی در نقد رجال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رحیمه شمشیری مهدی جلالی

منبع: علوم حدیث تابستان ۱۳۸۵ شماره ۴۰

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۱ تعداد دانلود : ۹۳۷

۱۳۷۲.

پرسش و پاسخ هایى درباره مهدویت

منبع: نشریه پاسدار اسلام ۱۳۸۸ شماره ۱۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۲

۱۳۷۳.

روش مناظره و احتجاج امامان شیعه

نویسنده: علی اکبر شهابی

منبع: نامه آستان قدس ۱۳۴۷ شماره ۳۸

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۱ تعداد دانلود : ۹۶۳

۱۳۷۴.

نور در محاصره ظلمت‏

نویسنده: غلامرضا گلی زواره قمشه ای

منبع: نشریه پاسدار اسلام ۱۳۸۷ شماره ۳۱۹

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۸۷

۱۳۷۵.

گونه شناسی تبیین واژگان دینی در روایات معصومان (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوالقاسم اوجاقلو

منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۸۵ شماره ۷۹

کلید واژه ها: توصیف تمثیل معانی کلام بیان تفسیری توسعه¬معانی بیان غایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۸۶ تعداد دانلود : ۷۲۰

درصد قابل توجهی از روایات معصومان(ع) در تبیین و توضیح واژگان وارد شده است. با بررسی این روایات روشن می¬شود که توضیحات معصومان از واژگان، چه واژگان قرآن یا واژه¬های دیگر روایات، از یک نوع نبوده، بلکه از تنوع خاصی برخوردار است. پاره¬ای از توضیحات از سنخ معناشناسی لغوی، پاره¬ای از مقوله تبیین و تفسیر، در مواردی نیز از نوع بیان تأویلی و گونه¬های دیگر است. این مقاله درصدد شناسایی گونه¬های مختلف تبیین واژگان در روایات معصومان و در کنار آن، توجه به توسعه معانی کلمات در این روایات است.

۱۳۷۶.

تحلیلی بر نگارش های «الموضوعات» در اهل سنت بر پایه کتاب «موسوعة الأحادیث و الآثار الضعیفة و الموضوعة»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی مهریزی

منبع: علوم حدیث پاییز و زمستان ۱۳۸۷ شماره ۴۹ و ۵۰

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۸۷ تعداد دانلود : ۱۸۰۲

۱۳۷۷.

آثار شیخ صدوق از زبان شیخ صدوق

نویسنده: سید حسن فاطمی (موحد)

منبع: کتاب ماه دین تیر و مرداد ۱۳۸۰ شماره ۴۵ و ۴۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۸۶ تعداد دانلود : ۷۸۷

۱۳۷۸.

تاملى در مقاله‏دروغ‏پردازان درحوزه حدیث اهل سنت

نویسنده: نادعلی عاشوری تلوکی

منبع: علوم حدیث ۱۳۷۷ شماره ۱۰

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر عوامل تضعیف حدیث

تعداد بازدید : ۱۷۸۵

۱۳۷۹.

نگاهی به مناظرات توحیدی در احادیث نبوی (ص)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود واعظی

منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۸۱ شماره ۷۱

کلید واژه ها: توحید مناظره شرک احتجاج

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی توحید و اوصاف الهی در روایات

تعداد بازدید : ۱۷۸۴ تعداد دانلود : ۹۵۱

آزادی بحث و انتقاد یا مناظره در مسائل دینی از ویژگیهای فرهنگ اصیل اسلامی است. پیامبر اکرم (ص) در امر دعوت مشرکان و سایر ادیان به آیین اسلام، از روش مناظره برای تضارب آراء و پویایی اندیشه ها و انگیزش عقول مخاطبان بهره می گرفته اند که بخشی از آن در کتابهای حدیثی به ما رسیده است. در این مقاله مجموعة مناظرات توحیدی رسول اکرم (ص) از جهات مختلف مورد بررسی قرار گرفته و ضمن ارزیابی مخاطبان، بیشتر موضوعات طرح شده در جلسات مناظره با آنان نیز به تفکیک، استخراج گردیده است.

۱۳۸۰.

نقد و بررسی ترجمه شهیدی از نهج البلاغه بر اساس نظریه «گرایش های ریخت شکنانه» آنتوان برمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شهرام دلشاد سید مهدی مسبوق مقصود بخشش

منبع: مطالعات ترجمه قرآن و حدیث دوره دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴

کلید واژه ها: نهج البلاغه آنتوان برمن ترجمه شهیدی ریخت شکنانه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر متون حدیث نهج البلاغه پژوهی

تعداد بازدید : ۱۷۸۳ تعداد دانلود : ۱۴۴۸

آنتوان برمن از نظریه پردازان مبدأگرایی در ترجمه است. او موارد ناهمگونی میان ترجمه و متن مبدأ را به سیستم تحریف متن، تعبیر نموده و آن را بر اساس نظریه «گرایش های ریخت شکنانه» پی ریزی نموده است. وی در جایگاه مترجم و نظریه پرداز، توجه ویژه ای به متن مبدأ دارد و معتقد است، مترجم باید از جهت شکل و محتوا، مقیّد به متن مبدأ و وفادار به آن باشد. در این جستار، سعی شده ترجمه شهیدی از نهج البلاغه بر اساس چهار مورد از عوامل تحریف متن، از دیدگاه آنتوان برمن بررسی شود که عبارتند از: عقلایی سازی، شفاف سازی، اطناب سازی و آراسته سازی. یافته پژوهش نشان می دهد که ترجمه شهیدی را می توان ترجمه ای مبدأگرا دانست که کم تر دچار عوامل تحریف متن گشته است و در متون دینی که از خوانش های متفاوتی برخوردار نیستند، مبدأگرایی ضروری می نماید که شهیدی علاوه بر انتقال درست مفاهیم، به بخش ادبی کلام امام (ع) هم توجه کرده و ترجمه او از این حیث نیز مقیّد به آن بوده است.

درخت حوزه‌های تخصصی