فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵۸۱ تا ۶۰۰ مورد از کل ۷٬۱۴۶ مورد.
۵۸۱.

حیات برزخی از دیدگاه آیات و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عالم برزخ حیات برزخی نعمت های برزخی عذاب برزخی شفاعت در برزخ

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن معاد در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی معاد در روایات
تعداد بازدید : ۵۷۸۴ تعداد دانلود : ۲۰۷۰
چگونگی حیات برزخی و مراحل پس از آن از جمله مسائلی است که همواره ذهن انسان را به خود مشغول ساخته است. برخی از آیات قرآن نظیر: مومنون / 101 ـ 100؛ آل عمران / 170 ـ 169؛ یس / 27 ـ 26؛ مومن / 11 و 46؛ منافقون / 10؛ نحل / 32؛ به روشنی بیانگر وجود عالم برزخ و ویژگی های آن است، چنان که حیات جاویدان شهیدان راه خدا و پاداش های آنان گواه روشنی بر عالم برزخ و نعمت های برزخی است. همچنین روایات فراوانی ـ که در برخی از آنها ادعای تواتر شده است ـ درباره عالم برزخ و کیفیت زندگی در آن و گزارش های مربوط به احوال اولیای الهی و انسان های متقی و گنهکار و میزان و کیفیت رابطه آنها با دنیا و مراحل عالم برزخ، در منابع فریقین آمده است.
۵۸۲.

«غلوّ در قرآن» از نگاهى دیگر(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: اهل کتاب شیطان فرعون غلو بت‏پرستى رهبران دینى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸۰
این مقاله به منظور بررسى موضوع «غلو» در قرآن نگاشته شده است. نگارنده در آغاز به بیان مفهوم لغوى «غلوّ» مى‏پردازد. آن گاه براساس مفهوم «غلوّ» مصادیق و نمونه‏هاى آن را در قرآن بررسى مى‏کند. غلوّ شیطان، غلوّ فرعون، غلوّ یهود و نصارى، غلوّ بت‏پرستان، غلوّ نسبت به رهبران دینى و آسمانى موضوعات مورد توجه این مقاله است.
۵۸۵.

ابن عباس و مقام بلند وى در تفسیر(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: ابن عباس آثار تفسیرى ابن عباس روش تفسیرى ابن عباس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴۵
نویسنده در این نوشتار به معرفى ابن عباس و جایگاه وى در تفسیر مى پردازد. در این راستا نخست بیوگرافى ابن عباس را مطرح مى کند آنگاه احادیث نقل شده در مورد وى را مى آورد. سپس از دیدگاه هاى دانشمندان مسلمان راجع به ابن عباس سخن مى گوید، در پایان آثار تفسیرى ابن عباس و روش تفسیرى ویرا به بحث مى گیرد.
۵۸۶.

ریشه های گناه و راهکارهای مقابله با آن از منظر قرآن و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تناسب انسجام نظم سیاق کلیدهای همبستگی وحدت سوره

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن انسان و جامعه در قرآن انسان در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی انسان و جامعه در روایات انسان در روایات
تعداد بازدید : ۵۷۲۸ تعداد دانلود : ۱۷۶۲
شناخت صحیح گناه مبتنی بر شناخت زمینه ها و ریشه های آن است. قرآن و روایات، ریشه گناهان را عرصه های مختلف خانوادگی، فرهنگی، تربیتی، اقتصادی، اجتماعی، روانی و سیاسی معرفی مینماید. پس از شناخت گناه و زمینه های شکل گیری آن، باید با تفکر و توجه به حضور خدا در همه جا، خودشناسی و توجه به شخصیت انسانی، ایمان به معاد، یاد مرگ، خداترسی و هراس از پیامدهای گناه و نیز با توجه به عبادات، به مبارزه با گناهان برخاست و زمینه های اطاعت از خدا و جلب رضایت او را فراهم نمود
۵۸۸.

روش تفسیر عقلی و نقد دیدگاههای ذهبی(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: عقل تفسیر تأویل تفسیر اجتهادی تفسیر عقلی تفسیر به رأی، ذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۱۷
در این مقاله، واژه‌های تفسیر و عقل از نظر لغت و اصطلاح بررسی می‌شوند، سپس معنای روش و نیز تاریخچه تفسیر عقلی بیان می‌گردد. جایگاه عقل و اهمیت تعقل، تفکر و تدبر از دیدگاه قرآن و روایات از مباحث دیگر در این عرصه است. همچنین مفهوم روش تفسیر عقلی و دیدگاههای متعدد مربوط به آن مورد بحث و بررسی قرار گرفته و دلایل موافقان و مخالفان روش تفسیر عقلی، بررسی و تحلیل شده است. بیان تفاوت روش تفسیر عقلی با سایر روشها(اجتهادی، تفسیر به رأی، کلامی و...) از مباحث دیگر این مقاله است. همچنین معنای لغوی و اصطلاحی تأویل بیان شده و رابطه آن با روش تفسیر عقلی نیز مورد تأمل قرار گرفته است. بخش دیگر مقاله به دیدگاههای ذهبی در خصوص روش تفسیر عقلی و تأویل می‌پردازد و خلط میان روشها(روش تفسیر عقلی، روش تفسیر اجتهادی و روش تفسیر به رأی)بررسی و تبیین شده است.
۵۹۱.

معناشناسی «فؤاد» در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قلب هم نشینی جانشینی ربط تثبیت صدر فؤاد هوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۶۵ تعداد دانلود : ۱۱۸۳
واژه «فؤاد» یکی از مهم ترین مفاهیم قرآنی است که نظر و تدبّر هر اندیشمند قرآنی را به خود جلب می کند. این واژه تاکنون به رغم تلاش های برخی لغویون، مفسرین و علما، با رویکرد معناشناسانه بررسی نشده است. کاربرد این واژه در قرآن کریم 16 مرتبه در 15 آیه هست. این پژوهش با روش معناشناسی که نگاه تحلیلی و دقیق به متن است، به تبیین معنای «فؤاد» و استخراج مؤلّفه های معنایی آن از قرآن کریم پرداخته است. بررسی آیاتی که واژه «فؤاد» در آن به کار رفته است این گونه نشان داد که این کلمه در کاربرد قرآنی بر محور جانشینی و تا حدودی تقابل، با مفهوم قلب و بر محور هم نشینی با مفاهیمی مثل تثبیت، هوی، ربط و... در یک حوزه معنایی قرار می گیرد. کشف مؤلّفه های معنایی «فؤاد» سبب تجلّی بیشتر معارف ناب قرآنی برای روشنی راه عبد خداوند متعال و نشان دادن جهان بینی خاص و نظام مند قرآن کریم است.
۵۹۲.

بررسی و نقد شبهة ناسازگاری آیات مربوط به مدت آفرینش آسمان و زمین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن شبهه تناقض آفرینش زمین و آسمان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن جهان و طبیعت در قرآن
تعداد بازدید : ۵۶۶۵ تعداد دانلود : ۷۷۸
از آغازین روزهای نزول وحی، دشمنان با طرح شبهاتی درصدد القای ناهماهنگی و تناقض آیات قرآنبودند، ولی در دو قرن اخیر، با گسترش مطالعات خاورشناسان دربارة اسلام که در رأس آنان گلدزیهر، نولدکه و... قرار دارند، به شبهة ناهماهنگی آیات دامن زده شد و این موضوع دستمایة انکار وحیانی بودن قرآنگردید. یکی از موارد توهم تناقض در قرآناین است که خداوند در هفت آیه از قرآن کریممی فرماید: زمین و آسمان در طول شش روز آفریده شده اند. امّا از آیات 9 تا 12 سورة فصلّت چنین برمی آید که آفرینش زمین و آسمان هشت روز به طول انجامیده است. مفسران در پاسخ این شبهه، شش پاسخ ارائه کرده اند که در پژوهش حاضر به سبک مسئله محور، با روش کتابخانه ای و به صورت توصیفی تحلیلی، دو مورد به عنوان جواب نهایی پذیرفته شده است: 1 مراد از چهار روز اندازه گیری اقوات در آیات چهارگانة سوره فصلت، تنها آفرینش گیاهان و حیوانات و غذاها نبوده است تا با چهار روز آفرینش زمین و آسمان، هشت روز شود، بلکه دو روز مربوط به آفرینش زمین و دو روز مربوط به آفرینش غذاها و گیاهان می باشد که به اضافة دو روز مربوط به آفرینش آسمان ها، مجموعاً شش روز (دوران) مى شود. 2 در آیات سورة فصلت، تنها به آفرینش زمین در دو روز تصریح شده است. لذا از واژة «خلق» استفاده شده، اما به آفرینش آسمان و میان آن اشاره ای نشده است و از این رو، از واژة «قضی» استفاده شده است.
۵۹۷.

شگفتی اعجازآمیز قرآن در اشاره به سازه مستحکم آهن و مس در عملیات سدسازی ذوالقرنین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مس آهن ذوالقرنین اعجاز علمی قرآن آیات 83 تا 98 کهف سازه مستحکم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹۵ تعداد دانلود : ۸۲۶
قرآن کریم معجزه الهی است که با رشد و توسعه توانایی های علمی بشر، جنبه هایی از اعجاز علمی یا شگفتی های علمی آن پدیدار شده است. آیات 83 تا 98 سوره کهف ضمن بیان داستان ذوالقرنین و ماجرای ساختن سد توسط او، به برخی از نکات و حقایق علمی درباره صنعت ایمن سازی، نفوذناپذیری و محکم ساختن فلز آهن از طریق قرار دادن روکشی از مس روی آن یا به عنوان نوعی بندکشی اتصال دهنده آهن به مس به عنوان یک فناوری مستحکم و نفوذناپذیر اشاره شده است؛ این در حالی است که امروزه ضرورت استفاده از این عناصر از جمله نوآوری های پذیرفته شده علمی به حساب می آید. افزون بر اینکه استفاده از این فناوری دست کم در رویه دیوارهای سدهای غیر آبی می تواند به عنوان یکی از کاربردهای محتمل آن در نفوذناپذیر کردن و استحکام ویژه دیوارها و اشیایی که از این آلیاژ استفاده می کنند یا به عنوان ابزار و تکنیکی به منظور تقویت اتصال برخی از انواع عناصر فلزی به ویژه آهن مورد استفاده قرار گرفته، باعث ایجاد تحول در برخی صنایع گردد.
۵۹۸.

«أمر بین الأمرین» در ترازوى براهین عقلى و آیات قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: اصل علیت توحید استقلالى مراتب وجود «امر بین الامرین»

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹۰
از جمله مبانى فکرى شیعه، عقیده به «امر بین الامرین» است. در این نوشتار سعى شده است درستى و استحکام نظریه «امر بین الامرین» با استناد به اصل توحید افعالى و خالقیت استقلالى خداوند، اصل اصیل علیت و نیز اصل مراتب تشکیلى وجود نشان داده شود. نویسنده کوشیده است به اجمال و در حد ضرورت آیات قرآن را در یک منظومه مرتبط و دسته‏بندى ریاضى‏گونه و قابل مقایسه قرار دهد و با نشان دادن نظارت برخى عناصر متن بر برخى دیگر، گروه‏هاى مختلف آیات قرآن را با ارجاع به اصول موضوعه و محکمات خود متن فهم نماید و از دسته‏بندى گروه‏هاى مختلف آیات قرآن که بیش از ده گروه است به دلالت جامعه میان آنها که نظریه قویم «امر بین الامرین» دست یابد
۶۰۰.

آیه تطهیر در تفاسیر مهم اهل سنت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اهل بیت آیه تطهیر آل عبا اصحاب کساء اراده تکوینی خداوند رجس پلیدی عکرمه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی امامان معصوم
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مباحث کلی تفسیر وتأویل
تعداد بازدید : ۵۵۷۱ تعداد دانلود : ۲۲۶۶
صحابه رسول اکرم (ص) ، تابعین و دانشمندان اسلامی ، همه اتفاق نظر دارند که آیه تطهیر درباره پنج تن آل عبا ( اصحاب کساء ) فرود آمده است؛ حتی امّ سلمه و عایشه که خود شاهد بر نزول آیه بوده و امید داشته اند که مشمول این آیه باشند بر دلالت آن فقط بر پنج تن تصریح کرده اند، با این حال ، معدودی از افراد ، با نظرات شخصی خود ، کوشیده اند تا این آیه را یا فقط به زنان پیامبر ( ص ) اختصاص دهند و یا علاوه بر پنج تن ، همسران آن حضرت را نیز مشمول آن بدانند . گروهی نیز دامنه شمول آن را گسترده تر دانسته و عموم خاندان پیامبر (ص) را در زمره اهل بیت شمرده اند . بدیهی است که اجتهاد شخصی آنان در مقابل نصوص و روایات معتبر باطل و مردود است. سیاق آیه نیز حکایات از اراده تکوینی خداود بر زدودن آلودگیها از اهل بیت دارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان