هشت موعظه از قرآن

«ای انسانها،به هوش باشید،تا خود و مسیر و مقصد خود را بهتر بشناسید!»
روزی،امام صادق(ع) به یکی از شاگردان خود فرمودند:در این مدت که در حال یادگیری از من‌بودی، چه چیز آموخته‌ای؟ آن شخص عرض کرد:هشت موعظه از شما آموخته‌ام.حضرت(ع) فرمودند:آن هشت مسئله را بیان کن!
شاگرد بیان داشت:
1.فهمیدم هر کسی هنگام مرگ،از آنچه دوست دارد جدا می‌شود.سعی کردم تا دوستم کسی باشد که در وقت مرگ از من جدا نشود، بلکه در تنهایی مونس من باشد و آن دوست،کارهای نیک من است، چنان که خداوند در قرآن می‌فرماید:«هر کس عمل بدی انجام دهد کیفر داده می‌شود(نساء/ 123)،(و هر که نیکی کند پاداش آن را می‌گیرد)»
2.دیدم،گروهی به داشتن مال افتخار می‌کنند و گروهی به نیاکان خود مباهات می نمایند و حال آنکه خداوند بلند مرتبه،افتخار را در تقوا و پرهیزکاری، قرار داده است. آنچه که در قرآن می‌فرماید: «گرامی‌ترین شما نزد خدا پرهیزکارترین شماست».(سوره حجرات،ایه 13) پس،کوشیدم تا نزد خدا گرامی باشم.
3.دیدم مردم در میان لهو و لعب و هوا پرستی غوطه‌ور هستند،اما از قرآن شنیدم که می‌فرماید: «آنان که از خداوند ترسیدند و پیروی از هوای نفس ننمودند، بهشت جایگاه ایات آنهاست».(سوره نازعات، ایه41 و 40) سعی نمودم تا در مقابل خواهش‌های نفسانی بایستم تا خشنودی خداوند را به دست آورم.
4.دیدم هر کسی که چیز نفیسی به دستش می رسد،می‌کوشد تا آن را در جای امنی در صندوقی گذاشته تا حفظ شود ولی خدا در قرآن می‌فرماید:«کیست که به خدا وام (در راه خدا انفاق یا قرض الحسنه) بدهد،تا خدا چندین برابر به او عنایت فرماید».(سوره بقره،ایه 245) من پاداش چند برابر را برگزیدم و صندوقی محفوظ تر از صندوق خدا نیافتم.تلاش کردم که هر چیز نفیس و گرانبهایی را که به دستم رسید،برای روز نیازمندی(قیامت) در صندوق الهی ذخیره کنم.
5.دیدم مردم بر سر رزق و روزی حسادت می روزند و حال آنکه خداوند در قرآن می فرماید: ما در دنیا رزق و روزی انسان را تقسیم کردیم. (سوره زخرف،ایه 32) بنابراین،بر هیچ کس حسادت نورزیدم و در برابر مالی که از دستم رفت، افسوس نخوردم.
6. برخی از مردم با برخی دیگر دشمنی می‌کنند.خداوند در قرآن می‌فرماید:«شیطان دشمن شماست، شما نیز او را دشمن قرار دهید».(سوره فاطر،ایه 6) بنابراین،به دشمنی با شیطان پرداختم و از آن پس،دیگر با مردم دشمنی نورزیدم.
7.دیدم،مردم در راه به دست آوردن روزی بسیار تلاش و پا فشاری می‌کنند(هر چند از راه حرام باشد) حال آن که خداوند در قرآن می‌فرماید:«نیافریدم جنیان و انسان را مگر برای پرستش خدا،من از آنها روزی و غذایی بر خود نخواسته‌ام(یعنی روزی دهنده ما هستیم نه آنها)،خداوند روزی دهنده تواناست».(سوره ذرایات ،ایات 56 تا 58) دانستم که وعده خدا حق است و گفتارش راست.اطمینان به وعده او پیدا کردم و راضی به رضایش گشتم،از این راه،به بخشش خداوند دل بستم و دیگر به سراغ روزی (از راه حرام) نرفتم و به انجام وظیفه همت گماشتم.
8.دیدم برخی،به بدن سالم خود،اعتماد دارند و برخی دیگر به مال زیاد خویش دل بسته‌اند و گروهی هم به افراد دیگر تکیه و اعتماد نموده‌اند،و شنیدم که خداوند می‌فرماید:کسی که پرهیزکار باشد،خداوند او را از گرفتاری‌ها بیرون آورده و روزی او را از راهی که گمان به آن ندارد،می رساند، و کسی که به خدا توکّل نماید،خدا او را کافی است».(سوره طلاق،ایات 2 و 3) با توجه به این ایه، به خدا توکّل و اعتماد نمودم و از دیگران چشم پوشیدم.
امام صادق(ع) فرمودند:«احسنت، به خدا سوگند،تعالیم تورات، انجیل،زبور،قرآن و دیگر کتاب‌های آسمانی به این هشت موعظه بر می‌گردد».