فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۶۰۱ تا ۸٬۶۲۰ مورد از کل ۹٬۱۸۲ مورد.
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال هشتم تابستان ۱۴۰۱شماره ۳۰
36 - 1
حوزه های تخصصی:
در عصر حاضر که رقابت و چالش برای بقا به امری مهم و جدی برای همه سازمان ها تبدیل شده است، کانال های خبری پیام رسان های اجتماعی نیز از آن مستثنی نیستند و با آن درگیرند؛ چنانچه می بینیم کانال های ناکام خبری به سرعت با ریزش اعضاء مواجه و حذف می شوند. در چنین شرایطی، داشتن شهرت و حفظ آن و بهینه سازی اعتبار کانال، از ضروری ترین ابزار برای پیشبرد فعالیت رسانه های خبری در شبکه های پیام رسان به شمار می رود. پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد تفسیری و روش کیفی، الگویی از شهرت رسانه ای کانال های پیام رسان خبری را ارائه می دهد. استراتژی این پژوهش نظریه داده بنیاد مبتنی بر رویکرد گلیزری و روش تجزیه وتحلیل اطلاعات نیز بر اساس گام های کدگذاری گلیزر است. جامعه موردمطالعه، مدیران و کارشناسان فعال در حوزه ی فضای مجازی و رسانه های خبری هستند که در این راستا با 11 نفر از مدیران و خبرگان که نسبت به رسانه های اجتماعی خصوصاً حوزه ی خبر در فضای مجازی و پیام رسان ها آگاهی کافی داشته و آن را درک کرده اند، مصاحبه های عمیق صورت گرفت. به منظور ارائه الگو با توجه به نتایج مصاحبه ها و تحلیل های صورت گرفته، از خانواده شش سی گلیزر استفاده شد. حاصل پژوهش، درنهایت، 7 مقوله شامل مقوله ی محوری "مدیریت حرفه ای و متعهدانه"، مقوله های " الزامات اخلاقی"، "ویژگی های حرفه ای خبر"، " محیط تعاملی"، "محیط رقابتی"، "زیرساخت و قابلیت دسترسی پیام رسان" و درنهایت، " شهرت رسانه ای کانال پیام رسان خبری" نیز به عنوان پیامد، بوده است.
واکاوی و کاربست روش شناختی تحلیل قاب در رسانه های خبری از منظر رویکرد کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۳ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۲۸)
243 - 266
حوزه های تخصصی:
تحلیل قاب از جمله روش های مورد استفاده در رسانه ها محسوب می شود. با مقاله رابرت انتمن در سال 1993، تحلیل قاب به یک روش مهم تبدیل شد. از زمانی که گافمن، مفهوم تحلیل قاب را معرفی کرد و انتمن در زمینه تحلیل رسانه های جمعی آن را به کار گرفت، محققان این روش را برای درک نحوه ارائه اطلاعات، توسط رسانه های چاپی و سایر رسانه ها، مورد استفاده قرار داده اند. امروزه تحلیل قاب با متیو نیسبت وارد مسیر جدیدی شده است و در ارتباطات علم و بازتاب مشکلات زیست محیطی، تغییرات آب و هوایی، مسائل علمی و غیره مورد استفاده قرار می گیرد. مطالعه ها یی که از تحلیل قاب به عنوان روش شناسی استفاده کرده اند از رویکردهای گوناگون نظری و روش شناختی بهره جسته اند، که منجر به تعاریف عملی متفاوتی شده و بیشتر آن ها نیز تجربی و مختص اهداف مطالعه مربوط بوده است. این مقاله، در صدد ارائه یک صورت بندی کلی از تحلیل قاب کیفی در رسانه های خبری است که با متمایز کردن آن از نوع کمی و نقد رویکرد کیفی آغاز می شود و به شناخت انواع تحلیل قاب "هرمنوتیک یا کیفی"، " کل گرایانه دستی"، "تقلیل گرایانه دستی" و "زبان شناختی و رایانه محور" و نقاط ضعف و قوت هر یک از آن ها می پردازد. در ادامه به رابطه تحلیل قاب، با سایر روش ها از جمله تحلیل گفتمان و تحلیل محتوا پرداخته می شود و همچنین در پایان، نحوه کاربرد آن ها را در فرایند تحقیق شرح می دهد.
امواج سیاسی برآمده از مناظره های یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران: مطالعه اخبار مطبوعات در بازه زمانی دهم تا بیست و چهارم خردادماه 1392(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و سوم بهار ۱۴۰۱شماره ۵۷
119 - 148
حوزه های تخصصی:
در انتخابات سال 1392 برای دومین بار، مناظره هایی ترتیب داده شد که در آن انتقادات جنجالی مطرح گردید؛ ازاین رو تحقیق حاضر به بررسی امواج سیاسی- رسانه ای ایجادشده از مناظره ها این انتخابات پرداخته است. هر مناظره بازتاب خاصی در رسانه های خبری دارد و تحقیق حاضر با استفاده از تحلیل محتوای کمی و کیفی به دسته بندی اخبار منبعث از هر مناظره، با درنظرگرفتن معیارهایی همچون میزان پوشش خبری، میزان پراکندگی زمانی پوشش در چند رسانه مختلف، می پردازد؛ که موضوعات مطرح شده در روزنامه ها دسته بندی شده در قالب موج سیاسی نام گذاری شدند. امواج سیاسی به تبعیت از ولفسفلد در مدل نظری سیاست-رسانه-سیاست در ابتدا در محیط سیاسی (در اینجا همان عرصه مناظره) آغاز می شوند، در رسانه ها با پوشش گسترده و طرح داستان های مختلف خبری شکل می گیرند و ضمن التهاب در فضای سیاسی، با واکنش و تغییرات در محیط سیاسی پیگیری می شوند. در تحلیل امواج شناسایی شده نیز این منطق در نظر گرفته شد تا بتوان امواج به طور عمیق تری بررسی شوند. در این دوره از انتخابات بازتاب تمامی مناظره ها به صورت جداگانه در 14روزنامه از دو جناح دنبال شد؛ در این انتخابات امواج «اعتراض به شیوه برگزاری مناظره»، «فضای امنیتی» و «چالش های سیاسی» ایجاد شد.
چگونه با کودکان درباره خبرهای «تلخ و سخت» صحبت کنیم؟
حوزه های تخصصی:
خبرهای ناگوار فقط کام مخاطبان را برای دقایقی تلخ نمی کنند، بلکه تاثیرات درازمدت و "عمیقی" بر ضمیر و روان آنها می گذارند. روانشناسان و روان درمانگرها برای این اثرات "مخرب" روحی و روانی، نام "زخم" گذاشته اند و معتقدند در بسیاری اوقات، این زخم و "تروما " از کودکی تا پایان عمر همراه انسان خواهد بود. انتشار خبرهای تلخ و ناگوار و تکرار مداوم این خبرها در بخش های مختلف خبری، یکی از مهم ترین دلایل زخمی شدن روح و روان انسان است که از کودکی شروع می شود. به این ترتیب، کودکان به عنوان مخاطبان خبرهای ناخوشایند، همواره ناخواسته، در معرض آسیب های جدی خبرهای تلخ هستند. روانشناسان با تمرکز بر مطالعات آسیب شناسی اخبار رسانه ها باور دارند با شدت گرفتن بمباران های اطلاعاتی توسط رسانه ها و پوشش گزارش های خبری حوادث "ناخوشایند" در همه حوزه های خبری سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و... کودکان بیشترین تشویش و نگرانی ها را متحمل می شوند؛ تشویش هایی که ناشی از خبرهای تلخ است. روانشناسان برای خبرهای تلخ، عنوان خبرهای "سخت" را مطرح می کنند.
ارزیابی طرح ها در رسانه های ایران از نظر سلامت معنوی براساس نظرهای بینندگان و خبرگان با روش فرایند تحلیل شبکه (مورد مطالعه: شبکه تلویزیونی استان اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۲۴)
81 - 106
حوزه های تخصصی:
این مقاله، به ارزیابی طرح ها د ر رسانه های ایران، با توجه به ابعادسلامت معنوی از د ید گاه بینند گان و خبرگان می پرد ازدتا برمبنای آن ها، بهترین طرح برای بهبودوضعیت فعلی یکی از شبکه های تلویزیونی مشخص شود . با توجه به تأثیر قابل توجه رسانه ها بر بُعداطلاعاتی سلامت معنوی د ر بینند گان، کارشناسان رسانه، بُعدسلامت معنوی را انتخاب کرد ند . از این رو، پرسشنامه هایی بر مبنای تحقیقات مید انی، نظر خبرگان و مد ل سروکوال، برای بررسی سلامت معنوی رسانه با توجه به ابعادپاسخگویی به نیازهای بینند گان مختلف، اطمینان از صحت و تناسب اطلاعات ارائه شد ه، متناسب بود ن زمان ارائه اطلاعات، قابلیت جلب رضایت و اعتمادبینند گان طراحی شد . روایی پرسشنامه ها، با روش لاوشه و پایایی آن ها بر اساس آلفای کرونباخ موردبررسی قرار گرفت. سپس تعد اد ی از مخاطبان تلویزیونی، بر اساس نظریه کلاین و فرمول کوکران انتخاب شد ندو نتایج حاصل از پاسخ های آنها بررسی شد . نتایج نشان د اد ندکه پراهمیت ترین موضوع موردانتظار، اطمینان از صحت اطلاعات ارائه شد ه است. همچنین تناسب اطلاعات ارائه شد ه، بیشترین امتیاز (378/0) و پاسخگویی به نیازهای بینند گان مختلف کمترین امتیاز (054/0) را د ر وضعیت موجودد ارند . سپس همبستگی متغیر های پژوهشی با آزمون فرضیه پیرسون بررسی شدو نتایج نشان د اد ندکه زیرمعیارهای انتخاب شد ه بر ارزیابی سلامت معنوی رسانه مؤثر هستند . د رنهایت نتایج گرد آوری شد ه د ر اختیار مد یران شبکه اصفهان قرار گرفت تا اولویت طرح های پیشنهاد ی برای ارتقاء سلامت معنوی د ر شبکه تلویزیونی استان اصفهان، بر اساس نتایج گرد آوری شد ه و نظرهای آنها و با استفاد ه از روش تصمیم گیری چند معیاره فرایندتحلیل شبکه مشخص شود . همچنین سوپرماتریس ارزیابی طرح ها محاسبه و بهترین طرح برای بهبودوضعیت فعلی انتخاب شد .
از معمولی به خرده سلبریتی: سنخ شناسی خرده سلبریتی های اینستاگرامی ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال ۹ بهار ۱۴۰۲شماره ۳۳
174 - 123
حوزه های تخصصی:
رسانه های جدید همچون اینستاگرام قابلیت هایی دارند که به افراد امکان می دهند تا مشهور شوند. بااین وجود، شرایط خرده سلبریتی شدن برای همگان برابر نیست، ازاین رو شناسایی سازوکارهای خرده سلبریتی ها برای درک چگونگی کسب شهرت مهم است. همچنین، تأثیرات خرده سلبریتی ها به اینستاگرام محدود نشده و آن ها بر مناسبات اجتماعی در فضای واقعی نیز تأثیرگذارند. هدف این مطالعه ارائه سنخ شناسی خرده سلبریتی ها در اینستاگرام و بررسی سازوکارها و مضامین بازنمایی شده آن ها در ژانرهای مختلف سبک زندگی، غذا، انگیزشی، آموزشی و زیبایی است. مطالعه حاضر با روش نتنوگرافی و نمونه گیری هدفمند با تمرکز بر 236 پست اینستاگرام از 50 خرده سلبریتی انجام شد. بر مبنای نتایج، 23 سنخ از خرده سلبریتی ها در ژانرهای پرطرفدار شناسایی شدند. همچنین، 23 مضمون فرعی، 9 مضمون محوری و 1 مضمون هسته استخراج شدند. زندگی روی صحنه، اینستاگرام به منزله ویترین فروشگاه، پیوند سود و عاطفه، کنشگری برنامه ریزی نشده، غذا به مثابه نمایش، میان بر موفقیت، فردیت گرایی، آموزش فست فودی، زیبایی اینستاگرام پسند و مک دونالیزه شدن شهرت مضامین مستخرج از ژانرهای پنجگانه بودند. نتایج نشان داد که شهرت در اینستاگرام ایرانی همچون غذایی فوری در دسترس کاربران قرارگرفته است و آن ها با اتخاذ سازوکارهایی مشابه و زودبازده خواهان تبدیل خود به خرده سلبریتی هستند.
جایگاه، رسالت و مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه دست اندرکاران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۳۰)
143 - 166
حوزه های تخصصی:
محققان در این تحقیق، با نگاه دیگری به شیوه های برنامه سازی و استفاده از روش کیو، پنج ذهنیت متفاوت دست اندرکاران را درباره جایگاه، رسالت و مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی ایران شناسایی کرده اند. ذهنیت یک؛ با تأکید بر جایگاه مهم عوامل درون سازمانی در دروازه بانی مطالب و اعتقاد به عینی گرایی نسبی بیشتر متمایل به ملت، مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی را اجتناب از عوام فریبی، مبارزه با فرهنگ استعماری غرب و انحراف های دینی و مذهبی در جامعه می داند. ذهنیت دو؛ با تأکید بر جایگاه مهم عوامل برون سازمانی در دروازه بانی مطالب و اعتقاد به عینی گرایی نسبی بیشتر متمایل به حکومت، مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی را حمایت بدون استثنا از سیاست ها و برنامه های ارکان آن می داند. ذهنیت سه؛ با اعتقاد به عینی گرایی مطلق، شیوه عینی تشریحی انتقادی را بر سایر شیوه ها ترجیح می دهد و مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی را انعکاس بی کم وکاست واقعیت ها و تشریح و تحلیل رویدادها، در استقلال کامل از خواست دیگران (چه حکومت و ملت) می داند. ذهنیت چهار؛ گرچه به ظاهر شیوه عینی توسعه ای را ترجیح می دهد، اما به دلیل اینکه به داشتن روحیه انتقادگری به عنوان یک الزام بی توجه است، به شیوه عینی شبه توسعه ای اعتقاد دارد و مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی را از زاویه آن می بیند و ذهنیت پنج نیز گرچه به ظاهر شیوه توسعه ای را ترجیح می دهد، اما به خاطر بی توجهی به الزام های آن، مانند تأمین استقلال حرفه ای و امنیت شغلی برنامه سازان و همچنین، برنامه سازی بر مبنای نظریه رسانه های توسعه بخش، به شیوه شبه توسعه ای اعتقاد دارد و مسئولیت اجتماعی صدای جمهوری اسلامی را چیزی فراتر از آن نمی داند.
تحلیل عوامل و پیامدهای شکاف ارتباطی و گفتگویی بین نسل ها در خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از ابعاد شکاف ارزشی و نگرشی و هنجاری بین نسلی، پدیده شکاف ارتباطی و گفتگویی بین نسل فرزندان و والدین در خانواده است.هدف مطالعه حاضر تحلیل عوامل و پیامدهای شکاف ارتباطی بین نسلی در خانواده ایرانی است. با بهره گیری از روش کیفی و رویکرد گراندد تئوری با 20 نفر از پژوهشگران و مطالعات نسلی در ایران مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند انجام شد. مهمترین عوامل علی «مسئولیت سنگین اقتصادی و اجتماعی خانواده»، «کاهش فراغت جمعی خانواده محور»، «از دست رفتن مرجعیت و والدگری والدین» و «فقدان مهارت ارتباطی بین والدین و فرزندان» و مهمترین عوامل زمینه ای، «جهان بینی و ارزش های متمایز نسل ها» و «اختلال در منابع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مولد گفتگو» و مهمترین عوامل مداخله گر «به رسمیت نشناختن هویت نسلی فرزندان درخانواده» و «حضور قدرت سیاسی درعرصه تولید گفتگو» هستند. مهمترین کنش ها و راهبردها شامل«فقدان مکانیزم آموزش ارتباطات گفتگومحور»، «عدم توانمندسازی والدین برای پذیرش ارزش ها و جهان زندگی نسل فرزندان» و «فقدان سیاستگذاری اقتصادی و اجتماعی و ارتباطی خانواده محور» بوده و مهمترین پیامدها شامل «عدم شکل گیری خانواده مدنی گفتگومحور»، «کاهش کارایی و بهره وری بین نسلی» و «کاهش همدلی و مشارکت بین نسلی برای ساختن حال و آینده مشترک» هستند.
روابط قدرت دخیل در صورت بندی گفتمانی مسئلۀ آب ایران در روزنامه های شرق و ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقاله پیش رو به دنبال شناخت روابط قدرت دخیل در صورت بندی گفتمانی مسئله آب ایران در روزنامه های شرق و ایران است. به این منظور، با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی و با کاربرد الگوی فرکلاف و ون دایک، 14 نمونه معرف از این روزنامه ها در بازه زمانی 12/5/1392 تا 29/12/1398 بررسی شده اند. طبق یافته ها، برخی از متون روزنامه شرق با هدف زمینه سازی برای اجرای برنامه ها و سیاست گذاری های دولت های یازدهم و دوازدهم منتشر شده است. در روزنامه ایران نیز نقش مسئولان و سیاست گذاران در ایجاد بحران و مسئولیت آنان در حل آن کم اهمیت قلمداد می شود. برخی از متون این روزنامه غیرمستقیم در خدمت توجیه علت ناموفق بودن دولت های یازدهم و دوازدهم در حل بحران آب و کاهش مطالبات مردم از دولت است. در روزنامه ایران، مردم به علت مشارکت نکردن در حل بحران سرزنش می شوند. به این ترتیب، ساختارهایی که مانع از مشارکت مردم در مسائل می شوند رؤیت ناپذیر می شوند و مشارکت مردم به صرفه جویی تقلیل می یابد. این روزنامه جامعه را ناجی آب جلوه می دهد و آنان را از تغییر سیاست گذاری های دولتی دلسرد می کند. بر اساس نتایج، اثر قدرت های سیاسی و اقتصادی بر صورت بندی گفتمان مسئله آب در این روزنامه ها مشهود است. رسانه های موردبررسی، به جای اینکه نماینده مردم باشند، به سخنگوی دولت تبدیل شده اند. پرداختن به مسئله آب به بهانه ای برای ناکارآمد جلوه دادن جناح مخالف، کاهش انتظارات از دولت های یازدهم و دوازدهم و رفع مسئولیت از قوه مجریه و نمایندگان مجلس تبدیل شده است.
رسانه ملی و توسعه ارتباطات میان فرهنگی: بررسی مؤلفه های مؤثر بر هم افزایی رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های ارتباطی سال بیست و هشتم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۷)
187 - 209
حوزه های تخصصی:
از میان برداشته شدن مرزهای زمان و مکان با توسعه رسانه ها، علاوه بر تسهیل ارتباطات میان فرهنگی جایگاه رسانه ها را نیز برجسته کرده است. در این میان، بررسی نقش رسانه ملی در توسعه ارتباطات میان فرهنگی از اهمیت بالایی برخوردار است. حال پرسش اصلی مقاله حاضر این است که باتوجه به نقش رسانه ملی در توسعه ارتباطات میان فرهنگی، چه مدلی را برای هم افزایی رسانه ها می توان ارائه کرد؟ پس از بررسی ادبیات نظری و تجربی پژوهش و نیز مصاحبه های عمیق با خبرگان از تکنیک دلفی استفاده شده است. جامعه آماری شامل صاحبنظران رسانه و ارتباطات میان فرهنگی بوده و برای رسیدن به این جامعه، افراد دارای ویژگی های مورد نظر برای انجام مصاحبه و دلفی انتخاب شده اند. نمونه پژوهش از طریق فهرستی منتخب از 30 نفر از خبرگان گزینش شده اند و نتایج نشان داده است که بازتعریف مفهوم قوم گرایی، همگرایی اقوام، افزایش سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی، همچنین مفهوم هویت ملی، افزایش میزان همدلی فرهنگی و قومی، ارائه مشترکات فرهنگی و نمایش ندادن تعارضات میان فرهنگی، از مهم ترین کارکردهای رسانه های ملی در توسعه ارتباطات میان فرهنگی از منظر خبرگان بوده اند. بر مبنای همین یافته ها، پیشنهادهایی نیز برای کاربست در رسانه های ملی ارائه شده است.
نقش مصرف رسانه ای و پایگاه اقتصادی- اجتماعی در نگرش کارکنان ادارات به میزان شیوع فرهنگ فساد اداری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فساد مسأله ای است که پرداختن به آن از بعد نظری، تجربی و سیاسی دشوار است. هدف این پژوهش تبیین نگرش کارکنان ادارات شهر یاسوج نسبت به میزان شیوع فساد اداری بود. نوع پژوهش کاربردی و روش آن پیمایشی بود. حجم نمونه بر پایه جدول لین، 400 نفر برآورد شد که با روش نمونه گیری به صورت تصادفی سیستماتیک از نوع طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ساختمند پژوهشگر ساخته بود که از روایی صوری و ضریب آلفای کرونباخ برای ارزیابی روایی و پایایی آن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای درآمد، پایگاه اقتصادی اجتماعی و سن رابطه معکوس و معناداری با نگرش نسبت به میزان فساد اداری دارند، ولی نگرش کارکنان زن و مرد درباره میزان فساد اداری تفاوت معناداری نداشت. نگرش نسبت به میزان فساد اداری با توجه به میزان استفاده از رادیو، روزنامه و ماهواره تفاوت معنااداری نداشت، اما با توجه به میزان استفاده از برنامه های تلویزیون داخلی و اینترنت تفاوت معناداری وجود داشت. افرادی که کمتر از اینترنت استفاده می کردند و همچنین افرادی که بیشتر از تلویزیون داخلی استفاده می-کردند، شیوع فساد اداری را بیشتر ارزیابی کردند. تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد که پایگاه اقتصادی اجتماعی، 7/18 درصد از میزان واریانس متغیر وابسته را تبیین نمود. نتیجه نهایی این که پایگاه اقتصادی اجتماعی و برخی رسانه های جمعی (تلویزیون و اینترنت) در نگرش نسبت به میزان شیوع فساد اداری نقش دارند و طبقات پایین در مقایسه با طبقات بالا دغدغه بیشتری نسبت به فساد در جامعه دارند. شیوع میزان فساد به نهادینه شدن آن و میزان مدارای بیشتر با آن منجر می شود به گونه ای که چهره فرهنگی قابل تحملی از آن در جامعه نشان داده می شود.
شناسایی مؤلفه ها و شاخص های فرهنگ سیاسی کاربرانِ شبکه های اجتماعی در ایران با تکنیک دلفی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال هشتم پاییز ۱۴۰۱شماره ۳۱
274 - 249
حوزه های تخصصی:
یکی از مهم ترین پیامدهای زیست مجازی ایرانیان، تغییرات محتمل در هنجارها و ایستارهای سیاسی جامعه یا همان فرهنگ سیاسی است. فرهنگ سیاسی در ایران به عنوان فضایی فرهنگی که نمایانگر چگونگی ارتباط مردم با نظام سیاسی است، به همان اندازه که از پدیده های متنوعی همچون انقلاب، ساختار نظام سیاسی، کارگزاران حکومتی و... تأثیر پذیرفته، محتمل است که ظهور و گسترش شبکه های اجتماعی نیز متأثر شده باشد. اینکه فرهنگ سیاسی ایرانیان در فضای شبکه های اجتماعی واجد چه مؤلفه هایی و شاخص هایی است، مسئله ای است که پژوهش حاضر برای پاسخگویی به آن از روش کیفی و تکنیک دلفی بهره برده است. میدان این پژوهش شامل اساتید، صاحب نظران و خبرگان علوم سیاسی و علوم ارتباطات (ارتباطات سیاسی) و جامعه شناسی سیاسی است که به روش گلوله برفی انتخاب شده اند. برای گردآوری اطلاعات و داده های پژوهش از سه روش مرور نظام مند متون و ادبیات موضوع، مصاحبه اکتشافی و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. پنل دلفی در سه دور اجرا شده است. از میان تعداد 28 مؤلفه مطرح شده توسط خبرگان در دور اول، تعداد 7 مؤلفه در دور دوم تأیید شدند که به ترتیب اهمیت و اولویت عبارت اند از: فقدان اعتماد، نقد/تخریب نظام سیاسی، افراط گرایی سیاسی، خودمداری، پارادوکس بیگانه ستیزی/ بیگانه گرایی، جهت گیری غیرمشارکتی/اعتراضی؛ و رفتارهای سوگیرانه. درنهایت در دور سوم برای هرکدام از این مؤلفه ها، دقیق ترین و مهم ترین شاخص ها انتخاب شدند. مهم ترین دستاورد این مطالعه معرفی دو مؤلفه فرهنگ سیاسی ایرانیان است که اساساً تعلق به عصر رسانه های نوین دارد: نقد/تخریب نظام سیاسی و جهت گیری غیرمشارکتی/اعتراضی.
ارزیابی رابطه استفاده جوانان شاهین شهر از تلگرام و فیلترینگ آن با کیفیت زندگی آنان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۵)
203 - 234
حوزه های تخصصی:
امروزه بسیاری از پیامرسانها سکاندار اقیانوس پرتلاطم اینترنت هستند و تأثیرهای مثبت و منفی آ نها، بر جنبه های مختلف زندگی، بر کسی پوشیده نیست. این پژوهش، با هدف ارزیابی رابطه میان استفادة جوانان شاهین شهر از تلگرام و فیلترینگ آن، با کیفیت زندگی آنان، تحقیقی کاربردی و روش مورد استفاده در آن تحلیل مضمون است. جامعة آماری، در گام اول، شامل متون، کتا بها و مقاله های علمی، و در گام دوم، شامل متخصصان حوزة ارتباطات و کلیة جوانان 18 تا 30 سال منطقة شاهین شهر، در سال 1398 است. نمونة نخست، بر اساس اشباع اطلاعاتی، نمونة دوم، به صورت هدفمند و نمونة سوم، با روش در دسترس انتخاب شدند. نتایج نشان داد، مهمترین تهدیدهای پیام رسان تلگرام، در بعُد کارکرد جسمانی، اعتیاد اینترنتی، اتلاف وقت و محدود کردن زمان کاربران برای رسیدگی به ورزش و تندرستی؛ در انرژی، اعتیاد اینترنتی و صرف انرژی زیاد برای پیام رسان تلگرام؛ در بهزیستی هیجانی، جعل هویت؛ در کارکرد اجتماعی، تغییر ارتباطات انسانی؛ در سلامت عمومی، تغییر سبک زندگی است. مهمترین فرصت ها در کارکرد جسمانی، ایجاد فرصت های آموزشی در زمینة فعالیت بدنی؛ در انرژی، فرصت های آموزشی و ارائة محتوای آموزشی؛ در بهزیستی هیجانی، تسهیل فرایندهای یادگیری؛ در کارکرد اجتماعی، امکان ایجاد دایرة دوستی جدید و ترویج مصرف کالاهای فرهنگی؛ در سلامت عمومی، امکان ایجاد دایرة دوستی جدید است. نقاط قوت، قابلیت اشتراک گذاری و یادگیری و سهولت کاربرد آن و نقاط ضعف آن، نشر اطلاعات نامعتبر و اخبار غیر رسمی است. بر این اساس، در آسیب شناسی فیلترینگ، لازم است تمرکز بر مشکل، به ترتیب، در زمینة انتقال اطلاعات و محتوای آموزشی، بروز مشکلات در زمینة شغلی، بی تأثیر بودن فیلترینگ تلگرام بروز مشکل در روابط، بروز مشکلات روا نشناختی، تحمیل هزینه به کاربران، بروز مشکلات اخلاقی، آشنا شدن افراد در هر سنی با فیلترشکن و دسترسی به کلیة مطالب فیلتر شده باشد.
مقایسه نقش و راهبردهای روشنفکران قبل و بعد از انقلاب اسلامی در توسعه سیاسی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و چهارم پاییز ۱۴۰۲شماره ۶۳
155 - 180
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی این پژوهش مقایسه نقش و راهبردهای روشنفکران قبل و بعد از انقلاب اسلامی در توسعه سیاسی ایران است و در همین راستا، نقش روشنفکران چهار نسل متفاوت اول، دوم و سوم و چهارم مورد بررسی قرار گرفته است. روش این پژوهش، کیفی و با رویکرد تحلیل محتوا و با استفاده از ابزار کتابخانه ای و مقالات انجام شده که روشنفکران نسل اول تا چهارم ایران معاصر در آن به بحث و تحقیق پرداخته اند و محقق، با استفاده از رویکرد استقرایی و کدگذاری سه گانه به استخراج و تحلیل مطالب مرتبط و موردنیاز پرداخته است. یافته ها و نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که روشنفکران در طول دوران معاصر نقش ها و راهبردهای متفاوتی داشته اند که از آن جمله می توان به سکولاریسم در نزد روشنفکران عصر مشروطیت، صنعتی شدن در نزد روشنفکران عصر پهلوی اول، پیشرفت در علم و فنّاوری نزد روشنفکران پهلوی دوم و رفع وابستگی به کشورهای غربی در بین روشنفکران بعد از انقلاب اسلامی اشاره کرد.
تناقض نقش زنان در مدیریت تنش در خانواده (تحلیل موردی فیلم من مادر هستم)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۳ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۲۷)
181 - 199
حوزه های تخصصی:
نهاد خانواده نقش مهمی در بازتولید نظام فرهنگی و جامعه پذیری افراد دارد. اما این نهاد همواره در وضعیت متعادل به سر نمی-برد و در موارد متعددی، روال متعارف زندگی روزمره به چالش کشیده می شود و اعضای خانواده به جستجوی راه حل ها و چاره های جدید برای حل مسایل رخ داده می پردازند. یکی از رایج ترین بحران ها در زندگی خانوادگی ناشی از تنش بین والدین و فرزندان و عدم درک مشترک آنها از موضوعات مختلف است. این مقاله با بهره گیری از روانکاوی لکانی و خوانش سمپتماتیک فیلم «من مادر هستم» به این مسئله می پردازد که یک مادر در چنین موقعیت چالش برانگیزی ممکن است دست به چه انتخابی بزند و چگونه ممکن است بر این بحران ها غلبه کند. فیلم از خلال وقایع و رویدادهایی درهم تنیده، موقعیتی را به تصویر می کشد که در بسیاری از خانواده ها رخ می دهد و از اینرو توجه به موقعیت پارادوکسیکالی که مادر در این فیلم دارد، به خوبی از بن-بست روابط والدین و فرزندان در خانواده ها پرده برمی دارد. یافته ها نشان می دهد که آنچه در نگاه اول فداکاری بی دریغ مادرانه برای حل مشکلات و مصائب خانوادگی به نظر می آید، تلاشی منحرفانه و ریاکارانه برای تملک و به انحصار خود دراوردن روابط و مناسبات خانوادگی است. از اینرو، روابط خانوادگی که در بسیاری از موارد حول فداکاری مادر یا زن می گردد، همواره مستعد آسیب های پیش بینی نشده و غیر مترقبه است. این ادعا به معنای زیر سوال بردن اهمیت و ارزش فداکاری زنان در خانواده نیست. اما در بسیاری از موقعیت ها، منطق حاکم بر وضعیت با آنچه کنشگران می پندارند تفاوت بنیادین دارد.
گونه شناسی فرایندهای نظارت سیاسی دمکراسی در بستر ارتباطات دیجیتال(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال هشتم پاییز ۱۴۰۱شماره ۳۱
300 - 275
حوزه های تخصصی:
محیط دیجیتال فرصت ها ی جدیدی را برای مشارکت سیاسی شهروندان ایجاد می کند. در این میان، نظارت بر مراکز قدرت سیاسی و اقتصادی برجسته و مهم است. این نظارت در واقع شامل بررسی عمومی در مورد مدیریت وجوه عمومی و فعالیت های سیستم های عمومی و اقتصادی است، بنابراین فرآیندهای نظارت سیاسی ازطریق دموکراسی در محیط دیجیتال ویژگی های ناکارآمد را محکوم می کند. هدف این مقاله توصیف، تمایز و طبقه بندی اشکال مختلف نظارت است که می-تواند در دموکراسی های کنونی مورد نظر واقع شود. نتایج نشان می دهد که سه زمینه اصلی نظارت وجود دارد که عبارتند از : نظارت دولتی، نظارت مشترک و نظارت مدنی.این پژوهش با مشخص کردن چهار نوع گونه شناسی نظارت مدنی ( عملکرد نگهبان، استخراج و تصفیه اطلاعات محرمانه،گسترش مسائل از طریق روزنامه نگاری جایگزین و گسترش نمایندگی فراتر از پارلمان ها )، موضوعات مذکور را محور بررسی و تمرکز قرار داده است. این پژوهش در پی یافتن پاسخ این سؤال است که در پس زمینه دموکراسی نظارتی در محیط دیجیتال، عوامل نظارت دقیقاً چه کسانی هستند؟ بعلاوه اینکه چگونه می توان این فرایندها را در حوزه سیاسی بین المللی شناسایی و متمایز کرد؟ یافته های پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و جمع آوری اسناد کتابخانه ای نشان می دهد که با اجتناب از بررسی عمیق تجزیه و تحلیل موضوعات درگیر در فرآیندهای موشکافانه، سه بخش اصلی که نظارت بر آنها سازماندهی شده است را می توان بر اساس بازیگر یا سازمان پیشرو درگیر متمایز کرد.
ارائه نگاشت راهکارهای مرجعیت جشنواره جهانی فیلم فجر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)
239 - 274
حوزه های تخصصی:
بخش بین الملل جشنواره بین المللی فیلم فجر در سال 1393 از بخش ملی این رویداد فرهنگی و هنری جدا شد تا به عنوان جشنواره ای مستقل و با عنوان «جشنواره جهانی فیلم فجر» به کار خود ادامه دهد. این جشنواره تازه تاسیس همچون هر رویداد فرهنگی و هنری دیگری برای رسیدن به حد مطلوبی از عملکرد و جایگاهی موثر در جریان سینمایی جهان، باید شاخصه هایی را برای پیشرفت خود مشخص نماید. از این رو هدف پژوهش بررسی عوامل موثر بر تبدیل جشنواره جهانی فیلم به یک جشنواره معتبر و مرجع سینمایی بود. درگردآوری داده ها، از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه نیمه ساختاریافته برای یافتن راهکارهای مؤثر بر مرجع سازی این جشنواره استفاده شد. برای تحلیل داده ها، از روش تحلیل مضمون و اهمیت_عملکرد بهره گرفته شد تا راهکارهای مؤثر در قالب مضامین فراگیر اولویت بندی شود. نتایج به دست آمده به استخراج 20 راهکار مؤثر بر مرجع سازی این جشنواره منجر شد که با استفاده از طریق کاربست روش تحلیل اهمیت-عملکرد، چهار راهکار «حضور فیلم ها و فیلمسازان نامدار»، «تعیین رویکردهای اخلاقی، تمدنی، فکری و سیاسی»، «زمینه سازی حضور فیلمسازان مبتنی بر پیوند جغرافیایی و یا اعتقادی» و «اتخاذ سیاست های حرفه ای، جامع و باثبات» به عنوان مؤثرترین راهکارهای بر مرجع سازی جشنواره پیشنهاد گردید.
ظرفیت های شهروند- گزارشگری در تولید انواع برنامه تعاملی رادیو(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۳ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۲۷)
101 - 122
حوزه های تخصصی:
مقوله نوظهور شهروند گزارشگری، از ظرفیت های جدید در تولید برنامه های رادیویی و تلویزیونی به شمار می رود که نحوه بهره گیری از آن، می تواند بر جذابیت تولید برنامه رادیویی بیفزاید. پژوهش حاضر، با هدف شناخت ظرفیت های گزارشگری شهروندی، در برنامه سازی رادیویی و بر مبنای نظریه رادیوی مشارکتی برشت و ارتباطات خودانگیز مانوئل کاستلز این پرسش را مطرح می سازد که از این ظرفیت در تولید تعاملی، چگونه و در چه موضوع ها و قالب هایی می توان بهره گرفت. روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی بوده و چهار رادیوی بی بی سی انگلیسی، بی بی سی فارسی، دویچه وله فارسی و رادیو ایران به عنوان جامعه آماری انتخاب شده اند. حجم نمونه از میان برنامه های تولیدشده با استفاده از ظرفیت گزارشگری شهروندی، به صورت هدفمند انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. مراحل تولید برنامه با استفاده از گزارشگری شهروندی، در سه مرحله پیش تولید، تولید و پس تولید تبیین و حاکی از آن است که از گزارشگری شهروندی در تولید انواع قالب های رادیویی و برای انواع موضوع ها استفاده می شود. رویکرد اطلاع رسانی و موضوع های اجتماعی و سیاسی فراوانی بیشتری را داشته و قالب گزارش، وکس پاپ، کولاژ صدای شاهد و فیچر فراوانی بیشتری داشتند. از گزارشگری شهروندی در برنامه رادیویی رادیوهای ملی و استانی ایران کمتر استفاده شده که بهره گیری از آن در تولید برنامه رادیویی، با توجه به اهمیت مشارکت مخاطبان و جذابیتش ضرورت دارد.
نشانه ها در خدمت تولید معنا در رسانه: عکاسی دفاع مقدس از منظر نشانه شناسی اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
عکاسی در جایگاه رسانه ای مؤثر در بیان واقعیات اجتماعی و ارتقا سطح آگاهی جمعی، دارای نقش های روایتی و مفهومی کارآمد است. عکس های جنگ ایران و عراق به عنوان متونی ضمنی از عوامل گفتمانی، مؤلفه های اجتماعی و شناختی، از جمله نظام های ارزشی اجتماعی- فرهنگی هستند. دراین پژوهش نگارندگان تلاش دارند تا با استفاده از مفاهیم نظری موجود در نشانه شناسی گفتمانی به عنوان روشی کارآمد برای بررسی و شناخت چگونگی سازو کار نشانه ها در خدمت تولید معنا و نیز تدوین الگویی منسجم و نظام مند برای استخراج و تفسیر اطلاعات موجود در عکس های دفاع مقدس را مورد بررسی قرار دهد. هدف پژوهش پاسخ به این پرسش ها است که ساختارهای بازنمودی، تعاملی و ترکیبی عکس های دفاع مقدس از چه الگوهایی تبعیت می کنند و این سه ساختار چگونه نقش عکس ها در بازنمود مفهوم دفاع مقدس را نمایان می سازند؟ عکس های مورد تحلیل از آثار آلفرد یعقوب زاده عکاس جنگ تحمیلی به دلیل ویژگی روایتگری آنها انتخاب شده اند. یافته ها نشان داد که عکس های مورد پژوهش، مملو از منابع نشانه ای روایتی، مفهومی، دارای ساختارهای گفتمان مدار و ایدئولوژی نهفته ای هستند که نقشی موثر در شکل گیری تعاملات در حوزه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را ایفا می نمایند.
پدیده دونالد ترامپ؛ تحلیلی بر برند شدن سیاستمداران سلبریتی در عصر رسانه ای شدن سیاست(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال هفتم پاییز ۱۴۰۰شماره ۲۷
301-329
حوزه های تخصصی:
در عصر رسانه ای شدن سیاست ، صنعت سرگرمی به راحتی می تواند برای محیط های سیاسی محتوا و قهرمان تولید کند. بر همین اساس، دونالد ترامپ رئیس جمهوری سابق ایالات متحده، شهرت خود را بیش از هر کمپین انتخاباتی، مدیون رسانه ها، فیلمها، شوهای تلویزیونی، برنامه های سرگرمی و... بود. این امر از جمله عوامل اساسی موفقیت ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بوده است. امروزه از ترامپ به عنوان سیاستمدار سلبریتی یا سوپراستار سیاسی نام برده می شود. تمرکز اساسی پژوهش حاضر ، مفهوم شناسی سیاست سلبریتی و سیاست مداران سلبریتی با استفاده از پدیده دونالد ترامپ است. بر همین مبنا مقاله حاضر با روش توصیفی- تبیینی و با سنخ شناسی سیاست سلبریتی و سیاستمدران سلبریتی، این مفهوم را با توجه به روی کارآمدن ترامپ در کاخ سفید، تحلیل می کند. سوال اساسی پژوهش حاضر این است که آیا می توان دونالد ترامپ را با توجه به عملکردهای انتخاباتی و سیاسی اش، سلبریتی نامید؟ مقاله به این سوال پاسخ مثبت می دهد و بر مبنای فرض خود، بر این امر تاکید می کند که پدیده دونالد ترامپ از سنخ سیاستمدران سلبریتی است که با استفاده از سه عامل روایت های رسانه ای، سبک عملکردی و دریافت و ادراک مخاطبان عادی ، در یک محیط پسا دموکراتیک و با توجه به سابقه تاریخی، توانسته است به ریاست جمهوری قدرتمند ترین کشور دنیا ، دست یابد.