درخت حوزه‌های تخصصی

رفتارهای انحرافی و مخرب سازمانی یا سمت تاریک رفتار سازمانی، در دو دهه گذشته مورد توجه گسترده محققین این حوزه قرار گرفته است. رفتارهای تضعیف کننده اجتماعی، بدرفتاری های بین فردی در ظاهر کم اثری هستند که در صورت تداوم می توانند اثرات مخرب زیادی بر کارکنان داشته باشد. در این پژوهش با هدف نشان دادن اثرات مخرب این پدیده، به بررسی تاثیر تضعیف اجتماعی بر تعهد سازمانی و درگیری شغلی کارکنان پرداخته شده است. بدین منظور، اطلاعات نمونه ای 158 تایی از کارکنان مرکز همکاری های فناوری و نوآوری ریاست جمهوری به صورت تصادفی و به وسیله پرسشنامه جمع آوری گردید و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می دهد تضعیف اجتماعی اعمال شده از سوی همکاران و سرپرست باعث کاهش معنادار درگیری شغلی و تعهد سازمانی در دو بعد تعهد عاطفی و تعهد هنجاری در کارکنان می شود ولی همانطور که انتظار می رفت تاثیر معناداری در تعهد استمراری کارکنان ندارد. به علاوه فرضیه مطرح شده بر اساس تئوری انصاف، مبنی بر نقش تعدیل گری ویژگی شخصیتی وظیفه شناسی در رابطه تضعیف اجتماعی و دو نگرش شغلی تعهد سازمانی و درگیری شغلی نیز مورد آزمون و تایید قرار گرفت. لذا لازم است مدیران سازمان ها با شناخت این پدیده و اثرات مخرب آن ، اقدامات پیشگیرانه، مشاوره ای و آموزشی لازم را برای به حداقل رساندن اثرات منفی آن به کار بندند.

تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر متغیر انطباق پذیری مسیر شغلی بر تمایل به ترک شغل کارکنان با درنظرگرفتن نقش میانجی سریالی متغیرهای رضایت شغلی و استرس شغلی طراحی شده است. نوع تحقیق براساس هدف، کاربردی و براساس ماهیت و روش اجرا، توصیفی، همبستگی و باتوجه به مطالعه تأثیر متغیرها به نوعی از شیوه علّی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان شاغل در شرکت گلتاش، تولیدکننده محصولات آرایشی و بهداشتی است که 393 نفر بوده و حجم نمونه به روش تحلیل توان آماری به کمک نرم افزار SPSS SamplePower برابر 212 نفر درنظر گرفته شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده های تحقیق از نرم افزارهای SPSS و SmartPLS استفاده شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که رضایت شغلی و استرس شغلی به صورت سریالی و پیوسته به عنوان متغیر میانجی در رابطه بین انطباق پذیری مسیر شغلی و تمایل به ترک شغل عمل می نمایند. در این رابطه نقش میانجی رضایت شغلی تأیید و نقش میانجی استرس شغلی تأیید نشده و همچنین رابطه مستقیم انطباق پذیری مسیر شغلی و تمایل به ترک شغل تأیید نشده است. نتایج این پژوهش می تواند مورد استفاده مدیران سازمان موردمطالعه و همچنین شرکت های تولیدکننده محصولات آرایشی و بهداشتی قرار گیرد.

این مقاله به بررسی رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و تعهد سازمانی میان کارکنان شرکت فرد آذربایجان ارومیه می پردازد. رفتار شهروندی سازمانی شامل هفت طبقه کلی: جوانمردی، رفتارهای کمکی (ایثار، صلح، امید و روحیه دادن، احترام)، شرافت شهروندی، وجدان،اطاعت، وفاداری و خودرشدی می باشد. تعهد سازمانی نیز شامل سه بعد عاطفی، هنجاری و مداوم می باشد. این تحقیق از لحاظ هدف از نوع تحقیق کاربردی بوده اما به لحاظ روش انجام کار از نوع تحقیق همبستگی است. اطلاعات و داده های مورد نیاز تحقیق از طریق پرسشنامه های توزیع شده رفتار شهروندی سازمانی و تعهد سازمانی بدست آمده است، در تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. عملیات آماری آن با استفاده از نرم افزار آماری SPSS19 انجام شده است. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که بین رفتار شهروندی سازمانی و تعهد سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی ارتباط راهبردهای منابع انسانی با تعهد سازمانی و حمایت سازمانی درک شده کارکنان ستادی سازمان های زیرمجموعه قوه قضاییه در استان ایلام بود. این پژوهش بر اساس هدف، یک تحقیق کاربردی و همچنین بر اساس شیوه جمع آوری داده های مورد نیاز، از نوع تحقیقات توصیفی-همبستگی است که جامعه آماری آن را تمامی کارکنان زیرمجموعه قوه قضاییه (900 نفر) تشکیل داده و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم، مورد استفاده قرار گرفت. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 146 نفر برآورد شد. به منظور جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه استاندارد راهبردهای منابع انسانی، تعهد سازمانی و حمایت سازمانی درک شده استفاده شد که روایی آنها از راه تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آنها با استفاده از آلفای کرونباخ (94/0=α) بررسی شد. به منظور تحلیل فرضیه ها از آزمون آماری کلموگروف- اسمیرونف، ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون موجود استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که راهبردهای منابع انسانی با تعهد سازمانی و حمایت سازمانی درک شده، رابطه معناداری دارد. همچنین راهبردهای منابع انسانی از راه مؤلفه های توسعه منابع انسانی، جذب و استخدام، مدیریت عملکرد، جبران خدمات و روابط کاری بر تعهد سازمانی و حمایت سازمانی درک شده تأثیر معناداری دارد.

با شروع دورة فراطلاعات و شکل گیری شرکت هایی با ساختار دانش بنیان، نیاز به جذب کارکنان دانشی بیش از گذشته احساس گردیده و تلاش سازمان ها برای خلق محیطی جذاب در جهت حفظ و نگهداشت افراد مستعد دو چندان شده است. دراین راستا پژوهش حاضر با هدف شناسایی عناصر بستة پاداش فراگیر مؤثر در جذابیت شغلی درک شده و با درنظر گرفتن اثر تعدیل کننده سن کارکنان دانشی بر مبنای رویکردی ترکیبی و تحت مطالعه ای توصیفی-همبستگی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان شرکت های دانش بنیان فعال در پارک های علم و فناوری استان تهران به تعداد 1095 نفر می باشد. ابزار گردآوری داده ها در مرحله اول مصاحبه نیمه ساختاریافته با رویکرد دلفی برای شناسایی عناصر بستة پاداش فراگیر و در مرحله دوم پرسشنامه 28 سؤالی برای سنجش روابط بین متغیرها در مدل ساختاری پژوهش بوده است. نتایج حاصل از یافته های پژوهش نشان داد که سن کارکنان دانشی در طراحی عناصر بسته های پاداش مؤثر در جذابیت شغلی نقش تعدیل کننده ایفاء می نماید. به عبارت دیگر برای کارکنان جوان، قرار دادن ترکیبی از عناصر مالی و غیرمالی در قالب بستة پاداش فراگیر بیشترین میزان جذابیت شغلی را به همراه خواهد داشت، این درحالی است که عناصر غیرمالی پاداش عامل اصل ایجاد انگیزش در کارکنان باتجربه جهت تلاش بیشتر در محیط کاری بوده است.

کارکنان با توجه به نظریه مبادله اجتماعی به صورت فعال در کنش های اجتماعی شرکت می کنند و در قبال آورده های خود انتظار دریافت از طرف مقابل را دارند. داد و ستد افراد در سازمان در صورتی که عادلانه تعبیر شود منجر به ایجاد و درک اعتماد و حمایت سازمانی از جانب آنان می شود. یکی از این تعاملات روابط استخدامی می باشد که قرارداد روانشناختی درصدد تبیین چنین رابطه ای بین کارکنان و سازمان می باشد. در صورتی که کارکنان درک کنند که سازمان به قول ها و تعهداتش عمل کرده قرارداد روانشناختی ظهور می یابد، که این امر منجر به شکل گیری حمایت سازمانی در آنان می شود که می تواند به عنوان یک ضربه گیر در مقابل فشارها و استرس های کاری و محیطی عمل کند. هدف از این تحقیق بررسی نقش اجرای قرارداد روانشناختی با در نظر گرفتن تفاوتهای شناختی و حمایت سازمانی درک شده به عنوان متغیر میانجی بر فرسودگی شغلی پرستاران می باشد. روش این تحقیق از جهت هدف کاربردی و از نوع توصیفی- پیمایشی و به طور خاص مدل سازی معادلات ساختاری می باشد. جامعه آماری تحقیق پرستاران مجتمع بیمارستان امام خمینی شهر تهران می باشد که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 188نفر انتخاب شدند. نتایج پژوهش حاکی از برازش مناسب مدل پیشنهادی است که در آن حمایت سازمانی درک شده و احساس هیجانی منفی و احساس هیجانی مثبت به عنوان متغیرهای میانجی تبیین کننده چگونگی اثرگذاری اجرای قرارداد روانشناختی در کاهش فرسودگی شغلی پرستاران می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که اجرای قرارداد روانشناختی به صورت مستقیم و غیر مستقیم با فرسودگی شغلی پرستاران رابطه منفی و معناداری دارد. نتایج نشان داد که اجرای قرارداد روانشناختی موجب کاهش فرسودگی شغلی پرستاران و همچنین منجر به افزایش احساس هیجانی مثبت و حمایت سازمانی درک شده و کاهش احساس هیجانی منفی در میان پرستاران می شود.

هدف از این مطالعه بررسی تأثیر شهرت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی (OCB) است. بدین معنا که در این پژوهش به بررسی این امر خواهیم پرداخت که آیا ادراک مثبت کارکنان از سابقه ای از اعمال گذشته سازمان و توانایی فعلی سازمان برای پاسخگویی به نیازها و انتظارات ذینفعان آن می تواند بر رفتارهایی که داوطلبانه محسوب می شوند و در نظام پاداش رسمی سازمان شناسایی نمی شوند را بهبود بخشد. جامعه آماری این پژوهش، کارکنان ستاد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران هستند که 168 نفر از آنها به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه استادارد جمع آوری شده اند. تحلیل داده ها به کمک مدل سازی معادلات ساختاری انجام گرفت. یافته های این پژوهش نشان می دهند که شهرت سازمانی و ابعاد آن شامل اقتدار، احترام، کارایی و خدمات بر رفتار شهروندی سازمانی تأثیر معناداری دارند. همچنین نتایج بررسی برازش کلی مدل مطالعه نشان می دهد که مدل مورد استفاده در این پژوهش یک مدل مناسب برای بررسی اثر شهرت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی است.

باتوجه به اینکه در سال های اخیر مواردی از جنبه های تاریک رفتار شهروندی سازمانی در سازمان ها گزارش شده است، لذا این پژوهش با هدف شناسایی وجوه تاریک OCB و استخراج مدل مفهومی آن برای توسعه مفهوم رفتار شهروندی سازمانی با بهره گیری از رویکرد فراترکیب انجام گرفته است. دراین راستا، پس از جستجو در پایگاه های علمی معتبر و استخراج 30 مطالعه مرتبط و بررسی آنها و با نظرات خبرگان، مدل نهایی جنبه های تاریک رفتار شهروندی با 29 کد در 9 تم و 4 مقوله اصلی طراحی شد. سپس با استفاده از تحلیل محتوای کمی با روش انتروپی شنون وزن دهی به شاخص ها و رتبه بندی آنها صورت پذیرفت. استرس شغلی، تعارض کار- خانواده، تأثیرات مضر و آسیب زننده به نقش و بازده کار، تراکم و حجم کاری بالا، انجام کار با تأخیر و یا عدم انجام کار و تعهد سازمانی پایین با بیشترین فراوانی، مهم ترین جنبه های تاریک و کلیدی احصاشده هستند.

پژوهش حاضر ذهنیت های اعضای دانشگاه ولی عصر رفسنجان را دربارة کاربرد فناوری اطلاعات مطالعه می کند و با به کارگیری روش کیو به دنبال شناخت ذهنیت های گروه های مختلف دربارة کاربرد فناوری اطلاعات است. بر این اساس بعد از مطالعة تالار گفتمان (دیدگاه های مختلف دربارة موضوع پژوهش)، نمونة مناسب کیو به صورت 42 گویه که نمایندة تالار گفتمان است، انتخاب شد. سپس، نمونة افراد مورد نیاز برای مطالعه شامل 58 نفر از استادان، دانشجویان و کارکنان دانشگاه انتخاب شدند و پرسشنامة کیو در اختیار آن ها قرار گرفت. بعد از جمع آوری و تحلیل داده ها سه الگوی ذهنی آشکار شد که بر اساس گزاره های متمایزکننده بدین صورت نامگذاری شد: دیده بانان[Mj1] علم، همه فن حریف ها و سرگردانان بی اعتنا. نتایج پژوهش نشان می دهد الگوی ذهنی دیده بانان علم به دلیل تعداد بیشتر مشارکت کنندگان و جایگاه مهم مشارکت کنندگان نمایندة این الگوی ذهنی در مطالعة کیو، نسبت به سایر الگوها غالب بود.

هدف این مقاله، ارائه الگویی برای تبیین چگونگی تأثیر دین داری درونی بر تصمیم گیری اخلاقی در کسب وکار است. مجموعه تحقیقات کمّی به روش نظام مند جستجو و برمبنای معیارهای مشخص، انتخاب شدند. سپس با تحلیل و ترکیب این تحقیقات، نشان داده شده است که دین داری درونی هم به صورت مستقیم، و هم از طریق تقویت متغیرهایی چون تکلیف محوری و احساس گناه ناشی از رفتار غیر اخلاقی و تضعیف متغیر اخلاق ماکیاولی، بر تصمیم گیری اخلاقی تأثیر مثبت می گذارد. نزدیک به 80 درصد تحقیقات کمّی، این تأثیر را مثبت و معنادار گزارش کرده و آن را در گروه مصرف کنندگان بیشتر از مدیران ارشد و متخصصان و در افراد خودشیفته، ثروتمندتر، بدطینت و چالش های اخلاقی فعال، ضعیف تر دانسته اند. در پایان، پیشنهاد شده است تا در تحقیقات آتی بیشتر از روش های طولی/ آزمایشی/  مداخله ای بهره گرفته شود، به ادیان غیرمسیحی بیشتر پرداخته شود و نیز از متغیرهایی چون عشق به پول، تعهد به بهبود اخلاقی و شدت اخلاقی ادراک شده، به عنوان میانجی و از متغیرهایی چون نوع شغل، میزان رسمیت، نوع سازمان، فشار اجتماعی برای دین داری، توانایی های شناختی و ایجاد فرصت برای رفتار غیراخلاقی نیز به عنوان تعدیل کننده استفاده شود.