درخت حوزه‌های تخصصی

" هدف از این مطالعه، بررسی رابطه میزان جمع گرایی، خود – مهاری و ارزش های اجتماعی و خانوادگی است. گروه نمونه مورد مطالعه در این پژوهش، شامل 206 دانشجوی دختر و پسر در دانشگاه شیراز بود (میانگین و انحراف معیار سنی گروه نمونه، به ترتیب برابر 21.8 و 3.5 بود). در این مطالعه، جهت گردآوری اطلاعات از ""مقیاس ارزش های آسیایی و مقیاس خود – مهاری استفاده شد. پس از اجرای این دو مقایس، بر روی گروه نمونه، در مورد هر دو مقیاس، تحلیل عاملی به عمل آمد. نتایج این تحلیل، حاکی از وجود هفت عامل در مقیاس ارزش های آسیایی و سه عامل در مقیاس خود – مهاری بود. به منظور بررسی رابطه جمع گرایی، خود – مهاری و ارزش ها از روش تحلیل رگرسیون چند گانه استفاده شد. نتایج این تحلیل، حاکی از آن بود که دو عامل ""خود – کنترلی هیجانی"" و ""پیشرفت خانواده"" در مقیاس ارزش های آسیایی بیشترین قدرت پیش بینی را برای متغییر جمع گرایی دارا هستند. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که خود – مهاری و برون گرایی، به عنوان عاملی از عوامل مقیاس خود – مهاری، دارای همبستگی معناداری با جمع گرایی می باشند. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که سن و تحصیلات مادر، از عمده ترین متغیرهای فردی و خانوادگی در پیش بینی جمع گرایی دانشجویان می باشد. "

این پژوهش به بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان با ویژگی های خانوادگی آنان می پردازد. هدف آن، تعیین رابطه و سهم نسبی هر یک از متغیرهای خانوادگی در تبیین انگیزش پیشرفت تحصیلی است. به همین منظور180 نفر آزمودنی به طور تصادفی از جامعه دانش آموزان دوره متوسطه آموزش و پرورش شهر اصفهان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که از بین عوامل خانوادگی مرتبط با انگیزش پیشرفت تحصیلی، انتظار والدین از موفقیت فـرزندان 28/0، شیوه فرزندپروری مقتدرانه 26/0و ساخت خانواده (مدرن های طبیعی در خانواده) 16/0 تبیین کننده انگیزش پیشرفت تحصیلی هستند.

برخی تحقیقات جهانی حاکی از آن است که دوره کودکی زمان پدید آیی و تکمیل ریتم ها (یا ضرب آهنگهای) زیست شناختی و روانشناختی است و عوامل محیطی نقش مهمی در نحوه بروز، ثبات و تکمیل آنها ایفا می کند. مطابق این تحقیقات، خانواده نیز به عنوان محیط اساسی و برتر تنظیم کننده ضرب آهنگهای زیستی و روانی است. هدف این پژوهش، که از نوع بنیادی، کاربردی و دارای گروههای آزمایشی و گواه است، بررسی تاثیر رفتار والدین ایرانی بر ضرب آهنگهای زیستی فرزندانشان بوده که یافته ها موید تحقیقات جهانی در این مورد است. جامعه آماری شامل دختران و پسران 3 تا 7 ساله کودکستانها و مراکز پیش دبستانی شهر تهران و والدین آنان است. از این جامعه آماری، 118 پسر و 122 دختر و 480 نفر والدین آنان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. نیمی از آزمودنی های پسر و دختر و والدین آنان به طور تصادفی در گروه آزمایش و نیمی دیگر در گروه گواه قرار گرفتند. در مرحله اول پژوهش، الگوهای ضرب آهنگی زیستی مناسب به والدین گروه آزمایش آموزش داده شد و در مرحله دوم، با مشاهده چگونگی ضرب آهنگهای آزمودنیهای دو گروه بر اساس یک پرسشنامه سه بخشی (13، 9 و 11 سوالی) اطلاعات لازم جمع آوری و تحلیل شد، که نتایج زیر بدست آمد. 1 - تاثیر ضرب آهنگهای زیستی والدین آموزش دیده، بر ضرب آهنگهای زیستی فرزندانشان در مقایسه با والدین آموزش ندیده معنی دار است. 2 - رابطه ضرب آهنگهای زیستی فرزندان با ضرب آهنگهای زیستی والدین مثبت معنی دار است. از یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که رفتارهای زیستی والدین در شکل گیری رفتارهای زیستی فرزندان موثراست. بنابراین ضروری است که والدین با بروز رفتارهای منظم و با ثبات، شرایط شکل گیری مناسب ضرب آهنگهای زیستی فرزندانشان را فراهم آورند.

پژوهش حاضر که به صورت طرح شبه تجربی به روش پیش آزمون – پس آزمون با یک گروه انجام شده است، به دنبال بررسی ساخت خانواده و سبک دلبستگی دختران فراری و اثر بخشی خانواده درمانی و درمانگری حمایتی در تغییر آنهاست. بدین منظور ۵٠ نفر از دختران فراری در مجتمع قضایی ارشاد، مرکز مداخله در بحران بهز یستی، خانه ریحانه، کانون اصلاح و تربیت و مرکز مشاوره آموزش و پرورش منطقه یک تهران به همراه خانواده هایشان از نظر ساخت خانواده و سبک دلبستگی مورد آزمون قرار گرفتند و در مرحله دوم ١۵ نفر از آنان که بر اساس الگوی دلبستگی ناایمن و از نظر ساخت خانوادگی ناکارآمد محسوب می شدند، در مداخلات درمانی (خانواده درمانی سیستمی و روان درمانگری حمایتی) طی ده جلسه شرکت کردند. به منظور سنجش سبک دلبستگی از مقیاس بازنگری شده کولینز و رید RAAS (١۹۹٠) و ﭙرسشنامه هازن وشیورAAQ (فرم جدید فنی ونولر، ١۹۹٣) استفاده شده است. برای سنجش ساخت خانواده نیز از خانواده آزمای مک مستر (نسخه اِیرانی)FAD_I استفاده شده است. هر سه آزمون قبلاً در ایران هنجاریابی شده است و از اعتبار و روایی نسبتاً خوبی برخوردارند.. نتایج بر اساس آزمون های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، درصد) و آزمونهای آماری Z برای مقایسه نسبت ها، t برای مقایسه میانگین های همبسته، آنواANOVA و همچنین آزمون های غیر ﭘارامتریک مک نمار، آزمون علامت وکااسکوﺌر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که: - ساخت خانواده دختران فراری ناکارآمد است و عملکرد آنها در سازه های «نقش های خانوادگی»، «ابراز عواطف» و «حل مشکل» پائین تر از هنجار جامعه می باشد. - توزیع درصد سبک دلبستگی دختران فراری با جامعه بهنجار تفاوت معنی دار دارد. درصد سبکهای دلبستگی ایمن، ناایمن اجتنابی و ناایمن دوسوگرا در آنها به ترتیب 28%، 10% و 68% می باشد. - سبک دلبستگی دختران فراری با سبک دلبستگی مادرانشان همخوانی مثبت و معنی داری دارد (میزان ضریب همخوانی ۵۸/٠ است) در حالیکه این ارتباط با سبک دلبستگی پدران معنی دار نبود. - کاربرد خانواده درمانی به همراه درمانگری حمایتی بطور معنی داری منجر به بهبود ساخت خانواده دختران فراری و عملکرد آنها در سازه های نقش های خانوادگی، ابراز عواطف و حل مشکل شده است. مداخلات درمانی منجر به تغییر سبک دلبستگی ناایمن به سبک دلبستگی ایمن در دختران فراری گردیده است اما میزان تغییرات معنی دار نیست.

"طرح بحث: طلاق به عنوان پدیده ای که به گسست خانواده می انجامد، بر جنبه های مختلف زندگی کودکان و نوجوانان تاثیر می گذارد. در پژوهش ها از زوایای مختلف به تاثیرات طلاق بر کودکان و نوجوانان پرداخته شده است. تحقیق کنونی به بررسی سلامت روان و عزت نفس کودکان خانواده های عادی، کودکان تحت حضانت پدر و کودکان تحت حضانت مادر پرداخته است. روش تحقیق: جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان پسر مدارس راهنمایی شهرستان اسلام شهر می باشد که در سال تحصیلی 82-83 مشغول به تحصیل می باشند. از این جامعه نمونه ای به حجم 90 نفر در سه گروه 30 نفره انتخاب گردید. پسران تحت حضانت پدر، پسران تحت حضانت مادر و پسران خانواده های عادی که با رعایت همتاسازی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه عزت نفس کویر اسمیت (فرم نوجوانان) و پرسش نامه سلامت عمومی (GHQ-28) استفاده شد. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که عزت نفس و سلامت روان پسران خانواده های عادی بالاتر از پسران خانواده های طلاق (اعم از پسران تحت حضانت پدر و پسران تحت حضانت مادر) است. بین عزت نفس پسران تحت حضانت پدر و پسران تحت حضانت مادر تفاوت معنی داری مشاهده نشد ولی پسران تحت حضانت مادر سلامت روانی کلی آنها بالاتر از پسران تحت حضانت پدر بود (تفاوت معنی دار در سطح P?0.05 مشاهده گردید)."

از دیدگاه سازه گرایان، مردانگی سازه ای اجتماعی – فرهنگی است که در فرایند اجتماعی شدن، به صورت فعالانه کسب می شود. بنابراین؛ مردانگی از ویژگی های ذاتی بیولوژیکی،فیزیولوژیکی و یا روان شناختی فراتر می رود. در این مقاله پاسخ پسرها(مردان جوان) را به ارزش های «مردانگی» با مطالعه نگرش های آنها نسبت به ارزش های یادشده مورد بررسی قرار می دهیم. بدین منظور، با اتخاذ رویکردی سازه گرایانه و با استفاده از نمونه-ای معرف دانش آموزان پسر مقطع متوسطه شهر تهران، قصد داریم گرایش پسرها را به ارزش های مردانه و کلیشه های جنسیتی مطالعه نموده و ارتباط پایگاه اجتماعی- اقتصادی و هویت جنسیتی پسران را با این ارزش ها مورد توجه قرار دهیم. این پژوهش ضمن اذعان به وجود تنوعی از مردانگی در میاان پسرهای دانش-آموز شهر تهران برخی از اختلافات را نیز در زمینه گرایش به ارزش ها و کلیشه های جنسیتی در میان آنها نشان می دهد. نتایج این پژوهش نشان می دهد پسرهایی که نمرات بالاتری در مقیاس مردانگی کسب نموده اند نسبت به سایرین گرایش بیشتری به ارزش های مردانگی و کلیشه های جنسیتی مردانه دارند.

نتایج پژوهش های مختلف در مورد چگونگی وضع موجود خانواده ها بیانگر آن است که، تفاوت های زیادی بین آنها وجود دارد. از تفاوت های عمده در حوزه خانواده وجود زمان ها، فضاهای فرهنگی و فعالیت های مختلف خانواده است. به عبارت دیگر، مشغولیت های دائمی و روزمره خانواده غیر از کار روزانه بسیار مهم هستند. چون، هر نوع مشغولیت، فضای فرهنگی خاصی را همراه دارد که در چگونگی فضای فرهنگی حاکم بر خانواده تاثیر خواهد گذاشت. عوامل تفاوت زا شامل وضعیت اقتصادی، جایگاه والدین در جامعه و سرمایه های فرهنگی آنها می شود. در این پژوهش، با 44 خانواده ای که در دو منطقه شمال و جنوب تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند، مصاحبه انجام شد. نتایج بدست آمده از این پژوهش کیفی حاکی است که، از سویی گذران اوقات والدین با کار روزانه، متفاوت بوده و در ارتباط با وضعیت فرهنگی و اجتماعی آنها می باشد. از سوی دیگر، رابطه تنگاتنگی بین مطالعه، گفتگو، تماشای برنامه های بحث و میزگرد و کارشناسی تلویزیون مانند: برنامه های خانواده و بهداشتی وجود دارد. وضعیت اقتصادی خانواده ها در این پژوهش نقش مهمی نداشتند.

" زناشویى بین عموزادگان یکى از شایع ترین اشکال ازدواج هاى خویشاوندى (همخون) در ایران است که از دیرباز در بین عوام و حتى خواص متداول بوده و در فرهنگ عامه (Folklore) این سرزمین انعکاسى وسیع یافته است. این سنت در مناطق روستایى ایران رواج بیش ترى دارد و در بین عشایر از بیش ترین اعتبار و استحکام برخوردار است. اهمیت و منزلتِ این سنت نزد بعضى از جوامع عشیره اى ایران ـ مثلا عشایر عرب خوزستان ـ به درجه اى است که براى حفظ و اجراى آن، مقررات غِلاظ و شِدادى وضع گردیده است تا آن جا که متخلفان از آن، در معرض مجازات هایى بسیار سنگین ـ حتى قتل ـ قرار مى گیرند. در این مقاله، تلاش شده است وسعت شیوع این گونه ازدواج و علل و زمینه هاى آن در ایران ـ از دیدگاه جامعه شناسى ـ بررسى و تحلیل گردد و به پى آمدهاى اجتماعى آن اشاره شود. "