درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۱٬۳۲۱ تا ۱۱٬۳۴۰ مورد از کل ۱۶٬۶۹۲ مورد.
۱۱۳۲۳.

تبیین جامعه شناختی بی ثباتی سیاسی (مطالعه ای بین کشوری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نابرابری اقتصادی بسیج منابع محرومیت نسبی بی ثباتی سیاسی وابستگی/ نظام جهانی توسعة اقتصادی - اجتماعی روش تطبیقی کمّی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵۷ تعداد دانلود : ۸۷۱
در پژوهش حاضر ابتدا تلاش گردید استدلال های اصلی نظریه های بی ثباتی سیاسی یعنی محرومیت نسبی، بسیج منابع و وابستگی / نظام جهانی در قالب فرضیات تحقیق استخراج و فرموله گردد. سپس، بر مبنای دلالت های مشترک آن ها مدلی نظری از تلفیق این فرضیات ساخته شد که در بردارندة سازه های اصلی نظریه های مزبور و پیونددهندة آن ها بود. در انتها، با مقابلة این مدل نظری با داده های 147 کشور در یک دورة زمانی بیست ساله، میزان انطباق و تناظر پیش بینی های هر یک از این نظریه ها با شواهد بین کشوری مورد ارزیابی و داوری تجربی قرار گرفت. در مجموع، نتایج این تحقیق نتوانست هیچ یک از سه دیدگاه نظری بی ثباتی سیاسی را کاملاً تأیید یا ابطال کند. به عبارت دیگر، یافته های این تحقیق دلالت تام و تمامی برای هیچ یک از تئوری ها نشان نداد تا جایی که برخی از پیش بینی های هر یک از این سه نظریه تأیید و برخی دیگر ابطال شدند. نتایج تحقیق بر این واقعیت صحه گذاشت که هرگز یک نظریه نیست که توافق کامل و تام با عالم واقع دارد، بلکه چندین نظریه در عرض هم هستند که توافق ناکامل و جزیی با جهان تجربی دارند.
۱۱۳۲۴.

بررسی میزان استفاده جوانان از بازی های رایانه ای و عوامل موثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جوانان بازی های رایانه ای انگیزه های انجام بازی های رایانه ای دانش آموزان دبیرستان های تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹۴
"اولین رسانه رایج مبتنى بر رایانه، بازى هاى رایانه اى بوده اند که، در دهه هاى پایانى قرن بیستم، شیوع و گسترش حیرت انگیزى داشته اند. این رسانه که از تلفیق تلویزیون و رایانه به وجود آمده، کم کم به رقیب پر قدرت تلویزیون تبدیل شده و جاى آن را در فعالیت هاى فراغتى بسیارى از مخاطبان، به ویژه کودکان و جوانان، گرفته است. هدف این تحقیق، شناخت نحوه و میزان استفاده جوانان از بازى هاى رایانه اى و نیز علل و انگیزه هاى آنان براى استفاده از این بازى ها و نقش عوامل زمینه اى در این باره بوده است. روش به کار رفته در این پژوهش، پیمایش است و جامعه آمارى آن، شامل تمام دبیرستان هاى دوره متوسطه نظرى شهر تهران است که به روش نمونه گیرى خوشه اى چند مرحله اى، تعداد 432 دانش آموز به پرسشنامه ها پاسخ دادند که پس از کنار گذاشتن پرسشنامه هاى مخدوش، تعداد 400 پرسشنامه تحلیل شد. طبق یافته هاى پژوهش، 7/80 درصد پاسخگویان از بازى هاى رایانه اى استفاده مى کرده اند که اکثرآن ها(حدود 46 درصد) همه روزه و یا چند روز در هفته، این بازى ها را انجام مى داده اند. همچنین یافته هاى این پژوهش نشان مى دهد که بین دلایل و انگیزه هاى موثر بر استفاده پاسخگویان از بازى هاى رایانه اى، آموزشى بودن بازى ها و گریز ازمحدودیت هاى زندگى واقعى، بیشترین میزان همبستگى و فشار هنجارى گروه هاى همسال، کمترین میزان همبستگى را با گرایش پاسخگویان به بازى هاى رایانه اى داشته است. به طور کلى، کسانى که از رسانه هاى جدید استفاده مى کنند، عموماً گرایش بیشترى هم به استفاده از بازى هاى رایانه اى دارند. "
۱۱۳۲۶.

تبیین جامعه شناختی رابطه سرمایه فرهنگی خانواده با هویت اجتماعی جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴۶ تعداد دانلود : ۱۴۷۲
"در این مقاله، رابطه سرمایه فرهنگی خانواده با هویت اجتماعی جوانان مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش، مطالعه ابعاد نظری سرمایه فرهنگی و هویت اجتماعی به عنوان متغیرهای اصلی مستقل و وابسته تحقیق و نیز مطالعه سرمایه فرهنگی و هویت اجتماعی جوانان و نیز چگونگی پیوند آن دو می باشد. سرمایه فرهنگی، به عنوان یکی از مفاهیم کلیدی جامعه شناسی، از اهمیت خاصی برخوردار است. سرمایه فرهنگی به تمرکز و انباشت انواع مختلف کالاهای ملموس فرهنگی و نیز قدرت و توانایی در اختیار گرفتن این کالاها و همچنین استعداد و ظرفیت فرد در شناخت و کاربرد این وسایل گفته می شود. از نظر صاحب نظران و متفکرین جامعه شناسی، سرمایه فرهنگی به سه مقوله فرهنگی درونی شده، سرمایه فرهنگی عینی و سرمایه فرهنگی نهادینه شده، قابل تفکیک است. مفهوم هویت نیز به دو معنی تشابه و تمایز معنی می شود. بعد تمایز آن در عرصه زندگی فردی و بعد تشابه آن در عرصه اجتماعی مطرح است. تمامی ابعاد دینی، خانوادگی، ملی، قومی و فرهنگی هویت در قالب هویت اجتماعی قرار می گیرند. جامعه آماری این تحقیق، دانشجویان شاغل به تحصیل دانشگاه کاشان در سال 1385 می باشند که با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 350 نفر به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج به دست آمده از این پژوهش، بیانگر وجود رابطه معنادار بین دو متغیر سرمایه فرهنگی و هویت اجتماعی در سطح اطمینان 95 درصد را نشان می دهند."
۱۱۳۳۶.

جستجوی درونمایه های یک نظریة اجتماعی کجروی بر اساس آموزه های قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: قرآن یادگیری کنترل همنشینی افتراقی کجروی نفــوذ اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : ۱۱۵۵ تعداد دانلود : ۵۰۳
این پژوهش، گسترة ایدة «همنشینی افتراقی» را در نظریه های کجروی اجتماعی شناسایی و با تحلیل محتوای قرآن و منابع تفسیری، نکاتِ نسبت پذیر به قرآن را در قالبی مقدماتی از یک الگوی نظری، سامان می دهد. هدف، امکان سنجی طرح یک نظریة اجتماعی دربارة کجروی بر اساس آموزه های اسلامی است. تحقیق همچنین به عنوان مسیری بنیادین در سیاست گذاری سازگار با آموزه های دینی و یافته های علمی معرفی می شود. در بررسی گزاره های قرآنی مربوط به مضامین پیوند همنشینی، کجروی و پیشنهادهای کنترلی، به نظر می رسد متغیرها و ساز و کار هایی مورد نظر بوده اند که با گذشت زمان، در الگوی همنشینی افتراقی شکل گرفته اند. گزاره ها واژگانی کمیت پذیر دارند. پیوندها جزئی و دوسویه اند و همنشینان بر یکدیگر تأثیر می گذارند. ارزش ها، هنجارها، جامعه پذیری، یادگیری، نفوذ اجتماعی و برچسب زنی، جاذبة میان فردی و سطوح مختلف نیازها، از جمله متغیرهای مورد استفاده در سطوح کلان، میانه و خرد می باشند که در محیط های مختلف کنش (حتی در تعامل با موجودات ماورایی) و در خلال ساز و کارهای علّی، فرد را به کجروی یا استمرار آن سوق می دهند. راهکارهای کنترلی عبارتند از: پیش گیری، پیام سازی فرهنگی، توان بخشی، هنجارسازی، کنترل ارزشی و عاطفی و تقویت.
۱۱۳۳۷.

نمادهای هویت ایرانی و زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی ادبیات
تعداد بازدید : ۵۵۴۷ تعداد دانلود : ۲۱۸۶
این مقاله، گزارش مختصری از نتایج بخشی از یک پژوهش وسیع تر درباره برنامه ریزی زبان و هوشیاری زبانی در ایران است. بنابر فرضیه تحقیق، هویت مفهومی پیچیده است و مولفه های بسیاری در شکل گیری نمادهای هویت ملی ایرانی دخیلند که یکی از اصلی ترین آنها، زبان فارسی است. پاسخ به سه سوال اساسی زیر هدف اصلی این مقاله است: مولفه های هویت ملی ایرانی از دیدگاه ایرانیان کدام اند؟ زبان فارسی در این میان چه جایگاهی دارد؟ و آیا سن و هویت صنفی افراد، در نگرش آنها به جایگاه زبان فارسی، به عنوان نماد هویت ملی، تاثیری دارد؟ نگرش سنجی در این پژوهش، با توزیع پرسش نامه در میان 826 ایرانی ساکن تهران و با استفاده از شیوه های آماری گوناگون به انجام رسید. نتایج پژوهش، نشان می دهد که مردم، موارد زیر را از جمله مولفه های هویت ملی ایرانی می دانند: فرهنگ (آداب و رسوم، لباس، رفتار، غذا، باورها و مانند آن)، خصوصیات اخلاقی (مثبت و منفی)، شناسنامه ایرانی، آثار باستانی، اساطیر ایرانی، ورزش های باستانی و ورزش ملی معاصر، دین، قومیت،‌ سرود ملی، جغرافیا و مکانها، اقتصاد، هنر،‌ زبان فارسی، ادبیات، علم و صنعت، تاریخ و تمدن، مشاهیر ایرانی، سیاست و پرچم. از نظر اولویت نقش هر مولفه، به نظر می رسد که زبان فارسی در زمره مهمترین نمادهای هویت ملی ایرانی است. دو متغیر سن و هویت صنفی در تلقی مردم از زبان فارسی تاثیری بسزا دارد؛ به این ترتیب که می توان گفت «هویت پدیده ای پویاست که در طول زمان و در گروه های مختلف مردم تغییر می کند».
۱۱۳۳۸.

بررسی وضعیت رفتارهای دینی در بین دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۹ تعداد دانلود : ۹۵۴
مقاله حاضر پیرامون وضعیت رفتارهای دینی (فردی و جمعی) دانشجویان می باشد. این مطالعه به روش پیمایش در بین کلیه دانشجویان دانشگاه های تهران (دولتی و آزاد) به روش نمونه گیری چند مرحله ای در سال 1384-1383 انجام گرفته است و حجم نمونه لازم برابر با فرمول کوکران 1245 نفر برآورد شده است. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که رفتارهایی چون؛ روزه گرفتن،‌ امر به معروف و نهی از منکر،‌ رفتن به زیارت اماکن مذهبی و شرکت در مراسم تاسوعا و عاشورا کمتر مورد توجه دانشجویان بوده است و در مقابل رفتارهایی از قبیل؛ نماز خواندن، قرآن خواندن و شرکت در نماز جماعت چندان تفاوتی با جوانان غیر دانشجو و مردم عادی وجود ندارد. سایر یافته ها برحسب ویژگی های فردی، خانوادگی و تحصیلی نیز تفاوت هایی را نشان می دهد.
۱۱۳۳۹.

دولت صفوی و هویت ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵۴ تعداد دانلود : ۱۸۹۲
دولت یکپارچه ایران، که به دست صفویه تاسیس یافت، وجود خود را مدیون جماعتی از مردان است که بر اساس عقاید و افکار مذهبی شکل گرفته بود. در واقع، ‌شیوخ صفوی در طول سال های متمادی، برای خود مریدانی فراهم کرده بودند که خاضعانه از آنها حمایت می کردند. آنها بار دیگر هویت ایرانی را، در پی گذشت چندین قرن از امپراطوری ساسانی، به دست شاه اسماعیل و با تشکیل آرمان سیاسی تشیع در دل فرهنگ و جامعه ایرانی و سازمان دهی همه اقوام ایران زمین در چهارچوب آن، بنیان نهادند. در این میان، دولت صفوی با توجه به ساختار نوین، موقعیت حساس و وزن ژئوپلیتیکی اش، هم در قبال رقبای قدرتمند خود از توان عملیاتی قابل توجهی برخوردار بود و هم به شدت از آنها تاثیر می پذیرفت. در واقع، همین موقعیت ژئوپلیتیکی بود که دولت صفوی را وارد عرصه رقابت های جهانی و منطقه ای کرد؛ به طوری که دولت های اروپایی سعی کردند برای کاستن از فشارهای دولت عثمانی در اروپا، با دولت صفوی همکاری راهبردی داشته باشند. این مقاله، ضمن بررسی خانقاه و خاندان صفوی، بررسی جغرافیای سیاسی کشور، مطالعه ماهیت دولت صفوی و تحلیل ژئوپلیتیکی روابط خارجی آن، پاسخگوی این سوال است که نقش دولت صفوی در تکوین و تثبیت هویت ایرانی معلول چه عواملی بوده است؟
۱۱۳۴۰.

معرفی و نقد کتاب: دولت مدرن و یکپارچگی ملی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۴ تعداد دانلود : ۸۳۸
کتاب دولت مدرن و یکپارچگی ملی در ایران (1320-1300ه. ش) در حوزه تاریخ اجتماعی ایران توسط داریوش قنبری نگاشته شده و در سال 1385 از سوی انتشارات تمدن ایرانی با شمارگان 1000 نسخه منتشر شده است. در این اثر که با مقدمه ناشر و نویسنده آغاز می شود مفاهیمی چون دولت به عنوان کانون تحولات جامعه، ملت به سان موجودیتی سیاسی، حاکمیت، قدرت و ساختار آن گفتگو شده و ویژگی های دولت های مطلقه مدرن و پیشامدرن به تفضیل تشریح می شوند. مراحل پیدایش و تکوین دولت های پیش از مشروطه، مشروطه و مدرن در ایران در این نوشتار مورد تحلیل قرار می گیرند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان