درخت حوزه‌های تخصصی

از اواسط دهه1960 مطالعات و بررسی های گسترده ای در مورد نوعدوستی و بی تفاوتی در روابط اجتماعی انجام شده، اما انجام چنین مطالعاتی در ایران چندان مورد توجه نبوده است. هدف از پژوهش حاضر اولاً تعیین میزان نوعدوستی ـ بی تفاوتی در جامعه شهری ایران و ثانیاً بررسی ارتباط آن با متغیرهای همدلی، مسئولیت پذیری و تحلیل هزینه ـ پاداش مادی است .این پژوهش به روش پیمایش علی- مقایسه ای و طی دو مرحله انجام شده است. در مرحله اول که برای تعیین گروه های نوعدوست و بی تفاوت انجام شد، همدستان پژوهشگر با مراجعه به منازل مختلف، یک صحنه اضطراری ساختگی پدید آوردند و برحسب عکس العمل هایی که افراد نشان دادند به دوگروه نوعدوست و بی تفاوت تقسیم شدند. در مرحله دوم، پرسشگران به همان افراد مراجعه و اطلاعات مورد نیاز را جمع آوری کردند. واحد نمونه گیری در این پژوهش، خانه ها بودند و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای به 384 خانه در نقاط مختلف شهر شیراز مراجعه گردید. ابزار سنجش، پرسشنامه ای محقق ساخته و 39 سؤالی بود که 13 سئوال آن جهت سنجش همدلی 16 سؤال برای سنجش مسئولیت پذیری و 10 سؤال به منظور سنجش تحلیل هزینه- پاداش مادی با سطح سنجش رتبه ای از نوع مقیاس پنج بخشی لیکرت، طراحی شده بود. این پرسشنامه با ارزیابی داوران مختلف تعیین اعتبار و با محاسبه آلفای کرونباخ که ضریب آن برای این سه عامل از 68/0 تا 82/0 متغیر و برای کل پرسشنامه 75/0 بود تعیین روایی گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد اولاً در مواجهه با حالت های اضطراری 3/75 درصد از شهروندان نوعدوست و7/24 درصد بی تفاوتند. به علاوه گروه نوعدوست در مقایسه با گروه بی تفاوت دارای همدلی بیش تر، مسئولیت پذیری بیش تر وتحلیل هزینه ـ پاداش مادی کم تر است.یافته های این پژوهش باتوجه به نتایج مطالعات پیشین مورد بحث قرارگرفته و نشان داده شده که با افزایش همدلی، افزایش مسئولیت پذیری و کاهش تحلیل هزینه پاداش مادی در بین شهروندان می توان نوعدوستی را افزایش و بی تفاوتی را کاهش داد

پژوهش حاضر با هدف بررسی سلسله مراتب ارزش های دانشجویان پی ریزی گردید. به همین منظور ارزش های دانشجویان دانشگاه شاهد در یک مطالعه توصیفی مورد بررسی قرار گرفت. برای نیل به این هدف کلیه دانشجویانی که در طول سال های 1377 تا 1380 وارد دانشگاه شاهد شده بودند به عنوان جامعه آماری تحقیق تعیین شده و سپس طی مطالعات جداگانه ای نظام ارزشی دانشجویان ورودی هر سال تحصیلی مورد مطالعه قرار گرفت. به عبارت دیگر در هر مطالعه، جامعه آماری از کلیه دانشجویان ورودی های همان سال دانشگاه تشکیل می گردید و نمونه مورد مطالعه از بین آنها انتخاب می شد و پرسشنامه های تحقیق را تکمیل می نمودند. سپس در مرحله دوم و دو سال بعد از ورود پرسشنامه تحقیق بر روی همان دانشجویان مجدداً اجرا می گردید. این روش برای دانشجویان ورودی های 1377 تا1380 دانشگاه شاهد تکرار شد. در این مطالعه از پرسشنامه سلسله مراتب ارزش های آلپورت، ورنون و لیندزی استفاده گردید که نظام ارزش ها را بصورت سلسله مراتبی (دربرگیرنده ارزش های نظری، دینی، اجتماعی، اقتصادی؛ هنری و سیاسی) در نظر می گیرد. نتایج تحقیق نشان داد که در تمام مراحل تحقیق ارزش های دینی و اجتماعی اولویت های اول و دوم را در سلسله مراتب ارزش های دانشجویان به خود اختصاص داده بودند و ارزش هنری آخرین سنخ ارزشی دانشجویان بود. مقایسه ارزش های دانشجویان در طی مراحل تحقیق نشان داد که ارزش های مذهبی، نظری و عمدتاً ارزش سیاسی در سال دوم مطالعات معمولا کاهش پیدا می کرد ولی با این وجود ارزش مذهبی هم چنان بعنوان اولین ارزش نزد دانشجویان محسوب می گردید. علی رغم جابه جایی در سایر ارزش ها؛ تفاوت معنی داری در طول مراحل مطالعه دیده نشد. علاوه بر این در مطالعه حاضر نقش متغیرهای فردی و اجتماعی از قبیل جنس، وضعیت تاهل، محل سکونت خانواده ،سهمیه مورد پذیرش در دانشگاه و دانشکده محل تحصیل دانشجویان نیز در سلسله مراتب ارزش های دانشجویان مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

در هر نظام آموزشی یکی از اهداف مهم تربیت افراد توانا ، مفید و لایق است و برای رسیدن به این هدف باید به همه عواملی که موجب موفق شدن برنامه ها ی آموزشی می شود توجه کرد.در نظام آموزشی دانشگاهی استاد(مدرس). یکی از موثرترین عوامل اجرایی برنامه ها ی آموزشی است ودانشجویان مخاطبین این برنامه ها هستند.لذا آگاهی از نظرات دانشجویان در ارزیابی درست اساتید و عواملی که می تواند بر این نگرش ها موثر باشد ،است. چرا که اطلاع از نگرش دانشجویان نسبت به روش های اعمال شده توسط اساتید یکی از روش های اصلاح نظام اموزشی است.این تحقیق در صدد است تا ضمن تبیین نگرش دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسارنسبت به اساتید عوامل موثر بر این نگرش ها رانیز بررسی کند.روش اجرای تحقیق پیمایشی است وابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است.برای تحلیل اطلاعات از روش های آماری تحلیل روایی ، تحلیل عاملی ، ضریب همبستگی و ... استفاده شده است.جامعه آماری این تحقیق دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی گرمسار هستند که حداقل یک سال تحصیلی را گذرانده اند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 406 نفر هستند که با استفاده از روش های نمونه گیری خوشه ای و تصادفی سیستماتیک انتخاب شده اند.در این تحقیق نگرش دانشجویان به عنوان متغیر وابسته و انتظار فایده ، ارزیابی فایده ، جامعه پذیری ، تاکید ارزشی ، گروه مرجع ،تجربه قبلی و رضایت دانشجویان به عنوان متغیر های مستقل مورد نظر است و فرض بر این است که بین متغیر های مستقل و متغیر وابسته رابطه مثبت وجود دارد.نتایج بدست آمده نشان می دهد که همه متغیر های مستقل بر نگرش دانشجویان تاثیر مثبت دارد ولی میزان اثر گذاری هر کدام از آنها متفاوت می باشد.

امروزه کارآفرینی، موتور توسعه اقتصادی در کشور محسوب می شود و تمام مسئولان تلاش می کنند کارآفرینی را در کشورشان توسعه بدهند. آموزش کارآفرینی مقوله مهمی است که کشورهای پیشرفته در فرایند توسعه اقتصادی – اجتماعی نسبت به آن توجه جدی مبذول داشته، آموزش و پرورش کارآفرینان را در اولویت برنامه های خود قرار داده اند. با توجه به اهمیت فوق العاده کارآفرینی و ضرورت توسعه آن در کشور، این تحقیق با هدف مطالعه و طراحی مدل شرایط احراز صلاحیت متقاضیانِ ایجاد و توسعه مراکز و آموزشگاه های کارآفرینی در کشور انجام شده است. در این تحقیق با استفاده از مطالعات تطبیقی مراکز موفق کارآفرینی و با توجه به مبانی نظری تعیین شرایط احراز صلاحیت و در نظر گرفتن شرایط بومی و منطقه ای کشور ، مدل شرایط احراز صلاحیت متقاضیان ایجاد و توسعه مراکز و آموزشگاه های کارآفرینی طراحی گردیده است.

کتاب «سیاست هویت»، تالیف مایکل کنی، در سال 2004 انتشار یافته است. نویسنده در این کتاب به ارزیابی جامع و انتقادی از شیوه های واکنش نظریه های سیاسی انگلیسی- آمریکایی، به ظهور سیاست هویت در جامعه دمکراتیک می پردازد. وی همچنین ضعف و قوت آرای وابسته به مکاتب و متفکران اصلی در لیبرالیسم فلسفی معاصر را بررسی می کند. این کتاب، شرحی انتقادی از استدلالات رقبای کثرت گرای لیبرالیسم فرهنگی شامل طرفداران چند فرهنگ گرایی، تفاوت و شناخت ارایه می کند. کنی چگونگی مناظرات بر سر مفاهیمی همچون هویت، تفاوت، شناخت و فرهنگ را که با ویژگی های نظریه های سیاسی در خصوص دمکراسی، شهروندی و جامعه مدنی در هم آمیخته شده است، شرح می دهد. او این ادعا را که جایی برای استدلال سیاسی مبتنی بر هویت در زندگی عمومی دمکراسی وجود ندارد، مورد سوال قرار می دهد و این اعتقاد راسخ کثرت گرایی را به چالش می کشد که ظهور مجدد هویت جمعی، نشانگر افول فرهنگ لیبرالی و اندیشه سیاسی است. مطالعه این کتاب برای تمامی علاقمندان به اندیشه سیاسی و اجتماعی معاصر، ایدئولوژی ها و فرهنگ سیاسی سودمند است.

بازتاب هر دینی را می توان، آشکارا، در ساختهای فیزیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی فضاهای جغرافیایی تحت قلمرو آن دین مشاهده کرد. یکی از ادیانی که برای انسان ارزش بسیار زیاد قائل است، او را جانشین خداوند بر روی زمین می داند و مقام و منزلت وی را بالاتر از فرشتگان توصیف می کند، دین اسلام است. اندیشه ها و تعالیم عمیق دین اسلام، در قرآن، به عنوان «میثاق امت اسلامی» تجلی یافته است. خداوند در جای جای قرآن، همواره انسان را متوجه پدیده های طبیعی نموده و وحدت طبیعت را نتیجه مستقیم وحدت عالم می داند. هدف اصلی دین اسلام، در وهله نخست، شناخت عمیق انسان از خود و سپس، نزدیک کردن هرچه بیشتر انسانها به همدیگر و خداوند است. بر این مبنا، قرآن برای مردمی که این مشعل آسمانی را راهنمای خویش قرار دهند راهنمایی آگاه و با احتیاط است. یکی از فضاهای جغرافیایی که از دیرباز، انعکاس دهنده ایدئولوژی نظامهای حاکم بوده، پدیده شهر است. بر این اساس، شهر اسلامی پایدار بایستی بازتاب اندیشه های متعالی دین مبین اسلام در تمامی جوانب باشد. به بیانی، ویژگیهایی چون انسان گرایی، اندیشه گرایی، حفظ مواریث فرهنگی و طبیعی، هویت، پیشروگرایی، جهت گیریهای فیزیکی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، هنری، علمی، آموزشی، بهداشتی، محیطی، روحیه تعاون و همکاری، گسترش روح عدالت اجتماعی و امنیت بایستی در جای جای شهر اسلامی پایدار هویدا باشد. در واقع، حریت، عدالت و قانون بایستی در این شهر توجه همگان را به خود جلب نماید؛ اما، متأسفانه، مشاهده چهره کریه فقر، آلودگی، بی خانمانی، اعتیاد، بیکاری، ناامیدی، ضعیف کشی، هرج و مرج و قانون گریزی، ناامنی، تضاد طبقاتی شدید و دهها مشکل دیگر در بسیاری از شهرهای کشورهای تحت قلمرو دین اسلام سؤال برانگیز است. این در حالی است که اسلام کاملترین دین جهانی و قرآن الگویی کامل برای توسعه پایدار تمامی نسلها و تمامی مکانهاست. در این مقاله، ویژگیها و مشخصات یک شهر اسلامی پایدار کاووش شده است. مقاله از نوع توصیفی ـ تحلیلی با بینشی آرمانگرایانه آنگونه که در جای جای تعالیم اسلامی می توان سراغ گرفت، نگاشته شده است. امید آنکه با عمل به دستورات جامع دین اسلام، شاهد شهرهای اسلامی پایدار در تمامی کشورهای تحت سیطره این دین باشیم. شهرهایی که مورد فخر و مباهات امت اسلامی باشد و به تعبیر قرآن مجید (بقره/ 143) و ما همچنان شما مسلمین را به آیین اسلام هدایت کرده و نیز بیاراستیم به اخلاق معتدل و سیرت نیکو تا گواه مردم باشید تا نیکی و درستی را سایر ملل عالم از شما بیاموزند.

تریاک یکی از شایع ترین مواد مخدر مصرفی در ایران است. همچنین شواهدی دال بر گسترش مصرف مشروبات الکلی در سال های اخیر ملاحظه شده است. این مقاله به بررسی عوامل اجتماعی موثر بر مصرف مواد مخدر در بین دانشجویان می پردازد. این کار با استفاده از داده های یک طرح پیمایشی مربوط به مواد مخدر و مشروبات الکلی انجام شده است. نمونه طرح متشکل از 5231 نفر دانشجوی دختر و پسر از 21 دانشگاه دولتی تحت پوشش وزارت علوم در سراسر کشور بوده است. متغیرهای مورد بررسی با استفاده از دلالت های نظریه های کجروی اجتماعی و در چارچوب محدودیت های استفاده از داده های ثانویه مطرح شده اند. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که همه متغیرهای مستقل (جنسیت، پایگاه اجتماعی - اقتصادی، احساس آنومی، امیدواری به آینده تحصیلی و شغلی، آلودگی محیط و دینداری) با هر دو متغیر وابسته (مصرف تریاک و مصرف مشروبات الکلی) ارتباط معنی دار و قابل توجه دارند. با وجود این، کیفیت رابطه این متغیرها با مصرف تریاک با کیفیت رابطه آن ها با مصرف مشروبات الکلی متفاوت بود. بیشترین تفاوت در رابطه دینداری و پایگاه اجتماعی - اقتصادی با مصرف الکل و تریاک دیده شد