فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۴۲۱ تا ۸٬۴۴۰ مورد از کل ۳۰٬۱۷۷ مورد.
۸۴۲۱.

تبیین تمایزات حریم خواهی ساکنان در مسکن بومی چهار پهنه اقلیمی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقلیم حریم پذیری خانه های سنتی (بومی) مزاج اسلامی- شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۲۸۵
طب کهن نیاز های جسمی و خلقی انسان در اقلیم های مختلف را براساس مزاج غالب مناطق متفاوت می داند. معماری در صدد ایجاد ساختمانی پاسخ گو به نیازهای آسایشی و فرهنگی منطبق با مزاج در خانه اقلیم های مختلف است. نیاز حریم و سلسله مراتب فضای زیست و تأکید بر قلمرو و شیوه تعامل اجتماعی یکی از همین ابعاد فرهنگی و روانی است. مطالعات قدیم و جدید آن را تحت اثر مزاج منطقه تا حدودی متفاوت دانسته اند. این پژوهش، با بررسی پیکره بندی حریم فضایی خانه ها در چهار اقلیم، تفاوت های مزاجی حریم با راهکارهای آن را می یابد. روش پژوهش موردی با راهبرد ترکیبی (روش های توصیفی-تحلیلی در گونه شناسی، استدلال منطقی، تفسیر داده ها با مبانی مزاج، و شخصیت شناسی) و تعمیم داده هاست. مطالعهاسناد معماری، با انتخاب شهرهای مبنا(با مقایسه دما، رطوبت نسبی در نمودار بیوکلماتیک انسانی، و ضریب خشکی دومارتن)،تفاوت های معناداری را در درصد مساحت فضای بسته تا باز و خصوصی تا عمومی خانه های چهار اقلیم نشان داد. تفاوت های کالبدی براساس روان شناسی و طب سنتی و جدید تفسیر شد. نتایج با حریم خواهی[1]خانه های اقلیم چهارگانه ایران از درجه 1 اقلیم گرم-خشک تا درجه 4(کم حریم ترین) اقلیم سرد-مرطوب درجه بندی شد. شاخصه فرهنگی-کالبدی(سیالیت و شفافیت زیاد فضایی اقلیم سرد و مرطوب در مقابل درون گرایی اقلیم گرم-خشک) قابل توجه بود. پروفیل حریمی ساکنان خانه های چهار اقلیم براساس امنیت مطلوبشان رسم شد. دانش جغرافیای حریم انسانی به معماران برای تعبیه کالبدی همسو با نیاز حریمی ساکنان کمک می کند. [1]. ویژگی حریم خواهی معادل میزان تمایل افراد به داشتن حریم در مواجهه با دیگران و فضاهای کالبدی درنظر گرفته شده است.
۸۴۲۲.

Grading the Factors Impacting on Tourism Development of Tehran Metropolis Focusing on Cultural Industries Applying Interpretive Structural Modeling (ISM) and MICMAC Analysis

کلید واژه ها: Cultural Tourism Interpretive Structural Modeling (ISM) MICMAC Analysis Tehran metropolis

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۸۸
  Diversity of economic activities, agglomeration of educational centers, concentration on technological initiatives and information generation, possession of the most important cultural centers, and arrangement of the most significant artistic and cultural events in Tehran Metropolis have provided a large-scale potential for cultural and educational activities and a special condition for cultural tourism development; however, tourism development plans adopted by Tehran officials are slight proportional to its regional capacities and have thus proved unsuccessful to reach a perceptible and appropriate tourism development. The chief objective borne by this research is, accordingly, identification of the factors and indices impacting on Tehran’s cultural tourism development, which, with respect to sundry commonalities of this type of tourism and creative and cultural industries, focuses on these factors, as well. Indices have been extracted through literature reviews and their content analysis. Using Delphi questionnaire, afterwards, experts’ and urban planners’ opinions and comments were extracted in two stages. Results of the first stage of Delphi questionnaires graded indices in Interpretive Structural Modeling (ISM). Outcomes of the second stage were analyzed byMICMAC software to determine impacts and susceptibilities of the indices on each other. Results of the study show that the index Rules and Regulations is graded in the level 10 and the indices ‘ Suitable Institutional Partnership and Labor Division among Different Actors of Industry’, ‘Political and International Relations’, and ‘Existence of Cultural Tourism Attractions’ are graded in the level 9 aimed at development of Tehran Metropolis’s cultural tourism. In fact, indices of the levels 9 and 10 are fundamental ones to which more attention should be paid with regard to results of interpretive-structural analysis in development of Tehran cultural tourism.  
۸۴۲۳.

معرفی روشی جدید به منظور تلفیق مکانی زمانی محصولات دمای سطح زمین سنجنده های ASTER و مادیس برمبنای تبدیل موجک دوبعدی ایستا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دمای سطح زمین ادغام محصولات حرارتی محصول حرارتی سنجنده ASTER تبدیل موجک دوبعدی ایستا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۲۴۲
پایش دمای سطح زمین (LST)، که یکی از پارامترهای مهم زیست محیطی محسوب می شود، تا کنون با استفاده از سنجنده های سنجش از دوری دارای توان تفکیک زمانی بالا، همچون سنجنده مادیس (توان تفکیک زمانی روزانه و توان تفکیک مکانی یک کیلومتر)، به طور گسترده ای صورت گرفته است. یکی از مهم ترین مشکلات این سنجنده ها پایین بودن توان تفکیک مکانی آنهاست که کارآیی شان را، در مواردی همچون شناخت آتش در مناطق جنگلی و مطالعه جزایر گرمایی شهری، محدود کرده است. در مقابل، سنجنده هایی با توان تفکیک مکانی بالا، همچون سنجنده ASTER (توان تفکیک مکانی 90 متر و توان تفکیک زمانی شانزده روز در محصول دمای سطح زمین)، توان تفکیک زمانی پایینی دارند که این منجر به ضعف آنها در پایش تغییرات سریع می شود. درواقع، به دلیل محدودیت های فنی، تا کنون سنجنده ای وجود نداشته است که، در دو بعد مکانی و زمانی، توان تفکیک بالا داشته باشد. برای حل این مشکل، روش های کم هزینه و کارآمد ادغام مکانی زمانی مطرح شده اند. از مهم ترین روش های مطرح در ادغام مکانی زمانی، روش های ESTARFM و STDFA شمرده می شوند. در این تحقیق، به منظور تلفیق داده های سنجنده های مادیس و ASTER از دمای سطح زمین در بخشی از شهر تهران، روشی جدید (SWT-STDFA) برمبنای روش STDFA مطرح و موجک دوبعدی ایستا تبدیل شد. نتایج حاصل از تلفیق نیز با نتایج دو روش ESTARFM و STDFA مقایسه شدند. همچنین، در ادامه، با توجه به وجود نقشه طبقه بندی تهیه شده براساس شاخص گیاهی تفاضلی نرمال شده در الگوریتم های STDFA و SWT-STDFA، درمورد تأثیر استفاده از شاخص های گیاهی تفاضلی نرمال شده سبز (GNDVI) و شاخص گیاهی تعدیل شده چندطیفی خاک (SAVI) در دقت تصویر مجازی خروجی بحث شده است. نتایج تحقیق نشان دهنده دقت بالای روش پیشنهادی با ریشه میانگین مربع خطاهای 3.03 کلوین، انحراف معیار 2.21 کلوین، میانگین قدرمطلق خطاهای 1.72 کلوین و ضریب همبستگی 0.92 بین تصویر دمای سطح واقعی منطقه و تصویر مجازی پیش بینی شده در مقایسه با دو روش دیگر است. افزایش شاخص های گیاهی GNDVI و SAVI در طبقه بندی دو روش STDFA و SWT-STDFA نیز تأثیری چندانی در دقت تصویر تلفیقی مجازی خروجی نداشته است.
۸۴۲۴.

بررسی تحلیلی جایگاه استان کهگیلویه و بویراحمد در نماگرهای توسعه صنعتی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: صنعت آنتروپی شانون کوپراس کهگیلویه و بویراحمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۹۶
یکی از ضرورت های انجام برنامه ریزی اقتصادی آگاهی از توانمندی های صنعتی استان های مختلف کشور است. به همین خاطر تعیین جایگاه استانها در صنایع به منظور تخصیص بهینه منابع از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر از نوع کمی و تحلیلی است و با استفاده از تکنیک کوپراس نابرابری های موجود در بخش صنعت استان های کشور مورد بررسی قرار گرفته است. محدوده پژوهش را استان های کشور در سال 1398 تشکیل می دهد. تعداد 17 متغیر جهت بررسی سطح بندی استان-های کشور و بررسی جایگاه استان کهگیلویه و بویراحمد انتخاب شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که در سطح بسیار برخوردار استان های تهران و اصفهان، قرار گرفته اند. در سطح دوم یعنی سطح برخوردار استان های خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، فارس، مازندران، البرز، خوزستان، قزوین، کرمان، مرکزی و گیلان قرار دارند. در سطح تاحدودی برخوردار 9 استان کشور قرار دارند و این استانها یزد، آذربایجان غربی، چهارمحال و بختیاری، سمنان، لرستان، قم، گلستان، کرمانشاه و همدان را شامل می شوند. استان های زنجان، خراسان جنوبی، هرمزگان، اردبیل، کردستان، بوشهر، سیستان و بلوچستان، ایلام، کهگیلویه و بویراحمد و خراسان شمالی در سطح محروم قرار دارند. تعداد 10 استان از جمله استان محروم کهگیلویه و بویراحمد در سطح محروم قرار دارند.
۸۴۲۵.

کارکردسنجی شهرهای آزاد تجاری- صنعتی ایران در راستای سناریوهای آینده نظام تولید جهانی (نمونه موردی: جنوب و جنوب شرق ایران)

کلید واژه ها: آینده نظام تولید جهانی قلمروگرایی مناطق آزاد ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۰۸
بیش از چهار دهه از سیاست های جایگزینی واردات به عنوان راهبرد بازرگانی خارجی در ایران سپری شده است. این راهبرد اگرچه در آغاز، مقیاس هایی از صنعتی شدن را در کشور پدید آورد، اما به دلیل تاخیر در اجرا، فقدان سیاست گذاری اقتصادی با رویکردهای تکاملی و نیز تغییر جهت نیافتن به سوی سیاست های برونگرایی، نتوانسته توسعه صنعتی و تجاری قابل قبولی در کشور ایجاد نماید. در این زمینه، به نظر می رسد شهرهای آزاد اقتصادی و تجاری ایران از الزامات فضایی که پیش شرط کسب سود و ارزش افزوده به شمار می رود، محروم است و این مسأله می تواند به ناتوانی و ناکارآمدی فزاینده در شهرهای آزاد تجاری-صنعتی منتهی شود. با توجه به اهمیت فزاینده مناطق آزاد تجاری-صنعتی در فرایندهای اقتصاد سیاسی ایران، تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به سنجش کارکردهای مناطق آزاد تجاری-صنعتی جنوب و جنوب شرق ایران (شامل کیش، قشم و چابهار) پرداخته و میزان هم راستایی و انطباق این مناطق با نظام تولید جهانی را بررسی کرده است. نتایج نشان می دهد که منطق حاکم بر مناطق آزاد تجاری-صنعتی ایران با منطق تولید در عرصه جهانی شدن منطبق نیست؛ چراکه تولید در آینده باز جهانی به شدت وابسته به تکنولوژی است. از این رو و با توجه به فرایندهای اقتصادی و سیاسی 20 ساله طی شده در این مناطق، به نظر می رسد دست کم در افق زمانی 2025، این مناطق در محرومیت نسبی ناشی از نابرخورداری از رویه ها و دستاوردهای تولید تکنولوژیک محور، باقی بماند.
۸۴۲۶.

تبیین نقش گردشگری در توسعه روستاهای مناطق کویری شهرستان گرمسار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری روستایی گردشگری کویر گردشگری پایدار روستایی گرمسار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۳۳
مناطق بیابانی و کویر به عنوان یکی از زیباترین، ناشناخته ترین و بکرترین جاذبه گردشگری در روستاهای مناطق بیابانی و نیمه بیابانی محسوب می شود. شناخت اصولی و دقیق توان های نواحی کویری الگوی گردشگری و حتی برنامه ریزی برای ساخت برند معتبر برای آن می تواند مقدمه ای بر توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و در کل گردشگری مناطق موجود به خصوص مناطق روستایی موجود واقع در آن ها گردد. ضروریات اساسی برای توسعه اجتماعی و اقتصادی روستاها است. بهره مندی از کویر و ظرفیت های گردشگری مکان های کویری، یکی از رویکردها و رهیافت های پایداری مکان های سکونتی و اقتصادهای محلی حاشیه کویر است. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که گردشگری کویری چگونه می تواند در توسعه روستاهای مناطق کویری شهرستان گرمسار نقش آفرینی کند؟ روش این مقاله توصیفی- تحلیل است. یافته ها نشان می دهد مکان های گردشگری کویری جاذبه هدف و عامل توسعه یکپارچه گردشگری است و بدین سان نقش اصلی در پیوند و همگرایی مکان های گردشگری با مکان های سکونتی دارد.
۸۴۲۷.

تدوین استراتژی های پایداری محیط زیست شهری با تأکید بر بخش صنعت. مطالعه موردی: صنعت خودروسازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پایداری محیط زیست شهری صنعت خودرو تحلیل سلسله مراتبی فازی SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۱۰۷
با توجه به شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک، افزایش روزافزون جمعیت کشور از یک سو و رشد و توسعه صنعتی بویژه رشد شتابان صنعت خودرو از سوی دیگر که عوارض زیست محیطی از جمله آلودگی شدید هوا در کلانشهرها را سبب شده است، کشور ما در زمره کشورهایی قرار دارد که مسائل زیست محیطی در آن ها از اهمیت مضاعفی برخوردار است و اتخاذ راهبردهای اساسی را در سطح جامعه و دولت ضروری ساخته است. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف تدوین و اولویت بندی راهبردهای پایدرای محیط زیست شهری با تأکید بر صنعت خودور انجام شده است. پژوهش حاضز از نظر روش در زمره تحقیقات توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف جز تحقیقات کاربردی قرار دارد. برای این منظور گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای و پیمایشی و مصاحبه با کارشناسان و نخبگان از طریق تهیه پرسش نامه در قالب روش دلفی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش را کارشناسان(اساتید دانشگاهی، مدیران و کارشناسان بخش صنعت(خودرو)) تشکیل داده اند. سپس راهبردهای پایداری محیط زیست شهری با استفاده از روش SWOT تدوین و با کمک تکنیک FAHP اولویت بندی شد. نتایج نهایی حاصله از تکنیک FAHP نشان می دهد راهبردهای "تهیه و تدوین برنامه کلان و جامع محیط زیست کشور" ، "اتخاذ و به کارگیری نگاه محیط زیست محور در زمینه توسعه من جمله توسعه بخش صنعت و خودروسازی" ، "شفافیت مسائل محیط زیستی و پایش دقیق تولیدات شرکت های خوروسازی از طریق به کارگیری قوانین و مقررات مربوطه" و "اتخاذ و پیاده سازی مدیریت سبز در کلیه مراحل برنامه ریزی، تولید و نظارت محصولات خودرو" موثرترین راهبردهای پایداری محیط زیست شهری صنعت خودرو هستند.
۸۴۲۸.

ارزیابی و پهنه بندی خطر سیلاب های ناگهانی بر اساس عوامل فیزیوگرافی و شاخص های مورفومتریک( مطالعه موردی حوضه ی قصرشیرین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سیلاب ناگهانی پارامترهای مورفومتری روش MFFPI پتانسیل سیل خیزی حوضه قصر شیرین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۲۶۲
سیلاب ناگهانی، پدیده ای پیچیده و مخرب و پیش بینی آن بسیار دشوار است. حوضه قصر شیرین به علت رخنمون سازندهای نفوذناپذیر، شبکه زهکشی متراکم، توپوگرافی ناهموار، ویژگی های کاربری اراضی و رخداد بارش های سنگین، مستعد وقوع سیلاب ناگهانی است؛ بر این اساس هدف این پژوهش، ارزیابی و پهنه بندی خطر سیلاب ناگهانی در این حوضه است. در پژوهش حاضر از دو روش محاسبه درجه خطر و MFFPI استفاده شده است. روش درجه خطر از یازده پارامتر مورفومتریکی مؤثر در سیل خیزی و روش MFFPI از شش پارامتر فیزیوگرافی برای پهنه بندی خطر سیلاب ناگهانی استفاده می کنند. نتایج نشان می دهد براساس روش محاسبه درجه خطر، 93 درصد مساحت حوضه قصر شیرین، پتانسیل خطر زیاد و خطر شدید سیلاب ناگهانی دارد. براساس مدل MFFPI، پهنه های با پتانسیل خطر زیاد و خیلی زیاد رخداد سیلاب ناگهانی، 60 درصد مساحت حوضه قصر شیرین و پهنه های با خطر کم و خیلی کم نیز، 20 درصد مساحت این حوضه را دربرگرفته اند. ناهمگونی بالایی نقشه نهایی مدل MFFPI ناشی از ژئومورفولوژی فرسایش یافته حوضه است و نواحی کوهستانی، پتانسیل کم و مناطق تپه ماهوری و دشت فرسایشی، پتانسیل خطر زیاد سیلاب ناگهانی دارند. روش درجه خطر مبتنی بر اندازه گیری پارامترهای مورفومتری است و پتانسیل خطر سیلاب ناگهانی را برای کل حوضه ارائه داده است؛ اما مناطق پرخطر و کم خطر را در داخل حوضه مشخص نمی کند. درمقابل مدل MFFPI، پارامترهای فیزیوگرافی مؤثر در ایجاد سیلاب را در پهنه بندی خطر سیلاب به کار می گیرد و براساس آن، مناطق پرخطر و کم خطر را در داخل حوضه مشخص می کند. به طور کلی برپایه نتایج این مدل ها، حوضه قصر شیرین پتانسیل خطر زیاد در رخداد سیلاب ناگهانی دارد.
۸۴۲۹.

توسعه پایدار نواحی منطقه 4 شهر تهران با تاکید بر حکمروایی خوب شهری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: توسعه پایدار حکمروایی خوب شهری منطقه چهار(4) شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۱۱۲
کلانشهر تهران، به عنوان پایتخت، با مشکلات بسیاری مواجه است و منطقه چهار که از پرجمعیت ترین مناطق تهران است در شرایط کنونی فاقد توازن در سطح توسعه در بین نواحی مختلف می باشد. کشف روابط بین این شرایط با وضعیت حکمروایی در نواحی، مساله پژوهش را تشکیل می دهد. پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با راهبرد پیمایش انجام شد. شاخص ها ابتدا به روش دلفی (DELPHI) بدست آمد و سپس در میان دو جامعه آماری شهروندان و مدیران شهرداری توزیع شد. نتیجه محاسبات در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل های فضایی نشان داد نواحی ای که رتبه بهتری از نظر حکمروایی بدست آوردند، وضعیت بهتری از نظر توسعه پایدار شهری داشتند (نواحی 1، 2 و 3) و نواحی ای که رتبه بدتری از نظر حکمروایی خوب شهری داشتند، از نظر توسعه پایدار نیز از وضعیت ضعیف تری برخوردارند (نواحی 6 و 7) لذا بین حکمروایی خوب شهری و توسعه پایدار نواحی شهری رابطه وجود دارد.
۸۴۳۰.

واکاوی تغییرات معنایی منظر شهری بر مبنای رویکرد نشانه شناسی (نمونه موردی: منظر کلان شهر کرج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: متن نشانه فرهنگی نشانه نمادین منظر کلان شهری کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۶۳
شهر به مثابه یک متن، شبکه پیچیده ای از رمزگان های فرهنگی است که امکان خوانش را برای شهروندان فراهم می آورد. با چنین توصیفی، این متن، قابلیت بررسی در قالب رویکرد نشانه شناختی را داراست. بررسی ها نشان می دهد روندهایی که بعد از دوره مدرنیسم بر شهرها حاکم بوده، لایه های متنی آن را دچار تغییر و به دلیل تکیه بر عملکرد و نه ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و محیطی، از متن شهر بافت زدایی نموده است. ماحصل چنین رویکردی که تحت تأثیر روندهای مختلفی بوده است، تغییر در نوع نشانه (به عنوان ابزار تحلیل شهر به مثابه ی متن) می باشد. به عبارتی نشانه ها در متن شهر مدرن و سرمایه داری نه نشانه فرهنگی و قابل رمزگشایی توسط ناظر، بلکه به نشانه های کارکردی و بعضاً نشانه های نمادین تبدیل شده اند، موضوعی که بودریار از آن با عنوان «اقتصاد سیاسی نشانه» نام می برد. بدین ترتیب نشانه ها به پایین ترین سطح کارکردی خود تنزل یافته و در این صورت پایین ترین سطح معنا از محیط ادراک و تعلیق و تکثر معنا فراهم می شود. در این میان منظر شهر به عنوان اولین سطح تماس انسان و شهر، عرصه ای است که این تغییرات را می توان در آن به خوبی مشاهده و تحلیل نمود؛ بنابراین هدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر روند بافت زدایی از منظر شهری و تبدیل نشانه ها در این متن به نشانه های کارکردی است. بدین ترتیب این مقاله پس از بررسی مفاهیم مرتبط با فضای اجتماعی، معنا و رویکرد نشانه شناسی و تدوین چارچوب مفهومی پژوهش، به بررسی منظر شهر در مقیاس کلان، به عنوان نمونه موردی می پردازد. بدین منظور نمونه هایی از ساخت وسازهای انجام شده در شهر کرج که از منظر کلان آن بافت زدایی کرده اند، بررسی و از منظر رویکرد نشانه شناختی و اقتصاد سیاسی نشانه نقد و تحلیل می شوند. نتایج نشان می دهد تکیه بر ابعاد کارکردی و نمادین و وجوه اقتصادی یا سیاسی، زمینه ی ظهور عناصر کالبدی را در منظر شهر فراهم آورده است که بدون هیچ هم آوایی با سایر لایه های متنی در منظر شهر، خوانش آن را با معضلاتی روبه رو کرده است.
۸۴۳۱.

ارزیابی و سنجش میزان اثرگذاری استفاده از فضای مجازی بر شاخص های معنای مکان در فضاهای شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معنای مکان فضای مجازی فضای شهری سنتی و مدرن شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴ تعداد دانلود : ۲۱۴
مفهوم مکان همواره در حوزه های روانشناسی، جامعه شناسی، شهرسازی و جغرافیای انسانی مورد توجه قرارگرفته است. در واقع مکان بعنوان بخشی از فضای جغرافیایی است که از سوی فردی یا چیزی اشغال شده و در آن ارزش های حس شده تجلی می یابند. بطور قطع جوامع انسانی، بدون برنامه ریزی و در اختیار نهادن امکانات غنی و تعریف شده ی متناسب با نیازها، ارزش ها و مقتضیات زمان، نمی توانند در تعیین هویت انسان ها کارکردی مناسب ایفا نمایند. لذا با توجه به تحولات عظیم و همه جانبه ی عصر اطلاعات و ضرورت هماهنگی با این حرکت جهانی ، تحقیقات در زمینه بررسی و شناخت اثرات فضای مجازی بر نحوه ادراک، دلبستگی و تعلق مردم به مکان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر بر این اعتقاد است که کاربران فضای مجازی براساس میزان استفاده، با اثرات مختلفی در ارتباط با درک فضا، مکان و ابعاد مختلف آن مواجه می شوند. در نتیجه با حضور در فضای شهری، معنای آن را به صورت متفاوت درک می کنند. هدف پژوهش، ارزیابی تأثیر میزان استفاده از فضای مجازی بر مؤلفه های تدوین شده معنای مکان شامل مؤلفه کالبدی، فردی، اجتماعی و عملکردی و شاخص های تعریف کننده آن ها در فضاهای شهری می باشد. بدین منظور دو فضای شهری سنتی (میدان امام) و مدرن (سیتی سنتر) شهر اصفهان با جامعه آماری مراجعین به آن ها مورد مطالعه قرار گرفته ا ند. برای برآورد نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران تعداد 379  پرسشنامه با روش نمونه گیری تصادفی ساده تکمیل گردید. روش پژوهش همبستگی بوده و از آزمون های آماری کولموگراف اسمیرنف، رگرسیون و همبستگی پیرسون برای تعیین رابطه، شدت و جهت رابطه میان متغیرهای مستقل و وابسته استفاده شده است. نتایج نشان می دهد، در اثر میزان استفاده افراد از فضای مجازی، درک آن ها از معنای مکان با حضور در فضای شهری افزایش می یابد که دراین رابطه ضمن بررسی اثر افزایشی بر مؤلفه های چهارگانه، میزان همبستگی و تأثیرپذیری شاخص های مؤلفه های معنای مکان از میزان استفاده فضای مجازی در دو فضای شهری استخراج و مورد تحلیل قرار گرفته اند.
۸۴۳۲.

تحلیلی بر جایگاه شهرهای کوچک در نظام سلسله مراتب شهری استان کرمانشاه (نمونه موردی: شهر سرپل ذهاب)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهرهای کوچک سلسله مراتب شهری شبکه شهری مدل رتبه - اندازه شهر سرپل ذهاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۸۰
  شهرهای کوچک و جایگاه آن در برنامه ریزی کشورهای در حال توسعه، بخشی از  استراتژی های توسعه شهری را تشکیل می دهد. تجربیات جهانی در این زمینه بیانگر این واقعیت است که حل مسائل و مشکلات شهرهای بزرگ مستلزم حمایت جدی از مراکز شهری کوچک می باشد. هدف این پژوهش تحلیلی بر جایگاه شهرهای کوچک در نظام سلسله مراتب شهری استان کرمانشاه می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش کمی - تحقیقی می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل رتبه – اندازه و نوع تعدیل یافته آن، مدل لگاریتمی رتبه – اندازه، شاخص نخست شهری و شاخص چهارشهری استفاده شده است. نتایج به دست آمده از تحلیل و بررسی سلسله مراتب شهری در استان کرمانشاه در طول چند دوره سرشماری که مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت، بیانگر عدم تعادل و توازن در این استان است. نتایج تحقیق نشان می دهد که شهر سرپل ذهاب در طول چند دوره سرشماری از سال 1375 تا سال 1395 جزء شهرهای متوسط محسوب می شود. نتایج حاصل از بررسی سلسله مراتبی شهرهای کوچک نشان می دهد که در صورت تقویت این گونه شهرها می توان از یک سو جلوی مهاجرت های بی رویه به شهرهای کلان را گرفت و از سوی دیگر می توان با توسعه این شهرها می توان باعث پیشرفت نقاط روستایی شده و تعادل و توازن را در سطح منطقه ایجاد کرد.    
۸۴۳۳.

تحلیل و ارزیابی ارتباط زیست پذیری محیطی روستاهای ناحیه بلوچستان با میزان برخورداری از امکانات زیرساختی (دهستان دامن؛ شهرستان ایرانشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زیست پذیری پایداری محیطی شاخص مرکزیت وزنی و مدل ویکور دهستان دامن ایرانشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۸۷
  ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻓﺎرغ از اﯾﻨﮑﻪ در ﺷﻬﺮ ﯾ ﺎ روﺳ ﺘﺎ زﻧ ﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ، در ﭘﯽ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠﻮب و رﺿ ﺎﯾﺖ ﺑﺨ ﺶ اﺳﺖ و ﻃﺒﯿﻌﺘ ﺎً ﺑ ﺮای داﺷ ﺘﻦ زﻧ ﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠ ﻮب، رﺿ ﺎﯾﺖ ﺑﺨﺶ و باﻣﻌﻨﯽ، زﻣﯿﻨﻪﻫﺎ و ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻻزم اﺳﺖ ﮐ ﻪ اﻧﺴ ﺎن ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ آن آﺳﺎﯾﺶ و رﻓﺎه درازﻣﺪﺗﯽ را ﺑﺮای ﺧ ﻮد و اﺟﺘﻤﺎع خود ﻓﺮاﻫﻢ کند. هدف پژوهش حاضر ارزیابی ارتباط میزان برخورداری از امکانات و خدمات با سطح زیست پذیری روستاهای دهستان دامن شهرستان ایرانشهر در بعد زیست محیطی می باشد. روش تحقیق با توجه به ماهیت موضوع، توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است. داده های موردنیاز از طریق منابع کتابخانه ای مراکز علمی و بررسی های میدانی و پرسشنامه ای، مصاحبه با مردم و مسئولین محلی گردآوری شد. جامعه آماری پژوهش، روستاهای بالای 20 خانوار دهستان دامن از توابع شهرستان ایرانشهر متشکل از 17روستا می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 287 نفر از مردم عادی تعیین شد و 17 دهیار و بهورز روستاهای انتخاب شده نیز به صورت تمام شماری برای گردآوری داده ها نظرسنجی شد. به منظور رتبه بندی روستاها به لحاظ برخورداری از امکانات و خدمات از مدل شاخص مرکزیت وزنی و جهت رتبه بندی روستاها به لحاظ وضعیت شاخص های زیست محیطی از مدل ویکور استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد بین برخورداری خدماتی و بالارفتن سطح زیست پذیری محیطی در روستاهای ایرانشهر رابطه معناداری وجود ندارد. روستاهای پرجمعیتی که طبق نتایج مدل مرکزیت وزنی؛ از نظر خدمات و امکانات سطح برخورداری بالاتری دارند طبق نتایج مدل ویکور در سطح پایینی از زیست پذیری در بعد محیطی قرار داشتند. بنابراین نمی توان گفت صرفاً با برخوردارکردن روستاها به لحاظ امکانات و خدمات زیرساختی می توان جذابیت محیطی، سازگاری و سلامتی روستاها را تأمین نمود. نتایج به دست آمده دقیقاً در مقابل نقطه نظرات اثبات گراست که معتقدند با برخوردار نمودن و افزایش سطوح خدماتی، می توان ناهنجاری ها و مشکلات محیطی و زیستی موجود در روستاها را حل نمود.
۸۴۳۴.

واکاوی مؤلفه های توسعه پایدار در بازارهای شهری با تأکید بر زنده واری نمونه موردی: بازار تاریخی شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فضای شهری زنده واری خوانایی بازار اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۲۷۲
زنده واری یکی از زیر شاخه های معماری پایدار است. در بحث توسعه زنده واری و به طبع آن معماری زنده واری اینکه هر ساختمان باید با بستر و محیط طبیعی پیرامون خود تعامل داشته باشد، به امری بدیهی مبدل شده است. فضای بازار، زنده واری آن از مولفه های بسیار مهم و ضروری در معماری محسوب می شود. هدف این تحقیق ارتباط متغیرهای هویت و زنده واری در بازار تاریخی اصفهان می باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و ز نظر روش ناسی تحلیل و پیمایشی با ابزار رسشنامه می باشد. جامعه آماری مورد استفاده کارشناسان، اساتید، در ارتباط با معماری و شهرسازی. نتایج تحقیق حاکی از آن است متغیرهای خود کنترلی، زیستی، حقوقی، اخلاقی، دلبستگی در بازار اصفهان است که میانگین برای این مؤلفه برابر با بالاتر از 4 بوده همچنین کمترین مقدار میانگین مربوط به متغیر حرکتی برابر با 2.16 می باشد. بررسی انجام یافته در کلیت میانگین بدست آمده این شاخص برای بازار اصفهان 3.77 می باشد که میزان مطلوبیت زنده واری را در بای سنتی و تاریخی نشان می دهد. همچنین متغیرهای اقتصادی و خوانایی به مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها در پیش گویی متغیر وابسته یعنی زنده واری بازار اصفهان دارند، که این روند نیز مطلوبیت متغیرها در تبیین زنده واری و هویت را دارا می باشد.
۸۴۳۵.

بررسی روند تغییرات دمایی و اقلیم آسایش گردشگری جزایر قشم و کیش در عصر گرمایش جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقلیم آسایش گردشگری قشم کیش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۱۲۳
اقلیم به عنوان پدیده ای جغرافیایی، رابطه ای تنگاتنگ و انکار ناپذیر با گردشگری و توسعه مقاصد گردشگری دارد. به طوری که بسیاری از مقاصد مطرح گردشگری جهان، موفقیت خود را مرهون برخورداری از اقلیمی مطلوب هستند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و بررسی روند تغییرات دمایی جزایر قشم و کیش واقع در استان هرمزگان و تدوین تقویم زمانی اقلیم آسایش گردشگری با استفاده از شاخص PET و آزمون های پارامتری و ناپارامتری روند در این جزایر صورت پذیرفته است. بدین منظور از داده های متوسط دمای خشک، رطوبت نسبی، سرعت باد، فشار بخار و میزان ابرناکی روزانه 3 ایستگاه همدید استان هرمزگان طی بازه زمانی 23 ساله (1983-2016) استفاده شده است. نتایج حاصل شده در قالب تقویم زمانی نشان داد که بهترین بازه زمانی برای حضور گردشگران در این جزایر ماه های ژانویه، فوریه و دسامبر می باشد که شرایط آسایش در آنها برقرار است. بعلاوه نتایج حاصل از آزمون های آماری نشان داد که متوسط دما و دمای حداکثر در هر دو ایستگاه بدون روند بوده است و دمای حداقل نیز در کیش تنها طی اردیبهشت ماه از روند کاهشی برخوردار بوده اند.
۸۴۳۶.

بررسی نقش عوامل اقتصادی و اجتماعی در مدیریت جنگل های مناطق ایران و تورانی (مطالعه موردی: باغ شادی شهرستان خاتم در استان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنگل مدیریت جنگل جنگل نشینان مشارکت باغ شادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۱۰۷
توسعه پایدار که در کلی ترین مفهوم، تامین کننده نیاز نسل حاضر و نسل های آینده و یا فردا را در امروز دیدن باشد، همواره موضوع حفاظت از زمین و به تبع آن حفاظت از جنگل ها را مد نظر قرار می دهد. هدف از این تحقیق بررسی نقش مسائل اقتصادی اجتماعی م ؤثر بر مدیریت جنگل در یکی از مناطق ایران و تورانی، باغ شادی در شهرستان خاتم و شناخت بیشتر این موضوعات و ارتباط آن با حفاظت و بهره برداری از جنگل ها صورت گرفته است. وسعه پایدار که در کلی ترین مفهوم، تامین کننده نیاز نسل حاضر و نسل های آینده و یا فردا را در امروز دیدن باشد، همواره موضوع حفاظت از زمین و به تبع آن حفاظت از جنگل ها را مد نظر قرار می دهد. هدف از این تحقیق بررسی نقش مسائل اقتصادی اجتماعی م ؤثر بر مدیریت جنگل در یکی از مناطق ایران و تورانی، باغ شادی در شهرستان خاتم و شناخت بیشتر این موضوعات و ارتباط آن با حفاظت و بهره برداری از جنگل ها صورت گرفته است. تحقیق حاضر از نوع پیمایشی و به روش توصیفی، همبستگی بوده و به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه صورت گرفته است.
۸۴۳۷.

بررسی روند مشارکت شیعیان عراق در ساختار قدرت سیاسی این کشور از 2003 تاکنون و تاثیر آن بر نفوذ منطقه ای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نفوذ منطقه ای شیعیان عراق ایران مشارکت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۴۲
پس از فروپاشی رژیم بعث عراق این کشور به دورانی گام نهاد که مهم ترین ویژگی آن به قدرت رسیدن بازیگران داخلی جدید در ساختار سیاسی است. با توجه به تغیرات پیش آمده در کشور عراق پس از سال ۲۰۰۳، شیعیان که در طول تاریخ عراق در موضع ضعف قرار داشتند توانستند نفوذ قابل توجهی در ساختار دولت عراق به وجود آورند. هدف اصلی از انجام این پژوهش عبارت است از بررسی روند مشارکت شیعیان عراق در ساختار قدرت سیاسی این کشور از 2003 تاکنون و تاثیر آن بر نفوذ منطقه ای ایران است. سوال اصلی رساله این است که مشارکت شیعیان عراق در ساختار قدرت سیاسی این کشور از 2003 تاکنون چگونه بوده و تاثیر آن بر نفوذ منطقه ای ایران تا چه اندازه حائز اهمیت است؟ این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و براساس منابع کتابخانه ای نگاشته شده است. نتایج مقاله نشان می دهد که ساختار قدرت سیاسی در عراق بعد از 2003 زمینه کنشگری شیعیان عراق را در کنار سایر گروه ها فراهم کرده است. شیعیان عراق از تاثیر گذارترین گروه های سیاسی در عرصه سیاسی عراق خواهند بود. پیوند فرهنگی و مذهبی شیعیان ایران و عراق می تواند ابزارهای نرم نفوذ منطقه ای ایران را تسهیل نماید.
۸۴۳۸.

طراحی و اعتباریابی الگوی توسعه متوازن شایستگی مدیران گروه های آموزشی در منطقه جغرافیایی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شایستگی مدیران گروه های آموزشی ارزیابی دانشگاه آزاد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۱۳۲
هدف از پژوهش حاضر، طراحی و اعتباریابی الگوی شایستگی مدیران گروه های آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی می-باشد. روش پژوهش به لحاظ هدف، توسعه ای و کاربردی می باشد و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات، از نوع آمیخته (کمی و کیفی) می باشد. برای تدوین مؤلفه ها از بررسی اسناد و مدارک و همچنین مصاحبه نیمه ساختارمند به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جهت تحلیل یافته ها از روش تحلیل محتوا به شیوه مقوله بندی استفاده گردید. همچنین جهت شناسایی جامع مؤلفه های اصلی و فرعی شایستگی مدیران گروه های آموزشی، 48 واحد مطالعاتی در زمینه مؤلفه های شایستگی مدیران به صورت تصادفی در دسترس انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت و همچنین مصاحبه به صورت نیمه ساختارمند با 10 نفر از خبرگان حوزه شایستگی و مدیران گروه های آموزشی صورت گرفت که به صورت هدفمند انتخاب شدند. نتایج نشان داد که شایستگی های مدیران گروه های آموزشی شامل سه بخش اصلی شایستگی های مدیریتی، اجتماعی و فردی و 9 مؤلفه اصلی ادراکی، رهبری، تصمیم گیری، اجرایی، ارتباطی، کار تیمی، مدیریت افراد، ویژگی های شخصیتی و ویژگی های اخلاقی می باشند.جهت رتبه بندی و تعیین میزان اهمیت هر مولفه و زیر مولفه از روش AHP استفاده شد. ضرایب رتبه ی مؤلفه ها به ترتیب رتبه به صورت: شایستگی های مدیریتی (رهبری، 388/0؛ ادراکی، 268/0؛ اجرایی، 210/0 و تصمیم گیری، 134/0)، شایستگی های اجتماعی (مدیریت افراد، 445/0؛ ارتباطی، 294/0 و کار تیمی، 261/0)، و شایستگی های فردی (ویژگی های شخصیتی، 703/0 و ویژگی های اخلاقی، 297/0) مشخص شد. همچنین با روش دیمتل معیارهای شایستگی مدیریتی و شایستگی اجتماعی مولفه های تاثیرگذار و شایستگی فردی معیار تاثیرپذیر است.
۸۴۳۹.

مطالعه تأثیرات دیاپریسم نمکی در ژئومورفولوژی شمال شرقی شهرستان شاهرود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دیاپریسم نمکی گسل جیلان فراشیان تاقدیس جیلان کارست های نمکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۷۲
دیاپریسم نمکی فرآیندی است که در طی آن یک لایه از کانی های تبخیری به درون لایه های فوقانی نفوذ نموده سبب شکل گیری ناهمواری های ویژه ای می شوند. مطالعه این ناهمواری ها به دلیل وجود منابع نفتی، استقرار سکونت گاههای انسانی و عبور راههای ارتباطی ضروری است. منطقه موردمطالعه که در شرق شهرستان شاهرود قرار دارد یکی از مناطقی است که تحت تأثیر دیاپریسم نمکی، ناهمواری های ویژه ای در آن ایجادشده که سن تقریبی آن ها به دوره میوسن می رسد. علاوه بر دیاپریسم نمکی وجود گسل احتمالی جیلان- فراشیان در شمال و طاقدیس جیلان در مرکز سبب شکستگی هایی شده که نمک از طریق آن ها به لایه های بالایی نفوذ و سبب شکل گیری ناهمواری های نمکی شده است؛ همچنین تأثیر فرایند انحلال نقش مهمی در شکل گیری کارست های نمکی در منطقه داشته که برای نخستین بار در مطالعه گنبدهای نمکی به آن توجه شد. در این پژوهش که باهدف مشخص شدن تأثیر دیاپرهای نمکی در مورفولوژی منطقه موردمطالعه و با  استفاده از روش مطالعات میدانی و سنجش از دور تأثیر دیاپریسم نمکی روی مورفولوژی منطقه مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد دیاپریسم نمکی با ایجاد گنبدهای نمکی، درز و شکستگی، چین های ثانویه، کارست های نمکی، دره ها، پلیگون ها، یخچال ها، چشمه ها و اشکال گل کلمی توپوگرافی خاصی را در منطقه سبب شده و با ایجاد مورفولوژی ویژه ای  این منطقه را از بیابان های مجاور خود متمایز نموده است. به دلیل عبور راه آهن تهران مشهد از منطقه مورد مطالعه و جلوگیری ازخطرات احتمالی سازندهای نمکی برای این خط آهن پیشنهاد می شود مطالعات تکمیلی در این زمینه انجام شود.
۸۴۴۰.

بررسی تغییرات کاربری زمین در حوضه آبریز ابهر رود با استفاده از تصاویر ماهواره لندست بین سال های 1989 تا 2018(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حوضه آبریز ابهر رود تغییر کاربری زمین سنجش ازدور GIS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۷۸
بررسی تغییرات کاربری زمین یکی از موضوعات مهم به شمار می رود زیرا تغییرات کاربری اراضی  می تواند منجر به از دست رفتن منابع طبیعی، افزایش رسوب دهی و حتی افزایش احتمال وقوع سیلاب ها گردد. در این تحقیق تغییرات کاربری زمین در این حوضه با استفاده از تصاویر لندست و تکنیک های سنجش ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در بازه زمانی 1998 تا 2018 بررسی شد. نتایج نشان داد که در اثر گسترش منابع آبی بر وسعت زمین های کشاورزی و پوشش گیاهی افزوده شده است. از طرف دیگر قسمت هایی از زمین های با ارزش کشاورزی نیز در اثر گسترش شهرها و روستاها از دست رفته اند. با این وجود گسترش نواحی ساخته شده نیز سبب از دست رفتن بخشی از زمین های کشاورزی و پوشش گیاهی شده است. شناسایی و بررسی تغییرات کاربری اراضی در منطقه مورد مطالعه می تواند به مدیران و برنامه ریزان در شناخت عوامل موثر بر تغییر کاربری و اتخاذ تصمیمات صحیح مدیریتی سطوح مختلف کمک نماید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان