روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

در آغاز دهه 1970 با اعمال مجدد حاکمیت ایران بر جزایر ایرانی خلیج فارس که پیش از آن در اشغال دولت انگلیس بود، نظارت ایران بر تنگه راهبردی هرمز افزایش یافت از سوی دیگر روابط ایران با کشورهای عرب منطقه به جز عراق افزایش یافت. در این دوره ایران خواستار انعقاد نوعی پیمان دفاعی و همکاری امنیتی میان کشورهای حوزه خلیج فارس برای استقرار ثبات گردید.

۲۳.

اتحاد ایران با متفقین؛ استراتژی یا ائتلاف تحمیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سجاد راعی گلوجه

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۸ شماره ۴۱

کلید واژه ها: استراتژی جنگ جهانی دوم سیاست بی طرفی متفقین ائتلاف تحمیلی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۶۵۶

سیاست بی طرفی رضاشاه در قبال جنگ جهانی دوم و ادامه آن تا زمان برکناری و تبعید او و اتحاد بدون قید و شرط محمدرضا پهلوی با متفقین و پذیرش همه شرایط آنها موجب شد تا تحلیلهای گوناگونی در این زمینه ارائه شود؛ به گونه ای که شماری از سیاستمداران آن روز سیاستهای یادشده را سیاستهای ملی و مناسبترین استراتژی دانسته اند و شماری نیز هر دو سیاست را رد کردهاند و اتحاد ایران با متفقین را ائتلافی تحمیلی در وضعیت اشغال نظامی دانستهاند. در این نوشتار با تکیه بر اسناد و مدارک معتبر این موضوع بررسی شده است.

۲۴.

تحلیلی بر روابط ایران و کویت

نویسنده: عبدالرضا همدانی

منبع: مطالعات خاور میانه ۱۳۷۹شماره ۲۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۶۳۷ تعداد دانلود : ۷۹۲

۲۵.

مصدق ، نفت و مشکلات امپریالیسم بریتانیا (2) : ارتباط آمریکا ، شرکت نفت ایران و انگلستان و کودتای اگوست 1953

نویسنده: ویلیام راجر لوییس مترجم: مظفر ترابی مریم بهرامیان

منبع: تاریخ روابط خارجی ۱۳۷۹ شماره ۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۶۳۵

این مقاله با اشاره به اختلاف نظر دولتمردان انگلیس و امریکا در مورد آیندة دولت دکتر مصدق با وجود آگاهی از احتمال کودتای عناصر توده‌ای، به وضع شرکت نفت ایران و انگلیس و بعضی افراد دخیل در این کودتا می‌پردازد.

۲۶.

نگاهی به روابط ایران و برزیل در دوره پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: معصومه افشاری

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۴ شماره ۲۴-۲۵

کلید واژه ها: ایران پهلوی برزیل روابط دو جانبه همکاریهای اقتصادی مناسبات فرهنگی ریودوژانیرو میرزا ابوالحسن خان ایلچی دبیرستان ایران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۶۲۹ تعداد دانلود : ۸۲۸

فاصله زیاد جغرافیایی ، نبود پیوندهای فرهنگی، تاریخی و سیاسی، ضعف اقتصادی و تسلط قدرتهای خارجی بر مناسبات خارجی دو کشور را می توان از جمله دلایل ضعف روابط دو جانبه ایران و برزیل دانست.

۲۷.

تاثیر جنگ سرد بر پیدایش قیام 15 خرداد 1342(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا قنبری

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۴ شماره ۲۴-۲۵

کلید واژه ها: جنگ سرد جنبش ملی قیام 15 خرداد جنبشهای رهایی بخش

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۵۹۸ تعداد دانلود : ۷۹۹

دامنه درگیری دو ابرقدرت به تدریج بر سرزمینهایی کشیده شد که منافعی برای آنها در آن سرزمینها وجود داشت. این امر بروز پیامدهایی را در برخی از کشورها سبب شد که یکی از آنها تاثیر بر پیدایش جنبشهای استقلال طلبانه و ملی بود.

۲۸.

از خانه نشینی تا وزارت ؛ نگاهی به نظرات آخرین وزیر امور خارجه پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیر سعید الهی احمد میرفندرسکی

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۴ شماره ۲۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۵۸۶

متن کتاب برگرفته شده از گفتگوهای احمد احراز با احمد میرفندرسکی است که با اشاره به بعضی مطالب آموزنده و گوشه هائی از سیاست خارجی و دیپلماسی ایران در دوره پهلوی را به نقد می کشد. احمد میرفندرسکی واپسین رئیس دیپلماسی ایران در دوران شاه، بیشتر به روابط خارجی ایران با شوروی پرداخته است.

۲۹.

انگلیس و تحریک سران عشایر بر ضد دولت مرکزی از ملی شدن صنعت نفت تا کودتای 28 مرداد 1332(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سجاد راعی گلوجه

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۸ شماره ۳۸-۳۹

کلید واژه ها: ایلات و عشایر انگلیس سیاست عشایری دولت مصدق ملی شدن صنعت نفت

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۵۷۷

در این مقاله کوشش شده است با نگاهی به اوضاع ایران در سال های پس از جنگ جهانی و نیز سیاست قدرت های بزرگ در قبال این کشور، زمینه های قرارداد 1919 بررسی شود. سپس، متن قرارداد و اهداف نهان و آشکار آن تفسیر و تحلیل می شود؛ درباره طراحان و امضاکنندگان قرارداد و روش های تصویب و اجرای آن بحث می شود؛ واکنش های داخلی و خارجی در برابر قرارداد باز شناسی و مواضع احمدشاه با تامل بیشتری تبیین می شود و اثر تصویب قرارداد بر بی ثباتی سیاسی ایران تشریح می شود.

۳۰.

قرارداد 1975 ایران و عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی بیگدلی

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۳ شماره ۱۹

کلید واژه ها: قرارداد 1975 الجزایر صدام حسین محمدرضا شاه اختلافهای مرزی ایران و عراق

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۵۷۲

بروز جنگ اعراب و اسرائیل ، فشار کردهای جدایی طلب و حمایت آمریکا و غرب از محمدرضا پهلوی ، بالاخره عراق را بر سر میز مذاکره قرارداد 1975 نشاند که یکی از بهترین و کاملترین قراردادها پس از جنگ جهانی دوم بوده و به اختلافهای مرزی زمینی و آبی ایران و عراق پایان داد .

۳۱.

مجموعه اسناد لانه جاسوسی ؛ ضرورت نگاه دوباره

نویسنده: سید محمدحسین منظورالاجداد

منبع: تاریخ روابط خارجی ۱۳۷۸ شماره ۱

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۵۴۷

با حمایت رهبر فقید انقلاب از اشغال لانة جاسوسی آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام، دانشجویان اشغال کنندة سفارت، دست به افشاگری زده و مجموعه اسناد سفارت امریکا را در بیش از هفتاد جلد کتاب چاپ کرده‌اند، اما از دید سندشناسی، هنوز پرسشهایی در مورد اصالت این اسناد وجود دارد

۳۲.

مناسبات فرهنگی ایران و عربستان سعودی در سالهای 1345 تا 1355 ش . بر اساس اسناد آرشیوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کریم سلیمانی

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۳ شماره ۲۱

کلید واژه ها: ایران عربستان سعودی مناسبات علمی و فرهنگی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۵۴۱ تعداد دانلود : ۷۸۱

مناسبات فرهنگی ایران و عربستان را در بین سالهای 1345 تا 1355 می توان به این صورت دسته بندی نمود: اعطای بورسهای تحصیلی و تبادل دانشجو و پیشاهنگ ، دیدار شخصیتها و هیئتهای فرهنگی، همکاری های علمی و فرهنگی، ورزش و هدایای فرهنگی .

۳۳.

روند سیاسی شکل گیری دعاوی امارات متحده عربی در قبال جزایر سه گانه

نویسنده: عباس نجفی فیروزجایی

منبع: راهبرد ۱۳۸۷ شماره ۴۷

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۵۳۷ تعداد دانلود : ۱۰۰۳

۳۴.

پیامدهای ملی شدن صنعت نفت ایران بر سیاست خارجی بریتانیا

نویسنده: علیرضا موسی زاده

منبع: راهبرد ۱۳۸۱ شماره ۲۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۵۲۶ تعداد دانلود : ۷۳۹

۳۵.

روابط فرهنگی ایران و رژیم اشغالگر قدس در دوره پهلوی

نویسنده: علی محقق

منبع: تاریخ روابط خارجی ۱۳۷۹ شماره ۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۵۲۲

گزارش مختصری است بر پایة اسناد موجود در مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی که به روابط فرهنگی ایران و اسرائیل در دورة پهلوی دوم در زمینه‌های: جهانگردی، جشنهای 2500 ساله، باستان شناسی، دعوت از روشنفکران و مقامات دو طرف، پخش برنامه‌های رادیویی، اعطای بورسیه‌های دانشجویی و برگزاری دوره‌های آموزشی و همکاریهای هنری و ورزشی می‌پردازد.

۳۶.

واکاوی تاریخی برنامه اتمی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی بی نیاز

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۷ شماره ۳۴

کلید واژه ها: اقتصاد انرژی انرژی اتمی تاریخ روابط ایران و آمریکا برنامه اتمی ایران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۵۲۲ تعداد دانلود : ۹۴۳

برنامه اتمی ایران ـ بی آنکه شاکله آن اقتضا کند ـ در سالهای اخیر به یکی از جنجالی ترین موضوعها و مسائل رسانه ای جهان تبدیل شده است و اندیشمندان شمال و جنوب در فهم ماهیت و پیامدهای آن به دو گروه مخالف تقسیم شده اند.نوشتار حاضر با نگاهی به تاریخچه اتفاقهای مهم اتمی نیم قرن گذشته ایران، در پی آن است تا نشان دهد که فراتر از اهداف دولتمردان جمهوری اسلامی، این ژئوپولتیک ایران و لحن درشت و اغلب توام با جنگ لفظی دو دولت ایران و امریکا نسبت به یکدیگر است که سوء ظن قدرتهای غربی را نسبت به برنامه اتمی ایران برانگیخته و آنان را واداشته است تا در پی ریشه کن ساختن توانمندیهای بومی اتمی این کشور باشند.این بررسی همچنین نشان می دهد که نوعی پیوستگی و همگونی سیاستی ـ فراتر از کیفیت نظام سیاسی و نیز اجماعی ملی نسبت به برنامه اتمی ایران در داخل کشور وجود دارد و از آنجا که دولت امریکا سلسله جنبان تاریخی سوءظن نسبت به برنامه اتمی ایران بوده است و به قول فلاسفه علت مبقیه یک پدیده نمی تواند چیزی به جز علت محدثه آن باشد، پس تنها راه برون رفت مسالمت آمیز از بحران اتمی، هدف قرار دادن ریشه این سوء ظن از راه گفتگو و ایجاد اعتماد است.

۳۷.

مقاله: سیاست شوروی در ایران در پایان جنگ جهانی دوم (در پرتو اسناد محرمانه ای که اخیراً افشا شده است)

نویسنده: انور خامه ای

منبع: چشم انداز ایران ۱۳۸۵ شماره ۳۷

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۵۰۱ تعداد دانلود : ۱۱۳۹

۳۸.

نقش محوری ایران در مناسبات شرق و غرب طی جنگ جهانی دوم

نویسنده: رز ال گریوز مترجم: مریم بهرامیان

منبع: تاریخ روابط خارجی ۱۳۷۹ شماره ۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۴۹۲

"روی نقشة جنگ، ایران تنها جایی بود که منافع راهبردی، سیاسی و دیپلماتیک متفقین در آنجا متمرکز شده بود. این نوشتار از سه بخش تشکیل شده است: الف) از حملة لهستان تا عملیات بارباروسا ب) از عملیات بارباروسا تا بحران آذربایجان ج) از پوتسدام تا بحران آذربایجان و جنجال پیام آشکار ترومن "

۳۹.

سیاست ایالات متحده در قبال ایران در زمان ترومن

نویسنده: مارک جی گازیوروفسکی مترجم: مریم بهرامیان

منبع: تاریخ روابط خارجی ۱۳۷۹ شماره ۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۴۷۸

پیش از جنگ جهانی دوم، ایالات متحده توجه چندانی به ایران نداشت. پس از مسئلة تخلیة آذربایجان هم امریکا باز خود را به یکباره و به طور عمیق در ایران درگیر نکرد. مداخلة آمریکا در ایران تا بحران نفت ایران و انگلیس در 1951 به کندی پیش رفت، اما از آغاز دورة ریاست جمهوری آیزنهاور بود که آمریکا، آشکارا رویکرد مداخله جویانه را در ایران در پیش گرفت.

۴۰.

مصدق و اخراج انگلیسی ها از ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیرهوشنگ بختیاری

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۳ شماره ۱۸

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۴۴۷ تعداد دانلود : ۸۱۹

افزایش دخالتها و دسیسه های انگلیسها موجب شد که دولت ایران به تدریج آنها را از ایران بیرون نماید. مصدق با انجام کارهایی همچون: ممنوعیت بانک انگلیس و خاورمیانه از تصدی معاملات ارزی، اخراج کارکنان انگلیسی شرکت سابق نفت انگلیس و ایران و انحلال کنسولگریهای انگلیس در نه شهر ایران، هدف خود را پیش برد.

درخت حوزه‌های تخصصی