درخت حوزه‌های تخصصی

بازاریابی"" بویژه در سالهای اخیر با حضور دانشهای گوناگون، ملزم است آن دانشها و بینشها را به کاربندد تا تعبیر و درک دقیقتری از ""رفتار مصرفکننده"" به دست آورد. مقالهی حاضر بر پایهی ""روایت"" منظری را پیش روی عالمان میگشاید تا بهتر بتوان ""رفتار مصرفکننده"" را تفسیر کرد. ""اقتصاد تجربه"" نیز واژگان کلیدی این مقاله است که چارچوب ویژه ای در اختیار ""بازاریابی"" قرار میدهد؛ موضوعی که نسبتاً تازه در ادبیات بازاریابی از آن یاد شده است. پیش بینی این مقاله نیز درخور توجه است آنجا که میگوید: آیندهی بازاریابی مراقبت از مصرفکننده نیست بلکه، مراقبت از احتیاجات مصرفکننده است. دیدگاهی کاملاً مغایر با دیدگاه کاتلر در کتاب مارکتینگ تری.

برندها در دنیا برای خود غوغایی به پا کرده اند؛ اینکه چرا تا این اندازه برندها میتوانند نافذ و اثرگذار بر زندگی اجتماعی و شخصی باشند، موضوع این اثر نیست، اما میتوان به مقالهی ""از فرمول انرژی انیشتین تا ارزش ویژهی نام تجاری کاپفرر"" مراجعه کرد که در همین شمارهی نشریه آمده است. در مقالهی مزبور - از فرمول انرژی انیشتین تا ارزش ویژهی نام تجاری کاپفرر - درمییابیم طبق فرمول 2E=mc، در یک کیلوگرم ماده، نیرویی برابر با حدوداً 250 میلیون تن مادهی منفجرهی تیان تی (TNT) چنبره زده است که قبل از انیشتین، جهان از آن بیخبر بود. این قیاس در مورد برند برعکس است. اکنون که به ابعاد و ارزش نام و نشان تجاری میپردازیم، از وسعت و عمق نیرویی که در آن نهفته است دچار همان حیرتها میشویم! این اثر - روایت مرسدس بنز گردنده و بیام دبیلیو چرخنده - بر آن است که از منظری خاص، لوگوی دو برند - یعنی یکی از اجزای فیزیکی و قابل مشاهده در برند - را مورد بررسی قرار میدهد. ""روایت"" همان منظر خاصی است که این اثر در پی آن است. روایت تصاویر تبلیغاتی دو برند معروف اتومبیل سازی دنیا دربارهی تحلیل قصهی راننده و فرمان است و یا به عبارتی تبلیغ و جامعه. پیش از این، مؤلف این اثر در شماره های پیشین دیدگاه خود را با جسارت اعلام کرد که ""انسانها با برندها درمان میشوند."" همچنین تصریح کرد که میتوان شخصیت انسانها را بر اساس برندها پیش بینی کرده و تشخیص داد؛ چرا که این یا آن برند را برمیگزینند. انتخاب برندها حکایتی ژرف از تحلیل آدمها در بر دارد. در اینجا میتوانیم دریابیم چرا برخی از لوگوی بنز خوششان میآید و دیگرانی از لوگوی بیام دبیلیو. چرا مشتریان بیام دبیلیو کمتر حاضرند بنز را خریداری کنند و بالعکس. خوشبختانه با نگاه ""روایت"" میتوانیم تا حدودی از قابلیتهای شگرف برندها در زندگی معاصر آگاه شویم و کافی است با چارچوب ""روایت"" به برندها بنگریم؛ موضوعی که این اثر در پرتو روایت به وارسی لوگوی بنز و بیام دبیلیو پرداخته است.

ترس"" برای تبلیغات کارگشاست یا مخرب؟ این پرسش سالها دو سویه دارد؛ برخی بر این باورند که ترس موجب توجه و ترغیب مخاطبان و بیننده خواهد شد، و برخی نمونه هایی را مشخص می کنند که ترس در تبلیغات اثر مخرب دارد. اثر حاضر از نمونه هایی مثال زده است که ترس اتفاقاً باعث توجه، رغبت و البته فروش بالای کالا و محصول شده است. از جمله در اتومبیل، ضدعفونی کننده ی دهان، صابون، استفاده از ردیاب برای رهایی از نگرانی گم شدن کودکان در فضای پر ازدحام. دلیل این نوع تبلیغات برای استفاده از ترس آن است که به محض نشان دادن ترس، واکنشهای شخص فعال می شود، اما سریعاً باید راه حل داشته باشید و این دلیلی است برای پرفروش شدن محصولات و کالاها.

از ابتدای ورود مباحث مربوط به سنجش رقابت پذیری به موضوع گردشگری زمان زیادی می گذرد.  از زمانی که پورتر در سال 1990 میلادی نخستین مدل را ارائه داد، تاکنون مدل های متعددی برای مقاصد مختلف توسعه داده شده است؛ ولی هنوز مدل بومی سازی شده برای سنجش این شاخص در بین مقاصد گردشگری ایران با توجه به متغیرهای خاص کشور ایران طراحی نشده است. به این منظور، در پژوهش حاضر برای استخراج متغیرهای مدل بومی مدنظر در مرحله نخست از روش کتابخانه ای با بررسی مدل های معتبر موجود در ادبیات موضوع و انتخاب متغیرهای متناسب با مقاصد گردشگری ایران استفاده شد؛ سپس برای تکمیل متغیرها از مصاحبه های کیفی با خبرگان صنعت گردشگری، مدیران بخش دولتی و فعالان بخش خصوصی تا مرحله اشباع نظری استفاده شده است. به منظور جانمایی متغیرها در شاخص های مربوطه، روش تحلیل عاملی تأییدی به کار بسته شد. برای سنجش متغیرهای کمّی متناظر با هر مقصد از منابع کتابخانه ای و آمارهای رسمی و برای سنجش متغیرهای کیفی هر مقصد از پرسشنامه استفاده شده است. اوزان شاخص ها به روش مقایسه زوجی به کمک خبرگان و شاخص ها به کمک روش به کاررفته مدل مجمع جهانی اقتصاد بی وزن سازی شده است. نتایج پژوهش در قالب یک مدل مشتمل بر 9 شاخص شامل امنیت، زیرساخت ها، خدمات مقصد و امکانات اقامتی، رقابت پذیری قیمتی و جوّ مقصد، عوامل انسانی، محیط مقصد، جذابیت های تفریحی و واقعه ای، مدیریت مقصد و در نهایت اطلاع رسانی و برنامه ریزی ارائه شده است. همچنین 64 متغیر در زیرمجموعه این شاخص ها قرار گرفته است.

چه هدیه ای مناسب است؟ پاسخ آن را می توان در از بین رفتن کارایی و اثربخشی چاپ تقویم و سررسیدهای فاخر باید جستجو کرد که هزینه های زیادی برای سازمانها دارد، اما در نهایت، سر از خانه ی خاله و عمو و عمه درمی آورد که بچه ها به جای چرک نویس از این کاغذهای گرانقیمت استفاده می کنند. برای آنکه هدیه ی شما رغبت برانگیز باشد و تا مدتها، گیرنده ی هدیه احساس خوبی از هدیه داشته باشد، آن را با خود به همراه داشته باشد، 10 توصیه بخوانید. خواندن این توصیه شما را ترغیب می کند با دقت بیشتری دست به انتخاب هدیه بزنید. لزوماً قرار نیست هزینه های زیادی بدهید، بی آنکه یاد وخاطره تان را در ذهن فرد سریعاً از دست بدهید. این توصیه ها عبارتند از ...

حجم روزافزون پیامها"" اجازه نمی دهد تا بسیاری از تبلیغات، دیده، شنیده، و یا پرفروش شوند. این واقعیت به ساده ترین زبان می گوید: هزینه های سنگینی که شرکتها برای تبلیغات می پردازند، هیچ سودی برایشان ندارد! این واقعیت تلخ سبب شده تا کارشناسان به دنبال راهی باشند که بتوانند پیامی را از این همه موانع یا ""ازدحام پیامها""، عبور دهند. بازاریابی ویروسی یکی از این راههای استثنایی است که اگر با منطق و تدبیر لازم به کار گرفته شود، کاری کارستان برای شرکتها خواهد کرد. گاه شرکتها هیچ هزینه ای از این بابت نمی پردازند، اما مانند ""ویروس""، پیام آنها به سایرین مخابره می شود و در سطح گسترده ای انتشار می یابد. در اینجا با 10 کمپین موفق بازاریابی ویروسی آشنا می شوید که تدابیرشان نتیجه داده. آیا می خواهید بدانید چگونه؟ مطالعه ی این اثر پیشنهاد می شود.

اسپانیا پس از رفع تحریمها برای مناسبات بیشتر با ایران اقدامات عملی انجام داده است. بازرگانان ایران در دیدارها با اشخاص و شرکتهای اسپانیایی بهتر است چه موضوعاتی را رعایت کنند، چه سلیقه هایی را مدنظر داشته باشند؟

اینترنت، رسانه های اجتماعی، برنامه های تلفن همراه و دیگر فناوری های ارتباطات دیجیتالْ بخشی از زندگی روزمره مردم در سراسر جهان شده اند. براساس آمارهای اخیر منتشرشده در ژانویه 2020، تعداد کاربران فعال اینترنت در دنیا 4.54 میلیارد نفر است که 59درصد از جمعیت جهانی را شامل می شود[1]؛ ازاین رو، کسب وکارها برای رقابت در عرصه تجارتْ مجبور به بازاریابی و حضور در فضای دیجیتال هستند. باتوجه به اهمیت موضوع بازاریابی دیجیتال و افزایش توجه و نیاز شرکت ها و سازمان ها به این حوزه و نقش مهم مدیر بازاریابی دیجیتال در دست یابی سازمان ها و شرکت ها به موفقیت، پژوهش حاضر با هدف طراحی مدلی به منظورِ تعیین شایستگی مدیران بازاریابی دیجیتال انجام شده است. این پژوهش ازنظر هدفْ کاربردی است و با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. نمونه گیری استفاده شده در این پژوهش، نمونه گیری خوشه ای و با شیوه نمونه گیری گلوله برفی بود. مبنای اصلی جمع آوری اطلاعات، انجام مصاحبه های عمیق با خبرگان، مدیران و متخصصین حوزه بازاریابی دیجیتال (شرکت های فعال در حوزه خرده فروشی اینترنتی، فناوری اطلاعات، رسانه های دیجیتال، مخابرات، آموزش الکترونیک و...) تا دست یابی به اشباع نظری بوده است. درمجموع، 17 مصاحبه انجام شد. پس از جمع آوری اطلاعات، کدهای مربوط به مصاحبه های مکتوب با استفاده از روش تجزیه وتحلیل مضمون تحلیل شدند. یافته های پژوهش که پس از انجام مراحل سه گانه کدگذاری باز، محوری و انتخابی، مدل نهایی پژوهش است، نشان می دهد مدل شایستگی مدیران بازاریابی دیجیتال با 114 کد و 26 مفهوم در سه مقوله شایستگی های فنی تخصصی، شایستگی های انسانی رفتاری و شایستگی های تحلیلی شکل گرفت. مدل احصاشده قابلیت ارائه پیشنهادهای ارزنده درزمینه طراحی نظام جذب و انتخاب نیرو البته با رعایت ملاحظات بومی سازی ، نیازسنجی آموزش، بازتعریف نظام ارزیابی عملکرد، بهینه سازی نظام مدیریت مسیر شغلی و... را دارد.

گفتوگو با دکتر وندل بل(Wendell Bell)، آینده پژوه جهانی، دیدگاههای ما را به آینده پژوهی تغییر داد. بدین رو، انتشار این گفتگو را برای اهالی بازاریابی یک ضرورت دیدیم. وندل بل در این گفتگو بخوبی نشان می دهد که آینده پژوهان افزون بر دیدگاههای انتزاعی و تئوریک، هموراه با ""دنیای واقعی"" ارتباطی تنگاتنگ و مستمر دارند؛ همچنانکه خود وندل بل در یک شرکت تبلیغاتی درباره ی ""آینده ی اسباب بازیها"" کار کرده است. گفتنی آنکه دکتر وندل بل، متولد شیکاگو و استاد بازنشسته ی دانشگاه ییل، آثار پرشمار و درخشانی در زمینه ی آینده پژوهی دارد که برخی از آنها از سوی مجامع معتبر آینده پژوهی جهان، در زمره ی 10 اثر برتر جهانی قرار گرفته اند.

جان گرووز در زمرهی کارکشته ترین محققان و فعالا ن در زمینهی برندسازی با استفاده از موسیقی قرار دارد. وی همچنین نویسندهی کتاب ارتباطات با استفاده از ابزار موسیقی: از سگ پاولوف تا برندسازی از طریق صوت (ComMusication: from Pavlov's dog to sound branding) است. همانگونه که از نام کتاب برمیآید، گرووز در این کتاب به بررسی تأثیر صوت و موسیقی و کاربرد آن در تعامل و ارتباط میپردازد. کتاب بر اهمیت بیش از پیش موسیقی در تعاملات مدرن و امروزی برندها تأکید دارد. در عصر ارتباطات چندحسی، جان گرووز موسیقی را ابزاری قدرتمند برای تأثیرگذاری روی هیجانات، افکار و رفتار انسانها میداند. وی علاوه بر داشتن تخصص درآهنگ نویسی و آهنگ سازی، مشاوری زبده در ارائهی راهکار در زمینهی هویت سازی برای برند از طریق ابزار صوت و موسیقی است. عمده شهرت گرووز مرهون ساخت موسیقی تبلیغاتی برای برندهای مختلف است. او در این نوشتار، تحلیلی دارد از برندهای حامی المپیک لندن 2012، که کوشیدند تا از طریق موسیقی، نام و نشان تجاری خود را تقویت و در ذهنها جاودانه کنند.

مذاکره با سوئیسی ها را در این شماره بخوانید. در شماره ی مجله ی پیشین، مذاکره با آلمانی ها را خواندید. هدف از ارائه ی این نوع مقالات درباره ی مذاکره، یادآوری و اطلاع از فهرستی متنوع درباره ی موضوعاتی است که بازرگانان ایرانی باید سر میز مذاکره با جزئیات رعایت کنند. این قواعد بازی است که با اطلاع از آن بهتر می توان جلسات مذاکره را مدیریت کرد.

موتسارت، موتزارت، موزارت، نابغه ی بزرگ موسیقی کلاسیک، موسیقی کلاسیک، درسهای بزرگی دارد برای بازاریابها. درسهای اصلی موتسارت بویژه برای آنهایی است که تمام سلولهای جانشان در اشتیاق نوآوری و خلاقیت است. زندگی او می آموزد که برای دستیابی به نوآوری باید به امکانات مادی توجهی نکرد، سلسله مراتب را نادیده گرفت، تا به اوج شکوفایی رسید. نظیر آنچه موتسارت در تمام زندگی شخصی اش چنین کرد. دربار را رها کرد، اما مشتریان فراوانی را مجذوب خود ساخت. حتی پس از مرگش، همچنان مشتریان وفاداری را شیفته و واله ی خود کرده است؛ چرا که به ندای نوآوری و خلاقیت پاسخ صمیمی و صادقی داد.