فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵۰۱ تا ۵۲۰ مورد از کل ۹۱۶ مورد.
۵۰۱.

جستار درباره مجاز مرسل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مجاز علاقه بلاغت معانی و بیان قرینه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲۷ تعداد دانلود : ۳۰۵۵
" معانی و بیان که جز علوم بلاغی محسوب می شوند، معیارهای سخن سنجی و زیبا شناسی کلامند. اعراب در عصر جاهلیت یعنی قبل از ظهور اسلام، اشعار را نقادی می کردند؛ اما این نقادی به صورت مکتوب و مدون نموده است. با ظهور اسلام و نزول معجزه آسمانی، قرآن که دارای فصاحت و بلاغت بی نظیری بود، ایرانیان در بسیاری از علوم عقلی و نقلی منجمله علوم بلاغت و معانی و بیان پیشگام بودند. یکی از وسیع ترین مباحث معانی و بیان، مجاز است. اصطلاح مجاز و شناخت زیبایی های مجازی، هم در فارسی، هم در عربی و هم در بسیاری زبان های دیگر در مغرب زمین وجود دارد. در بلاغت اسلامی- ایرانی، مجاز به دو نوع عقلی و لغوی تقسیم می شود که مجاز لغوی نیز انواع مختلفی دارد. در پایان، نمونه هایی از اشعار شعرای نامی ایران و پیشگامان شعر فارسی تا قرن پنجم نقل می شود تا خوانندگان به این نکته توجه کنند که با وجود تاثیر ظرافت های ادبی و سبک معجزه آسای کلام ربانی و تاثیر علوم بلاغی و معانی و بیان در ادبیات فارسی، شاعران ایرانی خود نیز دارای ابداعات زیبا و سخنان بلیغ و ذهن نقاد و ذوق سلیم بوده، مصداق این ضرب المثل قدیمی هستند که: فارسی شکر است. "
۵۰۲.

جناس قلب در قصه آشنا احمد محمود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰۰
ا Anagramme که در فارسی به آن جناس قلب یا تصحیف گفته می شود، کلمه ایست که با جابجایی حروف کلمه ای دیگر ساخته می شود. این شیوه زبانی که در ابتدا در شعر و برای پنهان ساختن اسمی خاص در بیان ابیات یک قطعه شعر و یا برای ساختن اسامی مستعار به کار برده می شود به مرور در ادبیات رواج یافت. چنان که اکنون می توان در متون برخی نویسندگان مدرن از ساختار جناسی سخن به میان آورد. مقاله حاضر بر آن است که در داستان کوتاه احمد محمود، قصه آشنا، به بررسی این ساختار بپردازد و نشان دهد که چگونه تفکر درباره زبان و کارکرد آن می تواند زمانی در مرکز دل مشغولی های نویسنده ای قرار گیرد که شهرتش عموما به خاطر رویکرد به شیوه های بیان واقع گرایانه و اجتماعی آثارش است.
۵۰۶.

عمعق بخارایی و تشبیه

کلید واژه ها: تشبیه استعاره صور خیال عمعق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷۲ تعداد دانلود : ۱۴۵۲
امیر الشعرا، عمعق بخارایی - از شاعران پارسی گوی اوایل قرن ششم هجری است. مضامین اشعار او به مقتضای زمان، مدح و گاه هجو، تغزل و وصف طبیعت و توصیفات گوناگون است. دیوان او مشتمل بر قصاید، رباعیات و بعضی قطعات است. قسمت اعظم قصایدش در مدح شمس الملک – است؛ اما در عین مداحی، استغنای طبع و علوم روح و فکر را در زیر پای شهوت و حرص لگد کوب نمی کند. او در تشبیه مهارت دارد و حدود نیمی از ابیاتش حاوی تشبیه است و بنابراین، در بررسی سبک شناسانه می توان او را شاعر تشبیه گرا نامید. غالب تشبیهات او از نوع مفرد و محسوس است و پس از آن تشبیه مجمل. اما بسامد زیاد تبیهات مشروط، وهمی، خیالی مرکب جمع، تفضیل و محسوس به معقول در دیوان شاعر گواه این اسک که او با کمل استادی، کلام خود را ظاهرا و باطنا زینت داده است و همین دلایل است که انوری – او را استاد سخن نامیده است. از آنجا که عمعق به لحاظ آوردن وجوه شباهت های تازه در زمره شاعرانی است که در تغییر سبک خراسانی به عراقی سهیم بوده اند، در این مقاله بر آنیم تا به کمک جدول آماری تشبیهات شاعر، به بررسی ارکان تشبیه، انواع و اغراض آن، اقتران بتشبیه با زیورهای بلاغی و منابع الهام گرفته در دیوان و روش و سبک بپردازیم.
۵۰۸.

ماهیت و زیبایی شناسی تشبیه مقلوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تشبیه تشبیه مقلوب(معکوس، عکس وقلب) عبدالقاهر جرجانی بیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳۸ تعداد دانلود : ۱۶۱۶
در این نوشته به ماهیت و کارکردهای زیبایی شناختی تشبیه مقلوب پرداخته ایم. ابتدا سه نوع متفاوت تشبیه مقلوب را از یکدیگر باز شناخته ایم و سپس هر یک را به تفصیل بررسی کرده ایم. اما مساله اصلی این تحقیق، بررسی نوع سوم یعنی تنها تلقی و مفهومی است که در کتب بلاغت عربی بدین نام موسوم گردیده است. شهرت و شناختگی رابطه مشبه و مشبه به آشکاری وجه شبه در طرفین، زیاد نبودن تفاوت طرفین در اتصاف به وجه شبه و داشتن سابقه کاربرد فراوان انتساب وجه شبه به طرفین از شروط درستی و زیبایی تشبیه مقلوب است. تشبیه مقلوب اگر به درستی و با رعایت شرایط به کار رود، می تواند کارکردهایی چون مبالغه در دعوی شاعرانه، اجتناب از ابتذال شعری و موضوعیت یافتن مشبه به را به همراه داشته باشد.
۵۰۹.

تاثیر ایجاز و اختصار در خواندن و درک مطلب در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گفتار آزمون ایجاز اختصار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶۱ تعداد دانلود : ۱۰۹۸
" پژوهش حاضر در پی بررسی تاثیر ایجاز و اختصار در خواندن و درک مطلب فارسی است. برای دست یابی به این هدف، ابتدا چهار متن روزنامه ای به عنوان متن اصلی انتخاب شد و سپس موارد اطناب و حشو آنها حذف و تعدیل گردید. نتیجه ی این حذف و تعدیل فراهم شدن چهار متن کاهش یافته بود. درگام بعد، آزمون تک (C-Test) برای هر دو متن اصلی و کاهش یافته تهیه شد. آزمودنی های تحقیق، 528 دانش آموز پسر دبیرستان های ناحیه ی 2 آموزش و پرورش شیراز بودند که به نصف آنها آزمون متن اصلی و به نصف دیگر، آزمون متن کاهش یافته داده شد. پس از یک هفته، آزمون گروه نخست به گروه دوم و آ‍زمون گروه دوم به گروه نخست داده شد. نتایج تحقیق نشان داد که میانگین نمرات آزمون اصلی 80 و میانگین نمرات آزمون متن کاهش یافته 85 و تفاوت میانگین ها با 95% اطمینان معنی دار بود. نتیجه اینکه درک متن دارای ایجاز و اختصار، بهتر صورت گرفت. "
۵۱۰.

بازی های بیانی ریموند کنو در گل های آبی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی بلاغت بیان
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار
تعداد بازدید : ۱۶۶۷
"ریموند کنو (1917-1903) قبل از هر چیز به عنوان نویسنده آثار طنز معروف است. با رمان «گل های آبی» که اولین رمان او پس از تاسیس گروه تحقیقی «اولیپو» است، کنو می کوشد تا مثالی ملموس از یک «اثر پتانسیل» ارایه کند که در آن به روایت ساده داستان بسنده نمی شود. در این رمان نویسنده انبوهی از بازی های گوناگون بیانی همچون ایهام، تکرار، درهم آمیختن زبان های گوناگون و سبک های مختلف را به کار می گیرد و خواننده موشکاف را به کشف این بازی های پنهانی دعوت می کند. هدف از این بازی های بیانی که غالبا بر مبنای قراردادهای پذیرفته شده در زبان فرانسه ساخته شده اند این است که اصول ساختاری زبان را زیر ذره بین قرار دهند. بازی های بیانی کتاب، علاوه بر ایجاد لحظاتی دلپذیر برای خواننده، او را به فکر فرو می برند و ضمن معرفی امکانات ساختاری زبان فرانسه، زیر پوشش طنز، از غرایب قراردادی و کلیشه های این زبان پرده برمی دارند.
۵۱۴.

ارزش بلاغی مثل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمثیل بلاغت مثل جایگاه ادبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۴
موضوع مثل و تعریف و تحلیل ارزش بلاغی و جایگاه ادبی آن،اغلب در ضمن موضوعات علم بیان و به ویژه در ضمن موضوع استعاره تمثیلیه مورد بحث واقع شده است و این در حالیست که در اثناء آراء و نظریات بلغای صاحب نام و نیز با تامل در زوایای ارزش بلاغی مثل،چنین به نظر می رسد که نه تنها نباید مثل را به حوزه علم بیان،محدود و منحصر نمود بلکه باید آن را عصاره علم بلاغت دانست که هم در علم معانی،مورد بحث واقع شود و هم در بیان و بدیع.از این رو،مقاله حاضر در نگاهی استدلالی و تحلیلی،جایگاه مثل را در علوم سه گانه بلاغت(معانی ،بیان،بدیع)و فنون چهارگانه علم بیان(تشبیه،مجاز،استعاره و کنایه )تعیین می نماید.
۵۱۷.

نفی و اثبات در شعر فارسی

نویسنده:

کلید واژه ها: نفی اثبات شعرشعر فارسی فارسی کتب معانی و بدیع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱۰ تعداد دانلود : ۹۸۱
در این مقاله 12 مسأله از مسائل بلاغی راجع به کاربرد نفی و اثبات در شعر فارسی مطرح شده که در کتب بلاغت (علوم و معانی و بیان و بدیع) یا ذکری از آنها نشده و یا به اجمال برگزار شده است. این مسائل عبارتند از تأکید به طریق نفی، چگونگی حصر در جمله منفی، نفی و اثبات به عنوان نشانه‏ای از تزلزل رأی و عمل، تأکید از راه جمع اثبات و نفی، تأکید نفی با نفی دیگر، نفی در جمله مقیّد به قید، استفاده از ادات تشبیه برای سلب و... و سرانجام نفی در نفی که همه موارد بااشعاری تأیید شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان