۱.
کلید واژه ها:
سفرنامه مسایل اجتماعی سیاسی ابنبطوطه مشاهدات و مسموعات
ابنبطوطه از جمله جهانگردانی است که مشاهدات و شنیدههای خود را در پایان سفر سی ساله، در سفرنامه خود به رشته تحریر درآورده است. این سفرنامه حاوی مسایل اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و مذهبی دورهای از تمدّن و فرهنگ اسلامی است. در این مقاله سعی شده که به مباحث ذکر شده از دید جامعهشناسی و روانشناسی پرداخته شود. نگارنده در این مقاله مطالب سفرنامه را به بخشهای مختلف از جمله مشاهدات مستقیم و غیرمستقیم و مسموعاتی که خود شنیده یا از دیگران استماع کرده، تقسیم و مورد بررسی قرار داده است.
۳.
کلید واژه ها:
هند علی اصغر خان حکمت تاریخ و فرهنگ هند بزرگان هند
علیاصغر خان حکمت شیرازی از بزرگترین ادبا و فضلا و سیاستمداران ایرانی دوره معاصر است که در تحکیم و توسعه روابط همه جانبه ایران با کشورهای مسلمان و آسیایی، بویژه هندوستان، کوشش فراوان کرد. او چندی سفیر کبیر ایران در هند بود و از دانشگاه دهلی دکترای افتخاری دریافت داشت. حکمت با بسیاری از رجال هند چون مهاتما گاندی، جواهر لعل نهرو، مولانا ابوالکلام آزاد، تاگور و... دوستی و مراوده داشت. بخشی از آثار تحقیقی و ادبی وی نیز درباره هند است از جمله «نقش پارسی بر احجار هند»، «سرزمین هند»، «ادیان و تمدّن و فرهنگ هند» و...از او اشعاری نیز درباره هند و شهرها و مردم این دیار باقی مانده که آنها را هندیات نامیده است.
۴.
کلید واژه ها:
نفی اثبات شعرشعر فارسی فارسی کتب معانی و بدیع
در این مقاله 12 مسأله از مسائل بلاغی راجع به کاربرد نفی و اثبات در شعر فارسی مطرح شده که در کتب بلاغت (علوم و معانی و بیان و بدیع) یا ذکری از آنها نشده و یا به اجمال برگزار شده است. این مسائل عبارتند از تأکید به طریق نفی، چگونگی حصر در جمله منفی، نفی و اثبات به عنوان نشانهای از تزلزل رأی و عمل، تأکید از راه جمع اثبات و نفی، تأکید نفی با نفی دیگر، نفی در جمله مقیّد به قید، استفاده از ادات تشبیه برای سلب و... و سرانجام نفی در نفی که همه موارد بااشعاری تأیید شده است.
۵.
کلید واژه ها:
ترجمه جمالزاده روستاییان نحوه بررسی درباره آنان
دو نامه از مرحوم سیّد محمّدعلی جمالزاده نقل شده که در آن ترجمه کتابی از محمود مقال که درباره روستاییان ترکیّه است، مورد نقد و بررسی قرار گرفته و نکاتی درباره ترجمه و توجّه دقیق به زندگانی روستاییان ایران را مطرح کرده، خطّ مشیی به جوانان داده که چگونه به روستاهای دور بروند و به بررسی وضعیّت روستاییان ایرانی که قرنها ولینعمت مردم ایران بوده و هستند، بپردازند.
۶.
کلید واژه ها:
کتابشناسی رجال اخوانیات عبّاس اقبال
مراسلات بزرگان هر ملّت علاوه بر آنکه بخشی از میراث ادبی تاریخی آن قوم است، حاوی نوعی سبک ادبی است که در سبکشناسی ادب فارسی از آن به اخوانیّات، دیوانیّات و سلطانیّات تعبیر کردهاند. نامههای عبّاس اقبال مورّخ، محقّق و ادیب، که در این نوشته از آن یاد خواهد شد، از زمره اخوانیّاتی است که در دو بخش مباحث کتابشناسی و مسائل اداری و دانشجویی قابل مطالعه است.
