درخت حوزه‌های تخصصی

حوزه های ویژه

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ادبیات جهان ادبیات و مطالعات بین رشته ای انواع ادبی حوزه های ویژه سبکها و جریانهای ادبی علوم ادبی قالب های شعر کلیات گونه های نثر
آموزش و گسترش زبان،خط و ادبیات فارسی ادبیات تطبیقی ادبیات کودک و نوجوان ادبیات و اینترنت تاریخ ادبیات ایران تاریخ ادبیات جهان تاریخ مطالعات ادبی ترجمه حافظ پژوهی خاورشناسی و ایرانشناسی خیام پژوهی زبان و ادبیات فارسی در خارج از مرزها زنان و ادبیات سعدی پژوهی شاهنامه پژوهی عرفان و تصوف در ادبیات فنون نگارشی مقاله مولانا پژوهی نظامی پژوهی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۰۴۱ تا ۲٬۰۶۰ مورد از کل ۱۶٬۳۹۹ مورد.
۲۰۴۱.

استقبال در شعر فارسی واهمیت شعر بابا فغانی از نظر استقبال

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۷۹ شماره ۱۵۵

کلید واژه ها: استقبال بابافغانی واستقبال نمودار انحراف استقبال در سبک هندی استقبال و سبک شناسی استقبال و قالب های شعری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸۵ تعداد دانلود : ۹۵۲
با توجه به اهمیتی که استقبال از نظر کمی و کیفی دارد برآن شدیم تا به اختصار این موضوع را در شعر فارسی بررسی کنیم . پس ازاشاره به معانی لغوی استقبال با نگاهی گذرا به تعریف اهمیت و تقسیمات به بیان لوازم و عوامل آن پرداخته ایم . سبک شناسی در قوالب شعر را نیز در نظر داشته ایم.سپس به شعر یکی از غزلسرایان خوب و معروف فارسی ‘ بابافغانی شیرازی(925ه.ق) نظرانداخته ایم‘بدان سبب که غزل هایش بیش از دیگران مورد توجه و استقبال واقع شده است .
۲۰۴۶.

هنر حافظ در ترسیم فراز و فرود ابیات بر پایه ی عنصر تضاد و تقابل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شعرپژوهی (بوستان ادب) سال نهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۳۳)

کلید واژه ها: غزلیات حافظ تقابل تأویلی تقابل معنوی فراز و فرود بزرگ نمایی و کوچک نمایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸۳ تعداد دانلود : ۸۷۴
تضاد و تقابل از جمله آرایه های بدیعی و زیبایی شناسی و از شاخصه های مهم در غزلیات حافظ است. حافظ با استفاده از عنصر «تقابل» به بزرگ نمایی و کوچک نمایی مضامین مورد نظر خود می پردازد و بیت را در یک چالش «فراز و فرود» قرار می دهد. منظور از بزرگ نمایی و کوچک نمایی بیان شگردیست که در راستای آن تقابل در ابیات بهتر می تواند اشخاص، مفاهیم و مضامین را در فراز و فرود ادبی نشان دهد. در این ترفند که از جمله شگردهای خاص محسوب می شود، شاعر با قرار دادن یک دسته از مضامین در فراز و دسته دیگر در فرود، حس احترام و ارادت ورزی؛ و غرور یا دلزدگی را نسبت به یک گروه به مخاطب القا می کند و با وارد کردن مخاطب به حوزه ی متن، سعی می کند هم از لحاظ صورت و هم از لحاظ مفهوم، با عقیده و نگرش شاعر، هم ذات پنداری کند. تقابل های بررسی شده در این مقاله تقابل های معنوی و تأویلی است که با توجه به تأویل متن قابل شناسایی است. در این مقاله فراز و فرودهای حافظ در سه موضوع مضامین عاشقانه، مدحی و مضامین اجتماعی بررسی شده. حافظ در مضامین عاشقانه سعی در بزرگ نمایی و اهمیّت دادن به مقام معشوق دارد. وی در اشعار مدحی خود نیز برای رسایی، تأثیرگذاری و انتقال حس ارادت ورزی به ممدوح کمک گرفته است. در بیان مسائل اجتماعی از شگردهای متنوعی از جمله طنز که گاهی با تقابل صورت می گیرد، استفاده می کند. حافظ پدیده بزرگی را با تقابل چنان به خردی تنزل می دهد که بزرگی طرف مقابل را دوچندان می کند و این اوج بزرگ نمایی است.
۲۰۴۷.

ترس از مرگ در آثار عطار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادبیات عرفانی دوره دوم پاییز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۳

کلید واژه ها: عارف آخرت عطار دنیا ترس از مرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸۲ تعداد دانلود : ۱۳۲۷
ترس از مرگ دلایل گوناگونی دارد؛ زیرا مرگ امری مجهول است که هیچ کس نه آن را شناخته و نه تجربه کرده است. مرگ تنها چیزی است که انسان ها را با هم برابر و یکسان می کند و برای هیچ کسی استثنا قائل نمی شود. انسان ها از مرگ می ترسند؛ زیرا به جهان آخرت اعتقاد دارند و در آنجا باید نتیجه اعمالشان را ببینند. چون انسان ها زندگی جاوید را با دنیای زودگذر معامله کرده اند و در آنجا توشه ای ندارند، ناگزیر از مرگ می ترسند. انسان از مرگ می ترسد؛ زیرا تنها می میرد. اگر در اینجا افراد زیادی اطراف او را گرفته بودند، هنگام مرگ تنهاست و باید به تنهایی رخت از این جهان بربندد. در این میان سست بودن ایمان، کم بودن زاد و توشه، درازی راه و ناتوانی انسان از رویارویی با خداوند خود، بر این ترس و نگرانی می افزاید. اما از دیدگاه عطار راهی برای غلبه بر این ترس وجود دارد و آن، توجه به این نکته است که زندگی این جهان به منظور آمادگی برای آن جهان است و معنا و ارزش آن در همین است. نگرش عطار به مرگ با انسان های عادی متفاوت است؛ مرگ برای مُحب حق بیشتر جان فشانی عاشقانه است؛ پلی است که معشوق را به عاشق می رساند. در این پژوهش تمام آثار عطار از این دیدگاه بررسی شده است.
۲۰۵۰.

خرمای طرح: ماجرای برادر سعدی و شمس الدین تازیکو

نویسنده:
منبع: سعدی شناسی اردیبهشت ۱۳۷۹ دفتر سوم

کلید واژه ها: سعدی مالیات برادر سعدی شمس الدین تازیکو واژه طرح

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی مرجع شناسی فرهنگها و فرهنگ نویسی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه سعدی پژوهی
  3. حوزه‌های تخصصی ادبیات کلیات شرح متون
تعداد بازدید : ۱۸۸۳ تعداد دانلود : ۶۷۴
یکی از تقریرات ثلاثه سعدی حکایت شمسالدین تازیکوی است. این مقاله در رابطه با واژه «طرح» است که چندین بار در داستان برادر سعدی و شمسالدین تازیکو در کلیات سعدی بدان اشاره شده است و گفته شده نوعی مالیات در دوره مغول است ولی در اصل باید آن را نوعی طریقه کسب درآمد برای خزانه دولت و مقطعان مالیاتی دانست. این مقاله در مورد این واژه و معنی آن در کلیات سعدی و ارزش آن از لحاظ تاریخی و دوران مغول به بررسی میپردازد.
۲۰۵۳.

نقد کتاب عرفان و تفکر از تأملات عرفانی مولوی تا عناصر عرفانی در طریق هایدگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۲۸)

کلید واژه ها: وجود هایدگر زبان مولوی ماهیت تفکر سکوت تأملات عرفانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه عرفان و تصوف در ادبیات
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات قالب های شعر کلاسیک مثنوی
  3. حوزه‌های تخصصی ادبیات کلیات نقد و معرفی کتاب(review)
تعداد بازدید : ۱۸۸۱ تعداد دانلود : ۷۷۱
تحقیقات و مطالعات تطبیقی امروزه در حوزة پژوهش های علمی ـ فرهنگی توجه پژوهش گران را به خود جلب کرده است. کمترین فایدة این گونه تحقیقات این است که زمینه ای را فراهم می آورند برای این که وام دهی و وام گیری داد و ستدهای آگاهانه، ناخواسته، و ناآگاهانه و تواردهای پنهان و آشکار میان دستگاه های فکری گوناگون و فرهنگ ها و تمدن های متنوع را بیان دارند. در میان آن ها در چند دهة اخیر، تطبیق اندیشه های عارفان نامدار ایرانی، خاصه مولانا جلال الدین محمد، با فلسفه های اگزیستانسیال از رواج بیشتری برخوردار شده و عنایت فزون تری را به خود جلب کرده است. این پژوهش بر آن است تا به بحث و نقد کتاب عرفان و تفکر، از تأملات عرفانی مولوی تا عناصر عرفانی در طریق تفکر هایدگر بپردازد. برایند تحقیق نشان از آن دارد که نویسنده در هفت فصل مطالب بسیار ارزنده ای در باب برخی از تفکرات عرفانی مولانا و اندیشه های فلسفی هایدگر در اختیار خواننده می گذارد. در فصل آخر با خوانش های دلخواهانه شباهت های موجود و یا بهتر است بگویم «شباهت سازی های» موجود را هم با اما و اگر و ... به دست می دهد، اما همین امر که باید حاکی از شباهت فکری این دو متفکر شرق و غرب باشد، از تفاوت های بنیادین آنان حکایت دارد که در این پژوهش بدان اشاره شده است.
۲۰۵۴.

ویژگی های عقل در دیوان شاه نعمت الله ولی

نویسنده:
منبع: ادیان و عرفان سال دوم زمستان ۱۳۸۴ شماره ۶

کلید واژه ها: عرفان تصوف عقل اشعار شاه نعمت الله حقارت عقل

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی عرفان ادبی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه عرفان و تصوف در ادبیات متون عرفانی و تحلیل عرفانی متون ادبی
تعداد بازدید : ۱۸۸۱ تعداد دانلود : ۸۶۷
شاه نعمت الله ولی که درسال 731هـ .ق در شهر حلب به دنیا آمده ودرسال 832هـ .ق یا به نقل دیگر 834 هـ .ق درکرمان وفات نموده ودرماهان به خاک سپرده شده ،عارفی شاعربود که درسبک های مختلف شعری طبع آزمایی کرده است ودردیوان اشعار خود ظرایف ونکات عرفانی را آموزش داده است.یکی از ویژگی های اندیشه وشعر او دیدگاهی است که نسبت به عقل داشته ومانند دیگر عرفا آن رابه دو نوع تقسیم نموده است.عقل کلی را نایب خدا دانسته ومدح گفته،ولی عقل جزئی یا عقل معاش را تحقیر کرده است که دراین مقاله به هشتادوشش ویژگی وصفتی که برای عقل جزئی وسودنگرذکرنموده، پرداخته شده است.
۲۰۵۶.

از سمبلیسم تا اسطوره در اشعار فروغ فرخ زاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲۷

کلید واژه ها: اسطوره شعر فروغ فرخزاد سمبلیسم شکل گیری و جایگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷۸ تعداد دانلود : ۹۹۸
واحدهای ساختاری اسطوره (Myth) از واحدهای ساختاری سازنده زبان به همان شیوه متفاوت است که واحدهای ساختاری زبان از یکدیگر. اساطیر، پویایی انسان برای معنادارکردن یک مفهوم از میان اطلاعات بی نظمی است که طبیعت و دیگر نمادهای اسطوره ارائه می هند. آنان ایماژهای تجسم یافتة نیروهای کیهانی و نمودگار تجربه ای در عالم قداست اند که در آفرینش کیهانی، امور پهلوانی، آیین ها و توتم پرستی و ... نمایان هستند. فروغ فرخزاد از شاعران معاصر ادب پارسی است که اشعارش، با یاری گرفتن از اساطیر، سیری را از ایستایی به سوی دو معنایی یا چند معنایی پشت سر گذاشته اند و در نتیه این زبانِ شعری، باعثِ جایگزین کردن اجزاءِ عینی با اجزاءِ ذهنی اسطوره گردیده است. در این مقاله به بررسی اسطوره و ابعاد آن در اشعار فروغ فرخزاد پرداخته شده است
۲۰۵۷.

بررسی ریا به عنوان آسیب اجتماعی در اشعار حافظ

نویسنده:
منبع: سالنامه حافظ پژوهی ۱۳۹۵ دفتر ۱۹
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷۸ تعداد دانلود : ۸۴۳
واقعیت ها و شاخص ها نشان می دهد، جامعه ی امروز ما در معرض مخاطرات و تهدیدهای جدی در زمینه ی آسیب های اجتماعی قرار دارد. مهم ترین آسیب اجتماعی امروز ایران، بحران فروریزی اخلاق و اعتماد اجتماعی است؛ رواج و رسمیت یافتن دروغ در مناسبات فردی و اجتماعی، سوءظن، فردگرایی و تضعیف بنیان های اجتماع، تظاهر و قانون گریزی، رابطه گرایی، عوام زدگی و عوام فریبی، تملق و گزافه گویی و... نشانگر بحران اخلاقی و فقدان اعتماد در جامعه ی ماست (معین، 1387). خطرناک ترین رویداد انسانی، انحطاط اخلاق و شکسته شدن مرزهای اخلاقی است؛ بحرانی که پس از آن هیچ چیز به سلامت نخواهد ماند. دوری از اخلاق، سرآغاز جنگ، ستم و مصیبت است. بشر از دیرباز به این دانایی رسیده است که زندگی کردن براساس اخلاق، سبب تأمین سلامت روان، بهبود روابط اجتماعی و تعالی انسان می شود. اخلاق ازجمله مسایلی است که این روزها باتوجه به مشاهده ی بسیاری از بی اخلاقی ها و تبدیل ضدارزش ها به ارزش در حوزه های مختلف اجتماعی در جامعه، نیاز به واکاوی و تبیین دارد. یکی از مهم ترینِ این ناهنجاری ها گسترش ریاکاری است.
۲۰۵۸.

مدیحه های سعدی

نویسنده:
منبع: سعدی شناسی اردیبهشت ۱۳۹۱ دفتر پانزدهم ویژه قصیده

کلید واژه ها: مدح مدیحه سرایی قصاید سعدی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه سعدی پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی مدیحه
  3. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات تعلیمی ادبیات حکمی و پندآموز
تعداد بازدید : ۱۸۷۸ تعداد دانلود : ۱۹۵۹
در این مقاله ستایش یا مدیحه سرایی های سعدی نسبت به ممدوحان که همانا شاهان و حاکمان هستند، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و جایگاه سعدی به عنوان یک شاعر ناصح و مادح مورد ارزیابی قرار گرفته است. به باور نویسنده، سعدی اگر به مدحی پرداخته همچون واعظی عمل نموده که برای تأثیر نصیحت های تلخ در کام مخاطبان، از حکایات و تمثیل های طنزآمیز برای شیرین ساختن آن بهره می جوید. سعدی میانه رویی وارسته و مزیّن به خوی انسانی و برکنار از تملّق و چاپلوسی است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان