درخت حوزه‌های تخصصی

مزیت رقابتی اصلی سازمان های امروزی، دانش است. دانش ابزار قدرتمندی است که روز به روز در حال توسعه و تغییر است؛ کنترل و مدیریت دانش نیازمند کسب مهارت های ویژه ای است و به تناسب نوع فعالیت سازمان ها، این مهارت ها با یکدیگر متفاوت هستند. تحقیقات زیادی برای شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش انجام شده است و در هر یک از این پژوهش ها عوامل کلیدی موفقیت متفاوتی معرفی شده است. در این مقاله کوشش شده که با استفاده از تحقیقات انجام گرفته، مدلی جامع برای شناسایی عوامل کلیدی موفقیت برای پیاده سازی سیستم مدیریت دانش در دانشگاه ها ارائه شود. در این پژوهش عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش در دانشگاه ها شناسایی شدند، سپس برای هر یک از این عوامل شاخص هایی تعریف شدند و سپس با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی ابعاد و شاخص های به دست آمده در دانشگاه های شهر تهران مورد آزمون و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و ابعاد اصلی و عوامل آن استخراج شدند. در نهایت از طریق آزمون فریدمن عوامل کلیدی موفقیت شناسایی شده در دانشگاه ها، اولویت بندی شدند. عوامل کلیدی موفقیت شناسایی شده در این پژوهش می تواند به عنوان راهنمایی چارچوبی مناسب برای سنجش میزان آمادگی دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی کشور برای پیاده سازی مدیریت دانش مورد استفاده قرار بگیرد.

جهان پرتلاطم و متغیر امروز تصمیم گیری در سازمانها را با مشکلات و چالش های جدی روبرو ساخته است، خصوصا در تصمیم گیریهای راهبردی (استراتژیک) که دورنگرند، جهت گیریهای آینده سازمان را مشخص می سازند و اجرای آنها معمولا به منابع زیادی نیاز دارند. با اینکه تصمیم گیری در مدیریت از مهمترین کارهای مدیران به حساب می آید (پیرس و رابینسون، 1989، مارک، 1997) ولی با این همه پژوهشها و بررسیهای انجام شده در این زمینه و عوامل موثر بر آن محدود بوده ضمن اینکه برخی از آنها به نتایجی متفاوت دست یافته اند. در مورد تاثیر خطرپذیری مدیر بر فرایند تصمیم گیری و یا رابطه آن با کیفیت تصمیم، مطالعات محدودی انجام پذیرفته که در مواردی نتایجی متضاد بدست آمده است، برای نمونه هیت و تیلور، (1991) معتقدند بین میزان خطرپذیری مدیر و فرایند تصمیم گیری رابطه معنی دار وجود ندارد در حالیکه پاپاداکیس و همکارانش، (1998) بین خطرپذیری مدیر و شیوه تصمیم گیری رابطه ای معنی دار و معکوس یافته اند. در این مطالعه تاثیر میزان خطرپذیری مدیر بر کیفیت تصمیم بررسی گردیده و نقش فرایند عقلایی تصمیم گیری به عنوان متغیری مداخله گر در این زمینه مورد توجه قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون و رگرسیون سلسله مراتبی داده های 102 پرسشنامه دریافتی از مدیران موسسات صنایع غذایی مستقر در استان تهران نشان می دهد که میزان خطرپذیری مدیر بر کیفیت تصمیم اثری معنی دار دارد، ضمن اینکه فرایند عقلایی تصمیم گیری به عنوان متغیری مداخله گر این تاثیر گذاری را استنباط و توصیف می نماید.

هدف این مقاله یافتن مجموعه دانسته هایی درباره ارزش های سازمانی و ترکیبی از این ارزشها و استفاده از آنان برای رفع نیازهای سازمان و بهبود شاخص های عملکرد سازمانهای دولتی است.در این راستا برای یافتن ارزش های محوری سازمان و پالایش مولفه ها و معیارهای چهارچوب نظری و مدل مفهومی از دیدگاه خبرگان از طریق روش دلفی، برای اولویت بندی و استخراج ضرایب وزنی شاخص های عملکرد از روش مقایسه زوجی و از تکنیک AHP گروهی، برای اولویت بندی و استخراج ضرایب وزنی ارزش های سازمانی از روش رتبه بندی ساده با استفاده از تکنیک مقیاس اندازه گیری فاصله ای و برای رسیدن به مدل (نقشه) ارزشی از برنامه ریزی خطی و برای تعیین ضرایب مولفه های مدل ارزشی از تکنیک تخصیص بهره گرفته شده است. همچنین برای اعتبار سنجی مدلهای ارایه شده از روش قضاوتی و مبتنی بر سیستم خبره استفاده گردید. روش تحقیق بر اساس هدف کاربردی بوده و بر اساس روش، توصیفی است. دو سوال مطرح شده است، ارزشهای محوری در سازمانهای دولتی چیست. مدل (نقشه) ارزش های سازمانهای دولتی با رویکرد بهبود عملکرد کدام است. جامعه آماری، سازمانهای دولتی ایران می باشد ولیکن به منظور دریافت و جمع آوری اطلاعات از نظرات و دیدگاه گروه خبره استفاده شده است.نتایج نشان می دهد استفاده مناسب و بهینه از ارزش های حاکم بر سازمان سبب بهبود موثر شاخص های عملکرد در سازمانهای دولتی ایران می شود.بنابر این پیشنهاد می شود مدیران دولتی ارزش های محوری را در تصمیم گیری ،برنامه ریزی ،سیاستگذاری مورد توجه جدی قرار دهند.

زمینه: ارزشهای اخلاقی همراه با رهبری اخلاق مدار در سازمانها و صنایع، کارکردهای متعددی دارند. یکی از این کارکردها، کاهش فشار و تنش بر کارکنان است. در این پژوهش نقش ارزشهای اخلاقی و رهبری اخلاق مدار بر تنش شغلی کارکنان شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان مورد بررسی قرار گرفته است.روش کار: جامعه آماری پژوهش را کارکنان شرکت سهامی ذوب آهن در پاییز 1388 (حدود 7000 نفر) تشکیل داده اند. نمونه پژوهش به تعداد 385 نفر با استفاده از نمونه گیری طبقه ای- تصادفی می باشد. ابزارهای مورد استفاده در سنجش متغیرهای پژوهش شامل پرسشنامه 15 سوالی تنش شغلی (با سه خرده مقیاس به نامهای تنش ناشی از ناکارآمدی تصوری، تنش ناشی از ابهام و محدودیت مسوولیت و اختیار، و تنش ناشی از تعارض و تضاد) پرسشنامه 9 سوالی رهبری اخلاق مدار و پرسشنامه 4 سوالی ارزشهای اخلاقی بودند. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج نشان داد که بین ارزشهای اخلاقی با تنش ناشی از ابهام و محدودیت اختیارات و مسوولیت، تنش ناشی از تعارض و تضاد و تنش شغلی کلی، رابطه معنادار وجود دارد. رهبری اخلاق مدار نیز با تنش شغلی کلی و ابعاد آن رابطه منفی و معناداری داشت. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که رهبری اخلاق مدار تنش ناشی از ناکارآمدی تصوری، تنش ناشی از ابهام و محدودیت اختیارات و مسوولیت و تنش شغلی کلی را پیش بینی می کند. اما برای تنش ناشی از تعارض و تضاد هر دو متغیر ارزشهای اخلاقی و رهبری اخلاق مدار دارای توان پیش بین معنادار بودند.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که رعایت معیارهای ارزشی و اخلاقی در قالب رهبری اخلاق مدار، زمینه های کاهش تنش شغلی را فراهم می آورند.

یکی از اصلی ترین مفاهیم در سیستمهای پچیده مفهوم ""شناخت"" است. این مفهوم اشاره به ماهیت نرمافزاری تغییرات آینده دارد. توانمندیهای فکری و مفهومی باعث افزایش قابلیت مدیریتی در اداره تحولات جدید و حتی رفتار و عملکرد کارکنان سازمان ها میشود و عدم توجه به شناخت منجر به عدم آمادگی برای مواجهه و هماهنگی با تغییرات آینده شده و در نتیجه تحولات و تغییرات موجود صرفا با نگرش فن آورانه تفسیر میشود در حالیکه بهتر است بخشی از بودجه فن آوری صرف مطالعات و تحقیقاتی بشود که ارتقای شناخت و آگاهی از ماهیت تغییرات فرهنگی و اجتماعی شرایط جدید را در پی دارد. از طرفی میتوان با کمک بررسی دقیق تغییرات گذشته و شناسایی دقیق ویژگی های نوظهور، بر اساس یک مبنای نظری مستحکم؛ الگویی از تغییرات آینده ارایه داد. بطوریکه مفهوم ""شناخت"" در حوزه های مختلف از جمله مدیریت، برنامه ریزی، سیاستگذاری، اقتصاد و حتی حسابداری مدیریت کاربرد گسترده ای یافته است که مفاهیم رفتارشناسی پدیده ها را بیان می کند و در آینده پژوهی اهمیت متفاوتی یافته است و با پیچیدگی فرآیند، به موضوعی قابل تامل شده است. مقاله حاضر با رویکرد فلسفی و تئوریک به موضوع مورد مطالعه می پردازد. یافته های مطالعه نشان می دهد که شناخت در سازمان های پیچیده به ضرورتی بی بدیل در آینده پژوهی، ارتقا یافته است بدین معنی که نگاه به آینده از جمله مفاهیم جدیدی است که به تازگی توجه محققان و اندیشمندان را به خود جلب کرده است. و توجه به آن بسیار ضروری است.

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین فضای سازمانی با بهره وری مدیران در کمیته امداد امام خمینی (ره) و ارایه الگوی مناسب مدیریتی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مدیران و کارکنان کمیته امداد امام خمینی(ره) است که در استان تهران مشغول خدمت هستند. نمونه پژوهش مطابق جدول مورگان 154 مدیر و به ازاء هر مدیر، سه نفر کارمند که جمعاً 420 نفر کارمند است، در نظر گرفته شده است که به روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه های فضای سازمانی لیتوین و استرینجر ( 1968 ) و بهره وری اسمیت و همکاران 1998 ) می باشد. نتایج حاصل از روش رگرسیون چند متغیری خطی نشان داد که بین فضای سازمانی و بهره وری ) مدیران رابطه وجود دارد .

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه سبکهای مدیریت (مشارکتی، متعادل و سنتی) با خلاقیت دبیران در مدارس متوسطه دولتی شهر سنندج بود. حجم نمونه 275 نفر دبیر (146 مرد و 129 زن) برآورد گردید و به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. از دو ابزار، مقیاس افتراق مفهومی مدیریت و پرسشنامه خلاقیت دبیران برای جمع آوری داده ها استفاده شد. پایایی ابزار ها با استفاده از روش آلفای کرونباخ به ترتیب 0.85 و 0.82 بدست آمد. نتایج به دست آمده از پژوهش عبارتند از: ضرایب همبستگی بین سبکهای مدیریت (مشارکتی، متعادل و سنتی) و خلاقیت نشان داد که رابطه بین هر سه سبک مدیریت (مشارکتی،متعادل و سنتی) با خلاقیت دبیران مثبت و در سطح %1 معنی دار است و میزانr به دست آمده به ترتیب (r=0.82 ،r=0.70 ،r=0.37) می باشد. ضرایب تعیین بدست آمده از رگرسیون بین سبکهای مدیریت (مشارکتی، متعادل و سنتی) و خلاقیت به ترتیب (R2= 0.66،=0.62 R2، =0.42 R2) می باشد که نشان می دهد سبک مدیریت مشارکتی نسبت به سایر سبکها (سنتی و متعادل) پیش بینی دقیق تری برای خلاقیت دبیران ارایه می دهد.

تحقیق حاضر، موضوع اشتغالزایی در بستر تعاونی و تبیین جایگاه نظام تعاون در توسعه فرصت های شغلی دانش آموختگان دانشگاهی را بعنوان رویکردی کارگشا در فرایند اشتغالزایی دانش آموختگان مورد توجه قرار داده و با هدف بررسی نقش تعاونی ها در ایجاد اشتغال و کارآفرینی جمعی برای اشتغال دانش آموختگان دانشگاهی و عوامل موثر برآن با رویکردی به توانمندیهای بخش تعاون در شرایط کنونی کشور به مرحله اجرا درآمد. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی و در دو سطح توصیفی-تحلیلی از طریق پیمایش صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق مدیران تعاونی های تشکیل یافته توسط فارغ التحصیلان مراکز دانشگاهی کشور بودند. با انجام مرحله پیش آزمون، حجم نمونه 240 نفر تعیین شد. اطلاعات مورد نیاز بوسیله پرسشنامه و پس از تایید روایی و پایایی انجام گرفت. بر مبنای یافته های تحقیق افراد مورد بررسی نظر نسبتا مساعدی نسبت به بخش تعاون و انجام فعالیت اقتصادی در بستر نظام تعاونی دارند. بر اساس یافته ها مجموعه عوامل متنوعی نظیر آگاهی نسبت به فرصت ها و زمینه های شغلی (وضعیت بازارکار)، آشنایی با نحوه تشکیل شرکت های تعاونی و آگاهی از پتانسیل ها و قابلیت های بخش تعاون، آشنایی با حمایت های دولت از بخش تعاون، وجود انگیزه قوی در دانش آموختگان برای کسب درآمد بیشتر (انگیزه اقتصادی) و حمایت های مورد نیاز مالی و تجهیزاتی در روند شکل گیری تعاونی ها ضرورت دارد. در این تحقیق همچنین موانع پیش رو و ساز و کارهای حمایتی توسعه تعاونی های دانش آموختگان بررسی شده است.

ERP یک راه حل سیستمی مبتنی بر فناوری اطلاعات است که منابع سازمان را توسط یک نظام به هم پیوسته، به سرعت و با دقت و کیفیت بالا در کنترل مدیران سطوح مختلف سازمان قرار می دهد تا به طور مناسب فرآیند برنامه ریزی و عملیات سازمان را مدیریت نمایند. هدف این تحقیق، ارائه یک تکنیک برای اندازه گیری عملکرد سیستم های ERP و تعیین عوامل مؤثر بر آن است. بدین منظور بر اساس مطالعه ادبیات موضوع شاخص های عملکردی یک سیستم ERP استخراج شده و سپس تکنیکی پنج مرحله ای برای اندازه گیری عملکرد سیستم های ERP با منطق فازی (تکنیک پیشنهادی) ارائه می گردد. در فرآیند اندازه گیری عملکرد سیستم های ERP غالب اطلاعات در دسترس، به صورت ترم های زبانی هستند که مبهم و غیردقیق هستند. بنابراین، در بیشتر مواقع تشخیص و تعیین شاخص های عملکردی به صورت مقادیر کمی بسیار مشکل است. در این مقاله علاوه بر کمی نمودن ترم های زبانی با استفاده از خواص مجموعه های فازی، روشی برای اندازه گیری عملکرد سیستم های ERP، شناسایی و اولویت بندی فاکتورهای کلیدی و مؤثر در افزایش عملکرد ارائه می شود.