بررسی عملکرد طرح تعمیم خدمات کتابخانه‌های تخصصی به افراد غیر عضو
حوزه های تخصصی:
ایجاد امکان دسترسی مستقیم به خدمات کتابخانه‌ها و بهره‌مندی از خدمات آنها به عنوان روش پیشنهادی برای تکمیل روش «امانت بین کتابخانه‌ها»، حدود پنج سال پیش از سوی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران پیشنهاد و در قالب «طرح تعمیم خدمات کتابخانه‌های تخصصی به افراد غیر عضو» طی سال‌های77ـ1374 به صورت آزمایشی به مرحله اجرا درآمد. بر اساس این طرح، افراد زیر پوشش می‌توانستند با ارائة کارت عضویت در طرح، به کتابخانه‌ها مراجعه و از کلیه خدمات آنها در محل استفاده کنند و در صورت نیاز با ارائه کارتی به نام کارت امانت، کتاب مورد نیاز خود را برای مدتی به امانت گیرند. این طرح با زیر پوشش قرار دادن 190 کتابخانة وابسته به 64 دانشگاه و مؤسسة پژوهشی زیر پوشش وزارت فرهنگ و آموزش عالی، که در مجموع دارای212/391/5 جلد کتاب بودند، تمهیداتی را برای دسترسی مستقیم حدود 772/36 دانشجوی تحصیلات تکمیلی و 565/15 عضو هیئت علمی رسمی و رسمی آزمایشی زیر پوشش به این منابع را فراهم آورد که در مجموع، در طول اجرا ی آزمایشی، 020/19 جلد کتاب در سطح 148 کتابخانه، 54 دانشگاه و موسسة پژوهشی موجود در 31 شهر کشور توسط179/7 دانشجوی تحصیلات تکمیلی و 520 عضو هیئت علمی مورد استفاده قرار گرفتند. این مقاله، به بررسی عملکرد این طرح در طول اجرای آن با توجه به میزان ارتباط دانشگاه‌ها و موسسه‌های پژوهشی زیر پوشش طرح از نظر تبادل کتاب با یکدیگر با در نظر گرفتن پراکندگی آنها در سطح شهرهای کشور، گرایش موضوعی و زبان کتاب‌های مبادله شده،تراکم میزان مبادلات در ماه‌ها، فصل‌ها و سال‌های مختلف و میزان خسارت‌های وارد شده در حین اجرای طرح می‌پردازد. برای سهولت توصیف و تحلیل داده‌های موجود در گزارش، از جدول و نمودار نیز استفاده شده است.