محمدعلی مظاهری

محمدعلی مظاهری

رتبه علمی: استاد تمام گروه روان شناسی بالینی و سلامت، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید بهشتی
پست الکترونیکی: mazaheri45@gmail.com
وب سایت شخصی: https://www.sbu.ac.ir/Pages/Profiles.aspx?proffID=375517

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۲۲ مورد.
۸۱.

سبک های پردازش حسی زوجین و میزان رضایتمندی زناشویی آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال نهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳۵ 279-298

کلید واژه ها: سبک پردازش حسى جست وجوگرى حسى ثبت پایین اجتناب گری حسی حساسیت پذیری حسی رضایتمندى زناشویى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۶ تعداد دانلود : ۴۳۹
پژوهش حاضر به بررسى رابطه سبک هاى پردازش حسى با رضایتمندى زناشویى پرداخته است. نمونه پژوهش شامل 136 زوج (272 نفر) ساکن شهر تهران بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارتند از پروفاىل پردازش حسى نوجوان بزرگسال (براون و دان، 2002). فرم 40 سؤالى مقیاس رضایتمندى زناشویى انریچ، هنجار شده براى جامعه ایرانى (عسگرى، بهمنى و تمدنى، 1385). داده های پژوهش با روش همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که سبک جست وجوگرى حسى در زنان و مردان با رضایتمندی زناشویی آن ها و همسران شان رابطه مثبت معنادار دارد و سبک هاى پردازش حسى ثبت پایین، اجتناب گری حسی و حساسیت پذیری حسی در زنان و مردان با رضایتمندی زناشویی آن ها و همسران شان رابطه منفى معنادار دارد. نتایج حاصل از بررسى رابطه احتمالی فاصله نمرات زوجین در هر سبک پردازش حسی با رضایتمندی زناشویی آن ها، نشان داد فاصله نمرات زن و شوهر در جست وجوگری حسی و اجتناب گری حسی با رضایتمندی زناشویی مردان رابطه مثبت معنادار دارد و فاصله نمرات زن و شوهر در ثبت پایین با رضایتمندی زناشویی زنان و مردان رابطه منفى معنادار دارد.
۸۲.

ملزومات صیانت از حریم زناشویی در ارتباط درمانی بین روان درمانگر و درمانجو: یک مطالعه کیفی مبتنی بر دیدگاه زوج در فرهنگ ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۵۴ 160-181

کلید واژه ها: ارتباط درمانی حریم خصوصی زناشویی فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸ تعداد دانلود : ۵۱۴
ارتباط درمانی یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده ی موفقیت درمانی است. هدف از این مطالعه بررسی ادراک زوجین ایرانی از حریم خصوصی زناشویی در ارتباط درمانی با روان درمانگر بود. مطالعه ی حاضر، پژوهشی کیفی به روش تحلیل موضوعی مکنون بود. این پژوهش با استفاده از مصاحبه ی نیمه ساخت یافته ی چهره به چهره و نمونه گیری هدفمند انجام شده است. 30 فرد متأهل (15 زن و 15 مرد) ساکن در شهر تهران که حداقل سه سال از زندگی زناشویی آن ها سپری شده بود، دیدگاه شان پیرامون ملزومات صیانت از حریم زناشویی خود در ارتباط درمانی با روان درمانگر را به اشتراک گزاردند. راهبرد شش مرحله ای براون و کلارک (2006) برای استخراج درون مایه ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این تحقیق در قالب سه درون مایه سایبانی، نه درون مایه و چهار درون مایه فرعی طبقه بندی شدند.درون مایه های سایبانی عبارتند از: محرمیت، تخصص و مرز در ارتباط درمانی. نتایج این مطالعه ضمن برجسته نمودن اقبال عمومی نسبت به نقش روان شناس در تقلیل آلام روحی و مشکلات زناشویی در جامعه ی ایرانی، بیانگر اهمیت برخی مؤلفه های فرهنگ بسته در شکل گیری یک ارتباط درمانی مؤثر و ملزومات صیانت از حریم خصوصی زناشویی در روان درمانی است.
۸۳.

اثربخشی آموزش والدین مبتنی بر نظریه دلبستگی بر افزایش کیفیت مراقبت مادران کودکان مضطرب پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال نهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۳۶ 407-426

کلید واژه ها: آموزش والدین دلبستگی حساس بودن پاسخ دهی دسترس پذیری تعارض و سردرگمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۵۳۰
هدف این پژوهش تعیین اثربخشی بسته روش آموزش والدین مبتنی بر نظریه دلبستگی بر افزایش کیفیت مراقبت مادران دارای کودکان مضطرب پیش دبستانی بود. برای شناخت اثربخشی این بسته 278 نفر از مادران کودکان 2 تا 6 سال از 6 مهدکودک شهر تهران که به روش نمونه-برداری خوشه ای در دسترس انتخاب شده بودند، مقیاس اضطراب کودکان پیش دبستانی را تکمیل کردند. با توجه به نمره افراد در این مقیاس و در نظر گرفتن دیگر ملاک های خروج و ورود به پژوهش در نهایت 61 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده و 30 نفر در گروه آزمایش و 31 نفر در گروه مقایسه قرار گرفتند. بسته آموزش والدین مبتنی بر نظریه دلبستگی در طول 8 جلسه گروهی هفتگی (8 تا 12 نفر در هر گروه) در مهدکودک-ها به مادران گروه آزمایش ارایه شد. پس از پایان جلسات آموزشی و 3 ماه پس از آن مقیاس کیفیت مراقبتی مادر به وسیله دو گروه تکمیل شد. نتایج نشان داد که بسته آموزش والدین حساس بودن، پاسخ دهی و هم چنین دسترس-پذیری هیجانی مادران گروه آزمایش را افزایش و تعارض و سردرگمی آن ها را کاهش داده است و هم چنین پیگیری نتایج نشان داد که این تغییرات در طول 3 ماه ثبات داشته است. بر مبنای یافته-ها، بسته آموزش والدین می تواند در موقعیت های بالینی برای افزایش کیفیت مراقبت مادران و ارتقای روابط مادر کودک مورد استفاده قرار گرفته و مفید باشد.
۸۴.

مقایسه استانداردهای مربوط به زندگی مشترک، اسناد ارتباطی و رضایت زناشویی در افراد ساکن تهران در طول سه نسل اخیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال دهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۳۸ 137-157

کلید واژه ها: استانداردهای مربوط به زندگی مشترک اسناد ارتباطی رضایت زناشویی سه نسل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۷ تعداد دانلود : ۳۱۲
ساختارهای شناختی نقش تعیین کننده ای در میزان رضایت زوج دارند. این شناخت ها تحت تأثیر محیط ابتدایی زندگی ایجاد می شوند و به روابط افراد در بزرگسالی شکل می دهند. هدف پژوهش حاضر مطالعه بخشی از این شناخت ها، یعنی استانداردها و اسناد ارتباطی و در عین حال، مقایسه میزان رضایت زناشویی افراد در سه نسل اخیر جامعه در حال تحول ایرانی است. این پژوهش یک طرح پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه افراد بالای 18 سال ساکن شهر تهران است. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، 180 نفر برای مطالعه انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش پرسش نامه استانداردهای اختصاصی رابطه، پرسش نامه اسناد ارتباطی و پرسش نامه رضایت زناشویی انریچ می باشد. بررسی ها نشان داد که استانداردهای رابطه در گروه زنان دچار تغییر شده اند . در میزان اسناد افراد در سه نسل اخیر تفاوتی دیده نشد. میزان رضایت زناشویی افراد در نسل سوم به شکل معناداری کمتر از دو نسل قبل است. در مجموع نتایج به دست آمده، از تغییر در بایدهای نسل میانی زنان و ثبات اسناد طی سه نسل حکایت می کند. این تغییر با توجه به تغییرات فرهنگی، اجتماعی و حتی خانوادگی که در سال های کودکی زنان نسل میانی بروز پیدا کرده است، به عنوان ریشه های شکل گیری استانداردها قابل تفسیر می باشد.
۸۵.

رابطه احساس خصومت والدین با مشکلات درونی دانش آموزان با نقش میانجی مثلث سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴۲ 257-270

کلید واژه ها: مثلث سازی خصومت آشکار والدین مشکلات درونی سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۴۹۴
خانواده، نظام ارتباطی پیچیده و درهم تنیده ای است که تعاملات متقابل اعضاء با یک دیگر، روابط را شکل می دهد. ارتباطات سالم، برای پرورش یک خانواده بسیار حیاتی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر نقش میانجی مثلث سازی در رابطه بین خصومت آشکار والدین و مشکلات رفتاری نوجوانان می باشد. بدین منظور، 900 نفر (450 دختر و 450 مادر) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. پرسش نامه های مثلث سازی از نظر نوجوانان، مثلث سازی از نظر والدین و پرسش نامه های خصومت آشکار اولری پورتر و فرم خودگزارشی جوانان (YRS) برگرفته از نظام سنجش مبتنی بر تجربه آشنباخ، توسط شرکت کنندگان تکمیل شدند. داده ها، به روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شد. اثر واسطه ای مثلث سازی (از نظر نوجوان و از نظر والدین) در رابطه خصومت آشکار والدین و مشکلات درونی سازی به طور کامل دیده نشد؛ هرچند مثلث سازی، اثر واسطه ای جزئی خود را در رابطه نشان داد. نیاز است که هنگام بروز مشکلات زناشویی، نوجوانان خود را از اختلافات آن ها دور نگه داشته و بتوانند احساسات و هیجانات خود را به شکل مناسبی مدیریت کنند، تا کم تر درگیر تنش های والدین شان شوند .
۸۶.

اثربخشی آموزش گوش دادن احترام آمیز به کودکان بر بهزیستی روان شناختی مادران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۵۲ 365 - 380

کلید واژه ها: بهزیستی روان شناختی ارتباط مادر-کودک بسته آموزشی گوش دادن احترام آمیز به کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۶۵۳
این پژوهش به منظور تعیین اثربخشی بسته آموزشی گوش دادن احترام آمیز به کودکان بر ارتقای بهزیستی روان شناختی مادران انجام شد. 42 زوج مادر و کودک به صورت در دسترس از یک مرکز پیش دبستانی شهر تهران انتخاب شدند. با استفاده از سیاهه رفتاری برای کودکان (آشنباخ و رسکورلا، 2001) و پرسشنامه سلامت عمومی (گلدبرگ و هیلر، 1979) برای مادران از نبود اختلال های روان شناختی و رفتاری برای شرکت کنندگان اطمینان حاصل شد و به صورت تصادفی در دوگروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. مادران هر دو گروه در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه به مقیاس بهزیستی روان شناختی (واریک ادینبورو، 2008) پاسخ دادند. مادران گروه آزمایش تحت آموزش گوش دادن احترام آمیز به کودکان و مادران گروه گواه در لیست انتظار قرار گرفتند. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری-مختلط (درون گروهی و بین گروهی) نشان داد که نمره های بهزیستی روان شناختی گروه آزمایش و گواه در مرحله پیش آزمون تفاوت چندانی نداشت اما پس از مداخله نمره های گروه آزمایش در پس آزمون به طور معناداری افزایش یافت و در پیگیری دوماهه نیز همچنان بالا بود. بنابراین می توان از مداخله های متمرکز بر ارتباط مادر-کودک به خصوص در زمینه گوش دادن مؤثر به کودکان برای ارتقای سطح بهزیستی روان شناختی مادران سود جست و از بروز برخی از اختلال های آتی پیشگیری کرد  
۸۷.

اثربخشی برنامه تاب آوری پنسیلوانیا بر کاهش علائم افسردگی، اضطراب، استرس و نگرش های ناکارآمد و افزایش خوش بینی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۹ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۳۶) 19-35

کلید واژه ها: برنامه تاب آوری پنسیلوانیا خوش بینی دانشجویان علائم افسردگی و اضطراب نگرش های ناکارآمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۲ تعداد دانلود : ۳۸۲
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه تاب آوری پنسیلوانیا بر کاهش نشانگان افسردگی، اضطراب، استرس و نگرش های ناکارآمد و افزایش خوش بینی در دانشجویان انجام شد . روش: روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه بود. 34 نفر به عنوان نمونه پژوهش از بین 1200 نفر از دانشجویان کارشناسی ورودی جدید سال تحصیلی 93-1392 دانشگاه شهید بهشتی با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه جایگزین شدند. ابزارهای این پژوهش شامل مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس؛ مقیاس نگرش های ناکارآمد و فرم تجدید نظر شده آزمون جهت گیری زندگی بود. برنامه تاب آوری پنسیلوانیا به صورت هفتگی طی شش جلسه دو ساعته به گروه آزمایشی، آموزش داده شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد برنامه تاب آوری پنسیلوانیا در کاهش نمرات افسردگی، اضطراب و استرس و نگرش های ناکارآمد و افزایش خوش بینی در دانشجویان مؤثر بوده است و نتایج بعد از دو ماه در مرحله پیگیری نیز پایدار مانده بود. نتیجه گیری: در مجموع نتایج این پژوهش حاکی از آن است که برنامه تاب آوری پنسیلوانیا، در کاهش علائم افسردگی، اضطراب و استرس و نگرش های ناکارآمد و افزایش خوش بینی در دانشجویان، برنامه ایی سودمند است و از این برنامه می توان در جهت پیشگیری از بروز آسیب های روانی در دانشجویان ورودی جدید دانشگاه ها استفاده نمود.
۸۸.

اثربخشی قصه گویی مبتنی بر دلبستگی بر کاهش مشکلات زمان خواب و بهبود رابطه کودک مادر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال یازدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۴۳ 273-284

کلید واژه ها: مشکلات زمان خواب قصه گویی مبتنی بر دلبستگی روتین های مثبت کودکان پیش دبستانی رابطه کودک مادر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۴ تعداد دانلود : ۲۷۸
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی قصه گویی مبتنی بر دلبستگی با اجرای روتین های مثبت بر کاهش مشکلات زمان خواب و بهبود رابطه کودک-مادر بود. جامعه آماری کلیه کودکان 4 تا 6 ساله دچار مشکلات زمان خواب مهدکودک های شهر شیراز را دربر گرفت. 30 زوج مادر-کودک به روش نمونه برداری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های روتین مثبت، قصه گویی مبتنی بر دلبستگی و گواه جایگزین شدند. آزمودنی های گروه های آزمایش در جلسه های آموزشی شرکت کردند. پس از پایان مداخله ها، پس آزمون اجرا شد. ابزارها شامل پرسشنامه عادات خواب کودکان (اوونز و دیگران، 2000) و مقیاس رابطه والد-کودک (پیانتا، 1992) بود. نتایج تحلیل واریانس اندازه های مکرر حاکی از آن بود که قصه گویی مبتنی بر دلبستگی، علاوه بر اینکه همچون راهکار روتین های مثبت توانست از مزاحمت های زمان خواب کودک بکاهد، منجر به بهبود معنادار رابطه والد کودک، به عنوان یکی از همبسته های مشکلات خواب شد. از این رو کاربرد بالینی قصه گویی مبتنی بر دلبستگی نه تنها در مورد بهبود مشکلات خواب بلکه برای ارتقای سلامت عاطفی و روانی کودک و خانواده قابل توجه است.
۸۹.

آگاهی بین ذهنی: طراحی بستة آموزشی مادر- شیرخوار و بررسی اثربخشی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال دهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳۷ 17-27

کلید واژه ها: آگاهی بین ذهنی دلبستگی مادر شیرخوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۳ تعداد دانلود : ۲۷۵
از آنجا که آگاهی بین ذهنی مادر در حین تعامل با کودک شیرخوار در طول سال نخست زندگی، اهمیت دارد و در پیش بینی امنیت/عدم امنیت دلبستگی شیرخوار نقش مهمی را ایفا می کند، مطالعة حاضر بر طراحی بسته ای آموزشی برای افزایش آگاهی بین ذهنی مادران دارای شیرخوار 7-6 ماهه و بررسی اثربخشی آن متمرکز شد. 20 زوج مادر شیرخوار دلبستۀ ناایمن که با استفاده از مصاحبة رابطة کنونی (کرول و اونز ،1996) انتخاب شدند، در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. آگاهی بین ذهنی از طریق عبارت های متناسب یا ناهماهنگ بیان شده از سوی مادر به شیرخوار در حین بازی آزاد 20 دقیقه ای مورد سنجش قرار گرفت. نتایج تحلیل کوواریانس نشان دادند که آگاهی بین ذهنی مادران گروه آزمایش در پس آزمون، به نحوی معنادار، نسبت به گروه گواه افزایش یافت، زیرا مادران این گروه از ظرفیت قراردادن خود در وضعیت ذهنی شیرخوار برخوردار شده بودند.
۹۰.

هنجاریابی و ساختار عاملی مقیاس تعاملات خانوادگی (FCS) و رضایت خانوادگی (FSS): در خانواده های ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال دهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳۹ 313-329

کلید واژه ها: تعامل خانوادگی رضایت خانوادگی ویژگی های روان سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۶۳۴
هدف پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی مقیاس های تکمیلی انسجام و سازگاری خانواده (FACES-IV)، یعنی؛ مقیاس تعاملات خ ان وادگ ی (FCS) و مقیاس رضایت خ ان وادگی (FSS) در جامعه خانواده های ایرانی بود. این پژوهش یک مطالعه توصیفی و مقطعی است که برای این منظور 1652 آزمودنی از اعضاء خانواده های هفت است ان تهران، مشهد، ت ب ری ز، کرمانشاه، یزد، شیراز و اصفهان (558 پدر، 576 مادر و 518 فرزند) مقیاس های تعاملات و رضایت خانوادگی را تکمیل نمودند. برای بررسی روایی همگرا و واگ را از مقی اس سلامت خلقی (DASS)، پرسش نامه مشکلات رفت اری ک ودک ان (YSR)، فرم کوتاه مقیاس است رس فرزندپروری (PSI-SF) و فهرست وقایع زندگی (LE) استفاده گردید. نتایج آلفای کرونباخ حاکی از آن بود که میزان اعتبار مقیاس تعاملات خانوادگی برای پدران، مادران و فرزندان خانواده به ترتیب 0/88، 0/87 و 0/89 و مقیاس رضایت خانوادگی برای پدران، مادران و فرزندان خانواده به ترتیب 0/90، 0/88، 0/89 به دست آمد. بررسی روایی همگرا و واگرا از طریق محاسبه ضریب همبستگی مقیاس تعاملات و رضایت خانوادگی با مقیاس DASS، YSR، PSI-SF و LE رضایت بخش بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که الگوی دو عاملی وابسته به هم تحت عناوین دو زیرمقیاس تعاملات و رضایت خانوادگی، برازش خوبی با داده ها دارد. در بررسی ساختار عاملی، نتایج پژوهش از مدل دو عاملی متمایل حمایت کرد. بر اساس نتایج، مقیاس های تعاملات و رضایت خانوادگی واجد ویژگی های روان سنجی برای کاربرد در پژوهش های روان شناختی خانواده های ایرانی است.
۹۱.

اثربخشی آموزش غنی سازی زندگی زناشویی بر اساس رویکرد هیجان مدار بر بهبود الگوهای ارتباطی زوج ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۱۸ بهار ۱۳۹۸ شماره ۶۹ 59-78

کلید واژه ها: آموزش غنی سازی زندگی زناشویی رویکرد هیجان مدار الگوهای ارتباطی زوج ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۴۲۱
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش غنی سازی زندگی زناشویی براساس رویکرد هیجان مدار بر بهبود الگوهای ارتباطی زوج ها بود. روش: روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی و طرح مورد استفاده، طرح پیش آزمون-پس آزمون دو گروهی (کنترل-آزمایش) بود. از بین جامعه آماری زوجهای مراجعه کننده به مراکز مشاوره در شهر گرگان که به منظور بهبود رابطه زناشویی خود مراجعه کردند، 30 زوج داوطلب به صورت هدفمند انتخاب شده و به تصادف به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش در 8 جلسه سه ساعته آموزش گروهی شرکت کرده و گروه کنترل به عنوان فهرست انتظار، هیچ مداخله سازمان یافته ای دریافت نکردند. به منظور سنجش متغیر وابسته از پرسشنامه الگوهای ارتباطی کریستنس و سالاوی (1984) استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: نتایج تحلیل داده ها نشان داد آموزش مبتنی بر رویکرد هیجان مدار در شرکت کنندگان گروه آزمایشی به نسبت گروه کنترل بر بهبود الگوهای ارتباطی زوج ها تأثیر داشته است (01/0>p). همچنین آزمون پیگیری نشان داد اثر آموزش غنی سازی زندگی زناشویی براساس رویکرد هیجان مدار ماندگار بوده است و بین میانگین های مراحل پس آزمون و پیگیری تفاوت معناداری مشاهده نشد (01/0>p). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش تأثیر آموزش غنی سازی زندگی زناشویی براساس رویکرد هیجان مدار را در بهبود الگوهای ارتباطی زوج های تازه ازدواج کرده، مورد تایید قرار می دهد.
۹۲.

مقایسه پاسخ های ضربان قلب افراد واجد سبک های دلبستگی ایمن و ناایمن به ویدئوکلیپ های مرتبط با دلبستگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴۸ 366-355

کلید واژه ها: دلبستگی ضربان قلب روانی فیزیولوژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۳۲۶
هدف از این بررسی مقایسه پاسخ های ضربان قلب افراد واجد سبک دلبستگی ایمن و ناایمن به تماشای ویدئوکلیپ های مرتبط با دلبستگی بود. بر اساس یک طرح تحقیق شبه تجربی، 30 دانشجوی 18 تا 30 سال (15 نفر دارای سبک دلبستگی ایمن ، 15 نفر دارای سبک دلبستگی ناایمن) به روش نمونه برداری دردسترس و از طریق پرسشنامه دلبستگی بزرگسالان (AAQ) (هازان و شیور، 1987) انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها، تغییرات شدت ضربان قلب (HR) شرکت کنندگان در طول مشاهده هشت ویدئوکلیپ ایرانی مرتبط با دلبستگی با استفاده از دستگاه الکتروکاردیوگرام (ECG) ثبت شد. نتایج آزمون t مستقل نشان داد که در افراد دارای سبک دلبستگی ناایمن به طور معناداری کاهش سرعت ضربان قلب در هنگام مشاهده سه کلیپ با وزن هیجانی بالا و محتوای منفی، و دو کلیپ با وزن هیجانی پایین و محتوای مثبت، پایین تر از افراد واجد سبک دلبستگی ایمن بوده است. همچنین، سرعت ضربان قلب افراد ناایمن در طول مرحله استراحت به طور معناداری بالاتر از افراد دارای سبک دلبستگی ایمن بود. در مورد نتایج این بررسی در زمینه سطوح برانگیختگی بالا و نظم جویی هیجانی پایین در افراد واجد سبک دلبستگی ناایمن بحث شده است
۹۳.

دیدگاه طرح واره درمانگران نسبت به نقش مولفه های طرح واره ای در سبب شناسی خیانت زناشویی: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۲ 199-216

کلید واژه ها: خیانت زناشویی طرح واره های ناسازگار اولیه گروه متمرکز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۵۳۴
رابطه خارج از ازدواج یکی ازشایع ترین و آسیب زاترین مشکلات زوجی است. پیش بینی کننده های خیانت زناشویی در سه طبقه مولفه های فردی، ارتباطی و بافتاری طبقه بندی می شوند. در این مطالعه قصد بررسی نقش یکی از مهم ترین مولفه های فردی یعنی طرح واره های ناسازگار اولیه را در این پدیده داریم. برای رسیدن به این هدف سه گروه متمرکز از متخصصین حوزه طرح واره درمانی تشکیل شد و داده ها به روش کلارک و بران تحلیل شد. در نهایت سه مضمون سایه بانی مولفه های حالتی طرح واره، مولفه های صفتی طرح واره و مولفه های فراتر از طرح واره استخراج شد. نتایج نشان دادند که فعالیت طرح واره های حوزه طرد و بریدگی، محدودیت های مختل و دیگر جهت مندی در کنار استراتژی های مقابله جبران افراطی و تسلیم در افراد دارای خیانت زناشویی پرنگ تر مشاهده شده است. ذهنیت های کودک آسیب دیده، کودک تکانشی، والد سرزنشگر و محافط منفک شده خود آرام بخش نیز مورد توجه بودند. نهایتا دیگر مولفه های فردی و بافتاری موثر در خانت زناشویی نیز مورد اشاره متخصصین قرار گرفتند. در مجموع می توان گفت، طرح واره ناسازگار اولیه به عنوان یک فاکتور فردی در کنار مولفه های دیگر در بروز رابطه خارج از زادواج موثر هستند.خیانت زناشویی، طرح واره های ناسازگار اولیه، گروه متمرکز
۹۴.

فرهنگ، مهاجرت و ادراک زن- جنس ویژگی: مقایسه جوان زن ایرانی، مهاجر ایرانی-کانادایی و کانادایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره سیزدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۵۲ 530-541

کلید واژه ها: زن - جنس ویژگی هنجار مهاجر فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۳۳۰
این پژوهش می کوشد با مقایسه ادراک جوان زنان از هنجارهای زن- جنس ویژگی در سه گروه ایرانی، کانادایی و مهاجران ایرانی در کانادا، به شناخت زن- جنس ویژگی در دو فرهنگ متفاوت و جایگاه گروه مهاجران در مقایسه با کشور مبدأ و مقصد بپردازد. چهل و پنج دانشجوی ایرانی، بیست و یک دانشجوی کانادایی و نوزده دانشجوی ایرانی-کانادایی در گروه های متمرکز به بحث درباره زن- جنس ویژگی پرداختند. داده ها با روش تحلیل محتوا کدگذاری و فراوانی های اشاره به هر تم محاسبه شد. فراوانی تم های مشترک هر سه گروه توسط آزمون مجذور خی مقایسه و سپس تفاوت های دو به دو توسط آزمون t مستقل بررسی شد. تحلیل محتوای هنجارهای زن-جنس ویژگی در گروه ایرانی به نه، در گروه کانادایی به شش و در گروه مهاجر به نه مؤلفه زن- جنس ویژگی انجامید. پنج مولفه از جمله "جهت گیری به سمت موفقیت" و "صفات زنانه" از جمله اشتراکات و هنجارهایی همچون "نجابت" و "توجه به امنیت شخصی" از تمایزات این سه گروه بودند. تمایزات یافت شده از یک طرف با تفاوت های فرهنگی ایران و کانادا هماهنگ بوده و از طرف دیگر برگرفته از ویژگی های زندگی مهاجران بود.
۹۵.

ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس انسجام و انعطاف پذیری خانواده (FACES-IV)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۱۹ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۷۵)

کلید واژه ها: پایایی روایی ساختار عاملی مقیاس انسجام و انعطاف پذیری خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۲۹۱
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی، پایایی و روایی نسخه فارسی مقیاس انسجام و انعطاف پذیری خانواده (FACES-IV) در جامعه خانواده های ایرانی انجام شد. روش: ابتدا مقیاس FACES-IVبه وسیله چهار روانشناس ترجمه و به وسیله متخصص زبان انگلیسی ترجمه وارون شد. پس از اجرای مقدماتی روی 30 آزمودنی، اصلاحات لازم انجام شد. سپس 1652 آزمودنی از اعضای خانواده های هفت استان کشور (558 پدر، 576 مادر و 518 فرزند) به FACES-IV پاسخ دادند. پرسش نامه اضطراب، افسردگی، استرس (DASS)، مقیاس خودگزارشی نوجوانان(YSR)، فرم کوتاه مقیاس استرس فرزندپروری (PSI-SF)، فهرست وقایع زندگی (LE)، مقیاس تعاملات خانواده (FCS) و مقیاس رضایت خانواده (FSS) نیز برای بررسی روایی همگرا و واگرا روی گروه نمونه اجرا شدند. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: ضریب آلفای کرونباخ نمره کل مقیاس FACES-IV و خرده مقیاس های انسجام متوازن، انعطاف پذیری متوازن، گسسته، به هم تنیده، نامنعطف و آشفته برای پدران به ترتیب 74/0، 71/0، 6/0، 70/0، 60/0 و 58/0، برای مادران به ترتیب 72/0، 72/0، 69/0، 69/0، 56/0 و 62/0 و برای فرزندان خانواده به ترتیب 59/0، 77/0، 69/0، 74/0، 52/0 و 55/0 به دست آمد. بررسی روایی همگرا و واگرا از طریق محاسبه ضریب همبستگی مقیاس FACES-IV با مقیاس های DASS، YSR، PSI-SF و LE رضایت بخش بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشانگر برازش الگوی شش عاملی (بعد انسجام شامل سه خرده مقیاس گسسته، انسجام متوازن و به هم تنیده و بعد انعطاف پذیری شامل سه خرده مقیاس نامنعطف، انعطاف پذیری متوازن و آشفته) با داده ها بود. نتیجه گیری: نسخه فارسی مقیاس FACES-IV واجد ویژگی های روان سنجی مورد نیاز برای کاربرد در پژوهش های روان شناختی و تشخیص های بالینی است.
۹۶.

واکنش به تعارض زناشویی: مطالعه ای بین نسلی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۲)

کلید واژه ها: تعارض زناشویی واکنش به تعارض نسل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۲۹۵
هدف: این پژوهش با هدف مقایسه واکنش افراد متأهل ، به تعارض زناشویی در طول سه نسل اخیر زنان و دو نسل اخیر مردان انجام شد. روش : پژوهش حاضر، از نوع مطالعه کیفی بود و جامعه آماری آن، کلیه افراد متأهل متعلق به سه نسل از ساکنین تهران در سال 1392 بودند. نمونه گیری، در دو مرحله و به صورت در دسترس و هدفمند انجام شد. داده های پژوهش از طریق مصاحبه عمقی با 9 نفر در هر گروه نسلی (نسل اول، دوم و سوم زنان و نیز نسل دوم و سوم مردان) که جمعاً شامل 45 نفر بودند، به دست آمد. این مصاحبه ها در گروه زنان، با مراجعه به محل زندگی و در گروه مردان، به صورت تلفنی انجام گرفت. سپس داده ها با روش تحلیل محتوا کدگذاری شدند. یافته ها: در این پژوهش، اطلاعات از طریق مصاحبه با 9 دختر، 9 مادر و 9 مادربزرگ جمع آوری شد که میانگین سنی این سه گروه به ترتیب 27، 49 و 71، انحراف معیار سنی آن ها به ترتیب 5/2، 7/4 و 1/6 و دامنه تغییرات سنی آن ها به ترتیب 6، 14و 20 بود. هم چنین فرآیند مصاحبه با 9 پسر و 9 پدر نیز صورت گرفت که میانگین سنی این دو گروه نسلی 28 و 45، انحراف معیار آن ها 2/1 و 3/6 و دامنه تغییرات سنی آن ها 4 و 19 بود. پس از تحلیل داده ها، میزان اجتناب از تعارض در نسل دوم، بیش تر از نسل سوم مشاهده شد. هم چنین مردان اجتناب کم تری را در مقایسه با زنان در طرح موضوعات تعارض برانگیز گزارش کردند. نتیجه گیری: به نظر می رسد که عواملی مانند تفاوت سنی، چرخه زندگی و تفاوت در استاندارد های افراد، بر نوع رفتار آن ها در حین تعارض زناشویی اثرگذار است.
۹۷.

توانمندی های منشی نوجوانان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۵ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵۹) 380 - 355

کلید واژه ها: توانمندی های منشی روان شناسی مثبت نگر نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۳۷۲
هدف: توانمندی های منشی یکی از موضوعات مهم در رشد و تحول مثبت کودکان و نوجوانان به حساب می آیند. هدف از مطالعه ی کیفی حاضر، شناسایی توانمندی های منشی خاصِّ نوجوانان ایرانی بود. روش: جامعه ی آماری این پژوهش شامل متخصصان حوزه ی کودک و نوجوان و نوجوانان شهر تهران بود که به شیوه ی غیراحتمالی و به صورت داوطلبانه در این پژوهش وارد شدند. برای جمع آوری داده ها از روش مصاحبه ی نیمه ساختاریافته و بحث در گروه های متمرکز استفاده شد. گروه متخصصان (شامل روان شناسان، مشاوران و معلمان) ده نفر بود. گروه نوجوانان شامل دو گروه از نوجوانان کلاس نهمی (هفت دختر، شش پسر، میانگین سنی نوجوانان: 5/14سال) بود. داده ها با روش تحلیل محتوا (محتوا محور)، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: متخصصان صفاتی مثبت مانند "زود یاد گرفتن مطالب"، "وفاداری" و "رازداری" را به عنوان ویژگی های خاص نوجوانان ایرانی برشمردند. در گروه نوجوانان، "حیا"، "غیرت" و "عفت" به عنوان توانمندی های خاص نوجوانان ایرانی مطرح شدند. نتیجه گیری: ویژگی های مطرح شده توسط متخصصان، نمی توانند به عنوان توانمندی منشی در نظر گرفته شوند؛ زیرا ملاک های ده گانه ی توانمندی منشی را ندارند؛ اما ویژگی های مطرح شده توسط نوجوانان ایرانی، یعنی "حیا"، "غیرت" و "عفت" برخی از این ملاک ها را دارا هستند و می توان اضافه شدن آن ها به مجموعه ی 24تایی توانمندی های منشی را پیشنهاد داد. این یافته ها در زمینه ی فرهنگ ایرانی مورد بحث قرار گرفتند.
۹۸.

رابطه دلبستگی مادر-کودک و ویژگیهای روانی مادران با مشکلات غذا خوردن در کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال هشتم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۲۹ 55-66

کلید واژه ها: مشکلات غذا خوردن دلبستگی مادر به کودک افسردگی اضطراب تنیدگی کودکان 36 - 12 ماهه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۲۷۹
دو مطالعة جداگانه اما مرتبط با یکدیگر در زمینة رابطة دلبستگی و ویژگیهای روانی مادر با مشکلات خوردن کودکان انجام شد. در مطالعة نخست، نمونه ای متشکل از 214 مادر به مقیاس مشکلات غذا خوردن (لوینسون و دیگران، 2005) و مقیاس دلبستگی پس از تولد (کاندون و کورکیندال، 1998) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند که مؤلفة نبود خصومت، 35 درصد از واریانس مشکلات غ ذا خوردن را در کودکان تبیین می کند. در مطالعة دوم، نمونه ای متشکّل از 89 مادر به مقیاسهای مشکلات غذا خوردن و «افسردگی، اض طراب، تن یدگی» (لویباند و لویباند، 1995) پ اسخ دادند. نتای ج نشان دادند ک ه تنیدگی مادر، 5 درصد از واریانس مشکلات غذا خوردن را تبی ین می کند. همچنین، نتایج هر دو مطالع ه نشان دادند که مدت زمان تغذیه از سینة مادر، مشکلات غ ذا خوردن را پی ش بینی می کند. برمبن ای یافته های پژوهش حاضر، نقص در پی وند دلبستگی مادر به کودک و تنیدگ ی مادر، مشکلات غذا خوردن را در کودک افزایش می دهد.
۹۹.

ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی سیاهه روان درمانی مثبت نگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۸ بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: ساختار عاملی سیاهه روان درمانی مثبت نگر ویژگی های روان سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۵ تعداد دانلود : ۲۲۴
هدف : پژوهش حاضر با هدف آزمون ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی سیاهه روان درمانی مثبت نگر در بین دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی انجام شد. روش : روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری تعداد 976 دانشجو شامل 647 دختر و 329 پسر بود که با روش تمام شمار انتخاب شد. ابزارهای پژوهش، سیاهه روان درمانی مثبت نگر رشید و سلیگمن (2013)، مقیاس رضایت از زندگی داینر، امونز، لارسن و گریفین (1985)؛ نسخه کوتاه پرسش نامه بهزیستی روان شناختی ریف (1989) و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس لاویباند (1995) بود. روایی عاملی این سیاهه با روش های تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و همسانی درونی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. یافته ها : از مجموع 25 سؤال اولیه، سه سؤال به دلیل عدم همبستگی، حذف شد و تحلیل مؤلفه های اصلی با استفاده از چرخش واریماکس نشان داد سیاهه مذکور از پنج عامل هیجان های مثبت، تعهد، معنی، روابط و موفقیت تشکیل شده و میزان اعتبار 84/0 است. همبستگی این سیاهه با مقیاس رضایت از زندگی، بهزیستی روان شناختی و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس حکایت از روایی همگرا و افتراقی دارد. نتیجه گیری : در مجموع نتایج، بیانگر آن است که سیاهه روان درمانی مثبت نگر در نمونه ایرانی به منظور ارزیابی برایند روان درمانی مثبت نگر ابزاری مفید و کاربردی است. کلید واژه ها : ساختار عاملی، سیاهه روان درمانی، مثبت نگر، ویژگی های روان سنجی
۱۰۰.

دلبستگی ادراک شده دوران کودکی، کنش وری خانواده و مقابله مذهبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال هشتم بهار ۱۳۹۱ شماره ۳۱ 221-234

کلید واژه ها: دلبستگی ادراک شده دوران کودکی کنش وری خانواده مقابله مذهبی مثبت و منفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۲۸۴
هدف پژوهش حاضر شناخت الگوهای کنش وری خانواده به عنوان میانجی گر ادراک دلبستگی دوران کودکی به هر والد (ایمن و ناایمن) و مقابلة مذهبی بود. 870 دانشجو با روش خوشه ای چندمرحله ای از دانشگاه های تهران، مقیاس ارزشیابی انسجام و انعطاف پذیری خانواده (السون، جورال و تیزدل، 2004)، مقیاس مقابلة مذهبی (پارگامنت، کوئینگ و پرز، 2000) و مقیاس دلبستگی دوران کودکی نسبت به هر والد (هازن و شیور، 1986) را تکمیل کردند. برای تحلیل نتایج از روش مدل یابی معادلات ساختاری بهره گرفته شد. نتایج نشان دادند که 1) خانواده رهاشدة آشفته به طور کامل رابطة بین دلبستگی ناایمن به هر والد و مقابلة مذهبی مثبت را میانجی گری می کند، 2) خانوادة منسجم منعطف، میانجی گر رابطة بین دلبستگی ایمن به هر والد و مقابلة مذهبی منفی است،3) سبک دلبستگی ناایمن به پدر اثر مستقیم و غیرمستقیمی (از طریق انسجام و انعطاف پذیری خانواده) بر مقابلة مذهبی منفی دارد، و 4) ایمنی به پدر اثر مستقیمی بر مقابلة مذهبی مثبت دارد، اما دلبستگی به مادر نقش مستقیمی در پیش بینی مقابلة مذهبی ندارد. بدین ترتیب، نه تنها نقش تاریخچة دلبستگی در درک راهبردهای مذهبی حایز اهمیت است، بلکه کنش وری خانواده در این رابطه نقش مهمی ایفا می کند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان