عباس ابوالقاسمی

هدف مطالعه حاضر مقایسه اثربخشی تصویرسازی ذهنی (مبتنی بر موفقیت) و تن آرامی بر افزایش خودکارامدی و عملکرد تکواندوکاران است. به همین منظور 92 تکواندوکار 15 تا 18 ساله شهرستان اردبیل به صورت تصادفی در سه گروه آموزش تصویر سازی (30 نفر)، آموزش تن آرامی (30 نفر) و گروه کنترل (32 نفر) گمارده شدند. برای گروه اول تصویرسازی ذهنی و برای گروه دوم تن آرامی هر کدام در هشت جلسه آموزش داده شد. ولی گروه سوم هیچ آموزشی دریافت نکردند. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس خودکارامدی شرر و از مقیاس عملکرد ورزشی استفاده شد. نتایج آنها نشان داد که بین سه گروه تصویرسازی، تن آرامی و گروه کنترل در تفاضل نمره های پِیش آزمون _ پس آزمون خودکارامدی و عملکرد ورزشی تفاوت معنی داری وجود دارد (01/0 P<). به عبارت دیگر، میانگین تفاضل نمره های پیش آزمون _ پس آزمون خودکارامدی و عملکرد ورزشی در گروه تصویرسازی بیشتر از گروه تن آرامی و گروه کنترل و میانگین نمره های این دو متغیر در گروه تن آرامی بیشتر از گروه کنترل است.

هدف این پژوهش بررسی رابطه سرسختی روانشناختی، سبک های تفکر و مهارت های اجتماعی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر مدارس متوسطه شهر اشنویه در سال تحصیلی 85-84 بوده است. جامعه آماری پژوهش حاضر را دانش آموزان مدارس متوسطه شهر اشنویه تشکیل می دهند (N=1588) که از این تعداد 210 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه محقق ساخته، آزمون هوشی ریون، اسناد و مدارک تحصیلی و پرسشنامه های سرسختی روانشناختی، سبک های تفکر و مهارت های اجتماعی استفاده شده است. هم چنین روش تحقیق، همبستگی بوده است. نتایج پژوهش نشان داد که بین متغیرهای سرسختی روانشناختی (r=0.32)، سبک های تفکر (r=0.16) و مهارت های اجتماعی (r=0.12) با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت معناداری وجود دارد. از سه متغیر پیش بین تنها متغیرهای سرسختی روانشناختی و سبک های تفکر قابلیت پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را دارد.

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه باورهای فراشناختی با نشانه های مثبت و منفی اسکیزوفرنی بیماران دارای توهم و هذیان بود. نمونه این پژوهش شامل 127 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی تحت درمان بود که در چهار ماهه اول سال 1384 برای درمان به صورت سرپایی و یا بستری به مجموعه روانپزشکی بیمارستان امام حسین (ع) مراجعه کرده و تا حد امکان با توجه به محدوده سنی 18 تا 30 و تحصیلات (حداقل دبیرستان) انتخاب شدند از این تعداد 28 نفر دارای هذیان ، 33 نفر دارای توهم، 36 نفر دارای هذیان– توهم و 30 نفر بدون هذیان– توهم بودند. مصاحبه بالینی سازمان یافته بر اساس ملاک های تشخیصی DSM- IV- R ، فرم کوتاه پرسشنامه فراشناخت ولز و مقیاس نشانه های مثبت و منفی اسکیزوفرنی کی برای جمع آوری داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که باورهای فراشناختی با نشانه های مثبت و منفی بیماران اسکیزوفرنی رابطه مثبت معناداری دارد (01/0>p). ضریب رگرسیون گام به گام نشان داد که در بیماران دارای هذیان مؤلفه باورهای منفی در مورد کنترل ناپذیری افکار، در بیماران دارای توهم مؤلفه باورهای مثبت در مورد نگرانی، در بیماران دارای هذیان-توهم به ترتیب مؤلفه های خودآگاهی شناختی، باورهایی در مورد نیاز به افکار کنترل و باورهای مثبت در مورد نگرانی و در بیماران بدون هذیان - توهم مؤلفه باورهای مثبت در مورد نگرانی، قوی ترین پیش بینی کننده برای نشانه های مثبت اسکیزوفرنی بودند . در صورتی که در بیماران دارای هذیان و دارای توهم مؤلفه باورهایی در مورد نیاز به افکار کنترل و در بیماران دارای هذیان- توهم مؤلفه های باورهای مثبت در مورد نگرانی و اعتماد شناختی، قوی ترین پیش بینی کننده برای نشانه های منفی اسکیزوفرنی بودند. این نتایج با یافته های تحقیقی دیگر هم خوانی دارد. توجه به نقش باورهای فراشناختی بر هذیان ها و توهمات در اسکیزوفرنی و تاکید بر اصلاح باورهای فراشناختی در درمان های روانشناختی این بیماران ازکاربردهای مهم این پژوهش می باشد.

اهدف از این مطالعه بررسی ارتباط ابهام نقش، تعارض نقش و اضطراب رقابتی با عملکرد ورزشی و پیشرفت تحصیلی در ورزشکاران رشته‎ های ورزشی انفرادی (کشتی، تنیس و رزمی) و گروهی (فوتبال، والیبال و بسکتبال) است. آزمودنی های پژوهش شامل 244 نفر دانشجوی پسر (126 ورزشکار گروهی و 118 ورزشکار انفرادی) بود که به ‎صورت تصادفی از میان دانشجویان ورزشکار انتخاب شدند. برای جمع‎ آوری داده ‎ها از مقیاس ابهام - تعارض نقش، پرسشنامه اضطراب رقابتی و چک لیست عملکرد ورزشی استفاده شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که هر یک از متغیرهای ابهام نقش، تعارض نقش و اضطراب رقابتی با عملکرد ورزشی و پیشرفت تحصیلی رابطه منفی معنی داری دارند. این همبستگی در ورزشکاران گروهی از انفرادی بیشتر بود. ضریب رگرسیون چند متغیری نشان داد که ابهام نقش، تعارض نقش و اضطراب رقابتی 36 و 24 درصد از واریانس عملکرد ورزشی را به ‎ترتیب در ورزشکاران گروهی و انفرادی تبیین می کنند. همچنین، سه متغیر یاد شده 45 و 16 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را به ترتیب در ورزشکاران گروهی و انفرادی تبیین کردند. این نتایج نشان می دهد که افزایش ابهام نقش، تعارض نقش و اضطراب رقابتی کاهش عملکرد ورزشی و پیشرفت تحصیلی را به دنبال خواهد داشت.

سازگاری زناشویی یکی از برجسته ترین موضوع های تاثیرپذیر از متغیرهای روان شناختی و شخصیتی است. یافته های پژوهشی نشان داده است که افراد آندروژن سازگاری و سلامت روانی بیش تری دارند. در این پژوهش نیز رابطه آندروژنی و سلامت روانی با سازگاری زناشویی در زنان بررسی شده است. نمونه پژوهش دربردارنده 200 آزمودنی زن است که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از میان زنان کارمند شهر اردبیل گزیده شدند. داده ها با پرسش نامه نقش جنسیتی بم، پرسش نامه سلامت عمومی گلدبرگ، و مقیاس سازگاری زناشویی اسپنی یر گردآوری و با روش های هم بسته گی پی یرسون، رگرسیون چند متغیره، و آزمون t بررسی شدند. یافته ها نشان داد هم بسته گی سازگاری زناشویی زنان با آندروژنی (r=0.38) و سلامت روانی (r=0.35) هم سو و معنادار (P=0.01) و رابطه ای چند متغیره است. هم چنین زنان با آندروژنی بیش تر، سازگاری زناشویی بهتری از زنان با آندروژنی کم تر دارند. یافته ها نشان داد که زنان با آندروژنی کم، دارای افسرده گی، اضطراب، نا به سامانی در کارکرد اجتماعی، و دردهای بدنی بیش تری هستند و سازگاری زناشویی در آنان کم تر است. یافته های این پژوهش با یافته های پژوهش های دیگر هم خوانی دارد. توجه به نقش آندروژنی در مشاوره های پیش از زناشویی و هم چنین کاربرد آن در مراکز درمانی و بالینی از راه کارهای عملی این پژوهش است.

هدف اصلی مطالعه حاضر، مقایسه مکان کنترل و سلامت روانی و رزشکاران حرفه ای، غیر حرفه ای و افراد غیرورزشکار است. نمونه آماری تحقیق را 150 نفر از ورزشکاران حرفه ای، غیر حرفه ای و افراد غیرورزشکار ساکن استان آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و اردبیل در سال 1383 تشکیل داده بودند. روش تحقیق این مطالعه از نوع علی مقایسه ای است و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه مکان کنترل راتر و پرسشنامه سلامت روانی گلدبرگ استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد بین ورزشکاران حرفه ای، غیرحرفه ای و افراد غیرورزشکار در متغیر مکان کنترل و سلامت روانی تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0 P<). یعنی از نظر مکان کنترل درونی و سلامت روانی ، ورزشکاران حرفه ای وضعیت بهتری داردند و ورزشکاران غیرحرفه ای نیز در مقایسه با افراد غیرورزشکار از مکان کنترل درونی و سلامت روانی بهتری برخوردارند. بین متغیرهای مکان کنترل درونی و سابقه ورزشی با اختلال روانی آزمودنی ها ارتباط منفی و معنی داری به دست آمد (05/0>P).

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ساده و چندگانه استرسورهای دانشجویی (استرسورهای مربوط به شرایط تحصیلی، محیط آموزشی، فارغ التحصیلی و محیط خوابگاه) و عملکرد تحصیلی در دانشجویان دارای نگرشهای مذهبی بالا، متوسط و پایین می باشد. نمونه پژوهش شامل 511 نفر (235 پسر و 276 دختر) از دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی بود که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استرسورهای دانشجویی و پرسشنامه نگرش مذهبی جهت آزمون فرضیه ها استفاده شد. نتایج نشان داد که استرسورهای دانشجویی با عملکرد تحصیلی دانشجویان دارای نگرشهای مذهبی بالا (0.33-=r)، متوسط (r=-0.31)و پایین (r=-0.59) رابطه منفی دارد (p<0.001). بین ترکیب خطی متغیرهای پیش بین (استرسورهای دانشجویی) با متغیر ملاک (عملکرد تحصیلی) دانشجویان دارای نگرشهای مذهبی بالا (0.336=MR)، متوسط (0.334=MR) و پایین (0.661=MR) رابطه معنی داری وجود دارد (p<0.001). نتایج آزمون Z فیشر نشان داد که ضریب همبستگی چند متغیری استرسورهای دانشجویی با عملکرد تحصیلی "دانشجویان دارای نگرش مذهبی پایین در مقایسه با دانشجویان دارای نگرش مذهبی متوسط" و "دانشجویان دارای نگرش مذهبی بالا" به طور معنی داری بیشتر است (p<0.05). بین ضریب همبستگی چند متغیری استرسورهای دانشجویی با عملکرد تحصیلی "دانشجویان دختر (0.535=MR) و دانشجویان پسر (0.436=MR)" تفاوت معنی داری به دست آمد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان همه گیر شناسی اضطراب امتحان و رابطه آن با خودکارآمدی و جایگاه مهار درونی با توجه به کنترل متغیر هوش در دانش آموزان پسر و دختر دبیرستانهای اهواز می باشد. نمونه مربوط به همه گیر شناسی 3109 دانش آموز پسر و دختر دبیرستانهای اهواز بود که با روش تصادفی ساده انتخاب شدند. همچنین 340 دانش آموز برای آزمون فرضیه ها به طور تصادفی گزینش شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اضطراب امتحان برای همه گیر شناسی، و مقیاس خودکار آمدی، پرسشنامه جایگاه مهار و آزمون هوش، برای آزمون فرضیه ها استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان همه گیر شناسی اضطراب امتحان در نمونه مورد بررسی 17.3 درصد است. میزان همه گیر شناسی اضطراب امتحان در دانش آموزان دختر نسبت به پسر (22 در مقابل 12.8 درصد) و عرب نسبت به فارس (18.7 در مقابل 16.4) بیشتر است. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که با کنترل متغیر هوش، اضطراب امتحان با خودکار آمدی (0.29-= r) و جایگاه مهار درونی (0.24-= r) همبستگی منفی معنی داری دارد. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد که بین ترکیب خطی متغیرهای پیش بین (خودکار آمدی، جایگاه مهار درونی و هوش) با متغیر ملاک (اضطراب امتحان) همبستگی چندگانه معنی داری وجود دارد (0.01=P).