حسین مطهری نژاد

هدف این پژوهش بررسی نقش فعالیت های پژوهشی و یادگیری فعال در توسعه شایستگی های حرفه ای دانشجومعلمان بود. جامعه آماری را دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان/ پردیس شهید باهنر کرمان (دخترانه) در دو مقطع کاردانی و کارشناسی و ده رشته تحصیلی تشکیل می داد که نمونه موردنظر به تعداد 248 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از سه پرسش نامه استفاده شد: پرسش نامه فعالیت های پژوهشی نیمی و نوگی (2014)، پرسش نامه یادگیری فعال (نیمی، 2002) و پرسش نامه شایستگی های حرفه ای نیمی (2012). همسانی درونی پرسش نامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و روایی سازه آنها از طریق تحلیل عاملی تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. جهت آزمون فرضیه ها از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که فعالیت های پژوهشی و دو مؤلفه آن (سواد پژوهشی و پژوهش درباره حرفه معلمی) به صورت مستقیم و غیرمستقیم (از طریق یادگیری فعال) منجر به توسعه شایستگی های حرفه ای دانشجومعلمان می شوند. همچنین نتایج بیانگر این است که پژوهش درباره حرفه معلمی نسبت به سواد پژوهشی نقش تعیین کننده تری در یادگیری فعال و توسعه شایستگی های حرفه ای دانشجومعلمان ایفا می کند. سرانجام، نتیجه گیری شد که مطالعات و فعالیت های پژوهشی می توانند به عنوان مسیری برای تعمیق یادگیری حرفه ای و مهارت های قرن بیست و یکم عمل کنند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان مولفه های تشکیل دهنده برداشت ها از یادگیری و رویکردهای مطالعه و یادگیری دانشجویان انجام شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل همه دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد مشغول به تحصیل در دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال تحصیلی 96-95 بودند که از این میان 352 نفر به عنوان نمونه پژوهش با روش تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه برداشت های یادگیری (اقتباس از پوردی و هاتی، 2002) و پرسشنامه رویکردهای یادگیری و مهارت های مطالعه دانشجویان (اقتباس از تیت و همکاران، 1998) بود. به منظور تحلیل داده ها، از مدل سازی معادله ساختاری در نرم افزار Lisrel v8.8 استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل مفروض پژوهش به خوبی با داده ها تطبیق دارد. بر اساس نتایج حاصل، اثر مستقیم متغیر درک و فهم و استفاده از اطلاعات بر دو متغیر رویکرد سطحی و رویکرد عمیق در یادگیری، و همچنین اثر مستقیم یادگیری به عنوان شایستگی اجتماعی بر اتخاذ رویکرد عمیق در یادگیری، مثبت و معنادار است. همچنین، اثر غیرمستقیم درک، فهم و استفاده از اطلاعات بر رویکرد راهبردی با میانجی رویکرد عمیق، مثبت و معنادار است. علاوه بر این، رویکرد عمیق نقش واسطه ای معناداری در رابطه بین یادگیری به عنوان تغییر شخصی و رویکرد راهبردی و بین یادگیری به عنوان توسعه شایستگی اجتماعی و رویکرد راهبردی دارد.

پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل عِلّی رابطه بین نگرش نسبت به کامپیوتر، اضطراب آمار، خودکارآمدی و پذیرش نرم افزار آماری انجام گرفت. این پژوهش با روش توصیفی - همبستگی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال تحصیلی 1393-94 بود. با روش نمونه گیری دردسترس و براساس جدول کرجسی و مورگان (1970)، 260 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان که حداقل با یک نرم افزار آماری آشنایی داشتند، انتخاب شدند. از طریق پرسشنامه پذیرش نرم افزار آماری هسو، وانگ و چیو (2009)، مقیاس نگرش نسبت به کامپیوتر هاریسون و راینر (1992)، مقیاس اضطراب آمار کروز، کش و بولتون (1985)، و مقیاس خودکارآمدی نرم افزار آماری کامپی و هیگینز (1995) داده های پژوهش گردآوری شده، و برای تحلیل آن ها مدل سازی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج نشان داد سهولت ادراک شده و سودمندی ادراک شده بر تمایل دانشجویان برای کاربرد نرم افزار آماری اثر مثبت دارند؛ در حالی که اضطراب آمار بر سه متغیر یادشده اثر منفی دارد. به علاوه، نگرش نسبت به کامپیوتر بر سهولت ادراک شده و سودمندی ادراک شده نرم افزار آماری اثر مثبت دارد، اما خودکارآمدی نرم افزار آماری بر سهولت ادراک شده نرم افزار آماری اثر منفی و بر سودمندی ادراک شده نرم افزار آماری اثر مثبت دارد. در نهایت، نتیجه گیری شد بیشترین استفاده از نرم افزار آماری زمانی است که دانشجویان آن نرم افزار را دانشجویان آسان و سودمند درک کنند.

هدف پژوهش تحلیل ساختاری تأثیر تعدیلی آمادگی فرصت یابی حرفه ای بر روابط بین اشتیاق شغلی و اطمینان تصمیم گیری مسیرشغلی با نقش میانجی خودکارآمدی تصمیم گیری مسیرشغلی بود. جامعه آماری شامل دانشجویان پزشکی در کرمان بود که 185 نفر از آنان با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مقیاس های اشتیاق شغلی، خودکارآمدی تصمیم گیری مسیرشغلی، اطمینان تصمیم گیری مسیرشغلی و آمادگی فرصت یابی حرفه ای استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی انجام شد. مدل اندازه گیری شامل پایایی ترکیبی و آلفای کرانباخ و روایی همگرا و واگرا مورد بررسی قرار گرفتند و اصلاحات لازم انجام شد. مدل ساختاری شامل ضرایب معناداری، بارهای عاملی و شاخص ضریب تعیین بود که برای بررسی فرضیه ها مورد استفاده قرار گرفتند. یافته ها نشان داد اشتیاق شغلی بر اطمینان و خودکارآمدی تصمیم گیری مسیرشغلی اثر معنی داری دارد (001/0>p). خودکارآمدی تصمیم گیری مسیرشغلی در رابطه بین اشتیاق شغلی با اطمینان تصمیم گیری مسیرشغلی در مدل اصلی نقش میانجی دارد (01/0>p) و با ورود متغیر تعدیل گر آمادگی فرصت یابی حرفه ای در مدل، اثر خودکارآمدی تصمیم گیری مسیرشغلی بر اطمینان تصمیم گیری مسیرشغلی معنی دار شد (05/0>p). سرانجام، نتیجه گیری شد که هم افزایی آمادگی فرصت یابی حرفه ای با عوامل مرتبط با شغل (اشتیاق، خودکارآمدی و اطمینان) بر توسعه مسیرشغلی فرد اثر می گذارد. لذا، مطالعه حاضر بر اهمیت توسعه آمادگی فرصت یابی حرفه ای تاکید دارد که می تواند به عنوان یک توانایی درجهت استفاده از حوادث تصادفی در نظرگرفته شود.

استفاده از اینترنت در همه حوزه ها، در حال افزایش است. دانش آموزان از کاربران اصلی اینترنت هستند. هدف این مطالعه، بررسی تأثیر سبک های فرزند پروری اینترنت بر کاربرد واقعی اینترنت توسط دانش آموزان در خانه بود. برای این منظور، 300 نفراز والدین دانش آموزان پایه نهم که با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده بودند به پرسشنامه ای متشکل از ویژگی های والدین و فرزند، کاربرد اینترنت و سبک های فرزند پروری اینترنت با دو بعد؛ کنترل والدین و صمیمیت والدین پاسخ دادند. نتایج نشان داد که اکثریت خانواده ها به اینترنت در خانه دسترسی دارند (82%) و سبک غالب فرزند پروری اینترنت در میان والدین، سبک فرزند پروری مقتدرانه است (7/43%). دسترسی والدین به اینترنت در خانه به سن و تحصیلاتشان مربوط است و همچنین سبک های فرزند پروری متأثر از جنسیت، سن، تحصیلات، تجربه و نگرش والدین است. سبک های فرزند پروری اینترنت نیز بر کاربرد اینترنت دانش آموزان تأثیر می گذارند. بیشترین میزان استفاده دانش آموزان از اینترنت زمانی است که والدین سبک فرزند پروری سهل گیرانه را اتخاذ می کنند و کمترین میزان استفاده دانش آموزان از اینترنت زمانی است که والدین سبک فرزند پروری مستبدانه را انتخاب می کنند. تحصیلات، کنترل، تجربه و جنسیت والدین استفاده دانش آموزان از اینترنت در خانه را پیش بینی می کنند (21/0 = R ²). سرانجام، نتیجه گیری شد که سبک های فرزند پروری اینترنت یک عامل جدید برای تبیین و پیش بینی پذیرش و کاربرد اینترنت توسط دانش آموزان است.

این پژوهش با هدف بررسی عوامل فردی، سازمانی و مدیریتی مؤثر بر یادگیری حرفه ای معلمان انجام شده است. مدل مفهومی با توجه به مبانی نظری و پیشینه پژوهش تدوین شده و نظر 190 نفر از معلمان مقطع ابتدایی در مورد رهبری تحولی، همکاری میان معلمان، تصمیم گیری مشارکتی، درونی سازی هدفهای مدرسه به عنوان هدفهای شخصی، حس خودکارآمدی و مشارکت معلمان در فعالیتهای یادگیری حرفه ای با تکمیل پرسشنامه دریافت شده است. با استفاده از داده های گردآوری شده، روابط مفروض بین متغیرهای مدل پیشنهادی با روش تحلیل مسیر مورد آزمون قرار گرفته است. یافته ها نشان دادند که همکاری میان معلمان (51/0=β)، حس خودکارآمدی (28/0=β) و درونی سازی هدفهای مدرسه به عنوان هدفهای شخصی (19/0=β) به ترتیب مهم ترین عوامل اثرگذار بر مشارکت معلمان در فعالیتهای یادگیری حرفه ای هستند. همکاری میان معلمان نیز تحت تاثیر اقدامات رهبری تحولی مدیران مدارس قرار می گیرد (5/0=β). همچنین یافته ها بیانگر این بودند که رهبری تحولی (39/0=β) و تصمیم گیری مشارکتی (13/0=β) از طریق عوامل دیگر می توانند به طور غیر مستقیم بر یادگیری حرفه ای معلمان اثر بگذارند. سرانجام، نتیجه گیری شد که مشارکت معلمان در فعالیتهای یادگیری حرفه ای تحت تاثیر عوامل گوناگون هم در سطح معلم و هم در سطح مدرسه قرار دارد و حتی می تواند تحت تاثیر عوامل در سطح سیستمی و خارج از مدرسه نیز قرار گیرد که مستلزم پژوهشهای بیشتر است.

این پژوهش با هدف بررسی نقش اثربخشی مدرسه در توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان از دیدگاه معلمان انجام شد. برای این منظور، 260 نفر از معلمان دبیرستان های دخترانه ناحیه دو شهر کرمان به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند که به دو پرسشنامه اثربخشی مدرسه و توسعه شایستگی های شهروندی پاسخ دادند. برای تعیین پایایی پرسشنامه ها از آلفای کرونباخ استفاده شد که به ترتیب 91/0 و 90/0 برآورد گردید و روایی پرسشنامه ها با استفاده از روایی محتوا و تحلیل عاملی تأیید شدند. یافته ها نشان داد که بین اثربخشی مدرسه و توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین تمامی شش مؤلفه؛ 1) سنجش یادگیری، 2) رهبری مدرسه و کلاس، 3) مشارکت دانش آموزان، 4) برنامه درسی، تدریس و یادگیری، 5) برنامه ریزی تحصیلی و شغلی و 6) ارتباط خانه، مدرسه و جامعه با توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان رابطه مثبت و معنادار دارند. نتایج تحلیل رگرسیون بیانگر آن بود که از بین مؤلفه های اثربخشی مدرسه؛ 1) ارتباط مدرسه، خانه و جامعه،2) مشارکت دانش آموزان، 3) برنامه درسی، تدریس و یادگیری و 4) برنامه ریزی تحصیلی و شغلی به ترتیب بیشترین توانایی را در پیش بینی توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان دارند (45/0= ). سرانجام، نتیجه گیری شد که مدارس نقش مهمی در توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان دارند.

هدف: ﻫﺪف پژوهش حاضر، اعتباریابی پرسشنامه رسالت شغل و حرفه بود. روش: پرسشنامه مدّ نظر، از مطالعه دیک</em> و همکاران(2012) اقتباس و روی یک نمونه 643 نفری از دانشجویان دوره کارشناسی دانشکده های ادبیات و علوم انسانی و فنی و مهندسی دانشگاه شهید باهنر کرمان که به روش خوشه ای انتخاب شده بودند، اجرا شد. یافته ها: در ایﻦ پژوهش برای تعیین پایایی پرسشنامه از روش آﻟﻔﺎیکﺮوﻧﺒﺎخ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﭘﺎیﺎیی ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺮای مؤلفه های شش گانه پرسشنامه بین 70/0 تا 76/0 به دست آمد کﻪ نشان دﻫﻨﺪه ﭘﺎیﺎیی ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺑﺰار اﺳﺖ. برای تعیین روایی ﺳﺎزه از ﺗﺤﻠیﻞ ﻋﺎﻣﻠی ﺗﺄییﺪی استفاده شد. ﻧﺘﺎیﺞ اﺟﺮای ﺗﺤﻠیﻞ ﻋﺎﻣﻠی تأییدی ﻧﺸﺎن داد ﺳﺎﺧﺘﺎر شش عاملی از جهت تفکیک گویه ﻫﺎ و اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ ﻣﺒﺎﻧی نظری ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ. لذا ﻣﺪل ﺷﺶ ﻋﺎﻣﻠی ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﺔ رسالت شغل و حرفه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺎخصهای ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل و ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه روایی سازه پرسشنامه است. نتیجه گیری: از این پرسشنامه می توان برای تعیین رسالت شغل و حرفه دانشجویان و کارکنان در موقعیتهای گوناگون استفاده کرد.

این پژوهش با هدف تعیین، وزن دهی و سنجش شایستگی های حرفه ای موردنیاز برای جذب منابع انسانی در شرکت معدنی و صنعتی گل گهر انجام شد. براساس تحلیل محتوای  برنامه ها و مستندات خارجی و داخلی، هشت شایستگی شامل: دانش و تخصص فنی، استدلال و حل مسئله، اخلاق و مسئولیت حرفه ای، کارتیمی، برقراری ارتباط، رهبری، خلاقیت و نوآوری و دیدگاه سیستمی تعیین شد. این شایستگی ها به غیراز دانش و تخصص فنی، طبق روش تاپسیس فازی در قالب نیم رخ های شغلی، وزن دهی و رتبه بندی شدند. وضعیت شایستگی های حرفه ای 535 داوطلب استخدامی در شرکت گل گهر براساس آزمونی که به همین منظور تهیه شده بود، سنجیده شد. باتوجه به نمره هر داوطلب در شایستگی های موردنظر و وزن به دست آمده برای هر کدام از شایستگی های حرفه ای در نیم رخ شغلی مرتبط، امتیاز نهایی داوطلب در شغل موردآزمون مشخص شد و سپس داوطلبان یک شغل براساس امتیاز کسب شده، رتبه بندی شدند. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند به عنوان اقدامی مؤثر برای بهینه سازی فرایند جذب منابع انسانی در سازمان ها و شرکت ها مورد استفاده قرار گیرد.

هدف از انجام این پژوهش، تعیین نقش شایستگی های حرفه ای دبیران در پیش بینی پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان مدارس عادی و خاص بود. نمونه ای با حجم 363 نفر از دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهرستان رفسنجان (210 نفر از مدارس عادی و 153 نفر از مدارس خاص) انتخاب شد. برای تعیین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان از نمره پایانی آنها در درس ریاضی و جهت تعیین شایستگی های حرفه ای دبیران ریاضی از پرسشنامه استفاده و با انجام تحلیل عاملی اکتشافی روی پرسشنامه مورد نظر، سه عامل شامل شایستگی های شناختی، عاطفی و مهارتی شناسایی شد. ضریب آلفای کرونباخ برای عامل های زیربنایی به ترتیب 88/0، 87/0 و 83/0 به دست آمد. نتایج روایی همگرا و تفکیکی نشان دادند که پرسشنامه از روایی قابل قبول برخوردار است. سپس، وضعیت شایستگی های حرفه ای دبیران ریاضی از دیدگاه دانش آموزان تعیین و اولویت بندی شدند. نتایج نشان داد که بین شایستگی های شناختی، عاطفی و مهارتی دبیران ریاضی و پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان رابطه مثبت وجود دارد و میزان این رابطه در مدارس خاص بیشتر است. شایستگی های مهارتی دبیران در مدارس عادی و شایستگی های عاطفی دبیران در مدارس خاص پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان را پیش بینی می کنند. سرانجام، بر اهمیت شایستگی های حرفه ای در فرآیند آموزش، جذب و ارزیابی عملکرد دبیران ریاضی تأکید شد.

مقدمه: پذیرش و کاربرد موفقیت آمیز فن آوری اطلاعات کیفیت ارائه خدمات بهداشت و درمان را افزایش می دهد. هدف این مطالعه، بررسی نقش ظرفیت یادگیری سازمانی در پذیرش فن آوری اطلاعات توسط پرستاران بیمارستان های آموزشی بود. روش کار: مدل پژوهش که براساس نظریه های پذیرش فن آوری تدوین شد در مطالعه ای مقطعی در سال 1394 مورد آزمون قرار گرفت. جامعه آماری شامل پرستاران سه بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کرمان بود (788=N). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 258 نفر برآورد گردید که 177 نفر از پرستاران در این پژوهش مشارکت کردند. برای گردآوری داده ها از مقیاس پذیرش فن آوری اطلاعات و مقیاس ظرفیت یادگیری سازمانی استفاده شد. ضریب همسانی درونی مقیاس ها 77/0 و 72/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان دهنده روایی سازه مقیاس ها بود. برای آزمون فرضیه ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اثرات عملکرد مورد انتظار (01/0>p، 271/0=β)، تلاش مورد انتظار (05/0>p، 191/0=β) و نفوذ اجتماعی (01/0>p، 195/0=β) بر تمایل رفتاری برای کاربرد فن آوری اطلاعات مثبت و معنی دار بودند. ظرفیت یادگیری سازمانی بر عملکرد مورد انتظار (01/0>p، 378/0=β)، تلاش مورد انتظار (01/0>p، 389/0=β) و نفوذ اجتماعی (01/0>p، 267/0=β) اثر مثبت و معنی دار داشت؛ هر چند اثر مستقیم ظرفیت یادگیری سازمانی بر تمایل رفتاری برای کاربرد فن آوری اطلاعات (05/0<p، 085/0=β) معنی دار نبود. نتیجه گیری: ظرفیت یادگیری سازمانی می تواند بر تعیین کننده های اصلی تمایل رفتاری برای کاربرد سیستم های اطلاعات اثر بگذارد و از این طریق، زمینه پذیرش و کاربرد فن آوری اطلاعات بوسیله پرستاران بیمارستان های آموزشی را فراهم سازد.

بر سر این مسئله که یک مهندس باید دامنه گسترده ای از دانش و مهارتها فراتر از تخصص فنی مرتبط با رشته تحصیلی اش داشته باشد، توافق همگانی وجود دارد. برنامه درسی تلفیقی چارچوبی فراهم می کند تا دانشجویان بتوانند دانش و مهارتهای چندین رشته علمی را به یکدیگر مرتبط سازند و آنها را برای حل مسائل جهان واقعی به کار گیرد. باتوجه به اهمیت موضوع، در این مقاله ابتدا بر ضرورت برنامه درسی تلفیقی/ میان- رشته ای در آموزش مهندسی قرن بیست ویکم تأکید شده و سپس، نتایج حاصل از دو مطالعه تجربی درخصوص برنامه های درسی آموزش مهندسی در ایران ارائه شده که شامل 1. برنامه درسی از دیدگاه استادان و دانشجویان رشته های مهندسی و 2. تحلیل سرفصل درسهای رشته های مهندسی است. سرانجام، با طرح این پرسش که دانشجویان مهندسی چه باید بدانند، انجام دهند و بشوند، رویکردی برای طراحی برنامه درسی تلفیقی در آموزش مهندسی پیشنهاد شده است. این رویکرد می تواند برای تدوین برنامه های درسی جدید یا بازنگری برنامه های درسی فعلی استفاده شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین درک معلمان از رفتارهای رهبری آموزشی مدیر و نگرش آن ها نسبت به تغییر و اثربخشی شان در مدارس متوسطه دوم شهرستان فسا بود. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری شامل تمامی معلمان مدارس دولتی مقطع متوسطه دوم شهرستان فسا(310 نفر) است که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی تعداد 175معلم(115 زن و 60 مرد) انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. پرسشنامه های رهبری آموزشی هوی و میلکارک(2003)، نگرش نسبت به تغییر سازمانی دونهام و همکاران(1989) و اثربخشی معلم زمانی منش و سبحانی نژاد(1391) مورد استفاده قرار گرفت. داده ها با استفاده از رگرسیون خطی چند متغیره و رگرسیون گام به گام و با به کارگیری نرم افزار SPSS نسخه 20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد درک معلمان از رفتارهای رهبری آموزشی، نگرش آن ها نسبت به تغییر و اثربخشی-شان را به طور معنی داری پیش بینی می کند و متغیر نگرش نسبت به تغییر سازمانی در رابطه بین درک معلمان از رفتارهای رهبری آموزشی و اثربخشی آن ها نقش متغیر میانجی ایفا می کند.

هدف این مقاله تعیین فاصله بین وضعیت موجود و مطلوب آموزش مهندسی است. ابتدا از طریق پرسش نامه الکترونیکی که برای اعضای هیئت علمی دانشکده های مهندسی کشور ارسال شد، اعتبار معیارهای مستخرج از مدلهای جهانی آموزش مهندسی مورد بررسی قرار گرفت. از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشکده های مهندسی کشور، اهمیت تمام معیارهای تعیین شده بالاتر از ملاک حد متوسط است، لذا باید در برنامه های آموزش مهندسی کشور مورد توجه قرار گیرند. سپس برای تعیین میزان رعایت معیارهای تعیین شده، دیدگاه استادان و دانشجویان سال آخر رشته های مهندسی دانشگاههای استان کرمان مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها نشان داد که از دیدگاه استادان، وضعیت موجود اکثریت معیارهای آموزش مهندسی در حد متوسط و پایین تر از متوسط قرار دارد. اما از دیدگاه دانشجویان مهندسی وضعیت موجود تمام معیارهای آموزش مهندسی پایین تر از متوسط است. همچنین مقایسه وضعیت موجود و مطلوب آموزش مهندسی نشان داد که هم از دیدگاه استادان و هم از دیدگاه دانشجویان بین وضعیت موجود و مطلوب آموزش مهندسی در کشور تفاوت وجود دارد. یعنی، میزان رعایت معیارهای آموزش مهندسی پایین تر از وضعیت مطلوب است. سرانجام، نتیجه گیری شد که تمام ابعاد و معیارهای آموزش مهندسی باید در یک چارچوب مدوّن و نظام مند مدنظر قرار گیرد تا بتوان کیفیت نظام آموزش مهندسی را ارتقاء بخشید.  

این پژوهش با هدف ارائه مدلی برای مدیریت آموزش مهندسی انجام شد. با استفاده از پرسشنامه، داده های موردنیاز در خصوص وضعیت موجود و مطلوب هدف ها و مولفه های آموزش مهندسی گردآوری شد. سپس، براساس بررسی پیشینه و نتایج حاصل از بررسی وضعیت موجود و مطلوب مدلی برای مدیریت آموزش مهندسی طراحی شد. آزمون رابطه بین متغیرهای مدل پیشنهادی نشان داد که تدوین برنامه پیش بینی کننده معناداری برای محیط یادگیری است. همچنین این دو متغیر (تدوین برنامه و محیط یادگیری) با هم درصد قابل توجهی از واریانس متغیر اجرا و ارزشیابی را تبیین می کنند. از بین پیش بینی کننده های مختلف (تدوین برنامه، محیط یادگیری، و اجرا و ارزشیابی)، تدوین برنامه پیش بینی کننده بهتری برای نتایج برنامه های آموزش مهندسی است. آگاهی مدیران و مربیان آموزش مهندسی از عناصر مدل و نوع ارتباط بین آنها باعث می شود که بتوانند به مداخله های هدفمندتر و ایجاد بهبود و اصلاح در برنامه های آموزش مهندسی کشور دست بزنند.

هدف کلی این پژوهش بررسی رابطه کاربست اصول تعلیم وتربیت اسلامی در کلاس درس با هوش معنوی دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان است. روش پژوهش توصیفی پیمایشی، و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را تمام دانشجویان دانشکده ادبیات دانشگاه شهید باهنر کرمان تشکیل داده است. برای انتخاب نمونه آماری پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد و 230 نفر از بین جامعه آماری به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته کاربست اصول تعلیم و تربیت اسلامی در کلاس درس و هم چنین پرسشنامه استاندارد هوش معنوی کینگ (2008) استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که هوش معنوی با اصل عدل، اصل آراستگی، اصل اصلاح شرایط، اصل مسئولیت، اصل تذکر، اصل مسامحت و اصل ابراز محبت رابطه مثبت و معنی داری دارد اما با اصل عزت رابطه معنا داری ندارد. هم چنین برای آزمون رابطه کاربست اصول تعلیم و تربیت با هوش معنوی دانشجویان از تحلیل رگرسیون همزمان استفاده شد که الگوی معناداری بهدست آمد. نتایج بررسی فرضیه فرعی اول نشان داد که تفکر انتقادی وجودی با اصل عدل و آراستگی و اصلاح شرایط و مسئولیت و تذکر و مسامحت و محبت رابطه معنی داری دارد و تنها با اصل عزت رابطه معنا داری ندارد.

تاریخ آموزش مهندسی شاهد پیشرفت های باشکوهی بوده است و بر تکامل آموزش مهندسی دلالت دارد. آگاهی از تکامل تاریخی آموزش مهندسی به درک وضعیت موجود آن و همچنین بهبود و اصلاح آموزش مهندسی متناسب با شرایط جدید کمک می کند. در این مقاله، روندهای اصلی آموزش مهندسی در قالب سه رویکرد شامل رویکرد مبتنی بر عمل مهندسی، رویکرد مبتنی بر علم مهندسی و رویکرد مبتنی بر تلفیق علم و عمل مهندسی مطرح شده اند. تاریخ آموزش مهندسی در کشور نشان می دهد که برنامه های آموزش مهندسی در ایران از دو مرحله اول تکامل آموزش مهندسی در سطح جهانی تبعیت کردهاند، اما تغییر و گرایش اساسی به سمت رویکرد مبتنی بر تلفیق علم و عمل مهندسی مشاهده نمی شود. سپس، براساس چالش های قرن بیست و یکم دورنمایی از آینده آموزش مهندسی ترسیم شده است. در پایان نتیجه گیری شد برای اینکه آموزش مهندسی منجر به تربیت مهندسانی گردد که بتوانند مسائل را تشخیص دهند و راه حل های موثری برای برآوردن نیاز جامعه طرح کنند باید در برنامه های آموزش مهندسی به سه موضوع عمده و تلفیق آنها با یکدیگر توجه شود: علم (چه چیز)، مباحث اجتماعی و انسانی (چرا) و مهندسی (چگونه).

در دو دهه گذشته توجه به کیفیت آموزش مهندسی در نتیجه عواملی از قبیل تحرک پذیری سریع، محیط کاری چند فرهنگی، بین المللی و جهانی شدن آموزش مهندسی، افزایش تعداد دانشجویان و دانش آموختگان مهندسی و گسترش آموزش از راه دور و یادگیری الکترونیکی افزایش یافته است و به تدوین استانداردها و معیارهای حرفه ای در سطح جهانی برای تضمین کیفیت برنامه های آموزش مهندسی منجر شده است. از آنجا که طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه های آموزش مهندسی بر اساس معیارها و ترازهای منطقه ای و بین المللی جنبه ای مهم از تضمین کیفیت آموزش مهندسی به شمار می رود، استفاده از این پارامترها در برنامه های آموزش مهندسی موجب اطمینان دولت و صنعت به دانش و مهارتهای مورد نیاز دانش آموختگان مهندسی می شود. هدف این مقاله تعیین استانداردهای تضمین کیفیت آموزش مهندسی در کشور ایران با رویکردی جهانی است. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است و در آن از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. سه مدل جهانی در خصوص تضمین کیفیت و اعتباربخشی برنامه های آموزش مهندسی بررسی و تحلیل شدند که وجوه مشترک معیارها و الزامات آنها در قالب هشت دسته استاندارد شامل هدفها و نتایج برنامه، برنامه درسی، هیئت علمی، منابع مالی و خدمات پشتیبانی، فضا و امکانات آموزشی، فرایند تدریس و یادگیری، دانشجویان و سنجش و ارزشیابی مشخص شد. این استانداردها می توانند چارچوبی برای تضمین کیفیت و اعتباربخشی برنامه های آموزش مهندسی در کشور ایران را فراهم سازند، به نحوی که بتوان به ارائه آموزش مهندسی با کیفیت در سطح ملی و فراملی اقدام کرد.

هدف اصلی این پژوهش تعیین ضرورتهای اصلی در تدوین راهبردهای آموزش مهندسی کشور از دیدگاه مدیران بخش صنعت و اعضای هیئت علمی بود. روش تحقیق توصیفی پیمایشی و ابزار گردآوری داده های پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که 32 نفر از مدیران بخش صنعت و 40 نفر از اعضای هیئت علمی به آن پاسخ دادند. داده های پژوهش با روشهای آماری مناسب تحلیل شدند. نتایج نشان داد که اصلاح آموزش مهندسی در کشور ایران ضروری است. در این خصوص، عدم اطمینان دانشجویان از آینده کاری، مشکلات اجتماعی و مشکلات اقتصادی مهم ترین چالشهای آموزش مهندسی به شمار می روند و برای مواجهه با این چالشها هماهنگ ساختن آموزش مهندسی با نیازهای علمی و آموزش جهانی و همچنین، کارآفرین و کاربردی شدن آموزش مهندسی از اهمیت خاصی برخوردار است. همچنین، برای پاسخگویی برنامه های درسی آموزش مهندسی در قبال نیازها و شرایط جدید باید بر دروس عملی از قبیل پروژه، آزمایشگاهها و کارگاهها، آموزش دروس با استفاده از کامپیوتر و نیز زبان انگلیسی در برنامه درسی رشته های مهندسی تأکید شود. سرانجام، برای مسئولیت پذیری بیشتر دانشجویان مهندسی، مشارکت آنها در توسعه پایدار جامعه و آشنایی بهتر آنان با حرفه مهندسی، گذراندن دروس اخلاق مهندسی، محیط زیست و انرژی و نیز آشنایی با مهندسی توسط آنها الزامی است.

افزایش رقابت جهانی شرکتها را مجبور کرده است تا شیوه عملیات خود را از نوع تکراری به نوع خلاق تغییر دهند. این تغییر کیفی به همراه شرایط حاکم و نوع صنایع فعال در هر کشور الزاماتی را برای آموزش مهندسی مطرح ساخته است که فقط از طریق سازماندهی مجدد مؤسسات آموزش مهندسی متناسب با آن الزامات می توان در جهت برآوردن نیازهای حال و آینده صنعت کشور گام برداشت. هدف این مقاله تعیین الزامات آموزش مهندسی با توجه به نیازهای صنعت در کشور ایران است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی پیمایشی است. جامعه مورد مطالعه تحقیق شامل مهندسان برجسته ایرانی است که 30 نفر از آنها به عنوان نمونه هدفمند انتخاب شدند. ابتدا با بررسی مستندات موجود نقش و اهمیت ارتباط با صنعت در نظام آموزش مهندسی مشخص و سپس، داده های به دست آمده از مصاحبه های نیمه سازمان یافته با مهندسان برجسته ایرانی از طریق روش کدگذاری و مقوله بندی  تحلیل شده است. نتایج حاکی از آن است که برای حل مسائل و مشکلات نظام آموزش مهندسی و صنعت باید بین دانشگاه، صنعت و دولت تعامل و ارتباط نزدیک و مستمری صورت گیرد؛ استفاده از کانالهای ارتباطی متنوع چون آموزش، تحقیق، مشاوره و برگزاری همایشها در برقراری ارتباط مؤثر دانشگاه و صنعت بسیار مهم است. علاوه بر دانش و تخصص فنی، توانایی دانش آموختگان مهندسی در زمینه مهارتهای طراحی و اجرا، حل مسئله، کار تیمی، برقراری ارتباط، خلاقیتو نوآوری، یادگیری مادام العمر، اخلاق مهندسی و برخورداری از انگیزه کافی اهمیت بالایی برای موفقیت حرفه ای آنان دارد. سرانجام، برای اینکه نظام آموزش مهندسی بتواند نیازهای حال و آینده صنعت کشور را برآورده کند، باید به الزاماتی چون همکاری و تعامل نزدیک با صنعت، تلفیق علم و عمل در آموزش مهندسی، انعطاف پذیر بودن، در نظر گرفتن نیازهای صنعت در برنامه ریزیهای آموزشی، اصلاح و بهبود مستمر برنامه های آموزش مهندسی و اصلاح نظام گزینش دانشجو جامه عمل بپوشاند.