سعید رجایی پور

"هدف از این پژوهش تبیین جو یادگیری بر اساس کارکردهای مدیریت کلاس درس است. جامعه آماری این پژوهش کلیه معلمان دوره راهنمایی شهر ارومیه در سال تحصیلی 86-85 هستند. حجم نمونه 40 کلاس درس با معلم ثابت است که در طی سال تحصیلی هر دو یا سه هفته یکبار و در مجموع 12 جلسه به طور مستقیم مشاده شده اند. ابزار جمع آوری داده ها چک لیست مشاهده بوده که به صورت عینی و مصداقی تهیه شده است. یافته های پژوهش نشان داد که معلمان دوره راهنمایی شهر ارومیه کارکرد طراحی و سازماندهی، رهبری و نظارت را کمی بالاتر از حد متوسط و کارکرد ارزشیابی را پایین تر از حد متوسط محقق کرده اند. جو یادگیری کلاس نیز بالاتر از حد متوسط توصیف شده است. نتایج تحقیق نشان داد که، هر کدام از کارکردهای مدیریت به طور جداگانه با یکدیگر و با جو یادگیری همبستگی مثبت و معنی داری دارند. ضریب همبستگی چندگانه 857/0 و ضریب تعیین 735/0 بوده است بنابراین، در مجموع 5/73 درصد واریانس مربوط به جو یادگیری بوسیله کارکردهای مدیریت کلاس درس تبیین می شود "

این پژوهش به بررسی مشکلات انضباطی دانش آموزان دختر مدارس ابتدایی شهرستان شهرضا در ابعاد آموزشی، رفتاری، مقرراتی و راهکارهای اصلاح و کاهش این مشکلات از دیدگاه مدیران و معلمان در سال تحصیلی 86 ـ 1385 پرداخته است. روش پژوهش، توصیفی پیمایشی بوده است. جامعه آماری این پژوهش تمام مدیران (50 نفر) و معلمان (360 نفر) مدارس ابتدایی دخترانه شهرضا بودند. از بین جامعه آماری معلمان 179 نفر به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و تمام مدیران در پژوهش شرکت کردند. ابزار پژوهش پرسشنامه ای شامل سؤالات مربوط به مشکلات انضباطی با ضریب پایایی 93/0 و سؤالات مربوط به راهکارهای اصلاح مشکلات انضباطی با ضریب پایایی 86/0 بود. روایی محتوایی پرسشنامه با نظر متخصصان تایید شد. به منظور تحلیل داده های این پژوهش از آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان داد که مشکلات انضباطی دانش آموزان در ابعاد آموزشی، رفتاری و مقرراتی کمتر از سطح متوسط بوده است. در مورد راهکارهای اصلاح مشکلات انضباطی، «مشورت معلمان و مدیران برای حل مساله»، «تذکر شفاهی خصوصی»، «جلسات آموزشی برای خانواده دانش آموز»، «انجام مشاوره فردی با دانش آموز»، «تشویق و پاداش به منظور اصلاح مشکل»، «دادن مسؤولیت به دانش آموز» و «علت یابی مشکل قبل از هرگونه برخورد» به ترتیب بالاترین میانگین را داشته است. بین نظرهای مدیران و معلمان برحسب متغیرهای جمعیت شناختی در رابطه با مشکلات آموزشی و رفتاری تفاوتی مشاهده نشد (05/0P<). اما در بعد مقرراتی از نظر مدیران مشکلات انضباطی دانش آموزان بیشتر از معلمان بود. بین نظر مدیران و معلمان در رابطه با راهکارهای انضباطی برحسب متغیرهای جمعیت شناختی تفاوتی مشاهده نگردید.

هدف پژوهش حاضر بررسی نیازهای مطالعاتی نوسوادان شهری و روستایی استان اصفهان بود. بدین منظور نیازهای نوسوادان در زمینه های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، بهداشتی، شخصی، هنری، دینی و شغلی بررسی شده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی بود و از تکنیک دلفی جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه نوسوادان شهری و روستایی استان اصفهان در سال تحصیلی 83-1382 بود که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای تعداد 456 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بررسی نیازهای مطالعاتی نوسوادان بود که با استفاده از تکنیک دلفی تدوین شد و شامل 120 سوال بسته پاسخ بر اساس طیف پنج درجه ای لیکرت بود و ضریب پایایی آن در یک مطالعه مقدماتی 0.85 برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (t تک متغیره، t با دو گروه مستقل؛ تحلیل واریانس تک متغیری، توکی و آزمون t2 هتلینگ) استفاده شد. یافته ها نشان داد که t مشاهده شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 0.01 (1.64) در خصوص نیازهای مطالعاتی نوسوادان در زمینه های اجتماعی، بهداشتی و دینی به ترتیب با مقدار آزمون 3.43، 16.9، 7.21، 16.68 با احتمال 0.99 بیش از سطح متوسط بوده است. اما t مشاهده شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 0.05 در خصوص نیازهای فرهنگی، اقتصادی، هنری و شغلی کوچک تر است. بررسی نظرات نوسوادان بر اساس عوامل دموگرافیک در چند مورد تفاوت معناداری را نشان داد. بین نظرات نوسوادان مرد و زن در خصوص انواع نیازها تفاوت معناداری وجود دارد. نوسوادان مرد مطالب دینی را با میانگین 3.66 و مطالب اجتماعی و بهداشتی را به ترتیب با میانگین 3.27 و 3.11 و نوسوادان زن نیازهای بهداشتی و دینی را با میانگین های 3.53 و 3.49 مورد تاکید قرار داده اند. مقایسه میانگین نمره نیازها بر اساس گروه های سنی در خصوص نیازهای بهداشتی و هنری در سطح p?0.05 و در خصوص نیازهای شخصی و دینی در سطح p?0.01 معنادار بوده است. بررسی نیازهای نوسوادان مجرد و متاهل در خصوص نیاز دینی در سطح p?0.05 معنادار است. همچنین نمره نیاز نوسوادان بر اساس دوره های تحصیلی در خصوص نیاز شخصی در سطح p?0.05 و در خصوص نیاز هنری و بهداشتی در سطح p?0.01 معنادار بوده است. مقایسه میانگین نمره انواع نیازها نشان داد که بیش ترین نیاز مطالعاتی در زمینه های دینی و بهداشتی به ترتیب با میانگین های 3.53 و 3.45 است و کم ترین نیاز مربوط به موضوعات فرهنگی و هنری با میانگین های 2.53 و 2.47 است.

چکیده هدف ازپژوهش حاضر بررسی شاخصهای مطلوب در فرآیند ارزشیابی مدیریت مدارس از دیدگاه مدیران و دبیران مدارس متوسطه شهرکرد در سال تحصیلی 83-82 بود. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه مدیران و دبیران زن و مرد مدارس متوسطه شهرکرد به تعداد701 نفر بودند و با استفاده از روش تصادفی چند مرحله ای متناسب با حجم تعداد 40 مدیر و 183 دبیر به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته شامل 48 سئوال بسته پاسخ بر اساس مقیاس پنج درجه ای لیکرت بود. اعتبار پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرو نباخ 93/. بر آورد گردید. بر اساس یافته های تحقیق، از نظر مدیران و دبیران مهمترین شاخص ها در ارزشیابی مدیریت مدارس مربوط به امور آموزشی است. آنان سپس به ترتیب شاخصهای مربوط به امور مالی، ساختمان و تجهیزات آموزشی، امور کارکنان آموزشی، امور دانش آموزان و روابط مدرسه ـ اجتماع رابه عنوان شاخصهای مهم در ارزشیابی عملکرد مدیر اعلام نمودند. مقایسة نظرات آزمودنیها برحسب سمت تفاوت معنی داری رانشان داد، اما بر اساس سایر عوامل دمو گرافیک؛ نظیرجنسیت ، مدرک تحصیلی و سابقه خدمت تفاوت معنی داری بین نظرات آزمودنیها مشاهده نگردید.

"مقدمه: موفقیت و پیشرفت دانشگاه ها به نیروی انسانی آنها بستگی دارد. اگر این سازمان ها قادر به جذب، حمایت حفظ روحیه ی کارکنان نباشند در جهت انجام مسؤولیت ها و وظایف خطیر خود، با مشکل روبرو می شوند. از جمله عوامل مؤثر بر روحیه ی افراد، افزایش امکان مشارکت آنها در تصمیم گیری ها می باشد که فضای کلی دانشگاه را پویا، پرنشاط و فعال نموده و توانمندی ها و خلاقیت های استادان را به خوبی شکوفا و متجلی می سازد. بر این اساس، هـدف اصلی این مقاله تعیین رابطـه بین میـزان مشارکـت اعضـای هیـأت علمی درتصمیم گیری های مدیریتی با سطح روحیه ی آنها در دانشگاه های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان بوده است. روش بررسی: نوع مطالعه در این پژوهش تحلیلی از نوع همبستگی بوده و نمونه ی مورد مطالعه شامل 165 نفر اعضای هیأت علمی دو دانشگاه بود که با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای متناسب با حجم به نسبت 73 به 92 از میان دانشکده های دو دانشگاه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، دو پرسشنامه محقق ساخته، یکی پرسشنامه مشارکت در تصمیم گیری و دیگری پرسشنامه ی سنجش روحیه بود. روایی پرسشنامه ها با روش محتوایی و پایایی آنها با استفاده از ضریب Chronbach Alfa در پرسشنامه «مشارکت در تصمیم گیری» 86/0 و پرسشنامه «سنجش روحیه» 87/0 محاسبه شد. روایی پرسشنامه ها با روش محتوایی و با محاسبه روایی درونی تعیین شد. تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش به وسیله ی نرم افزار SPSS و از شاخص های آماری نظیر فراوانی، میانگین، واریانس و از آزمون های t مستقل، ضریب همبستگی Pearson، تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که بین میزان مشارکت اعضای هیأت علمی در تصمیم گیری های مدیریتی با سطح روحیه ی آنها رابطه وجود دارد. بیشترین میزان مشارکت اعضای هیأت علمی در تصمیم گیری های مدیریتی مربوط به تصمیم گیری پژوهشی و کم ترین میزان مشارکت مربوط به تصمیم گیری آموزشی بود. نتیجه گیری: مشارکت افراد در تصمیم گیری های سازمانی می تواند بر یک پارچگی گروه های کاری بیفزاید و باعث تقویت روحیه ی کارکنان شود همچنین تعهد بیشتری در آنها برای نیل به اهداف سازمانی ایجاد نماید."

هدف از این پژوهش بررسی ارتباط بین ارزشیابی های کلاسی و جو یادگیری در کلاسهای درس دوره راهنمایی نواحی پنجگانه ی شهر اصفهان بوده است. جامعهی آماری این پژوهش کلیه ی معلمان مدارس دوره ی راهنمایی شهر اصفهان بوده است. حجم نمونه 30 نفر بوده است که به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی متناسب با حجم و با توجه به متغیر جنسیت و ناحیه محل خدمت انتخاب گردیده اند. روش پژوهش همبستگی است و داده ها به وسیله دو چک لیست و با مشاهدهی رفتار معلمان در کلاس های درس در طول یکسال تحصیلی به دست آمده است. نتایج این پژوهش نشان داد که معلمان دوره ی راهنمایی شهر اصفهان کارکرد ارزشیابی را پایین تر از حد متوسط (84/2= ) و فرآیند یاددهی- یادگیری را بیشتر از حد متوسط (33/3= ) ایجاد نموده اند. بین ارزشیابیهای مستمر کلاسی وجو یادگیری رابطه ی مثبت و معنی داری وجود داشته است. ضریب همبستگی 554/0 و ضریب تعیین 307/0 بوده است. به عبارت دیگر 30 درصد جو یادگیری کلاس درس را می توان بوسیله ارزشیابی تبیین نمود.

"هدف از این پژوهش بررسی ارتباط بین ارزشیابی های کلاسی و جو یادگیری در کلاسهای درس دوره راهنمایی نواحی پنجگانه ی شهر اصفهان بوده است. جامعه‎ی آماری این پژوهش کلیه ی معلمان مدارس دوره ی راهنمایی شهر اصفهان بوده است. حجم نمونه 30 نفر بوده است که به روش نمونه‎گیری طبقه ای تصادفی متناسب با حجم و با توجه به متغیر جنسیت و ناحیه محل خدمت انتخاب گردیده اند. روش پژوهش همبستگی است و داده ها به وسیله دو چک لیست و با مشاهده‎ی رفتار معلمان در کلاس‎های درس در طول یکسال تحصیلی به دست آمده است. نتایج این پژوهش نشان داد که معلمان دوره ی راهنمایی شهر اصفهان کارکرد ارزشیابی را پایین تر از حد متوسط (84/2= ) و فرآیند یاددهی- یادگیری را بیشتر از حد متوسط (33/3= ) ایجاد نموده اند. بین ارزشیابیهای مستمر کلاسی وجو یادگیری رابطه ی مثبت و معنی داری وجود داشته است. ضریب همبستگی 554/0 و ضریب تعیین 307/0 بوده است. به عبارت دیگر 30 درصد جو یادگیری کلاس درس را می توان بوسیله ارزشیابی تبیین نمود."

هدف از این تحقیق بررسی میزان تحقق مؤلفه کیفیت زندگی کاری در میان اعضای هیات علمی دانشگاههای دولتی شهر اصفهان (دانشگاه اصفهان، علوم پزشکی و صنعتی اصفهان) بود. سؤالات تحقیق با توجه به میزان کیفیت زندگی کاری اعضای هیات علمی برحسب سن، جنسیت، رشته تحصیلی، مرتبه علمی، وضعیت استخدامی و دانشگاه محل خدمت آنان مطرح شده بود. روش تحقیق توصیفی ـ پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اعضای هیات علمی دانشگاههای دولتی شهر اصفهان (1505 نفر) در سال تحصیلی 85 ـ 84 بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم 205 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. ابزار جمع آوری داده ها یک پرسشنامه کیفیت زندگی کاری با 23 گویه بود که ضریب پایایی آن 96/0به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی (فراوانی، میانگین، درصد و انحراف معیار) و استنباطی (تحلیل واریانس تک متغیره، آزمون تعقیبی LSD و t مستقل) که با استفاده از بسته نرم افزار آماری علوم اجتماعی صورت گرفت. یافته ها نشان داد تفاوت معنادار و مثبتی بین میانگین کیفیت زندگی کاری اعضای هیات علمی برحسب سن، جنسیت، رشته تحصیلی و دانشگاه محل خدمت وجود ندارد.

"مقدمه : بیمارستان به عنوان مهمترین نهاد درمانی همواره مورد توجه خاص همگان بوده است و این نهاد به تصمیم گیری های مناسب مدیران نیاز دارد. بنابراین، شیوه تصمیم گیری مدیران و رضایت شغلی کارکنان می تواند در راستای عملکرد صحیح مدیران بیمارستانها مؤثر باشد از این رو در این تحقیق چگونگی تصمیم گیری در بیمارستانهای شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی : نـوع مطالعه تحلیلی بوده است. تعـداد جامعـه آمـاری 7607 نفـر بوده که تعــداد 384 نفر به عنوان نمونه با استفاده از شیوه ی نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات از طریق دو پرسشنامه (پرسشنامه اول جهت بررسی شیوه های تصمیم گیری و پرسشنامه دوم مربوط به رضایت شغلی) بود. پرسشنامه ها خود ساخته و با استفاده از متون علمی و نظرات استادان و صاحبنظران تنظیم گردید و پس از تایید روایی و پایایی با Cronbach Alfa 80 درصد پرسشنامه ها مورد استفاده قرار گرفت. تجزیه و تحلیل یافته ها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام گرفت. یافته ها : شیوه ی تصمیم گیری مدیران در بیمارستانها به ترتیب اولویت به صورت تصمیم گیری فردی با میانگین 01/3، شیوه تصمیم گیری مشورتی با میانگین 51/2، شیوه ی تصمیم گیری گروهی با میانگین 32/2 و شیوه ی تصمیم گیری مشارکتی با میانگین 16/2 بود. در این خصوص رضایت شغلی کارکنان در بیمارستانهای دولتی با میانگین 92/2 و در بیمارستانهای خصوصی با میانگین 82/2 بود که تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتیجه گیری : مدیران در بیمارستانها بیشتر از شیوه ی تصمیم گیری فردی استفاده می کنند و همچنین بین شیوه ی تصمیم گیری مدیران بر اساس سابقه خدمت و میزان تحصیلات تفاوت معنی داری وجود نداشت. در تصمیم گیری فردی رضایت شغلی پایین بود و در سایر شیوه های تصمیم گیری، رضایت شغلی در سطح بالاتری قرار داشت. "

"مقدمه: از آنجا که اعضای هیات علمی دانشگاهها از نخبگان کشور محسوب می شوند و پیشرفت جامعه تا حدود زیادی به تلاش و کارآمدی آنان بستگی دارد، ضروری است که راههای افزایش انگیزه های آن ها بررسی شود. هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای میزان انگیزش شغلی اعضای هیات علمی دانشگاههای اصفهان و علوم پزشکی اصفهان بر اساس ابعاد دهگانه تئوری انگیزش – بهداشت هرزبرگ بود. مواد و روشها: روش تحقیق توصیفی از نوع پیماشی بود و از میان جامعه اماری شامل اعضای هیات علمی دو دانشگاه تعداد 150 نفر به عنوان نمونه مطالعه با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم، به نسبت 66 به 84 از میان دانشکده های دو دانشگاه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که اعتبار آن با روش ضریب آلفای کرونباخ معادل 97/0 و روایی آن با روش روایی محتوا و با محاسبه روایی درونی تعیین شد. نتایج: بر اساس نتایج بدست آمده مشخص شد ابعاد حقوق و مزایا، ماهیت کار و میزان انگیزش شغلی اعضای هیات علمی دانشگاه اصفهان بیشتر از همکارانشان در دانشگاه علوم پزشکی می باشد اما در ابعاد مسئولیت و وسایل و تجهیزات، این موضوع عکس بود. برای اعضای هیات علمی هر دو دانشگاه، میزان عوامل انگیزشی بیشتر از عوامل بهداشتی است. در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با توجه به متغییرهای جنسیت، سن، مدرک تحصیلی و محل اخذ آخرین مدرک تحصیلی تفاوت معنی داری جود دارد و در دانشگاه اصفهان در متغیر های مدرک تحصیلی، مرتبه علمی و محل اخذ آخرین مدرک تحصیلی بین میزان انگیزش شغلی اعضای هیات علمی تفاوت های معنی داری مشاهده گردید. بحث: به طور کلی نتایج نشان داد که اعضای هیات علمی دانشگاههای مورد مطالعه به شغل خودشان از نظر ماهیت علاقه دارند ولی نسبت به میزان حقوق و مزایای خود راضی نیستند. "

چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مدیریت زمان و عملکرد مدیران مدارس متوسطه شهر کرمان بود. سؤالات پژوهش با در نظر گرفتن بررسی رابطه بین مدیریت زمان و عملکرد مدیران مدارس در هر یک از ابعاد ( آموزشی، پرورشی، اداری و نظارت و راهنمایی) و نیز تفاوت بین مدیریت زمان مدیران بر حسب ویژگیهای جمعیت شناختی آنان (جنسیت، سنوات مدیریتی و مدرک تحصیلی) طراحی و مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش توصیفی (همبستگی) بوده و جامعه مورد مطالعه شامل 201 نفر از مدیران و 1850 نفر از دبیران دوره متوسطه شهر کرمان در سال تحصیلی 86-1385 بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم تعداد 86 مدیر و 256 دبیر به عنوان جامعه آماری انتخاب گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات، دو پرسشنامه محقق ساخته، یکی پرسشنامه سنجش عملکرد مدیران با 30 سؤال و دیگری پرسشنامه مدیریت زمان با 39 سؤال بسته پاسخ بوده که هر دو بر اساس مقیاس لیکرت تنظیم شده و ضریب پایایی آن ها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 84/0 و 85/0درصد بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، واریانس، انحراف معیار) و آمار استنباطی(ضریب همبستگی، ضریب رگرسیون، آزمون t مقایسه میانگین دو گروه مستقل و آزمون f تک متغیری) استفاده شد. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که بین مدیریت زمان و عملکرد مدیران مدارس متوسطه در ابعاد آموزشی و پرورشی، همبستگی معنادار نبوده و در ابعاد اداری و نظارت و راهنمایی همبستگی معناداری دارد. بین مدیریت زمان مدیران بر حسب ویژگی های جمعیت شناختی (جنسیت و سنوات مدیریتی) تفاوت معنادار بوده و بر اساس مدرک تحصیلی بین میزان مدیریت زمان در بین مدیران تفاوت معناداری وجود نداشت. به طور کلی، یافته های پژوهش حاضر نشان میدهد که مدیران مدارس از وقت و زمان خود به نحو مطلوب استفاده نمی کنند و تنها مدیریت زمان آنان با عملکردهای اداری و نظارت و راهنمایی آنان در سطح مدارس ارتباط دارد.

از جمله پارادایم های جدید که در پاسخ به کاستی های پارادایم های سنتی و نوگرای مدیریت در پاسخگویی به نیازهای فزاینده و در حال تغییر سازمان و جامعه مطرح شده است پارادایم مدیریت فرا نوگرا )پست مدرن( است. فرانوگرایی، بیانگر یک نظریه سیستماتیک و جامع نیست و به دریافتها ،تشخیص ها و شناخت های متفاوت و به کثرت گرایی باور دارد. فرا نوگرایی، محیط سازمان را متلاطم و متغیر می داند و در نتیجه با طرح هر گونه نظریه جامع در مورد مدیریت مخالف است و در برابر: برنامه ریزی،سازماندهی،فرماندهی،هماهنگی و کنترل، به ترتیب: به نوآوری، سازماندهی فعال، ترغیب، هم آفرینی و خود-کنترلی، باور دارد.

توانمندسازی کارکنان یک ابزار ضروری مدیریتی است که می توان درجهت هدایت منابع انسانی به منظور افزایش بهره وری مورد استفاده قرار داد . هدف از این مقاله بررسی مفهوم و سیر تکاملی مفهوم سازی توانمند سازی و ارائه استراتژی های گوناگون در این زمینه است.