احمدرضا اکبری عمروآبادی

هدف از پژوهش حاضر تعیین میزان تاثیر سه شیوه تدریس (حل مساله، پروژه و سخنرانی) در افزایش کیفیت دوره های آموزش ضمن خدمت دبیران شیمی دوره متوسطه استان اصفهان است. روش تحقیق شبه تجربی و از طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه دبیران شیمی دوره متوسطه استان اصفهان (522 نفر) بودند که در تابستان 1387 در دوره های آموزش ضمن خدمت کوتاه مدت شرکت کردند و با روش نمونه گیری تصادفی ساده 120 نفر از آنها به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش آزمون و پرسشنامه بود. برای تجزیه و تحلیل داد ه های پژوهش از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته ها نشان داد که روشهای حل مساله و پروژه بیش از سطح متوسط، ولی روش سخنرانی کمتر از سطح متوسط در افزایش کیفیت دوره های آموزش ضمن خدمت دبیران شیمی دوره متوسطه مؤثر بوده است و به کارگیری روش تدریس سخنرانی تاثیر زیادی در افزایش کیفیت این دوره ها نداشته است. مقایسه نمره پس آزمون در گروههای مورد مطالعه نشان داد که f مشاهده شده در سطح 01/0P معنا دار بوده و تفاوت مشاهده شده بین نمرات پس آزمون گروههای مورد مطالعه پس از تعدیل نمرات پیش آزمون معنا دار بوده و مطابق ضریب اِتا (58 درصد) تفاوت های فردی در گروهها، ناشی از آزمایش بوده است. بررسی میزان تاثیر این روشها در افزایش کیفیت دوره های آموزش ضمن خدمت دبیران علوم پایه با توجه به متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد که f مشاهده شده در خصوص جنسیت و سابقه خدمت در سطح 05/0P معنا دار نبوده است، اما در خصوص مدرک تحصیلی در سطح 05/0P معنا دار بوده است. مقایسه میانگین نمره میزان تاثیر آموزش های ضمن خدمت کوتاه مدت دبیران علوم پایه در ارتباط با مؤلفه های چهارگانه کیفیت (تطابق با استاندارد، تطبیق برای کاربرد، تطبیق با هزینه، تطبیق با آخرین نیاز) با نمره ملاک 3 نشان داد که آموزش ضمن خدمت کوتاه مدت دبیران علوم پایه در سطح متوسط در تطبیق با مؤلفه های کیفیت مؤثر بوده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی نیازهای مطالعاتی نوسوادان شهری و روستایی استان اصفهان بود. بدین منظور نیازهای نوسوادان در زمینه های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، بهداشتی، شخصی، هنری، دینی و شغلی بررسی شده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی بود و از تکنیک دلفی جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه نوسوادان شهری و روستایی استان اصفهان در سال تحصیلی 83-1382 بود که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای تعداد 456 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بررسی نیازهای مطالعاتی نوسوادان بود که با استفاده از تکنیک دلفی تدوین شد و شامل 120 سوال بسته پاسخ بر اساس طیف پنج درجه ای لیکرت بود و ضریب پایایی آن در یک مطالعه مقدماتی 0.85 برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (t تک متغیره، t با دو گروه مستقل؛ تحلیل واریانس تک متغیری، توکی و آزمون t2 هتلینگ) استفاده شد. یافته ها نشان داد که t مشاهده شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 0.01 (1.64) در خصوص نیازهای مطالعاتی نوسوادان در زمینه های اجتماعی، بهداشتی و دینی به ترتیب با مقدار آزمون 3.43، 16.9، 7.21، 16.68 با احتمال 0.99 بیش از سطح متوسط بوده است. اما t مشاهده شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 0.05 در خصوص نیازهای فرهنگی، اقتصادی، هنری و شغلی کوچک تر است. بررسی نظرات نوسوادان بر اساس عوامل دموگرافیک در چند مورد تفاوت معناداری را نشان داد. بین نظرات نوسوادان مرد و زن در خصوص انواع نیازها تفاوت معناداری وجود دارد. نوسوادان مرد مطالب دینی را با میانگین 3.66 و مطالب اجتماعی و بهداشتی را به ترتیب با میانگین 3.27 و 3.11 و نوسوادان زن نیازهای بهداشتی و دینی را با میانگین های 3.53 و 3.49 مورد تاکید قرار داده اند. مقایسه میانگین نمره نیازها بر اساس گروه های سنی در خصوص نیازهای بهداشتی و هنری در سطح p?0.05 و در خصوص نیازهای شخصی و دینی در سطح p?0.01 معنادار بوده است. بررسی نیازهای نوسوادان مجرد و متاهل در خصوص نیاز دینی در سطح p?0.05 معنادار است. همچنین نمره نیاز نوسوادان بر اساس دوره های تحصیلی در خصوص نیاز شخصی در سطح p?0.05 و در خصوص نیاز هنری و بهداشتی در سطح p?0.01 معنادار بوده است. مقایسه میانگین نمره انواع نیازها نشان داد که بیش ترین نیاز مطالعاتی در زمینه های دینی و بهداشتی به ترتیب با میانگین های 3.53 و 3.45 است و کم ترین نیاز مربوط به موضوعات فرهنگی و هنری با میانگین های 2.53 و 2.47 است.