حسین پورشهریار

حسین پورشهریار

مدرک تحصیلی: استادیار دانشکده روان شناسی، دانشگاه شهید بهشتی تهران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۵ مورد.
۱.

ساخت برنامه طراحی انگیزشی بر اساس الگوی نقشه نگاری مداخله: اثربخشی آن بر سبک زندگی تحصیلی سلامت محور و رفتارهای مقابله ای دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال ۱۱ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 25 - 44

کلید واژه ها: الگوی ARCS بسته طراحی انگیزشی سبک زندگی تحصیلی سلامت محور رفتارهای مقابله تحصیلی نقشه نگاری مداخله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۹۴
این پژوهش با هدف ساخت برنامه جامع طراحی انگیزشی برای دانش آموزان انجام شد. بنابراین، در این پژوهشِ آمیخته از نوع توالی اکتشافی، از فرایند شش مرحله ای نقشه نگاری مداخله، نظریه انگیزش، اراده و عملکرد (کلر، 2018) و همچنین، مؤلفه های پرتکرار در مداخلات انگیزشی استفاده و بسته آموزشی "طراحی انگیزشی" برای دانش آموزان، ساخته شد. نسخه ی نهایی برنامه آموزشی از طریق 10 جلسه و هر جلسه دو ساعت، به شیوه مجازی برای گروه های آزمایش اجرا شد. اثربخشی این برنامه آموزشی نیز به کمک یک مطالعه شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بررسی شد. براساس نتایج حاصل از بخش کیفی پژوهش، مؤلفه های پربارسازی مهارتهای توجه، ارتباط ادراک شده، شایستگی و خودباوری تحصیلی ادراک شده، رضامندی و فرایندهای خودتنظیمی، حل مسأله و مدیریت زمان، مبنای شکل دهی به محتوای بسته جامع طراحی انگیزشی قرار گرفت. علاوه بر این، در بخش کمی، نتایج روش آماری تحلیل واریانس مختلط ساده نشان داد که بسته طراحی انگیزشی در افزایش میزان رجوع به رفتارهای تسهیل گر سبک زندگی تحصیلی سلامت محور و در کاهش میزان رجوع به رفتارهای بازدارنده سبک زندگی تحصیلی سلامت محور و همچنین، در بهبود رفتارهای مقابله ای تحصیلی، مؤثر بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بسته جامع طراحی انگیزشی از طریق تقویت تمرکز، توجه و علاقه، بهبود راهبردهای تفکر مثبت، راهبردهای انطباقی مدیریت هیجان، اصلاح جهت گیری های هدفی و اسنادهای ناکارآمد و همچنین، غنی سازی مهارت های شناختی و فراشناختی خودتنظیمی، در تحقق بخشیدن به ایده ارتقای نیمرخ انگیزشی فراگیران، مؤثر واقع شد.
۲.

ویژگی های روان سنجی ابزار والدگری هلیکوپتری فرم کوتاه در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دست آوردهای روان شناختی سال ۳۰ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 59 - 78

کلید واژه ها: ادراک کفایت روان سنجی نواجوانان دختر والدگری هلیکوپتری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۳۱۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی ابزار والدگری هلیکوپتری انجام شد. جامعه پژوهش شامل تمامی نوجوانان دختر شهر کرمان بود. به منظور جمع آوری افراد نمونه، تعداد 422 نفر از آن ها در سنین 15-18ساله با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. در مطالعه حاضر، نوجوانان به ابزار والدگری هلیکوپتری پیستلا و همکاران (2020) و مقیاس فرا والدگری لئونگ و شک (2018) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی ابزار والدگری هلیکوپتری از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی سازه ابزار والدگری هلیکوپتری، ضریب همبستگی آن با مقیاس فراوالدگری گزارش شد. نتایج تحلیل مؤلفه های اصلی با استفاده از چرخش واریماکس نشان داد ابزار والدگری هلیکوپتری از دو عامل درگیری ذهنی و درگیری عملی تشکیل شده است. شاخص های تحلیل عاملی تأییدی نیز بیانگر آن بود که ساختار دو عاملی ابزار برازش قابل قبولی با داده ها دارد و مدل مورد تأیید است. نتایج مربوط به همبستگی بین ابعاد والدگری هلیکوپتری با فراوالدگری به طور تجربی از روایی سازه والدگری هلیکوپتری حمایت کرد. همچنین، ضریب همسانی درونی ابزار والدگری هلیکوپتری (85/0= a ) مطلوب گزارش شد. در مجموع، یافته های پژوهش نشان داد که ابزار حاضر برای سنجش سبک والدگری هلیکوپتری در نوجوانان دختر ابزاری روا و معتبر است.
۳.

رابطۀ والدگری هلیکوپتری با سازگاری تحصیلی: نقش واسطه ای اضطراب در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۷ پاییز ۱۴۰۲شماره ۳ (پیاپی ۶۷) 120 - 97

کلید واژه ها: اضطراب دانشجویان سازگاری تحصیلی والدگری هلیکوپتری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱ تعداد دانلود : ۱۲۰
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین والدگری هلیکوپتری و سازگاری تحصیلی با نقش واسطه ای اضطراب در بین دانشجویان بود. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی 17000دانشجوی دانشگاه شهید بهشتی در سال تحصیلی 1399-1400 بود که از این جامعه تعداد 335 دانشجو با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه والدگری هلیکوپتری (پیستلا، ایزو، ایزولانیا، اورنو و بایوکو ،2020)، مقیاس سازگاری تحصیلی (بیکر و سریاک، 1984) و پرسشنامه اضطراب (بک، 1988) استفاده گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار اسمارت پلاس وspss25 تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از رابطه مثبت و معنادار بین والدگری هلیکوپتری و اضطراب بود (01/0P<). همچنین بین اضطراب و سازگاری تحصیلی نیز رابطه منفی و معنادار وجود داشت (01/0P<). اما بین والدگری هلیکوپتری و سازگاری تحصیلی رابطه مستقیم و معناداری به دست نیامد ولی رابطه غیر مستقیم بین آن ها از طریق اضطراب معنادار بود. نتیجه گیری: در نتیجه می توان گفت که والدگری هلیکوپتری اگرچه به صورت مستقیم بر سازگاری و عملکرد تحصیلی دانشجویان تاثیرگذار نیست اما با ایجاد تنش و اضطراب به صورت غیرمستقیم می تواند جنبه های متعددی از زندگی دانشجویان را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین آگاهی بخشی به والدین و مشاوران در مورد تاثیرات منفی و مخرب این سبک از والدگری در زمینه تحصیلی و روانشناختی فرزندان از طریق کارگاه های آموزشی و رسانه های جمعی ضروری به نظر می رسد. 
۴.

مقایسه خودکارآمدی و هیجانات معلم در آموزش غیر حضوری و ادراک از حضوری در همه گیری کووید 19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال ۱۹ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۰ 60 - 101

کلید واژه ها: خودکارآمدی معلم عواطف معلم آموزش از راه دور ادراک آموزش حضوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹ تعداد دانلود : ۲۴
هدف و زمینه: اگرچه آموزش از راه دور در ایران پدیده ای نوین است، اما سال هاست که این روش آموزشی در جهان رواج و مورد استقبال قرار گرفته است. روش جدید و نسبتا ناشناخته این روش آموزشی در کشور، ضرورت بررسی نقاط قوت و ضعف آن را نشان می دهد. لذا پژوهش حاضر با هدف مقایسه خودکارآمدی و عواطف معلمان در آموزش از راه دور و ادراک از آموزش حضوری در اپیدمی کووید 19 در مقطع متوسطه منطقه یک شهر قم انجام شد. روش: این مطالعه یک مطالعه علی- مقایسه ای پس رویدادی است که در سال تحصیلی 1399-1399 بر روی 71 نفر از معلمان دبیرستان های شهر قم انجام شد. پرسشنامه ها در دو زمان مختلف آموزش از راه دور (فعلی) و ادراک آموزش حضوری (در سال های گذشته) تنظیم شدند. با توجه به اینکه برای انجام این تحقیق، نمرات هر فرد را با خود در غیبت و درک حضور مقایسه کردیم، از روش هتلینگ t2 (مانور دو گروهی) برای مقایسه شرایط مختلف تحصیلی استفاده کردیم. نتیجه گیری: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که F در خودکارآمدی معلم (و مؤلفه های آن) و همچنین مؤلفه های عشق، لذت، غم و خشم معلم معنادار است. آموزش حضوری خودکارآمدی معلمان و مولفه های آن و عواطف عشق، لذت، غم و خشم در دبیرستان در دوره اپیدمی کوید 19. بین میانگین کل هیجان معلم و مؤلفه هیجان ترس معلم تفاوت معناداری وجود ندارد که نشان دهنده عدم تأثیر آموزش از راه دور بر هیجان کل و مؤلفه هیجان ترس در معلمان دبیرستان در دوران اپیدمی کووید-19 است.
۵.

پیش بینی سازگاری اجتماعی کودکان دبستانی بر اساس تعارضات زناشویی و مهارت های تنظیم شناختی هیجان مادران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دست آوردهای روان شناختی سال ۲۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 129 - 148

کلید واژه ها: سازگاری اجتماعی کودکان تعارضات زناشویی مهارت های تنظیم شناختی هیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۱۴
هدف این پژوهش، پیش بینی سازگاری اجتماعی کودکان دبستانی براساس تعارضات زناشویی و مهارت های تنظیم شناختی هیجان مادران بود. روش پژوهش حاضر توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل مادرانی بود که در پاییز 1400 در شهرستان شهرکرد، کودکان دبستانی داشتند؛ که 377 نفر از آنها به روش در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه های آزمون شخصیت کالیفرنیا (1953)، تعارضات زناشویی ثنایی (1379) و تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و کرایج (2006) جمع آوری و با روش رگرسیون چندگانه و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد. یافته ها رابطه منفی و معنی داری بین تعارضات زناشویی و مهارت های تنظیم شناختی هیجان منفی (01/0P<) و رابطه مثبت و معنی داری بین مهارت های تنظیم هیجان مثبت با سازگاری اجتماعی کودکان دبستانی (01/0P<) را نشان دادند. به طوری که بین ابعاد کاهش همکاری، افزایش واکنش هیجانی، کاهش رابطه با خانواده همسر با سازگاری اجتماعی و بین ابعاد نشخوار فکری و ملامت دیگران با سازگاری اجتماعی رابطه منفی و معنی دار همچنین بین پذیرش و تمرکز مجدد مثبت با سازگاری اجتماعی کودکان رابطه مثبت و معنی دار به دست آمد. به طور کلی تعارضات زناشویی بین والدین و دشواری در نظیم شناختی هیجانات می تواند باعث عدم سازگاری اجتماعی کودکان در مقطع دبستان شود.
۶.

ساخت برنامه داربست سازی انگیزشی بر اساس الگوی نقشه نگاری مداخله و اثربخشی آن بر جهت گیری های هدفی و ارزیابی های شناختی والدین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۶ پاییز ۱۴۰۱شماره ۳ (پیاپی ۶۳) 41 - 11

کلید واژه ها: ارزیابی های شناختی جهت گیری هدفی والدین داربست سازی انگیزشی نقشه نگاری مداخله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۱۹۶
  هدف: پژوهش حاضر با هدف ساخت برنامه داربست سازی انگیزشی و تعیین اثربخشی آن بر جهت گیری های هدفی و ارزیابی های شناختیوالدین انجام شد. روش: پس از طراحی برنامه آموزشی داربست سازی انگیزشی بر اساس نقشه نگاری مداخله، به منظور بررسی اثربخشی آن از پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون همراه با پیگیری و گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری شامل تمامی والدین دانش آموزان پایه هشتم منطقه 4 آموزش و پرورش شهر تهران و نمونه آماری نیز شامل 30 مادر دارای فرزند کلاس هفتم و هشتم بودند که به کمک روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و پس از واگذاری در گروه های آزمایشی به مقیاس ارزیابی شناختی استرس وابزار جهت گیری هدفی والدینپاسخ دادند. برنامه داربست سازی انگیزشی در ده جلسه دو ساعته به صورت هفتگی و از طریق اپلیکیشن واتساپ برای گروه آزمایش اجرا شد. یافته ها: نتایج روش آماری تحلیل واریانس مختلط ساده نشان داد که این برنامه با 05/0P<، در افزایش جهت گیری هدفی تسلطی (20/4 =F) و ارزیابی چالشی (40/4 =F) و ارزیابی از منابع (31/6 = F) و در کاهش جهت گیری عملکردی (97/3 =F) و ارزیابی شناختی تهدیدنگر (88/3 =F) مؤثر بود. نتیجه گیری: در مجموع، نتایج با تاکید بر مشخصه های کارکردی برنامه داربست سازی برای تغییر در وضعیت انگیزشی والدین نشان داد که اصطلاح شناسی انگیزشی معرف نیمرخ انگیزشی والدین با سازه های انگیزشی ناظر بر جهت گیری انگیزشی دانش آموزان مشابه بود. بنابراین، جهت گیری انگیزشی والدین به عنوان یکی از تعیین کننده ترین عناصر بافتاری مؤثر بر نیمرخ انگیزشی دانش آموزان محسوب می شود.    
۸.

ویژگی های روان سنجی پرسشنامه تلاش های کلامی در یک نمونه ی دانشجویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۶ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۹ 33 - 48

کلید واژه ها: ویژگی روان سنجی تلاش های کلامی نشخوارفکری مشترک نگرانی مشترک صمیمیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۴۵
تلاش های کلامی به مجموعه نگرانی ها و نشخوارهای فکری مشترک و همچنین صمیمیت بین فردی اشاره دارد که افراد با مشکلات هیجانی به صورت یک رفتارایمنی بخش کلامی جهت کاهش و رهایی از علائم بیمارگون در ارتباط با دیگران به کار می گیرند. این پژوهش به دنبال بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ی تلاش های کلامی در یک نمونه ی دانشجویی بود. روش پژوهش از نوع توصیفی همبستگی است. از طریق روش نمونه گیری خوشه ی 550 نفر از بین دانشگاه های شهر تهران به صورت تصادفی انتخاب و از همه ی افراد مایل به همکاری خواسته شد که به سوالات پرسشنامه های مربوطه پاسخ دهند. مقادیر بارهای عاملی حاکی از آن است بارهای عاملی همه سوال ها(نشخوارفکری مشترک، نگرانی مشترک، و صمیمت) روی مولفه اصلی معنی دار و رضایت بخشی است. بار عاملی همه سئوالات غیر از سئوال 42 بالاتر از 40/0 است. ضریب آلفای کرونباخ و دونیمه کردن گاتمن برای پرسشنامه تلاش های کلامی 95/0 و 92/0 برآورد شده است. که بیانگر همسانی درونی مطلوب این مقیاس است. بنابراین با توجه به همسانی و ارتباط ساختاری قوی بین مولفه های پرسشنامه ، مولفه های این مقیاس در یک سازه جدیدتر به نام تلاش های کلامی به عنوان یک روش مقابله ای اهمیت می یابد. این سازه ی جدید با توجه به نتایج این پژوهش می تواند در فهم مشکلات هیجانی نقش مهمی داشته باشد.
۹.

پیش بینی گرایش به رفتارهای خود آسیب رسان در نوجوانان دختر 13 تا 15 سال بر اساس سرمایه روان شناختی و عملکرد خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال هجدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۷۲ 755 - 775
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۳۴
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سرمایه روان شناختی و عملکرد خانواده در پیش بینی گرایش به رفتارهای خودآسیب رسان در نوجوانان دختر 13 تا ۱۵ سال بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دختر 13 تا 15ساله شهرستان بیجار می باشد که در سال تحصیلی ۱۴۰1 ۱۴۰0 مشغول به تحصیل بودند. از بین جامعه موردنظر، 306 نفر با استفاده از فرمول کوکران برای نمونه در نظر گرفته شد که پنج مدرسه به صورت هدفمند انتخاب شد و لینک الکترونیکی پرسش نامه ها در داخل گروه اصلی هر مدرسه قرار گرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد که بین نمره کلی سرمایه روان شناختی و عملکرد خانواده با گرایش به رفتارهای خودآسیب رسان در میان نوجوانان دختر 13 تا ۱۵ سال همبستگی منفی و معناداری وجود دارد (05/0≥p). همچنین مؤلفه های سرمایه روان شناختی و عملکرد خانواده توانستند در مجموع، ۷/۱۳ درصد از واریانس گرایش به رفتارهای خودآسیب رسان کل را در نوجوانان دختر 13 تا ۱۵ سال پیش بینی نمایند. با توجه به یافته ها می توان گفت که سرمایه روان شناختی و عملکرد خانواده در گرایش به رفتارهای خودآسیب رسان در نوجوانان دختر 13 تا 15 سال نقش دارند. اما نقش سرمایه روان شناختی در پیش بینی رفتارهای خودآسیب رسان (بعد مستقیم و بعد غیرمستقیم) نسبت به عملکرد خانواده پررنگ تر بود.
۱۰.

رابطه والدگری هلیکوپتری و سلامت روان با بهزیستی تحصیلی در دانش آموزان دختر دوره متوسطه: نقش واسطه ای خودکارآمدی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۶ 217 - 228

کلید واژه ها: بهزیستی تحصیلی خودکارآمدی تحصیلی سلامت روان والدگری هلیکوپتری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۱۹۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای خودکارآمدی تحصیلی در رابطه والدگری هلیکوپتری و سلامت روان با بهزیستی تحصیلی انجام شد. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر کرمان در سال تحصیلی 1399-1400 بودند. به منظور نمونه گیری از افراد جامعه با استفاده از روش گلوله برفی مجازی تعداد 422 دانش آموز دختر دوره متوسطه دوم (15-18 سال) انتخاب شدند و به نسخه کوتاه ابزار والدگری هلیکوپتری (پیستلا، ایزو، ایزولانیا، اورنو و بایوکو، 2020)، پرسشنامه بهزیستی تحصیلی (پیترینن، سوئینی و پیالتو، 2014)، مقیاس خودکارآمدی تحصیلی (میجلی، ماهر، هرودا، اندرمن، اندرمن و فریمن، 2000) و پرسشنامه سلامت عمومی (یعقوبی، کریمی، امیدی، باروتی و عابدی، 1391) پاسخ دادند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین والدگری هلیکوپتری و خودکارآمدی تحصیلی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. رابطه بین سلامت روان با خودکارآمدی تحصیلی نیز مثبت و معنادار است. اثر غیرمستقیم متغیرهای نشانه های سلامت روانی مثبت و نشانه های اختلال روانی بر بهزیستی از طریق خودکارآمدی تحصیلی، از نظر آماری معنادار و اثر غیرمستقیم والدگری هلیکوپتری بر بهزیستی از طریق خودکارآمدی تحصیلی، از نظر آماری غیرمعنادار بود. به طور کلی نتایج پژوهش نشان داد که مدل آزمون شده در مطالعه حاضر با مدل مفهومی اولیه برازش مناسب دارد و می توان از این مدل در بهزیستی تحصیلی دانش آموزان دختردوره متوسطه استفاده نمود.
۱۱.

مطالعه پدیدارشناختی تجربه زیسته همسران سوگوار در دوره همه گیری ویروس کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره بیستم زمستان (بهمن) ۱۴۰۰ شماره ۱۰۷ ۱۹۴۳-۱۹۳۱

کلید واژه ها: تجارب زیسته سوگوار ویروس کرونا همسران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۱۷۹
زمینه: با شیوع ویروس کرونا آسیب های بسیاری از جمله اضطراب، افسردگی، دوری از خویشاوندان و افزایش حس تنهایی ایجاد می شود. با این حال تا کنون پژوهشی به طور جامع تبیین نکرده است که همسران سوگوار از بیماری کرونا با چه مسائلی روبرو هستند و چه چالش هایی را خواهند داشت. هدف: هدف از پژوهش حاضر شناسایی تجارب زیسته همسران سوگوار در دوره همه گیری ویروس کرونا بود. روش: پژوهش حاضر به روش کیفی از نوع پدیدارشناسی انجام شد. نمونه مورد مطالعه 8 نفر از همسران سوگوار شهر تهران بودند که در بازه زمانی فروردین تا شهریور ماه 1399 همسر خود را از دست داده اند. روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی به کار گرفته شد. از افراد مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد، سپس کلمه به کلمه پیاده سازی شده و داده ها به روش هفت مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این مطالعه 4 مضمون اصلی شامل: 1) نگرانی ها (نگرانی های مربوط به ادامه زندگی، نگرانی های مربوط به فرزندان، نگرانی های مالی)؛ 2) واکنش های شخصی (واکنش های عاطفی، واکنش های رفتاری)؛ 3) تغییرات روابط اجتماعی (ارتباط با اقوام، ارتباط با همکاران)؛ 4) تغییر دیدگاه (نسبت به دنیا، نسبت به اطرافیان)، شناسایی شد. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها می توان گفت زندگی همسران سوگوار به شدت تحت تأثیر این بیماری و فوت همسر قرار گرفته و لازم است به تناسب شرایط شان، برای آنان سیستم های حمایتی فراهم شود.
۱۲.

مدل معادلات ساختاری رابطه بین سبک های دلبستگی و پریشانی روانشناختی : نقش واسطه ای طرحواره های هیجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم تیر ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۱) 65-76

کلید واژه ها: طرحواره های هیجانی سبک های دلبستگی پریشانی روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۹ تعداد دانلود : ۳۳۵
افسردگی و اضطراب جزء رایج ترین اختلالات روانشناختی هستند که علاوه بر تحمیل هزینه های گزاف بر فرد و جامعه با بسیاری از اختلالات روانشناختی نیز همپوشانی دلرند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای طرحواره های هیجانی در رابطه بین سبک های دلبستگی و پریشانی روان شناختی بود. تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانشجویانی بود که در سال تحصیلی 99-1398 در دانشکده های علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه های تهران و شهید بهشتی تحصیل می کردند و از این تعداد، 154 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. همه افراد به پرسشنامه های سبک های دلبستگی کالینز و ریدز (کالینز و رید، 1990)، مقیاس افسردگی اضطراب استرس (لاویباند و لاویباند، 1995) و پرسش نامه طرحواره های هیجانی (لیهی، 2002) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها و تعیین اثر غیرمستقیم از آزمون میانجی گری سوبل استفاده شد. نتایج نشان داد که طرحواره های هیجانی سازگار در رابطه بین سبک های دلبستگی ایمن و ناایمن و پریشانی روانشناختی نقش واسطه ای ایفا می کنند (05/0 p≤ ). میان سبک های دلبستگی و پریشانی روانشناختی با درنظر گرفتن طرحواره های هیجانی به عنوان عامل واسطه ای رابطه غیرمستقیم وجود دارد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان پیشنهاد نمود که برای درمان افسردگی و اضطراب به طور همزمان به ترمیم و بهبود سبک های دلبستگی و طرحواره های هیجانی پرداخته شود.
۱۳.

تجربه زیسته همسران سالم در دورۀ همه گیری ویروس کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم شهریور ۱۴۰۰ شماره ۶ (پیاپی ۶۳) 41-52

کلید واژه ها: تجربه زیسته سالم ویروس کرونا همسران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۵ تعداد دانلود : ۲۳۸
با توجه تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم ویروس کرونا بر ابعاد مختلف زندگی افراد، هدف از پژوهش حاضر شناسایی تجارب زیسته و چالش های همسران سالم در دوره همه گیری ویروس کرونا بود. روش پژوهش حاضر کیفی از نوع پدیدارشناسی تفسیری بود. جامعه پژوهش کلیه زوجین در شهر تهران بودند که خود و همسرشان از ابتدای شیوع ویروس کرونا، به این بیماری مبتلا نشده اند. نمونه مورد مطالعه شامل 9 نفر از همسران سالم بودند که به نمونه گیری هدفمند وارد پژوهش شدند. از افراد مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد، سپس کلمه به کلمه پیاده سازی شده و به روش هفت مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این مطالعه 4 مضمون اصلی شامل نگرانی ها، واکنش های شخصی، تغییرات روابط اجتماعی و تغییر دیدگاه، شناسایی شد. با توجه به یافته ها می توان گفت زندگی همسران به شدت تحت تأثیر این بیماری قرار گرفته و لازم است برای آنان به تناسب شرایط شان، سیستم های حمایتی فراهم شود.
۱۴.

تجربه زیسته دانش آموزان از پدیده بی انگیزگی تحصیلی: یک مطالعه پدیدارشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۶ 197 - 234

کلید واژه ها: انگیزش نقصان انگیزش تجربه زیسته پدیدارشناسی توصیفی مدل طراحی انگیزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۲ تعداد دانلود : ۸۸۶
اگر چه محققان مختلفی مانند کلر (2018) کوشیده اند با توسعه مدل های نظریِ جامعی مانند مدل طراحی انگیزشی، فهم روان شناسان و متخصصان تربیتی را از تمایز در نیمرخ انگیزشی یادگیرندگان تعمیق بخشند، اما به دلیل تأکید صرف بر پارادایم تجربه گرایی و تمرکز محض بر منطق پژوهش های کمی، به طور مسلم در فرایند توسعه برنامه های آموزشی برای تقویت مواضع انگیزشی دانش آموزان از فهم عمیق و همه جانبه رفتارهای بازدارنده سبک زندگی تحصیلی سلامت محور آن ها بازمانده اند؛ بنابراین، محققان در این پژوهش کوشیدند با استفاده از روش پژوهش پدیدارشناسی توصیفی به این سؤال پاسخ دهند که اهمّ عناصر پیشایندی نقصان انگیزشِ دانش آموزان ایرانی کدامند. برای این منظور، از بین دانش آموزان شهر ری در استان تهران تا حد رسیدن به اشباع اطلاعات، 50 دانش آموز در پایه های تحصیلی هفتم و هشتم انتخاب و در قالب 12 گروه کانونی 4 تا 5 نفره با آن ها مصاحبه شد. پس از ضبط و بازنویسی مصاحبه ها، داده های موجود با استفاده از روش کلایزی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. از تحلیل داده های به دست آمده هشت مضمون اصلی شامل ارتباط ادراک شده با زندگی، خودباوری تحصیلی، احساس کنترل و اجبار شدید، روابط صمیمانه، ادراک بی انصافی، عدم علاقه و توجه به درس، خودتنظیمی و تجربه هیجانات در کلاس درس، استخراج شدند. درمجموع، نتایج مطالعه حاضر ضمن همراستایی با زوایای فکری مدل جامع طراحی انگیزشی کلر، شواهدی تکمیلی در دفاع از نقش تفسیری عنصر اطلاعاتی هیجان، در پیش بینی نقصان انگیزشی یادگیرندگان ایرانی فراهم کرد. علاوه بر این، نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بهبود مدل رفتار رابطه بین فردی دانش آموز/معلم/ والد با تأکید بر درک و بهبود تجارب هیجانی یادگیرندگان مؤثرترین راه بهبود نیمرخ انگیزشی آن ها تلقی می شود.
۱۵.

رابطه تعارض والد نوجوان و سازگاری تحصیلی در نوجوانان: نقش واسطه ای راهبردهای حل تعارض(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۴ 387 - 400

کلید واژه ها: تعارض والد نوجوان سازگاری تحصیلی راهبردهای حل تعارض

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۰ تعداد دانلود : ۴۷۷
این پژوهش با هدف تعیین نقش واسطه ای راهبردهای حل تعارض بین فردی در رابطه تعارض والد نوجوان و سازگاری تحصیلی دانش آموزان پسر انجام شد. در یک طرح همبستگی، 248 دانش آموز پسر به فرم نوجوان پرسشنامه سنجش تعارض والد نوجوانان (اسدی یونسی، مظاهری، شهیدی، طهماسیان و فیاض بخش، 1390)، سیاهه سبک حل تعارض (کاردک، 1994) و سیاهه سازگاری دانش آموزان (سینها و سینگ، 1993) پاسخ دادند. به منظور آزمون روابط ساختاری در مدل پیشنهادی از روش آماری مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل واسطه ای نسبی راهبردهای انطباقی و غیرانطباقی حل تعارض بین فردی در رابطه بین تعارض والد نوجوان و سازگاری تحصیلی در دانش آموزان پسر با داده ها برازش مطلوبی دارد. افزون بر آن، نتایج نشان داد که در مدل مفروض، تمامی وزن های رگرسیونی از لحاظ آماری معنادار بودند و متغیرهای پیش بینِ تعارض والد نوجوان و راهبردهای حل تعارض، 65 درصد از واریانس نمرات متغیر سازگاری تحصیلی را تبیین کردند. نتایج با تأکید بر نقش کیفیت تعامل های درون فردی در بافت خانواده نشان داد که بخشی از پراکندگی بین قلمروهای مفهومی تعارض والد نوجوان و سازگاری تحصیلی از طریق تغییر نمرات راهبردهای حل تعارض های بین فردی قابل تبیین است.
۱۶.

تفاوت تجربه زیسته همسران سالم و همسران سوگوار در دوره همه گیری ویروس کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در سلامت روانشناختی دوره چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ ۱۸-۱

کلید واژه ها: تجارب زیسته سالم سوگوار ویروس کرونا همسران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۱۷۱
ویروس کرونا تأثیرات قابل توجهی بر روابط همسران گذاشته است. میزان مرگ ومیر ناشی از آن نیز چالشی جدی است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی و بررسی تفاوت تجارب زیسته همسران سالم و همسران سوگوار در دوره همه گیری ویروس کرونا بود. روش پژوهش، کیفی از نوع پدیدارشناسی تفسیری بود. جامعه آماری پژوهش کلیه همسران سالم استان های تهران و خراسان رضوی، که از ابتدای شیوع ویروس کرونا خود و همسرشان به این بیماری مبتلا نشده اند و کلیه همسران این دو استان که همسرشان را به دلیل ابتلا به بیماری کرونا از دست داده اند، بودند. نمونه شامل 9 همسر سالم و 8 همسر سوگوار بود. روش نمونه گیری در دسترس برای همسران سالم و روش هدفمند و گلوله برفی برای همسران سوگوار به کار گرفته شد. مصاحبه ها به شکل نیمه ساختاریافته انجام شد، سپس کلمه به کلمه پیاده سازی شده و به روش کلایزی تجزیه و تحلیل شد. 4 مضمون اصلی در تجارب هر دو گروه همسران شامل: نگرانی ها، واکنش های شخصی، تغییرات روابط اجتماعی و تغییر دیدگاه، شناسایی شد. تفاوت عمده در زیرشاخه های مضمون های شناسایی شده (به طور مثال نگرانی های مربوط به ابتلا به بیماری برای همسران سالم و نگرانی های مربوط به ادامه زندگی برای همسران سوگوار) بود و با توجه به مشترک بودن سوالات، در مضمون های اصلی شباهت داشتند. نتایج پژوهش با شناسایی عمیق تجارب این دو گروه از همسران، به این مسئله پی برد که مراقبت از خود و خانواده در برابر بیماری کرونا یا فوت بر اثر آن، می تواند مسائل قابل توجهی را ایجاد کند و لازم است به تناسب شرایط خانواده ها، برایشان سیستم های حمایتی فراهم شود.
۱۷.

فراتحلیل اثربخشی مداخلات روانی آموزشی بر افزایش انگیزش پیشرفت یادگیرندگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۷۹/۲) 254 - 289

کلید واژه ها: انگیزش پیشرفت تعدیل گرها فراتحلیل مداخلات روانی آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۳۳۷
نقش غیرقابل انکار سطوح انگیزشی یادگیرندگان در پیامدهای تحصیلی، از دیرباز مورد تاکید قرار گرفته است. از این جهت، مداخلات مرتبط و مکانیسم های اثرگذاری این برنامه ها، از اهمیت وافری برخوردار بوده اند. در مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی کاربردِ  مداخلات روانی آموزشی و  شناسایی تعدیل گرهای چندگانه در این قلمرو مطالعاتی، از روش فراتحلیل استفاده شد. پس از تصریح ملاک های ورود و خروج، تلاش های مداخله ای مبتنی بر برنامه های روانی آموزشی با هدف ارتقای انگیزشی از بانک های اطلاعاتی استخراج و از این طریق، 35 پژوهش و 173 اندازه اثر برای تحلیل نهایی انتخاب شدند. داده های این پژوهش با نرم افزار CMA2 تحلیل شدند. نتایج تحلیل داده ها، اندازه اثر کلی اثربخشی مداخلات روانی آموزشی با هدف ارتقای انگیزشی 582/0 را بدست داد. همچنین، نتایج تحلیل اثرات تعدیل گرِ مبتنی بر جنسیت آزمودنی، سن آزمودنی، ماهیت مداخله منتخب و فرهنگ بر میزان اثربخشی مداخلات روانی آموزشی نشان داد که اندازه اثر در پژوهش های شامل مردان درمقایسه با زنان، دانشجویان در مقایسه با دانش آموزان، اندازه اثر ماهیت پژوهش های مداخله مبتنی بر عوامل برون زاد در مقایسه با ماهیت مداخلات مبتنی بر عوامل درون زاد و در نهایت، در جوامع جمع گرا در مقایسه با جوامع فردگرا، بیشتر بود. به طور کلی، نتایج نشان داد اگر چه مداخلات روانی آموزشی نقش موثری در ارتقای نیمرخ انگیزشی یادگیرندگان دارد اما تمرکز بر نقش تبیینی برخی تعدیل گرها مانند فرهنگ، جامعه هدف و خصوصا ماهیت مداخلات به کار رفته نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
۱۸.

پیش بینی توانمندی منش و دلبستگی به والدین و همسالان براساس تعارض با پدر و مادر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۵۹ 347-360

کلید واژه ها: تعارض به پدر و مادر توانمندی منش دلبستگی به والدین و همسالان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۶ تعداد دانلود : ۴۳۱
در پژوهش حاضر، رابطه توانمندیهای منش و دلبستگی نوجوان به والدین و همسالان با تعارض با پدر و مادر بررسی شد. بدین منظور 195 دانش آموز پایه نهم از سه منطقه تهران با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به نسخه کوتاه ابزار نیرومندیهای منش (SECS؛ فرنهام و لستر، 2012)، نسخه کوتاه تعارض نوجوان با والدین ( CBG؛ پرینز، 1979) و مقیاس دلبستگی به والدین و همسالان ( IPPA؛ آرمسدن و گرین برگ، 1987) پاسخ دادند. متغیرهای دلبستگی به مادر، دلبستگی به پدر، دلبستگی به همسالان، توانمندیهای منش (خرد، شجاعت، عشق، عدالت، اعتدال و تعالی) بعنوان متغیرهای پیش بین و تعارض با پدر و مادر بعنوان متغیرهای ملاک اندازه گیری شد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که رابطه عدالت با تعارض با پدر مثبت و معنادار است. در گام بعد، رابطه تعامل عدالت و تعارض با پدر -بعنوان یک متغیر مجزا- با دلبستگی به پدر، عدالت، اعتدال، تعالی مثبت و معنادار بودند ( P<./001). همچنین رابطه تعالی با تعارض با مادر مثبت و معنادار بود. در گام دوم، رابطه تعامل تعالی و تعارض با مادر بعنوان یک متغیر مجزا- با دلبستگی به مادر، خرد، عشق، عدالت و تعالی مثبت و معنادار بودند (P<./001).
۱۹.

حمایت اجتماعی ادراک شده و افسردگی پس از زایمان با نقش واسطه گری راهبردهای مقابله ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره هفدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۶۰) 57-86

کلید واژه ها: افسردگی پس از زایمان حمایت اجتماعی ادراک شده راهبردهای مقابله ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۳۸۲
مقدمه: افسردگی پس از زایمان به عنوان یکی از اختلالات خلقی زنان را مبتلا می کند و در بیش از نیمی از موارد شناسایی و درمان نمی شود و تبعات آن متوجه زندگی زناشویی و الگوی رشدی فرزندان می شود. هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش واسطه گری راهبردهای مقابله ای در رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده و افسردگی پس از زایمان بود. روش: روش پژوهش حاضر از نوع پژوهش های همبستگی بود که در آن از روش آماری مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آماری شامل 200 نفر از کلیه زنانی که شش ماه بود صاحب فرزند شده بودند که به صورت در دسترس از مرکز بهداشت شهر تهران انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه های راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن (WOCQ) افسردگی پس از زایمان ادینبرگ (EPDS) و مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده (MSPSS) گردآوری شد. داده ها به کمک نرم افزار آماری Spss و Amos تحلیل شدند. یافته ها: میانجی گری نسبی راهبردهای مقابله ای با داده های جمع آوری شده تأیید شد و راهبردهای مقابله ای مسئله محور و هیجان محور 32% از پراکندگی نمرات افسردگی زنان را تبیین نموده و همچنین اثر غیرمستقیم حمایت اجتماعی ادراک شده بر افسردگی پس از زایمان از طریق راهبردهای مقابله ای مسئله محور و هیجان محور به ترتیب 13/0- و 06/0- به دست آمد. مدل مفروض میانجی گری نسبی راهبردهای مقابله ای هیجان محور و مسئله محور در رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده با افسردگی با داده ها برازش مطلوبی داشت نتایج نشان می دهد که حلقه مفهومی راهبردهای مقابله ای هیجان محور و مسئله محور در پیوند دوایر مفهومی حمایت اجتماعی ادراک شده با افسردگی از نقش قابل ملاحظه ای برخوردار است.
۲۰.

تأ ثیر آموزش مهارت های شناختی اجتماعی بر روابط مثبت با دیگران و سازگاری دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیست و یکم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۸۳) 105-119

کلید واژه ها: مهارت های رابطه بین فردی سازگاری مهارت های شناختی - اجتماعی کفایت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۳۳۷
مقدمه: روان شناسان و متخصصان علوم رفتاری همواره سعی داشته اند با توسعه برنامه های آموزشی گوناگون، سطح سازگاری افراد را در گروه های سنی مختلف افزایش دهند. بر این اساس، مرور نتایج مطالعات در حوزه شناختی _ اجتماعی، نشان می دهد که بخش قابل ملاحظه ای از کنش وری نا مناسب نوجوانان، به نقص در خزانه مهارتی آنها مربوط می شود. بنابراین مطالعه حاضر با هدف اثربخشی آموزش مهارت های شناختی _ اجتماعی بر روابط مثبت با دیگران و سازگاری نوجوانان انجام شد. روش کار: در این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون _ پس آزمون با گروه کنترل و همراه با پیگیری دو ماهه ، از جامعه آماری 148 نفری دانش آموز ان دختر پایه هشتم، 58 دانش آموز با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی در گروه ها جایگزین شدند. دانش آموزان دو گروه، در مرحله پیش آزمون و پس آزمون به مقیاس روابط مثبت با دیگران و مقیاس سازگاری، پاسخ دادند. برای دانش آموزان گروه آزمایش به مدت 10 هفته و هر هفته حدود 2 ساعت، برنامه آموزش مهارت های شناختی _ اجتماعی ارائه گردید. نتایج با آزمون های تحلیل کواریانس تک متغیری و چند متغیری و با استفاده از نرم افزار SPSS-18 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیری برای تعیین اثر گروه بر سازگاری دانش آموزان در مرحله پس آزمون و پیگیری معنادار بود (05/0 P< ). همچنین، نتایج تحلیل کواریانس تک متغیری برای تعیین اثر گروه بر میزان روابط مثبت با دیگران در مرحله پس آزمون و پیگیری نیز معنادار بود (05/0 P< ) . از طرفی یافته ها نشان دادند که اثر مداخله بر متغیرها در مرحله پیگیری ثابت بوده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که برنامه آموزش مهارت های شناختی _ اجتماعی از طریق بازسازی شناختی، اصلاح اسنادهای علّی و تحریف های شناختی و همچنین پربارسازی مهارت های رابطه بین فردی در تقویت خزانه مهارتی فراگیران به طور تجربی مؤثر بود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان