حسن میرزاحسینی

زمینه: مطالعات متعددی رابطه بین طرحواره های سازش نایافته اولیه و اختلالات روانشناختی را نشان می دهند. این پژوهش به دنبال آن بود که مشخص کند آیا سبک های مقابله ای یانگ می تواند بر رابطه بین طرحواره های سازش نایافته اولیه و مشکلات خوردن در افراد مبتلا به مشکلات شخصیتی تأثیر بگذارد؟ هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش واسطه ای سبک های مقابله ای یانگ در افراد مبتلا به مشکلات شخصیتی، در رابطه بین طرحواره های سازش نایافته اولیه و اختلال خوردن انجام شد. روش: روش پژوهش توصیفی - همبستگی و به شکل خاص مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل کلیه افراد دارای مشکلات خوردن است که به مراکز مشاوره شهر قم مراجعه کرده بودند. از میان این جامعه 234 نفر به شیوه هدفمند با استفاده از مقیاس میلون ш، به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های طرحواره یانگ (1999)، بازخورد (نگرش های) خوردن گارنر و همکاران (1982)، جبران افراطی یانگ – رأی (1994) و اجتناب یانگ - رای (1994) بودند. داده های به دست آمده با روش معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که شاخص های برازش مدل پژوهش وضعیت مطلوبی داشت (0/9< GFI ) و هر دو سبک مقابله ای (اجتناب و جبران افراطی)، در رابطه بین طرحواره های سازش نایافته و مشکلات خوردن نقش میانجی ایفا کرد. نتیجه گیری: بنابراین سبک های مقابله ای یانگ به عنوان نقش میانجی در تأثیرات طرحواره های سازش نایافته اولیه بر مشکلات خوردن در افراد مبتلا به مشکلات شخصیتی، نقش دارد.

مقدمه: اثرات مخرب عود مصرف مواد همواره یکی از چالش های عمده در درمان اعتیاد بوده است. هدف این پژوهش تبیین مدل عود مصرف مواد بر اساس آسیب های دوران کودکی، با در نظر گرفتن نقش میانجی بیگانگی روابط موضوعی، سازمان شخصیت مرزی و افسردگی در گروهی از معتادان تحت درمان با متادون بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه معتادان مرد تحت درمان با متادون شهرستان کاشان در بهار 1398 بودند. تعداد 170 نفربه روش نمونه گیری در دسترس و بر اساس ملاک های ورود و خروج انتخاب شدند. جمع آوری داده ها از طریق مقیاس عود مصرف، آسیب های دوران کودکی، پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه روابط موضوعی بل، و سیاهه سازمان شخصیت کرنبرگ انجام شد. تحلیل داده ها به روش تحلیل مسیر از نوع مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها: مدل یابی روابط ساختاری میان متغیرهای آسیب های کودکی، بیگانگی روابط موضوعی، سازمان شخصیت مرزی و افسردگی با عود مصرف مواد به صورت مستقیم و غیرمستقیم، برازندگی خوبی نشان داد ( RMSEA=0/0489). در میان مسیرهای غیرمستقیم، متغیرهای میانجی روابط موضوعی و افسردگی معنادار بودند. در مجموع این مدل 49/6 درصد از عود مصرف مواد در میان معتادان تحت درمان متادون را تبیین می کند. نتیجه گیری: آسیب های دوران کودکی، می تواند به شکل تاثیر بر سازمان شخصیت، احساس بیگانگی و بالتبع افسردگی در دوران های بعدی زندگی افراد معتاد بروز کند و عود مواد راهبردی جهت رهایی از این رنج است. از این منظر شناسایی و پرداختن به عوامل مذکور، درک عمیق تری از عود ارائه می نماید. پیشنهاد می گردد متخصصین در یک بستر درمانی مؤثر به متغیرهای مذکور در قالب پروتکل های درمانی بپردازند.

مقدمه : در جریان یادگیری، متغیرهای زیادی مثل انگیزش، عزت نفس و سبک های یادگیری می توانند بر یادگیری تاثیر بگذارند. در این میان، شواهد پژوهشی نشان داده که انگیزش یکی از عوامل مهم در بهبود عملکرد دانشجویان است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نیمرخ انگیزش دانشجویان با استفاده از رویکرد فرد-محور و مقایسه خودنظم دهی با توجه به این نیمر خ ها انجام گرفته است. روش: این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع علی-مقایسه ای است. نمونه آماری پژوهش حاضر دانشجویان علوم پزشکی ارومیه بودند که به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS از روش تحلیل خوشه ای، تحلیل واریانس یک راهه بهره گرفته شد. یافته ها: براساس نتایج حاصل از تحلیل خوشه ای، سه خوشه انگیزشی برای دانشجویان به دست آمد: 38/2 در خوشه کمیت پایین، 38/7 درصد در خوشه کمیت متوسط، 25 درصد در خوشه کمیت بالا قرار گرفتند. نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که خوشه کمیت پایین نسبت به خوشه های کمیت متوسط و بالا خودنظم دهی سطح پایین تری دارند ( p<0/01 ). نتیجه گیری : یافته های به دست آمده می تواند به مسئولین حوزه آموزش کمک نماید تا با طراحی برنامه های مداخله ای تربیتی در ارتقا و یا حفظ انگیزش دانشجویان به ویژه دانشجویان سال آخر، در طول سال های تحصیلی اقدامات موثری را انجام دهند.

هدف: هدف پژوهش حاضر آزمون رابطه علّی حمایت ادراک شده با پریشانی روان شناختی و آمادگی به اعتیاد، با مطالعه نقش میانجی گر احساس تنهایی در دانش آموزان مناطق محروم شهرستان قم بود. روش: شرکت کنندگان پژوهش 225 دانش آموز مقطع متوسطه دوم بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل پرسش نامه های حمایت ادارک شده، پریشانی روان شناختی، احساس تنهایی و آمادگی به اعتیاد بود. آزمون مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم مدل پژوهش، به ترتیب، با استفاده از روش های تحلیل مسیر و آزمون بوت استرپ انجام گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که حمایت ادارک شده، پیشایند و پریشانی روان شناختی و آمادگی به اعتیاد، پیامد احساس تنهایی در دانش آموزان هستند. همچنین، یافته ها نشان داد که احساس تنهایی، میانجی گر معنا دار رابطه حمایت ادارک شده با پریشانی روان شناختی و آمادگی به اعتیاد است. نتیجه گیری: یافته های این تحقیق می تواند برای مشاوران، برنامه ریزان دولتی، متخصصین تعلیم و تربیت در حل مشکلات دانش آموزان کمک کننده باشد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تبیین مدل الگوهای مرضی خوردن بر اساس روابط موضوعی اولیه، سازمان یافتگی شخصیت و مکانیزم های دفاعی انجام شد. روش: این پژوهش از نوع توصیفی بود که به روش همبستگی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور و آزاد اسلامی شهر قم در نیمسال دوم سال تحصیلی 96-1395 بود، که 888 نفر از آنها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه های روابط موضوعی، سازمان یافتگی شخصیت کرنبرگ، فرم ایرانی سبک های دفاعی و پرسشنامه نگرش های خوردن را تکمیل نمودند. مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از داده های بدست آمده از پرسشنامه ها انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که روابط موضوعی به طور مستقیم  81/16 درصد و به واسطه مکانیزم های دفاعی 6 درصد از الگوهای مرضی خوردن را تبیین می کند. بعلاوه، سازمان یافتگی شخصیت به طور مستقیم 01/24 درصد و به واسطه مکانیزم های دفاعی 02/1 درصد از الگوهای مرضی خوردن را تبیین نمود. در مجموع، برآورد مدل ساختاری که در آن روابط موضوعی و سازمان شخصیت به عنوان متغیر پیش بین و سازوکارهای دفاعی به عنوان متغیر میانجی وارد مدل شدند، نشان داد که این مدل 07/41 درصد از الگو های مرضی خوردن را تبیین می کند. نتیجه گیری: بنابراین می توان چنین نتیجه گیری نمود که الگوهای مرضی خوردن هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم و از طریق سازوکار های دفاعی از طریق روابط موضوعی اولیه و سازمان یافتگی شخصیت به صورت مثبت تبیین می گردد.

زمینه: اختلال اضطراب فراگیر یکی از اختلالات شایع روان پزشکی می باشد که باعث ناراحتی فرد و نقص در عملکرد رفتاری و شناختی او می گردد. خاطرات مزاحم مجموعه ای از خاطراتی هستند که بی اختیار بوده و با اختلال اضطراب فراگیر در ارتباط است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر تحریک دلبستگی ایمن در سطح زیرهشیاری در کاهش خاطرات مزاحم در دانشجویان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود . جامعه آماری شامل دانشجویان مقطع کارشناسی مبتلا به GAD شهر قم در سال تحصیلی 1397- 1396 بودند. 40 دانشجو با اختلال اضطراب فراگیر به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای، انتخاب و با روش تصادفی در گروهای 10 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزارهای مورد استفاده، پرسشنامه سبک دلبستگی کولینزورید (1990)، مقیاس تجدید نظر شده تأثیر رویداد وایس و مارمر (1997)، پرسشنامه اختلال اضطراب فراگیر تباچینگ و فیدل (1996) بود. داده ها با استفاده از روش های آماری تحلیل واریانس دوراهه، تحلیل کواریانس و تی مستقل در سطح 5 درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان دادند که تحریک دلبستگی ایمن در سطح زیر هشیاری، خاطرات مزاحم دانشجویان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر را کاهش داد (0/001 ≥ p= ، 32/283= f ). نتیجه گیری: بر این اساس می توان نتیجه گرفت که تحریک دلبستگی ایمن در سطح زیرهشیاری، بر کاهش خاطرات مزاحم دانشجویان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر مؤثر بود.

مقدمه: بسیاری از مشکلات تحصیلی دانشجویان از جمله افت تحصیلی و رفتارهای ناسازگارانه از انگیزه تحصیلی ناکافی آنان نشأت می گیرد. تدریس دروس بر اساس راهبردهای انگیزشی کلر می تواند در افزایش و بهبود انگیزه دانشجویان مؤثر باشد. ارتقای انگیزه دانشجویان باعث توانمند شدن دانشجویان به عنوان پزشکان آینده کشور می شود که این نیز به نوبه خود نقش حیاتی در جهت ارتقای سلامت جامعه دارد. این پژوهش با هدف تدوین و طراحی بسته آموزشی- انگیزشی کلر و اثربخشی آن بر میزان انگیزش دانشجویان پزشکی مقطع علوم پایه دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام گرفت. روش کار: این مطالعه از نوع مداخله آموزشی و نیمه آزمایشی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل پزشکی مقطع علوم پایه دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال تحصیلی ۹۶-۹۷ بودند که تعداد ۴۱۲ نفر از آن ها به عنوان نمونه پژوهش به صورت طبقه ای خوشه ای انتخاب شدند. پس از اجرای پرسشنامه انگیزش والرند با افرادی که نمرات کمتر از ۱۱۲ کسب کرده بودند ( ۱۱۷ نفر) تماس گرفته شد که تعداد 104 نفر راغب به ادامه شرکت در مطالعه بودند که محقق آن ها را با استفاده از روش بلوک های تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم کرد. یافته ها: یافته های این مطالعه نشان داد آموزش بر اساس راهبردهای کلر به میزان قابل ملاحظه ای در افزایش انگیزه مؤثر است که این نشان تأثیر مثبت آموزش می باشد. نتیجه گیری: به نظر می رسد به کاربردن راهبردهای انگیزشی در بالا بردن انگیزه تحصیلی دانشجویان پزشکی تاثیرگذار است و به یادگیری سودمندتر دانشجویان و سازگاری تحصیلی بهتر آنان منجر می گردد. آموزش و یادگیری از جمله روش هایی هستند که انگیزه را بالا می برند. نتایج نشان داد که ارتقای انگیزه تحصیلی دانشجو، با آموزش صحیح قابل یادگیری است که این نیز به نوبه خود منجر به موفقیت در فرایند یاددهی-یادگیری می شود. بدین ترتیب که ارتقای انگیزه و بهبود کیفیت تدریس بر روی عملکرد تحصیلی دانشجویان، رفتار و طرز فکرِ آنان تأثیر می گذارد و باعث مشارکت فعال دانشجو در فرایند یادگیری می شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی گری هوش هیجانی در رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه و استرس شغلی بود. شرکت کنندگان پژوهش 300 کارمند تحویل دار بانک بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل پرسشنامه استرس شغلی، با ضریب آلفای 0/86، پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ با ضریب آلفای 0/83 و هوش هیجانی شیرینگ با ضریب آلفای 0/86 بود. آزمون مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم مدل پژوهش، به ترتیب، با استفاده از روش های مدل معادلات ساختاری و بوت استراپ انجام گرفت. یافته ها نشان داد که طرحواره های ناسازگار اولیه و استرس شغلی به ترتیب پیشایند و پیامد هوش هیجانی در کارمندان بانک هستند (<0/05p ). همچنین، یافته ها نشان داد که هوش هیجانی میانجی گر معنی دار رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه به استرس شغلی است. یافته های این پژوهش می تواند برای مشاوران و روانشناسان در کاهش مشکلات استرس شغلی کمک کننده باشد.

مقدمه: با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری، روابط بین طرح واره های ناسازگار اولیه با هیجانات مثبت و منفی و نقش میانجی گری ناگویی هیجانی در جانبازان بررسی شد. روش: شرکت کنندگان این پژوهش، 225 نفر از جانبازان شهر قم بودند که به روش نمونه گیری دردسترس، انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل سه پرسشنامه بود: پرسشنامه طرح واره های ناسازگار اولیه یانگ با ضریب آلفای کرونباخ 93/0، پرسشنامه هیجانات مثبت و منفی با ضریب آلفای کرونباخ 86/0 و پرسشنامه ناگویی هیجانی  تورنتو با ضریب آلفای کروبناخ 85/0. آزمون مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم مدل پژوهش، به ترتیب، با استفاده از روش های مدل معادلات ساختاری و آزمون سوبل انجام گرفت. نتایج: یافته ها نشان داد که طرح واره های ناسازگار اولیه  و هیجانات مثبت و منفی، به ترتیب پیشایند و پیامد ناگویی هیجانی در جانبازان هستند. یافته ها نشان داد که ناگویی هیجانی، میانجی گر معنی داری برای رابطه طرح واره های ناسازگار اولیه با هیجانات مثبت و منفی است. بحث: یافته های این تحقیق می تواند برای برنامه ریزان دولتی در بهبود وضعیت جانبازان، کاربرد فراوانی داشته باشد.

اهداف هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش اجتناب شناختی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص بود. مواد و روش ها پژوهش به شیوه آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر دارای اختلال یادگیری خاص کلاس پنجم ابتدایی بود که در سال تحصیلی 94-1393 در شهر اردبیل مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش شامل 40 نفر از این دانش آموزان بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند (20 نفر برای هر گروه). برای جمع آوری داده ها از آزمون ریاضی کی مت، آزمون هوشی ریون، آزمون خواندن شفیعی و همکاران، آزمون بیان نوشتاری فلاح چای، پرسشنامه اجتناب شناختی و مصاحبه تشخیصی بر اساس DSM-5 استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آزمون آماری تحلیل کوواریانس چند متغیری (MANCOVA) استفاده شد. یافته ها نتایج نشان داد که آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد باعث کاهش معنی داری در اجتناب شناختی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص شده است (001/0P<). نتیجه گیری درمان پذیرش و تعهد با آگاه کردن افراد از هیجانات منفی و کمک به آن ها درپذیرش این هیجانات، موجب کاهش اجتناب شناختی افراد شد.

زمینه و هدف :پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش طرحواره های ناسازگار اولیه، اختلالات شخصیت و سبک های مقابله در پیش بینی رفتار پرخوری انجام گرفت. مواد و روش ها:بدین منظور 150 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم که دارای شاخص توده بدنی بالاتر از 25 بودند، به روش نمونه گیری در دسترس و بر اساس معیارهای ورود و خروج به عنوان نمونه انتخاب شدند. پس از توضیح و تبیین اهداف پژوهش از آن ها خواسته شد تا ابزارهای پژوهش شامل مقیاس Millon (MCMI-III یا Millon Clinical Multiaxial Inventory)، مقیاس پرخوری (BES یا Binge eating scale)، پرسش نامه اجتناب Young-Rygh (YRAI یا Young-Rygh Avoidance Inventory)، پرسش نامه جبران Young (YCI یا Young Compensation Inventory) و پرسش نامه طرحواره های ناسازگار اولیه Young (YSQ-S3 یا Young Schema Questionnaire) را تکمیل کنند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های آماری همبستگی Pearson و رگرسیون هم زمان مورد بررسی و آزمون قرار گرفت. یافته ها:طرحواره های رهاشدگی/ بی ثباتی، محرومیت هیجانی، وابستگی/ بی کفایتی، بازداری هیجانی، نقص/ شرم، خویشتن داری ناکافی در مجموع 2/37 درصد از واریانس پرخوری را پیش بینی کرد. همچنین، سبک های مقابله جبران افراطی و اجتنابی 3/12 درصد و اختلال های شخصیت مرزی، دوری گزین و شخصیت منفعل- پرخاشگر به طور ترکیبی قادر به پیش بینی 5/18 درصد از واریانس پرخوری بود. نتیجه گیری:طرحواره های ناسازگار اولیه در حوزه های خودگردانی، بازداری و محدودیت های مختل، به خصوص بریدگی و طرد و نیز سبک های مقابله، اختلالات شخصیت مرزی و منفعل- پرخاشگر می تواند در آسیب شناسی و درمان اختلال پرخوری دارای اهمیت باشد. به کارگیری مداخلات روان شناختی در جهت کاهش رفتارهای ناشی از طرحواره های فوق و نیز تغییر در سبک مقابله افراد مبتلا به چاقی می تواند کمکی در جهت تسریع در فرایند درمان باشد.

در پژوهش حاضر، به بررسی رابطه «خود ناهمخوانی» و «بهزیستی» در بین مبتلایان به هراس اجتماعی پرداخته شد. پژوهش ها نشان داد که مبتلایان به هراس اجتماعی از بهزیستی پایین تری برخوردارند. همین طور، «خود ناهمخوانی» با هراس اجتماعی رابطه مستقیم و با بهزیستی رابطه منفی دارد. لذا این سوال مطرح است که کدام یک از انواع «خودناهمخوانی» تاثیر بیشتری بر بهزیستی مبتلایان داشته و آیا «خود ناهمخوانی» مستقیما باعش کاهش بهزیستی مبتلایان به هراس اجتماعی می شود یا از طریق افزایش هراس اجتماعی کاهش بیشتر بهزیستی را به دنبال دارد. برای اجرای این طرح، تعداد 250 نفر از دانشجویان مبتلا به هراس اجتماعی به تصادف انتخاب شدند که همزمان به پرسشنامه های بهزیستی و «خود ناهمخوانی» پاسخ دادند. نتایج نشان داد که خود ناهمخوانی «واقعی ناخواسته» و «واقعی/بایدی» به ترتیب تاثیر بیشتری بر بهزیستی دارند. همچنین اثر مستقیم «خود ناهمخوانی» بر بهزیستی بیش از اثر غیر مستقیم آن است. این یافته می تواند برای درمان هراس اجتماعی و ارتقا سطح بهزیستی مبتلایان دستاورد مهمی به شمار آید.