مسعود رضایی

مسعود رضایی

مدرک تحصیلی: دکتری ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تهران
رتبه علمی: دانشیار، پژوهشکده دانشنامه نگاری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
پست الکترونیکی: m.rezaei@ihcs.ac.ir

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۴ مورد.
۱.

ارزیابی برنامه های توسعه کشور در حوزه محیط زیست و ارائه راهبردهایی برای برنامه هفتم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه هفتم توسعه راهبرد محیط زیست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 954 تعداد دانلود : 517
بررسی سیر تطور محیط زیست در اسناد برنامه های توسعه پنج ساله بیانگر توجه به این مقوله به ویژه در برنامه ششم توسعه بوده است؛ به صورتی که طبق ماده (2) قانون برنامه ششم توسعه، محیط زیست به عنوان موضوع خاص و راهبردی برنامه تعیین شده است. همچنین در بخش نهم قانون برنامه ششم توسعه کشور، ذیل ماده (38) اقدام هایی برای دولت جهت بهبود وضعیت محیط زیست ارائه شده است. مقاله حاضر ضمن تحلیل مسائل محیط زیست با استفاده از مطالعات پیشین و دریافت نظرات خبرگان، 31 مسئله را در هفت محور کلان مدیریت یکپارچه سرزمین، سازوکارهای مالی و اقتصادی، سازوکارهای اجتماعی و فرهنگی، سازوکارهای حقوقی و قانونی، سامانه های پایش و سازوکارهای نظارت زیست محیطی، ساختار سازمانی و تعاملات و همکاری های بین المللی شناسایی کرده است. در این راستا براساس تحلیل عملکرد - اهمیت و با استفاده از نظرات خبرگان حوزه محیط زیست چهارده مسئله راهبردی اولویت دار برای برنامه هفتم مشخص شده اند. ضمانت اجرایی قوی و محکم اجرای قوانین و مقررات محیط زیستی، حفاظت از منابع محیط زیستی کشور (آب، جنگل ها، مراتع و ...)، میزان خسارات ناشی از تخریب زیست محیطی در ایران و ارزشگذاری اقتصادی زیست بوم ها و منابع محیط زیستی از جمله مسائل اولویت دار برنامه هفتم در حوزه محیط زیست تشخیص داده شده اند. ضمن اینکه راهبردهای مختلفی نظیر تقویت ظرفیت نظارتی سازمان حفاظت محیط زیست، استقرار نظام جامع ارزیابی زیست محیطی، ارتقای سامانه جامع دیدبان محیط زیستی، متناسب کردن جرائم زیست محیطی متناسب با ارزش اقتصادی تخریب شده و تقویت دیپلماسی محیط زیست جهت تدوین برنامه هفتم پیشنهاد شده است.
۲.

بررسی نقش ذهنیت های والدتنبیه گر و کودک آسیب پذیر طرحواره ای در طلاق عاطفی دانشجویان متأهل: نقش تعدیل کننده ی سبک های مقابله ای

کلید واژه ها: ذهنیت های طرحواره ای سبک های مقابله ای طلاق عاطفی طرحواره درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 204 تعداد دانلود : 406
امروزه در بسیاری از جوامع شاهد طلاق عاطفی و طلاق رسمی هستیم که می تواند سبب بروز عوارض منفی جسمانی و روانی در زوجین، کودکان آنها و یا حتی اجتماع شود. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش ذهنیت های والد تنبیه گر و کودک آسیب پذیر طرحواره ای در طلاق عاطفی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد قم در سال تحصیلی 1399-1400 انجام گرفت. حجم نمونه ای 298 نفری با روش نمونه گیری در دسترس صورت گرفت. ابزار مورد استفاده عبارت بودند از پرسشنامه طلاق عاطفی گاتمن و مقیاس مقابله با شرایط پر استرس اندلر و پارکر. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از روش رگرسیون سلسله مراتبی در قالب نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که ذهنیت والد تنبیه گر دارای رابطه مثبت و معنادار با سبک مقابله ای هیجان مدار می باشد. همچنین این ذهنیت دارای رابطه منفی و معنادار با سبک مقابله ای مسئله مدار می باشد. ذهنیت والد تنبیه گر دارای رابطه مثبت و معنادار با سبک مقابله اجتنابی می باشد؛ همچنین این ذهنیت دارای رابطه مثبت و معنادار با طلاق عاطفی نیز می باشد. ذهنیت کودک آسیب پذیر دارای رابطه مثبت و معنادار با سبک مقابله ای هیجان مدار می باشد. ذهنیت کودک آسیب پذیر دارای رابطه منفی و معنادار با سبک مقابله ای مسئله مدار میباشد. ذهنیت کودک آسیب پذیر دارای رابطه مثبت و معنادار با سبک مقابله اجتنابی می باشد؛ ذهنیت کودک آسیب پذیر دارای رابطه مستقیم و مثبت با طلاق عاطفی می باشد.
۳.

الگوریتم دوبعدی ثابت سازی–بهینه سازی برای حل مسئله تعیین اندازه انباشته در سیستم های تولیدی انعطاف پذیر با محصولات همبسته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت موجودی تعیین اندازه انباشته سیستم تولیدی انعطاف پذیر تولید همبسته الگوریتم دوبعدی ثابت سازی - بهینه سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 239 تعداد دانلود : 403
امروزه بیشتر صنایع تولیدی، با موجودی های درخور توجهی از مواد خام، محصولات نیم ساخته و کالاهای نهایی و همچنین تجهیزات، ماشین آلات، قطعات یدکی و نیروی انسانی مواجه اند که به علت عدم تعادل بین تأمین یک کالا در یک محل با فروش یا مصرف آن ایجاد شده است. در برخی صنایع، تولید یک محصول به دلایل فیزیکی یا شیمیایی به تولید محصولات دیگر نیز منجر می شود که باید این همبستگی، در مدیریت موجودی ها لحاظ شود. همچنین با توجه به ویژگی هایی همچون زمان تحویل کوتاه، فشار هزینه ها و تغییرات متناوب در تقاضاها، صنایع بیش از گذشته به انعطاف پذیری در تولید نیاز دارند. با رشد سیستم های اتوماسیون صنعتی در کارخانه های تولیدی با محصولات همبسته، همچون پالایشگاه های نفت، نیاز به مدل سازی و ارائه راه حل برای این گونه مسائل، بیش ازپیش احساس می شود. در این مقاله، مسئله تعیین اندازه انباشته در سیستم های تولیدی انعطاف پذیر با محصولات همبسته، مدل سازی و سپس با استفاده از برخی روابط بین متغیرها، این مدل ساده سازی شده است. یکی از روش های رایج حل مسائل اندازه انباشته، الگوریتم ثابت سازی– بهینه سازی است که بیشتر به صورت تک بعدی به کار گرفته می شود. در این پژوهش، یک الگوریتم دوبعدی برای حل این مسئله، پیاده سازی و با دو الگوریتم رایج تک بعدی، به کمک ۶۳ سری داده شبیه سازی شده مقایسه شد؛ نتایج نشان می دهد زمان رسیدن به جواب های این الگوریتم، از سایر الگوریتم های رایج بهتر است.
۴.

پایش تغییرات نمایه های پرندگان و ماهیان تالاب بین المللی هامون با استفاده از ماتریس متقاطع کی سیم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تالاب هامون KSIM شبیه سازی متقاطع نمایه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 941 تعداد دانلود : 905
تغییرات بوم شناختی شدید تالاب های بین المللی هامون در دهه های اخیر منجر به قرار گرفتن آن در لیست سیاه مونترال شده است. از این رو در این پژوهش پیش بینی و اعتبارسنجی تغییرات نمایه های پرندگان و ماهیان در آینده برای این تالاب ها مورد توجه قرار گرفت. روش مورد استفاده ماتریس آثار متقاطع کی سیم بوده که توسط آن اثر هر متغیر بر دیگر متغیرها در بازه عددی 3+ (اثر شدید و مثبت) تا 3- (اثر شدید و منفی) توسط متخصصان محیط زیست ارز ش گذاری شده است. با توجه به محدودیت های این روش از نظر تعداد متغیرها و فراوانی متغیرها، عوامل اثرگذار بر این نمایه ها در چهار دسته کلی تحت عنوان متغیر اقتصادی، اجتماعی، مدیریت حیات وحش و مدیریت منابع آب در نظر گرفته شد. به منظور به دست آوردن احتمالات متغیرها و پیش بینی ارزش نمایه ها در سال 1412، از مُد نظرات استفاده و روند آینده شبیه سازی شد. اعتبارسنجی مدل با استفاده از بازدیدهای میدانی طی دو سال متوالی انجام گرفت. نتایج حاصل از شبیه سازی کی سیم نشان داد که نمایه های پرندگان و ماهیان در طول سال های 1383 تا 1412 روند نزولی خواهند داشت. نمایه پرندگان به ترتیب از 77/0 به 28/0 و ماهیان از 60/0 به 22/0 خواهد رسید. بر اساس نتایج اعتبارسنجی، صحت مدل قابل قبول است و می توان با اطمینان به نتایج به دست آمده از نظرات کارشناسان در ماتریس اثرات متقاطع اعتماد کرد. این مطالعه نشان داد روش کی سیم به خوبی اثرات متقابل بین اجزاء سیستم را بررسی می کند و از این طریق قادر به پیش بینی اثرات آینده است. عوامل اقتصادی و اجتماعی ضعیف، خود منجر به بدتر شدن وضعیت نمایه های ماهیان و پرندگان می شود و با بدتر شدن این شرایط، فشار بر منابع نیز بیشتر خواهد شد. روند نزولی مدیریت حیات وحش و منابع آب نیز هشداری جدی است که باید مورد توجه تصمیم گیران قرار گیرد. <span style="font-size: 10.0pt; mso-ansi-font-size: 8.0pt; font-family: 'B Nazanin'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman Bold'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman Bold'; mso-bidi-language: FA;" lang="FA">تغییرات بوم شناختی شدید تالاب های بین المللی هامون در دهه های اخیر منجر به قرار گرفتن آن در لیست سیاه مونترال شده است. از این رو در این پژوهش پیش بینی و اعتبارسنجی تغییرات نمایه های پرندگان و ماهیان در آینده برای این تالاب ها مورد توجه قرار گرفت. روش مورد استفاده ماتریس آثار متقاطع کی سیم بوده که توسط آن اثر هر متغیر بر دیگر متغیرها در بازه عددی 3+ (اثر شدید و مثبت) تا 3- (اثر شدید و منفی) توسط متخصصان محیط زیست ارز ش گذاری شده است. با توجه به محدودیت های این روش از نظر تعداد متغیرها و فراوانی متغیرها، عوامل اثرگذار بر این نمایه ها در چهار دسته کلی تحت عنوان متغیر اقتصادی، اجتماعی، مدیریت حیات وحش و مدیریت منابع آب در نظر گرفته شد. به منظور به دست آوردن احتمالات متغیرها و پیش بینی ارزش نمایه ها در سال 1412، از مُد نظرات استفاده و روند آینده شبیه سازی شد. اعتبارسنجی مدل با استفاده از بازدیدهای میدانی طی دو سال متوالی انجام گرفت. نتایج حاصل از شبیه سازی کی سیم نشان داد که نمایه های پرندگان و ماهیان در طول سال های 1383 تا 1412 روند نزولی خواهند داشت. نمایه پرندگان به ترتیب از 77/0 به 28/0 و ماهیان از 60/0 به 22/0 خواهد رسید. بر اساس نتایج اعتبارسنجی، صحت مدل قابل قبول است و می توان با اطمینان به نتایج به دست آمده از نظرات کارشناسان در ماتریس اثرات متقاطع اعتماد کرد. این مطالعه نشان داد روش کی سیم به خوبی اثرات متقابل بین اجزاء سیستم را بررسی می کند و از این طریق قادر به پیش بینی اثرات آینده است. عوامل اقتصادی و اجتماعی ضعیف، خود منجر به بدتر شدن وضعیت نمایه های ماهیان و پرندگان می شود و با بدتر شدن این شرایط، فشار بر منابع نیز بیشتر خواهد شد. روند نزولی مدیریت حیات وحش و منابع آب نیز هشداری جدی است که باید مورد توجه تصمیم گیران قرار گیرد.  
۵.

مهارت های شهروندی

کلید واژه ها: مینه های فرهنگی مهارت شهروندی مهاجرت رشد اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 371 تعداد دانلود : 245
با توجه به این که هر جامعه ای با عنایت زمینه های فرهنگی و ارزشی خود شهروندان خاص با خصوصیات ویژه پرورش می دهد، و این امر ضامن بقا و تداوم حیات اجتماعی و میزان توسعه هر کشوری می باشد؛ لذا باید آموزش شهروندی حساب شده ای برای تمام اقشار جامعه به طور وسیع در نظر گرفت. مهارت های شهروندی سرمایه گذاری برای آینده مورد نظر کشور در تمامی ابعاد است. مقاله حاضر از نوع کتابخانه ای -مروری می باشد با توجه به نظرات صاحبنظران و اندیشمندان نگاشته شده است . هدف از نگاشتن این مقاله لزوم آگاهی بیشتر و حساسیت بیشتر نسبت به مهارت های شهروندی و آموزش این مهارت ها است . نتایج این مقاله نشان می دهد که مهارت های شهروندی تاثیری زیادی در شهروندان و به طور کلی جامعه ی انسانی دارد که این امر خود لزوم توجه را در بر دارد.
۶.

تربیت کودک از دیدگاه اسلام

کلید واژه ها: تربیت تربیت اسلامی کودک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 636 تعداد دانلود : 784
تربیت فرایندی بسیار خطیر است که در مرحله اول بر عهده پدر و مادر قرار دارد، کیفیت تربیت سعادت و شقاوت انسان ها را در آینده رقم می زند، آگاهی ها پدر، مادر و مربیان از ابعادو مراحل تربیت می توان گام موثری در حرکت صحیح به سمت تربیت عالی اخلاقی، معنوی و جسمی کودکان باشد. دین مبین اسلام تربیت صحیح را برای انسان عالی ترین منزلت می داند و هدف بعثت پیامبران بزرگ را تربیت بشر و حرکت به سمت کمال می داند. مقاله حاضر از نوع مروری – کتابخانه ای است که با توجه به آیات و روایات و اندیشمندان این حوزه گردآوری شده است. مقاله حاضر برآن است که جایگاه تربیت کودک را درگوشه ای از صدها آیات و روایت به تصویر بکشد و جایگاه عالی تربیت کودک را در گفتمان اسلام نشان بدهد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که لازمه گام نهادن در مسیر تربیت صحیح کودکان، شناخت عمیق و درست از مسائل تربیتی است.
۷.

قلمرو مشارکت روسیه درطرح ابتکار کمربند و راه چین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چین روسیه ابتکار کمربند و راه انرژی خاور دور اوراسیا ترانزیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 958 تعداد دانلود : 979
اهمیت روزافزون جایگاه چین در نظم جهانی و افزایش قدرت ابراز وجود در تطابق با اهدافِ تعریف شده آن، پرسش هایی را در مورد چگونگی قرارگیری روسیه در طرح ابتکار کمربند و راهِ چین ایجاد کرده است. به ویژه در مورد اینکه چگونه روابط نامتقارن دو کشور، زمینه را برای همگرایی و مشارکت راهبردی آن ها در اوراسیا فراهم می کند. درک پویایی راهبرد جهانی چین و چگونگی ارتباط روسیه با مؤلفه هایی که منافع خود را در قالب این طرح جستجو می کند؛ نقطه شروع چنین ارزیابی است. بر این اساس و در مقام فرضیه، روسیه موقعیت جغرافیایی خود را برای توسعه پایدار و همچنین عبور از تحریم های غرب، بسیار جذاب می بیند. جنبه اتصال دهندگی ابتکار کمربند و راه که در پی بهبود پیوندهای مواصلاتی بین شرق و غرب است، ذاتاً با تمایل مسکو برای انتقال منابع انرژی و نیز گشودن پتانسیل ترانزیتیِ روسیه در اوراسیا و شمالگان سازگاری دارد. برخلاف نگاه ژئوپلیتیک چین، نگاه و رویکرد روسیه در شرایط کنونی اقتصادی است. از همین رو عناصر مشارکت روسیه در طرح ابتکار کمربند و راه، آنچنان که مقام های دو کشور ادعا می کنند؛ به طور نظام مند تعریف و ارزیابی تجربی نشده اند. نظر به این مهم، مقاله حاضر ابتدا موضوعیت تاریخی تجارت و پیوندهای مواصلاتی چین و روسیه را مورد توجه قرا می دهد؛ سپس پروژه های اصلی ابتکار کمربند و راه - که اهداف چین و سطح مشارکت روسیه را نشان می دهد - در پرتو توافق های کلیدی مرتبط با این پروژه و همچنین ریسک ها و ملاحظات آن به تفصیل مطمح نظر قرار می گیرند.
۸.

جنگ سایبری و توسعه حقوق بین الملل منع توسل به زور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسل به زور حملات سایبری حقوق بین الملل دفاع مشروع منشور ملل متحد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 203 تعداد دانلود : 644
استفاده از فضای سایبری برای دستیابی سریع و مؤثر به اهداف راهبردی، امروزه به ابزار جدید جنگی و مهم برای همه بازیگران دولتی و غیردولتی تبدیل شده است. به همین سبب، ماهیت توزیعی و تعاملیِ فضای سایبری، به همراه هزینه پایین ابزارهای پاسخگویی، عملکرد مؤثر و حمله در فضای مجازی را افزایش داده است. به علاوه، گمنامی در این فضا، هماهنگی عملیاتیِ سریعی را در محدوده جغرافیاییِ وسیعی تسهیل کرده و به وقوع حمله، تخریب و جرائمی در این فضا منجر شده که امنیت ملی و تمامیت ارضی کشورها را نقض کرده و در غیاب قواعد و قوانین حقوقیِ کارامد، مسئولیت بین المللیِ این جرائم و پیگیری حقوقیِ این حملات را در هاله ای از ابهام قرار داده است. ازاین رو مقاله حاضر با بررسی و تفاسیر تعاریف حملات سایبری و همچنین شبیه سازی این رویداد، بر این موضوع تأکید می کند که اگرچه در شرایط کنونی استفاده از حملات سایبری به مثابه توسل به زور در حقوق بین الملل مورد بحث و گمانه زنی است، لکن شناساییِ قلمرو حقوقیِ آن نیز با موانعی در شرایط مختلف و از جمله حقوق جنگ، توسل به زور و حق دفاع مشروع روبه روست که ورود حقوق بین الملل به بحث را با چالش مواجه کرده است.
۹.

آینده رقابت های راهبردیِ متداخل در اقیانوس هند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقیانوس هند ایالات متحده آمریکا ایران تجارت دریایی تنگه های استراتژیک چین هند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 183 تعداد دانلود : 641
اقیانوس هند طی سال های اخیر به دلیل اهمیت اقتصادی و راهبردی آن، به سبب برخورداری از منابع سرشار، موقعیت ژئواستراتژیک و نقشِ مواصلاتیِ آن و همچنین واقع شدن تعداد زیادی از کشورها در حاشیه آن، مورد توجه جدی قرار گرفته است و به عنوان صحنه ای جدید برای رقابت قدرت های بزرگ و به طور عمده بین ایالات متحده، چین و هند دیده می شود. از همین رو با عنایت به تمرکز کنونیِ کشورهای بزرگ و گمانه زنی ها در این خصوص که تاریخ قرن بیست ویکم در حال متمرکز شدن در شرق و جنوب آسیاست، بیش از پیش بر دامنه اهمیت آن و لزوم حضور و ایفای نقش بسیاری از کشورها در این قلمرو دریایی افزوده شده است. در این چارچوب به نظر می رسد با در نظر گرفتن این واقعیت که حجم گسترده تجارت دریایی و موازنه راهبردیِ جهانی در آینده نزدیک در این منطقه رقم خواهد خورد؛ فرض این مقاله نیز بر این پایه استوار است که آینده چالش ها و رقابت ها در قرن حاضر در اقیانوس هند و بیش از پیش میان کشورهایی چون آمریکا، چین، هند و کشورهای منطقه ای به گونه ای ضعیف تر رخ خواهد داد. نظر به این مهم، در مقاله حاضر ضمن بررسی اهمیت این پهنه دریایی، ابعاد و تحرکات هر یک از کشورهای مذکور با تمرکز بیشتر بر ایالات متحده آمریکا واکاوی و تجزیه وتحلیل می کند و تغییرات ژئوپلیتیک احتمالی در اقیانوس هند را با توجه به اقدام ها و راهبردهای هر یک از بازیگران مذکور تشریح و ارزیابی دقیق می شود.
۱۰.

معضلِ عدم قطعیت در تحلیل بحران کره شمالی و آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کره شمالی عدم قطعیت آمریکا نظریه بیزی سناریو کره جنوبی برنامه هسته ای و موشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 873 تعداد دانلود : 43
موضوع بحران میان کره شمالی و آمریکا برخلاف بسیاری از بحران های موجود در عرصه جهانی، کاملاً متفاوت و تابعی از مکانیسم دوران جنگ سرد است. ازهمین رو بی اعتمادی و عدم قطعیت، ادراک ایالات متحده و کره شمالی را در قبال یکدیگر تعیین کرده است. در این چارچوب، آمریکا اصرار دارد تا قبل از رسیدنِ پیونگ یانگ به چرخه کاملِ بازدارندگی اتمی، این کشور را به واسطه تحریم های چندجانبه و تهدید نظامی به زانو درآورد و کره شمالی نیز سرسختانه در مسیر تکامل سطوح بازدارندگی هسته ای و تضمین بقاء، حاضر نیست توافقی بدون در نظر گرفتن امنیت و منافع آن حداقل در موقعیت انجماد منازعه شکل بگیرد. در این میان، مسائلی همچون تهدیدهای بالقوه، تعهدات متقاوت، تغییر در اولویت های دو کشور، سیاست های داخلی و حتی وقایع و رویدادهای برون منطقه ای یکی پس از دیگری تنها به افزایش دامنه مناقشه و عدم قطعیت منجر شده است. نظر به این مهم، مقاله حاضر درصدد است به روشی توصیفی- تحلیلی و با استفاده از «نظریه بیزی»، ابعاد و پیامدهای بحران میان دو کشور را مورد توجه قرار داده، و با بکارگیری سناریوهای نظامی موجود و چالش های آن، به تحلیلِ این موضوع بپردازد که اطلاعات ناقص و عدم قطعیت در بحران دو کشور، ناظر به چه تحولاتی بوده و وقایع احتمالی از چه ویژگی هایی برخوردار خواهند بود.
۱۱.

تأملی بر محل برگزاری مراسم آیینی روز عاشورا در شهر ایلام با تأکید بر میدان 22 بهمن و پنج راه جهاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایلام سیمای شهری آیین عاشورا تعلق به مکان هویت مکانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 298 تعداد دانلود : 859
آیین ها را می توان آداب و رسومی دانست که طی سال های طولانی شکل گرفته اند و روابط و مناسبات انسان ها با جامعه، محیط و تاریخ را در فضایی نمادین، تعریف و تنظیم می کنند. آیین ها ریشه در باورها، احساسات و هویت اجتماعی مردم دارند و به همین دلیل، اغلب، برگزاری آنها به شکلی خودانگیخته از سوی افراد جامعه صورت می پذیرد. آیین روز عاشورا نیز یک مراسم دسته جمعی است که هر ساله تکرار می شود و بر کالبد و ظاهر شهرها تأثیر می گذارد؛ همچنین خاطره انگیز است و برای مکان برگزاری، ایجاد هویت می کند. نگارندگان در این پژوهش کاربردی که با استفاده از روش های اسنادی و میدانی انجام گرفته است، به دنبال یافتن پاسخ برای سؤال های زیر بودند: 1. آیا مکان های فعلی برگزاری مراسم روز عاشور در شهر ایلام، کارآمد و متناسب با این آیین است؟ 2. آیا مکان های برگزاری آیین روز عاشورا در شهر ایلام توانسته است خاطره انگیز باشد و حس تعلق مکانی را ایجاد کند؟ نتایج پژوهش نشان می دهد که اکثریت پاسخ دهندگان، مکان های فعلی برگزاری مراسم را نامناسب دانسته و خواهان تغییر کالبدی در مکان های فعلی یا انتقال مکان های کنونی به محل دیگری از شهر بوده اند. آنها آیین های جمعی را سبب ایجاد فضاهایی خاطره انگیز، بامعنا و نمادین دانسته اند که در هویت بخشی به فضاها مؤثر هستند؛ همچنین سیاه پوش کردن مساجد و حسینیه ها، تجمع های مردمی و هیئت های عزاداری، سینه زنی، زنجیرزنی، علم گردانی، نوحه خوانی و تعزیه خوانی را از عناصری دانسته اند که بیشترین تأثیر را بر ذهن بازدیدکنندگان در مکان های برگزاری مناسک و آیین این روز داشته و سبب شکل گیری خاطره و هویت بخشی به مکان شده است.
۱۲.

عوامل خارجی مؤثر بر توسعه نیافتگی روابط ایران و گرجستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسرائیل آمریکا انرژی ایران ترکیه روسیه قفقاز جنوبی گرجستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 173 تعداد دانلود : 786
پس از فروپاشی شوروی، به دلایل مختلف و از جمله نبود مرز مشترک میان دو کشور، وزن اندک گرجستان در عرصه منطقه ای و نیز بی علاقگی ج. ا. ایران به ارتباط با این کشور، روابط ایران با گرجستان پیشرفتی نداشت و اولویتی در سیاست خارجی ایران نیافت. در چند سال اخیر، به ویژه پس از حمله نظامی سنگین روسیه به گرجستان در اوت 2008 و برقراری رژیم لغو روادید میان دو کشور در نوامبر 2010، سطح مناسبات دوجانبه تهران-تفلیس ارتقا یافت. همین تحول در توسعه روابط میان دو کشور نیز، تا حدودی به عوامل بیرونی و پاسخ گرجستان به کم توجهی غرب بود و به فهم ضرورت گسترش روابط تفلیس با تهران ارتباطی نداشت. بر این اساس، بازیگرانی مانند روسیه، آمریکا، ترکیه و همچنین اسراییل، به گونه ای متفاوت بر روابط دوجانبه تهران-تفلیس اثرگذار بوده اند. هرچند این کشور جایگاه مهمی در سیاست منطقه ای ایران نداشته، اما در آینده اهمیت گسترش روابط ایران با گرجستان از جنبه های مختلف و به ویژه اقتصادی و ملاحظات جغرافیایی تغییر پیدا می کند. در این راستا، نویسندگان در این نوشتار با رویکردی توصیفی-تحلیلی، بر آن هستند تا با نشان دادن محدودیت ها و نیز موانع موجود (با تمرکز بر عوامل خارجی)، به تبیین نقش آفرینی چهار بازیگر یادشده در روابط دوجانبه بپردازند و در پایان، چشم انداز همکاری ایران و گرجستان تجزیه و تحلیل می شود.
۱۳.

گونه شناسی خانه های سنتی (مطالعه موردی: روستای هلسم- شهرستان چرداول)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: گونه شناسی معماری روستایی روستای هلسم شهرستان چرداول

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ مطالعات فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی هنر معماری
تعداد بازدید : 678 تعداد دانلود : 626
معماری بومی روستایی مناطق غربی ایران، در گذر زمان، به آرامی تکامل یافته و دارای بنیان ها، مؤلفه ها و مبانی نظری مرتبط با ساختار مختص به خود شده است؛ به گونه ای که از گزند تهاجم تفکرات به اصطلاح وارداتی، مصون مانده و اصالت و بکر بودن خود را حفظ کرده است؛ از طرفی، روستاهای این مناطق، معماری ویژه ای بر اساس نوع توپوگرافی و اقلیم منطقه دارند که در این میان، روستای هلسم در شهرستان چرداول، نمونه ای شاخص و دارای اهمیتی ویژه به حساب می آید. اطلاعات این مقاله که با هدف بررسی و تحلیل گونه های معماری بومی و سنتی روستای هلسم نگاشته شده، با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی گردآوری شده است. جامعه آماری آن نیز، مشتمل بر 150 بنای مسکونی و 45 خانه سنتی است که دارای معماری ارزشمندی هستند. در این پژوهش، ضمن توصیف عوامل شکل دهنده به بافت روستا؛ مانند: اقلیم و وضعیت جغرافیایی؛ عناصر کالبدی، گونه شناسی بناها و فضاهای موجود در آن نیز معرفی شده است؛ همچنین این پژوهش، نشان می دهد که بیشتر بناها در این روستا برای بهره گیری از تابش آفتاب در فصل زمستان، جهتی رو به جنوب دارند و معابر نیز در جهتی شرقی - غربی شکل گرفته اند؛ همچنین در بافت روستای هلسم دو گونه معماری؛ شامل: خانه های طارمه دار (در دو نوعِ دو و چند اتاقه) و خانه های فاقد طارمه یا دوطبقه وجود دارد. فضاهای سکونتی و خدماتی در خانه های طارمه دار، دور از هم؛ ولی در یک سطح ایجاد شده است؛ اما فضای مسکونی در خانه های فاقد طارمه، به دلیل توپوگرافی دامنه کوه؛ همچنین بهره مندی از گرمای ناشی از وجود حیوانات در طبقه همکف، بر روی طویله قرار گرفته است. در این میان، خانه های طارمه دار چند اتاقه با 64٪ (بیشترین)، خانه های طارمه دار دو اتاقه فاقد نشیمن با 27٪ و خانه های فاقد طارمه با 9٪ (کمترین)، بافت سنتی روستا را تشکیل می دهند.
۱۴.

جستاری بر عوامل شکل دهنده معماری بومی منازل روستایی؛ مطالعه موردی: روستاهای کوهستانی استان های ایلام، کرمانشاه و کردستان

تعداد بازدید : 99 تعداد دانلود : 416
معماری روستاهای به عنوان بخشی از میراث معماری ایران، از نیازهای مادی و معنوی روستاییان، مانند محیط طبیعی، نوع معیشت، شکل تولید و سیر تکوینی زندگی اجتماعی و قدرت فنی، ذوق هنری، معیارهای اجتماعی، بنیادهای خانوادگی و خویشاوندی، سنت ها، عقاید، پندارها و باورهای درونی انسان تأثیر می پذیرد. معماری روستاهای مناطق کوهستانی غرب ایران، دارای معماری مختص به خود و به دور از هرگونه تقلید از معماری سایر نقاط بوده که با تدبیر و تجربه ساکنینش توانسته اند زمینه های آسایش اهالی بدون صرف هزینه بالا فراهم نمایند. در مقاله حاضر نیز نگارندگان سعی کرده اند تا ضمن شناخت و بررسی و تحلیل عناصری از جمله بافت، جهت گیری بنا، وضعیت معابر، مصالح مصرفی در ایجاد بناها، قطر دیوارها، فضای اتاق ها، ایوان و حیاط، بام و فضای خدماتی طویله معماری بومی روستایی غرب ایران (استان های ایلام، کرمانشاه و کردستان) را معرفی و با استفاده از روش های میدانی و مطالعه اسنادی، نوشتار زیر را سامان دهند. بررسی ها نشان می هد ابنیه روستایی منطقه مورد پژوهش، ضمن بهره گیری از اصول معماری ایرانی، انطباق با محیط و عوامل اقلیم منطقه شکل گرفته اند. که براساس توپوگرافی منطقه به سه گونه؛ کوهستانی با شیب تند، کوهپایه ای با شیب متوسط و دشتی با شیب ملایم قابل تقسیم هستند و هر کدام دارای معماری و بافت خاص خود بوده و در عین حال دارای اشتراکی با دیگر گونه ها هستند.
۱۵.

شبیه سازی اقدام نظامی آمریکا علیه سوریه در چارچوب ملاحظات حقوق بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: حقوق بین الملل آمریکا سوریه سلاح های شیمیایی توسل به زور

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق بین الملل حقوق بین الملل عمومی مسئولیت بین المللی دولتها
  2. حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق بین الملل حقوق بین الملل عمومی حقوق بشر دوستانه و مخاصمات بین المللی
تعداد بازدید : 374 تعداد دانلود : 727
هدف این مقاله بحث در مورد پیامدهای حقوقی توسل به زور توسط آمریکا علیه سوریه در سال 2013 و دیگر مسائل مختلف حقوقی مرتبط با درگیری ها در سوریه است. ایالات متحده معتقد است استفاده از سلاح های شیمیایی در سوریه باعث ایجاد بحران انسانی شده و در نتیجه بر اساس اصل مداخلة بشردوستانه مسئولیت حمایت، اقدام نظامی توجیه پذیر خواهد بود.پرسش کلیدی نیز پس از حمله شیمیایی در سوریه بر این پایه استوار است که آیا اقدام نظامی احتمالیِ ایالات متحده علیه سوریه در قالب حقوق بین الملل قابل توجیه است؟ بر همین اساس، در اینجابحث و گفتگو بر مشروعیت مداخله بشردوستانه در درگیری های مسلحانه غیربین المللی متمرکز شده و همچنین استدلال هایی که در قلمرو آموزه مسئولیتحمایت مطرح می شود. اما به واقع ما بحث را چنین پی خواهیم گرفت که ایالات متحده چه استدلال هایی برای توجیه عمل خود می تواند اقامه کند؟ چه استدلال هایی در رد کردن توجیه آمریکا و غیرقانونی دانستن عمل وی وجود دارد؟ رویکردهای نظری و عملی به حقوق بین الملل پاسخ های متفاوتی به این سؤال می دهند.
۱۶.

ماهیت رقابت و تعارضِ ایران و ترکیه در سوریه و عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: هویت ایران امنیت عراق ترکیه خاورمیانه سوریه ژئوپلتیک خیزش های عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 606 تعداد دانلود : 599
مناقشه منطقه ایِ ایران و ترکیه در عراق و سوریه، به واقعیت های تاریخی حاکم بر روابط دو کشور برمی گردد و قرائت های دوگانه ساده انگارانه در بیشتر موارد قادر به توضیح مسیر رقابت و تعارض دو کشور نیستند؛ چرا که موضوع به الگوهای درازمدتی برمی گردد که در یک روند تاریخی، تغییراتی را در جابجایی توازن منطقه ایِ قدرت به همراه داشته است. با وقوع خیزش های عربی، این مناقشه با در نظر گرفتنِ مابه ازایِ تاریخی آن، دوباره تحت تأثیر ملاحظات هویتی و امنیتی در عراق و سوریه قرار گرفته است که در پرتو آن، مسائل ارزشی ایدئولوژیک با مسائل ژئوپلتیک و توازن قدرت و نقش های منطقه ای در هم گره خورده اند. لذا با عنایت به این فرض که بحران سوریه و دگرگونی های عراق به رقابت تاریخی میان ترکیه و ایران به عنوان دو دولت ملی قدرتمند خاورمیانه دامن زده است و رویکرد هر دو کشور بر اساس فعال سازی الگوهای معطوف به موازنه قدرت، تثبیت حوزه نفوذ و انگاره دفع تهدید از هر طرف پیگیری می شود؛ مقاله حاضر بر آن است تا با تشریح و تبیین چالش های دو کشور از منظر هویتی و امنیتی، به روشی تاریخی - تطبیقی و با عنایت به نظریه «رئالستکراتیویسم»، عوامل و دلایل نگرانی میان دو کشور و افق آن را در پرتو دو متغیر اثرگذار سوریه و عراق مورد واکاوی و تجزیه تحلیل قرار دهد.
۱۷.

راهبرد دفاعی ایران از منظر آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رئالیسم امنیت ملی آیت الله خامنه ای امنیت نسبی راهبرد دفاعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 224 تعداد دانلود : 244
این مقاله به بررسی شناخت ابعاد علمی و نظری تفکر راهبردی آیت الله خامنه ای از منظر مکتب رئالیسم پرداخته و سعی در پاسخ به این سئوال دارد که آیا مکتب رئالیسم از توانایی و ظرفیت لازم برای تبیین انگیزه ها، اهداف، تصمیم ها، رفتارها و رویکردهای رهبری در مقام فرماندهی کل قوای مسلح در جمهوری اسلامی ایران برخوردار است؟ نویسندگان معتقدند فرامین و اندیشه های دفاعی آیت الله خامنه ای غالباَ مبتنی بر افزایش «امنیت نسبی» و نه «قدرت نسبی» است؛ که به شکلی واقع گرایانه بازتعریف و بر مبنای ملاحظات اخلاقی (اسلامی) صورت بندی شده است. بر این اساس، اهداف و راهبردهای نظامی آیت الله خامنه ای عموماً در راستای فعال سازی الگوهای معطوف به بازدارندگی فعال و مهار چالش های ناشی از بروز تحولات جدید در مناطق فوری امنیتی کشور است.
۱۸.

ابعاد و محدودیت های روابط نظامی ایران و چین پس از برجام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران چین تسلیحات دیپلماسی دفاعی آمریکا نظامی برجام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 691 تعداد دانلود : 554
روابط نظامی ایران و چین با روی کار آمدن دولت روحانی و در پرتو توافق هسته ای، وارد مرحله تازه ای شده است. در این راستا، دسترسی ایران به تسلیحات چینی که از اواخر دهه 1990 و 2000 میلادی به واسطه فشارهای آمریکا و اعمال تحریم های شورای امنیت به تدریج کاهش یافته بود، افزایش پیدا کرده است. فرض بر این است که پس از برجام، با لغو بخشی از تحریم های سازمان ملل، روابط نظامی دو کشور بهبود یابد. نظر به قابلیت ها و پیشرفت های چشم گیر چین در عرصه هایی چون نیروهای سه گانة نظامی، دریافتِ اهمیت این شریک استراتژیک نزد جمهوری اسلامی ایران در عرصه های نظامی و فناوری های مرتبط، حائز اهمیت مضاعف خواهد بود. ازهمین رو، مقاله حاضر ضمن پرداختن به ابعاد نوین پیوندهای نظامی و دیپلماسی دفاعی میان دو کشور، بحث را بر این محور قرار می دهد که با وجود نیازمندی هایِ ایران به ازسرگیری و استمرار برنامة نوسازی نظامیِ خود به چین، برای ایجاد موازنه نظامی در منطقه؛ اما در عین حال به جهت ملاحظات سیاسی چین در دو بعد منطقه ای و جهانی، تحریم های شورای امنیت و همچنین نقش آمریکا در این خصوص، دامنه پیوندهای دفاعی و نظامیِ دو کشور پس از برجام در مقایسه با روسیه در همین دوران، حساس تر و آسیب پذیر بوده، و همچنان با محدودیت هایی مواجه خواهد بود.
۱۹.

نگاهی ایرانی به فهم موانع و ناکامی در روابط تهران - باکو(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 95 تعداد دانلود : 127
روابط آذربایجان با ج. ا. ایران تحت تأثیر وجهه آن به عنوان کشوری شیعی و تحت حاکمیت یک دولت سکولار فعال شکل گرفته است. در این میان، بیش از آنکه عوامل جغرافیا، مذهب و قومیت باعث تقویت روابط شده باشد، از آن ممانعت کرده است. این کشور در اغلب مواقع، نقش مخالف ایران را در منطقه ایفا می کند و به رغم جمعیت عمدتاً شیعه، حکومتی غربگرا دارد و شدیداً تلاش می کند تا به آن چیزی که ایران نیست، تبدیل شود. بررسیِ کلیِ روابط خارجی آذربایجان در ارتباط با ایران نشان می دهد که این روابط عموماً مبتنی بر حسن همجواری بوده و از نظر تجاری در سطحی نه چندان مطلوب قرار دارد؛ اما در کنار آن، به لحاظ سیاسی و همچنین از بعد امنیتی دارایِ چالش هایی بوده است. عوامل و دلایل متعددی در این ارتباط دخیل و موجبات واگرایی دو کشور را در قالب یک نظام معنایی منفی فراهم آورده است. اما در این مقاله، مشخصاً از «زاویه دید ایران» به این روند نگریسته می شود و در این راستا، مسائلی همچون قوم گرایی، برخی تحرکات ضدایرانیِ باکو، چالش های رژیم حقوقی و نظامی گری در قلمرو خزر، و همکاری های پر ابهام آذربایجان با اسرائیل و همچنین آمریکا از جمله عوامل مؤثر در این قضیه محسوب می شوند که ایران نیز نسبت به آنها حساسیت ویژه ای دارد. نظر به این مهم، مقاله حاضر، ضمن بررسیِ متغیرهای اثرگذار در ناکامی روابط دو کشور، به گونه ای توصیفی - تحلیلی به واکاوی و تبیین مجموعه عوامل مورد ادعا در این خصوص می پردازد
۲۰.

اثرگذاریِ بیداری اسلامیِ خاورمیانه عربی بر روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روابط بین الملل انقلاب اسلامی خاورمیانه و شمال آفریقا ژئوپلتیک بیداری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 695 تعداد دانلود : 999
با توجه به حضور اسلام به عنوان عنصر تعریف کننده اصلی ملت های خاورمیانه و از سوی دیگر، شکست و بی اعتباری گفتمان ها و الگوهای معاصرِ مدعی و کنشگر در صحنه سیاسی این منطقه، اسلام و جهت گیری اسلامی، انتخاب طبیعی ملت های خاورمیانه است. این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که این بیداری و وقوع خیزش های جدید در منطقه خاورمیانه عربی، نشان از دوران جدید در عرصه روابط بین الملل داشته که ممکن است سبب ساز نوعی انتقالِ ژئوپولیتیکِ درحالِ شکل گیری شده و استقرارِ وضع و نظریه های جدیدی از روابط بین الملل را به همراه داشته باشد. از این رو، مقاله حاضر با رویکردی توصیفی تحلیلی در پی ارزیابی تأثیر نقش اسلام و موضوعیت آن در تحولات اخیر بوده و در این راستا بر این باور است که آنچه در این جنبش های مردمی اثرگذار واقع شده است، عامل هویت و ساخت و احیای هویت اسلامی است که بیش از مؤلفه های دیگر خودنمایی می کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان