علیرضا محسنی تبریزی

علیرضا محسنی تبریزی

سمت: دانشیار
مدرک تحصیلی: استاد تمام جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۹۷ مورد.
۱.

خوانش جامعه شناختی تأثیر مصرف رسانه ای بر سبک زندگی؛ با تأکید بر نقش پایگاه اقتصادی- اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهپویه ارتباطات و فرهنگ دوره ۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 7 - 19

کلید واژه ها: سبک زندگی مصرف رسانه ای در فضای مجازی متغیرهای جمعیت شناختی پایگاه اقتصادی- اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۱۶
این مطالعه باهدف بررسی رابطه بین مصرف رسانه ای در فضای مجازی با سبک زندگی با توجه به نقش متغیرهای جمعیت شناختی و پایگاه اقتصادی- اجتماعی انجام شده است. به لحاظ روش شناختی، این پژوهش از نوع مطالعات کمّی، مقطعی و کاربردی و در قالب پیمایش است که دارای رویکردی توصیفی و تحلیلی بوده و به ارزیابی مسئله اصلی پژوهش در میان جوانان شهر تهران می پردازد. جامعه آماری، جوانان 18 تا 34 ساله شهر تهران و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 400 نفر بوده که این افراد با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و تصادفی در 10 محله از 5 منطقه (1، 4، 6، 15، 22) در میان مناطق 22گانه شهر تهران انتخاب شده اند. داده های به دست آمده از پرسش نامه از طریق نرم افزار Spss مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای «مصرف رسانه ای در فضای مجازی و ابعاد سازنده آن (دیداری-شنیداری و نوشتاری) و مدت استفاده از فضای مجازی، میزان استفاده از شبکه های اجتماعی و میزان استفاده از رسانه های مختلف» رابطه مستقیم و معناداری با سبک زندگی جوانان دارند. همچنین بین مصرف رسانه ای در فضای مجازی و سبک زندگی جوانان بر حسب جنس، وضعیت تأهل، سن، منطقه زندگی و میزان درآمد و متغیر پایگاه اقتصادی- اجتماعی تفاوت معناداری وجود ندارد، از طرفی بین مصرف رسانه ای در فضای مجازی و سبک زندگی جوانان بر حسب تحصیلات و شغل تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین مصرف رسانه ای زمینه تغییر سبک زندگی از سنتی به میانه (ترکیبی) و از میانه به مدرن (غربی) را فراهم می آورد.
۲.

مصرف رسانه ای در فضای مجازی و رابطه آن با سبک زندگی جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ۱۳ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۵۲ 461 - 484

کلید واژه ها: سبک زندگی مصرف رسانه ای در فضای مجازی استفاده از شبکه ها و پیام رسان های اجتماعی سبک زندگی جوانان جامعه شناسی ارتباطات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۹
مصرف رسانه ای و اثرهای آن بر سبک زندگی طبقات مختلف مردم به ویژه نسل جوان از موضوع های مهمی است که در پژوهش حاضر بدان توجه شده است. این مطالعه با هدف بررسی رابطه مصرف رسانه ای در فضای مجازی با سبک زندگی جوانان در کلانشهر تهران انجام شده است. روش این پژوهش به صورت تحلیل کمّی و از طریق پرسشنامه بوده و جامعه آماری، جوانان 18 تا 34 ساله شهر تهران و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 400 نفر در 10 محله از 5 منطقه (1، 4، 6، 15، 22) در میان مناطق 22گانه شهر تهران انتخاب شده اند. تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار SPSS و مدل سازی معادلات ساختاری کوواریانس محور صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای مصرف رسانه ای در فضای مجازی و ابعاد سازنده آن (دیداری، شنیداری و نوشتاری) و مدت استفاده از فضای مجازی، میزان استفاده از شبکه ها و پیام رسان های اجتماعی و میزان استفاده از رسانه های مختلف رابطه مستقیم و معناداری با سبک زندگی جوانان دارند. همچنین میزان مصرف رسانه ای زمینه تغییر سبک زندگی از سنتی به میانه (ترکیبی) و از میانه به نوین (غربی) را فراهم می آورد.
۳.

تبیین جامعه شناختی میزان استفاده از فناوری اطلاعات و احساس امنیت اجتماعی جوانان شهر تبریز

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی نوجوان و جوان سال ۴ پاییز (مهر) ۱۴۰۲ شماره ۷ (پیاپی ۱۳) ۳۱-۱۹

کلید واژه ها: امنیت اجتماعی احساس امنیت فناوری اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۳۵
زمینه و هدف: در تمام دوران حیات بشری، امنیت از نیازهای اصلی انسان محسوب شده و اهمیت آن در دوران مدرن تااندازه ای افزایش یافته است که به تعبیر برخی از صاحب نظران، کارویژه و بی بدیل حکومت ها در جهان مدرن امروزی، استقرار امنیت است باتوجه به اهمیت امنیت و احساس امنیت، تحقیق حاضر به بررسی میزان احساس امنیت اجتماعی و شناخت مهم ترین عوامل مرتبط با آن پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از منظر هدف، کاربردی و از منظر ماهیت و روش اجرا، توصیفی - پیمایشی از نوع همبستگی است که داده های آن از طریق پرسش نامه استاندارد COS جنارو و همکاران (2007) و همچنین پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری شده است که روایی صوری این پرسش نامه از طریق متخصصان و روایی سازه ای و پایایی آن بعد از انجام یک سری اصلاحات و محاسبه آلفای کرونباخ به میزان 82/0 تأیید شد. جامعه آماری تحقیق، کلیه جوانان 20-35 سال ساکن شهر تبریز بوده که حجم نمونه ای با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 400 نفر با شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردید. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش آماری ضریب همبستگی استفاده شد. یافته ها: تحلیل دادها حاکی از این بوده که اگر از فناوری ارتباطات و اطلاعات به درستی استفاده شود، می تواند به عنوان ابزار توانمندسازی در جهت توسعه امنیت اجتماعی جامع تر، مطرح شود. ضریب همبستگی محاسبه شده بین میزان استفاده از فناوری اطلاعات با متغیر احساس امنیت اجتماعی برابر با (115/0) و سطح معنی داری آن (021/0) می باشد که بیانگر این است که بین دو متغیر رابطه معنی دار و مستقیم وجود دارد. در بین ابعاد احساس امنیت اجتماعی، کمترین احساس امنیت مربوط به بعد امنیت اخلاقی و بیشترین احساس امنیت مربوط به بعد امنیت جانی است. نتیجه گیری: حاکی از این بوده که رابطه معنادار و مستقیمی بین میزان استفاده از فناوری اطلاعات با احساس امنیت اجتماعی وجود دارد.
۴.

واکاوی در ابعاد و جنبه های روان شناختی اجتماعی آرا و اندیشه فارابی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 91 - 113

کلید واژه ها: جامعه سالم روان شناسی اجتماعی رهبری علم مدنی فارابی فضیلت ماهیت اجتماعی انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲ تعداد دانلود : ۴۹
مقاله حاضر با مرور منابع موجود در باب آرا و احوال فارابی و با استعانت از آثار باقی مانده از این فیلسوف اسلامی می کوشد تا با استفاده از روش تفسیر متن و تحلیل مضمون، آن موضوعات، مباحث و مفاهیمی را که واجد معانی و دارای مضامین روان شناختی اجتماعی هستند، اکتشاف و تحلیل کند. براین اساس، داده ها از متون (texts) مورد نظر جمع آوری شده و سپس با استفاده از شیوه کدگذاری اشتراوس تنظیم و مرتب شده اند. در مرحله کدگذاری باز، 113 مفهوم از داده ها در شکل جملات، عبارات، کلمات و مفاهیم اکتشاف و براساس واحدهای معنایی دسته بندی و متعلقات و مفاهیم در شکل کد به آن ها ضمیمه شد. در مرحله کدگذاری محوری بدواً 26 مضمون در شکل طبقات و مقولات براساس داده های مأخوذ از کدگذاری باز شناسایی و صورت بندی شد و سپس با پالایش و تفکیک آن ها به ده مضمون در هیئت مقولات و طبقات اصلی به انضمام مقولات فرعی تر تقلیل یافت. در کدگذاری گزینشی، ارتباطات میان مقولات و طبقات و مقولات فرعی تر تعیین و مشخص شد. مقولات ده گانه به دست آمده از تفسیر متون و تحلیل مضمون عبارت اند از: علم مدنی یا علم رفتار، ماهیت و طبیعت آدمی، اصالت فرد و اصالت جامعه، مدنی الطبع بودن انسان و نیاز به زندگی تعاونی، همانندی جامعه و ارگانیسم، انواع اجتماعات و انواع جامعه، تأثیرات گروه بر فرد و نقش اجتماعی کننده و تربیتی جامعه، بی هنجاری و انحراف، عوامل محافظت کننده و خطرآفرین رفتار، و رهبری و ویژگی های رهبر.
۵.

بررسی نقش کنش هویتی در مشارکت سیاسی زنان ایران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال ۲۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱۰۱ 188 - 217

کلید واژه ها: توسعه ی سیاسی کنش هویتی مشارکت سیاسی انتخابات زنان ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۷۳
یکی از ابعاد توسعه ی سیاسی، مشارکت اجتماعی به ویژه مشارکت سیاسی زنان است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر پاسخ به این پرسش اساسی است که «کنش های هویتی در مشارکت سیاسی زنان، دارای چه نشانه ها و کارکردی است؟» پژوهش بر این فرضیه استوار است که «مشارکت انتخاباتی زنان، رابطه ی معناداری با شکل بندی های ساختاری و هویتی زنان ایرانی دارد». در این پژوهش، از روش آمیخته استفاده شده و تحلیل یافته ها با استفاده از روش رگرسیون و فرآیندهای گام به گام بین متغیرهای فردی، هویتی و ساختاری انجام شده است. نتایج حاکی از آن است که در فضای پساانقلاب اسلامی، میزان مشارکت سیاسی زنان افزایش یافته است. مشارکت سیاسی در این دوره حاکی از آن است که میان قالب های هویتی زنانه و میزان مشارکت سیاسی آنها، ارتباط معناداری وجود دارد. از میان 14 متغیرِ بررسی شده، چهار متغیرِ هویت فردی، متغیر هویت جنسی، متغیر بُعد آینده و متغیر سن، بیش ترین میزان اثرگذاری بر هویت سیاسی و به تبع آن، بر مشارکت سیاسی را در پی داشته است.
۶.

تحلیل جامعه شناختی حرفه ای شدن و تغییرات سبک زندگی ورزشکاران (مورد مطالعه: فوتبالیست های حرفه ای)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال نوزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۷۴ 7 - 24

کلید واژه ها: تحلیل جامعه شناختی حرفه ای شدن سبک زندگی فوتبالیستهای حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۰۳
هدف از این پژوهش تحلیل جامعه شناختی حرفه ای شدن و تغییرات سبک زندگی ورزشکاران (مورد مطالعه: فوتبالیست های حرفه ای) است. روش پژوهش حاضر کیفی و از نوع اکتشافی است. روش انجام این پژوهش کیفی است که با نظریه داده بنیاد و رویکرد گلیزر انجام گرفته است، به این صورت که عوامل مستخرج شده از مصاحبه های انجام گرفته شده استخراج گردیده است. هدف استفاده از رهیافت تحقیق کیفی در مطالعه حاضر تحلیل جامعه شناختی اثرات حرفه ای شده بر سبک زندگی فوتبالیست های حرفه ای بود، که از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد، در این رابطه برای مصاحبه، یک پروتکل با توجه به مبانی نظری و پیشنه پژوهش تهیه گردید که مورد تایید اساتید و خبرگان حوزه در ابتدا قرار گرفت و در نهایت مصاحبه ها از فوتبالیست های که بصورت حرفه ای فوتبال را انجام داده و نظیر آقای علی دایی، علی کریمی، سردارآزمون و ...  به عنوان افراد مصاحبه شوند بهره گرفته شد. اندازه نمونه در این پژوهش بر مبنای شاخص اشباع نظری برابر با 20 نفر بود. همچنین در این تحقیق جمع آوری اطلاعات به شکل کتابخانه ای و میدانی انجام گرفت. نتایج  بدست آمده از تجزیه و تحلیل مصاحبه های کیفی نشان داد که تاثیرات حرفه ای شدن بر سبک زندگی فوتبالیستهای حرفه ای از 132 کد باز تشکیل شده است و همچنین 12 مقوله محوری تشکیل شده است. در نهایت با توجه به نتایج می توان بیان کرد که حرفه ای شدن بر سبک زندگی فوتبالیست ها با توجه به محیطی که قرار دارند تاثیر گذار است و شیوه زندگی آنها را تغییر می دهد.
۷.

بررسی رابطه میان بی اعتمادی اجتماعی و مسئولیت گریزی شهروندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۳ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 147 - 170

کلید واژه ها: بی اعتمادی اجتماعی تعهد شهروندی مسئولیت گریزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۹۷
شهروندی یک ایده دوجانبه و یک ایده اجتماعی است و صرفاً مجموعه حقوقی که فرد را از تعهد به دیگران رها کند، نیست؛ بلکه برای تحقق این حقوق به مکانیسمی از تکالیف و وظایف شهروندی لازم است. از طرفی مسئولیت گریزی های شهروندی فرار یا دور زدن های تکالیف محوله است، که ما آن ها را در رفتارهای شهروندان در امور شهری و مشارکت پذیری های ضعیف شده امروزی مشاهده می کنیم. هم چنان که "زتومکا" معتقد است اجتماع اخلاقی، به اعتماد، احساس مسئولیت و تعهد نسبت به دیگرانی که با آن ها دارای ارزش ها، منافع و هدف های مشترک است، سرو کار دارد. و پارسونز عامل ایجاد اتحاد و انسجام اجتماعی و ثبات و نظم را اعتماد می داند. لذا مطالعه حاضر با هدف: بررسی رابطه میان میزان بی اعتمادی اجتماعی و مسئولیت گریزی شهروندی در بین شهروندان تهرانی در سال 1399 انجام گرفته است. روش تحقیق: پیمایش و جمع آوری داده ها  با تکنیک پرسش نامه ساخت یافته و با استفاده از نمونه گیری خوشه ای در بین شهروندان تهرانی بالای 18 انجام پذیرفته است. حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 384 برآورد گردید؛ البته با توجه به شرایط پاندمیک ویروس کرونا در زمان انجام تحقیق و محدودیت های موجود با 356 پرسش نامه داده ها جمع آوری و تحلیل با بهره گیری از نرم افزار Mplus8 و SPSS  انجام پذیرفته است. یافته های: توصیفی نشان داد که میزان مسئولیت گریزی شهروندی در بین پاسخ گویان، از حد متوسط بالاتر و نزدیک به زیاد است. و میزان بی اعتمادی اجتماعی نیز از سطح متوسط به بالا است، که بیشتر بُعد بی اعتمادی سازمانی را شامل می شود. در بررسی نتایج:رابطه بین بی اعتمادی اجتماعی، برخورداری از حقوق شهروندی و تحصیلات با میزان مسئولیت گریزی شهروندی معنا دار است. ضرایب تاثیر متغیرها درکنار یک دیگر به ترتیب میزان برخورداری از حقوق شهروندی 29%-، میزان تحصیلات 16%- و بی اعتمادی اجتماعی0.72% (به طورغیرمستقیم)  برمسئولیت گریزی شهروندی به دست آمد.
۸.

تحلیل مناسبات اجتماعی ایرانیان مهاجر به کشور آلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال هفدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۳ 307 - 334
تعداد بازدید : ۲۰۸ تعداد دانلود : ۱۱۹
یکی از چالش های کشورهای مهاجرپذیر و مهاجرفرست، شیوه مناسبات اجتماعی مهاجران در کشورهای میزبان است که می تواند یکی از عوامل ایجاد اختلال در تنظیم روابط اجتماعی، همگرایی و انسجام میان افراد و گروه های اجتماعی در این مناطق شود. هدف پژوهش، تبیین پیآمدهای جامعه شناختی مناسبات اجتماعی ایرانیان مهاجر به کشور آلمان بوده است. روش تحقیق پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساخته بوده است. جامعه آماری پژوهش متشکل از ایرانیان مهاجر بالای ۱۸ سال ساکن در سه ایالت بادن-ورتمبرگ، نوردین وستفالن و هسن بود که به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، حجم نمونه. ۲۸۰ نفر محاسبه شده است. نتایج نشان داد میان متغیرهای طول مدت اقامت، اعتقادات دینی، تفاوت نسلی، محدودیت های تحصیلی با مناسبات گروهی ایرانیان مهاجر در آلمان رابطه معنا دار و هم بستگی وجود دارد. نتایج مدل رگرسیونی نشان داد متغیر تفاوت نسلی قدرت تبیین ۱۴ درصد، پایبندی به اعتقادات دینی ۲۲ درصد، محدودیت تحصیلی ۱۹ درصد و طول مدت اقامت ۲۹ درصد از تغییرات خطی مناسبات ایرانیان مهاجر به کشور آلمان را داشته اند ولی اعتماد اجتماعی، پذیرش هنجارهای کشور مقصد و استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی رابطه معناداری را با مناسبات اجتماعی ایرانیان مهاجر نداشتند بنابراین فرضیه های مذکور در پژوهش حاضر تأیید نشدند.
۹.

تحلیل الگوهای مداخلات پیشگیری از رفتارهای پرخطر در خانواده ها(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۲۲ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۸۵ ۲۲۰-۱۸۱

کلید واژه ها: پیشگیری خانواده محور خانواده راهبردهای مراقبتی رفتارهای پرخطر سلامت اجتماعی مراقبت نظریه داده مبنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۷۴
مقدمه: رفتارهای پرخطر ذیل مسائل اجتماعی، در همه جوامع و در گروههای سنی و جنسی مختلف دارای رشد تصاعدی بوده است. این رفتارها عمدی بوده و فرد، کنترل چندانی بر عوارض احتمالی آن ندارد؛ مانند مصرف سیگار، الکل، مواد مخدر، داروهای روان گردان و انجام رفتارهای زودهنگام جنسی. هدف از این مطالعه، تحلیل راهبردهای مراقبت و پیشگیری خانواده محور از مواجهه با رفتارهای پرخطر است. روش: این پژوهش دارای پارادایم تفسیری بوده و از حیث مبنا، پژوهشی کیفی است. تکنیک گردآوری داده ها، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته است. برای تجزیه وتحلیل داده ها و به منظور دست یابی به نظریه نهایی از روش نظریه زمینه ای، با روند کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شده است. مشارکت کنندگان مشتمل بر خانواده های تبریزی بوده که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و با مشارکت 26 خانواده، اشباع نظری حاصل شد. یافته ها: خانواده ها در تلاشی مستمر و بی وقفه برای مراقبت از فرزندان هستند تا کودکان به دوراز آسیبها، پرورش یافته و گرفتار رفتارهای پرخطر نشوند. خانواده ه ا برای مراقبت از بروز رفتارهای پرخطر از الگوی سه گانه ذیل تبعیت می کنند: 1- راهبرد مراقبتی ناکارآمد (فاقد راهبرد مؤثر)؛ 2- راهبرد مراقبتی دفعتی؛ 3- راهبرد مراقبتی فرایندی. بحث: راهبردهای مراقبتی تحت تأثیر افکار، نگرشها و تجاربِ تمام اعضای خانواده، خلق، پرورده و متکامل می شوند. در خانواده هایی که برای مقابله با مسائل مهم و مدت دار مانند رفتارهای پرخطر توان تصمیم گیری نباشد، راهبردی نیز خلق نخواهد شد. راهبردهای مراقبتی کارآمد در اثر آموزش و جامعه پذیری شکل می گیرند.
۱۰.

تحلیل داده بنیاد فرهنگ بیگانگی شغلی در نظام بوروکراسی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره چهارم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 183 - 194

کلید واژه ها: برساخت فرهنگ فرهنگ بیگانگی شغلی نظام بوروکراسی - اداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۲۵
قصد این جستار تحلیل داده بنیاد فرهنگ بیگانگی شغلی در نظام بوروکراسی- اداری در ایران است. از آنجا که پژوهش حاضر در چارچوب رویکرد کیفی و به طور مشخص نظریه زمینه ای اشتراوس و کوربین به انجام رسیده است می کوشد شرایط علی، زمینه ها، عوامل مداخله گر، راهبردها و پیامدهای بیگانگی شغلی را مطالعه کند. پژوهش با استفاده از شیوه نمونه گیری گلوله برفی با 15 نفر از کارکنان شاغل در بخش اداری مصاحبه عمیق فردی به عمل آورده است. داده ها در مراحل سه گانه کدگذاری تحلیل شدند و نتایج نشان داد که بیگانگی شغلی که امروزه به شکل نوعی فرهنگ درآمده است محصول برخی شرایط علی مثل بی عدالتی، طرد و احساس ناامنی است و همچنین از برخی زمینه ها نظیر بی انگیزشی، احساس تنهایی و فقدان تخصص تأثیر می پذیرد. این شرایط و زمینه ها در کنار اثرات عوامل مداخله ای مثل نوسانات و تغییرات اداری بر شدت بیگانگی شغلی می افزایند. برخی از راهبردهایی که سازمانها می توانند برای مواجهه با این پدیده استفاده کنند عبارتند از انگیزه بخشی، مهارت زایی و ایجاد روحیه تعامل و همدلی در میان افراد. در صورت عدم اتخاذ راهبردها، فرهنگ بیگانگی شغلی می تواند به گسترش نفرت، انزجار، افسردگی، و طرد متقابل میان اعضا دامن بزند. در کل عوامل متعددی در بسط فرهنگ بیگانگی شغلی در نظام بوروکراسی- اداری نقش دارند و شناسایی آنها در سازمان های اداری امکان توسعه اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از بیگانگی شغلی را فراهم می کند.
۱۱.

تأملی بر انتخاب بی تفاوتی در بافت فرهنگی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال هفدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۶۴ 11 - 38

کلید واژه ها: بی تفاوتی اجتماعی روش شناسی مردم گارفینکل زندگی روزمره منطق فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۳۴۱
انسان ها در زندگی روزمره شان در موقعیت های تعاملی متعدد و متنوعی قرار می گیرند و در هرکدام از این موقعیت ها با پشتِسر گذاشتن فرایندهایی تصمیم می گیرند که چه واکنشی نشان دهند.انتخابِ کنشیِ یک کنش گرِ نوعی،در یک موقعیت تعاملی،به سه عامل اصلی یعنی ویژگی های شخصیتی کنش گر،موقعیت اجتماعی او و پیشینه فرهنگی اش، بستگی دارد. این مقاله درصدد است تا در چارچوب رویکرد روش شناسی مردم و با استفاده از ابزار مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته و مطالعات اسنادی، نشان دهد که چگونه زنان و مردان طبقه متوسط ساکن شهر تهران که بین 30 تا 40 سال سن دارند، در زندگی روزمره و در جریان تعاملات شان با دیگران، تصمیم می گیرند که نسبت به یک وضعیت نامطلوب خاص «بی تفاوت» باشند و نسبت به وضعیت دیگر بی تفاوت نباشند.یافته ها نشان داد که منطق انتخاب بی تفاوتی در میان مصاحبهشوندگان،حول سه مسئله اصلی یعنی مسئله تشخیص(حق/باطل)؛ مسئله مصلحت(بقا/ویرانی) و مسئله نتیجه(اثربخشی/بیهودگی) صورت بندی می شود.کشف فهم مشترک افراد از هرکدام از این مسائل، مدخلی برای کشف حوزه های تقابل نمادین فرهنگی مؤثر بر انتخاب بی تفاوتی در جامعه مورد مطالعه است.
۱۲.

بررسی نقش برنامه های سیمای ایلام در کنترل ریسک و مخاطره پذیری اجتماعی جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و هشتم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۸) 101 - 131

کلید واژه ها: برنامه های طنز برنامه های آموزشی برنامه های اخبار برنامه های نمایشی مخاطره پذیری اجتماعی جوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۳ تعداد دانلود : ۱۹۲
این مقاله با هدف بررسی نقش برنامه های سیمای ایلام در کنترل مخاطره پذیری اجتماعی جوانان، با روش ترکیبی انجام شده است. در گام اول و در بخش کیفی، روش پژوهش مصاحبه عمیق است. جامعه مطالعاتی شامل کارشناسان رسانه و مسائل اجتماعی، همچنین نمونه ای متشکل از 30 نفر از کارشناسان است که با شیوه نمونه گیری هدفمند اطلاعات محور انتخاب شده اند. مقوله های اصلی پس از تکمیل فرایند، کدگذاری و استخراج شدند که در نتیجه 24 کد توصیفی با 82 ارجاع از مصاحبه ها به دست آمد. در گام دوم پژوهش با رویکرد کمی، برازش مدل استخراج شده، با تکیه بر راهبرد پیمایش، با جامعه آماری جوانان 18 تا 39 ساله ساکن شهر ایلام به تعداد 43540 نفر و نمونه آماری 800 نفر، به روش نمونه گیری خوشه ای و انتخاب تصادفی ساده انجام گرفت. برازش مدل با تکیه بر رویکرد معادلات ساختاری، از طریق نرم افزار PLS مورد تأیید قرار گرفت و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مؤلفه های استخراج شده نقش برنامه های سیمای ایلام در کنترل ریسک و مخاطره پذیری اجتماعی جوانان به صورت معناداری مورد تأیید است. نقش برنامه های سرگرمی، نمایشی و آموزشی سیمای ایلام بیشتر بوده و برنامه های خبری نقشی نداشته اند. همچنین نتایج تحلیل مسیر 73/0 و سهم برنامه های سیمای ایلام در حد 32/0 بوده که به صورت مستقیم و در حد قوی بر متغیر وابسته تأثیر داشته است.
۱۳.

بررسی وضعیت سرمایه اجتماعی درون گروهی و برون گروهی و عوامل جمعیت شناختی موثر بر آن در بین دانشجویان دانشگاه تهران و دانشگاه علوم و تحقیقات

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم تابستان(تیر) ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۵) 1-12

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی درون گروهی سرمایه اجتماعی برون گروهی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۴ تعداد دانلود : ۱۶۰
زمینه و هدف: مفهوم سرمایه اجتماعی در تحقیقات اجتماعی توجه بسیاری از محققین را به خود جلب کرده است هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین متغیرهای زمینه ای و سرمایه اجتماعی درون گروهی و برون گروهی در دانشجویان دانشگاه تهران و علوم تحقیقات است.روش: این مطالعه از نوع همبستگی است و داده ها به روش پیمایش جمع آوری شده است. جامعه آماری مطالعه کلیه دانشجویان دانشگاه تهران و علوم تحقیقات در سال 1399 بودند. حجم نمونه این مطالعه با استفاده از فرمول کوکران 410 نفر برآورد شد، به منظور گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه رفیعی و همکاران (1395) و پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک استفاده شد، برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss نسخه 25 استفاده گردید، در بخش آمار استنباطی از آزمون های تحلیل واریانس یکراهه، ضریب همبستگی پیرسون و تی مستقل استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد سرمایه اجتماعی در این پژوهش با میانگین 13/67 در حد متوسطی قرار دارد. میانگین سرمایه اجتماعی درون گروهی (67/36) و سرمایه اجتماعی برون گروهی (47/30) است. بین متغیرهای تأهل، نوع دانشگاه، اشتغال و سن در بعد درون گروهی اختلاف معناداری مشاهده شد؛ و در بعد برون گروهی درمتغیر جنس اختلاف معنادار شد. بین متغیرهای وضعیت مسکن و مقطع تحصیلی و سرمایه اجتماعی در دو بعد درون گروهی و برون گروهی رابطه معنادار نشد.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت هر دو بعد سرمایه اجتماعی درون گروهی و برون گروهی در دانشجویان باید در برنامه ریزی های آتی توجه به ارتقا دو بعد سرمایه اجتماعی را مورد توجه قرارداد.
۱۴.

شناسایی مؤلفه های مؤثر بر سرمایه اجتماعی در مواجهه با بیگانگی اجتماعی (موردمطالعه دانشجویان دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 357 - 391

کلید واژه ها: بیگانگی اجتماعی سرمایه اجتماعی اعتماد اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۳ تعداد دانلود : ۱۹۳
هدف مطالعه حاضر شناخت عوامل مؤثر بر ارتقا سرمایه اجتماعی و تأثیر آن در کاهش بیگانگی اجتماعی است. روش این مطالعه ترکیبی و از نوع تودرتو (لانه ای) است، جمع آوری داده ها در بخش کمی و کیفی (پیمایش - پدیدار شناختی) به صورت هم زمان انجام شد. در بخش کمی با استفاده از دو پرسشنامه بیگانگی اجتماعی و سرمایه اجتماعی داده ها از 410 نفر دانشجوی دانشگاه علوم تحقیقات و دانشگاه تهران به شیوه نمونه گیری طبقه ای نسبتی گردآوری شد، در بخش کیفی با روش نمونه گیری هدفمند و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 16 نفر و رسیدن به مرحله اشباع نظری، داده ها جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS25 & Atlas ti تجزیه وتحلیل شد. یافته های بخش کمی نشان داد، متغیر بیگانگی اجتماعی با متغیرهای همدلی (0.01) 0.13- و اعتماد (0.001) 0.21- رابطه معنی دار و معکوس دارد، از تحلیل یافته های کیفی 19 مقوله شامل جهانی شدن، تغییر در ارزش ها و سبک زندگی، کلیشه های جنسیتی، رسانه، آموزش وپرورش، ارزش های دینی، آموزش عالی، فضاهای عمومی، رفاه اجتماعی، احساس محرومیت نسبی، هنجارهای اجتماعی، خانواده، کفایت اجتماعی، شبکه اعتماد متقابل، حکمرانی خوب، شایسته سالاری، مدیریت در بحران، بی ثباتی اقتصادی، اشتغال و کسب وکار استخراج شد. درمجموع نتایج این مطالعه نشان داد برای ارتقا سرمایه اجتماعی و کاهش آسیب های اجتماعی توجه همه جانبه به حوزه های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی باید موردتوجه برنامه ریزان قرار گیرد.
۱۵.

قومیت، مذهب، صور مشارکت در بین پیروان مذاهب شیعه و سنّی کردهای کرمانشاه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هجدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۷۱ 134 - 154

کلید واژه ها: صور مشارکت قومیت کرد مذهب شیعه مذهب سنّی کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱ تعداد دانلود : ۱۱۹
در مقاله حاضر به بررسی قومیت، مذهب، صور مشارکت در بین مذاهب شیعه و سنّی کردهای  شهر کرمانشاه در سال 1397 پرداخته شده است. از روش تحقیق پیمایشی و بر اساس قواعد آماری حجم نمونه، 384 نفر از شهروندان شیعه و سنّی شهر کرمانشاه به عنوان نمونه آماری و از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته متشکل از گویه هایی در مقیاس 5 گزینه ای طیف لیکرت با پایایی 95/0 و اعتبار محتوایی قابل قبول استفاده گردید. در تدوین چارچوب نظری متغیرهای مورد مطالعه؛ از نظریه های لرنر- آیزن و فیش باین- هومنز و محسنی تبریزی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد؛ وضعیت صور مشارکت در بین کردنشینان کرمانشاه 5/62% می باشد. همچنین نتایج حاصل از آزمون تی تست مستقل نشان داد؛ پیروان مذهب شیعه دارای مشارکت روانی، مشارکت فرهنگی و مشارکت سیاسی بالاتری بودند. اما پیروان مذهب سنّی دارای مشارکت اقتصادی و اجتماعی بالاتری نسبت به پیروان مذهب شیعه بودند.
۱۶.

تحلیل جامعه شناختی از خودبیگانگی زنان (مورد مطالعه: زنان بین 20 تا50 ساله شهر مشهد) بر اساس رویکرد نظریه مبنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال دوزادهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۶) 3-32

کلید واژه ها: ازخود بیگانگی زنان تجربه زیسته نظریه مبنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۲۹۸
ازخود بیگانگی یک مفهوم مهم در تحلیل های جامعه شناختی برای تبیین رفتار انسان در جامعه است و بیانگر رابطه ناقص و ضعیف فرد با خود و جهانی است که قادر به نفوذ و تاثیرگذاری بر آن نیست و او خود را مانند شیء در جریان فعالیت های زندگی در می یابد که تحت سلطه دیگری یا جامعه قرار گرفته است. این امر منجر به ضعف ها و ناکامی های روانی و شخصیتی در فرد و مهمتراز آن اختلال در روابط فرد با نهادهای اجتماعی می گردد. هدف از این تحقیق کشف و تفسیر آگاهی زنان در باب " ازخود بیگانگی" و ارائه یک مدل پارادیمی با استفاده از روش نظریه زمینه ای است. برای گردآوری داده ها از شیوه نمونه گیری هدفمند استفاده شده است که در نهایت 20 نفر از زنان متاهل و مجرد در سه طبقه برخوردار، نیمه برخوردار و کم برخوردار به دلیل اهمیت پایگاه اجتماعی و اقتصادی از 6 محله شهر مشهد انتخاب شده و مورد مصاحبه عمیق قرار گرفته اند و داده های بدست آمده نیز طی سه مرحله کدگذاری تحلیل شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد: مقوله های؛ محدودیت های اجتماعی، نابرابری جنسیتی، ضعف در روابط اجتماعی، فشارهای اجتماعی، نادیده گرفتن خود، غرق شدن درتفسیر عمومی، شرایط علی ایجاد و تشدید از خودبیگانگی در زنان هستند.
۱۷.

بررسی عوامل مؤثر بر خشونت سیاسی با تأکید بر شکاف قومی (مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۲) 119 - 147

کلید واژه ها: شکاف قومی الگوی رأی دهی قومی ضعف رعایت حقوق شهروندی ضعف مدارای هویتی خشونت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۲۰۶
هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر خشونت سیاسی با تأکید بر شکاف قومی در استان آذربایجان غربی است. خشونت سیاسی، بیشتر به معنای اِعمال زور در روابط جمعی بین قومی است که با حوزه سیاست ارتباط دارد. خشونت، نوعی از قدرت است که هدف خاصی را تعقیب می کند و آن، مشخص کردن مرزها و جلوگیری از اِعمال یک قدرت دیگر است. در پژوهش حاضر، به طور عمده از نظریه های آکلائف، بارت و گالتونگ استفاده شده است. پژوهش حاضر، توصیفی از نوع پیمایشی است که به روش نمونه گیری خوشه ای و با پرسش نامه محقق ساخته روی 384 نفر از شهروندان ترک و کردزبان استان آذربایجان غربی در سال 1398 انجام شد. برای آزمون فرضیه های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و رگرسیون چندگانه هم زمان از نرم افزار SPSS24 استفاده شد. پایایی پرسش نامه براساس آلفای کرونباخ (خشونت سیاسی 82/0، شکاف قومی 81/0، ضعف رعایت حقوق شهروندی 85/0، تبعیض 89/0، الگوی رأی دهی قومی 80/0، ضعف مدارای هویتی 71/0) سنجیده شد و برای روایی، روایی سازه و تکنیک تحلیل عاملی به کار رفت. تحلیل داده های این پیمایش نشان داد بین شکاف قومی و ابعاد آن (انکار هویت قومی، فاصله قومی، مرزبندی قومیتی)، ضعف رعایت حقوق شهروندی، تبعیض، الگوی رأی دهی قومی و ضعف مدارای هویتی با خشونت سیاسی، رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون هم زمان و تحلیل مسیر نشان داد متغیرهای شکاف قومی، الگوی رأی دهی قومی، ضعف رعایت حقوق شهروندی، تبعیض و درنهایت، ضعف مدارای هویتی بر خشونت سیاسی تأثیر دارد و به صورت واقعی و تعدیل یافته، 3/28 درصد از واریانس خشونت سیاسی با متغیرهای مستقل تبیین و پیش بینی می شود.
۱۸.

مطالعه جامعه شناختی الگوهای بازنمایی اخلاق اجتماعی در رسانه های ورزشی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۸) 409 - 441

کلید واژه ها: اخلاق اجتماعی بازنمایی تحلیل محتوای کیفی جامعه شناسی اخلاق رسانه ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۲۶۰
توجه به اخلاق اجتماعی در محتوا و مطالب رسانه های ورزشی، نخست از جهت تأثیر این موضوع بر اخلاق عمومی جامعه و دوم به سبب گستره وسیع مخاطب این گروه از رسانه ها دارای ضرورتی جامعه شناختی است. بر این مبنا، دغدغه پژوهش حاضر آن است که نشان دهد رسانه های ورزشی پرمخاطب در ایران، چه تصویر، معنا و بازنمایی ای از الگوهای اخلاق اجتماعی و ارزش های رفتاری در جامعه را ارائه می دهند و کدام سنخ از کنش اجتماعی را برجسته، ترویج یا تقبیح می کنند. بدین منظور، محتوای یک سال از چهار نمونه روزنامه ورزشی باسابقه در ایران، شامل «ایران ورزشی»، «خبر ورزشی»، «ابرار ورزشی» و «پیروزی»، با روش تحلیل محتوای کیفی بررسی، مضمون یابی و تیپ بندی شده است. واحد تحلیل محتوا در پژوهش، موضوع، و ملاحظات نظری در آن مبتنی بر رویکرد مفاهیم حساس نظری هربرت بلومر است. یافته های پژوهش نشان می دهد چهار رسانه ورزشی مورد مطالعه، بازنمایی اخلاق اجتماعی را در طیفی دوگانه از اخلاق-ضداخلاق معنا می کنند. در میان شش مقوله اخلاقی شناسایی شده، دو مقوله اخلاقی «قانونمندی» و «اتهام زنی- شایعه پراکنی» پربسامدترین سنخ اخلاق اجتماعی است و دو مقوله «منش پهلوانی» و «خشونت کلامی و رفتاری» به عنوان کم اهمیت ترین سنخ اخلاقی - در یک طیف مثبت و منفی - از منظر این رسانه ها توصیف و بازنمایی شده است.
۱۹.

بررسی تحلیلی محیط زیست و سلامت ایرانیان در راستای تحقق سیاست های کلی جمعیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۳ 28 - 53

کلید واژه ها: محیط زیست اقلیم سلامت بیماری مرگ و میر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۳۵۹
این تحقیق با توجه به سیاست های کلی جمعیتی نظام مقدس جمهوری اسلامی در خصوص ارتقاء امید زندگی، تأمین سلامت و پیشگیری از بیماری ها، به این سوال پاسخ می دهد که الگوی مرگ و میر افراد در مناطق مختلف جغرافیایی ایران، چگونه است؟ هدف کلی، بررسی نوع اقلیم در31 استان ایران و مطالعه پنج نوع بیماری با بالاترین میزان مرگ ومیر است. اهداف کاربردی، ترسیم جغرافیایی وضعیت مرگ ومیر و جلب حمایت سیاسی جهت پیشگیری و کنترل بیماری ها است. روش تحقیق توصیفی، تحلیل ثانویه از نوع مقطعی است و شامل دو مجموعه داده ، علل مرگ ومیر از سازمان ثبت احوال و داده های جمعیتی، اقلیمی استان ها از مرکز آمار ایران طی ده سال، از 1385تا1395است و از نرم افزارهای ExcelوGIS استفاده شده است. یافته ها، پنج عامل اول مرگ و میر درایران را بیماری های قلبی وعروقی54%، علائم مبهم17%، سرطان ها14%، تنفسی11%و عفونی انگلی4%نشان می دهد که70% ازمرگ های جاری به ثبت رسیده را تشکیل می دهد. طی ده سال گذشته بیماری های قلبی و عروقی 3/3%، سرطانها3/2% وتنفسی 05/1% رشد داشته است و بیماری هایی با علائم مبهم 8/6% و عفونی و انگلی02/2% کاهش یافته است؛ همچنین این تحقیق نشان می دهد مرگ و میر در فصل های مختلف سال، حالت سینوسی دارد و در فصل پاییز و زمستان، ماه های آبان، آذر و دی به اوج خود می رسد.
۲۰.

Qualitative Study of Effective Biomedical Factors in Tendency of Retired Elite Wrestlers to Drug Abuse. A Grounded Theory Study(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Sport Sciences and Health Research, Volume ۱۲, Issue ۲, ۲۰۲۰ 235-244

کلید واژه ها: Retired Elite Wrestlers drug abuse grounded theory Biomedical Approaches

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۸۸
Retirement is one of the difficult events. Athletes should adapt to the difficult experiences and heighten a sense of worth. Drug abuse as a negative coping behavior is a painful reaction to retirement. The aim is to identify the factors influencing the tendency of retired elite wrestlers to drug abuse. With a biomedical approach, this phenomenon was investigated. Using the method of contextual theory and semi-structured in-depth qualitative interview technique, factors influencing the tendency of retired elite wrestlers to drug abuse were studied. The data analysis method was coding, done in three stages of open, selective and axial coding. The data are in a paradigm model. Factors such as sexual needs, strenuous exercise and injury were taken as causal conditions; physical pain is taken as a mediating condition, and retirement age and first experience of drug abuse as an intervening condition and physiological need and doping as contextual conditions. These factors created a paradigm model. Athletes' strategies for drug abuse are: leisure purposes, wider variety of drugs, continuity of drug use and finally compulsive drug use. The consequences of drug abuse were initially pleasant and positive, but with continued drug use, it had harmful consequences physically, psychologically and socially.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان