کوروش فتحی واجارگاه

کوروش فتحی واجارگاه

مدرک تحصیلی: استاد دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۱۷۳ مورد.
۱۲۱.

کاربرد جغرافیای تاریخی در آموزش تاریخ (مطالعه موردی: جغرافیای تاریخی کردستان در دوره مغولان)

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی دوره دوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴) 47 - 71

کلید واژه ها: جغرافیای تاریخی آموزش تاریخ کردستان مغولان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۲۴۶
جغرافیای تاریخی، پژوهشی میان رشته ای تاریخ و جغرافیا است. بررسی تأثیرات محیط جغرافیائی بر وقایع تاریخی، سیر تکامل حکومت ها و تحولات مرزی موضوع اصلی این علم است. جغرافیای تاریخی که بر مکان به عنوان یکی از ارکان علم تاریخ تأکید دارد در آموزش تاریخ کاربرد زیادی دارد. نقشه ها و کتاب های جغرافیایی و تاریخی، تاریخ های محلی، آثار باستانی، بناها و عکس های تاریخی به صورت مواد جغرافیای تاریخی مورد استفاده قرار می گیرند. بازساخت چشم اندازهای گذشته که از اهداف مهم جغرافیای تاریخی است در یادگیری تاریخ بسیار مهم و کاربردی است. یکی از روش های پژوهش در جغرافیای تاریخی متمرکز ساختن موضوع مطالعه بر محدوده و منطقه جغرافیایی کوچک و عمق بخشیدن به آن در گستره زمانی می باشد. با این رویکرد و براساس شواهد تاریخی به عنوان بحثی برای عینیت بخشیدن به موضوع کاربرد جغرافیای تاریخی در آموزش تاریخ، کردستان به عنوان مقوله ای جغرافیائی و تاریخی مورد توجه قرار گرفته و تحولات جغرافیای تاریخی آن در دوره مغولان (قرن 7هجری) بررسی شده است. سئوالاتی که در این پژوهش مطرح می شود این است که: جغرافیای تاریخی چه کاربردی در آموزش تاریخ دارد؟ و جغرافیای تاریخی کردها در دوره مغولان چه تحولاتی یافته است؟ برای پاسخ به این پرسش ها با روش پژوهش تاریخی و شیوه توصیفی- تحلیلی این نتیجه حاصل آمد که جغرافیای تاریخی کردستان در دوره مغولان تحولات اجتماعی و سیاسی مهمی را تجربه کرده است و پرداختن به جغرافیای تاریخی در آموزش تاریخ موجب عینی شدن درس تاریخ و گسترش درک فراگیران از مباحث تاریخی می شود.
۱۲۲.

روایتِ معلمی کردن یک معلم ابتدایی با تأکید بر نقش نظریه های تربیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۲۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 5 - 24

کلید واژه ها: نظریه تربیتی معلمی کردن روایت پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۴۵
پژوهش حاضر با هدف کاوش فرایند معلمی کردن یک معلم ابتدایی با محوریت نقش نظریه های تربیتی در آن انجام گرفت. روش انجام این پژوهش روایت پژوهی بوده است. با توجه به اینکه روایت پژوهی به منظور مطالعه عمیق یک یا تعداد معدودی از افراد انجام می گیرد، این تحقیق روی یک معلم ابتدایی متمرکز شد. برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های روایتی و نیمه ساختار یافته، روش های تحلیل روایت ها و تحلیل روایی به کار گرفته شد. به منظور افزایش روایی یافته ها از روش چک کردن شرکت کنندگان و همچنین سه سویه سازی استفاده شد. در تحلیل روایت ها از الگوی پارادایمی اشتراوس و کوربین کمک گرفته شد. یافته ها نشان می دهد که مقوله مرکزی در معلمی کردن این معلم ابتدایی، باورهای اوست که تحت تأثیر عوامل متعددی چون تجربه های پیشین و گذراندن دوره های تربیت معلم شکل می گیرد. در نهایت معلم با گزینش کردن نظریه های دانشگاهی، در کلاس درس بر مبنای خرد عملی عمل می کند. بر این مبنا، این نتیجه به دست می آید که گرچه عوامل متعددی فراتر از دوره های تربیت معلم و نظریه های تدریس شده در آن بر معلمی کردن این معلم اثر دارد، اما نقش نظریه های تربیتی نیز انکارناپذیر است. به همین دلیل با طراحی صحیح دوره های تربیت معلم می توان به آگاهانه تر شدن عمل معلم کمک کرد.
۱۲۳.

ارزیابی اثربخشی دوره آموزشی «تربیت منش هنرجویان فنی حرفه ای» دوره متوسطه بر اساس مدل کرک پاتریک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال هفتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 115 - 140

کلید واژه ها: ارزیابی اثربخشی تربیت منش برنامه درسی فنی و حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۲۲۵
هدف : هدف اصلی این پژوهش ، ارزیابی اثربخشی دوره آموزشی تربیت منش هنرجویان هنرستان های  فنی و حرفه ای دوره متوسطه بود. روش : پزوهش حاضر از نظر هدف جزء پژوهش های کاربردی و از لحاظ اجرا جزء تحقیقات شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را هنرجویان سال آخر هنرستان های  فنی و حرفه ای استان قم تشکیل میدادند. از میان آن ها، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای در دسترس به صورت تصادفی دو گروه 30 نفره انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها در ارزیابی سطح واکنش، از پرسش نامه محقق ساخته در جلسات سوم و نهم استفاده شد. در ارزیابی سطح یادگیری، ابتدای دوره پیش آزمون و در انتهای دوره پس آزمون برای گروه آزمایش اجرا شد. درتحلیل داده ها از آمار توصیفی ( میانگین، انحراف معیار و واریانس ) و آمار استنباطی از آزمون تی استودنت استفاده گردید. یافته ها : نشان داد، دوره آموزشی در سطح واکنش و یادگیری اثربخش است و میانگین نمرات رفتار هنرجویان گروه آزمایش در محیط واقعی کار، نسبت به میانگین نمرات ارزشیابی رفتار هنرجویان گروه کنترل بیشتر می باشد. 
۱۲۴.

شناسایی و مدل سازی چالش های به کارگیری اثربخش کانون ارزیابی و توسعه در شرکت پالایش نفت تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی در صنعت نفت و انرژی سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۲ ۸۰-۵۹

کلید واژه ها: کانون ارزیابی و توسعه مدیریت تعاملی چالش های کانون توسعه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۱۱۹
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و مدل سازی چالش های به کارگیری اثربخش کانون ارزیابی با رویکرد توسعه در شرکت پالایش نفت تهران در قالب روش پژوهش کیفی انجام گرفته است. به لحاظ هدف، این پژوهش کاربردی است. جهت شناسایی چالش ها از مصاحبه نیمه ساختارمند به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات استفاده شده است. بدین منظور با 10 نفر از متولیان و اعضای کمیته کانون، که به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، مصاحبه صورت گرفت. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا و جهت تعیین اهمیت و مدل سازی یافته ها از روش مدیریت تعاملی (IM) و نرم افزار ISM استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد پالایش نفت تهران برای به کارگیری اثربخش کانون توسعه با 15 چالش روبه روست که از این میان عدم بلوغ سازمانی، تغییر در مدیریت، عدم قانونی سازی و شفافیت در دستورالعمل اجرایی کانون و نقص در مدل شایستگی علّی ترین چالش ها شناسایی شدند.
۱۲۵.

بررسی جایگاه قومیت در برنامه های درسی نظام جدید دوم متوسطه: مطالعه موردی دبیرستان چندفرهنگی بخردیان بهبهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۶ 243-266

کلید واژه ها: برنامه درسی پنهان تربیت چندفرهنگی قومیت نژاد متوسطه دوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۲۶۶
هدف از این پژوهش بررسی جایگاه قومیت در برنامه های درسی رسمی و پنهان دوره متوسطه نظام جدید آموزشی در سال تحصیلی 98-97 بود. روش پژوهش در بخش اول پژوهش شامل تحلیل اسنادی و تحلیل محتوای کیفی بود. نمونه گیری در این بخش هدفمند بود و شامل 6 جلد کتاب در قالب بیش از 960 صفحه از کتاب های تاریخ، جامعه شناسی دوره متوسطه دوم می شد. واحد تحلیل محتوا در این بخش؛ متن، تصاویر و فعالیت های کتاب های درسی بود. در بخش دوم پژوهش نیز روش تحقیق کیفی و از نوع قوم نگاری بود و ابزارهایی چون ژورنال های دانش آموزی و مصاحبه های غیررسمی در جمع آوری اطلاعات به کار گرفته شد. در نهایت بر اساس یافته های این پژوهش می توان اذعان داشت که جایگاه قومیت در برنامه های درسی رسمی و پنهان مقطع دوم متوسطه نامطلوب بود.
۱۲۶.

Developing an Entrepreneurship Curriculum for Child Laborers at Schools(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: School Administration, Volume ۱۰, Issue ۱, Spring ۲۰۲۲ 100 - 120

کلید واژه ها: labor child Lived Experiences Curriculum Entrepreneurship

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۹۴
هدف این پژوهش مدلی از برنامه درسی کارآفرینی در مدرسه برای کودکان کار بود. روش کیفی (تئوری زمینه ای) بود. داده ها از طریق 20 مصاحبه نیمه ساختاریافته با اساتید انتخاب شده به روش نمونه گیری هدفمند جمع آوری شد. داده ها در سه مرحله تحلیل و تحلیل قرار گرفت. مدلی شامل 5 بعد، 12 دسته اصلی و 28 زیرمجموعه ارائه و با چک کردن اعضا اعتبار سنجی شد. دسته بندی ها به شرح زیر شرایط است: علی (اقتصاد پایه، جامعه کارآفرینی، تغییر ماهیت شغل، دسترسی سریع به شغل، دیدگاه پویا به شغل، دانش، قابلیت تخریب مهارت ها). شرایط زیربنایی (شبکه سازی، سرمایه فکری در هم تنیده، دانش در هم تنیده، ادغام). عوامل مداخله گر (پذیرش کارآفرینی، نگاه توطئه آمیز، مداخله سیاسی نامناسب، دیدگاه کجااندیشانه نسبت به کارآفرینی، تعصب علیه). راهبردها (آموزش پویا، آموزش بین رشته ای، آموزش مدرسه، آموزش موضوعی، آموزش تک بعدی). پیامدها (ترویج تفکر و نگرش کارآفرینی، مفهوم سازی کارآفرینی، تفکر مولد، تفکر چند بعدی، مشارکت در کاهش مصرف، کاهش مصرف کودکان کار). یک برنامه درسی جامع که تمام جنبه های حوزه، محیط، فناوری و اطلاعات مربوط به کودکان کار را پوشش می دهد به عنوان یک مقوله مرکزی شناسایی می شود. مفهوم سازی کارآفرینی، تفکر مولد، تفکر چند بعدی، مشارکت کودکان کار، کاهش فقر، کاهش کار کودکان. یک برنامه درسی جامع که تمام جنبه های حوزه، محیط، فناوری و اطلاعات مربوط به کودکان کار را پوشش می دهد به عنوان یک مقوله مرکزی شناسایی می شود. مفهوم سازی کارآفرینی، تفکر مولد، تفکر چند بعدی، مشارکت کودکان کار، کاهش فقر، کاهش کار کودکان. یک برنامه درسی جامع که تمام جنبه های حوزه، محیط، فناوری و اطلاعات مربوط به کودکان کار را پوشش می دهد به عنوان یک مقوله مرکزی شناسایی می شود.
۱۲۷.

جایگاه تربیت شهروند مجازی در برنامه های درسی رسمی دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۲۸ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 229 - 252

کلید واژه ها: تربیت شهروندی شهروند دیجیتال شهروندی مجازی آنتروپی شانون برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۷۴
هدف این پژوهش بررسی جایگاه تربیت شهروند مجازی در برنامه های درسی رسمی دوره ابتدایی ایران بود. این پژوهش از نوع توصیفی و شامل تحلیل اسنادی و تحلیل محتوا به شیوه آنتروپی شانون بود. واحد تحلیل محتوا؛ متون، تصاویر و فعالیت های کتاب های درسی بود. جامعه آماری پژوهش 41 جلد کتاب درسی دوره ابتدایی در سال تحصیلی 400-1399 بود که 24 جلد به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شد. برای تعیین روایی ابزار، از روایی محتوایی به شکل نظرخواهی از متخصصان در مورد میزان هماهنگی محتوای ابزار اندازه گیری و هدف پژوهش به روش کیفی استفاده شد. ضریب پایایی نیز به روش اسکات 83/0 به دست آمد. یافته های حاصل از تحلیل آنتروپی شانون نشان داد بیشترین میزان بار اطلاعاتی و ضریب اهمیت در بین مؤلفه های مطلوب تربیت شهروند مجازی به مؤلفه ی "سواد مجازی" مجموعاً با مقدار (386/0) و کم ترین میزان بار اطلاعاتی و ضریب اهمیت به مؤلفه های " امنیت مجازی"، " آداب معاشرت مجازی"، " حقوق و مسؤلیت های مجازی"، " قوانین مجازی" و " تجارت مجازی" مجموعاً با مقدار (0) تعلق دارد. همچنین یافته های مربوط به آمار توصیفی نشان داد که حدود 4 درصد از محتوای کتاب های درسی مورد بررسی به مؤلفه های تربیت شهروند مجازی توجه داشته اند. با توجه به یافته ها می توان نتیجه گرفت که جایگاه تربیت شهروند مجازی در برنامه های درسی دوره ابتدایی ایران تا حد زیادی مغفول مانده است. بنابراین پیشنهاد می شود با توجه به ضرورت تربیت شهروندان مجازی در عصر حاضر، برنامه های درسی دوره ابتدایی از نظر ایجاد پوشش مناسب روی مؤلفه های مورد نیاز تربیت شهروند مجازی، مورد بازنگری قرار گیرد.
۱۲۸.

طراحی برنامه درسی نظام آموزش مجازی ایران براساس الگوی نه گانه کلاین در دانشگاه شهید بهشتی در سال تحصیلی 1392-1393؛ موانع و چالش ها(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره پانزدهم مهر و آبان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۴) ۳۱۸-۳۰۹

کلید واژه ها: آموزش مجازی برنامه درسی طراحی برنامه درسی دانشگاه شهید بهشتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷ تعداد دانلود : ۲۰۴
مقدمه: یادگیری الکترونیکی پدیده ای است، که توجه دست اندرکاران آموزش عالی و محققان این حیطه را به خود جلب کرده است. هدف این پژوهش، شناسایی چالش ها و عوامل بازدارنده طراحی برنامه درسی دوره آموزش مجازی دانشگاه شهید بهشتی در جارچوب عناصر نه گانه کلاین از نظر اعضای هیأت علمی است. روش ها: در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 48 نفر اعضای هیأت علمی آموزش مجازی دانشگاه شهید بهشتی است که 42 نفر با توجه به جدول مورگان و با روش تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. جهت تعیین روایی پرسشنامه از نظرات اساتید و کارشناسان حوزه استفاده شد و پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرانباخ 89/0 محاسبه گردید. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی(فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی(آزمون تی تک نمونه ای و تی برای دو گروه مستقل، تحلیل واریانس یکراهه، آزمون تعقیبی توکی) استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد از نظر اعضای هیأت علمی طراحی برنامه درسی آموزش مجازی با چالش اهداف(p=0/003)، محتوا (p=0/017)، فعالیت های یادگیری(p<0/001)، راهبردهای یاددهی(p<0/001)،گروهبندی(p<0/001) و ارزشیابی(p<0/001) مواجه است. این نتایج با توجه به مقدار سطح معنی داری آنها که از 05/0 p< کمتر است با اطمینان 95 درصد معنی دار است. نتیجه گیری: طراحی برنامه درسی آموزش مجازی دانشگاه شهید بهشتی با چالش هایی روبروست. بنابراین بایستی با تدوین برنامه درسی جدید منطبق با اصول طراحی برنامه درسی چالش های موجود را از بین برد.
۱۲۹.

یادگیری ترکیبی در آموزش تاریخ

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش تاریخ دوره سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۹) 92 - 105

کلید واژه ها: آموزش تاریخ یادگیری ترکیبی آموزش حضوری آموزش مجازی تدریس اثربخش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰ تعداد دانلود : ۱۴۹
هدف اصلی از آموزش ایجاد یادگیری در فراگیران است. این امر با تدریس اتفاق می افتد. آموزش تاریخ در مدارس و حتی دانشگاه ها غالباً مبتنی بر شیوه های  سنتی و روش سخنرانی و مباحثه های منفعلانه با هدف انباشتن ذهن فراگیران و تقویت حافظه است. توجه به فهم و ادراک تاریخی، تشویق و ایجاد تفکر تاریخی از جمله اهدافی است که آموزش نوین تاریخ باید در پی آن باشد. تحقق این اهداف به ابزارها و تغییر نگرش های خاصّی نیاز دارد. یادگیری ترکیبی یک روش آموزشی است که تکنولوژی و رسانه های دیجیتال را با کلاس های درس معلم محور تلفیق کرده و به فراگیران انعطاف پذیری بیشتری برای شخصی سازی تجربه یادگیری شان می دهد. از سوی دیگر امروزه گرایش به یادگیری مجازی همگام با یادگیری حضوری در دانش آموزان روز به روز در حال افزایش است و این یکی از ابزارها برای اجرای یادگیری ترکیبی می باشد. مقاله حاضر سعی دارد به استفاده همگام از آموزش حضوری و مجازی در تدریس تاریخ بپردازد. سئوال  این پژوهش اینست که: چگونه می توان از یادگیری ترکیبی در آموزش تاریخ بهره گرفت؟ یافته های تحقیق که با روش توصیفی - تحلیلی از منابع مختلف کتابخانه ای و استفاده از تجارب مؤلف در تدریس در دو فضا بدست آمده، حاکی از آن است که آموزش حضوری اگرچه اهمیّت زیادی در فراگیری درس تاریخ دارد، اما در شرایط خاصّ مانند وضعیّت فعلی ناشی از همه گیری بیماری کرونا و تعلیق آموزش حضوری، استفاده مناسب از فضای مجازی همگام با آموزش حضوری می تواند یادگیری پایدار در درس تاریخ را امکان پذیر سازد.
۱۳۰.

نقش رسانه آموزشی کاریکاتور در آموزش تاریخ

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی دوره چهارم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۳) 163 - 183
تعداد بازدید : ۲۴۰ تعداد دانلود : ۱۴۰
با وجود چالش های محتوایی و ساختاری، روش های تدریس معلمان تاریخ همواره به عنوان یکی از مهم ترین مسائل آموزش تاریخ مطرح می باشند ولی با این حال هنوز راهکاری جامع برای حل این مسئله توسط صاحبنظران این حوزه ارائه نشده است. اگر دانش آموزان در فرآیند تدریس تاریخ دارای نقش مشارکتی و فعال نباشند، آموزش کسل کننده، بیهوده و گیج کننده خواهد بود. این در حالی است که کاریکاتورها به مثابه یک رسانه با توسعه شوخ طبعی، تفکر انتقادی، تفکر منطقی و روشنگری تاریخ برای دانش آموزان می توانند به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای آموزش تاریخ در نظر گرفته شوند. هدف از این پژوهش کیفیت بخشی به تدریس تاریخ و افزایش تعامل و مشارکت دانش آموزان در دروس تاریخ با استفاده از رسانه کاریکاتور می باشد. در نگاشته حاضر، روش توصیفی از نوع کیفی و تحلیلی مورد استفاده قرار گرفته و با استفاده از ابزار فیش برداری برای جمع آوری داده ها اقدام شده است. یافته های مقاله نشان می دهد که کاریکاتورها با افزایش هم افزایی، افزایش تفکر انتقادی، ایفای نقش ابزار مکمل، افزایش اعتمادبه نفس، افزایش آرامش و اطمینان دانش آموزان، وجه سرگرمی بخشی، افزایش قدرت خلاقیت، افزایش عینیت تاریخ و افزایش دوام یادگیری، می تواند بخشی از چالش های پیش رو در آموزش تاریخ را مرتفع نمایند. بر این اساس طراحی دوره های تخصصی دانش افزایی برای دانشجویان دبیری تاریخ، اصلاح کتب درسی تاریخ و لزوم طراحی کاریکاتورهای آموزشی-تاریخی پیشنهاد می شود.
۱۳۱.

جایگاه قومیت در برنامه های درسی پنهان دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۱ 27 - 58

کلید واژه ها: برنامه درسی پنهان تربیت چندفرهنگی قومیت نژاد دوم متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۲۳۸
نقش تأثیرگذار آموزش و پرورش در هویت بخشی قومی و نژادی دانش آموزان فرهنگ های مختلف و متعاقب آن خلق بحران یا ایجاد وفاق ملی در کشور غیرقابل انکار است. از این رو هدف از این پژوهش بررسی این مسئله بود که جایگاه قومیت در برنامه های درسی پنهان دوره ی دوم متوسطه نظام جدید چیست. برای پاسخ به این سؤال از روش کیفی و از نوع قوم نگاری استفاده شده اس ت. روش نمونه گیری هدفمند بود و مشارکت کنندگان در پژوهش شامل 6 دبیر و 30 دانش آموز از اقوام فارس، لر و عرب در دبیرستانی از بهبهان بود. در تحلیل داده ها بر اساس روش اسمیت، مضامین اصلی مختلفی شامل مغفول بودن قومیت، ناآگاهی معلمان، انتظارات متفاوت معلمان، قومیت به مثابه عامل تبعیض و پیامدهای تبعیض قومی ظاهر شد. برای اطمینان از صحت یافته ها از سه سوسازی و ارجاع مجدد داده ها به مشارکت کنندگان استفاده شد. در نهایت بر اساس یافته های این پژوهش می توان اذعان داشت که جایگاه قومیت در برنامه های درسی پنهان دوره دوم متوسطه نظام جدید نامطلوب بود.
۱۳۲.

موانع و چالش های آموزش تاریخ در دانشگاه های ایران

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش تاریخ دوره دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۷) 92 - 107

کلید واژه ها: آموزش تاریخ شیوه سنتی تدریس تفکر تاریخی روش سازنده گرائی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۱۲۶
  آموزش و تدریس تاریخ در دانشگاه ها ی کشور با چالش های ساختاری و عملکردی متعددی مواجه است. از یک سو بی توجهی نظام دانشگاهی به تدریس به مثابه مهم ترین مقوله در آموزش  و توجه افراطی به پژوهش موجب بروز نوعی بی انگیزگی در اساتید نسبت به تدریس شده و از سوی دیگر تدریس تاریخ  در مدارس و حتی دانشگاه ها  غالبا به روش سنتی و شیوه سخنرانی صورت می گیرد که این امر فاقد هر نوع تحولی است. این امر ریشه در عوامل  مختلفی دارد که شناسائی آن ها نیاز به پژوهش عمیق  دارد.   سئوالاتی که دراین پژوهش مطرح می شود اینست که آموزش و تدریس تاریخ در دانشگاه های ایران با چه چالش هایی مواجه است؟ برای رفع چالش های تدریس و آموزش تاریخ چه راهکارهایی وجود دارد؟ برایپاسخ به این پرسش ها با روش تاریخی و کتابخانه ای و بررسی شواهد عینی این نتیجه حاصل آمد که اولویت پژوهش نسبت به تدریس در دانشگاه ها و غلبه شیوه های سنتی تدریس از مهم ترین عوامل عدم تحول آموزش و تدریس تاریخ در دانشگاه های کشور است و برای برون رفت از این امر باید روش ها و ابزارهای نوین آموزش و تلاش برای ارتقای سطح فهم و تفکر تاریخی در دانشجویان مورد توجه قرار گیرد و در قوانین و نظام نامه های آموزشی دانشگاه ها بازنگری با هدف ارتقای جایگاه آموزش و تدریس صورت گیرد
۱۳۳.

تحلیلی بر ضرورت ها و الزامات بازاندیشی در اهداف، راهبردها و برنامه های درسی دوره های دکتری تخصصی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال چهارم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 47 - 64

کلید واژه ها: دکتری تخصصی آموزش عالی برنامه درسی پژوهشگر مدرس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۶۲
هدف: سؤال اساسی که مقاله حاضر تلاش کرده به آن پاسخ دهد این است که با توجه به روند تحولات آموزش عالی در بعد ملی و بین المللی آیا زمان آن نرسیده که بازنگری دقیقی از اهداف، راهبردها و برنامه های درسی دوره های دکتری تخصصیصورت گیرد؟ روش:پژوهش حاضر تحلیلی تفسیری می باشد. که با بررسی اسناد و مدارک پژوهشی تلاش کرده تا ضمن ارائه تصویری از مطالعات انجام شده در این مورد ضرورت بازاندیشی و بازنگری در دوره های دکتری تخصصی تحلیل شود. یافته ها: دوره دکتری تخصصی یکی از راه های تربیت نیروی متخصص در حوزه های مختلف دانش بشری است. راه اندازی دوره های دکتری با اهداف مختلفی صورت می گیرد که مهم ترین آنها تربیت مدرس و پژوهشگر است. در چند دهه گذشته تنوع زیادی در اهداف، راهبردها، روش اجرا، برنامه های درسی و نحوه ورود به دوره های دکتری به وجود آمده است که عمدتاً با توجه به نیازهای جامعه و تغییر ماهیت آموزش عالی بوده است. از راه اندازی اولین دوره دکتری تخصصی در کشورمان حدود 80 سال می گذرد و در این زمان طولانی اجرای این دوره ها تغییر زیادی را تجربه نکرده اند و آن چه رخ داده عمدتاً متمرکز بر اصلاح سرفصل ها و محتوا بوده است. در واقع دوره های دکتری در کشورمان همچنان با نگاه سنتی به تحصیلات آکادمیک و با هدف تربیت مدرس اجرا می شوند و با تغییرات سریع علم و فناوری سازگار نیست. بنابراین بازاندیشی و بازنگری در دوره های دکتری ضرورتی انکارناپذیر است که از نوع نگاه به دوره دکتری تا اجرا و ارزشیابی آن را شامل می شود.  
۱۳۴.

مطالعه کاربست شبکه های اجتماعی به عنوان ابزار مکمل تدریس در آموزش عالی (مطالعه موردی دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز)

نویسنده:
منبع: فناوری آموزش و یادگیری سال دوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۷ 25 - 58

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی تلگرام ابزار مکمل تدریس آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۱۷۶
مقاله حاضر به منظور بررسی تأثیر و نقش تلگرام به عنوان یکی از شبکه های اجتماعی و به عنوان ابزاری مکمل در فرایند آموزش و همچنین مطالعه در خصوص امکان یا عدم امکان استفاده از آن به عنوان یک ابزار مکمل در فرایند تدریس تدوین شده است. برای دستیابی به این هدف، چهار سؤال اصلی پژوهش در خصوص ویژگی های تلگرام، نتایج کاربست، موانع کاربست آن و همچنین ارائه پیشنهاد های لازم برای استفاده بهتر از این ابزار در فرایند آموزش مورد بررسی قرار گرفته است. روش این پژوهش از نوع کیفی و پدیدارشناسی تفسیری است. ابزار پژوهش شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته، مشاهده و دفترچه خاطرات است. به منظور تجزیه و تحلیل داده های حاصل از این سه ابزار در پژوهش، از روش تحلیل مضامین استفاده شد و برای ابزار مشاهده علاوه بر تحلیل مضامین از تحلیل روایتی نیز استفاده شده است. قلمرو تحقیق دانشگاه های تربیت مدرس و آزاد اسلامی تهران مرکز است و نمونه پژوهش نیز شامل 8 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس و 11 نفر از دانشجویان مقطع دکترا دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز می باشند که هر دو به صورت هدفمند انتخاب شده اند. طبق سؤالات پژوهش نتایج حاصل از سه ابزار پژوهش حاکی از آن است که تلگرام ظرفیت و قابلیت های لازم جهت استفاده در محیط های آموزشی را داراست اما نه به تنهایی بلکه باید در راستای یک روش تدریس سنتی مورد استفاده قرار گیرد.
۱۳۵.

طراحی الگوی برنامه درسی ویژه مهاجرین افغان در نظام آموزش عمومی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی دوره هجدهم تابستان ۱۴۰۱شماره ۲ 29 - 52

کلید واژه ها: برنامه درسی مهاجرین افغان الگو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۲۱۱
هدف از پژوهش حاضر بررسی عناصر تشکیل دهنده برنامه درسی ویژه مهاجرین افغان و معرفی مولفه ها و مقوله های تشکیل دهنده این حوزه و در نهایت ارائه الگوی مطلوب مطابق با زمینه کشور(ایران) بود.روش اجرای این مطالعه از نوع کیفی و با استفاده از روش داده بنیاد بود.برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته با اساتید خبره در این زمینه(اساتیدی که سابقه پژوهش در این زمینه را دارا بودند) و معلمانی(شهر تهران) که تجربه تدریس به دانش آموزان افغانی را داشتند استفاده گردید.با استفاده از نمونه گیری هدفمند 30 مصاحبه از استادان و معلمان به عمل آمد.مصاحبه ها با استفاده از سه مرحله کدگذاری(روش استراوس و کوربین) مورد تحلیل قرار گرفتند. پس از تحلیل مصاحبه ها و استخراج الگو با استفاده از روش چک اعضا مورد اعتبارسنجی قرار گرفت.نتایج تحقیق به شکل الگویی متشکل  11 مقوله اصلی و 32 مقوله فرعی ارائه گردید. مقوله های فرعی که ذیل بعد شرایط علی قرار گرفتند عبارت بودند از: حقوق شهروندی،حقوق بشر،مشترکات فرهنگی،چالش های زبانی،انسجام فرهنگی،سازگاری فرهنگی،وجود اقلیت ها،مجاورت جغرافیایی،حق همسایگی. مقوله های فرعی در بعد زمینه ای عبارتند از:امنیت شکننده،ناآگاهی قومی،نگاه زاویه دار به فرهنگ های مختلف،تفاوت های مذهبی.خرده مقوله های بعد مداخله ای عبارت بودند از:خودبرتربینی،دگرهراسی،سیاسی کاری افراطی،دید امنیتی،تعصبات قومی.خرده مقوله های مربوط به بعد راهبردها عبارت بودند از:تدوین برنامه درسی چندفرهنگی،تدوین برنامه درسی تلفیقی،آگاهی سازی فرهنگی،احترام به تفاوت ها،پذیرش دیگری،انکار تفاوت های فرهنگی،سرکوب تفاوت های فرهنگی.مقوله های فرعی بعد پیامدی نیز عبارت بودند از: ارتقا وجه بین المللی،گسترش مناسبات سیاسی،کاستن هزینه های ناشی از بزهکاری،سرمایه گذاری بین المللی،انتقال فرهنگی،تحقق عدالت آموزشی و همبستگی فرهنگی.همچنین برنامه درسی فراگیر ویژه مهاجرین به عنوان مقوله محوری یافت شد.
۱۳۶.

بررسی مواضع صاحبنظران در رابطه با ایجاد گرایش مشاوره برنامه درسی در حوزه ی رشته مطالعات برنامه درسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی آموزش عالی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۵ 89 - 106

کلید واژه ها: آموزش برنامه درسی مشاوره برنامه درسی مفهوم سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۶۶
مشاوره برنامه درسی مفهومی است که بر بهبود فرایند یادگیری و تحقق اهداف برنامه های درسی تاکید دارد. سطح کاربرد و عملکرد این مفهوم بستگی به میزان مقبولیت آن از طرف صاحبنظران آموزشی دارد. هدف این پژوهش بررسی مواضع صاحبنظران در رابطه با ایجاد گرایش مشاوره برنامه درسی ذیل رشته مطالعات برنامه درسی است. بدین منظور از رویکرد کیفی پژوهش و روش مصاحبه استفاده شده است. شرکت کنندگان پژوهش 15 نفر هستند که بر اساس رویکرد نمونه گیری، هدفمند و روش نمونه گیری زنجیره ای انتخاب شده اند. برای جمع آوری اطلاعات از بررسی اسناد و مصاحبه نیمه ساختاریافته و برای تحلیل یافته ها روش تحلیل مضمونی به کار رفته است. طبق یافته های پژوهش مواضع صاحبنظران در سه گروه موافقان، موافقان مشروط و مخالفان تقسیم بندی می شود. مشاوره برنامه درسی بعنوان یک حوزه مغفول، کمک به ارتقای یادگیری فراگیران و هماهنگی فعالیت های عوامل مدرسه توسط مشاوران برنامه درسی جزو دلایل گروه موافقان می باشد. موافقان مشروط تبیین دقیق مسئله، تبیین تمایز بین مشاوره برنامه درسی و مشاوره تحصیلی و طرح  مشاوره برنامه درسی به عنوان یک حوزه ی میان رشته ای را مورد توجه قرار می دهند. عدم وجود ضرورت عملی و متعلق بودن فعالیت های مشاوره برنامه درسی به قلمرو مشاوره تحصیلی نیز از  دلایل مخالفان طرح مفهوم مشاوره برنامه درسی است. 
۱۳۷.

یادگیری مسئله محور و آموزش تاریخ در مدارس (نمونه موردی تدریس پروژه محور)

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم انسانی سال نهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 107 - 136
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۱۲۳
یادگیری مسئله محور روشی آموزشی فعّال و مبتنی بر سازنده گرائی است. سازنده گرایی ، ریشه در اندیشه های علمی و تربیتی دانشمندانی همچون پیاژه ، برونر و جان دیوئی دارد، و بر نقش فعّال یادگیرنده در درک و فهم و ساختن دانش و علم تاکید دارد. حلّ مسئله معتبرترین فعالیت یادگیری است که دانش آموزان می توانند انجام دهند. در یادگیری مسئله محور، یادگیرنده از طریق توسعه راهبردهای یادگیری فراشناختی، کارکردن در گروه های کوچک و حلّ مسائل واقعی، نقش فعّالی در ساخت دانش پیدا می کند. درس تاریخ به جهت تأکید بر محفوظات، استفاده افراطی از روش سخنرانی، مشکلات ساختاری و گاه محتوائی کتاب درسی تاریخ از جاذبه اندکی برای تدریس برخوردار است. فراگیران غالباً از ملال آور بودن موضوعات تاریخی یاد می کنند. بنابراین مدرس تاریخ بایستی در پی یک روش مناسب برای آموزش باشد . یادگیری مسئله محور از جمله شیوه های است که علاوه بر علاقمند نمودن دانش آموزان به درس تاریخ در توسعه فهم و سواد تاریخی دانش آموزان مؤثر می باشد. سئوال اصلی این پژوهش اینست که یادگیری مسئله محور را چگونه می توان در آموزش تاریخ بکار بست؟ در پاسخ به این سئوال و با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و استناد به تجربه عملی نگارندگان، این نتیجه حاصل آمد که در تدریس تاریخ به روشمسأله محور موضوعات آموزشی در دل مسأله اصلی تلفیق می شوند وتدریس براساس مسئله به شیوه عملی می تواند اشکال متنوعی داشته باشد. شیوه پروژه محور از جمله این روش ها است که به صورت نمونه عملی مورد بررسی قرار گرفته است.
۱۳۸.

امکان سنجیِ استقرار رشته برنامه درسی محیط کار در دانشگاه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و توسعه منابع انسانی سال نهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳۴ 45-72

کلید واژه ها: مطالعات برنامه درسی امکان سنجی برنامه درسی محیط کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۷۵
هدف این پژوهش بررسی امکانِ استقرارِ رشته برنامه درسی محیط کار در دانشگاه های ایران است. این پژوهش در پیِ پاسخ گویی به این سوال است: آیا می توان در دانشگاه رشته ای به عنوان ِ برنامه درسی محیط کار برای تربیت متخصصان این رشته ایجاد کرد؟ پژوهش حاضر با توجه به هدف، ماهیت و امکاناتِ اجرایی در گروه پژوهش های کیفی قرار دارد. برای اجرای پژوهش از مصاحبه نیمه ساختار یافته با ده نفر از متخصصان برنامه درسی محیط کار استفاده شد. با توجه به تمرکز این پژوهش بر برنامه درسی محیط کار روش نمونه گیری ملاک محور در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. بررسی اطلاعاتِ مصاحبه ها با کمک روش تحلیل مضمون انجام شد. براساس یافته ها، نظرات متخصصان در پاسخ به موضوعِ «ضرورتِ استقرارِ رشته در دانشگاه» در سه دسته مضمونیِ «عوامل مرتبط با رشته مطالعات برنامه درسی»، «عوامل مرتبط با رشته ها و زمینه های مشابه» و «عوامل مرتبط با محیط کار» قرار گرفت. در ادامه با تحلیل مضمونِ پاسخ متخصصان در پاسخ به موضوعِ «پیش شرط های لازم برای استقرار رشته» دو دسته مضمونیِ «شرایط اجرایی»، «شرایط علمی» و مضامین فرعی هریک معرفی شدند. در پایان نقش ها و توانمندی های فارغ التحصیلان رشته برنامه درسی محیط کار و شایستگی های آنها مورد بررسی قرار گرفت.
۱۳۹.

دانش های مورد نیاز آموزشگران ریاضی جهت آماده سازی معلمان ابتدایی آینده برای تدریس ریاضی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۹ ۹۰-۴۹

کلید واژه ها: روش تحقیق کیفی آموزشگران ریاضی دانشجویان رشته - آموزش ابتدایی ضرب و تقسیم کسرها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶ تعداد دانلود : ۲۳۶
به منظور شناسایی دانش های مورد نیاز آموزشگران ریاضی که مسئولیت تدریس ریاضی به معلمان آینده را دارند، پژوهشی با رویکرد کیفی طراحی شد که تمرکز آن، بر مبحث ضرب و تقسیم کسرها بود. شرکت کنندگان در این مطالعه، دو آموزشگر ریاضی در حال تدریس مجازی در دانشگاه فرهنگیان بودند. داده های این تحقیق که در زمان همه گیری کووید-19 انجام شد، از چهار منبع کلاس درس، مصاحبه های نیمه ساختاریافته، درس نامه های مدرسان و یادداشت های میدانی نویسنده اول جمع آوری شد. پس از چندین بار کاهش نظام وار داده هایِ تجمیع شده، سه ظاهر شدند. سپس بر اساس آنها، چارچوبی با چهار مؤلفه «دانش محتوایی-موضوعی ریاضی»، «دانش برنامه درسی ریاضی»، «دانش بدفهمی های ریاضی» و «دانش متناسب سازی تدریس ریاضی با موقعیت» برای دانش های مورد نیاز آموزشگران ریاضی، تدوین شد.
۱۴۰.

طراحی برنامه درسی نظام آموزش مجازی ایران براساس الگوی نه گانه کلاین در دانشگاه شهید بهشتی در سال تحصیلی 1393-1392؛ موانع و چالش ها(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره پانزدهم آذر و دی ۱۴۰۱ شماره ۵ (پیاپی ۷۵) 318-309

کلید واژه ها: آموزش مجازی برنامه درسی طراحی برنامه درسی دانشگاه شهید بهشتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۲۰۷
مقدمه: یادگیری الکترونیکی پدیده ای است، که توجه دست اندرکاران آموزش عالی و محققان این حیطه را به خود جلب کرده است. هدف این پژوهش، شناسایی چالش ها و عوامل بازدارنده طراحی برنامه درسی دوره آموزش مجازی دانشگاه شهید بهشتی در جارچوب عناصر نه گانه کلاین از نظر اعضای هیأت علمی است. روش ها : در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 48 نفر اعضای هیأت علمی آموزش مجازی دانشگاه شهید بهشتی است که 42 نفر با توجه به جدول مورگان و با روش تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. جهت تعیین روایی پرسشنامه از نظرات اساتید و کارشناسان حوزه استفاده شد و پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرانباخ 89/0 محاسبه گردید. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی(فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی(آزمون تی تک نمونه ای و تی برای دو گروه مستقل، تحلیل واریانس یکراهه، آزمون تعقیبی توکی) استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد از نظر اعضای هیأت علمی طراحی برنامه درسی آموزش مجازی با چالش اهداف( p=0/003 )، محتوا ( p=0/017 )، فعالیت های یادگیری( p<0/001 )، راهبردهای یاددهی( p<0/001 )،گروهبندی( p<0/001 ) و ارزشیابی( p<0/001 ) مواجه است. این نتایج با توجه به مقدار سطح معنی داری آنها که از 05/0 p< کمتر است با اطمینان 95 درصد معنی دار است. نتیجه گیری: طراحی برنامه درسی آموزش مجازی دانشگاه شهید بهشتی با چالش هایی روبروست. بنابراین بایستی با تدوین برنامه درسی جدید منطبق با اصول طراحی برنامه درسی چالش های موجود را از بین برد .

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان