محبوبه عارفی

در پژوهش حاضر، سعی بر آن است تا دستاوردهای یادگیری مورد انتظار در رشته مدیریت آموزشی، در دوره ی کارشناسی ارشد، مورد شناسایی قرار گیرد. روش مورد استفاده در پژوهش، کیفی بوده و به منظور گردآوری داده های مورد نیاز از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شده است. پس از بررسی سوابق علمی و پژوهشی اعضای هیأت علمی مدیریت آموزشی، 25 عضو هیئت علمی از دانشکده های علوم تربیتی و روانشناسی شهر تهران (از جمله: تهران، شهید بهشتی، خوارزمی) از طریق نمونه گیری هدفمند همگون، به عنوان افراد مشارکت کننده انتخاب و از بین آن ها 11 نفر حاضر به انجام مصاحبه شدند. نظر به ضرورت کسب نظر کارفرمایان در شناسایی دستاوردهای یادگیری، با 5 نفر از کارفرمایان در حوزه های کاری مرتبط با آموزش و مدیریت آموزشی نیز مصاحبه شد. در خاتمه نیز، چارچوب پیشنهادی برنامه درسی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی بر مبنای دستاوردهای یادگیری مورد انتظار(با برخورداری از چهار حوزه کلی دستاوردهای آموزشی- دانشگاهی، سازمانی- مدیریتی، اجتماعی- فرهنگی، انسانی)، ترسیم شده است.

هدف : هدف از این مطالعه ارزیابی جو سازمانی دانشگاه، کیفیت تجارب یادگیری و فرسودگی تحصیلی برگزیدگان نخبه آزمون های سراسری و المپیاد سازمان سنجش آموزش کشور بود. روش : پژوهش از جهت هدف، از نوع کاربردی و از جنبه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل برگزیدگان نخبه آزمون های سراسری و برگزیدگان نخبه المپیادی سال های 1391و 1392 که تعداد آن برابر با 10504 نفر بودند که از بین آنها 371 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد شده کیفیت تجارب یادگیری، فرسودگی تحصیلی و پرسشنامه محقق ساخته جو سازمانی استفاده شد که روایی محتوایی پرسشنامه ها توسط متخصصان تأیید و پایایی آن نیز براساس روش آلفای کرونباخ برای پرسشنامه کیفیت تجارب یادگیری 86/0، برای پرسشنامه فرسودگی تحصیلی 86/0، و برای پرسشنامه جو سازمانی 93/0 برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از آزمونt-test ، تحلیل واریانس یکراهه و t برای دو گروه مستقل استفاده شد.یافته ها : یافته های پژوهش حاکی از آن است وضعیت متغیرهای کیفیت تجارب یادگیری، فرسودگی تحصیلی و  جو سازمانی از وضعیت مطلوبی برخوردار هستند.

هدف اصلی این پژوهش طراحی الگوی برنامه درسی تربیت شهروند جهانی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران است. این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد انجام شده است. جامعه آماری شامل معلمان و افراد متخصص و صاحب نظر در زمینه شهروندی جهانی است که شیوه انتخاب آن ها هدفمند از نوع گلوله برفی بود. در مجموع با 34 نفر که شامل 18 معلم و 16 متخصص و عضو هیأت علمی دانشگاه بود، مصاحبه به عمل آمد. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختارمند در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد که در قالب مدل پارادایمی و مدل مفهومی بدین صورت شکل گرفت: ضرورت و نیاز (نیازهای اجتماع)، اهداف (هدف کلی و اهداف جزئی)، محتوا (اصول سازماندهی محتوا، اصول انتخاب محتوا)، روش های یاددهی-یادگیری (اصول انتخاب روش های یاددهی-یادگیری، انواع رویکردها و روش های یاددهی-یادگیری)، نقش معلم (ویژگی های معلم، مسئولیت اجرایی معلم)، ارزشیابی (اصول ارزشیابی، روش های ارزشیابی)، زمان (تخصیص زمان به آموزش های مستقیم، تخصیص زمان به آموزش های غیر مستقیم)، فضا (فضا به عنوان منبع یادگیری، فضا به عنوان محل اجرا)، مواد و منابع (منابع فیزیکی یا غیر مجازی، منابع مجازی)، عوامل سازمانی (برنامه های توانمندسازی، پشتیبانی سازمانی)، یادگیری ضمنی (خارج از جو مدرسه، جو مدرسه) و نتایج برنامه (پرورش مؤلفه های دانشی، مهارتی و نگرشی). برای تأمین روایی و پایایی نیز از روش لینکلن و گوبا شامل: قابل قبول بودن، انتقال پذیری، اطمینان پذیری و تأییدپذیری استفاده شد. در پایان نیز بر مبنای یافته ها و نتایج به دست آمده، رهنمودهایی برای عملی شدن برنامه ارائه شده است.

پژوهش حاضر، با هدف تبیین راهبردهای ارتقای فرهنگ برنامه ریزی درسی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی انجام شد. در این پژوهش با استفاده از روش کیفی داده بنیاد، اقدام به مصاحبه عمیق با 29 نفر از متخصصان و صاحب نظران حوزه آموزش عالی گردید. یافته ها نشان داده است که مهمترین راهبردهای ارتقای فرهنگ برنامه ریزی درسی در برگیرنده آموزش و آگاهی بخشی، درگیر نمودن افراد در برنامه ریزی درسی، ایجاد مراکزی در زمینه مشاوره برنامه ریزی درسی در دانشگاه ها، ملاحظه و رعایت اصول اساسی در تدوین برنامه درسی کارآمد، رشد مشارکت در آموزش عالی، و بودجه و منابع کافی است. نتایج این تحقیق، می تواند به عنوان الگوی راهنما برای برنامه ریزان آموزش عالی به منظور بازنگری و اصلاح در ساختار برنامه درسی، مشخص کردن نقاط ضعف و قوت در زمینه تحقق ارتقای فرهنگ برنامه ریزی درسی در نظام آموزش عالی و برنامه ریزی در زمینه اجرای راهبردها گردد.

هدف از این مطالعه کیفی، آسیب شناسی انتقال یادگیری به محیط کار بوده است. میدان مطالعه سازمان های دولتی استان کردستان و روش تحقیق، تحلیل داده بنیاد مبتنی بر رهیافت سیستماتیک بود. نمونه ای به حجم 48 نفر متشکل از کارکنان، سرپرستان، کارشناسان و مسئولین آموزش، مدیران ارشد، و مدرسان و صاحب نظران آموزش و بهسازی منابع انسانی، به صورت نمونه گیری هدف مند مورد مطالعه قرار گرفتند. برای گردآوری اطلاعات، از مصاحبه های نیمه ساختاریافته فردی استفاده شد و تحلیل هم زمان مصاحبه ها نیز با استفاده از کدگذاری باز، محوری، منتخب و یادنوشت نگاری صورت گرفت. در نهایت با استفاده از روش بازخورد مشارکت کنندگان و تکنیک مثلث سازی تحلیل گر، از اعتبار تحلیل ها اطمینان حاصل شد. بر اساس نتایج به دست آمده، مهم ترین علل بی تفاوتی نسبت به انتقال یادگیری، وجود موانع انگیزشی، موانع مربوط به خصوصیات فردی، زمان بندی نامناسب، موانع مربوط به تدریس، محتوا و ارزشیابی، موانع اداری، موانع حمایتی و موانع معطوف به شغل بودند. بسترها و شرایط زمینه ساز بی تفاوتی نسبت به انتقال یادگیری نیز عبارت از فرهنگ سازمانی غیرحمایتی، نظام اداری مختل کننده، و فضای بی تفاوتی سازمانی بودند. راهبردهای کارکنان در مواجهه با چنین شرایطی ممکن است به صورت رفتارهای انفعالی، رفتارهای منفی و شاید رفتارهای جبرانی مثبت باشد. در نهایت پیامدهای چنین شرایطی، در سطح فردی عمدتاً سکونزدگی شغلی، اهمال کاری شغلی، عدم خلاقیت شغلی، رفتار های انحرافی؛ و در سطح سازمانی، اتلاف سرمایه گذاری های آموزشی و کاهش موفقیت سازمانی است.

هدف : پژوهش حاضر با هدف استنباط ادراک معلمان از آموزش چندفرهنگی صورت گرفته است تا روایت آنها را از این موضوع نشان دهد. روش : به همین منظور از رویکرد کیفی، روش تحقیق پدیدارشناسی توصیفی و مصاحبه نمیه سازمان یافته جهت جمع آوری داده ها استفاده شده است. نمونه گیری به صورت هدفمند از میان معلمان استان های البرز و تهران انجام شده؛ که تعداد آنها پس از اشباع داده های به دست آمده 34 نفر است. مصاحبه ها با اجازه معلمان ضبط و بر روی کاغذ پیاده شد و با استفاده از روش تحلیل محتوای مضمونی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان می دهد علی.رغم علاقه معلمان به آموزش چندفرهنگی؛ شناخت و دانش آنها از آموزش چندفرهنگی محدود است. و چالش های زیادی را برای این آموزش مطرح می کنند. روایت های معلمان بیانگر آن است که دیدگاه ها، دانش و نگرش آنان کاملاً مخالف مفاهیم آموزش چندفرهنگی است عدم آموزش مفاهیم چندفرهنگی در دوره های تربیت معلم، تغییر کتاب های درسی، عبور از تنوع و نگرش های محیطی مضامین استخراج شده از ادراک معلمان پیرامون آموزش چندفرهنگی است.  

هدف از این پژوهش، کمک به ارتقای کیفیت آموزش زبان انگلیسی در نظام آمورشی ایران از راه بررسی و معرفی عوامل چالش زای مهم آموزش زبان انگلیسی در نظام آموزشی ایران می باشد. به این منظور مطالعه کیفی با رویکرد تحلیل محتوا انجام شد. برای این کار از مدیران آموزشی و دبیران زبان انگلیسی مدارس دولتی شهر تهران که از دیدگاه مسئولین آموزش و پرورش، دبیران دیگر، دانش آموزان و اولیای آنها، شایسته ترین افراد گروه آموزشی خود بودند و شناخت کافی از چالش های فرایند یاددهی یادگیری زبان خارجی داشتند، در نمونه پژوهش قرار گرفتند. در این مقاله جهت تحقق اهداف آموزش زبان انگلیسی در نظام آموزشی ایران تلاش شد تا با استفاده از نظرات دبیران زبان انگلیسی و مدیران آموزشی به عنوان متخصصان درگیر در آموزش و مهم ترین افراد دخیل در میزان موفقیت آموزش و یادگیری زبان انگلیسی و همچنین شواهد و تحقیقات علمی ارائه شده، چالش های موجود در نظام آموزشی ایران را در حیطه عناصر برنامه درسی آموزش زبان انگلیسی در ایران، عوامل تعدیل کننده یادگیری زبان خارجی شامل(موانع، مزیت ها و عوامل تسهیل)، پیامدها( منفی و مثبت)، ویژگی های زمینه ای (تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، ساختاری) که باید در آموزش زبان مورد توجه قرار بگیرد و جزء عوامل درونی و بیرونی تاثیرگذار در آموزش و یادگیری زبان انگلیسی می باشند، به دقت مورد مطالعه و بررسی و نتیجه گیری قرار دهند. جامعه آماری این تحقیق 380 نفر بودند که جهت دستیابی به اطلاعات عمیق، با 15 نفر از مدیران مراکز آموزش زبان انگلیسی و مدیران مراکز آموزشی آموزش و پرورش و 15 نفر از دبیران آموزش زبان انگلیسی در سطح مدارس شهر تهران مصاحبه انجام گرفت. سپس برای اعتبارسنجی داده های بدست آمده از مصاحبه ها، پرسشنامه ای محقق ساخته بر مبنای مضامین بدست آمده از مصاحبه ها تهیه و در اختیار 350 نفر از معلمان، مدیران ، متخصصان زبانشناسی، روانشناسی و برنامه درسی جهت تایید یا رد مضامین قرار گرفت که نهایتا حجم نمونه آماری در این تحقیق 380 نفر می باشد. در بخش کیفی متخصصان، مدیران  و دبیران با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و در بخش کمی این افراد به صورت تصادفی انتخاب گردیدند. جمع آوری اطلاعات ابتدا از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته، و سپس پرسشنامه صورت گرفت. روایی سوالات با بهره گیری از نظر متخصصان برآورد شد و  داده های حاصل از مصاحبه با روش تحلیل مضمون مقوله بندی و تجزیه و تحلیل داده های کمی در 2 مرحله اصلی انجام شد : (1) تجزیه و تحلیل اکتشافی داده ها (2) تجزیه و تحلیل همبستگی چند متغیره داده ها شامل تحلیل عاملی تأییدی است. نتایج حاصل بیانگر این مطلب است که"در نظام آموزشی ایران تمامی عوامل در حیطه عناصر برنامه درسی، عوامل تعدیل کننده یادگیری زبان خارجی، پیامدها و ویژگی های زمینه ای تاثیر گذار بر کار معلم و دانش آموز با چالش روبرو است و نقش این عوامل جهت تحقق اهداف آموزش زبان انگلیسی بیش از سطح متوسط است که در صورت کم توجهی و یا عدم اصلاح و بروز رسانی می توانند از عوامل چالش زای مهم در راستای رسیدن به اهداف آموزش زبان انگلیسی در نظام آموزشی ایران باشند

هدف : تحقیق حاضر با هدف واکاوی محیط های یادگیری شخصی مبتنی بر وب 2 و راهبردهای پشتیبان اجرای برنامه درسی در این گونه محیط های یادگیری انجام گرفت. روش : در این تحقیق رویکرد آمیخته اکتشافی، ابتدا روش کیفی از نوع پدیدارشناسی و سپس روش کمی از نوع پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی مدیران مراکز آموزش الکترونیکی، مدرسان و خبرگان یادگیری الکترونیکی و متخصصان برنامه درسی بودند که تعداد 11 نفر از میان آنها به صورت هدفمند جهت انجام مصاحبه نیمه ساختمند انتخاب شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمونی براون و کلارک صورت پذیرفت. مطابق یافته های تحقیق راهبردهای اجرایی در سه مقوله راهبردهای فراسازمانی، سازمانی و پداگوژیک دسته بندی شد. در بخش کمی پژوهش، مدرسان، پرسنل تخصصی مراکز آموزش مجازی و اساتید علوم تربیتی 6 دانشگاه جامع و صنعتی تهران (550 نفر) به دلیل دسترسی محقق به اعضای جامعه، دایر بودن گروه علوم تربیتی در سه دانشگاه جامع و همچنین برخورداری این دانشگاه ها از سابقه و تجربه موفق در راه اندازی دوره های آموزش مجازی به عنوان اعضا جامعه آماری تعیین و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 225 نفر با رعایت نسبت ها در جامعه به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در این مرحله براساس یافته های بخش کیفی، پرسشنامه ای تنظیم و پاسخ 177 نفر دریافت شد. داده های کمی با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول و دوم تحلیل شد. یافته ها : براساس یافته های کمی، شاخص های برازش تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول مقوله راهبردهای اجرایی همسو بودن گویه ها با سازه نظری و تأیید تحلیلی عاملی را نشان داد. همچنین تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم نشان داد مولفه راهبردهای فراسازمانی به میزان 90، سازمانی به میزان 84 و پداگوژیک به میزان 83 درصد در تبیین واریانس سازه اصلی نقش داشتند. یافته های تحقیق را می توان در تنظیم راهبردها و خط مشی های آموزش مجازی در سطوح خرد و کلان و همچنین طراحی یا بازنگری برنامه درسی بویژه یادگیری مبتنی بر وب 2 مورد استفاده قرار داد.

پژوهش حاضر با هدف کاوش فرایند معلمی کردن یک معلم ابتدایی با محوریت نقش نظریه های تربیتی در آن انجام گرفت. روش انجام این پژوهش روایت پژوهی بوده است. با توجه به اینکه روایت پژوهی به منظور مطالعه عمیق یک یا تعداد معدودی از افراد انجام می گیرد، این تحقیق روی یک معلم ابتدایی متمرکز شد. برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های روایتی و نیمه ساختار یافته، روش های تحلیل روایت ها و تحلیل روایی به کار گرفته شد. به منظور افزایش روایی یافته ها از روش چک کردن شرکت کنندگان و همچنین سه سویه سازی استفاده شد. در تحلیل روایت ها از الگوی پارادایمی اشتراوس و کوربین کمک گرفته شد. یافته ها نشان می دهد که مقوله مرکزی در معلمی کردن این معلم ابتدایی، باورهای اوست که تحت تأثیر عوامل متعددی چون تجربه های پیشین و گذراندن دوره های تربیت معلم شکل می گیرد. در نهایت معلم با گزینش کردن نظریه های دانشگاهی، در کلاس درس بر مبنای خرد عملی عمل می کند. بر این مبنا، این نتیجه به دست می آید که گرچه عوامل متعددی فراتر از دوره های تربیت معلم و نظریه های تدریس شده در آن بر معلمی کردن این معلم اثر دارد، اما نقش نظریه های تربیتی نیز انکارناپذیر است. به همین دلیل با طراحی صحیح دوره های تربیت معلم می توان به آگاهانه تر شدن عمل معلم کمک کرد.

این پژوهش مبتنی بر روش کیفی واز نوع مقایسه تطبیقی است .هدف این پژوهش بررسی مقایسه ای کارکرد دفاتر دانشگاه پژوهی دانشگاه های منتخب، باالگوی "ولکواین"(2008) و ارائه ماتریس ابعاد دانشگاه پژوهی است. برای تحقق هدف پژوهش، با توجه به جوان بودن مفهوم دانشگاه پژوهی در نظام آموزش عالی کشور، ضمن ارائه خلاصه ای از رویکردهای علمی دانشگاه پژوهی، ابتدا مضامین مشابه ابعاد 18گانه فعالیت های دانشگاه پژوهی الگوی ولکواین در اسناد دفاتر دانشگاه پژوهی مورد شناسایی وتوصیف قرار گرفت و سپس، وجوه افتراقی اسناد دفاتر دانشگاه پژوهی دانشگاه های مورد مطالعه بررسی شد. اسناد مربوط به دفاتر دانشگاه پژوهی، از طریق وبگاه های دانشگاه های مورد مطالعه (در سال 2015)، گردآوری و تجزیه و تحلیل شده است. دانشگاه های مورد مطالعه شامل شانزده دانشگاه است که بر اساس طبقه بندی انجمن دانشگاه پژوهی (AIR[1]) به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شده است. یافته ها نشان داد به طور میانگین کارکرد دفاتر دانشگاه پژوهی دانشگاه های مورد مطالعه با 54% از فعالیت های الگوی ولکواین شباهت دارند. در بررسی وجوه افتراقی شش وجه دیگر از ابعاد فعالیت های دانشگاه پژوهی شناسایی شد. شش وجه جدید از ابعاد فعالیت های دانشگاه پژوهی با تجمیع ابعاد 18 گانه فعالیت دانشگاه پژوهی درقالب پنج کارکرد اصلی سازماندهی شد. کارکردهای اصلی تعریف شده در این پژوهش شامل: پاسخگویی، پژوهشگری و تصمیم سازی، تحلیل گری سیاست ها، ارزشیابی، مرجعیت اطلاعات است. در نهایت با توجه به یافته های حاصل از این پژوهش ماتریس ابعاد دانشگاه پژوهی ترسیم شد. در ماتریس ارائه شده 24 وجه از فعالیت های دانشگاه پژوهی در پیوستار اهداف، از بهبود تا توسعه و در پیوستار سازمانی مشتمل بر پنج کارکرد اصلی (مرجعیت اطلاعات، تحلیلگری سیاست ها، پژوهشگری و تصمیم سازی، ارزشیابی و پاسخگویی) توصیف شده است. این نتیجه می تواند، راهنمای تفکر و اقدام برای ایجاد و توسعه نهاد دانشگاه پژوهی در دانشگاه های کشور باشد.

این پژوهش باهدف شناسایی و رتبه بندی وظایف کلیدی رهبران فناوری اطلاعات در مراکز آموزش عالی و به روش آمیخته اکتشافی انجام شد. در بخش کیفی شرح شغل مدیران ارشد فناوری اطلاعات 50 دانشگاه برتر آمریکایی در سال 2015- 2014 و در بخش کمی نیز مدیران و معاونین مراکز فناوری اطلاعات دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه امیرکبیر جامعه پژوهش حاضر را تشکیل داده اند. در هر دو بخش کیفی و کمی نمونه گیری به صورت هدفمند صورت گرفت. داده های کیفی به روش تحلیل محتوا و با اتکا به الگوی چهار قاب رهبری بولمن و دیل (1991) حاصل شد و تحلیل اسناد با رسیدن به مقصود (اشباع نظری) پایان یافت. در بخش کمی نیز نمونه گیری به شیوه سرشماری انجام شد. بر مبنای یافته های کیفی پرسشنامه ای 46 سؤالی ساخته شد، روایی پرسشنامه از سوی صاحب نظران تائید و پایایی آن نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ 88/0 برآورد شد و سپس میان 53 نفر از مدیران و معاونین مراکز فناوری اطلاعات دانشگاه های منتخب بخش کمی توزیع گردید. همچنین داده های حاصل از بخش کمی با استفاده از آمار توصیفی (درصد و میانگین) و استنباطی (آزمون T تک گروهی و آزمون فریدمن) تجزیه وتحلیل شد. بر اساس یافته های پژوهش درمجموع 13 وظیفه کلیدی و 46 خرده وظیفه مربوط به رهبران فناوری اطلاعات در مراکز آموزش عالی شناسایی شد که در این میان بعد نمادین با دو وظیفه کلیدی الهام بخشی و فرهنگ سازی؛ بعد سیاسی با سه وظیفه کلیدی شبکه سازی، رقابت و مذاکره؛ بعد ساختاری با چهار وظیفه کلیدی برنامه ریزی استراتژیست، نظارت و ارزیابی و سیاست گذاری و بعد منابع انسانی با چهار وظیفه کلیدی برنامه ریزی منابع انسانی، توسعه منابع انسانی، انگیزش منابع انسانی و ارزیابی عملکرد به ترتیب در اولویت های اول تا چهارم مهم ترین وظایف کلیدی رهبران فناوری اطلاعات در مراکز آموزش عالی قرار گرفتند، همچنین اهمیت تمامی وظایف کلیدی بالاتر از متوسط ارزیابی شد.

برنامه درسی به عنوان ابزار اساسی برای آموزش عالی در راستای تحقق اهداف و آرمان های آن مورد توجه قرار دارد و در به واسطه این امر، ارتقای فرهنگ برنامه ریزی درسی و بسترسازی مناسب در ارتباط با آن، از اهمیت والایی در نزد متولیان و دست اندرکاران آموزش عالی برخوردار است. پژوهش حاضر، با هدف تبیین شرایط زمینه ای در راستای ارتقای فرهنگ برنامه ریزی درسی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه متخصصان در حوزه سیاستگذاری و یا دارای سوابق اجرایی در آموزش عالی و متخصصان برنامه درسی آموزش عالی بودند. در پژوهش حاضر از مصاحبه عمیق استفاده گردید. به منظور تعیین روایی داده های کیفی از روش چک کردن اعضاء استفاده شده است و پایایی فرم مصاحبه با قرار دادن خلاصة مطالب و مقوله های تعیین شده در اختیار شش نفر آگاه به روش های پژوهش کیفی و اعمال نظرهای آنان بررسی شده است. با استفاده از طرح کیفی و رویکرد نظریه مبتنی برداده بنیاد، اقدام به مصاحبه عمیق با 29 نفر از متخصصان و صاحب نظران حوزه آموزش عالی گردید. یافته ها نشان داده است که مهمترین شرایط زمینه ای لازم برای ارتقای فرهنگ برنامه ریزی درسی دربرگیرنده شرایط سیاسی، اقتصادی، مدیریتی، فرهنگی و علمی است. در مجموع نتایج پژوهش نشان داد که شرایط زمینه ای از عوامل تعیین کننده در ارتقای فرهنگ برنامه ریزی درسی در آموزش عالی و کیفیت بخشی به آن است و لازم است برنامه ریزی و اعمال مدیریت مناسبی از سوی متولیان و دست اندرکاران آموزش عالی صورت گیرد.

موک ها سرآغاز تحولات شگرفی در عرصه یاددهی- یادگیری در حوزه آموزش عالی هستند و برنامه های درسی مبتنی بر موک ها، فرصت های نوینی را برای تسهیل یادگیری مستقل و اشتیاق تحصیلی فراهم کرده است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف اعتبارسنجی برنامه درسی مبتنی بر موک در آموزش عالی انجام گرفته است. این پژوهش ترکیبی و از نوع اکتشافی است. در بخش کیفی از روش نظریه مبنایی استفاده شده است و در بخش کمی به آزمون اعتبار الگو در بین اعضای هیأت علمی و دانشجویان دکتری دانشگاه های شهر تهران پرداخته شده است. جامعه آماری بخش کیفی شامل 14 نفر از افراد متخصص و صاحب نظر در حوزه فناوری آموزشی می باشد و بخش کمی شامل 476 نفر از اعضای هیأت علمی و دانشجویان دکتری دانشگاه های تهران است که از میان آنها از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای 214 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. اعتبار و روایی در بخش کیفی از طریق روش مرور توسط خبرگان غیرشرکت کننده در پژوهش بود و در بخش کمی ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که میزان آن 0/93 تعیین شد. برای تحلیل داده های بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و برای تأیید و آزمون مدل مفهومی از تحلیل عاملی تأییدی و از روش معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده 28 مقوله کلی هست که در قالب مدل پارادایمی شامل شرایط علّی، پدیده محوری، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر راهبردها و پیامدها به دست آمده است که عوامل مؤثر در برنامه درسی مبتنی بر موک در آموزش عالی و روابط آنها را نمایان می کنند.

مطالعه حاضر به ارزیابی معیارهای کلیدی مؤثر بر شایستهیابی و شایستهگزینی اعضای هیئتعلمی دانشگاهها پرداخته است. این تحقیق به روش پیمایشی انجامشده و از نوع توصیفی – همبستگی است. جامعه مورد مطالعه، اعضای هیئتعلمی دانشگاه شهید بهشتی و ابزار جمعآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است. تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد از دیدگاه اعضای هیئتعلمی مورد مطالعه، آنچه که باید در شایستهیابی و شایستهگزینی اعضای هیئتعلمی دانشگاهها مورد تأکید قرار بگیرد )وضعیت مطلوب(، از بین شش معیار، باید بیشترین تأکید و اهمیت بر معیارهای آموزشی و کمترین تأکید و اهمیت بر معیار قوانین و آئیننامههای استخدامی باشد. معیارهای سازمانی، پژوهشی، اقتصادی – مالی، فردی- رفتاری به عنوان معیارهای موثر بر شایستهیابی و شایستهگزینی اعضای هیئتعلمی دانشگاهها، به ترتیب در بین دو معیار فوق قرار دارند. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد معیار آموزشی به تنهایی حدود ۵۱/۳درصد از واریانس متغیر شایستهیابی و شایستهگزینی اعضاء هیئتعلمی دانشگاه</span><span class="fontstyle2">- ها را در گام اول تبیین میکند و در گامهای بعدی این میزان تبیین واریانس به ترتیب با اضافه شدن معیار سازمانی، معیار پژوهشی، معیار اقتصادی – مالی، معیار )ویژگی( فردی – رفتاری، قوانین و آئیننامههای استخدام، به میزان ۸۸/۹ ،۷۴/۵ ۹۷/۵ ،۹۴/۲و ۹۸/۸درصد از تغییرات تبیین میشود

هدف: سؤال اساسی که مقاله حاضر تلاش کرده به آن پاسخ دهد این است که با توجه به روند تحولات آموزش عالی در بعد ملی و بین المللی آیا زمان آن نرسیده که بازنگری دقیقی از اهداف، راهبردها و برنامه های درسی دوره های دکتری تخصصیصورت گیرد؟ روش:پژوهش حاضر تحلیلی تفسیری می باشد. که با بررسی اسناد و مدارک پژوهشی تلاش کرده تا ضمن ارائه تصویری از مطالعات انجام شده در این مورد ضرورت بازاندیشی و بازنگری در دوره های دکتری تخصصی تحلیل شود. یافته ها: دوره دکتری تخصصی یکی از راه های تربیت نیروی متخصص در حوزه های مختلف دانش بشری است. راه اندازی دوره های دکتری با اهداف مختلفی صورت می گیرد که مهم ترین آنها تربیت مدرس و پژوهشگر است. در چند دهه گذشته تنوع زیادی در اهداف، راهبردها، روش اجرا، برنامه های درسی و نحوه ورود به دوره های دکتری به وجود آمده است که عمدتاً با توجه به نیازهای جامعه و تغییر ماهیت آموزش عالی بوده است. از راه اندازی اولین دوره دکتری تخصصی در کشورمان حدود 80 سال می گذرد و در این زمان طولانی اجرای این دوره ها تغییر زیادی را تجربه نکرده اند و آن چه رخ داده عمدتاً متمرکز بر اصلاح سرفصل ها و محتوا بوده است. در واقع دوره های دکتری در کشورمان همچنان با نگاه سنتی به تحصیلات آکادمیک و با هدف تربیت مدرس اجرا می شوند و با تغییرات سریع علم و فناوری سازگار نیست. بنابراین بازاندیشی و بازنگری در دوره های دکتری ضرورتی انکارناپذیر است که از نوع نگاه به دوره دکتری تا اجرا و ارزشیابی آن را شامل می شود.  

هدف پژوهش حاضر شناسایی رابطه عدالت سازمانی با کیفیت زندگی کاری با نقش میانجی فرهنگ سازمانی از دیدگاه کارکنان دانشگاه شهید بهشتی است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی – همبستگی است و داده ها از طریق دو پرسش نامه محقق ساخته و یک پرسش نامه استانداردشده که 263 نفر از کارکنان دانشگاه آن ها را تکمیل نموده اند، جمع آوری شد. جهت تعیین روایی پرسش نامه ها از نظرات کارشناسانه و تخصصی صاحب نظران و برای تعیین پایایی پرسش نامه ها از روش آلفای کرانباخ استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده های کمی در قالب تحلیل توصیفی داده ها، آزمونt-test ، ضریب همبستگی پیرسون، معادلات ساختاری، تحلیل واریانس یکراهه، t برای دو گروه مستقل صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد بین عدالت سازمانی و مولفه های آن با کیفیت زندگی کاری، بین عدالت سازمانی و مولفه های آن با فرهنگ سازمانی، بین فرهنگ سازمانی با کیفیت زندگی کاری همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. هم چنین یافته ها نشان داد فرهنگ سازمانی در ارتباط بین عدالت سازمانی و کیفیت زندگی کاری، نقش میانجی را به خوبی ایفا می کند. در خصوص وضعیت متغیرهای مورد مطالعه، یافته ها بیانگر آن بودند که عدالت سازمانی و کیفیت زندگی کاری از وضعیت نامطلوب و متغیر فرهنگ سازمانی از وضعیت نسبتاً مطلوبی برخوردار است.

هدف از این مطالعه تدوین وظایف و تکالیف شغلی متخصصان برنامه درسی است. این هدف در قالب دو سؤال پژوهشی مورد بررسی قرار گرفته است: وظایف اصلی متخصصان برنامه درسی کدامند؟، تکالیف و زیر تکالیف متخصصان برنامه درسی کدامند؟ روش پژوهش از نوع کیفی مشارکتی و ابزار مورد استفاده دیکوم بوده است. در کارگاه دیکوم مقدماتی تعداد 7 نفر و در کارگاه تکمیلی 8 نفر از افراد صاح بنظر در حوزه برنامه درسی مشارکت داشت هاند. تحلیل داده ها با روش تحلیل محتوای موضوعی انجام شده است. فرایند اجرایی کار در قالب کارگاه یک و نیم روزه دیکوم طراحی و اجرا شده است. نتایج پژوهش نشان داد متخصصان برنامه درسی برای عمل به نقش حرفه ای خود 11 تکلیف اصلی شامل «مدیریت تیم برنامه ریزی درسی، نقد و تحلیل برنامه های درسی، سیاستگذاری و تدوین راهبردها، نظریه پردازی، نظارت بر طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه درسی، آموزش و ترویج برنامه درسی، پژوهش، همساز کردن عناصر برنامه با هم و برنامه درسی با نظام آموزشی، مشارکت در بازنگری برنامه های درسی، ارزشیابی و اعتبارسنجی و خدمات مشاوره ای » را بر عهده دارند. این یازده وظیفه دارای 68 تکلیف اصلی و حدود 173 زیر تکلیف هستند که به نوعی چارچوب کار متخصص برنامه درسی آموزش عالی را نشان م یدهند.

هدف از پژوهش حاضرتعیین الگویی با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی، به منظور سنجش برنامه درسی زاید در نظام آموزش عالی ایران است. جامعه مورد مطالعه تمامی دانشجویان و استادان 11 دانشگاه دولتی شهر تهران است که، به منظور تعیین حجم نمونه از روش نمونه گیری چندمرحله ای استفاده شد؛ در نهایت تعداد نمونه با استناد به جدول کرجسی و مورگان در بین دانشجویان 331 نفر و در بین استادان 56 نفر به دست آمد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته ای بود که گویه های آن از نتایج مصاحبه با 21 نفر صاحبنظر نظام آموزش عالی ایران تدوین شده است. میزان پایایی ابزار طراحی شده به وسیله الفای کرونباخ سنجش و با مقدار 0.86 تایید شد . به منظور سنجش روایی نیز از نظر صاحبنظران و استادان برنامه ریزی درسی بهره گرفته شد. همچنین به منظور اطمینان از بخش مدل انداز هگیری از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و LISREL انجام شد. نتایج پژوهش، 9 سازه اثر گذار بر شکل گیری برنامه درسی زاید را از دیدگاه استادان و دانشجویان تایید نمود. در صورتی که هریک از این سازه های شناسایی شده و نشانگر ها )گویه ، سوالات ( در جهت عکس رسالت های تعیین شده خود در نظام، عمل نمایند و یا به عبارت دیگردر صورتی که در بطن خود ماهیتی غیر اثربخش داشته باشند از آن به عنوان سازه اثرگذار بر شک لگیری برنامه درسی زاید می توان نام برد. 9 سازه شناسایی شده به ترتیب شامل"محتوا" "دانشگاه" ، "بازنگری" ، "نیازسنجی و ارزشیابی" ، "استاد" ، "سیاست های کلان آموزشی" "طراحان" ، "دانشجو"، و در نهایت "ضعف پویایی بازار" است

وجود اخلاق در آموزش عالی باعث رشد و بالندگی آن می شود. اخلاقی بودن استاد در حرفه اش حاصل دانستن، خواستن، توانستن و نگرش است. اخلاق و تدریس به طور ذاتی همسو و درهم تنیده می باشند. استاد مهم ترین و اساسی ترین عامل موفقیت در تحقق اهداف آموزشی در هر دانشگاه می باشد. در این تحقیق به تعیین میزان تأثیر هر یک از مؤلفه های اخلاقی در تدریس اساتید، از دیدگاه دانشجویان پرداخته شده است. پژوهش توصیفی- مقطعی با مشارکت 23 دانشجوی مؤنث ترم دوم مقطع کارشناسی در رشته ی جغرافیا از دانشگاه کوثر بجنورد که از معدل بالای 5/16 در ترم اول برخوردار بودند انجام شد. طی پرسشنامه ای (بر اساس نتایج کار به دست آمده از تحقیق مطلبی فرد و همکاران، 1390) دانشجویان به میزان تأثیر هر یک از هشت مؤلفه ی اساسی در تدریس اخلاقی اساتید با 22 زیر مقوله در مقیاس لیکرت 5 درجه ای پاسخ دادند. این مؤلفه ها کارآمدی آموزشی، کارآمدی در ارائه ی محتوا، تعامل حرفه ای، توجه به رشد همه جانبه ی دانشجویان، احترام به همکاران، فضای بحث مناسب در کلاس، احترام به کلاس و ارزشیابی درست را شامل می شد. نتایج نشان داد که کارآمدی آموزشی و ارزشیابی درست به عنوان شاخصه های بااهمیت تری در تدریس اخلاقی اساتید ایفای نقش می نمایند و نسبت به سایر مؤلفه ها از میزان تأثیر بیشتری برخوردار هستند. اساتیدی که خود را ملزم به رعایت تدریس اخلاقی می دانند به نحو بارزتری از روش ها و راهکارهای آموزشی آگاه هستند و ارزشیابی مناسب و عادلانه ای انجام می دهند. توجه به انتخاب اساتید با کارآمدی آموزشی بالا و آگاه به اررزشیابی درست در نظام آموزش عالی شایان توجه می باشد.

چکیده: هدف پژوهش حاضر، بررسی ادراک و نگرش معلمان نسبت به ابعاد متنوع توسعه حرفه ای ارائه شده در مراکز تربیت معلم بود. این پژوهش بر مبنای رویکرد ترکیبی اکتشافی با مشارکت 368 نفر از معلمان دوره ابتدایی و راهنمایی که به¬صورت ضمن خدمت مشغول گذاراندن دوره توسعه حرفه ای در مراکز تربیت معلم هستند و 11 نفر از مدرسان این مراکز در شش مرکز تربیت معلم انجام شد. هدف مرحله کیفی کاوش مقوله های مرتبط با توسعه حرفه ای و فراهم نمودن مبنای برای طراحی پرسشنامه و مدل مفهومی برای استفاده در مرحله کمی بود. تجزیه و تحلیل مدل معادلات ساختاری در مرحله کمی یک مدل ده عاملی فراهم نمود که روابط بین عوامل متمایز توسعه حرفه ای معلمان در مراکز تربیت معلم را نشان می دهد. یافته های پژوهش، مدلی اکتشافی برای توصیف روابط بین انگیزه ها و مشارکت معلمان در توسعه حرفه ای، راهبردهای توسعه حرفه ای، ابعاد زمینه ای و محیطی مراکز تربیت معلم و نتایج مثبت و منفی حاصل از آن ارائه می دهد.