حمید شفیع زاده

از آنجا که داشتن تفکر استراتژیک پیامدی موثر و مستقیم در سیاستگذاری و برنامه ریزی آموزشی دانشگاه دارد و از طرفی از ارکان مهم و موثر دانشگاه است، مقاله حاضر در صدد بررسی میزان تفکر استراتژیک اعضای هیات علمی و ارتباط آن با یادگیری سازمانی است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی؛ از نظر روش گردآوری اطلاعات از نوع تحقیقات کمی و غیر آزمایشی و از نظر نحوه اجرا، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیات علمی تمام وقت و مدعو دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان در سال تحصیلی 96-95 شامل 260 نفر است. حجم نمونه با روش تصادفی ساده و بر اساس جدول مورگان برابر با 155 نفر انتخاب شدند. اولین ابزار پژوهش پرسشنامه، تفکر استراتژیک گلدمن ( 2005 ) با چهار مولفه تفکر سیستمی، تفکر مفهومی، آینده نگری و فرصت طلبی هوشمندانه است. دومین ابزار مورد استفاده، پرسشنامه یادگیری سازمانی نیفه (2001) شامل هفت مولفه چشم انداز مشترک، فرهنگ سازمانی، کار تیمی و یادگیری تیمی، تسهیم دانش، تفکر سیستمی، رهبری مشارکتی و مهارت ها و شایستگی های کارکنان است. روایی محتوایی پرسش نامه ها مورد تأیید متخصصان و استاد راهنما قرار گرفته است. پایایی پرسش نامه ها بر اساس ضریب آلفای کرونباخ، برای تفکر استراتژیک، 83/0 و برای یادگیری سازمانی، 91/0 برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل از روش های آماری توصیفی و آمار استنباطی(همبستگی پیرسون، t تک نمونه ای و رگرسیون) استفاده شد. نتایج نشان داد: وضعیت تفکر استراتژیک و یادگیری سازمانی اعضای هیات علمی بالاتر از حد متوسط است، اما وضعیت یادگیری سازمانی بهتر از تفکر استراتژیک آنهاست. بین دو متغیر تفکر استراتژیک با یادگیری سازمانی اعضای هیات علمی رابطه مثبت و معناداری (512/0 = r) وجود دارد که این رابطه در سطح آلفای 01/0 معنی دار است. به عبارت دیگر، هرچه اعضای هیات علمی از ابعاد تفکر استراتژیک بیشتری برخوردار باشند، یادگیری سازمانی آنها نیز بیشتر خواهد شد.

مقدمه: آموزش به عنوان عامل اصلی در توسعه پایدار، همواره مورد تاکید برنامه ریزان بوده است و یکی از موفق ترین روش ها آموزش شایستگی محور است، لذا هدف پژوهش حاضر، شناسایی ابعاد و مولفه ها و عوامل تاثیر گذار بر آموزش مبتنی بر شایستگی و طراحی الگوی مناسب هنرستان های فنی و حرفه ای و کاردانش است. روش کار: روش پژوهش از نوع کیفی با رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد می باشد. بدین منظور از نمونه گیری هدفمند و مصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته با خبرگان علمی آشنا با موضوع تحقیق استفاده شده است که جمع آوری آن در بازه زمانی مهر 1397 تا فروردین 1398 صورت گرفته و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. به منظور تحلیل داده ها از سیستم کد گذاری باز، محوری و انتخابی استفاده گردید. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که شرایط علّی از 4 مقوله اصلی(لزوم کاربردی نمودن آموزش، تربیت نیروی انسانی ماهر، اشتغال و تراکم غیر منطقی داوطلبین در رشته های نظری)، پدیده اصلی از دو مقوله جنبه عینی شایستگی (دانش و مهارت) و جنبه ذهنی شایستگی (نگرش، بینش، توانایی و انگیزه)، شرایط زمینه ای از 4 مقوله اصلی حمایت ها؛ عوامل اقتصادی؛ اقدامات آموزش و پرورش؛ عوامل فرهنگی؛ شرایط مداخله گر از3مقوله اصلی و 9 مقوله فرعی شامل توانمند سازی هنرآموزان؛ عوامل آموزشی؛ اقدامات آموزش و پرورش؛ و راهبردها از دو مقوله اصلی اقدامات آموزش وپرورش و توانمند سازی(هنرجویان) و پیامدها از دو مقوله اصلی فردی و اجتماعی تشکیل شده است. نتیجه گیری: برای آموزش مبتنی بر شایستگی باید به عوامل موثر بر آن توجه شود و با یک نگرش سیستمی و همه جانبه در قالب عوامل و مولفه ها، شرایط علّی، راهبردها، عوامل زمینه ای، شرایط محیطی و پیامدها مورد توجه قرار گیرد.

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگویی برای مدیریت غیرمتمرکز در آموزش وپرورش در سال تحصیلی 1397-98 انجام پذیرفت. این پژوهش ازنظر روش گرداوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی بود و ازنظر روش رویکرد پژوهش کیفی و به شیوه نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه پژوهش حاضر کلیه کارکنان آموزش وپرورش منطقه 18 آموزش وپرورش شهر تهران بودند که ازاین بین 23 نفر از افراد صاحب تجربه در زمینه موضوع مطالعه (متخصص در مدیریت آموزشی از دو حوزه آموزش وپرورش و آموزش عالی) به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب و در فرایند مصاحبه های پژوهش که به صورت نیمه ساختاریافته و عمیق انجام شد، مشارکت داده شدند. پایایی مصاحبه ها با استفاده از دو بار ارائه به متخصصین مورد تأیید قرار گرفت. داده های گردآوری شده مورد تحلیل مضامین قرار گرفتند و بر اساس نظام کدگذاری باز، گزینشی و محوری در روش نظریه پردازی داده بنیاد (مطابق با رویکرد اشتراوس و کوبین) تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها مدل مفهومی نهایی پژوهش نشان داد که عوامل شناسایی شده حاصل از بخش کیفی شامل 1) عوامل تشکیل دهنده که دربرگیرنده برنامه ریزی استراتژیک مربیگری و ارزشیابی 2) عوامل اثرگذار که عبارت بودند از فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی و صلاحیت حرفه ای و 3) عوامل اثرپذیر که عبارت بودند از تغییرپذیری، یادگیری مستمر سازمانی و اشتیاق شغلی. همچنین یافته ها حاصل از گراندد تئوری نشان داد که از میان 147 شاخص (گویه) موجود، 33 مؤلفه اصلی قابل شناسایی بودند بر اساس ادبیات، پیشینه و نظریه های موجود این ابعاد و مؤلفه ها نام گذاری شده اند. نتایج این یافته ها نشان می دهد که با اعمال مدیریت غیرمتمرکز، می توان به توسعه و بهسازی سازمان آموزش وپرورش امید داشت و از طرف دیگر، همه افراد ذینفع آموزش وپرورش یاد می گیرند که مسئول یادگیری خود باشند. این موضوع، انجام مدیریت غیرمتمرکز را تسریع و تسهیل می کند و علاوه بر ایجاد انگیزه، به اشتیاق نسبت به کار کمک می کند.

    پژوهش حاضر با هدف کشف مؤلفه های آموزش شایستگی محور در هنرستان های فنی حرفه ای و کار دانش انجام گرفت. این پژوهش از هدف کاربردی و از نظر روش آمیخته بود. مشارکت کنندگان در بخش کیفی شامل 15 صاحب نظر در حوزه تعلیم وتربیت بودند که به طور هدفمند انتخاب شدند که با آن ها مصاحبه های نیمه ساختاریافته صورت گرفت. سپس داده ها از طریق کدگذاری و تحلیل مضمون، تحلیل شدند. برای اعتبار داده ها از بازبینی مجدد توسط محققین، مشارکت کنندگان داخل و استادان بیرون از پژوهش و برای پایایی از ضریب توافق بین کدگذاران و پایایی بازآزمون (78% و 82%) استفاده شد. جامعه آماری در بخش کمّی شامل 1373 نفر از دبیران و مدیران هنرستان های فنی حرفه ای و کاردانش استان قم بودند که با استفاده از نرم افزارsample power 273 نفر با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بر اساس یافته های کیفی فاز اول بود که روایی صوری و محتوایی با دو شاخص CVI و CVR و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و استنباطی (تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی) از طریق نرم افزارهای SPSS 24 ، Smart-PLS 20 استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش مبتنی بر شایستگی دارای چهار مؤلفه «دانش»، «مهارت های علمی-کاربردی»، «مهارت های ارتباطی» و «نگرش» و عوامل تأثیرگذار عبارتند از: «آموزشی»، « فرهنگی»، «اقدامات آموزش وپرورش» و « اقتصادی». برازش مدل پژوهش نیز نشان داد که مجموع عوامل شناسایی شده توانستند 71/0متغیر شایستگی را پیش بینی کنند. در نهایت، مدل پیشنهادی از سطح برازش مناسبی برخوردار است (52/0=GOF).

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان مشارکت در تصمیم گیری و رفتار مدنی با هویت سازمانی در میان مربیان ورزش شهرستان گرمسار شکل گرفت. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل مربیان و کارشناسان ورزشی شهرستان گرمسار بود که تعداد 300 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده و مورد آزمون قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش نیز شامل؛ پرسشنامه هویت سازمانی چنی (1983)، پرسشنامه مشارکت در تصمیم گیری میکاییلی چنک و لندستروم (2006) و پرسشنامه رفتار مدنی سازمانی لی و آلن (2002) بودند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد، میان مشارکت در تصمیم گیری مدیران و رفتار مدنی با هویت سازمانی رابطه همبستگی معناداری وجود دارد. همچنین امکان پیش بینی هویت سازمانی از طریق رفتار مدنی (12/1 = b ، 05/0 ≥ α) و مشارکت در تصمیم گیری (35/0 = b ، 05/0 ≥ α) وجود دارد. در عین حال، میان مشارکت در تصمیم گیری مدیران و رفتار مدنی سازمانی با خرده مقیاس های عضویت، وفاداری و شباهت رابطه معناداری وجود دارد. از این رو با افزایش مشارکت کارکنان در تصمیم گیری های مدیران و ارتقا رفتارهای سازمانی در آنان می توان احساس هویت سازمانی را در آنان ارتقا داد.

هدف این پژوهش طراحی و اعتبارسنجی مدل الگوی مدیریت مدارس متوسطه و ارتقای ساختار سازمانی در راستای سیاست های کلی نظام و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در ایران است. این پژوهش از لحاظ روش گردآوری داده ها، توصیفی و از جهت شیوه اجرا، کیفی کمّی است. در بخش کیفی، با استفاده از رویکرد تحلیل مضمون، ابعاد و مؤلفه های ارتقای مدارس توسط پانزده نفر از استادان و متخصصان مدیریت آموزشی به شکل هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری شناسایی و انتخاب شد و پژوهشگر با استفاده از روش کیفی به طراحی الگویی جهت مدل مدیریت مدارس و ارتقای ساختار سازمانی آن پرداخت. جامعه تحلیلی شامل دو بخش متون مرتبط با چارچوب ها، سیاست ها و اصول مدیریت و متن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مصوب آذر ماه 1390 بود. ابزار اندازه گیری در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته و نیز سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بود. داده های اسنادی به شیوه کیفی با استفاده از شاخص های توصیفی در فرایند تحلیل مضمون مورد تحلیل قرار گرفت. در بخش کمّی، جهت اعتبارسنجی، جامعه آماری پژوهش مدیران مدارس متوسطه دولتی شهر کرج بود که با استفاده از جدول مورگان و نامحدود بودن جامعه آماری، تعداد 384 نفر ارزیابی شد. برای تجزیه وتحلیل یافته های پژوهش نیز نرم افزارهای اسمارت پی ال اس 3 و اس پی اس اس 22 مورد استفاده قرار گرفت. یافته های پژوهش بیانگر این است که چارچوب ها و سیاست های طراحی مدل مدیریت مدارس و ارتقای ساختار سازمانی را می توان براساس مدارک و مستندات مرتبط در شش چارچوب و سیاست کلان و سیزده خرده چارچوب، سیاست و زیرمؤلفه های آن تدوین کرد. از مجموع 385 فراوانی مرتبط با چارچوب ها و سیاست های طراحی مدل مدیریت مدارس و ارتقای ساختار سازمانی در سیاست های کلی نظام و سند تحول بنیادین، بیشترین فراوانی با شصت فراوانی مضامین پایه (48.4 درصد) به منافع و سیاست های کلان اختصاص یافته است. همچنین در بین چارچوب ها و مؤلفه های سیاست «طراحی مدل مدیریت مدارس و ارتقای ساختار سازمانی»، ضرایب بارهای عاملی و مقادیر معناداری ابزار اندازه گیری نشان می دهد ابعاد، زیرمؤلفه ها و گویه های مرتبط با آن ها دارای بار عاملی قابل قبول و در سطح خطای 0.05 معنادار است. نتایج پژوهش نشان داد الگوی مدل مدیریت مدارس و ارتقای ساختار سازمانی براساس سیاست های کلی نظام و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اعتبار دارد و شامل مؤلفه های مالی، آموزشی، اخلاقی، فرهنگی، راهبردی و اداری است.

این پژوهش به رتبه بندی ابعاد چهارگانه انطباق پذیری مسیرشغلی  با کاربرد رویکرد فراتحلیل می پردازد.پژوهش حاضر از نظر هدف،توصیفی و از نظر نوع استفاده،یک پژوهش کاربردی است .هدف از انجام این پژوهش ،ترکیب یافته های کمی پژوهشهای قبلی در زمینه انطباق پذیری مسیرشغلی با استفاده از روش فراتحلیل است تا با ترکیب این نتایج،شدت اثر هریک از عوامل موثر بر انطباق پذیری شغلی از طریق اثر متوسط محاسبه گردد.بر این اساس با مراجعه به فصلنامه های علمی-پژوهشی داخلی و خارجی ،کلیه پژوهشهای مرتبط داخلی و خارجی در فاصله بین سالهای 1397-1390 و 2018-2005 جمع آوری شده و مورد بررسی قرار گرفتند.که از میان همه این مقالات، براساس  روش سرشماری، تعداد 18 پژوهش داخلی و 34 پژوهش خارجی انجام شده در زمینه ابعاد چهارگانه  انطباق پذیری مسیرشغلی با استفاده از چک لیست انتخاب پژوهش ها از نگاه فنی و روش شناسی مشتمل بر روشهای نمونه گیری،روش تحقیق،آزمون آماری مناسب و تحلیل های آماری مناسب انتخاب شده اند.برای پایایی شناسایی براساس توافق داوران در خصوص استفاده از مفاهیم خاص برای کدگذاری متغیرها و نیز پایایی سطح اندازه اثر و معنی داری براسا توافق در محاسبات  از نظر دو نفر تحلیل گر انجام شده است. یافته های این پژوهش نشان دهنده این است که از میان 124 اندازه اثر،یک اندازه اثر متوسط(3/0تا5/0)،بیست اندازه اثر متوسط روبه بالا(5/0تا7/0)،سی اندازه اثر بالا (7/0تا1) و هفتاد و سه اندازه اثرخیلی بالا(بالاتر از 1) است.ابعاد چهارگانه انطباق پذیری مسیر شغلی یعنی ،اعتماد،کنجکاوی،کنترل و دغدغه مسیرشغلی به ترتیب بیشترین تا کمترین اندازه اثر را به خود اختصاص داده اند.

این پژوهش با هدف ارائه الگوی دانشگاه کارآفرین با تاکید بر دانشگاه آزاد اسلامی و با رویکرد کیفی و با استفاده از روش نظریه داده بنیاد(طرح نظام مند) انجام شد. مشارکت کنندگان در این پژوهش بر اساس قاعده و اصل اشباع نظری شامل20 نفر از افراد صاحب نظر و خبرگان در حوزه دانشگاه کارآفرین بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختمند می باشد. داده ها با استفاده ازنرم افزار MAXQDA ، در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اعتبار داده ها با استفاده از روش تأیید پذیری توسط مشارکت کنندگان صورت پذیرفت. بر اساس یافته های پژوهش، ابعاد و عوامل مؤثر بر دانشگاه آزاد اسلامی کارآفرین در 6 طبقه شامل پدیده محوری، دانشگاه کارآفرین با زیرمولفه های نظام آموزشی، نظام پژوهشی، خلاقیت و نوآوری و منابع درآمدی ، بعد شرایط علّی با زیر مولفه های رهبری ومدیریت دانشگاهی، بین المللی شدن و فرهنگ سازمانی، بعد شرایط زمینه ای با زیرمولفه های چارچوب های قانونی، ارتباط با صنعت، تعامل با محیط پیرامونی و مسائل اقتصادی، بعد عوامل مداخله گر با زیرمولفه های سیستم پاداش و موقعیت و جایگاه دانشگاه، بعد راهبردها با زیرمولفه های مدیریت منابع انسانی، زیرساخت های نوآوری و تأمین مالی و بعد پیامدها و نتایج با زیرمولفه های پویایی و سازگاری با محیط، بهبود عملکرد، سرمایه انسانی و توسعه اجتماعی و اقتصادی شناسایی گردید.

در این پژوهش از رویکرد کیفی و روش نظریه داده بنیاد برگرفته از نظریه Strauss & corbinاستفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را صاحب نظران و متخصصان با تجربه و آگاه در حوزه های مدیریت منابع انسانی و مدیریت آموزشی تشکیل دادند که از طریق نمونه گیری هدفمند و اشباع نظری تعداد 18 نفر انتخاب و با آنان مصاحبه شد و از راهبرد نظریه داده بنیاد مشتمل بر کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شده است. یافته ها منجر به شناسایی شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر و ابعاد بی تفاوتی سازمانی در معلمان دوره دوم متوسطه منطقه 12 شهر تهران شد. نتایج پژوهش نشان دهنده 14 مقوله کلی بود که در قالب الگویی: شامل شرایط علّی (عوامل فردی، سازمانی، آموزشی و اقتصادی)، مقوله کانونی ( بی تفاوتی سازمانی)، راهبردهای مدیریت بی تفاوتی سازمانی (آموزش و به سازی، حمایت مادی و معنوی و مشاوره شغلی)، عوامل زمینه ای (عوامل اجتماعی، عوامل مدرسه ای) شرایط مداخله گر (عوامل خانوادگی) و پیامدها (کیفیت آموزشی، اثربخشی، رضایت شغلی و سلامت روانی)؛ فرایند مدیریت بی تفاوتی سازمانی در بین معلمان دوره دوم متوسطه شهر تهران و روابط بین ابعاد مختلف آن را منعکس می کنند. براساس نتایج ، برای پیش برد اهداف آموزش و پرروش در مدارس، مدیران و مسؤولان باید به متغیرهای رفتار فردی و سازمانی معلمان توجه بیشتری داشته باشند.

هدف:  پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر مدیریت استعداد معلمان دوره متوسطه دوم انجام شد. روش شناسی: مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش خبرگان مدیریت استعداد شهر تهران در سال 1400- 1399 بودند که از میان آنان طبق اصل اشباع نظری 16 نفر با روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که روایی آن با روش مثلث سازی تایید و پایایی آن با روش ضریب کاپای کوهن 62/0 بدست آمد. داده ها با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرم افزار  MAXQDA 2020 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که عوامل موثر بر مدیریت استعداد معلمان دوره متوسطه دوم شامل 17 مفهوم، 6 مقوله فرعی و 3 مقوله اصلی بود. مقوله های اصلی شامل ساختار مدرسه (با دو مقوله فرعی سیستم پاداش دهی و قدردانی از تلاش های معلمان و شرایط استخدامی و اصول اخلاقی در فرایند آن)، مأموریت و چشم انداز شفاف مدرسه (با دو مقوله فرعی تدوین برنامه استراتژیک و تدوین مشخص اهداف، رسالت ها، ارزش ها و چشم اندازها) و قوانین، مقررات و سیاست گذاری ها (با دو مقوله فرعی انعطاف پذیری در فرایندهای انتخاب و جذب معلمان مستعد و برداشتن محدودیت های ادامه تحصیل معلمان) بودند. نتیجه گیری: با توجه به عوامل موثر شناسایی شده بر مدیریت استعداد معلمان دوره متوسطه دوم، برنامه ریزی جهت ارتقای مدیریت استعداد آنان ضروری است که آن از طریق بهبود عوامل شناسایی شده محقق می شود.      

هدف این پژوهش تدوین الگویی برای دانشگاه کارآفرین مبتنی بر مهارت ها و مشاغل آینده به منظور باز آموزی مهارت در آموزش عالی است. روش تحقیق از نوع ترکیبی است که ابتدا براساس روش کیفی گرندد تئوری و با مصاحبه با 20 نفر از خبرگان موضوع، به استخراج مولفه های دانشگاه کارآفرین مبتنی بر مهارت ها و مشاغل آینده پرداخته شده و سپس در مرحله کمّی، با تدوین پرسشنامهء برگرفته از مرحله کیفی و بر اساس 385 نمونه معتبر، به اعتباریابی ساختار عاملی الگوی مذکور پرداخته شد. یافته های تحقیق نشان داد که این الگو دارای 6 بعُد و 20 مولفه است. این ابعاد شامل بعُدِ « کارآفرینی دانشگاهی مبتنی بر مهارت ها و مشاغل آینده »، «شرایط علّی»، «شرایط زمینه ای»، «عوامل مداخله گر»، «راهبردها» و «پیامدها و نتایج» می باشند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که بارهای عاملیِ همه شاخص ها بالاتر از 4/0 است. شاخص های نیکویی برازش مدل نیز نشان داد که الگوی ساختاری استخراج شده از بخش کیفی، برازش مناسبی با جامعه آماری دارد. مقدار شاخص کای دوی نسبی، کمتر از 3 و شاخص برازش اصلاح شده (AGFI) بالای 7/0 بودند. مقدار ریشه میانگین مربعات خطا (RMSEA) کوچکتر از 1/0 بود. همچنین مولفه های الگو پایایی مناسبی داشتند و نشان می دهد که الگوی مذکور تبیین مناسبی در جامعه آماری دارد. در نتیجه می توان گفت دانشگاه کارآفرین مبتنی بر مهارت ها و مشاغل آینده می تواند در توسعه و ارتقای کارآفرینی و بازآموزی مهارت به منظور آمادگی برای مشاغل آینده مشارکت حیاتی داشته باشد.

امروزه به دنبال افزایش نگرانی های ناشی از آلودگی های زیست محیطی ، آموزش عالی به عنوان یکی از محورهای اصلی توسعه پایدار به منظور ارتقا نظام آموزشی و تربیت نسل سبز اندیش ملزم به پذیرش اصول مدیریت سبز در کلیه امور ( آموزشی -پژوهشی و خدماتی ) شده است . براین اساس در این پژوهش برای یافتن راهبردهای لازم جهت تحقق اهداف سیاست های کلی محیط زیست در موسسات آموزش عالی ایران ، به بررسی تجارب و نگرش صاحبنظرانی از حوزه های وزارت علوم ، تحقیقات وفناوری ، وزارت نیرو ، و سازمان محیط زیست پرداخته شد . این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی – توسعه ای ، و از نظر نوع داده ها کیفی بوده وبا تاکید بر مصاحبه های نیمه ساختاریافته ومنابع کتابخانه ای تا رسیدن به اشباع نظری انجام شده است . مصاحبه با 15 نفر از خبرگان به روش نمونه گیری به صورت هدفمند و گلوله برفی صورت گرفت . نتایج حاصل از فرآیند مقایسه مستمر ، کد گذاری باز و محوری داده های جمع آوری شده ، شناسایی و احصاء راهبرد های ( درون گرایی و برون گرایی با رویکرد سبز، سازمان دهی مجدد عملیات دانشگاه ، توسعه فرصتهای آموزشی و پژوهشی سبز ، تقویت فرهنگ سبز اندیشی ، و توسعه فناور ی سبز ) را نشان می دهد.

 امروزه بسیاری از سازمان ها به ویژه آموزش و پرورش به دنبال بهبود عملکرد هستند. با توجه به تقاضای زیاد محصولات و خدمات سازمان ها و نیز تغییرات محیطی فراوان، نه تنها محصولات و چگونگی عرضة آن اهمیت دارد، بلکه به کاربردن ابزار و اقدام های مناسب با اهداف سازمان در قبال منابع انسانی و اهداف سازمانی و عملکردی مانند تحقق مأموریت های سازمانی و چشم اندازهای سازمان نمود بیشتری یافته است. از این رو توجه به عوامل انسانی در راستای برآورده کردن اهداف و  مأموریت های سازمانی اهمیت بیشتری پیدا کرده است. در این پژوهش پیش بینی عملکرد کارکنان بر اساس معنویت در محیط کار و حمایت سازمانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این راستا برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز پرسش نامه پژوهش در اختیار 89نفر از کارکنان آموزش و پرورش شهرستان پاکدشت که به روش تصادفی ساده انتخاب شده اند، قرار داده شد. برای بررسی رابطه بین متغیرها از روش تحلیل رگرسیونی و همبستگی استفاده شد که نتایج آن نشان داد که بهبود شاخص های حمایت سازمانی و معنویت در محیط کار باعث بهبود عملکرد سازمانی کارکنان می گردد؛ ضمنا نقش میانجی معنویت در محیط کار در رابطه بین حمایت سازمانی و عملکرد نیز تأیید شد. همچنین نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که ویژگی های دموگرافیک کارکنان بر عملکرد سازمانی آنان تأثیرگذار نیست.

مقدمه و هدف: در قرن بیست و یکم، توسعه ی مهارت های رهبری مدارس از بزرگ ترین و مهم ترین جنبه های  حیات مدرسه در تعالی مدرسه و توسعه دستاوردهای فراگیران آن، از الزامات است. از این لحاظ ارتقای کیفی و ایجاد تحولات بنیادین در مدارس، نه تنها به کیفیت و صلاحیت های مدیریتی و تخصّصی مدیران بستگی دارد، بلکه به میزان بسیار زیادی نیز متاثر از مهارت های رهبری آن ها نیز هست. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی مهم ترین ابعاد مهارت های رهبران آموزشی در مدارس است. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر، با روش آمیخته اکتشافی انجام شد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل اساتید دانشگاهی دارای دستاورد علمی در حوزه رهبری و مدیریت آموزشی؛ و در بخش کمّی، تعداد 200 نفر از مدیران با سابقه مدارس متوسطه شهرستان گرمسار در سال تحصیلی 99-98 بود. روش نمونه گیری در بخش کیفی از نوع گلوله برفی و حجم نمونه با اشباع نظری، 15 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمّی، پرسشنامه ساختارمند بود که اعتبار آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (82/0) تائید شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، در بخش کیفی از روش های کدگذاری باز، محوری و گزینشی و در بخش کمّی با استفاده از آزمون فریدمن انجام شد. یافته ها: از میان ابعاد مهارت های رهبران آموزشی، مهارت های بین فردی بترتیب دارای بیشترین اولویت و مهارت های فردی و رفتاری، سازمانی و حرفه ای-تخصصی به ترتیب در رتبه های بعدی طبقه بندی شدند. در نهایت، توجه به ابعاد مهارت های رهبری آموزشی و اولویت آن ها در انتخاب، انتصاب و حتی ارزیابی عملکرد، همچنین تدوین برنامه ها و محتوای آموزشی مرتبط با پودمان های مهارت افزایی رهبران مدارس، پیشنهاد گردید. بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد در میان ابعاد مهارت های رهبران آموزشی در مدارس، نقش مهارت های بین فردی رهبران آموزشی از طریق ایجاد تغییر، کارآفرینی، جلب مشارکت، مدیریت و اجرای سیاست ها، به بهترین وجه می تواند منجر به ایجاد تغییرات مطلوب بر عوامل کلیدی اثرگذار بر فرایندهای یاددهی و یادگیری در بافت نظام آموزشی از طریق اثر بر عواملی چون انگیزه های بیرونی معلمان، جو حاکم بر مدرسه و خودکارآمدی و مثبت اندیشی کادر آموزشی در مدرسه عمل کند.

زمینه و هدف: آینده پژوهی انتقادی یکی از رویکردهای آینده پژوهی است که در واقع از آینده پرسش می کند که با تحلیل و آزاد سازی و عمق بخشی آینده، به درک ما از آن کمک می کند. پژوهش حاضر باهدف بررسی آینده مدارس ایران با رویکرد انتقادی، وضعیت حال حاضر مدارس را با پرسش هایی از آینده مدارس به چالش می کشد تا دیگر مثل امروز که با روش های گذشته نسل آینده نوجوان و جوان را تربیت می کنیم! پیش نرویم. شاید آینده پژوهی انتقادی به ما مسیر آینده را روشن و شفاف نشان ندهد اما با ترسیم آینده های نامطلوب و محتمل ما را نسبت دفع خطرهای احتمالی هشیار می سازد تا بتوانیم در برنامه های بلند مدت از مضامین محوری آن استفاده کنیم. روش پژوهش: مطالعه حاضر از نوع کیفی"تحلیل مضمون" است. به کمک مطالعات کتابخانه ای و مشخص شدن حوزه های مرتبط با آینده مدارس به روش" به گزینی" مصاحبه های نیمه ساختارمند با وزرای سابق آموزش و پرورش، جامعه شناسان و روشنفکران تاثیرگذار جامعه، مدیران و معلمان مدارس علاقه مند به آینده مدارس و آینده پژوهان علاقه مند به آموزش انجام شد. محقق فرآیند تحلیل مضمون را با پیاده سازی داده ها و درگیری با آغاز کرد، سپس اقدام به مقوله بندی و کدسازی کرده است. در ادامه کار نیز به جستجو برای یافتن مضمون ها و نمایش دیداری مضمون ها پرداخته است. در مراحل بعدی نیز مرور مضمون ها به قصد پالایش، مفهوم سازی مضمون ها و نهایتاً تحلیل، تفسیر و نتیجه گیری انجام شده است. یافته ها: 8 عامل کلیدی با عناوینِ سلطه ایدئولوژی، دغدغه آموزش و پرورش برای حاکمیت، مدیریت اداری آموزش و پرورش، بی اعتمادی خانواده ها به مدرسه، توسعه نیافتگی معلمان، پایان مدارس، بی عدالتی آموزشی و غلبه فضای مجازی، شناسایی شده و به تحلیل تک تک عوامل پرداخته است. نتیجه گیری: ارتباط بین مضمون ها بسیار به هم پیوسته و در هم تنیده است. بعضی از این مضامین نقش تاثیرگذاری بیشتری دارند و بعضی از آن ها نیز بیشتر تاثیر پذیر هستند که این وابستگی نشان از پیچیدگی تغییر دارد.

هدف تحقیق حاضر ارائه ی مدل روابط علی خط مشی گذاری شبکه ای در آموزش های مهارتی غیررسمی کشور بود.این تحقیق از روش آمیخته متوالی بوده که دربخش کیفی استخراج مؤلفه ها و شاخص های اصلی بر اساس روش تحلیل مضمون با استفاده از مصاحبه با خبرگان و سیاست گذاران آموزش های مهارتی غیررسمی کشور جمع آوری گردید؛ جامعه آماری در بخش کیفی به تعداد 18 نفر و در بخش کمی 286 نفر بوده است. روش نمونه گیری در بخش کیفی به صورت هدفمند و در بخش کمی به صورت تصادفی ساده بر اساس فرمول کوکران به تعداد 165 نفر بوده است. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه 45 سوالی استفاده شد که153 نفربه سؤالات پاسخ دادند. روایی پرسشنامه بر اساس قضاوت خبرگان به صورت صوری و محتوایی تعیین و پایایی آن بر اساس روش همبستگی بین مؤلفه ها( الفای کرونباخ) تعیین شده است. تجزیه وتحلیل داده ها در بخش کیفی، کدگذاری مصاحبه ها و در بخش کمی، استفاده از آمار توصیفی و استنباطی( تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی)بود. ابزار تجزیه وتحلیل داده ها به صورت دستی- کاغذی و spss 20 و PLS Smart بوده است. یافته هاحاکی از آن است که مدل خط مشی گذاری شبکه ای دارای 9 بعد و45 شاخص است که ابعاد آن شامل اهداف و فلسفه، استراتژی ها، فرهنگ شبکه، قوانین و دستورالعمل ها،فناوری ها، مدیریت و رهبری، فرایندهای و فعالیت های سازمانی، نظام ارزشیابی و تضمین کیفیت، توسعه و رشد حرفه ای منابع انسانی، در نظام خط مشی گذاری شبکه ای در آموزش های مهارتی استهمچنین اعتبار سنجی مدل که بر اساس معیارهای t، R2 و میانگین واریانس استخراج شده AVE مشخص ساخت که مدل موردنظر تا حدود زیادی می تواند فرایند خط مشی گذاری شبکه ای را تبیین کند.

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی در این پژوهش بررسی رابطه رهبری اخلاقی مدیران با کیفیت زندگی کاری از دیدگاه معلمان آموزش و پرورش منطقه 10 شهر تهران است. روش پژوهش: روش تحقیق حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه معلمان زن و مرد منطقه 10 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 95 - 94 می باشد که شامل 625 نفر بوده است. بر طبق جدول مورگان، حجم نمونه بدست آمده 235 نفر بوده است که تمامی این افراد به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. از روش تصادفی ساده برای نمونه گیری استفاده شده است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی کاری والتون (1988) و رهبری اخلاقی عمادی فر (1388) استفاده شده است که برای تأیید پایایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شده که آلفای کرونباخ برای کیفیت زندگی کاری و رهبری اخلاقی مدیران به ترتیب 921/0 و 879/0 بدست آمده است. در بخش آمار استنباطی با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، تی تک نمونه ای و رگرسیون به سوالات تحقیق پاسخ داده شده است. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد از دیدگاه معلمان، رهبری اخلاقی مدیران کمی از حد متوسط بالاتر است اما کیفیت زندگی کاری از حد متوسط کمتر می باشد. علاوه بر این، نگرش معلمان نسبت به اخلاقی بودن سبک رهبری مدیرشان رابطه مثبت و معناداری با کیفیت زندگی کاری آنان دارد. نتایج به دست آمده از تحلیل رگرسیون نیز بیانگر این است که از میان متغیرهایی که وارد معادله رگرسیونی شده اند، فقط متغیر اعتماد در مدل نهایی باقی مانده است که این متغیر در کل 5/31 درصد از تغییرات متغیر وابسته (کیفیت زندگی کاری) را تبیین می کند. نتیجه گیری: مدیران به عنوان رهبران آموزشی باید با برنامه ریزی مناسب و مستمر و رفتار ترغیبی سعی نمایند توانایی ها و استعدادهای نهفته کارکنان را کشف نمایند. این رهبران می توانند با ارتقای کیفیت زندگی کاری در بین معلمان موجب خلق ایده های نو، یادگیری مشارکتی، افزایش جو تفاهم، ارتقای سطح دانش حرفه ای، به روز شدن علم و در نهایت پیشرفت مدرسه شوند

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی رابطه بین رضایت شغلی با رضایت از زندگی در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان می باشد. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و ازنظر جمع آوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 1778 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان می باشد که از این تعداد 316 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش، دو پرسشنامه استاندارد رضایت شغلی JDI و رضایت از زندگی MSLSS بوده است. روایی پرسشنامه ها با استفاده از روش روایی محتوی و با نظر چندین صاحب نظر در حوزه مدیریت پس از اعمال اصلاحات مورد تائید قرار گرفت. برای حصول از پایایی پرسشنامه های تحقیق نیز از آزمون آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه رضایت شغلی 93/0 و پرسشنامه رضایت از زندگی 78/0 به دست آمد و بدین گونه دو ابزار تحقیق تائید و در اختیار پاسخگویان قرار داده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پژوهش از آزمون t تک نمونه ای و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان داد سطح رضایت زندگی و سطح رضایت شغلی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مطلوب می باشد همچنین رابطه مثبت و معناداری بین رضایت شغلی با رضایت از زندگی در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان وجود دارد.

هدف اصلی پژوهش حاضر، طراحی الگوی دانشگاه نسل چهارم و ارتقای آن در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران بود. این پژوهش با هدف کاربردی و با رویکرد کیفی- موردی انجام یافت. جامعه پژوهشی شامل اساتید و صاحب نظران و مدیران شاخص دانشگاه آزاد اسلامی (مرتبط با واحد علوم و تحقیقات) بوده است که از میان آن ها 9 نفر به عنوان گروه کانونی و 15 نفر به عنوان خبرگان دانشگاهی به روش نمونه گیری نظری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پیمایش مستقیم و مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته گردآوری شدند. روش تحلیل داده ها، تحلیل محتوا با استفاده از روش کدگذاری استراوس و کوربین در سه سطح باز، محوری و انتخابی بوده که در نرم افزار مکس کیو دا 2020 تحلیل شد. سپس مفاهیم در قالب شرایط علّی، پدیده محوری، راهبردها، شرایط زمینه ای، مداخله گر و پیامدها طبقه بندی به قالب مدل به هم مرتبط شدند. برای اعتبار سنجی (روایی و پایایی) نیز از گروه کانونی استفاده شد. نتایج نشان داد که واحد علوم و تحقیقات تهران با توجه به فاصله بین وضع موجود و مطلوب خود در برخی از شاخص های دانشگاه نسل چهارم نیاز به اقدامات خاصی از جمله توجه به تغییرات زمانه و الزام به نوآوری، همسویی با جهان، توجه به مسائل جامعه، ارتباط با صنعت، گسترش شرکت های دانش بنیان، التزام به برنامه تدوین شده و ... دارد تا بتواند برمبنای الگوی ارایه شده، خود را به دانشگاه نسل چهارم ارتقاء دهد.