آموزش و پرورش متعالی

آموزش و پرورش متعالی

آموزش و پرورش متعالی دوره اول بهار 1400 شماره 1

مقالات

۱.

رابطه رویکردهای سطحی و عمیق مطالعه با مهارت های یادگیری خود محور

نویسنده:

کلید واژه ها: یادگیری خود محور مهارت رویکرد سطحی مطالعه رویکرد عمیق مطالعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۱۶۲
    این پژوهش با هدف تحلیل همبستگی بین رویکردهای سطحی و عمیق مطالعه با مهارت های یادگیری خودمحور در بین دانشجویان تربیت معلم انجام گرفته است. روش این پژوهش، همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان تربیت معلم شهر تبریز در سال 1397 به تعداد  430 نفر بود. نمونه آماری به کمک جدول کرجسی- مورگان به تعداد 272 نفر  برآورد گردید که به کمک روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها شامل دو پرسشنامه استاندارد-پرسشنامه مهارت های یادگیری خود محور- تران (2009) و پرسشنامه -رویکردهای مطالعه - بیگس، کمبر و لانگ (2001) بود  که این پرسشنامه در سال 2011 در کشور ترکیه توسط ایلماز و اورهان تصحیح گردیده است.  آزمون های آماری مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل واریانس یک راهه (آنوا)، تی دو گروه مستقل، ضریب همبستگی پیرسون می باشد. داده ها به کمک نرم افزار SPSS20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین رویکرد عمیق مطالعه با مهارت های یادگیری خود محور رابطه مثبت معناداری وجود دارد (320/0r = ). اما بین رویکرد سطحی مطالعه با مهارت های یادگیری خود محور رابطه منفی معناداری وجود دارد (282/0r = -).  نتایج آزمون تی نشان داد که مهارت های یادگیری خود محور و رویکرد سطحی مطالعه بین دانشجویان تربیت معلم زن و مرد اختلاف معناداری دارد (05/0p < ). نتایج آنوا نشان داد که بین گروه های مختلف دانشجویان تربیت معلم در مورد مقیاس های اندازه گیری تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0p > ). رویکرد عمیق مطالعه می تواند منجر به افزایش مهارت یادگیری خودمحور شود و مسئولان آموزشی باید راهکارهای لازم را برای ترویج این رویکرد در مراکز تربیت معلم به کار گیرند.
۲.

رتبه بندی شاخص های نظام آموزش و بهسازی عدالت محور با استفاده روش ترکیبی DEMATEL-ANP (DANP)

کلید واژه ها: بهسازی عدالت محوری نظام آموزش DANP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۲۰۳
    هدف اصلی این پژوهش رتبه بندی شاخص های نظام آموزش و بهسازی عدالت محور بود . پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی-پیمایشی و از نظر نوع جمع آوری داده ها، میدانی است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش ترکیبی DEMATEL-ANP (DANP) استفاده شد. جامعه مورد مطالعه اداره آموزش وپرورش یکی از نواحی مشهد بود. برای تعیین حجم نمونه به روش نمونه گیری قضاوتی هدفمند عمل شد که بر این اساس ده نفر از خبرگان در امر پژوهش مشارکت نمودند. ابتدا با مطالعه مبانی نظری، 23 شاخص در قالب چهار بُعد شناسایی شد. سپس خبرگان 14 شاخص را از میان چهار بُعد شناسایی کردند. برای غربال شاخص ها از ضریب روایی نسبی محتوا (شاخص CVR) استفاده شد. برای وزن دهی به شاخص ها از روش ترکیبی DEMATEL-ANP (DANP) استفاده شد. نتایج نشان داد که دو بُعد عدالت توزیعی و عدالت اطلاعاتی با وزن 33/0 به طور مشترک مهم ترین ابعاد عدالت سازمانی هستند. عدالت رویه ای و عدالت مراوده ای (تعاملی) نیز با وزن 25/0 به طور مشترک در رتبه دوم قرار دارند. «متناسب بودن» با وزن 35/0 مهم ترین شاخص این مطالعه شناسایی شد. «اثربخش بودن» با وزن 34/0، «شفافیت سازی» با وزن 34/0، «اطلاع رسانی» با وزن 33/0، «توجیه و متقاعدسازی» با وزن 32/0 و «توزیع و دسترسی» با وزن 29/0 رتبه های دوم تا ششم، مهم ترین شاخص های این مطالعه تعیین شدند.
۳.

رابطه اخلاق کاری و تاب آوری شغلی با استرس و فرسودگی شغلی معلمان مدارس استثنایی

کلید واژه ها: اخلاق کاری استرس شغلی تاب آوری شغلی فرسودگی شغلی معلمان مدارس استثنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۷ تعداد دانلود : ۳۲۹
هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه اخلاق کاری و تاب آوری شغلی با استرس و فرسودگی شغلی معلمان مدارس استثنایی بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری این پژوهش را معلمان مدارس استثنایی شهر زاهدان به تعداد 163 نفر که از میان آنها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 113 نفر انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استرس شغلی الیوت (1998)، فرسودگی شغلی مسلش (2003)، تاب آوری شغلی کونور و دیودسون (2003) و اخلاق کاری علی الکاظمی (2003) استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه براساس شاخص CVR با نظر هشت نفر از متخصصین مورد تأیید قرار گرفت. همچنین پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 90/0، 88/0، 90/0 و 86/0 برآورد گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های آزمون تی یک طرفه نشان داد اخلاق کاری معلمان در وضعیت مطلوب، اما استرس و فرسودگی شغلی و تاب آوری شغلی معلمان در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. نتایج ضریب همبستگی نشان داد که بین اخلاق کاری و تاب آوری شغلی با استرس شغلی همبستگی منفی و معنادار و بین اخلاق کاری با فرسودگی شغلی و تاب آوری شغلی با فرسودگی شغلی رابطه معناداری یافت نشد. 
۴.

رابطه بین استرس شغلی و دلبستگی شغلی با تعهد سازمانی معلمان ابتدایی شهر یاسوج

نویسنده:

کلید واژه ها: استرس شغلی دلبستگی شغلی تعهد سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۳۳۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین استرس شغلی و دلبستگی شغلی با تعهد سازمانی در معلمان ابتدایی شهر یاسوج در سال تحصیلی 99-98 انجام شد. روش مورد استفاده در این پژوهش بر حسب هدف کاربردی و در زمره پژوهش های توصیفی از نوع همبستگی است جامعه آماری در تحقیق حاضر کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان یاسوج به تعداد 400 نفر بود، که حجم جامعه معلوم از طریق فرمول فیشر تعداد 220 نفر از طریق روش در دسترس بصورت آنلاین انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این تجقیق پرسشنامه بود. تجزیه و تحلیل داده های آماری این پژوهش با به کارگیری آمار توصیفی از شاخص های گرایش مرکزی (میانگین و انحراف استاندارد) برای توصیف داده ها و در بخش آمار استنباطی از آزمون های ضریب همبستگی ساده پیرسون و همبستگی چندگانه به کمک نرم افزارSPSS  نسخه 22 استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان ضریب همبستگی بین متغیرها 67/0 می باشد. همچنین ضریب تعیین نشان داد که 45/0 درصد از تعهد سازمانی در معلمان ابتدایی شهر یاسوج بر اساس استرس شغلی و دلبستگی شغلی پیش بینی می شود. با توجه به بزرگ بودن F و مقدار معنی داری نتیجه گرفته می شود که که مدل رگرسیونی مناسب خواهد بود. زیرا بیشتر تغییرات متغیر وابسته در مدل رگرسیونی دیده شده است. با توجه به مقدار(78.59) F و معنی دار بودن آن می توان گفت که مدل رگرسیون می تواند به شکل معنی داری تغییرات متغیر وابسته را تبیین کند. همچنین با مراجعه به آماره T و سطوح معنی داری می توان قضاوت کرد، که متغیرهای مستقل تحقیق بر تعهد سازمانی در معلمان ابتدایی شهر یاسوج، اثر معنی دار دارند. سازمان ها می توانند از طریق توجه به شکایت ها و مشکلات کارکنان، تأمین خواسته های آنها شرایط لازم را برای کاهش استرس و بهبود تعهد آنها به سازمان فراهم نمایند.
۵.

مدل ساختاری رابطه بین خودکارآمدی و عملکرد اجتماعی با نقش میانجی سازگاری دانش آموزان با مدرسه

کلید واژه ها: خودکارآمدی عملکرد اجتماعی سازگاری دانش آموزان با مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۹۷
  هدف از مطالعه حاضر ارائه مدل ساختاری رابطه بین خودکارآمدی و عملکرد اجتماعی با نقش میانجی سازگاری دانش آموزان با مدرسه بوده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و از نوع مطالعات کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع دوم متوسطه شهر ساری در سال تحصیلی 99-98 به تعداد 6190 نفر بوده است. نمونه آماری به تعداد 362 نفر و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر حسب جنسیت انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه استاندارد خودکارآمدی، عملکرد اجتماعی و سازگاری دانش آموزان با مدرسه استفاده شده است. برای تعیین روایی ابزارها از روایی واگرا و همگرا استفاده شد  که نتایج حاکی از مطلوب و بالا بودن روایی این مقیاس ها می باشد و پایایی آنها با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ برای هر یک به ترتیب برابر 85/0، 84/0 و 87/0 به دست آمد. به منظور تحلیل داده های حاصله، از مدل یابی معادلات ساختاری با کمک روش حداقل مربعات جزیی از نرم افزار آماری پی ال اس استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین خودکارآمدی و عملکرد اجتماعی با سازگاری دانش آموزان با مدرسه رابطه معناداری وجود دارد و مقدار 9/95 درصد از سازگاری دانش آموزان با مدرسه و 1/96 درصد از عملکرد اجتماعی توسط خودکارآمدی تبیین می شود و متغیر سازگاری دانش آموزان با مدرسه اثر میانجی را بر رابطه بین خودکارآمدی و عملکرد اجتماعی دارد. هم چنین شاخص های برازندگی مدل حاکی از آن است که مدل ارائه شده از برازش مناسبی برخوردار است.
۶.

نقش معلمان در بهبود رفتارهای اقتصادی دانش آموزان با رویکرد اقدام پژوهی

کلید واژه ها: رفتار اقتصادی اقدام پژوهی پس انداز اسراف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۳۵۲
امروزه رفتار اقتصادی کودکان و  نوجوانان از مباحث بسیار با اهمیت در حوزه ی آموزش و پرورش می باشد. تمامی  فعالیت های افراد از جمله کودکان و بزرگسالان به نوعی با دانش اقتصادی و رفتار اقتصادی مربوط است. تحقیق حاضر با هدف نقش معلمان در بهبود رفتارهای اقتصادی دانش آموزان با رویکرد اقدام پژوهی انجام شده است. روش تحقیق از نوع آمیخته می باشد. در بخش کیفی از اقدام پژوهی و در بخش کمی از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه ی آماری دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی پایه دوم شهرستان مشهد می باشد که با روش نمونه گیری قضاوتی در دسترس تعداد نمونه ی آماری 36 نفر از دانش آموزان در دبستان غیر دولتی نصر مشهد انتخاب شدند.ابزار سنجش مشاهده، مصاحبه، پرسشنامه می باشد. اقدام های عملیاتی در این تحقیق انجام فعالیت های عملی متنوع و جذاب همچون بازی، قصه گویی، شعر، تکالیف کاربردی و بازدیدهای علمی بوده است. در روش تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه وابسته (پیش آزمون و پس آزمون) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد بین گروه مورد مطالعه قبل و بعد از اجرای اقدام پژوهی، تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین لذت کسب در آمد و قرار گرفتن در انجام معاملات به ظاهر کوچک اقتصادی تاثیر به سزایی در بهبود رفتار اقتصادی آنان دارد. همچنین آگاهی دادن به کودکان از مباحث اقتصادی، برخورد علمی با فعالیت های اقتصادی در زندگی اجتماعی به همراه دارد و در بحث کلان می تواند بازدهی و بهره وری فردی را در جامعه ارتقا دهد. 
۷.

شناسایی مؤلفه های آموزش شایستگی محور در هنرستان های فنی حرفه ای و کار دانش: مطالعه ترکیبی

کلید واژه ها: آموزش مبتنی برشایستگی هنرستان های فنی و حرفه ای کاردانش نظام اموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۲۱۶
    پژوهش حاضر با هدف کشف مؤلفه های آموزش شایستگی محور در هنرستان های فنی حرفه ای و کار دانش انجام گرفت. این پژوهش از هدف کاربردی و از نظر روش آمیخته بود. مشارکت کنندگان در بخش کیفی شامل 15 صاحب نظر در حوزه تعلیم وتربیت بودند که به طور هدفمند انتخاب شدند که با آن ها مصاحبه های نیمه ساختاریافته صورت گرفت. سپس داده ها از طریق کدگذاری و تحلیل مضمون، تحلیل شدند. برای اعتبار داده ها از بازبینی مجدد توسط محققین، مشارکت کنندگان داخل و استادان بیرون از پژوهش و برای پایایی از ضریب توافق بین کدگذاران و پایایی بازآزمون (78% و 82%) استفاده شد. جامعه آماری در بخش کمّی شامل 1373 نفر از دبیران و مدیران هنرستان های فنی حرفه ای و کاردانش استان قم بودند که با استفاده از نرم افزارsample power 273 نفر با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بر اساس یافته های کیفی فاز اول بود که روایی صوری و محتوایی با دو شاخص CVI و CVR و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و استنباطی (تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی) از طریق نرم افزارهای SPSS 24 ، Smart-PLS 20 استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش مبتنی بر شایستگی دارای چهار مؤلفه «دانش»، «مهارت های علمی-کاربردی»، «مهارت های ارتباطی» و «نگرش» و عوامل تأثیرگذار عبارتند از: «آموزشی»، « فرهنگی»، «اقدامات آموزش وپرورش» و « اقتصادی». برازش مدل پژوهش نیز نشان داد که مجموع عوامل شناسایی شده توانستند 71/0متغیر شایستگی را پیش بینی کنند. در نهایت، مدل پیشنهادی از سطح برازش مناسبی برخوردار است (52/0=GOF).
۸.

بررسی هوش معنوی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان فارس در راستای تحقق آموزش و پرورش متعالی

کلید واژه ها: هوش معنوی آموزش و پرورش متعالی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۲۴۶
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی میزان هوش معنوی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان شیراز جهت تحقق آموزش و پرورش متعالی بود. این پژوهش از نظر ماهیت از نوع پژوهش های کمی و از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی به شمار می رود. روش تحقیق زمینه یابی (پیمایشی) بود و جامعه آماری مورد مطالعه شامل دانشجویان دانشگاه فرهنگیان شیراز در سال تحصیلی 99-98 بود که از میان آنها 310 نفر با استفاده از فرمول کوکران با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. گردآوری داده ها با استفاده از مقیاس سنجش هوش معنوی کینگ انجام شد. روایی پرسشنامه مورد تأیید کارشناسان قرارگرفته و پرسشنامه از پایایی 87/0 برخوردار بوده که از طریق آلفای کرونباخ انجام شد. داده های پژوهش با استفاده نرم افزار spss21 با آزمون های تی تک نمونه ای و تی مستقل مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. دانشجویان از نظر هوش معنوی و مؤلفه های آن ( به جز بسط حالت هوشیاری) در وضعیت نسبتا بالا قرار دارند ولی از سطح کفایت مطلوب فاصله دارند. ضمن اینکه بین هوش معنوی دانشجویان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود دارد.