فرشته باعزت

" مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه سبک­های دلبستگی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال رفتاری، نارساخوان و عادی صورت گرفت. روش: پژوهش حاضر از نوع پس­رویدادی است. جامعه آماری پژوهش ، کلیه دانش­آموزان پایه­های سوم تا پنجم ابتدایی شهر تهران بودند. به­منظور انجام این پژوهش، ابتدا تعداد 55 دانش­آموز نارساخوان و 43 دانش­آموز دارای اختلال رفتاری پایه سوم تا پنجم شهر تهران پس از اجرای آزمون­های تشخیصی ( آزمون اختلال خواندن و آزمون اختلال رفتاری راتر ) به شیوه نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای به­طور تصادفی انتخاب شدند. سپس 60 دانش­آموز عادی از مقطع ابتدایی به­ منظور مقایسه با دانش­آموزان مبتلا به اختلال رفتاری و نارساخوان به­صورت هدفمند انتخاب شدند. پس از نمونه‌گیری، آزمون دلبستگی رندولف روی دانش­آموزان اجرا شد. داده­های به­دست­آمده با روش آماری تحلیل واریانس یک­راهه و آزمون تعقیبی شفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته­ها : تجزیه و تحلیل داده­های به­دست آمده با روش آماری تحلیل واریانس یک­راهه و آزمون تعقیبی شفه حاکی از آن بودند که بین سبک­های دلبستگی دانش­آموزان نارساخوان، عادی و اختلال رفتاری تفاوت معنی­داری وجود دارد (001/0>p). در نتیجه دانش­آموزان نارساخوان و اختلال رفتاری در مقایسه با دانش­آموزان عادی از سبک دلبستگی ناایمن برخوردارند. نتیجه­گیری: دانش­آموزان عادی از سبک دلبستگی ایمن برخوردار هستند، اما دانش­آموزان نارساخوان دارای سبک دلبستگی ناایمن از نوع اجتنابی و دانش­آموزان مبتلا به اختلال رفتاری دارای سبک دلبستگی ناایمن دوسوگرا هستند."

هدف پژوهش حاضر، به منظور تعیین عوامل اختلالهای هیجانی مؤثر در نارساخوانی دانش آموزان مقطع ابتدایی صورت گرفته است. روش: به منظور انجام این پژوهش، ابتدا تعداد 105 نفر از دانش آموزان مشکوک به نارساخوانی از میان جامعه دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران در پایه های سوم، چهارم و پنجم به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به صورت تصادفی انتخاب و سپس از میان آنها تعداد 70 دانش آموز نارساخوان پس از اجرای آزمونهای تشخیصی (از جمله آزمون هوشی وکسلر کودکان، آزمون اختلال خواندن، نصفت و همکاران، 1380) به صورت هدفمند برگزیده شدند. همچنین برای ارزیابی اختلالهای هیجانی همراه در دانش آموزان نارساخوان از پرسشنامه رفتاری راتر استفاده شد. اعتبار و رو ایی این آزمون را مهریار (1373) با به کاربردن روش دو نیمه کردن و باز آزمایی، 85/0 گزارش کرده است. در این پژوهش به منظور تعیین اینکه تمام متغیرهای پیش بین تا چه اندازه قدرت پیش بینی متغیر ملاک را دارند، از روش تحلیل رگرسیون پس رونده استفاده شده است. در این تحقیق سرعت، دقت و درک خواندن به صورت متغیر ملاک و متغیرهای اضطراب-افسردگی، بیش فعالی-پرخاشگری، نارسایی توجه، ناسازگاری اجتماعی، رفتار ضد اجتماعی به مثابه متغیرهای پیش بین وارد مدل رگرسیون شدند. یافته ها: نتایج نشان می دهد که از بین مؤلفه های اختلالهای هیجانی، متغیر های اضطراب-افسردگی، بیش فعالی، پرخاشگری و نارسایی توجه در پیش بینی نارساخوانی و مؤلفه های آن (سرعت، دقت و درک خواندن) نقش تعیین کننده ای داشته اند. نتیجه گیری: بر مبنای نتایج این پژوهش می توان به متخصصان اختلالهای ویژه یادگیری پیشنهاد کرد که اقدام به تدوین و اجرای برنامه های درمانی ترکیبی برای دانش آموزان نارساخوان همراه با اختلالهای هیجانی کنند.

اینترنت ابزاری بی ضرر است، اما استفاده بیش از حد و نادرست، خطر اعتیاد به آن را به دنبال دارد. هدف این پژوهش، مقایسه میزان اعتیاد به اینترنت در بین دانشجویان و تأثیر آن بر سلامت روان بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع علی- مقایسه ای (پس رویدادی) است. در این مطالعه 100 نفر از بین کل دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 90- 1389 انتخاب و با شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای مورد آزمون قرار گرفتند. با استفاده از آزمون اعتیاد به اینترنت یانگ (IAT)، دانشجویان به سه گروه (خفیف، متوسط، شدید) تقسیم شدند. برای مقایسه این سه گروه از لحاظ سلامت روان، از آزمون سلامت عمومی گلدبرگ (28 GHQ-) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از روش­های آماری تحلیل واریانس چندمتغیری (MANOVA)، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی شفه استفاده شد. نتایج نشان داد که سلامت روان و مؤلفه­های آن شامل نشانگان جسمانی، نشانگان اضطراب، نشانگان اختلال کارکرد اجتماعی و نشانگان افسردگی، در بین دانشجویان سه گروه (بر اساس میزان اعتیاد به اینترنت)، متفاوت بود. نتیجه این که اعتیاد به اینترنت می تواند سلامت روانی افراد را تهدید نماید. ضروری است در زمینه استفاده مناسب از اینترنت، فواید و مضرات دنیای مجازی اینترنت، فرهنگ سازی و آموزش صحیح در سطح خانواده و جامعه انجام شود.

در پژوهش حاضر تاثیر آموزش راهبردهای خود نظم دهی شناختی و انگیزشی در پیشرفت تحصیلی و کاهش مشکلات روان شناختی دانشجویان رشته های علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 272 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی رشته های علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی به طور تصادفی در چهار گروه قرار گرفتند. به دو گروه به مدت هشت هفته آموزش در مورد مبانی نظری و عملی راهبردهای شناختی و انگیزشی ارائه گردید و دو گروه دیگر هیچگونه آموزشی دریافت نکردند. ارزیابی آزمودنیها در پیشرفت تحصیلی از طریق مقایسه معدل آزمودنیها دردو نیمسال تحصیلی، وضعیت تحصیلی توسط پرسشنامه مشکلات تحصیلی خود ساخته، میزان اضطراب توسط مقیاس اضطراب کتل و راهبردهای شناختی و انگیزشی از طریق مقیاس MSLQ مورد سنجش قرار گرفت. نتایج بررسی نشان می دهند که از لحاظ وضعیت تحصیلی دانشجویانی که آموزش دیده بودند پس از اتمام آموزش مشکلات کمتری را گزارش کردند، تاثیر پیش آزمون در تجزیه و تحلیل میزان اضطراب گزارش شده توسط آزمودنیها مشهودتر است، بدین معنی که هر چند تفاوت معنادار در اضطراب بین گروههای آزمایش و گواه مشاهده می گردد ولیکن کمترین اضطراب در گروه آزمایش بدون پیش آزمون وجود دارد. استفاده از راهبردهای شناختی و انگیزشی تفاوت بین گروههای آزمایش و گواه در دو مولفه از راهبردهای انگیزشی یعنی خود کارآمدی و ارزش گذاری درونی و یک مولفه از راهبردهای شناختی یعنی خودنظم دهی معنادار است. در زمینه پیشرفت تحصیلی تفاضل معدل کل دانشجویان در نیمسال اول و دوم معنادار نیست یا به عبارت دیگر راهبردهای انگیزشی و شناختی تاثیر معناداری در پیشرفت تحصیلی دانشجویان نداشته است

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه هوش معنوی و هوش هیجانی با استرس شغلی کارکنان دانشگاه است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی کارکنان شاغل دانشگاه مازندران در سال 90-1389 بودند که از میان آن¬ها 64 نفر به¬طور تصادفی انتخاب شدند. برای جمع¬آوری داده¬ها از مقیاس¬های هوش هیجانی سیبریا شرینگ (1999)، هوش معنوی جامع آمرام ودرایر (2007) با هنجار ایرانی و پرسشنامه استرس شغلی فیلیپ رایس (1992) استفاده شد. سپس داده¬های به¬دست آمده با استفاده از روش¬های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیری (همزمان) تحلیل شد. یافته¬ها نشان داد مولفه¬های هوش هیجانی، (17 درصد) و مولفه¬های هوش معنوی (31 درصد) تغییرات مربوط به استرس شغلی کارکنان دانشگاه را تبیین می¬کنند. بر مبنای نتایج این پژوهش می¬توان گفت هوش معنوی بیشتر از هوش هیجانی می¬تواند پیش¬بینی¬کننده مناسبی برای استرس شغلی باشند. بنابراین به مسئولین دانشگاه پیشنهاد می¬شود که با برگزاری کارگاه¬های آموزشی در زمینه هوش معنوی و هوش هیجانی در کاهش استرس شغلی کارکنان دانشگاه کوشید.

هدف از این پژوهش اعتباریابی و رواسازی آزمون اضطراب امتحان فریدبن (FTA) در دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی بود. برای اجرای پژوهش، تعداد 328 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران به روش نمونه گیری نسبتی تصادفی انتخاب شدند. از روش تحلیل عاملی اکتشافی برای تحلیل داده ها و بررسی عامل های آزمون استفاده شد. برای برآورد پایایی آزمون، از ضریب آلفای کرانباخ استفاده شد. دامنه ضرایب آلفای کرونباخ برای آزمون 23 سؤالی در نمونه ای به تعداد 328 نفر در گستره 83/0 تا 90/0 برای عامل ها در تغییر بود. ساختار عاملی آزمون اضطراب فریدبن بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی و به روش تحلیل مؤلّفه های اصلی با استفاده از چرخش واریماکس به دست آمد. نتایج آماری نشان داد همه سؤال ها، همبستگی مناسبی با کل آزمون دارند و نیازی به حذف یا تغییر سؤالی نیست. مقادیر آزمون KMO و بارتلت حاکی از آن بود که آزمون مناسب ماتریس همبستگی در تحلیل عاملی است. در تحلیل عاملی به عمل آمده، تمام 23 ماده وارد تحلیل شدند و هیچ یک از ماده ها، همبستگی کمتر از 3/0 نداشتند. فرم فارسی آزمون اضطراب امتحان فریدبن با 23 ماده و 3 عامل استخراج شد. لذا می توان نتیجه گرفت آزمون مذکور در جامعه دانشجویان ایرانی نیز از پایایی و اعتبار خوبی برخوردار است. و برای اجرای پژوهش های گوناگون در زمینه اضطراب امتحان دانشجویان قابل استفاده است.

"در پژوهش حاضر، تاثیر نارساخوانی بر ابعاد حرمت خود در دانش آموزان مبتلا به نارساخوانی بررسی شده است. هدف از انجام این پژوهش، مقایسه میزان حرمت خود عمومی، تحصیلی، جسمانی، خانوادگی و اجتماعی دانش آموزان نارساخوان و عادی است. روش این پژوهش از نوع کاربردی است و روش انجام آن زمینه ای است. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش آموزان نارساخوان و عادی پایه های سوم تا پنجم ابتدایی شهر تهران بود. به منظور انجام این پژوهش، ابتدا تعداد40 دانش آموز نارساخوان در مقطع ابتدایی پس از اجرای آزمون های تشخیصی (آزمون هوشی و کسلر کودکان و آزمون اختلال خواندن) به شیوه نمونه گیری تصادفی خو شه ای چند مرحله ا ی به طور تصادفی انتخاب شدند. سپس 40 دانش آموز عادی از مقطع ابتدایی به منظور مقایسه با دانش آموزان نارساخوان به صورت هدفمند انتخاب شدند. سپس، از پرسشنامه پپ برای اندازه گیری میزان حرمت خود دانش آموزان نارساخوان و عادی استفاده شد. در پایان داده های به دست آمده از طریق روشهای آماری تحلیل واریانس چند گانه( مانوا )و تحلیل واریانس یک راهه تجزیه وتحلیل شد. بر مبنای نتایج این پژوهش، بین حرمت خود عمومی، تحصیلی، خانوادگی و اجتماعی بین دانش آموزان نارساخوان و عادی تفاوت معنا داری مشاهده شد، اما بین حرمت خود جسمانی کودکان نارساخوان و عادی تفاوت معنا داری دیده نشد. به عبارت دیگر، کودکان نارساخوان در مقایسه با کودکان عادی حرمت خود عمومی، تحصیلی، خانوادگی و اجتماعی کمتری دارند. اما هر دو گروه حرمت خود جسمانی یکسانی داشتند. بنابراین، بر مبنای نتایج این پژوهش، می توان به مسئولان آموزش و پرورش پیشنهاد کرد با به کار بردن راهبرد های آموزشی مؤثر در جهت افزایش میزان حرمت خود کودکان نارساخوان بکوشند. "

این پژوهش به منظور بررسی تأثیر روش تدریس علوم مبتنی بر زیبایی شناسی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی انجام شد. روش پژوهش، شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر و پسر پایه پنجم ابتدایی شهرستان بابلسر بود که از بین آن ها، 50 دانش آموز دختر و پسر به طور تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایشی و گواه جای داده شدند. پس از اجرای پیش آزمون پیشرفت تحصیلی بر روی هر دو گروه، گروه آزمایشی به مدت 12 جلسه 45 دقیقه ای تحت آموزش علوم از طریق روش تدریس مبتنی بر زیبایی شناسی قرار گرفتند و گروه گواه از طریق روش تدریس سنّتی آموزش دیدند. پس از آن، در هر دو گروه آزمایشی و گواه، پس آزمون (بلافاصله پس از اتمام آموزش) و آزمون پی گیری (پس از گذشت 3 ماه ) به اجرا درآمد. داده های به دست آمده با روش های آماری تحلیل کوواریانس و تحلیل اندازه های مکرر تجزیه و تحلیل شد؛نتایج پژوهش نشان داد که تفاوت بین نمرات پیشرفت تحصیلی علوم در دو گروه آزمایشی و گواه معنادار بود. بنابراین، روش تدریس مبتنی بر زیبایی شناسی می تواند به عنوان روش تدریسی فعّال و مؤثر در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس علوم نقش داشته باشد.

هدف این پژوهش بررسی ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی پرسشنامه کمبود توجه / بیش فعالی دانشجویان نادو در بین دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی بود. 612 نفر (271 مذکر و 341 مؤنث) از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران در سال تحصیلی 90-1389 به روش نمونه گیری تصادفی نسبتی به عنوان نمونه انتخاب شدند و ترجمه فارسی پرسشنامه کمبود توجه / بیش فعالی دانشجویان نادو را پر کردند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ برای ترجمه فارسی پرسشنامه 125 آیتمی 96/. به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی (تحلیل مؤلفه های اصلی) 9 عامل حافظه، سازمان دهی، اضطراب، پرخاشگری، عملکرد تحصیلی، بی توجهی، بیش فعالی / تکانش گری، گرایش ها تضادورزی و خودنظم دهی را نشان داد. ضریب آلفای کرونباخ برای عامل های استخراج شده بین 74/. تا 90/. و برای کل پرسشنامه 97/. به دست آمد که نشان دهنده اعتبار مطلوب فرم فارسی پرسشنامه بود. همچنین ضرایب همبستگی به دست آمده بین عامل های استخراج شده با یکدیگر و با کل پرسشنامه نشان دهنده روایی سازه مطلوب پرسشنامه بود. با توجه به حذف 25 آیتم، درنهایت فرم فارسی پرسشنامه با 100 آیتم و 9 عامل استخراج شد؛ بنابراین پرسشنامه مذکور در جامعه دانشجویان ایرانی از پایایی و اعتبار مطلوبی برخوردار است و می توان از آن برای ارزیابی اختلال کمبود توجه / بیش فعالی دانشجویان ایرانی استفاده کرد.

این پژوهش با هدف بررسی ساختار عاملی و هنجاریابی نسخه فارسی مقیاس اضطراب کودکان ورن و بنسون انجام شد.416 نفر (210 پسر و 206 دختر) از دانش آموزان مقطع سوم تا پنجم ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 91-1390 به روش خوشه ای چندمرحله ای تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. شرکت کنندگان نسخه فارسی مقیاس اضطراب کودکان ورن و بنسون را پر کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و آزمون تی مستقل استفاده شد.ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 85/0 بدست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی (تحلیل مولفه های اصلی) سه عامل افکار مزاحم، انجام رفتارهای نامرتبط با تکلیف و تمرکز بر واکنش های خودکار را نشان داد. همچنین تحلیل عاملی تاییدی نشان دهنده برازش مدل سه عاملی در نمونه ایرانی بود.با توجه به ساختار عاملی مطلوب این مقیاس می توان از آن برای ارزیابی اضطراب امتحان دانش آموزان پایه های سوم، چهارم و پنجم ابتدایی استفاده کرد.

هدف: هدف پژوهش تعیین ویژگی های روان سنجی پرسشنامه هویت اخلاقی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری دانشجویان دختر و پسر مشغول به تحصیل دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 97-96 به تعداد 10183 نفر بود. بر اساس جدول کرجسی-مورگان 1970، تعداد 381 نفر برای تحلیل عاملی اکتشافی و 384 نفر برای تحلیل عاملی تأییدی و پایایی مقیاس و در مجموع 765 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به شکل زیر انتخاب شد. از میان 12 دانشکده به صورت تصادفی 4 دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، شیمی، علوم اقتصادی و اداری، علوم پایه و از میان گروه های آموزشی هر دانشکده 2 کلاس کارشناسی، 1 کلاس کارشناسی ارشد و 1 کلاس دکتری انتخاب و پرسشنامه هویت اخلاقی بلک و رینولدز (2016) توسط 726 نفر تکمیل و پس از حذف 61 پرسشنامه ناقص و نقاط پرت، پرسشنامه 665 نفر تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که پرسشنامه هویت اخلاقی دارای دو عامل خود اخلاقی و تمامیت اخلاقی است و این ساختار توسط تحلیل عاملی تأییدی نیز تأیید شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون حاکی از همبستگی متوسط میان بُعدها (30/0 =r، 0001/0 =P) و همبستگی بسیار قوی بُعد خود اخلاقی (74/0 =r، 0001/0 =P) و تمامیت اخلاقی (86/0 =r، 0001/0 =P) با نمره کل بود. همچنین آلفای کرونباخ برای عامل ها و نمره کل از 80/0 تا 85/0 متغیر بود. نتیجه گیری: پرسشنامه هویت اخلاقی برای سن 18 سال و بالاتر مناسب و از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن برای تعیین هویت اخلاقی دانشجویان و اقشار دیگر در راستای شناسایی عامل های خود اخلاقی و تمامیت اخلاقی استفاده کرد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مناسک حج عمرة مفرده بر تقویت هویت دینی دانشجویان دانشگاهاست. روش این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. به منظور انجام این پژوهش، 40 دانشجو به عنوان گروه نمونه از میان جامعة دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه مازندران به صورت هدفمند انتخاب شدند. بدین صورت که 20 نفر به عنوان گروه آزمایش از میان اسامی قرعه کشی حج عمرة مفردة دانشجویی انتخاب و 20 نفر نیز به عنوان گروه گواه از میان دانشجویان دانشگاه به صورت هدفمند انتخاب شدند که از لحاظ ویرگی های دموگرافیک با گروه آزمایش هماهنگ بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامة هویت دینی(علم الهدی، 1389). استفاده شد. پس از اجرای پیش آزمون هویت دینی بر روی هر دو گروه، گروه آزمایشی به مدت 12 روز برای انجام مناسک حج عمره به مکه اعزام شد، اما گروه گواه تحت هیچ گونه مداخله ای قرار نگرفت. پس از بازگشت دانشجویان، پس آزمون هویت دینی بر روی هر دو گروه آزمایشی و گواه بی درنگ اجرا شد. به منظور بررسی پایداری اثرات مناسک حج، پس از گذشت 6 ماه، دوباره، آزمون پیگیری هویت دینی بر روی هر دو گروه اجرا شد. نتایج تحلیل داده ها با روش های آماری تحلیل کواریانس، با اندازه گیری مکرر و تحلیل کواریانس چند متغیری حاکی از آن بودند که بین میانگین نمرات گروه آزمایشی و گروه گواه تفاوت معنا داری وجود دارد(001/0P>) و می توان نتیجه گرفت که انجام مناسک حج، موجب تقویت هویت دینی گروه آزمایشی نسبت به گروه گواه شده است. بنابراین، انجام این مناسک می تواند به عنوان روشی مؤثر، در تقویت هویت دینی دانشجویان به کار گرفته شود.

زمینه و هدف: اختلال رفتاری مخرب طبقه ای از اختلال های رفتاری است که با رفتار مزاحمت بار اجتماعی مشخص می شود و موجب ناراحتی دیگران می شود. هدف این پژوهش بررسی ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس درجه بندی اختلال های رفتار مخرب نسخه والدین در میان دانش آموزان دوره اول مقطع ابتدایی بود. روش: 303 نفر (136 پسر و 167 دختر) از بین دانش آموزان دوره اول مقطع ابتدایی شهر بابلسر، در سال تحصیلی 93-1392 به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند و والدین آنها نسخه فارسی مقیاس درجه بندی اختلال های رفتار مخرب را با در نظر گرفتن ویژگی های رفتاری دانش آموز مورد نظر تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. یافته ها: ضریب آلفای کرونباخ برای ترجمه فارسی مقیاس اولیه ی 45 گویه ای برابر با 94/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی (تحلیل مولفه های اصلی) پنج عامل فزون کنشی/ تکانشگری، اختلال رفتار هنجاری، نافرمانی مقابله ای، نارسایی توجه، و رفتار مخرب نامشخص را نشان داد. با توجه به حذف 8 گویه، نسخه فارسی مقیاس با 37 گویه تدوین شد. ضریب آلفای کرونباخ برای عامل های استخراج شده بین 74/0 تا 88/0 و برای کل مقیاس 92/0 به دست آمد که نشان دهنده اعتبار مطلوب نسخه فارسی مقیاس است. همچنین ضرایب همبستگی به دست آمده بین عامل های استخراج شده با یکدیگر و با کل مقیاس نیز نشان دهنده روایی سازه مطلوب مقیاس بود. نتیحه گیری: با توجه به ساختار عاملی مطلوب نسخه فارسی مقیاس می توان از آن برای غربالگری و شناسایی به موقع دانش آموزان دوره اول مقطع ابتدایی مشکوک به اختلال های رفتار مخرب استفاده کرد.

زمینه و هدف: نارساخوانی رایج ترین نوع اختلال یادگیری خاص است. یکی از مهم ترین عواملی که با نارساخوانی در ارتباط است، دامنه توجه و ابعاد آن است که می تواند بر دقت، سرعت، و درک خواندن تأثیرگذار باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی و تقویت توجه بر ابعاد توجه و کارآمدی خواندن دانش آموزان نارساخوان انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان پسر پایه سوم ابتدایی شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 96-1395 بود که از بین آنها تعداد 30 دانش آموز نارساخوان به صورت در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) به صورت تصادفی جایدهی شدند. گروه آزمایش در 12 جلسه 45 دقیقه ای، برنامه توانبخشی و تقویت توجه را دریافت کردند و افراد گروه مداخله هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. ابزارهای پژوهش شامل نسخه چهارم آزمون تشخیصی هوش وکسلر کودکان (عابدی، 1392)، آزمون اختلال خواندن (نصفت، 1381)، آزمون استروپ (استروپ، 1935)، آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین (گرنت و برگ، 1948) و آزمون عملکرد پیوسته (رازولد، 1956) بود. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با تکرار اندازه گیری تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد برنامه توانبخشی شناختی توجه، بر توجه انتخابی، توجه انتقالی، و کارآمدی خواندن دانش آموزان نارساخوان اثربخش است و تأثیر این شیوه مداخله بعد از پیگیری دو ماهه، پایدار بوده است؛ اما بر توجه پایدار، تأثیر معناداری ندارد (خطای ارتکاب: 52/1 F= ، 05/0 ؛ خطای غفلت: 32/2 F= ، 05/0 ؛ زمان واکنش: 13/0= F ، 05/0 ). نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، می توان نتیجه گرفت که روش مداخله به کار گرفته شده در این مطالعه با تقویت ابعاد توجه و افزایش دقت و پردازش دقیق تر حروف و کلمات خوانده شده، باعث بهبود کارآمدی خواندن دانش آموزان نارساخوان شده است.

با توجه به اهمیت باورهای انگیزشی به عنوان یک متغیّر تأثیرگذار در روند آموزش،  ضروری می نماید که بیش از پیش به این موضوع و عوامل پیش بینی کنندة آن پرداخته شود. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه علّی بین توانایی های فراشناختی، خودکارآمدی و باورهای انگیزشی صورت گرفت. شرکت کنندگان شامل 393 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندارن در سال تحصیلی 1394-1393 بودند که بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور اندازه گیری متغیّرهای پژوهش، از پرسشنامه های راهبردهای انگیزشی و حالت های فراشناختی استفاده شد و برای ارزیابی مدل پیشنهادی، از نرم افزار آموس و از روش تحلیل مسیر استفاده شد. براساس یافته های به دست آمده از تحقیق، با توجه به مقادیر شاخص های به دست آمده، داده ها با مدل تحقیق برازش داشت: 1- توانایی های فراشناختی، خودکارآمدی را به صورت مثبت و کنترل باورهای یادگیری را به صورت منفی پیش بینی می کند؛ 2- خودکارآمدی قادر است کنترل باورهای یادگیری، جهت گیری درونی و بیرونی به هدف و ارزش تکلیف از ابعاد باورهای انگیزشی را به صورت مثبت و معنادار و اضطراب امتحان را به صورت منفی و معنادار پیش بینی کند؛ 3- توانایی های فراشناختی از طریقِ خودکارآمدی، تمامی ابعاد باورهای انگیزشی را به صورت معناداری پیش بینی می کند. با توجه به نتایج فوق، بدیهی است که افزایش توانایی های فراشناختی با افزایش خودکارآمدی و به تبع کاهش اضطراب امتحان، افزایش جهت گیری درونی و بیرونی به هدف، ارزش تکلیف و کنترل باورهای یادگیری در دانش آموزان همراه باشد