محمد عاشوری

محمد عاشوری

مدرک تحصیلی: استادیار گروه روان شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۷۵ مورد.
۲۱.

تحلیل و کشف چالش های پرورش فرزند کم شنوا از دیدگاه والدین با شنوایی عادی و نوجوانان کم شنوا: یک مطالعه مقدماتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۶ 283 - 301

کلید واژه ها: نوجوانان کم شنوا فرزندپروری نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۲۶۸
نوجوانان کم شنوا یکی از گروه های مهم افراد با نیازهای ویژه محسوب می شوند که پژوهش درباره آن ها اندک و گاهی دارای نتایج متناقض است.  این پژوهش با هدف تحلیل و کشف چالش های پرورش فرزند کم شنوا از دیدگاه والدین با شنوایی عادی و نوجوانان کم شنوا بر مبنای نظریه داده بنیاد انجام شده است. نمونه پژوهش 10 نوجوان کم شنوای پسر و دختر و 15 والد با شنوایی عادی دارای فرزند نوجوان کم شنوا بودند که به روش نمونه گیری نظری و هدفمند از انجمن خانواده ی  ناشنوایان شهر تهران در سال 1399 انتخاب شدند. داده ها از طریق  مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق تا رسیدن به اشباع نظری جمع آوری و با کدگذاری نظری (کدگذاری باز، محوری و انتخابی) تحلیل شد. بر اساس نتایج حاصل از پژوهش، کدهای باز حول 103 مفهوم، کدهای محوری شامل 15 مفهوم و کدهای انتخابی در چهار مفهوم تحت عناوین عوامل مربوط به والدین، عوامل مربوط به نوجوان، عوامل مربوط به خانواده و عوامل مربوط به جامعه شناسایی و استخراج شدند. با توجه به نتایج به دست آمده، توجه ویژه به چالش های پیش رو در پرورش فرزند کم شنوا اهمیت بسزایی دارد.
۲۲.

تأثیر برنامه روان درمانی مثبت نگر بر بخشش و جهت گیری های شادکامی در مادران نوجوانان کم شنوا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علوم شناختی و رفتاری سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۱) 139 - 162

کلید واژه ها: روان درمانی مثبت نگر بخشش جهت گیری شادکامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۳۹
هدف از پژوهش حاضر تعیین تأثیر برنامه روان درمانی مثبت نگر بر بخشش و جهت گیری های شادکامی در مادران نوجوانان کم شنوا بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران نوجوانان کم شنوای شهر کاشان در سال 1400 می شد که با روش نمونه گیری دردَسترس از مدرسه ناشنوایان باغچه بان انتخاب شدند. از بین آنها 30  نفر به صورت تصادفی، انتخاب و در یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل 15نفری جایگزین شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه گرایش به بخشش هارتلند (2005) و جهت گیری شادکامی پترسون (2006) جمع آوری شد. جلسات برنامه روان درمانی مثبت نگر در 10 جلسه 90 دقیقه ای هفته ای 2 جلسه برای گروه آزمایش برگزار شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد مداخله باعث افزایش معنادار بخشش و جهت گیری های شادکامی در گروه آزمایش شد (0001/0P<). براساس یافته های این پژوهش، برنامه روان درمانی مثبت نگر در بهبود بخشش و جهت گیری شادکامی مادران نوجوانان کم شنوا مؤثر بود؛ بنابراین، از این برنامه درمانی می توان برای ارتقای سلامت روان آنها استفاده کرد.    
۲۳.

فراتحلیل ویژگی های زیستی، شناختی و روانی- اجتماعی والدین خویشاوند و غیرخویشاوند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۲ 1-25

کلید واژه ها: فراتحلیل زیستی شناختی روانی- اجتماعی والدین خویشاوند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۱۹۹
هدف این فراتحلیل، تعیین ویژگی های زیستی، شناختی و روانی- اجتماعی والدین خویشاوند و غیرخویشاوند با بیش از یک فرزند استثنایی در ایران بود. روش پژوهش، فراتحلیل بود. این پژوهش با استفاده از تکنیک فراتحلیل و با یکپارچه کردن نتایج تحقیقات مختلف، اندازه اثر ویژگی های زیستی، شناختی و روانی- اجتماعی والدین خویشاوند و غیرخویشاوند با بیش از یک فرزند استثنایی را مشخص نمود. در مجموع نه پژوهش قابل قبول از لحاظ روش شناختی انتخاب شدند و فراتحلیل بر روی آنها انجام گرفت. منابع جستجوی داد ه ها، اسناد علمی دانشگاه ها، پایگاه مجلات تخصصی نور، پایگاه اطلاعات علمی و پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران بودند. ابزار پژوهش چک لیست فراتحلیل بود. یافته های پژوهش نشان داد که میزان اندازه اثر ویژگی های زیستی، شناختی و روانی- اجتماعی والدین خویشاوند و غیرخویشاوند با بیش از یک فرزند استثنایی بالا بود. بنابراین، به نظر می رسد که برنامه های آموزشی قبل از ازدواج بتواند به عنوان روشی مناسب برای پیشگیری از ازدواج های خویشاوندی مورد استفاده قرار گیرد. از طرف دیگر، برنامه ریزی برای پیشگیری از آسیب های زیستی، شناختی و روانی- اجتماعی در والدین خویشاوند با بیش از یک فرزند استثنایی اهمیت ویژه ای دارد.
۲۴.

تأثیر بازی درمانی مبتنی بر رویکرد آکسلاین بر ارزش های اجتماعی هیجانی و تاب آوری کودکان کم شنوای پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال هفتم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۲۸) 13 - 24

کلید واژه ها: بازی درمانی ارزش های اجتماعی هیجانی تاب آوری کودکان کم شنوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۱۵۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر بازی درمانی مبتنی بر رویکرد آکسلاین بر ارزش های اجتماعی هیجانی و تاب آوری کودکان کم شنوای پیش دبستانی انجام شد. این پژوهش، یک مطالعه شبه آزمایشی از نوع مورد منفرد و با طرح خط پایه، مداخله و پیگیری بود. در این پژوهش، سه کودک کم شنوای پیش دبستانی شرکت داشتند که با روش نمونه گیری دردسترس از یک مرکز توانبخشی مادر و کودک کم شنوا در شهر اصفهان انتخاب شدند. ابتدا سه بار مقیاس ارزش های اجتماعی هیجانی و تاب آوری با فاصله زمانی دو روز در میان به عنوان خط پایه اجرا شد. مشخص شد ثباتی نسبی در نمرات وجود دارد. سپس مداخله در 8 جلسه اجرا شد. بعد از هر جلسه یک بار مشارکت کنندگان، ارزیابی و سه هفته بعد، همان پرسشنامه سه بار با فاصله زمانی دو روز در میان به عنوان مرحله پیگیری اجرا شدند. داده ها با روش تحلیل دیداری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاکی از آن بود که بازی درمانی مبتنی بر رویکرد آکسلاین بر ارزش های اجتماعی هیجانی و تاب آوری کودکان کم شنوای پیش دبستانی مؤثر و معنادار است. درصد ناهمپوشی برای هر سه مشارکت کننده 100% به دست آمد. همچنین، تأثیر درخور توجه مداخله در وضعیت پیگیری مشهود بود. بازی درمانی مبتنی بر رویکرد آکسلاین باعث بهبود ارزش های اجتماعی هیجانی و تاب آوری کودکان کم شنوای پیش دبستانی شد؛ بنابراین، پیشنهاد می شود از این نوع بازی درمانی برای بهبود ارزش های اجتماعی هیجانی و تاب آوری کودکان کم شنوا استفاده شود.
۲۵.

مقایسه اثربخشی فیلیال تراپی و تراپلی بر اضطراب کودکان با آسیب شنوایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال هفدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۵ 117 - 136

کلید واژه ها: فیلیال تراپی تراپلی اضطراب کودکان با آسیب شنوایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۶ تعداد دانلود : ۵۴۷
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی فیلیال تراپی و تراپلی بر اضطراب کودکان با آسیب شنوایی انجام شد. این مطالعه یک پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه گواه بود. 39 کودک به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور مساوی و تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 13 نفر) جایگزین شدند. یکی از گروه های آزمایش در برنامه فیلیال تراپی در 10 جلسه 90 دقیقه ای و دیگری در برنامه تراپلی، در 10 جلسه 40 دقیقه ای شرکت کردند، درحالی که گروه گواه در این برنامه ها شرکت نکرد. آزمودنی ها با استفاده از پرسش نامه اضطراب کودکان پیش دبستانی اسپنس (2001) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیری و چندمتغیری تحلیل شدند. یافته های به دست آمده حاکی از آن بود که فیلیال تراپی و تراپلی بر اضطراب کودکان با آسیب شنوایی اثر مثبت و معناداری داشت (05/0>P). همچنین نتایج نشان داد که بین میزان اثربخشی فیلیال تراپی و تراپلی در خصوص اضطراب و خرده مقیاس های آن، تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0P>). لذا از یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که برنامه های فیلیال تراپی و تراپلی می توانند نقش مهمی در کاهش اضطراب در کودکان با آسیب شنوایی ایفا کنند.
۲۶.

بازی درمانی: تنظیم هیجان در کودکان کم شنوا با تأکید بر چرخ هیجان

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال چهارم فروردین ۱۴۰۰ شماره ۳۴

کلید واژه ها: بازی درمانی تنظیم هیجان چرخ هیجان کودکان ناشنوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۴ تعداد دانلود : ۵۰۸
بازی درمانی باعث بهبود تحول اجتماعی، عاطفی و شناختی کودکان می شود. با این حال، موانع ارتباطی بین والدین شنوا و فرزندان کم شنوای آنها می تواند مانع رشد این کودکان شود و آنها را از مزایای مراقبت و حمایت والدین محروم کند. بر این اساس، ارتباط موثر بین والدین و فرزندان کم شنوای آنها برای رشد و تحول جسمی، هوشی، هیجانی و بهزیستی این کودکان از اهمیت خاصی برخوردار است. در این راستا، به نظر می رسد که بازی درمانی مزایای قابل توجهی برای کودکان کم شنوا داشته باشد. بازی درمانی به طیف وسیعی از روش های استفاده از انگیزه طبیعی کودکان برای کاوش و مهار آن به منظور پاسخگویی و تأمین نیازهای تحولی و بهداشت روانی آنها اشاره دارد. همچنین برای اهداف آموزشی و روانشناختی از جمله تنظیم هیجان استفاده می شود. در این مقاله، درباره بازی درمانی بحث می شود. ابتدا مبانی نظری بازی درمانی و کاربرد آن مورد بحث قرار می گیرد، هیجان ها و چرخ آنها مطرح می شود. سپس مشکلات هیجانی در کودکان کم شنوا، تنظیم شناختی هیجان و تنظیم رفتاری هیجان مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و سرانجام نقش بازی درمانی در تنظیم هیجان کودکان کم شنوا بررسی می شود.
۲۷.

تأثیر برنامه آموزش فرزندپروری مثبت بر نیمرخ ارتباط مادران و کودکان کم شنوا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کودکان استثنایی سال بیستم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۷۷) ۸۸-۷۹

کلید واژه ها: برنامه فرزندپروری مثبت نیمرخ ارتباط کودک ناشنوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۲۸۲
هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی برنامه آموزش فرزندپروری مثبت بر نیمرخ ارتباط مادر با کودک ناشنوا انجام شد. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه گواه بود. 40 نفر از مادران دانش آموزان ناشنوا که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی از مدارس استثنایی شهرستان های تهران انتخاب شده بودند در این پژوهش شرکت داشتند. شرکت کنندگان به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش گواه 20 نفری تقسیم شدند. گروه آزمایش، برنامه آموزش فرزندپروری را در 16 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند در حالی که به گروه های کنترل این آموزش ارائه نشد. ابزار این پژوهش مقیاس رابطه مادر-کودک پیانتا بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که گروه آزمایش و گواه حداقل در یکی از خرده مقیاس های رابطه مادر-کودک تفاوت معناداری دارند. نتایج نهایی تحلیل کوواریانس چندمتغیری حاکی از آن بود که برنامه آموزش فرزندپروری بر نیمرخ ارتباط مادر با کودک ناشنوا اثر مثبت و معناداری داشت (001/0P<). نتیجه گیری: با توجه به این که آموزش مهارت های فرزندپروری منجر به بهبود نیمرخ ارتباط والدین با کودک می شود، برنامه ریزی جهت آموزش فرزندپروری مثبت اهمیت ویژه ای دارد.
۲۸.

بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه تنظیم رفتاری هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸ 117 - 142

کلید واژه ها: تنظیم رفتاری هیجان نوجوانان ویژگی های روان سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۳۷۲
این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه تنظیم رفتاری هیجان در نوجوانان و بزرگسالان برای اولین بار در ایران انجام شد. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را متخصصان و نوجوانان و بزرگسالان در سال 1398 تشکیل دادند. نمونه پژوهش شامل 9 متخصص و 461 شرکت کننده می شد که با روش نمونه گیری تصادفی از شهر تهران و اصفهان انتخاب شدند. فرآیند ترجمه و ترجمه معکوس برای تهیه نسخه فارسی پرسشنامه تنظیم رفتاری هیجان انجام شد. برای تعیین روایی صوری و محتوایی از نظر 9 متخصص استفاده شد. شاخص روایی محتوایی به روش لاواشه و روش والتز و باسل به دست آمد و شاخص روایی سازه به روش تحلیل عاملی محاسبه شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ و بازآزمایی به دست آمد. پرسشنامه در پنج خرده مقیاس شامل 20 سوال پنج گزینه ای طراحی شد. روایی صوری و محتوایی (شاخص روایی محتوایی کل= 84/0) تائید شد. شاخص روایی محتوایی برای هر یک از خرده مقیاس های اقدام به کارهای دیگر، کناره گیری، رویارویی فعال، جستجوی حمایت اجتماعی و نادیده گرفتن به ترتیب 82/0، 87/0، 86/0، 87/0 و 83/0 بود. پایایی هر یک از خرده مقیاس های پرسشنامه تنظیم رفتاری هیجان با استفاده از روش آلفای کرونباخ به ترتیب 88/0، 90/0، 91/0، 89/0 و 87/0 و همچنین با روش بازآزمایی در دامنه 59/0 تا 66/0 به دست آمد. پرسشنامه تنظیم رفتاری هیجان برای نوجوانان و بزرگسالان، ابزاری روا و پایا است.
۲۹.

مروری بر شایستگی اجتماعی- هیجانی در کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم آذر ۱۳۹۹ شماره ۹ (پیاپی ۵۴) 185-194

کلید واژه ها: شایستگی اجتماعی- هیجانی مهارت های اجتماعی مهارت های هیجانی کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۴ تعداد دانلود : ۱۰۴۳
شایستگی اجتماعی- هیجانی، می تواند موفقیت فرد را در زندگی اجتماعی تضمین نماید و کیفیت روابط او را ارتقا بخشد. شالوده شایستگی اجتماعی- هیجانی در دوره ی کودکی شکل می گیرد و در این دوره است که افراد مهارت های اجتماعی- هیجانی را فرا می گیرند. این در حالی است که امروزه، کودکان از نظر هیجانی نابالغ هستند. آن ها دوستان کمی دارند و روابطشان با همسالان و بزرگ سالان محدود است. این موضوع پیامدهای مخربی چون کاهش سطح سازگاری اجتماعی، بروز مشکلات رفتاری، طرد شدن از سوی همسالان، کاهش اعتماد به نفس و درنتیجه، عملکرد تحصیلی ضعیف، اضطراب و استرس را برای آن ها به دنبال داشته است. لذا، آموزش مهارت های اجتماعی و هیجانی برای این کودکان در اولویت قرار دارد و می تواند به جبران مشکلات مذکور کمک نماید. این پژوهش به بررسی شایستگی اجتماعی- هیجانی، عوامل مؤثر بر رشد آن، پیامدهای ضعف در مهارت های اجتماعی و هیجانی، برنامه ی یادگیری مهارت های اجتماعی و هیجانی و نتایج ناشی از آن پرداخته است.
۳۰.

فراتحلیل تأثیر مداخلات مبتنی بر بازی درمانی بر رفتار سازشی کودکان کم توان ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره هفتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) ۹۳-۱۰۵

کلید واژه ها: فراتحلیل بازی درمانی رفتار سازشی کم توانی ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۴۵۰
زمینه و هدف: یکی از مهم ترین ملاک های تعریف و تشخیص کم توانی ذهنی، مشکلات معنادار در رفتارهای سازشی است. از آن جایی که بازی یکی از روش های بهبود رفتار سازشی در کودکان کم توان ذهنی است، به نظر می رسد که انجام یک فراتحلیل به روشن ساختن مقدار واقعی اثربخشی مداخلات مبتنی بر بازی درمانی بر رفتار سازشی آنها، کمک خواهد کرد. بدین ترتیب مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخلات مبتنی بر بازی درمانی بر رفتار سازشی کودکان کم توان ذهنی در ایران انجام شد. روش: این پژوهش از نوع فراتحلیل است. قبل از تحلیل اندازه اثر اختلاف میانگین ها، از روش پریزما برای مشخص کردن درخت تصمیم گیری استفاده شد. سپس با استفاده از تکنیک فراتحلیل، اندازه اثر مداخلات مبتنی بر بازی درمانی مشخص شد. 10 مطالعه از 19 مطالعه انجام شده در ایران با کلید واژه های بازی، بازی درمانی، رفتار سازشی، کم توان ذهنی، و ناتوانی هوشی که در پایگاه های اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، بانک اطلاعات مقالات علوم پزشکی ایران، پژوهشگاه اطلاعات، گوگل اسکالر، مدارک علمی ایران، و بانک اطلاعات نشریات کشور در سال های 1387 تا 1396 نمایه شده بودند با توجه به ملاک های ورود و خروج، گردآوری و فراتحلیل شدند. ابزار پژوهش، فهرست وارسی فراتحلیل بود و برای تحلیل داده های توصیفی و محاسبه اندازه اثر پژوهش ها از نرم افزار جامع فراتحلیل استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میزان اندازه اثر اختلاف میانگین ها مداخلات مبتنی بر بازی درمانی بر رفتار سازشی 0/65 (0/00001P≤) بود که بر اساس جدول کوهن (1998)، بالا است. نتیجه گیری: با توجه به تأثیر بالای مداخلات مبتنی بر بازی درمانی می توان گفت این شیوه مداخله می تواند در بهبود رفتار سازشی کودکان کم توان ذهنی سهم عمده ای داشته باشند و به عنوان روشی مناسب در توانبخشی این کودکان، مورد استفاده قرار گیرد.
۳۱.

تاثیر آموزش شناختی مبتنی بر حافظه بر توانایی شناختی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان ناشنوا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیست و دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۸۷) 114-122

کلید واژه ها: شناختی مهارت ارتباط ناشنوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۲۹۹
مقدمه: برنامه آموزش شناختی مبتنی بر حافظه توجه ویژه ای به توانایی شناختی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان ناشنوا دارد. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر آموزش شناختی مبتنی بر حافظه بر توانایی شناختی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان ناشنوا بود. روش کار: این پژوهش، یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_پس آزمون و گروه کنترل بود. در پژوهش حاضر 26 دختر ناشنوا شرکت داشتند که به روش نمونه گیری در دسترس از دبیرستان ناشنوایان میر شهر اصفهان انتخاب شده بودند، آزمودنی ها با گمارش تصادفی به دو گروه 13 نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش، برنامه آموزش شناختی مبتنی بر حافظه را در 10 جلسه آموزش دریافت کردند ولی این برنامه آموزشی به گروه کنترل ارائه نشد. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش مقیاس هوشی وکسلر کودکان (2003) و پرسشنامه مهارت های ارتباطی Burton (1990) بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج بیان گر آن بود که آموزش شناختی مبتنی بر حافظه بر توانایی شناختی و مهارت های ارتباطی آزمودنی ها تاثیر معناداری دارد (0001/0P<). نتیجه گیری: بر اساس یافته ها، برنامه آموزش شناختی مبتنی بر حافظه سبب بهبود توانایی شناختی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان ناشنوا شد. بنابراین، می توان از این برنامه به منظور بهبود توانایی شناختی و مهارت های ارتباطی چنین دانش آموزانی استفاده کرد و توجه به برنامه آموزش شناختی مبتنی بر حافظه موثر و مفید می باشد.
۳۲.

بررسی رضایت و کیفیت زندگی و بهزیستی روان شناختی نوجوانان ناشنوا مطابق با نظریه زمان بندی اجتماعی

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در علوم رفتاری دوره پنجم بهمن ۱۳۹۹ شماره ۵۲ 14-26

کلید واژه ها: کیفیت زندگی بهزیستی روان شناختی ناشنوا زمان بندی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۲۹۸
پژوهش حاضر باهدف بررسی رضایت و کیفیت زندگی و بهزیستی روان شناختی نوجوانان ناشنوا و پی بردن به این که در حال حاضر و در جامعه امروز، حرکت نکردن طبق نظریه زمان بندی اجتماعی می تواند کیفیت و رضایت از زندگی و بهزیستی روان شناختی نوجوانان ناشنوا را تحت تأثیر قرار دهد، انجام شد. بدین منظور 50 نوجوان ناشنوا عمیق بین 14 تا 20 سال به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به سه پرسشنامه رضایت از زندگی ( 1985 )، کیفیت زندگی ( 1384 ) و بهزیستی روان شناختی ( 1980 ) پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه) با نرم افزار SPSS 22 استفاده شد. یافته ها نشان داد که بهزیستی روان شناختی با رضایت از زندگی و کیفیت زندگی رابطه معناداری داشت؛ همچنین همبستگی چندگانه بین متغیرها حدود 0/69 درصد به دست آمد و حدود 0/83 درصد متغیر رضایت از زندگی و کیفیت زندگی از طریق بهزیستی روان شناختی قابل تبیین است؛ بنابراین نتایج نشان می دهد که قدرت پیش بینی کنندگی بهزیستی روان شناختی بر اساس نظریه زمان بندی اجتماعی در نوجوانان ناشنوا بالا است و می تواند رضایت از زندگی و کیفیت زندگی را پیش بینی کند.
۳۳.

بررسی اثربخشی آموزش برنامه سال های شگفت انگیز بر خودکارآمدی مادران کودکان ناشنوا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علوم شناختی و رفتاری سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۸) 21 - 32

کلید واژه ها: برنامه سال های شگفت انگیز خودکارآمدی کودکان ناشنوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۴
پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان اثربخشی آموزش برنامه سال های شگفت انگیز بر خودکارآمدی مادران کودکان ناشنوا انجام شد. این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل همه مادران کودکان ناشنوا در شهرستان شهرضا در سال 99-1398 بود. نمونه شامل 20 مادر می شد که با روش نمونه گیری دردَسترس انتخاب شدند و با روش تصادفی در گروه های ده نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابتدا تمام آزمودنی های هر دو گروه پرسشنامه خودکارآمدی والدینی دومکا، استریوزینگر، جکسون و روزا (1996) را کامل کردند و نمره آن به عنوان پیش آزمون در نظر گرفته شد. گروه آزمایش در برنامه سال های شگفت انگیز در 12 جلسه شرکت کرد؛ درحالی که گروه کنترل در برنامه رایج مدرسه شرکت داشت. سپس هر دو گروه پرسشنامه خودکارآمدی والدینی را دوباره تکمیل کردند و نمره آن به عنوان پس آزمون در نظر گرفته شد. برای تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل کواریانس تک متغیری استفاده شد. یافته ها نشان داد برنامه سال های شگفت انگیز تأثیر مثبت و معناداری بر خودکارآمدی مادران کودکان ناشنوا دارد (001/0P<). نتایج حاکی از آن بود که برنامه سال های شگفت انگیز برای بهبود خودکارآمدی مادران کودکان ناشنوا مفید و مؤثر است. پیشنهاد می شود از این برنامه برای آموزش مادران کودکان ناشنوا استفاده شود تا خودکارآمدی آنها بهبود یابد.    
۳۴.

فرزنددرمانی: اهداف، ویژگی ها و کاربرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم دی ۱۳۹۹ شماره ۱۰ (پیاپی ۵۵) 135-142

کلید واژه ها: فرزند درمانی بازی درمانی روابط والد- کودک کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸ تعداد دانلود : ۷۹۶
فرزنددرمانی یکی از سبک های بازی درمانی است که از بازی والدین و فرزندان به عنوان ابزاری برای درمان مشکلات کودکان بهره می گیرد. این سبک درمانی که از ترکیب رویکردهای مختلفی چون نظریه ی روان پویشی، انسان گرایانه، رفتاری، شناختی و همچنین، نظریه ی تحولی دلبستگی و نظام خانواده شکل گرفته است، والدین و فرزندان را تشویق می کند تا در طول بازی، احساسات خود را به شکلی مطلوب بیان نمایند. این مطالعه با هدف معرفی و مروری بر تاریخچه، اهداف و ویژگی های فرزنددرمانی و نیز، ارائه شواهد پژوهشی در خصوص اثربخشی و مزایای آن برای طیفی از مشکلات کودکان صورت گرفته است. روش مطالعه توصیفی بوده و از مقالات پایگاه های علمی معتبر جهت گردآوری اطلاعات استفاده شده است. نتایج بررسی توصیفی و تحلیل پژوهش ها نشان داد که برنامه مداخله فرزنددرمانی منجر به کاهش استرس والدینی، بهبود تعامل والد و کودک، کاهش مشکلات رفتاری و اضطراب کودک و بهبود مهارت و رفتارهای مطلوب اجتماعی می شود. درنتیجه، می توان از فرزنددرمانی به عنوان مداخله ای مؤثر در بهبود مشکلات رفتاری و اجتماعی کودکان و نیز ترمیم روابط میان والد و فرزندان استفاده کرد.
۳۵.

بازی درمانی با مدل فیلیال تراپی مدرسه محور و کاریرد آن برای کودکان کم شنوا

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال سوم اسفند ۱۳۹۹شماره ۳۳

کلید واژه ها: بازی درمانی فیلیال تراپی کودکان کم شنوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۱ تعداد دانلود : ۳۳۴
کودکان کم شنوا در مهارت های رفتاری و واکنش های هیجانی با چالش های زیادی مواجه هستند. بازی درمانی یکی از برنامه های مداخله ای است که باعث بهبود قابل توجه مهارت های جسمی، رفتاری، هیجانی و اجتماعی کودکان کم شنوا می شود. بنابراین هدف از این پژوهش، بررسی تحلیلی کاربرد بازی درمانی با مدل فیلیال تراپی مدرسه محور برای کودکان کم شنوا بود. پژوه ش حاض ر ب ا روش م رور سیس تماتیک مناب ع علم ی، به معرفی برنامه فیلیال تراپی مدرسه محور برای کودکان کم شنوا می پردازد. نتایج نشان داد که بازی درمانی با مدل فیلیال تراپی مدرسه محور باعث بهبود مهارت های جسمی، رفتاری، هیجانی و اجتماعی کودکان کم شنوا می شود. در واقع، فیلیال تراپی مدرسه محور از طریق بازی و ایجاد موقعیت ها و فرصت های خلاق برای برقراری ارتباط موجب رشد و تحول مهارت های مختلف در این کودکان می شود. بنابراین، توجه به برنامه فیلیال تراپی مدرسه محور ضروری است و برنامه ریزی برای ارائه آموزش این برنامه به کودکان کم شنوا اهمیت ویژه ای دارد.
۳۶.

تاثیر برنامه توانبخشی شناختی بر حافظه آینده نگر و گذشته نگر دانش آموزان با آسیب شنوایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 75 - 90

کلید واژه ها: آسیب شنوایی توانبخشی شناختی حافظه آینده نگر حافظه گذشته نگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۲۶۸
این پژوهش با هدف بررسی تاثیر برنامه توانبخشی شناختی بر حافظه آینده نگر و گذشته نگر دانش آموزان با آسیب شنوایی انجام شده است. پژوهش حاضر، یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان با آسیب شنوایی شهر اصفهان تشکیل دادند. در پژوهش حاضر 26 نفر از دانش آموزان دختر با آسیب شنوایی شرکت داشتند که به روش نمونه گیری در دسترس از مدرسه ناشنوایان میر انتخاب شده بودند. شرکت کنندگان به دو گروه 13 نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش، برنامه توانبخشی شناختی را در 10 جلسه (هفته ای 2 جلسه؛ هر جلسه 50 دقیقه ) دریافت کردند، در حالی که به گروه کنترل این آموزش ارائه نشد و در لیست انتظار قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه حافظه آینده نگر گذشته نگر کرافورد، اسمیت، مایلور، دلاسالا و لوجی بود. اطلاعات جمع آوری شده از طریق آزمون آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج آزمون نشان داد که در مرحله بعد از مداخله، میانگین نمرات حافظه آینده نگر و گذشته نگر گروه آزمایش به طور معناداری بیشتتر از گروه کنترل بود. برنامه توانبخشی شناختی، حافظه آینده نگر و گذشته نگر دانش آموزان با آسیب شنوایی را بهبود بخشید. بنابراین، برنامه ریزی برای استفاده از برنامه توانبخشی شناختی برای آنها اهمیت ویژه ای دارد.
۳۷.

اثربخشی برنامه فرهنگی اوقات فراغت عاطفی، رفتاری، و شناختی (عرش) بر تنظیم هیجان مادران و مهارت های اجتماعی کودکان کم توان ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره هفتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۵) 148-164

کلید واژه ها: برنامه فرهنگی عرش تنظیم هیجان کم توان ذهنی مهارت های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۲۴۲
زمینه و هدف: برنامه فرهنگی اوقات فراغت عرش یکی از مهم ترین برنامه هایی است که می تواند موجب کاهش مشکلات هیجانی مادران و افزایش مهارت های اجتماعی فرزندان آنها شود. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی این برنامه بر تنظیم هیجان مادران و مهارت های اجتماعی کودکان کم توان ذهنی انجام شد. روش : پژوهش حاضر، یک مطالعه شبه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. نمونه مورد مطالعه 30 نفر از مادران دارای کودکان کم توان ذهنی و فرزندان آنها بودند که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. افراد گروه آزمایش در 16 جلسه در برنامه مداخله ای (هفته ای 2 جلسه 60 دقیقه ) شرکت کردند؛ در حالی که به گروه گواه، این آموزش ارائه نشد. ابزار این پژوهش مقیاس دشواری های تنظیم هیجانی (گراتز و رومر، 2004) و مهارت های اجتماعی (ماتسون و اولندیک، 1983) بود . داده ها با استفاده از آزمون t مستقل و تحلیل واریانس چندمتغیری برای نمرات افتراقی تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که برنامه فرهنگی اوقات فراغت عرش اثر معناداری بر تنظیم هیجانی مادران کودکان کم توان ذهنی (0001/0 P = و 22/11= t ) داشت. علاوه بر این، مداخله تأثیر مثبت و معناداری بر مهارت های اجتماعی فرزندان نیز داشته است (0001/0 P = و 22/10= t ). نتیجه گیری: برنامه فرهنگی اوقات فراغت عرش سبب بهبود تنظیم هیجانی در مادران و مهارت های اجتماعی در فرزندان کم توان ذهنی آنها شد؛ بنابراین، برنامه ریزی به منظور استفاده از این برنامه اهمیت ویژه ای دارد. استلزامات نتایج به دست آمده در مقاله مورد بحث قرار گرفته است.
۳۸.

تراپلی: مداخله ی کوتاه مدت مبتنی بر دلبستگی

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال سوم مرداد ۱۳۹۹شماره ۲۶ 133 - 140

کلید واژه ها: تراپلی دلبستگی کودکان بازی درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۰ تعداد دانلود : ۷۷۵
تراپلی، یکی از برنامه های مداخله ای کوتاه مدت و مبتنی بر دلبستگی است که از بازی های تعاملی غیرنمادین و متقابل برای خلق مجدد تجربیات مثبت و شکل دهی دلبستگی ایمن میان والد و کودک بهره می گیرد. توالی های تعاملی، با دقت، توسط درمانگر ساخته می شوند تا کودک بتواند لذت بودن در کنار افراد و مسلط بودن را با دیگران به اشتراک بگذارد. این احساسات مثبت به اشتراک گذاشته شده، در بازسازی دلبستگی و دستیابی به امنیت بیشتر نقش اساسی دارند. این مطالعه با هدف معرفی و مروری بر اصول، مفاهیم و ویژگی های تراپلی و نیز، ارایه شواهد پژوهشی در خصوص اثربخشی و مزایای تراپلی برای طیفی از مشکلات کودکان و نوجوانان صورت گرفته است. روش مطالعه توصیفی نیز بوده و از مقالات پایگاه های علمی معتبر جهت گردآوری اطلاعات استفاده شده است. نتایج بررسی توصیفی و تحلیل پژوهش ها نشان داد که برنامه مداخله تراپلی منجر به شکل دهی مجدد دلبستگی ایمن و بهبود رفتارهای اجتماعی و هیجانی از طریق بازی های تعاملی، تجربه اینجا و اکنون، راهنمایی بزرگسالان، درک هیجانات دیگران و تجربه چندحسی می گردد. در نتیجه، درمان تراپلی را می توان به عنوان مداخله ای موثر در بهبود مشکلات هیجانی و اجتماعی کودکان و نیز شکل دهی مجدد به ساختار روابط ایمن در آنها استفاده کرد، ضمن آن که این روش مزایایی برای والدین به دنبال دارد.
۳۹.

بررسی و کشف چالش های نوجوانان ناشنوا در کسب مهارت های خود توانمندی: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم زمستان (دی) ۱۳۹۹ شماره ۹۴ 1257-1266

کلید واژه ها: نوجوانان ناشنوا خود توانمندی پژوهش کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۳۰۳
زمینه: مطالعاتی پیرامون کسب مهارت های خود توانمندی و ناشنوایان انجام شده است، اما پژوهشی که بررسی و کشف چالش های نوجوانان ناشنوا در کسب مهارت های خود توانمندی پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: هدف پژوهش حاضر کشف و بررسی چالش های نوجوانان ناشنوا در کسب مهارت های خود توانمندی است. روش: این مطالعه با رویکرد کیفی و به روش نظریه زمینه ای انجام شد. جامعه پژوهش مادران نوجوانان ناشنوا مادرزادی کانون ناشنوایان شهر تهران در سال 1398 بود. 13 مادر نوجوان ناشنوا در تهران به صورت داوطلبانه در این پژوهش به عنوان نمونه شرکت نمودند. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های انجام شده با 13 نفر از مادران نوجوانان ناشنوا شهر تهران از کدگذاری سه مرحله ای (باز، محوری و انتخابی) استراس و کوربین استفاده گردید. یافته ها: کدهای باز حول 115 مفهوم و کدهای محوری شامل نه مقوله عمده است که مشتمل بر عدم آگاهی و عدم توانمندی والدین در برخورد صحیح با فرزندانشان، سوء رفتار / آزاردیدگی، نا خودکارآمدی، عدم پذیرش اجتماعی، احساس بی کفایتی، محدودیت های اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی، نا برابری اجتماعی، مشکلات و محدودیت های شغلی، مشکلات و کژ کارکردی های آموزشی و تحصیلی می باشد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده توجه ویژه به نوجوانان ناشنوا و بررسی دقیق چالش های پیش رو در جهت توانمند شدن و کسب مهارت، حائز اهمیت است که می تواند منجر به راهکار هایی برای افزایش مهارت های اجتماعی، مهارت های زندگی و در کل خود توانمندی آنان شود.
۴۰.

اثربخشی برنامه توان بخشی شناختی مبتنی بر حافظه بر مشکلات رفتاری و حافظه فعال دانش آموزان با آسیب شنوایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیست و دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۸۵) 13-24

کلید واژه ها: توان بخشی شناختی مشکلات رفتاری حافظه فعال آسیب شنوایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۳۵۶
مقدمه: آسیب شنوایی تمام جنبه های زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می دهد، در حالی که استفاده از برنامه توان بخشی شناختی مبتنی بر حافظه با نتایج مؤثری همراه است. هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی برنامه توان بخشی شناختی مبتنی بر حافظه بر مشکلات رفتاری و حافظه فعال دانش آموزان با آسیب شنوایی بود. روش کار: این پژوهش، یک مطالعه شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون _ پس آزمون و گروه کنترل بود. در این پژوهش 26 دختر با آسیب شنوایی که به روش نمونه گیری در دسترس از مدارس شهر اصفهان انتخاب شده بودند، شرکت داشتند. آزمودنی ها به دو گروه 13 نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش، برنامه توان بخشی شناختی مبتنی بر حافظه را در 10 جلسه دریافت کردند، در حالی که به گروه کنترل این آموزش ارائه نگردید. ابزارهای پژوهش، آزمون مشکلات رفتاری (2001) و مجموعه آزمون حافظه فعال برای کودکان (1396) بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که برنامه توان بخشی شناختی مبتنی بر حافظه بر مشکلات رفتاری و حافظه فعال آزمودنی ها تاثیر معناداری داشت (0001/0 P< ). نتیجه گیری: بر اساس یافته ها، برنامه توان بخشی شناختی مبتنی بر حافظه، مشکلات رفتاری و حافظه فعال دانش آموزان با آسیب شنوایی را بهبود بخشید. بنابراین، می توان از این برنامه به منظور بهبود مشکلات رفتاری و حافظه فعال چنین دانش آموزانی بهره برد و برنامه ریزی برای استفاده از برنامه توان بخشی شناختی مبتنی بر حافظه برای آنها اهمیت ویژه ای دارد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان