تحلیل بازنمایی زنان خانه دار در سینمای دهه نود ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف این مقاله، مطالعه نحوه بازنمایی زنان خانه دار در سینمای دهه نود ایران است. روند افزایش میزان تحصیلات زنان به طورکلی و ثابت ماندن تقریبی میزان اشتغال آنان نشان می دهد امروزه بسیاری از زنان خانه دار، دارای تحصیلات عالی دانشگاهی هستند که موجب ارتقای کیفیت زندگی آن ها شده است. مسئله این مقاله، کشف رابطه ای است که میان زندگی واقعی زنان خانه دار و نحوه بازنمایی آن در سینما وجود دارد. در این پژوهش از روش تحلیل متن و تکنیک نشانه شناسی سوسوری در هردو حالت تحلیل همنشینی و تحلیل جانشینی، برای کشف معانی آشکار و پنهان متن، استفاده شده است. شش فیلم ساخته شده در دهه 1390 تحلیل شده که معیار انتخاب آن ها این بوده که زن خانه دار نقش اصلی را داشته یا موضوع آن مرتبط با خانه داری بوده است. مهم ترین یافته های تحقیق این است که اولاً داده های آماری نشان دهنده افزایش میزان تحصیلات عالی در میان زنان خانه دار ایران است. دوم آنکه این زنان در واقعیت بر وضعیت ناعادلانه خود در خانواده آگاه، معترض و خواستار داشتن منبع مالی مستقل و همکاری مردان خانواده هستند. سوم آنکه بازنمایی زنان خانه دار در فیلم های تحلیل شده به صورت کلیشه ای و فرودست است. نتیجه نهایی اینکه علی رغم تغییرات رخ داده شده در کیفیت زندگی زنان خانه دار به دنبال افزایش میزان تحصیلات آنان، این تغییرات تأثیر چندانی در نحوه بازنمایی زنان خانه دار در سینما نگذاشته است.Representation of Housewives in Iranian Cinema in the Decade of Nineties
The purpose of this article is to show how housewives are represented in Iranian cinema in comparison with their real situation. The trend of increasing literacy and higher education among women and the relative stability of women's employment indicate that a significant number of housewives possess higher university degrees. Therefore, the quality of life of these women has been enhanced. The fundamental issue of this article is the discrepancy between actuality and its depiction in cinema.
Saussure’s semiotic technique and the textual analysis method were employed in this study to identify the explicit and implicit meanings of the text through paradigmatic and syntagmatic analysis techniques. The number of six films produced in the 2020s was analyzed. The primary character in these films was either a housewife or the film’s subject matter was related to household.
The first and most significant findings of the study are that the quality of life of Iranian households has been enhanced by an increase in higher education as evidenced by statistical data. Secondly, Iranian housewives are in fact facing a challenging situation due to the unjust circumstances within their families. They desire an independent financial source and the participation of men in household chores.
Despite the fact that the quality of housewives’ lives has improved as a result of their increased education, the representation of these women in the analyzed movies remains stereotypical and inferior.