شناسایی، طبقه بندی و تحلیل سینوپتیک موج اَبَرگرم تابستان 1389 ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در این پژوهش با استفاده از داده های مختلف ایستگاهی و داده های جو بالا، ابتدا ویژگی های آماری موج گرمایی به وقوع پیوسته از روز 6 تیر تا 5 مرداد 1389 مورد بررسی قرار گرفته و سپس با استفاده از روش تحلیل خوشه ای وارد، موج گرمایی مذکور از نظر شدت به 3 دوره گرم با 17 عضو و میانگین دمای بیشینه برابر با 17/37 درجه سانتی گراد، گرم شدید با 5 عضو و متوسط دمای بیشینه برابر با 2/38 درجه سانتی گراد و اَبَر گرم با 10 عضو و متوسط دمای بیشینه برابر با 28/39 درجه سانتی گراد طبقه بندی گردید. توزیع فضایی دمای بیشینه 2 متری بالای زمین نشان داد که منطقه ی بیشینه دمای ایران در بازه ی زمانی 13 تا 22 تیر ماه 1382، مناطق جنوب غرب و غرب ایران به ویژه ایستگاه های ماهشهر، دزفول، دهلران و قصر شیرین هستند. موج اَبَر گرم برای تحلیل سینوپتیک انتخاب گردید. نتایج حاصل از تهیه و تفسیر نقشه های سینوپتیک نشان داد که وجود یک کم فشار حرارتی بر روی شبه جزیره عربستان و اثرات ناشی از تسری و فعالیت و مهاجرت کم فشار مذکور به سمت ایران عامل اصلی گرمایش و گسیل موج اَبر گرم در دوره زمانی 13 تا 22 تیرماه 1389 بوده است. هم چنین بررسی نقشه های سطوح میانی نشان از افزایش ضخامت جو در بازه زمانی بروز موج اَبَر گرم داشته و نشان می دهد که کل منطقه خاورمیانه و ایران تحت استیلای کامل پرفشار جنب حاره ای قرار گرفته است. نقشه های مربوط به الگوی متوسط نقشه های ارتفاع ژئوپتانسیل در زمان وقوع موج اَبَر گرم حاکی از استقرار یک پر ارتفاع بسته، بر روی ایران دارد که در تراز 500 هکتوپاسکال ارتفاع آن به 5940 ژئوپتانسیل متر می رسد. پر ارتفاع مذکور در واقع پیچانه ای است که در مسیر راهش از شمال آفریقا و شبه جزیره عربستان، درونش گرمای بیشتری انباشته شده و شرایط بسیار داغ و سوزانی را حاکم می سازد. مسیر فرارفت گرما و منبع تأمین گرمای موج اَبَر گرم و میزان فرارفت دمای روزهای مختلف نشان دهنده فرارفتی بودن موج اَبَر گرمایی به وقوع پیوسته در تابستان 1389 است. بروز موج گرمایی مذکور در ایران با اثرات نامطلوب بسیار شدید محیطی، اقتصادی- اجتماعی و بهداشتی همراه بوده است.Identification, Classification and synoptic analysis of Iran super heat
In this study, using different station and up level atmospheric data, at first, statistical properties of the heat wave, occurred from 27 June to 27 July 2010, have been studied and then, using Ward cluster analysis, mentioned heat wave were classified to third period from severity point of view. Three classes of Iran heat waves are intermediate heat wave with 17 members and average maximum temperature equal to 37.17 ° C, severe heat wave with 5 members and maximum temperature equal to 38.2° C and Super heat wave with 10 members and average maximum temperature equal to 39.28 ° C.
Spatial distribution of maximum temperature of 2 m above the ground surface showed that the concentration regions of maximum temperature of Iran, from 4 to 13 July 2010, were located in South West and West regions, particularly in Mahshahr, Dezful, Dehloran and Ghasre shirin stations. Super heat wave was selected for synoptic analysis. Preparation and interpretation of synoptic maps demonstrated that the existence of a thermal low pressure system on the Arabian Peninsula and effects of spreading, activity and migration of low pressure system toward Iran have been the main causes of warming and super heat wave transmission in period of 4 to 13 July 2010. Also, evaluation of the intermediate level maps shows the increase in the thickness of the atmosphere in the period of super heat wave occurrence, and shows that the total Middle East region and Iran are under the domination of the sub tropical high pressure. Pattern of Geo-potential height mean composite maps at the time of occurrence of super-hot waves indicates that a high-altitude deployment ridge is on Iran. The height of this ridge at 500 Hp level reaches to 5940 Geo-potential meters. In fact, the mentioned ridge is eddy that, in the way of the North Africa and Arabian Peninsula, the heat has been accumulated in it, and very hot and burning conditions have prevailed.
Direction of heat advection and sources of super heat wave as well as temperature advection rates of different days show the advectional types of super heat wave occurred in the summer of 2010. This super heat wave has left severe environmental, Socio-economic and health Effects in Iran.
تبلیغات
