هوش مصنوعی و آینده پیشرفت علمی: گذار از علم عادی به علم پساعادی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در طول تاریخ ایده پیشرفت یکی از موضوعات اصلی اندیشمندان بوده است. ابتنا به علم و فناوری برای دستیابی به پیشرفت و بهبود مستمر کیفیت زندگی به یکی از اصول جهان شمول تبدیل شده است. بهره مندی از هوش مصنوعی به عنوان یکی از پیشرفت های فناورانه به منظور توانمندسازی انسان در محاسبه گری، پیش بینی و شکل دهی به آینده مطلوب مورد توجه متخصصان و دانشمندان قرار گرفته است. گسترش بکارگیری هوش مصنوعی در اکتشافات علمی موجب پیداش تحولات هستی شناختی و معرفت شناختی در علم شده است. هدف این مقاله تبیین چگونگی بهره مندی از هوش مصنوعی برای ارتقای توان اکتشافات علمی و دانش ورزی انسانی در فرایند پیشرفت علم است. پرسش اصلی این مقاله آن است که هوش مصنوعی چگونه امکان گذار از علوم عادی به علوم پساعادی را مهیا ساخته است؟روش های استفاده شده در این مقاله عبارتند از: مطالعات اسنادی و تحلیل روند به منظور بررسی چگونگی نفوذ هوش مصنوعی در پیشرفت علم و فناوری. یافته های اصلی این مقاله عبارتند از: پیشرفت علم از حیث ساختار، کارکرد، روش و عاملیت انسان به شیوه ای بنیادین توسط هوش مصنوعی دستخوش تحول شده است. این وضعیت باعث شکل گیری نوعی استیلا و انقیاد نوین در علم می شود که به شکل مستمر شکاف میان بهره برداران و محرومان از هوش مصنوعی به دلیل دسترسی های نابرابر به فناوری های نوین تشدید خواهد شد.Artificial Intelligence and The Future of Scientific Progress: From Normal Science to Post Normal Science
The concept of progress has long been a central focus of scholarly discourse, with science and technology serving as key drivers for societal advancement and the continual improvement of quality of life. In this context, the integration of AI into scientific discoveries has resulted in notable ontological and epistemological developments within the realm of science, lending itself to an understanding informed by post normal science approaches. This article aims to elucidate how artificial intelligence can augment the power of scientific discoveries and human knowledge in the ongoing progression of science. The research methodology employed for this study entails documentary studies and trend analysis is conducted to explore the influence of artificial intelligence on the advancement of science and technology.The principal findings of this investigation reveal that artificial intelligence has fundamentally transformed the structure, function, methodology, and human agency associated with scientific progress. Consequently, a new paradigm of dominance and subjugation within the scientific domain has emerged, perpetuating an increasing divide between AI beneficiaries and those deprived of such technological resources. This growing disparity underscores the significance of unequal access to emerging technologies and its implications for scientific research.